Haarlems Dagblad
Engeland en de V.S. vermanen Tsaldaris
Congresverkiezing in Amerika
Onmiddellijke coalitie verzocht
Europeesch Denken
Britsch plan voor Duitschland
Franco is öp zijn hoede
Amsterdamsche logementhoudsfer
slachtoffer van een roofmoord
Duitschlands toekomstige grenzen
Nota van de Nederlandsche regeering
aan Washington, Londen, Parijs en Moskou
61e Jaargang No. 18474
Bureaux: Groote Houtstr. 93, Tel. Admin. 10724,
14825, Redactie 10600, Directeur-Hoofdredacteur
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Maandag 4 November 1946
Verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent; per
kwartaal ƒ4,Postgiro 273107 - Advertentie
tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
De Vereenigde Staten en Engeland hebben zich openlijk .gemengd in de impasse der
Grieksche politieke situatie, die Zaterdag is ontstaan.
De Amerikaansche ambassadeur McVeagh en de Britsche ambassadeur Norton
brachten namelijk -een bezoek aan premier Tsaldaris en deelden hem mede, dat hun
regeeringen wenschten dat hij onmiddellijk de Grieksche regeering op breedere basis
zou brengen en daarin de oppositie zou opnemen.
De twee ambassadeurs vertelden Tsal
daris dat Engeland en de Vereenigde Sta
ten zeer teleurgesteld waren dat hij na
besprekingen, die twee weken duurden,
niet tot overeenstemming was gekomen
met de oppositie. Zij zeiden dat het noodig
was om snel te handelen om binpenland-
sche wanordelijkheden te vermijden en te
voorkomen dat het een-partij-bestuur on
derwerp van internationale wrijving in de
,UNO in New York zou worden.
Tsaldaris' wensch dat de Populisten alle
belangrijke kabinetsposten zouden beklee-
den is het voornaamste struikelblok ge
weest bij de pogingen om tot een coalitie-
regeering te komen. De argumenten van
Tsaldaris zijn grondwettelijk goed gefun
deerd, daar zijn partij de meerderheids
partij in het parlement is, doch de beide
arrtbassadeurs wezen er op dat zonder con
cessies politieke eenheid onmogelijk zal
zijn.
De voorgeschiedenis van deze inmenging
is het volgende:
De onderhandelingen tusschen de Griek
sche regeering en een aantal oppositie
partijen over een verbreding van de ba
sis van het kabinet zijn kort na midder
nacht afgebroken, zonder dat men tot
ereenstemming was gekomen. Behalve
de premier Tsaldaris namen de sociaal-de
mocratische leider Papandreou, een groep
liberalen onder Venizelos, de Unionisten
onder Canelopoulos en de nationalisten
onder Zervas aan de besprekingen deel.
Men zegt dat de oorzaak der mislukking is
gelegen in het vasthouden van Tsaldaris
aan de portefeuilles van buitenlandsche
zaken, oorlog en coördinatie, welke de op-
Onthullingen over de
atoom-bom
Amerika zou er 96 hebben
De Daily Express geeft wat het blad
noemt „authentieke bijzonderheden omtrent
constructie en productie van atoombom
men in Amerika".
Het blad zegt, dat Amerika thans een
voorraad van 96 atoombommen moet heb
ben. Het geeft tevens een teekening van
een bom en beschrijft deze als een groote
luchttorpedo van ruim 4000 kilogram.
De lengte van de bom is volgens ge
noemd blad meer dan 7 meter. In elke
bom wordt ongeveer 45 kilogram pluto
nium gebruikt, dat een nog krachtiger ex
plosieve werking heeft dan uranium. Deze
hoeveelheid zou in twee gedeelten in een
lange metalen buis worden aangebracht.
Als zij snel bij elkaar worden gebracht,
volgt automatisch de explosie.
De groote lengte en het groote gewicht
van de atoombom komen in hoofdzaak op
rekening van genoemde buis, die door' twee
looden mantels is omgeven teneinde de
gevaarlijke uitstraling van het plutonium
tegen te gaan.
De diameter van de bom, met inbegrip
van het gestroomlijnde buitenste omhulsel,
■s ongeveer 60 centimeter. Aan beide uit
einden wordt een parachute bevestigd.
