Een korte definitie
Imposante luchtvaart-tentoonstelling
in Parijs
De toekomst heeft
vleugelen
r--
Ex-Officier van Justitie voor het tribunaal C
Wereldnieuws
Gedwongen leening voorgesteld
in plaats van vermogensheffing
avontuur
van Thomas Toverbal
(Van onzen G.P.D.-Correspondent.)
Ik stond voor het loket van de 17e Inter
nationale Luchtvaart-tentoonstelling in
Parijs en begreep de vraag eerst niet goed:
of ik een dag- of een weekkaart wilde
hebben?
In mijn onbevangenheid van aeronau-
tisch noviet meende ik namelijk de zaak
in een paar uur wel te kunnen bekijken.
Maar toen ik zes uur later op de Champs-
Elysées naar een taxi stond te wenken,
had ik juist de rez-de chaussée van het
Grand Palais doorkruist: de Gloster
Meteor gezien het Engelsche monster
Waarmee Captain Donaldson het snel
heidsrecord heeft verbeterd een paar
luchttaxis en de verschillende stands der
luchtvaartmaatschappijen (a propos, wist
u dat het totale traject van de K.L.M.
thans drie maal zoo lang is als in '40?)
Er restte me nog schrikbarend veel: de
hélicoptères, de dubbelturbo-apparaten,
de medische afdeeling en de rest. Ik
voelde me beschaamd als een onervaren
kunstminnaar uit de provincie, die in
een verloren achternamiddag het Rijks
museum dacht te kunnen ,.doen" en na
uren bemerkte, al zijn tijd in één enkele
zaal te hebben opgebruikt. Maar ik bèn
teruggekeerd en de ervaringen van een
halve week zwervens door het Grand
Palais heb ik in de hiervolgende regels
voor u gecondenseerd. Een opwindend
avontuur, deze expositie. Ik voel me tot
geestdriftig aerophiel bekeerd.
In 1938 vond de laatste internationale
luchtvaart-tentoonstelling plaats. Dat
was nummer 16. Op 15 November 1946
opende Premier Bidault in Parijs no. 17.
De nummers 16 en 17 perken een periode
af waarin onder meer de tweede wereld
oorlog plaats heeft gevonden, een oorlog,
die gewonnen werd dat is al geen mi
litair geheim meer door de mogend
heden, welke de grootste luchtmacht had
den. Het vliegtuig heeft den oorlog ge
wonnen. Dat zelfde vliegtuig gaat nu het
uiterlijk van den vrede bepalen. De con
touren zijn in het Grand Palais al zicht
baar. De organisatoren van deze expositie,
met den actieven Franschen minister Til-
lon aan het hoofd, hebben zich ten doel
gesteld de balans op te maken van 's we
relds vliegtechniek en in het bijzonder
van haar ontwikkeling in het verloop
dezer laatste acht jaren. Acht landen
hielpen er aan mee: Frankrijk, Amerika
ofschoon op beperkte schaal, aange
zien op het zelfde moment in Cleveland
de „American National Aircraft Show"
gaande is Engeland, Tsjecho-Slowakjje
met een heel uitgebreide inzending
Nederland, Italië, Zweden en Zwitserland.
Tezamen 275 stands.
Het vliegtuig wint.
De toekomst, zei men vroeger, hangt
in de lucht. Vandaag s.taat de toekomst in
de lucht beschreven. Ze heeft vleugels.
Het verleden dreef op het water. Een
meneer bij de Fransche stands van Laté
631 de zelfde klasse waartoe de ver
ongelukte Lionel de Marmier behoorde
heeft het me overtuigend uitgelegd.
Hoe lang, vraagt hij me, deed de
Normandie over de overvaart?
Een dag of zes, schat ik.
Precies 108 uur, meneer.
En hoeveel denkt u dat de Laté 631
er noodig heeft?
Ik weet het niet precies.
Precies 20 uur, meneer.
Ik vind hrt vlug, maar de prijs.
De man wordt vurig.
Wat mag een Normandie kosten van
daag?
Geen flauw benul.
Die mag 10 milliard francs kosten,
meneer. En een hydravion?
Ik geef 't op.
Goed: 150 millioen. De Normandie
(gaat deze propagandist voor de toekomst
verder) maakte per jaar maximaal 36 rei
zen en bracht 37'/2 duizend menschen heen
en weer. Deze Laté met haar 72 ton kan
jaarlijks 100 reizen aan. En als u nu even
mee wilt rekenen: voor één schip koopt u,
in dezelfde luxeklasse, een vloot van 63
vliegtuigen. We hebben ze niet eens noo
dig. Laat ons zeggen dat we er negen
bestellen vier zijn er trouwens al klaar.
