Haarlems Dagblad
Schadeloosstelling Toenemende gevechten in Griekenland
Interne Labour-oppositie in het Lagerhuis
Reorganisatie van den
radio-omroep
Veto-debat der vijf ministers
Molotof stelt „kunstmatige agitatie" vast
Mijnwerkersstaking in de V.S. begonner
Truman wil het „uitvechten"
Ontwerp voor een Duitsche Grondwet
Amerikaansche
vlooteenheden naar Turkije
6le Jaargang No. 18487
Bureaux: Groote Houtstr. 93, Tel. Admin. 10724,
14825. Redactie 10600, Directeur-Hoofdredacteur
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
i U de oplossing van „het Duitsche
IN vraagstuk" urgent wordt en dc landen. Liberalen eischen kabinetshervorming
die slachtoffer van den machtsgreep der
Nazi's zijn geweest, hun vorderingen indie- Uit Grieksche militaire bron wordt vernomen, dat opnieuw een hevige strüd gaande
nen, valt het op dat menige overeenkomst is tusschen opstandelingen en sterke strijdkrachten van het Grieksche leger in het
met den toestand na den eersten wereld- gebied van den berg Skra. Een groot aantal rebellen is in den aanval. Zij maken ge-
oorlog zich voordoet. Maar de moeilijkheid bruik van zware wapens en machinegeweren. Over den strüd zün nog geen verdere
om schadeloosstelling te verwerven is nog bijzonderheden bekend. Britsche en Amerikaansche officieren stellen zich ter plaatse
op de hoogte.
De buit was aanzienlijk en de regeering
vielen eenige groote opslagplaatsen in han
den van waaruit de bende-activiteit in ge
heel Thessalië gesteund werd.
Door de Grieksche militaire autoriteiten
werd opnieuw melding gemaakt van schen
dingen van Grieksch grondgebied door Al-
baneesche troepen.
Coalitie geëischt
veel grooter dan toen, omdat Duitschland
ditmaal veel zwaarder getroffen is.
Ons land had het geluk, buiten den eer
sten wereldoorlog te blijven. Bij het ge
harrewar over annexaties en herstelbeta
lingen, dat er op volgde, werden wij slechts
indirect betrokken. Met de kreten om scha
devergoeding, die vooral de Franschen en
Belgen deden hooren, hoefden wij niet in te
stemmen. De massa van ons volk nam er
slechts met vage belangstelling kennis van,
omdat ieder volk is opgevoed in de gedach
te, dat het alleen met eigen staatsbelangen
rekening heeft te houden. Alleen toen,
bij de aan de orde gestelde herziening van
de verdragen van 1839 betreffende de
Schelde, een groep Belgische annexionis-
ten een begeerig oog op Zuid-Limburg en
Zeeuwsch-Vlaanderen sloeg en onze be
langen dus in het gedrang kwamen, ont
stond beroering.
Wij verkeeren nu in een gansch anderen
toestand. Minister-president Beel heeft ver
klaard, dat niemand ons recht op schade
loosstelling zal betwisten. Neen. Dat staat
vast. Maar er volgen twee vragen op. De
eerste luidt: in hoeverre doen wij verstan
dig, daar in ons eigen belang aanspraak op
temaken? en de tweede: hoeveel schade
loosstelling is er te krijgen? Het antwoord
op die vragen is niet eenvoudig. Na den
eersten wereldoorlog dachten de Franschen
en de Belgen, dat de zaak gemakkelijk op
losbaar was. Maar het viel niet mee en de
gesohiedenis der herstelbetalingen werd
tot een sleepende misère. De naïeve ge
dachten waarmee men begon, weergegeven
in de leus „l'Allemagne paiera!" Duitsch
land zal betalen! werden geenszins be
waarheid. Men moest een enorm verlies
afschrijven en zag zich bovendien genood
zaakt deel te nemen aan pogingen, om
Duitschland er bovenop te helpen.
Dat laatste kan men van ons nu niet ver
gen. Het zou trouwens weinig baten als
men het vergde, want wij zijn er niet toe
m staat. Of wij er zelf weer bovenop zullen
komen is nog een open vraag en de naaste
toekomst is vol gevaarlijke onzekerheden,
zooals minister Lieftinck ook heeft moeten
toegeven toen hij een „inflationistische
iendenz" in den loop der staatsfinanciën
niet ontkende. Het pijnlijke is, dat wij hier-
Dinsdag 19 NovemEer 1946
Verschynt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent; per
kwartaal ƒ4,— - Postgiro 273107 - Advertentie
tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
Volgens radio Ankara zouden de Griek
sche guerilla-strijders in het afgeloopen
week-einde 10 dorpen in West-Macedonië
op de regeeringstroepen hebben veroverd.