Het blad schrijft verder, dat de te Hiro
shima gebruikte bom uitsluitend uranium
bevatte en op 300 meter boven den grond
tot explosie kwam. Op deze hoogte zou het
nuttig effect het grootst zijn. Door deze
bom kwamen 80.000 menschen om het
leven.
De bom op Nagasaki had een geringere
uitwerking, hoewel zij met plutonium was
gevuld. Een der parachutes weigerde ech
ter, waardoor de bom op den grond of
even daarboven ontplofte.
Chineesch-Amerikaanscli
verdrag
Het Amerikaansche ministerie van Bui
tenlandsche Zaken meldt, dat heden te
Nanking een omvangrijk verdrag van
vriendschap, handel en scheepvaart door
de V.- S. en de Chineesche republiek is
onderteekend. Het verdrag is omvattender
dan andere reeds bestaande Amerikaan-
che handelsverdragen en is het eerste van
deze draagwijdte, dat sinds het eind van
den tweeden wereldoorlog door de beide
regeeringen is gesloten.
positie opeischte als garantie voor een ge
wijzigde regeeringspolitiek.
De besprekingen waren, zooals men weet,
speciaal door den koning bevorderd. Het
is niet uitgesloten dat men opnieuw een
formule zal vinden om de onderhande
lingen te hervatten, aldus Un. Press.
rN het Parijsche blad La Réforme zegt
1 René Courtin over Europeesch Denken:
„Men zwijgt, niemand durft er over te
spreken^ velen maken zich zelfs verwijten
als zij er heel in het verborgene over den
den Het woord en de zaak, beide zijn
taboe. Hitier maakte zich met geweld
meester van het continent en deed toen,
alsof hij het wilde dienen. De „Europep-
sche gedachte" vormde het keurige scherm,
waarachter het huichelachtige nazisme,
racisme en pan-germanisme zich verbor
gen. Teneinde Europa te versterken werd
alles onder den voet geloopen en vernield.
Het is dus wel begrijpelijk, dat het woord
op dit oogenblik in een kwaden reuk staat.
Maar is het ook billijk? Laten wij niet ver
geten, dat Europa geen ontdekking van
Hitier, zelfs niet van Duitschland is. In
tegendeel: het is een oude gedachte en vele
Franschen hebben haar gekoesterd".
Zoo moet deze Franschman met een
soort verdediging aanvangen alvorens hij
het waagt, over de Europeesche gedachte
te schrijven. Wij zijn dus blijkbaar op dit
punt iets verder dan de Franschen. Wij
staan er onbevangener tegenover. En met
reden. Het ware toch wel heel dwaas, epn
gedachte te verwerpen omdat een man al:
Hitier haar als valsche vlag gebruikt
heeft. Bovendien was zijn Europeesche ge
dachte een gansch andere dan de onze. Zij
grondde zich immers op Duitsche over
macht en op zijn dictatuur. De onze baseert
zien op Europeesche federatie in democra
tische verhoudingen, waarbij ieder land
zijn eigen bewind handhaaft en aan het
Europeesche bestuur slechts die bevoegd
heden afstaat, die liet in waarheid toch
piet meer kan uitoefenen en waarmee zijn
eigen veiligheid verzekerd en zijn eigen
welvaart bevorderd kunnen worden. Dat
is een gansch andere gedachte dan werd
weergegeven door de valsche vlag, waar
onder Hitier voer. Wie zal zich inbeelden,
dat hij ooit een Europeesch federaal par
lement. in den trant van dat der Vereenig
de Staten, door de volken van Europa zelf
in vrijheid zou hebben laten kiezen?
Ondanks het Fransche „taboe" heeft
René Courtin, na zijn defensieve inleiding,
dan ook een krachtig betoog voor Euro
peesche eenheid gehouden. Hij herinnert
er aan, dat de gedachte door de eeuwen
heen telkens weer naar voren is gekomen:
reeds bij Julius Caesar, later bij Karei de
Groote en bij dé middcleeuwsche Pausen.
Altijd hebben er denkers en staatslieden
voor gestreden. In de twintigste eeuw werd
in Frankrijk Aristide Briand er door be
zield. Charles de Gaulle heeft haar op
nieuw opgevat. Maar er waren ook ande
ren en Courtin schenkt opnieuw veel aan
dacht aan graaf Richard Coudenhove-
Kalergi, tusschen de twee wereldooi-logen
leidervan de beweging voor Pan-Europa en
in afkomst-en-wording een merkwaardige
internationalist. Want hij werd te Tokio
geboren, zijn moeder was een Japansche
en zijn vader een Oostenrijksch diplomaat.