Die negen machines kosten dan dus zeven
maal minder dan het schip, maar ze ver
voeren 3000 passagiers meer in 1/5 van
den tijd. De bootreis ParijsNew York
kost u vandaag 44.000 francs. Door de
lucht: 39.000. En dat zal minder worden.
U ziet
Ik gaf me gewonnen, hem de hand en
bovendien de belofte een volgende Ame-
rikaansche trip per Laté 631 te doen. En
dat was waar hij me hebben wou.
Een bar en douche-cellen aan
boord.
In dezelfde Goliath-klasse wordt hier de
NC. 211 geëxposeerd: deze vier-motorige
kolossus met twee verdiepingen er is
een bar en er zijn douche-cellen aan boord
kan 150 man huisvesten. Hij haalt 400
km per uur en een 6 cylinder Berliet ca
mion rijdt met gemak het ruim binnen.
Vastgestelde prijzen voor
chocolade en marsepein
Er is alle reden om aan te nemen, aldus deelt
het ministerie van Landbouw, Vlsscherij en
Voedselvoorziening mede, dat de fabrikanten
zorg zullen dragen voor een behoorlijke voor
ziening met chocolade-artikelen voor de ko
mende feestdagen. Maatregelen, welke de over
heid had moeten overwegen als de aflevering
was blijven stokken, kunnen dan achterwege
blijven. Er zal nauwlettend op worden toegezien,
dat niet getracht wordt bijkomende kosten voor
verpakking goed te maken door een product
van mindere kwaliteit af te leveren.
Met het oog op de feestdagen zijn afzonder
lijke maximumprijzen vastgesteld voor speciale
chocolade-artikelen en marsepein voor levering
van detaillist aan verbruiker. Daarvoor gelden
thans de volgende prijzen per 100 gram: Cho
coladeletters, -harten en platflguren (geen nor
maal wichtgoed):
in papier verpakking: f 0.35;
in carton verpakking: f 0.40.
Niet bewerkte holle chocoladefiguren:
100 gram en zwaarder per stuk: f 0.55; lichter
dan 100 gram per stuk: f 0.60.
Bewerkte holle chocoladefiguren:
100 gram en zwaarder per stuk: f 0.60; lichter
dan 100 gram per stuk: f 0.65.
Marsepein-vormwerk: f 0.50.
Overige marsepein-artikelen: f 0.35.
Agenda voor Haarlem
VRIJDAG 22 NOVEMBER
Stadsschouwburg: Zweedsch Danstheater, 20
uur Concertzaal: H.O.V. Ledenconcert, 20 uur.
Luxor: Follies Girl (14 j.). Rembrandt: Het Meis
je en het monster (14 J.). Palace: Onstuimig
bloed (18 j.). Alle drie om 14.00. 16.15, 19.00 en
21.15 uur Frans Hals: De dansende piraat (a. 1.)
14.00. 16.30, 19.00 en 21.15 uur. City. De geheim
agent (18 j.) 14.15 16.30, 19 00 en 21.15 u. Spaarne:
Verloren in de Wildernis (14 j.) 19.00 en 21.15 uur.
ZATERDAG 23 NOVEMBER
Stadsschouwburg- „Iphigeneia in Tauris" (Co-
media). 20 uur. Begijnhofkapel: Liederenavond,
Herman Schey, 20 uur. Concertgebouw: Gala
avond (Haarlemsch Kunstcentrum). 20 uur.
Bioscopen: als Vrijdag. Spaarnetheater tevens
i 2.30 uur.
WELDADIGHEIDSZEGELS.
VOOR HET KIND
2 (t 2) Cent grijs.
4 2Cent groen.
7Zt(+2Xti Cent rood.
10 (+5) Cent violet-rood
20(+5) Cent blauw.
Beeldgrootte 2l*281/4m.m
Kamt. 12% x 12.
f^*71
Ghandi riskeert zijn leven
voor verzoening
De 77-jarige Hindoe Mahatma Gandhi
is zonder lijfwacht naar Srirampoer, een
door ongeregeldheden verwoest dorp in het
Oosten van Bengalen, waar Mohammeda
nen de meerderheid vormen, vertrokken.
Voor zijn vertrek verklaarde Gandhi, dat
hij tot dit „nieuwe experiment in de tech
niek van geweldloosheid" had besloten om
den vrede tusschen Hindoes en Mohamme
danen tot stand te kunnen brengen. Hij zou
zijn normale voedingswijze hervatten, zoo
dra het met zyn plannen zou strooken.
Twee weken lang leeft hij op beperkte
rantsoenen om „boete" te doen voor de on
lusten te Bihar. Gandhi wil Oost-Bengalen
niet eerder verlaten, alvorens hij ervan
overtuigd is, dat het wederzijdsch vertrou
wen tusschen Hindoes en Mohammedanen
hersteld is.