Verder meldde de radio, dat in een fabriek
in de Atheensche haven Piraeus 200 ma
chine-geweren waren ontdekt en verschil
lende arrestaties plaats hadden.
De Grieksche premier Constantine Tsal-
daris heeft gisteren aan de Grieksche af
gevaardigden bij de UNO de uitvoerige be
wijsstukken getelegrafeerd inzake den be
weerden Joegoslavischen steun aan de
Grieksche guerillastrijders in Noord-Ma-
cedonië, Epirus en Thessalië.
De Amerikaansche en Britsche am
bassadeurs hebben de Grieksche re
geering er echter van weerhouden een
formeele petitie bü de UNO in te die
nen, waarin zou worden verzocht om
een onderzoek naar de incidenten aan
de Grieksch-Joegoslavisch-Albaansch-
Bulgaarsche grens. In afzonderlyke
conferenties met Tsaldaris hebben de
ambassadeurs aan den premier te ken
nen gegeven, dat de tijd nog niet rijp
was voor een dergelük Grieksch ver
zoek.
De bewijsstukken dienen, naar Tsaldaris
zeide, uitsluitend voor informatie van de
Grieksche gedelegeerden, voor het geval de
kwestie in de Assemblée ter sprake zou
komen. Zij omvatten documenten betref
fende vijftig incidenten in het genoemde
grensgebied en hebben het doel aan te too-
nen, dat de Gritsche guerillastrijders door
Joegoslavië, Albanië en Bulgarije onder
steund worden, in het bijzonder door Joego
slavië.
Succes der regeering.
Uit Larissa wordt gemeld, dat een een
heid van het Grieksche leger vijftien kilo
meter ten Noordoosten van Larissa een
bende-schuilplaats heeft omsingeld, waar
bij 150 bendeleden gedood en zeshonderd
gevangen werden genomen. Deze operatie
wordt de succesvolste genoemd die het le
ger tot dusverre tegen het linksche bende
wezen gevoerd heeft.
De bende ,die in holen op de Zuidweste
bij moeten beseffen dat er nog minderlijke helling van den Ossa-berg huisde,
leden is voor groote verwachtingen van j werd totaal verrast. De operaMe was in
Duitsche schadeloosstelling, dan na den handen van de beroemde GrRimini-
De Grieksche liberale leider Venizelos
drong er gisteren bij het Grieksche parle
ment op aan een „kabinet van nationale
eenheid" te bevorderen. Hij legde er den
nadruk op dat het de taak is der oppositie
niet te vergeten dat de huidige regeering
enorme verantwoording draagt, nu Grie
kenland een tragische situatie onder het Op Westminster-Bridge passeeren oud en
oog moet zien. „Niemand buiten het parle- nieuw elkaar met dien verstande dat
ment gelooft, dat de regeering in staat is
den toestand onder het oog te zien", aldus
Venizelos. Hij dreigde zijn partij uit het
parlement terug te trekken en verklaarde:
„Wij kunnen het ons niet permitteeren de
machtelooze getuige te blijven van een na
tionale catastrophe".
„nieuw" daarbij aanzienlijk meer tot het
passeeren bijdraagt. De jaarlijksche „Old
crocks-race" in Londen bracht 137 voor
historische motorvehikels op den weg van
Hydeparl: naar Brighton. Bij-gaande foto
toont een sierlijk „rijtuig zonder paard" uit
den koperen krullen-tijd.
Motie der dissidentenverworpen
eersten wereldoorlog.
Ons recht staat vast, maar zoo gaat het
ook met dat van een crediteur in een fail
lieten boedel. Neem aan dat de man, die
failliet is gegaan, grove knoeierijen heeft
bedreven en dan ook gearresteerd is. Neem
aan dat de crediteur, een eerlijk zakenman,
door dat faillissement in de grootste moei
lijkheden wordt gebracht en zelf in gevaar
van bankroet verkeert. Wie zal de recht
matigheid van zijn eisch betwisten? Niet
temin krijgt hij misschien maar vijf pro»
cent van zijn vordering uitgekeerd.