Als gevolg van het verdrag van Saint
Germain werd hij in 1919 Tsjech en in
1939 liet hij zich als Franschman natura-
liseeren. Deze strijder voor de Europee
sche eenheid, die zijn beweging in 1923
gesticht had, reisde met onuitputtelijke
energie Europa af en vond inderdaad be
langrijke aanhangers voor zijn streven: de
Fransche staatslieden Herriot. Caillaux en
Léon Blum, den Tsjecho-Slowaakschen
staatspresident Benesj. de Grieken Veni
zelos en Politis, den Spaanschen geleerde
Miguel de Unamuno, den Franschen diplo
maat Paul Claudel, de Zweedsche^schrijf-
ster Selma Lagerlöf en bovenal:!Briand,
die stierf toen Hitier aan de macht kwam.
Courtin betoogt in denzelfden trant,
waarin het op deze plaats al bij herhaling
geschied is. Hij voert aan dat niet econo
mische machtsuitoefening de inzet is, maar
het welzijn der volken van Europa, dat
gediend zal worden door een rechtvaardi
ger verdeeling van de natuurlijke rijkdom
men. die ter beschikking moeten komen
van de gansche gemeenschap. Wij weten
nu heusch wel, dat men de welvaart van
een land niet vermeerdert door hooger loo-
nen en prijzen. En worde daaraan met
een toegevoegd: de welvaart van het
individu evenmin. Zijn productievermo
gen moet stijgen, maar hoe wil men dat
ooit bereiken binnen de grenzen van onze
kleine landjes?
Het verheugt mij dat Courtin erkent,
dat de kwaal waaraan Europa lijdt van
meer geestelijken dan lichamelijken aard
is. De Europeanen beschouwen zich nog
het middelpunt van de wereld, maar
beginnen te ervaren dat dit een illusie is
geworden. De groote beslissingen worden
over onze hoofden heen door Amerika en
Rusland, twee reuzen, genomen en onze
landen voelen zich niet veilig meer. Nevens
armoede komen vernedering en ongerust
heid. Zij leiden tot onvoldaanheid en heim
wee naai- grootheid en vrijheid. Een muur
belet onze jeugd, vrij uit te vliegen naar
een wereld, waarin zij zal kunnen hande
len. Dien muur halen wij neer als wij
Europa tot eenheid maken en het op-
hijschen tot het niveau, waarop de beide
geweldige rijken, Amerika en Rusland,
staan.
Vandaag is deze krant teruggekeerd tot
groot formaat. Ik zou op dit moment over
geen ander politiek onderwerp kunnen
schrijven dan dit, omdat het alle andere
overheerscht, met uitzondering slechts
van de gedachte aan een Wexeldparlement,
waarmee het nauw verbonden is. Dat het
formaat van de krant vergroot wordt moge
een bescheiden symbool zijn voor de ver
ruiming van gedachten, de verbreeding
inzicht, den wijder blik die ook wij
Nederlanders zoo dringend van noode
hebben om te begrijpen, hoe wij in waar
heid naar een nieuwe toekomst voor ons
land Aioeten streven. Binnen onze enge
grenzen en met een verouderde politiek
van „grenscorrecties", zooals de Belgen die
na den eersten wereldoorlog gevoerd heb
ben, komen wij er niet. Zij hebben alleen
narigheid beleefd van Eupen en Malmédy
en wachten er zich wel voor, hun fout
te herhalen. Moeten wij haar nu nog eens
gaan maken?
De tijden voor dat gedoe zijn voorbij.
Wij zijn vanouds een zeevarend volk en
daardoor bereid om groot en ruim te
zien. Ook wordt het van ons verwacht.
Wij moeten stijgen tot de kansen en tot de
eischen van dezen tijd.