Voor het ALkmaarsche tribunaal heeft te
rechtgestaan mr. H. de B 1., gedetineerd in
de rijkswerkinrichting te Hoorn. Hij was in
1933 lid van de N S B. geworden. Tengevolge
van het in 1935 uitgevaardigde ambtenaren
verbod moest hij bedanken, maar toen dit
verbod werd opgeheven, trad hij weer toe.
Hem werd ten laste gelegd dat hij na Mei
1940 weer N.S.B.'er werd en bleef tot het ein
de der beweging, voorts dat hij als secretaris
en propagandist van het Rechtsfront optrad en
drie deurwaarders van de Alkmaarsche recht
bank onder pressie had beïnvloed, zoodat ook
zij toetraden tot het Rechtsfront. In 1941
was hij lid van de S.S. geworden, doch toen
van de leden de eed vereischt werd, be
dankte hij.
Nadat de officier van Jusitite, mr. G. B.
van der Feen de Lille, door de Duitschers
gegijzeld was, werd mr. T. van ambtenaar van
het O M tot substituut-officier bevorderd en
bijna een jaar later tot officier. Bij zijn in
stallatie gaf hij van zijn nationaal-socialisti-
sche gezindheid blijk, door te zeggen, dat hij
zich bij zijn taak zou laten leiden door zijn
nationaal-socialistische overtuiging.
De leden der Alkmaarsche balie waren bij
de installatie van mr. De B. T. weggebleven,
waarvan rapport werd uitgebracht aan den
secretaris-generaal van Justitie, prof.
Schrieke. Toen de waarnemend ambtenaar
van het O. M., mr. Smal zich verzet had tegen
publicatie van een collectieve verontschuldi-
ging over de afwezigheid van de balie, kreeg I ook het economisch terrein betreden.
de procureur-fiscaal had openbare behande
ling geëischt, omdat beschuldigde een open.
bare functie had bekleed. Hij voerde voorti
aan. dat beklaagde een idealist was en over
tuigd N.S.B.'er, die geen verraad pleegde. Ia
zijn jeugd kwam hij reeds in Duitschland en
Mussert was de huisvriend van zijn ouders.
Hieruit is zijn belangstelling voor de N.S.B.
te verklaren. Hij bleef lid. om stelling te ne
men tegen de annexionistische stroomingen u
de N.S.B. Als hij de functie van officier vaa
justitie, welke hij niet ambieerde, had ge.
weigerd, was er een andere N.S.B.'er gekomen
die wellicht met de Duitschers zou hebbei
gecollaboreerd, hetgeen van beschuldigde
niet gezegd kan worden. Pleiter vroeg ten-
slotte clementie.
Het tribunaal zal later uitspraak doen.
Congres van den Arbeit
In den Stadsschouwburg te Utrecht heeft de
secretaris van de Stichting van den Arbeid,
de heer E. Kupers, het congres van den ar
beid geopend.
De heer Kupers sprak over het vele werk,
door de Stichting van den Arbeid verricht
Er wordt gewerkt in nauwe samenwerkiaj
met de ministers en in dagelijksch contae
met het college van rijksbemiddelaars,
college is verplicht in kwesties van eenij
belang het advies van de stichting in te wio
Met de prijspolitiek heeft de stichtinj
hij bij een telefoongesprek door mr. De B
de volgende woorden toegevoegd: „Ik zit hier
met twee Duitsche officieren en als je je
excuus niet aanbiedt, laat ik je arresteeren."
Beschuldigde ontkende dit.
Er werden tal van déchargeerende verkla
ringen voorgelezen, waaronder een van den
president van de Alkmaarsche rechtbank, mr.
baron C. van Tuyll van Serooskerken en van
den rechter mr. De Flines, die gewaagden
van de onpartijdige houding van beschuldigde
Deze zou voorts een hoogen functionaris van
de N.S.B. inzage van een dossier geweigerd
hebben met de woorden: „Ik zit hier als
officier en niet als N.S.B 'er en ik heb met
den leider niets noodig!"
Mr. H. Schuurman, de verdediger, betoogde
dat zijn cliënt nooit voor het tribunaal ver
schenen zou zijn, als hij geen officier van
justitie geweest was. Pleiter had vergeefs ge
poogd hem buiten vervolging te stellen, doch
IN DE WERELDPOLITIEK:
Een der leden van de Oekrainsche delega
tie ter algemeene vergadering van de UNO.
Stadnik, werd. toen hij met een anderen
Oekrainschen gedelegeerde. Advoina. in een var
New York's straten een winkel binnen ging orr
iets te koopen, bij een schietpartij in het rech-
terbovenbeen getroffen. Er waren nl. gangsters
aan het werk in den winkel
Hij werd later in een ziekenhuis opgenomen,
waar hem een bloedtransfusie is toegediend.
Zijn dijbeen is gebroken, maar verder is zijn
toestand niet ernstig.