Ik weet niet of wij ooit vijf procent van
onze vordering op Duitschland uitgekeerd
zullen krijgen, maar betwijfel het. Ik weet
wel, dat wij in nog moeilijker positie ver
keeren dan die crediteur, omdat wij het
allergrootste belang hebben bij het voort
bestaan van de gefailleerde firma Duitsch
land en er zelfs voor moeten zorgen, dat
wij er in de toekomst in goede verstand
houding zaken mee kunnen doen. Het is
onaangenaam dat te moeten erkennen,
maar het helpt niet de zaken mooier voor
te stellen dan zij zijn. Het is een overwe
ging, die tegen annexatie van grondgebied
pleit.
Hetgeen mij opvalt is, dat sommige men-
schen even weinig begrip voor den werke-
lijken toestand toonen, als vele Franschen
en Belgen in de jaren na den eersten we
reldoorlog. Zij beseffen blijkbaar niet, dat
een oorlog enorme verliezen voor alle be
trokkenen veroorzaakt. De totale verliezen
drukken zich niet uit in geld, want dat is
slechts een ruilmiddel, maar in kapitaal
goederen, in productiemiddelen, in arbeid.
Duitschland, in zijn huidigen toestand, is
het meest kenmerkende voorbeeld van zul
ke verliezen. De verwoesting van tallooze
van zijn fabrieken en de groote verminde
ring van zijn aantal arbeidskrachten is
daarbij hoofdzaak. Het kan niet genoeg
voortbrengen om zichzelf op de been te
houden en zijn eigen bevolking te voeden.
Groote geallieerde mogendheden, zelf in
niet geringe mate verarmd, brengen aan
merkelijke offers om hun Duitsche bezet-
tings-zónes te beheeren en hongersnood en
chaos te voorkomen. De Engelschen hopen,
door gemeenschappelijk economisch beheer
van hun zóne met de Amerikaansche him
positie wat te kunnen verbeteren. In een
jaar tijds heeft Engeland op zijn eigen zóne
een bedrag toegelegd, dat overeenkomt met
meer dan achthonderd millioen in Holland-
sche guldens.
De behandeling van het Duitsche vraag
stuk, zoowel in economischen als in politie-
ken zin, is noodzakelijk en van beslissend
belang. Als men de feiten openhartig durft
vast te stellen en den toestand volkomen
bloot te leggen zal voor menigeen de wer
kelijke staat van zaken duidelijk worden.
als hij zich tenminste de moeite geeft, er
Een groep dissidente Labourleden heeft
een motie ingediend die bedoeld was als
amendement op de Troonrede en als critiek
op de tot nu toe gevolgde buitenlandsche
politiek der regeering. Nauwere samenwer
king met Rusland en vermindering van de
Engelsche ondergeschiktheid aan Amerika
was de tendenz dezer motie, die ondanks
de bedreiging met disciplinaire straffen der
Labour-leiding niet werd ingetrokken.
Gisteren is het tot een debat in het Lager
huis gekomen over deze kwestie. Tenslotte
werd de motie verworpen.
Nadat verschillende Labourleden uit de
groep der „dissidenten" het woord had
den gevoerd, gaf Attlee antwoord op de ver
schillende in de motie vervatte vragen. Hij
zeide dat het amendement op een verkeerd
begrip van de feiten berustte. Er wordt
gesuggereerd, dat de regeering onderge
schikt aan Amerika is en onvoldoende be
reidheid heeft getoond met de Sovjet-Unie
samen te werken. Deze veronderstellingen
zijn geheel onjuist.
Met betrekking tot het voorstel, een
groep van sociaal-democratische landen te
vormen, als tegenwicht tegen het commu
nisme der Sovjets en het kapitalisme van
Amerika, zeide Attlee, dat de regeering
niets zag in het vormen van groepen, doch
liever de oogen richtte op de Vereenigde"
i Volken. (Gejuich).
Attlee zeide verder, dat de vergissing
der „dissidenten" hierin bestaat, dat zij
I denken dat Engeland steeds aan de zijde
van Amerika staat. Hij verklaarde, dat er
Wij vernemen dat de regeering over- belangrijke kwesties aan de orde waren
weegt, zeer binnenkort het bestuur van geweest, waarbij b.v. de Sovjet-Unie en
den radio-omroep toe te vertrouwen aan Amerika het niet eens waren met Enge
een Nederlandsche radio-unie. In feite zal
brigade, die aan geallieerd0 in Italië
heeft gestreden en zij heeft deze ope
ratie volgens de berichten geen groote ver
liezen geleden.