R. P.
Alle landen die deelnamen aan den „slag om Engeland" in de gelederen van het
Heemstede 9aat ruiten veriameien Britsche leger, de vloot en de luchtmacht, hebben afgevaardigden gezonden naar een
militairen wedstrijd die in Bisley gehouden wordt en waar de deelnemers hun krach-
Naar wij vernemen, ligt het in de bedoeling ten meten in het schieten, boksen, hardloopen en andere sporten. Ook Nederlanders
op 13 November ook een glasactic in Heem- nemen aan den wedstrijd deel, tvaarvan de prijs gevormd wordt door het Brittannia-
rf-e,le schild", een eiken schild dat vervaardigd is van een balk uit de door bommen
ieugd hierbij in te schakelen OI er militairen nielde Guild-Hall te jenden Op de foto de Neierlandsche korporaal Almckmders
zullen meedoen, is nog niet met zekerheid te met Zl-ln collega s van de Nederlandsche Marine en het leger van Zandwijk en Klom-
zeggen. pemakers, klaar om hun kunnen met schietwapenen te toonen.
Hoog Militair Gerechtshof
geïnstalleerd
In het gebouw van den Hoogen Raad te
's-Gravenhage, is het Hoog Militair Gerechts
hof. dat 19 Maart 1941 tezamen met alle krijgs
raden hier te lande bij besluit van den se ere-
taris-generaal van het departement van Jus
titie werd opgeheven, opnieuw geïnstalleerd
Van dit Hof maken deel uit mr. J. U. W
Doorenbos, voorzitter; vice-admiraal H. Vos;
kapitein- ter zee C. H. Brouwer; luitenant-
generaal A. Q. H. Dyxhoorn; kolonel A. C. de
Ruyter van Steveninck, leden; vice-admiraal
mr J. C. Jager en schout bij nacht D. Vreede,
raden.
Aan de Leidsche Universiteit zijn geslaagd
voor het candidaatsexamen rechtsgeleerdheid de
dames E. Meydes en M. C. C. Teves te Heem
stede en de heeren A. C. Smit en H. J. Schot
vanger te Haarlem.
Strijd om de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden
Ongeveer vijf en dertftf millioen Ameriknansehe mannen en vrouwen zullen morgen
Dinsdag 5 November, ter stembus gaan om bun stem uit te brengen over de samen
stelling van liet congres der Vereenigde Staten, dat bij het begin van het nieuwe jaar
in functie zal komen. Het belang van deze verkiezingen, die om de twee jaar gehouden
worden, ligt vooral in liet feit dat de keuze van de senatoren en afgevaardigden voor
den Senaat en liet» Huis van Afgevaardigden van invloed zal zijn op de presidents
verkiezing, die in 1948 zal worden gebonden. De uitslag van de verkiezingen van mor
gen zal een nardeineter ztyn voor de kansen der candidate» op liet presidentschap.
Bevin accoord met Nederlands
deelneming aan conferentie
De besprekingen der vier ministers van
Buitenlandsche Zaken, die vandaag in New
York beginnen, zullen in de eerste plaits
de artikelen der vijf in Parijs besproken
vredesverdragen tot onderwerp hebben,
waarover de vredesconferentie geen over
eenstemming kon bereiken. De bijeenkom
sten hebben plaats in een conferentieka
mer van het particuliere huis van Bloomer,
den eigenaar van het Waldorf-Astoria-
hotel.
Ten aanzien van de kwestie-Duitschland,
die later ter sprake zal komen, meldt de
„Observer" dat diplomatieke kringen te
Londen het plan der Britsche regeering
voor Duitschland omschreven als bestaan
de uit de volgende voorname onderdeelen:
Vorming van een internationaal beheers-
lichaam voor het Ruhrgebied, bezetting
van dat gebied door een internationaal le
ger en deelneming van de Sovjet-Unie,
Frankrijk, België, Nederland, Luxemburg,
Engeland ep de Vereenigde Staten in het
beheerslichaam, op voorwaarde dat de
Russen accoord gaan met een internatio-
Hef woord is aan.
Prof. Marjorie
Nicholson:
De grondoorzaak van het
feit. dat vrouwen niet zoo
veel tot stand brengen als
mannen, is dat zij geen
vrouw hebben.
Consumentencredief nog
deze maand aanvragen
De minister van Financiën heeft beslo
ten, den termijn voor aanmelding voor het
consumentencredict, welke op 9 Novem
ber zou sluiten, te verlengen tot en met
30 November.
De samenstelling van het Huis van Afge
vaardigden was bij het einde van het 79ste
Congres als volgt: Democraten 237. Republi
keinen 192, kleinere partijen 2. vacatures (alle
Democraten) 4, totaal 435.