Marquis Childs. medewerker van het Ameri-
kaaansche blad „Washington Post" meldt, dal
de Voor-Indische staat Travancore de levering
thorium een radio-actief mineraal
De vleugels van het gevaarte zijn zóó
lang, dat men ze het Grand Palais dat
niettemin niets van een kippenhok heeft
niet binnen kon krijgen.
Een paar stappen verder maakte ik
kermis met de S. 20 en de S. 50, twee
lichte machientjes die u zoo uw garage
binnenstuurt. De S. 20 gebruikt 17 liter
benzine op de 100 km. De S. 50 is een
één-persoonskistje rank en smal als een
Venetiaansche gondel voor een mensch
van schappelijken omvang. Kennelijk een
toestel, dat uit de oorlogsdagen stamt toen
een embonpoint als een onweerlegbaar
bewijs van onmaatschappelijke gezindheid
kon gelden.
Fokker exposeert.
Fokker brengt een toestelletje in de
zelfde soort: de F 25 met ruimte voor
vier personen ook voor ziekenvervoer
te gebruiken dat veel bekijks trekt
(een Fransche buurman exposeert trou
wens iets dergelijks, alleen hangt daar
de cockpit onder de vleugels, terwijl die
van Fokker er door gedragen wordt). De
prijsklasse is ongeveer gelijk, circa 31250
Hollandsche guldens. Bij beiden zit de
propeller achter, wat rustig is voor het
uitzicht en handig met het oog op het
sleepje van de avondjapon van uw vrouw,
wanneer u 's nachts in Wassenaar terug
komt van een feestje in Parijs. De twee
wielen zitten natuurlijk ook achter, onder
den motor, een ander, bestuurbaar wiel
zit vóór. Bij de vlucht gaan ze trouwens
alle naar binnen.
Ik vraag een manager van Frits Diepen
hoe de zaken gaan.
't Is de eerste dag en er is dus nog
weinig van te zeggen. Maar er is veel be
langstelling. En in Holland hebben ze al
100 bestellingen voor de F 25 geboekt.
Frankrijk heeft met deze tentoonstelling
de wereld op imposante wijze haar vitali
teit gemanifesteerd. Zij heeft den tijd ver
staan. De luchtsport is hier zeer populair;
er bestaan in Frankrijk momenteel niet
minder dan 400 particuliere clubs. De
luchtpost nam een enorme vlucht fi
guurlijk en letterlijk in 24 uur wordt
momenteel een brief (op welk punt van
Frankrijk ook gepost), waar dan ook in
het land besteld. En Frankrijk is ook een
der eerste landen waar de luchtvaart in
directen dienst der medische wetenschap
werd gesteld: wekelijks gaat men, in het
bijzonder met kinkhoestpatiënten, de lucht
in. Orly, het door de Amerikanen geoutil
leerde vliegveld, wil een van 's werelds
eerste luchthavens worden, waar 700 lan
dingen per dag kunnen worden gemaakt
en 30.000 passagiers verwerkt. De regee
ring heeft een plan uitgewerkt dat in den
aanleg van 300 vlieghavens voorziet. En
u kunt er zeker van zijn, dat ze er komen.
Parijs, November 1946.
Amerika heeft stopgezet op grond van het feit,
dat Amerika geen atoombommen ter beschik-1
king van Engeland wel stellen. i
Brltsche autoriteiten hebben verklaard dat zij,
daar de Maharadjah een zelfregeerende vorst is,
geen opdracht kunnen geven de leverantie te
hervatten De vorst is zeer vooruitstrevend en
staat op het standpunt dat aan zijn land toe-
semming dient te worden gegeven, zelf een in
stallatie voor de vrijmaking van atoomenergie te
bouwen.
De Japansche regeering heeft Donderdag 21
November bekend gemaakt, dat de in Januari
aan generaal Douglas Mac Arthur verleende zui
veringsopdracht thans ook uitgestrekt moet wor
den tot het onderzoek van ".e dende figuren ln
particuliere ondernemingen. Tot deze onderne
mingen. in totaal een 450-tal behooren de voor
naamste dagbladen en uitgevers, omroep- en
filmmaatschappijen, vliegtuigbouwers, fabrikan
ten van ammunitie en alle uitgesproken mono
polistische maatschappijen, die betrokken zijn
geweest bij binnenlandschen of buitenlandschen
handel.
janos Gyoengyoesv. de Honeaarsche minis
ter van buitenlar.dsche zaken, heeft bij generaal
Dastlch. Tsjechoslowaaksch vertegenwoordiger
te Boedapest, een protest tngediend tegen wat
hij noemde gedwongen „deportatie" van 800
Hongaren uit hun dorpen aan dc Tsjechische
rijde van den Donau naar Sudetenland.