Een Nederlandsche radio-unie
op komst
De komst van (le
commissie-generaal
Nader wordt door Aneta vernomen, dat op
21 November de heeren Van Poll, Sanders en
Samkalden naar Nederland zullen terugkee-
ren; prof. Schermerhorn en de heeren De
Boer en Maassen zullen op 22 dezer volgen.
STAD
Hel woord is aan.
G e i b e 1
Zorgen zij<n meest als brand
netels; vat gij ze zacht aan
dan branden ze; pak ze flink
aan, dan doen ze geen pijn.
Over de samenwerking met den Ameri-
kaanschen generalen staf zeide de eerste
minister, dat, aangezien beide landen ge
zamenlijk deelen van Europa moeten be
zetten, het niet zoo vreemd is, dat zij blij
ven samenwerken. De Sovjet-Unie is her
haalde malen uitgenoodigd aan de samen
werking deel te nemen, doch zij heeft de
kwestie nog steeds in overweging.
Attlee ontkende, dat de dienstplicht in
Engeland iets te maken heeft met voorbe-
reiding tot een oorlog. Niemand, aldus spre-
ker, zal zoo dwaas zün te veronderstellen
dat Engeland het tegen Amerika of de
Sovjet-Unie zou kunnen opnemen. Enge
land zorgt voor zün verdediging en voldoet
daarmede tevens aan den plicht tegenover
de Vereenigde Volken".
Hierna werd het amendement in stem
ming gebracht. Het werd verworpen met
353 tegen nul stemmen. Alle „rebellen"
onthielden zich van stemmen, meldt United
Press.
De vüf ministers van buitenlandsche za
ken, die Maandag in het Waldorf Astoria-
Hotel te New-York in geheime zitting bü-
een waren ter bespreking van de Veto
kwestie, hebben büna drie uur vergaderd,
zonder dat zü tot een beslissing kwamen.
Zü hebben zich beperkt tot een algemee-
ne bespreking van de beginselen, die bü
de kwestie betrokken zün.
De besprekingen gmgen hoofdzakelijk
over de volgende punTfen:
Er zullen voorbereidende besprekingen
tusschen de vyf permanente leden van den
Veiligheidsraad noodig zijn vóór elke zitting
waarin naar waarschynlijkheid van het
recht van Veto zal worden gebruik ge
maakt.
Onthouding van stemming moet niet
steeds als een Veto worden beschouwd.
De groote mogendheden moeten overeen
komen het Veto niet te gebruiken behalve
in gevallen, die hun „vitale belangen" be
treffen.
Een scherpere omschrijving van de ter
men „geschil" en „toestand" zal noodig zijn.
Gedurende de besprekingen, die een vol
komen algemeen karakter hadden, zeide
de Sovjet-minister van buitenlandsche za
ken Molotof, dat de hcele Veto-kwestie
een kunstmatige agitatie betrof. „Cuba en
Australië zün ongetwijfeld aangemoedigd
door zekere andere delegaties. Dit heeft
een ongunstige sfeer geschapen, die zal
moeten worden opgeheven".
Molotof voegde er aan toe, dat hü in be
ginsel geen tegenstander was van voorbe
reidende besprekingen tusschen de perma
nente leden van den raad, zooals door den
Britschen minister van buitenlandsche za
ken Bevin was voorgesteld. „Het Veto
recht is door den Sovjet-afgevaardigde
slechts dan gebruikt, als het onontbeerlijk
was", aldus Molotof.
De Amerikaansche minister van buiten
landsche zaken Byrnes zeide echter, dat de
delegatie van de Ver. Staten teleurgesteld
was door de vele keeren, dat het recht van
Veto in den Veiligheidsraad was gebruikt.
dit beteekenen, dat de federatie van om
roepverenigingen, bügestaan door een te
benoemen regeeringscommissaris, de lei
ding van den omroep zal overnemen.
Deze reorganisatie zal eveneens van tü-
öelüken aord zijn, in afwachting van een
definitieve regeling, welke door de Staten-
Generaal vastgesteld zal moeten worden.