De samenstelling van den Senaat volgens
partijen was: Democraten 56. Republikeinen
39, Progressieven 1, totaal 96.
De verkiezingsstrijd is voornamelijk ge
voerd over onderwerpen van binnenlandsch-
politieken aard. De „New Deal", de economi
sche wetten, de prijscontrole, de arbeids
wetgeving, de „bureaucratie" zijn de voor
naamste controverses, waarover gevochten
wordt. De buitenlandsche politiek der Ver
eenigde Staten zal, naar men verwacht, geen
ingrijpende veranderingen ondergaan, wie
ook de macht zullen krijgen. De republikei
nen immers waren steeds nauw betrokken
bij het program van Amerika's buitenlandsche
politiek, waaraan zij hun-goedkeuring hecht
ten bij meer dan een gelegenheid. Tot dp
zekere hoogte namen zij zelfs deel aan die
politiek, zoo was minister Byrnes op de Pa
rijsche conferentie vergezeld van senator
Connally en ook van den republikeinschen
senator Arthur Vandenbergh. Een republi-
keinsche overwinning zou echter naar aller
meening in ieder geval de neiging tot het
voeren van een „krachtige" politiek ten op
zichte van de Sovjet-Unie versterken. Ook de
internationale economische politiek zou waar
schijnlijk door een republikeinsche zege be-
invloed worden. De republikeinen zijn im
mers de traditioneele kampioenen van het
„protectionisme", al zijn zij in den loop der
jaren hierin aanzienlijk gematigder gewor
den. Het breed opgezette progranyan inter
nationalen handel der regeerlng-Truman zou
toch zeker wel een ontmoedigenden terugslag
ondervinden, als de republikeinen het con
gres zouden gaan beheerschen.
De verkiezingen van dit jaar worden popu
lair gesproken de „Off year" verkiezingen
genoemd, omdat zij nationaal gesproken
slechts betrekking hebben op de verkiezing
van leden van het Congres. De volgende pre-
sidentieele verkiezing zal in November 1948
zijn.
Hoe echter de uitslag ook moge zijn, de
uitvoerende taak van de Regeering zal bij de
verkiezingen van 1946 niet in andere handen
overgaan. President Truman zal aanblijven
en zal in staat zijn alle leden van het Kabinet
en hoofden van Regeerings-departementen te
behouden. In 1948 echter zal het president
schap op het spel staan. Op deze wijze gaat
het belang van de huidige verkiezing uit
boven de vraag welke senatoren en afge
vaardigden er gekozen zullen worden.
Van de republikeinen, die in aanmerking
komen voor het presidentschap,is Thomas
Dewey de ernstigste candidaat, vooropgesteld
dat hij opnieuw het gouverneurschap van
New York behaalt, waarop alle kans bestaat.
Andere vooraanstaande republikeinen, die in
verband met het presidentschap worden ge
noemd, zijn: John Bricker uit Ohio, op het
oogenblik candidaat-senator; Earl Warren,
gouverneur van Californië; Harold Stassen
uit Minnesota, voormalig gouverneur en Ro
bert Taft, senator.
Zaterdag is te Hüïfoom een technische dag
snoeken gehouden, welke was ingesteld door den
Raad van Bijstand, gevormd uit den Haarlem-
schen Hengelaarsbond. Om half drie begon het
visschen op snoek. Het aantal deelnemers, waar
onder een vrouwelijk lid had grooter kunnen
zijn. Veel is er niet gevangen.
Het aantal aanvragen bedraagt thans
lo.OOO. Men wjjt de weinige belangstelling,
welke het consumenten-crediet tot heden
heeft ^ndervonden aan de onzekerheid
over ae terugbetaling. Deze kwestie is nu
opgelost en uit de gepubliceerde schalen
blijkt, dat geen aflossing gevraagd wordt,
t welke de draagkracht te boven gaat. Een
naai beheer van de ijzer-, steenkool-, staal- gezin van 4 personen kan een crediet krij-
en chemische industrieën Ln de Russische
zöne.
Andere punten van het plan zouden zijn:
een voedselrantsoen voor de Duitschers
van in principe 2000 calorieën, een zoo
spoedig mogelijke economische eenwor
ding van alle zones, de vorming van een
voorloopige centrale regeering, die onder
toezicht van de geallieerden het bestuur
van Duitschland zou overnemen, echter
met uitzondering van het Saar- en Ruhr
gebied.