Vergoeding voor onteigening
ten behoeve van wederopbouw
Aan het college van algemeene commissa
rissen voor den wederopbouw is in Mei 1945
bevoegdheid verleend tot het onteigenen van
onroerende zaken ten behoeve van den weder
opbouw. Dit college heeft thans ingesteld
aan I een centrale commissie voor de onteigenings
vergoedingen, welke tot taak heeft advies uit
te brengen over de toe te kennen vergoedin
gen De leiding berust bij ir. W. N. van Noo-
ten te Rotterdam. De commissie zal van de
wederopbouwbureaux uit het geheele land
taxaties over de te onteigenen perceelen ont
vangen en op grond daarvan haar adviezen
uitbrengen. Zooals ook bij de vaststelling der
rijksbijdragen in de oorlogsschade het geval
is, kunnen betrokkenen binnen een maand na
ontvangst van de mededeeling der onteige
ningsvergoeding bezwaarschriften tegen het
daarvoor vastgestelde bedrag indienen.
ALKMAARSCHE MAKELAARS
VEROORDEELD.
Het Alkmaarsche tribunaal heeft uitspraak
gedaan in de zaken tegen twee Alkmaarsche
makelaars, A. en M., die tijdens de bezetting
huizen van Joodsche ingezetenen hadden
verkocht en de synagoge en de Joodsche be
graafplaats te koop hadder. aangeboden. Zij
werden ontzet uit de kiesrechten en uit het
recht makelaar te zijn. A kreeg f 7500.
M. 8000.— boete.
Nederland heeft op de internationale lucht
vaarttentoonstelling in Parijs een aantrek-
kelijJcen stand. Een Fokker 25 „Promotor"
trekt veel bekijks. Het ïs een „zakenvlieg-
tuig", zooals het op de expositie wordt
genoemd.
President en leden van den
Hoogen Raad geïnstalleerd
Gisteren zijn bij het begin van de civiele
zitting van den Hoogen Raad mr. dr. J. Don-
ner als president, mr. N. C. M. A. van den
Dries en mr. dr W. A. J M. Fick als vice-
presidenten, mr. P. H. Smits, mr. G. H. A.
Feber en mr. A. Rombach als raadsheeren
geïnstalleerd. In een toespraak zeide mr. dr.
J. Donner, dat de voorzieningen, die met deze
installatie zijn voltrokken, bedoeld zijn als
een afsluiting. Met deze bedoeling zou het in
itrijd zijn, thans nog weder in het verleden
terug te treden. Mr. Donner volstond der
halve met de verklaring dat de Hooge Raad
zijn beste krachten zal geven aan de vervul
ling van de hooge taak die hem is gesteld.
De radio geeft vanavond:
HILVERSUM I, 301.5 M.
18.00, 20.00, 23.00 Nieuws. 18.15 Johan Jong. 18.30
Ned. Str.kr. 19.15 Lichte muziek. 19.30 „Ons ge
loof". 19.50 Vrijzinnig Prot. nieuws. 20.03 Weer-
praatje. 20.08 Zang-recital. 20.30 Lezing. 21.00 Men
vraagtwij draalen. 21.30 Weekoverzicht. 21.45
Musette en Jodelklanken. 22.15 Jazz. 22.40 Avond-
wijding. 23.15 Glazoeruof.
HILVERSUM II, 415.5 M.
18.00 Het evangelie in Esperanto. 18.15 Vede
laars. 19.15 Causerie. 19.30 Fantasie „Uit de lucht
gegrepen. 19.45 Bijbelvertaling. 20.05 Bijbel en
muziek. 20.40 Nieuwe Testament. 21.00 Orkest.
22.15 Vragen aan voorbijgangers. 23.00 Nieuwe
Nederlandsche muziek. 23.30 La boutique fan-
tasque.
Twee belangrijke en veelomvattende
aangelegenheden wachten de in Lake Suc
cess vereenigde afgevaardigden der UNO;
aangelegenheden die de mate, waarin de
allesoverheerschende wereldproblemen
kans op een bevredigende oplossing heb
ben, duidelijker dan ooit aan het daglicht
zullen brengen. Deze twee aangelegenhe
den hebben een gemeenschappelijken ach
tergrond, die men het best zou kunnen
omschrijven als: den vredeswil der volke
ren, gevat in hun vrees voor den oorlogs-
wil van een hunner.
Het is een korte definitie, waarvan de
begrijpelijkheid goeddeels aan de kortheid
ten offer valt doch wanneer men ken
nis neemt van de onderwerpen, die den
hier gedefinieerden achtergrond bezitten,
zal men tot de conclusie komen zii de in
de definitie vervatte elementen inderdaad
tot uiting brengen.