Hoewel de Radioraad de meening is
toegedaan, dat men den huidigen toestand
in den radio-omroep moet bestendigen
tot een definitieve regeling tot stand is ge
komen, heeft minister-president Beel in de
Kamer verklaard, dat men het, gelet op de
huidige toestanden, niet raadzaam acht op
een definitieve regeling te wachten, zonder
inmiddels stappen te ondernemen. De tus-
schenvorm, welke de regeering als voor-
loopige oplossing heeft gekozen, gaat,
naar wij vernemen, in de richting van het
rapport van mr. Kesper, voorzitter van de
stichting Radio-Nederland, terwyl ook de
Partij van den Arbeid in een rapport aan
de regeering de oplossing te vinden acht
in een Nederlandsch radio-unie. Men kan
dus verwachten, dat binnen zeer korten
tijd de stichting Radio-Nederland zal ver
dwijnen om plaats te maken voor deze
radio-unie, hetgeen neerkomt op een be
stuur door de federatie van omroepver-
eenigingen, aangevuld met een regeerings
commissaris, die sterke medezeggenschap
zal hebben inzake de financiën.
land.
„Op bepaalde punten betreffende de we
reldeconomie staat Engeland aan de zijde
van Amerika, ofschoon wü over het alge
meen het kapitalistische standpunt van dat
land niet aanvaarden. Wat betreft demo
cratie, vrüheid van meeningsuiting en re-
geeringsvorm zün wü het met Amerika
eens en niet met de Sovjet-Unie. Dit be
hoeft echter geen aanleiding tot botsingen
te zijn. Er moet een compromis gevonden
worden".
Attlee betoogde, dat het voor den weder
opbouw van Europa noodzakelijk is met
Amerika samen te werken, ofschoon En
geland het niet aanlegt op een bondgenoot
schap uitsluitend met Amerika.
Engelsche communisten
eischen
Het bestuur der communistische partij in
Engeland heeft de volgende eischen kenbaar
gemaakt: wijziging van de buitenlandsche po
litiek. terugtrekken van Britsche troepen uit
landen, waar deze zonder eenige reden aan
wezig zijn, snellere demobilisatie en volledige
steunverleening aan de ontwapeningsvoor
stellen van de Sovjet-Unie.
De verklaring, waarin deze eischen zijn ge
steld. voegt hieraan toe, dat het handhaven
van troepen ter sterkte van een millioen man
12 maanden na het einde van den oorlog niet
gerechtvaardigd is met het oog op het doel
waarvoor de oorlog gevoerd is.
De Nederlandsche Fokkerfabrieken hebben op de internationale luchtvaarttentoon
stelling te Parijs voor een verrassing gezorgd door een model te toonen van de F. 26
„Spook", een z.g. straalvliegtuig, dat zeventien passagiers met een snelheid van 800
km. per uur kan vervoeren.
Socialistische Eenheidspartij wil „onverdeelde republiek"
De onder Russische protectie staande
socialistische eenheidspartij heeft het
eerste na-oorlogsche ontwerp voor een
nationale grondwet voor Duitschland ge-
kennis van te nemen. Maar laten wij niet publiceerd.
vergissing begaan, die zoovelen in 1919 De S.E.P. bepleit in 't eerste der 109 artike-
en 1920 maakten. Laat niemand zich ver- ]en van dit ontwerp ,.een onverdeelde
beelden dat Duitsche schadeloosstellingen Duitsche republiek samengesteld uit sta-
ons er bovenop zullen helpen. Wij zullen ten"
het zelf moeten doen. Ik zou meer vertrou
wen in onze kansen hebben, als veler in
zicht in de noodzaak van een nieuw, Euro-
peesch beleid in daden werd omgezet. Men
zou tenminste kunnen beginnen met inter
nationale overweging van zulk beleid
met een grootsch-opgezet onderzoek van de
situatie. R. P-
Erfenis van den Volkenbond
In de commissie van administratieve en
budgetaire maatregelen heeft de Sovjet
afgevaardigde, Gerasjenko. geprotesteerd
tegen de „onrechtvaardige behandeling" van
de Sovjet-Unie bij de verdeeling van de Vol-
kenbonds-activa.
Gerasjenko verklaarde, dat de Sovjet-Unie
lid van den Volkenbond was geweest, steeds
haar financieele verplichtingen had voldaan,
maar bij de verdeeling der Volkenbonds
activa, waartoe in April j.l was besloten,
over het hoofd werd gezien, terwijl zij „onbe
twistbaar het recht heeft mede te deelen."