Het zou niet in het voornemen liggen,
het internationale bestuur voor het Rühr-
gebied in te stellen, alvorens de huidige
bezetting van Duitschland is opgeheven.
Wat de deelneming van de kleine
landen aan de besprekingen betreft,
heeft Bevin bü zijn aankomst in New
York verklaard dat dit voorstel door
Bidault op de agenda is geplaatst en
dus besproken zal worden. Hij was
van meening dat de aanwezigheid van
België en Nederland van het grootste
belang was bij het nemen van be
sluiten over dc toekomst van Duitsch
land.
Waarnemers veronderstellen dat Mo-
lotof het alleen eens zal zijn met de
aanwezigheid der kleine Westelijke
landen, wanneer ook de Oostelijke
grensstaten worden uitgenoodigd.
gen van f 500. Dit gezin behoeft in een
gemeente als Den Haag, indien het een in
komen heeft van minder dan f 35.50 per
week, niets af te lossen. Belangrijk is ook,
dat na regelmatige afbetaling gedurende
twee jaren, het nog niet terugbetaalde ge
deelte wordt kwijtgescholden. Dit geldt
voor iedereen. Ook steuntrekkenden en
armlastigen kunnen een crediet aanvragen.
Massa-arrestaties van Staatsgevaarlijker!
Uit Madrid wordt door Un. Press ge
meld, dat de politie pogingen van com
munistische leiders, om Spanje bin
nen te dringen uit de Pyreneeën en Tan
ger, verijdeld heeft. De autoriteiten
zouden volgens deze inlichtingen heb
ben ingegrepen bij een landingsopc-
ratie op een niet met name genoemd
punt aan de Noordkust van Spanje. De
personen, die aan land gingen, zouden
in het bezit zijn geweest van plannen
en documenten voor het veroorzaken
van ongeregeldheden en het bewerken
van een reorganisatie in het land.
Een van haar gasten, een 22-jarige zwarte handelaar
de vermoedelijke dader
Een stokdoove 61-jarige vrouw, die een
logement in de Warmoesstraat 99 te Am
sterdam hield, is in den nacht van Vrijdag
op Zaterdag het slachtoffer geworden van
roofmoordenaar. Zü had onlangs een
belastingaanslag ontvangen van f 20.000 en
rilde hierover Zaterdagmorgen op het be
lastingkantoor gaan praten. Wegens haar
doofheid zou een 24-jarige jongeman haar
begeleiden. Toen hij 's morgens aan het
logement kwam, deed hij de ontstellende
ontdekking, dat de vrouw levenloos op een
divan lag, die in de gang tegen de voor
deur was geschoven. Het lijk was gebonden
en in een deken gewikkeld. De dood was
veroorzaakt door wurging. De beneden-
erdieping van het huis was geheel over
hoop gehaald.
De vrouw had tijdens den oorlog het
logement overgenomen samen met een
bejaarden man. Deze was een halfjaar ge
leden na een twist vertrokken. In dpn
nacht dat de moord gepleegd is, vertoefden
tien gasten in verschillende vertrekken op
de bovenverdieping van het logement. Zij
hebben van het gebeurde niets gemerkt.
Allen droegen de oude vrouw, die zij „moe"
noemden, een goed hart toe. Er was Vrij
dagavond een gezellige bijeenkomst in de
vertrekken van de oude vrouw geweest,
waarbij ook de 22-jarige L. M. van der
H. aanwezig was. Deze Van der H. was
afkomstig uit Delft. Deze Van der H. was
maanden in het logement. Hij stond bij de
politie verre van gunstig bekend en leefde
van roof en zwarten handel. Op den Nieu-
wendijk in de hoofdstad was hij een be
kende figuur. Hij is reeds verscheidene
malen veroordeeld. Tegenover de overige
gasten had hij nog gepocht, dat hij Vrij
dagavond op den Nieuwendijk een jonge
tje van ongeveer vijftig pakjes Engelsche
sigaretten had beroofd.