In de eerste plaats is er het Russische
voorstel reeds eerder in den Veiligheids
raad te berde gebracht doch daar verwor
pen waarin geëischt wordt dat de leden
der Vereenigde Volken binnen een bepaal
den termijn opgave doen van hun troepen
die zich op het grondgebied van niet-
vijandige landen bevinden. In de tweede
plaats staat het, eveneens van Russische
zijde afkomstige voorstel tot drastische
ontwapening, dat binnen eenige dagen ge
volgd zal worden door een Amerikaansch
plan tot uitvoering van een wereldontwa
pening en tot gelijktijdige garandeering
van de veiligheid der landen, die deze ont
wapening doorvoeren. De détails van dit
Amerikaansche plan, dat door United Press
werd aangekondigd, zijn nog niet onthuld,
doch men verwacht stellig dat de door de
Vereenigde Stten te opperen bewapenings
beperking uitsluitend de landmachten zal
omvatten en niet de maritieme wapenen.
Bij nadere beschouwing van den eerst-
genoemden Russischen eisch en het laatst
genoemde Amerikaansche voorstel moet
2t opvallen, dat beide plannen beper
kingen inhouden, die duidelijk zijn afge
stemd op een wederzijdsch wantrouwen en
een ondubbelzinnig eigenbelang. De Rus
sen vragen opgave van de strijdkrachten
der UNO-leden op niet-vijandelijken bo
dem zij hadden evengoed ronduit kun-
Adres van de Kamer van Koophandel voor Zuidholland
Naar aanleiding van het wetsontwerp in
zake een vermogensheffing ineens, heeft de
Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Zuidholland aan de leden van de Tweede
Kamer een adres gezonden. Daarin wordt
o.a. gezegd:
„Door de aanneming van dit ontwerp van
wet zou op betrekkelijk korten termijn on
geveer twee milliard gulden aan de be
drijf s- en privé-huishoudingen worden
onttrokken. Voor een belangrijk gedeelte
zal dit geld worden gevonden uit de kapi
talen, welke zijn belegd in de bedrijven.
Wanneer men daarbij in aanmerking
neemt, dat door de prijsstijging voor het
drijven van zaken zonder twijfel veel groo-
tere kapitalen noodig zullen zijn dan voor
den oorlog het geval was, is het duidelijk,
dat de politiek van herstel en wederop
bouw in haar grondvesten zal worden ge
schokt, wanneer dit ontwerp tot wet zal
worden verheven. Reeds geïntimideerd
door de vermogensaanwasbelasting op veel
al fictieve toeneming van zijn activa, durft
de zakenman zich niet meer te wagen in
nieuwe ondernemingen en met het oog op
de thans gepubliceerde fiscale voornemens
kan hij het in den regel ook niet meer.
Goede kansen gaan daardoor verloren tot
blijvende schade van ons land, dat juist
nu zoozeer behoefte heeft aan frisch initia
tief.
Verbetering van den budgetairen toe
stand is van dit wetsontwerp niet te ver
wachten. Indien de opbrengst inderdaad
ongeveer twee milliard gulden zal bedra
den, dan kan op een rentevoet van drie
procent de jaarlijksche besparing aan rente
op de staatsschuld worden gesteld op onge-
veed 60 millioen gulden. Daartegenover
echter staat een aanmerkelijke daling van
de opbrengst van andere belastingen. Al
leen de derving aan inkomstenbelasting zal
een zeer aanzienlijk gedeelte van de rente
besparing te niet doen. Naar schatting zal
op zijn hoogst een paar tientallen millioe-
nen guldens jaarlijks als reëele bate voor
de schatkist overblijven.
Daar tegenover staat, dat een ontplooiing
van gezond initiatief in het kader van de
politiek van herstel en wederopbouw zal
leiden tot verhooging van de opbrengst
van de belastingen.
Een betere oplossing is dat het thans
als gevolg van de vernietiging van
zooveel reëele kapitaalsbestanddeelen
in ons land aanwezige teveel aan geld
middelen wordt gebonden door een
gedwongen leening.
Op deze wijze zou kunnen worden ver-
krgen, dat zonder dat het teveel aan be
talingsmiddelen onmiddellijk radicaal
wordt opgeruimd, daarvan geen dreiging
meer voor de monetaire positie van Neder
land kan uitgaan, terwijl ieder die initia
tief zal ontplooien ter verhooging van de
Nederlandsche productie, daartoe van zijn
vastgelegde kapitalen gebruik zal kunnen
maken.Hierdoor zal geleidelijk ook de positie
van 's rijks schatkist verbeteren. Het be
ginsel van het aftappen van de voor sanee
ring benoodigde geldmiddelen uit de ge
maakte winsten, dat ongetwijfeld veel be
vredigender is dan het afroomen van kapi
taalsbestanddeelen, zal langs dezen weg
tot zijn recht kunnen komen.
Gezien de verschillende, beperkingen om
trent de waardebepaling, welke het wets
ontwerp inhoudt, zullen de in effecten be
legde kapitalen voor een overwegend ge
deelte in de opbrengst van de belasting
moeten bijdragen. Wanneer te dien aanzien
op een onjuiste wyze wordt ingegrepen,
zal dit een grond temeer zijn om ernstige
verstoring van het economische evenwicht
te verwachten.