Rueff (Frankrijk) was het met deze ver
klaring eens en diende een resolutie in.
Het document wil dat alle natuurlijke
hulpbronnen in eigendom komen van de
nationale regeering of de regeeringen der
staten en wil naar voorbeeld der Russische
landwet dat alle landgoederen van meer
dan 250 acres zonder compensatie geconfis-
ceerd worden.
In dit ontwerp grondwet zijn verder vele
leuzen opgenomen die door de S.E.P. in
haar recente weinig succesvolle verkie
zingscampagne in Berlijn gebruikt werden,
zooals gelijke betaling voor vrouwen en
confiscatie van Nazi-bezit.
De staten volgens deze grondwet heb
ben'geen onafhankelijk bestuur, het opper
ste staatslichaam is het nationale parle
ment. Het parlement zal een president kie
zen die beperkte volmachten zal hebben.
Het document bepleit een krachtig cen
traal gezag dat de controle zal hebben op
politie, opvoeding, godsdienstzaken, trans
port. sociale voorzieningen, tooneel, pers en
Deutschland" een hoofdartikel aan dit
grondwetsontwerp en vergelijkt het stan
daard-karakter van het document met het
gebrek aan „uniformiteit" in de constitu
ties van de staten der Amerikaansche zóne.
welke reeds door het Amerikaansche mili
taire bestuur zijn goedgekeurd. (Un. Press.)
Consumentencrediet vóór
30 November aanvragen
Het Centraal Bureau voor het Consu-
mencrediet deelt mede, dat de sluitings
datum van den inleveringstermijn van de
aanvraagformulieren voor het consumen
tencrediet is bepaald op 30 November.
Aanvraagformulieren welke na dien datum
bij de districtsraden worden aangeboden
zullen niet meer aangenomen worden
Indien credietaanvragers, die werkne
mer zijn bij een werkgever met minder
dan 25 werknemers, er bezwaar tegen ma
ken, het aanvraagformulier aan den werk
gever ter teekening van de werkgeversver
klaring over te leggen, zullen de districts-
raden ook genoegen nemen met een afzon-
derlijke werkgeversverklaring. Voor deze
afzonderlijke verklaring dient gebruik ge
maakt te worden van de formulieren die
Ofschoon de door Lewis, leider van de
United Mineworkers in Amerika, aange
kondigde staking pas Woensdagnacht zou
ingaan, zün van de 400.000 betrokken mün-
werkers er reeds 20.000 in staking gegaan
waardoor vüf bruinkoolmünen het werk
moesten stilleggen. Intusschen is van justi-
tieele zijde een bevel uitgevaardigd, waarin
Lewis en zün organisatie verplicht worden
gesteld, het contract van de regeering met
de bruinkoolmijnen, dateerend van het ein
de der vorige staking, te eerbiedigen.
Deze beschikking werd uitgevaardigd
door het Federale Hof naar aanleiding van
een desbetreffend verzoek van den Attor
ney General Clark. Deze tijdelijke beschik
king zal waarschynlijk een permanent ka
rakter worden gegeven op de zitting van
het Hof van 27 November. Deze beschik
king beteekent dat het Lewis op straffe van
justitieele vervolging verboden is, de te
genwoordige overeenkomst van de regee
ring met de Unie van Mijnwerkers op te
zeggen of nietig te verklaren, wanneer de
regeering de mijnen in bezit mocht nemen
Voorts bevat de beschikking het verbod tot
het uitroepen en aanmoedigen van stakin
gen. Technisch zijn de mijnen reeds in
handen der regeering. Volgens de oorlogs
wetgeving kan ieder, die een staking uit
roept tegen de regeering, tot 50^»") dollar
boete of een jaar gevangenisstraf worden
veroordeeld.
Het vermoeden dat president Truman
ditmaal niet van plan is te wijken en da1
hij het „wil uitvechten" met Lewis, wordt
bevestigd door de uitlating van een hooge
Amerikaansche regeeringsautoriteit, die
verklaarde dat het nu de juiste tijd is, om
radio.