De Amsterdamsche recherche verdenkt
Van der H. er van, den moord te hebben
gepleegd. „Moe" maakte er gewoonlijk
geen geheim van, dat zij een aardig kapi
taaltje had gespaard en dat dit geld in
een kleine safe werd bewaard. In den
nacht van Vrijdag op Zaterdag waren de
gasten om twee uur naar bed gegaan, doch
Van der H. bleef beneden bij de oude
vrouw. Dit wekte geen argwaan, omdat hij
wel meer beneden bleef slapen, hoewel hij
een kamer op de derde verdieping had.
Zaterdagmorgen om halfelf. toen na de
ontdekking van den moord de politie een
onderzoek instelde, trof zij alle gasten nog
in bed aan. Alleen Van der H. was ver
dwenen en het bleek, dat hij dien ochtend
niet zooals gewoonlijk op den Nieuwendijk
en ook niet in zijn stamcafé was geweest.
Hoeveel geld de moordenaar buitgemaakt
heeft, is niet bekend. De safe, waarvan de
vrouw de sleutels onder haar hoofdkus
sen verborg, was leeggehaald.. De bewoners
van het huis schatten den inhoud op f 600.
Waarschijnlijk is dit minder geweest en
daarom heeft hij de geheele benedenver
dieping doorzocht. Hoe groot het kapitaal
van „moe" was, weet men niet. De belas
tingaanslag van f 20.000 bleek gebaseerd te
zijn op een aangifte van den bejaarden
man, die deze na de oneenigheid met de
logementhoudster aan het belasting
kantoor had doen toekomen. Waar
schijnlijk heeft hij uit wraak haar
bezit veel te hoog opgegeven.
De recherche tracht thans Van der H.
op te sporen.
Hieraan werd toegevoegd, dat de ge-
confiskeerde papieren thans dienst doen
bij razzia's in Spanje. De communisten,
zoo werd gezegd die de eenige positieve
oppositie tegen Franco vormen, meenden
dat hun actie haar hoogtepunt zou berei
ken. opgiet oogenblik dat de UNO de
Spaansche kwestie behandelt.
Volgens dezelfde bronnen zijn in Ma
drid en omgeving tal van arrestaties ver
richt, o.a. alle leden van het z.g. centrale
comité te Madrid en het uitvoerende co
mité van de centrale zöne.
De- beide militaire rechtbanken te Al-
cala de Henares hebben Zaterdag de zit
tingen verdaagd om over het vonnis te be
raadslagen tegen zeven Spanjaarden, die
beschuldigd worden de veiligheid van den
staat in gevaar te hebben gebraht. Tegen
drie verdachten was dertig jaaif, tegen vier
verdachten zes jaar geëischt.
Bronnen, die in nauw contact staan met
de regeering, onthullen dat Mario Blasco
Ibanez. zoon van den beroemden Spaan-
De Koning en Koningin van Engeland
woonden Vrijdagavond een voorstelling in
het Empire-theater bij van een film-van
het „Royal Command". Bovenstaande foto
toont de aankomst van het koninklijk paar
in het theater aan Leiccster-spuare.
Moeilijkheden bij
Radio-Nederland
Naar A.N.P. mededeelt heeft heden een
der orkesten van Radio Nederland gewei
gerd te repeteeren onder leiding van den
Haarlemmer Anton Krelage jr., die in de
plaats is gekomen van een der op non-actief
gestelde dirigenten; deze weigering ge
schiedde onder het motief dat dit repetee-
Ji ren een accoordverklaring met de reorga-
schen schrijver Vicente Blasco Ibanéz, door n'satieplannen zou beteekencn.
een speciaal gerechtshof veroordeeld is tot
honderdduizend peseta boete, wegens deel
neming aan actie tegen de regeering. Het
proces is dezer dagen te Valencia gevoerd.
Blasco Ibanez Jr. wordt omschreven als
een actieve leider van de „Izquierda Re-
publicana", een links-republikeinsche partij.
HAARLEMMER VEROORDEELD.
De Bijzondere Raad van Cassatie deed
uitspraak in de zaak tegen B. W. uit Haar
lem, die door het Bijzonder Grechtshof te
Amsterdam was veroordeeld 'tot 20 jaar
gevangenisstraf. Bij de voortgezette be
handeling van deze zaak had de procu
reur-fiscaal van den Raad van Cassatie
geadviseerd, aan verdachte, wien ten laste
was gelegd dat hij iemand verraden had.
die illegale lectuur verspreidde, welk ver
raad voor den betrokken persoon den döod
ten gevolge heeft gehad, een gevangenis
straf straf op te leggen van vier jaar. De
raad veroordeelde B. tot vijf jaar rijks
werkinrichting.