Termijn van invordering.
Voorts zou de korte termijn van invorde
ring, welke in het wetsontwerp wordt ge
steld, niet minder dan een ramp betee-
kenen.
nen vragen, hoeveel man troepen Ameri
ka in China heeft en hoe sterk de Engel
sche strijdkrachten in Griekenland zijn,
want daar alleen is het om te doen; daar
immers loopen de Russische belangen ge
vaar in het gedrang te raken. De Ameri
kanen verzoeken ontwapening op het ge
bied der veldlegers en niet op zee zij
zouden evengoed ronduit kunnen zeggen
dat zij wel willen ontwapenen wanneer zij
het machtige militaire apparaat, dat zij wel
en de Sovjets niet bezitten, de vloot, op
volle sterkte mogen behouden.
Het is maar al te duidelijk, dat beide
plannen een hevigen tegenstand zullen
ontmoeten, wanneer deze beperkingen ge
handhaafd blijven. De Vereenigde Staten
hebben dat reeds laten blijken door Se
nator Conally, hun vertegenwoordiger in
de politieke commissie der UNO, opdracht
te geven in antwoord op den Russischen
eisch die Donderdag uitgesproken werd
met een tegenvoorstel te komen, dat niet
alleen de troepensterkte op niet-vijandelijk
gebied, maar die in alle landen moet open
baren. Het gevolg van zulk een verruiming
van het voorstel zou zijn, dat Rusland ge
dwongen zou worden zijn troepensterkte
in Bulgarije en Roemenië bekend te ma
ken, iets, waarvoor de Sovjets meer dan
huiverig zijn. Molotof, op deze wijze min
of meer schaakmat gezet, zal niet aarzelen
ten aanzien van de ontwapeningskwestie
zijn sterkste pion naar voren te schuiven
om op die manier revanche te nemen. Hij
zal een ontwapening eischen op het geheele
militaire terrein, te land, in de lucht en.
ter zee. Amerika's sterkste troef, zijn vloot,
is bij ontwapening zijn zwakste plek; want
de beperking van een landleger kan te al
len tijde snel teniet worden gedaan
door het oproepen van reservisten,
tewijl het materiaal in beperkten tijd kan
worden vervaardigd. Maar een vloot, en
dan een vloot van dien gigantischen om
vang als Amerika er op na houdt, kan niet
verdwijnen om in enkele jaren weer te
verschijnen. En dat helaas blijkt
toch weer het beginsel van de twee UNO-
problemen te zijn, die hierboven worden
aangestipt: Hoe kan de „vijand" de
eventueele vijand weliswaar, doch in ieder
geval concreet in zijn dreiging op ieder
willekeurig moment worden overtroefd?
De beantwoording van die vraag bepaalt
de bereidwilligheid aan beide zijden, om
afspraken te maken en practische beslui
ten te aanvaarden. Daarom is de achter
grond van deze en vele andere vraagstuk
ken. die men onder het oog wil zien op de
groote UNO-bijeenkomsten in de Vereenig
de Staten, die. welke in een korte definitie
zooals hierboven werd omschreven, kan
worden samengevat. Een definitie die
weliswaar spreekt van vredeswil, maar
ook van vrees.
Waar vrees is kan geen vrede zijn er
zal dus een andere definitie moeten ko
men, waarin naast het element van den
vredeswil dat van het volkomen vertrouwen
zal moeten schitteren, zoodat er voor vrees
geen plaats meer zal zijn.
•T. L.
„Resf van de wereld"
oefent tegenNed.Voetbalelftal
In de week. voorafgaande aan den wedstrijd
tusschen Groot Brittannlë en de „Rest van de
wereld", welke ontmoeting op Zaterdag 10 Mei
1947 te Glasgow wordt gespeeld, zal in Nederland
een oefenwedstrijd worden georganiseerd tus
schen de „Rest van de wereld" en het Neder-
landsch elftal.
Waar deze ontmoeting in ons lend wordt ge
houden is nog niet bepaald.
Rusland en de F.I.F.A.
Sovjet-Rusland heeft telegrafisch om aanslui
ting bij de F.I.F.A. verzocht. Het congres van
de F.I.F.A. heeft het bestuur gemachtigd over
een eventueele aanmelding van Rusland zelf
standig te beslissen. Men mag aannemen, dat
het bestuur van de F.I.F.A. de telegrafische aan
melding zal aanvaarden. Bovendien is een Vice-
presidentschap voor Rusland open gehouden,
welke functie dus thans kan worden bezet.