■- .1, „me* Het kiesrecht zou op 18 jaar worden ge- gratis op het postkantoor verkrijgbaar zijn. I
tarnde mÏÏ voren gebrachte zaak ii over? fteld rcdht °m in het nationale nar- De werkgevers zijn verplicht een derge- I
weging te kunnen nemen. Iemcnt zitting te nemen op 21 jaar. lijke afzonderlijke werkgeversverklaring
Het debat werd hierop uitgesteld en de De tweede voorzitter van de S.E.P. af te geven, indien de werknemers hun
Utting verdaagd. IGrotewohl wijdt in het partyblad „Neues zulks verzoeken. I
Weerbericht
geldig tot Woensdagavond:
Onvast weer
Een front met zeer scherpe tempera-
tuurtegenstellingen nadert ons land. Dit
gaat gepaard met veel bewolking, regen
en motregen. Plaatselijk mist.
uit te maken wie het sterkst is: de regee-
ring of de vereenigde mynwerkersbond
onder John Lewis.
Op de jaarvergadering van het CIO
(Congress of Industrial Organisations) die
in Atlantic City aan den gang is, heeft de
voorzitter, Philip Murray, verklaard dat
de recente prijsstijging in de Vereenigde
Staten de onlangs verkregen loonsverhoo-
gingen weer teniet heeft gedaan en dat een
nieuwe loonsverhooging noodzakelijk zal
zyn.
Informeel bezoek"
Naar het Fleet Office mededeelt, ver
trokken Zondag van Napels het Ameri
kaansche vliegdekschip „Randolph", drie
kruisers en het achtste eskader torpedoja
gers voor manoeuvres en normale oefe
ningen in de Middellandsche Zee. Deze
oefeningen zullen tot aan het einde van de
maand voortduren Eenheden der Ameri
kaansche Middellandsche Zee-vloot, zoo
werd hieraan toegevoegd, zullen een aantal
„informeele bezoeken" brengen, waaronder
twee punten aan de westkust van Turkije.
Het program van de „Randolph", het
vlaggeschip, den kruiser „Fargo" en den
torpedojager „Perry", alle onder comman
do van vice-admiraal Bernard H. Bieri,
omvat de plaatsen Izmir, de grootste wes
telijke haven van Turkije, Beiroet en Pi
raeus. Andere eenheden zullen bezoeken
brengen aan Alexandrië, Port Said, Kreta
en Jidda in Saoedie Arabië, meldt Un.
Press.
Radio Ankara meldde nog, dat Ameri
kaansche vlooteenheden op 23 November
een bezoek zullen brengen aan Smyrna.
Voor dit bezoek, dat naar medegedeeld
werd, drie dagen zal duren', is een grootsch
program van ontvangst samengesteld. „Het
bezoek der Amerikaansche vloot", zoo
werd gezegd, „zal de gelegenheid scheppen
voor een verdere versterking der vriend-
I schap, welke tusschen de Vereenigde Sta
ten en Turkije bestaat".
Bevin, die de discussie opende, zeide dat
Groot-Brittannië zijn geheele buitenland
sche politiek op de UNO wilde baseeren,
maar eerst moet het er van overtuigd kun
nen zijn, dat de machinerie van den Veilig
heidsraad een doelmatig instrument is.
Alle vijf ministers gaven als hun mee
ning te kennen, dat er geen sprake kan zyn
van een verandering in het Handvest van
de UNO.
Russische ontwapeningsrede?
Waarschijnlyk zullen de vijf ministers
van buitenlandsche zaken hedenmiddag om
5 uur (Ned. tijd) opnieuw byeenkomen in
het Waldorf Astoria Hotel om de bespre
kingen over de Veto-kwestie voort te zet
ten. Het is echter mogelijk, dat Molotof de
vergadering van de UNO zal moeten by-
wonen, waar hy, naar verwacht wordt, in
de politieke commissie een belangrijke re
de zal houden over de ontwapening en
over de aanwezigheid van vreemde troe
pen in verschillende landen. In dat geval
zal de byeenkomst van den raad der vijf
ministers niet doorgaan.
Anti-Joodsch incident
in de Britsche zone
Britsche functionarissen van de „Intelli
gence Service" hebben een incident in on
derzoek. dat men beschouwt als de eerste
uiting van anti-semietisme in de Britsche
zóne van Duitschland na het begin van de
bezetting.
Op 9 November werd te Rahden (West-
falen), een paar kilometer van het hoofd
kwartier van den bestuursraad, in het cen
trum van de Britsche zóne, het huis van
Richard Franck, een Jbodsch winkelier,
met teer van groote swastika's voorzien.