Ned. Hervormde Kerk
Ds. Ch. de Beus uit Overveen zal op ver
zoek van de Algemeene Synode Commissie
der Ned Herv. Kerk een onderzoek instellen
na?r de mogelijkheden van kerkelijke en gees
telijke bearbeiding van Nederlanders in Frank
rijk behoorende tot de Hervormde Kerk. Hij
zal daartoe eenigen tijd in Frankrijk moeten
doorbrengen. Ds. Venemans, vroeger predi
kant bij de Geref. Kerk in H.V., wonende in
Noordwijk, zarhem gedurende dien tijd ver
vangen, namelijk van pl.m. half November tot
de tweede helft van Januari.
Weerbericht
MIST
Verivachting geldig van Maandagavond
tot Din<»dagavond:
Op vele plaatsen nevel of mist. over
dag hier en daar tijdelijk doorbrekende
zon. Plaatselijk nog eenige lichte neer
slag. Weinig wind. Iets minder zacht.
Officieel wordt medegedeeld-
Reeds omstreeks de eerste bijeenkomst
de vertegenwoordigers van de vier groote
mogendheden te Potsdam heeft de Neder
landsche regeering schriftelijk den wensch
te kennen gegeven, om volledig in de ge
legenheid te worden gesteld haar wenschen
kenbaar te maken, indien het probleem van
de toekomstige Westelijke grenzen van
Duitschland of een gedeelte daarvan ter
sprake zou komen Ook daarna heeft de Ne
derlandsche regeering herhaaldelijk de vier
groote mogendheden eraan herinnerd, dat zij
bij de besprekingen over het probleem van
het toekomstige Duitschland van het begin
gehoord wilde worden. Nu binnenkort de raad
van ministers van Buitenlandsche Zaken van
de vier groote mogendheden te New York het
Duitsche probleem gaat bestudeeren. hebben
de Nederlandsche ambassadeurs in Washing
ton, Londen, Parijs en Moskou instructie ge
kregen op 1 November j.l. aan de regeeringen
van het land hunner vestiging de volgende
nota te overhandigen:
„De Nederlandsche regeering heeft met
groote voldoening vernomen, dat de raad van
ministers van Buitenlandsche Zaken, alvorens
op 12 Juli j.l. uit elkaar te gaan, een voorstel
in behandeling heeft genomen van den heer
Bidault om, wanneer de raad met de bestu
deering van het Duitsche probleem zou be
ginnen, bij zijn werkzaamheden een zeker
niet vertegenwoordigd zijn. Onder de in dit
verband genoemde staten wordt Nederland
vermeld. De Nederlandsche regeering heeft
eveneens vernomen, dat deze bedoeling door
de andere leden van den raad van ministers
van Buitenlandsche Zaken gunstig is ont
vangen.
Nederland heeft bij herhaling herinnerd
aan het essentieele belanR. welke het' toe
komstige statuut van Duitschland voor Neder
land uitmaakt en den wensch uitgesproken,
van het begin bij de opstelling daarvan be
trokken tc worden Met het oog op de moge
lijkheid. dat de raad van ministers van Bui
tenlandsche Zaken tijdens zijn komende zit
ting te New York het onderzoek van deze
aangelegenheid zou hervatten, meent de Ne
derlandsche regeering gerechtigd tc zijn we
derom haar verzoek onder de aandacht te
brengen van de Amerikaansche. Britsche,
Fransche en Sovjet-Russische regeering."
De Nederlandsche minister van Buiten
landsche Zaken. mr. W C. G. H baron van
Boctzelaer van Oosterhout heeft zich niet
tegelijk met de andere leden der Nederland
sche delegatie naar de groote assemblée der
Vereenigde Volken begeven wegens dc ver
gaderingen in comité-generaal van de beide
Kamers der volksvertegenwoordiging, waar
in de kwestie der grenscorrecties is behan
deld. Thans staat vast. dat de minister zich
morgen, Dinsdag, met de „Queen Elisabeth"
aantal staten te betrekken, die in den raad naar de Vereenigde Staten zal begeven.