Een voor hei huis staande auto werd weg
gehaald en in brand gestoken.
Naar verluidt verdenken de autoriteiten
twee ex-nazi's die volgens verklaring van
leden van Franck's gezin verantwoordelyk
moeten worden gesteld voor zyn wegvoe
ring naar een concentratiekamp tijdens de
groote razzia's van 9 November 1938. Een
lid van het gezin verklaarde dat zij het
eenige Joodsche gezin in Rahden zyn en
even slecht worden behandeld als in de
dagen van Hitier.
Verrassingen van de
distributie
Cacao, extra thee en bloem
en een eitje voor de kinderen
Op 23 November zal een bon voor cacao
poeder worden aangewezen, voorts in De
cember bonnen voor extra thee en bloem.
Op den extra-versnanTincrbon wordt al
leen suikerwerk beschikbaar gesteld.
In de 14-daagsche periode, welke op 23
November begint, zal voor de kinderen tot
14 jaar (groep C. D en E) een bon worden
gegeven voor één ei van klasse V, een
klein ei dus. Het publiek zal geen aan
spraak kunnen maken op een grooter ei,
ook al heeft de winkelier die voorradig
voor ziekenbonnen en dergelijke.
Op 14 December zal voor de leeftyds-
groepen van twee jaar en ouder een bloem-
bon worden aangewezen voor 100 gram.
Deze 100 gram zal tenminste voor vier
weken toereikend moeten zijn.
Het extra-rantsoen versnaperingen, dat
op 30 November beschikbaar wordt ge
steld zal uitsluitend uit suikerwerk be
staan. Het is de bedoeling tegen Kerstmis
een tweeden extra-bon voor 100 gram sui
kerwerk te publiceeren. Op 23 November
wordt een bon bekend gemaakt voor 50
gram cacao-poeder. Als extraatje voor de
feestdagen zal in December een half ons
thee boven het normale rantsoen worden
gegeven.
Ongeveer tezelfder tiid zal voor alle
leeftijdsgroepen een bon voor Zuidvruch
ten worden aangewezen. Van spijsolie voor
de feestdagen kan dit jaar geen sprake
zün.
Donderdag 21 November wordt weder
om een suikerbon bekend gemaakt.
Toch chocolade met St. Nicolaas?
Maandag hebben de leden van het Ca
cao-bureau te Amsterdam vergaderd. Het
bestuur van deze stichting heeft de hierin
geoganiseerde cacao- en chocoladefabri
kanten geadviseerd de aflevering van
cacao en chocolade niet langer te vertra
gen. ondanks het feit, dat de prijzen op
de binnenlandsche markt voor consumptie
chocolade naar de meening der fabrikan
ten niet loonend zijn. Het advies van het
bestuur berust op de overweging, dat by
niet aflevering de aanvoer van grondstoffen
zou kunnen worden stopgezet, waardoor de
bedrijven niet zouden kunnen werken.
Hierdoor zouden de bedrijven grooter
schade lijden dan bij aflevering, aangezien
dan ook mogelijkheden in het buitenland
verloren zouden kunnen gaan.
EX-AMBTENAAR VAN GEWESTELIJK
ARBEIDSBUREAU VEROORDEELD.
De 24-jarige W de Vos uit Haarlem, de
zoon van de 45-jarige „tipgeefster" der Haar-
lemsche politieke recherche. R S.. is heden
morgen door het Bijzonder Gerechtshof te
Amsterdam tot 3'/° jaar rijkswerkinrichting
veroordeeld met aftrek van voorarrest, we
gens gepleegd verraad tijdens de bezetting,
toen hij werkzaam was op het Gewestelijk
Arbeidsbureau te Haarlem Dit verraad heeft
den dood tengevolge gehad van 1. J Vlietstra.
De V werd bovendien voor 10 jaar uit do
beide kiesrechten ontzet.
R.K. OPENBARE LEESZAAL EN
BIBLIOTHEEK.
Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan
van de R K. Openbare Leeszaal en Biblio
theek te Haarlem, wordt Donderdagmiddag
21 November 's middags van 3 tot 5 uur in
het eigen gebouw, Njeuwe Gracht 70. een
tentoonstelling gehouden van „Ons moo.e
boek" Dien "iag is de uitleenbibliotheek ge
sloten.