Rusland wil. naar gemeld wordt deelnemen
aan de Olympische voetbalwedstrijden, welke
in 1948 te Londen worden gehouden en aan de
wereldkampioenschappen, die in 1949 in Zuid-
Amerika plaats vinden.
Waterpolo-tournooi D.NV.R.
Dinsdag 26 November organiseert „De Water
ratten" in het Sportfondsenbad te Haarlem het
Jaarlijksche polotournooi om den „van Leersum-
beker". Dit tournooi waaraan alleen Haarlem-
sche clubs kunnen deelnemen geniet altijd
groote belangstelling. De volgende vereeniglngen
nemen deel: HPC; Haarlem; HVGB; VZV; DWT
en DWR.
De bekerhouder van vorig jaar HVGB zal een
harden strijd moeten voeren om den. prijs weer
ln het bezit te krijgen.
hie
rij'
De minister van Sociale Zaken, de heer Vf
Drees, sprak over de samenwerking tussche
overheid en bedrijfsleven op sociaal geblei
De overheid heeft veel bevoegdheden tot zid
moeten trekken, doe „hoe eerder wij die wet
uit handen kunnen geven, hoe liever het oa
zal zijn". De vroegere ongewenschte toestar
den waren alleen te verbeteren door ingrij
pen van de overheid.
Prof. mr. dr Slotemaker, gedelegeerde va
de stichting, hield beschouwingen over de be
teekenis van de samenwerking in de Stichtin
van den Arbeid. In de stichting werken same
de groote centrale arbeidersorganisaties, ht
Nederlandsch Verbond van Vakvereeniginget
de Nederlandsche Katholieke arbeidersbewe
ging en het Christelijk Nationaal Vakverbon
met de centrale organisaties van groot-weii
gevers, middenstand en landbouw.
Prof. dr J. Tinbergen, directeur van h^të
Centraal Planbureau, was de volgende spre
ker. Hij zeide dat de na-oorlogsche verschijs
selen van zwarten handel en het maken vi
excessieve winsten voor een gedeelte onver
mijdelijke gevolgen van dien oorlog zelf zijs
In zooverre er dus misverstanden bestaan b
een belangrijk gedeelte van het Nederland
sche volk omtrent den waren toestand, zc
door betere voorlichting een deel van de t«
leurstelling eveneens te vermijden zijn. E je*
bestaat daarnaast misverstand over de poli
tiek, welke door de regeering is gevolgd. Dez
is in menig opzicht vooruitstrevender da
door velen wordt gemeend. Indien haar ee
voldoend lang leven beschoren zou zijn, a
zij nog een belangrijk verdergaand program
ma ten uitvoer brengen.
Tenslotte behandelde prof. dr. H R. M. va
den Brink, hoogleeraar aan de R K.
teit te Nijmegen, het onderwerp der produc
tieve volkskracht.
NEEF VAN EEN VAN HITLERS MINISTER
VEROORDEELD.
Het Haagsche tribunaal heeft uitspraak ga
daan in de zaak tegen den 74-jarigen mr.
A. L. te Den Haag, een neef van een va
Hitiers ministers. Hem was ten laste gelegt
dat hij van 1933 tot 1944 lid was geweest va
bel
're:
1
rij]
pa
de N.S.B., gedurende den oorlog lid va
Rechtsfront, lezer van het Nationaal Dagblai
Volk en Vaderland, de Deutsche Zeitung, II
van de Nederlandsch-Duitsche Kultuurge
meenschap en contribuant van het Studentes
front.
De uitspraak luidde: interneering gelijk aa
den tijd in detentie doorgebracht (11 Mei 191
—24 December 1945) verbeurdverklaring va
het vermogen en ontzetting uit het recht tl
uitoefening van de beroepen en het bekleede
van de functie van advocaat en procureu
zaakwaarnemer, bewindvoerder of curato
alsmede ontzetting uit de kiesrechten.
Nederlandsche emigratie
naar Australië
De Australische minister van voorlid
ting, Arthur Calwell, heeft in het Huis va
Afgevaardigden medegedeeld, dat de
Austrahschen gezant in Den Haag is ver v
zocht' besprekingen met de Nederlandsch t,
regeering te openen inzake een schem
voor emigratie van Nederlanders
Australië.
Calwell deelde tevens mede, dat aan le
den der geallieerde troepen bijzondei
voorrechten zijn verleend, in het bijzonde
waar het Nederlanders en Amerikanen be
trof, teneinde hen aan te moedigen in Aus
tralië te blijven of na ontslag uit den diens
daarheen terug te keeren. Verscheiden
Nederlandsche en Noorsche militairen heb
ben reeds toestemming gekregen in Austra
lië te blijven, aldus de minister.
Tekst van Bep Smits, met
tekeningen van 3. Giesberts
6CÏ
hel
lee
lm
7. Op zijn zesde jaar ging Thomas nai
school. Vader en moeder Toverbal hoopte
dat er in de teruggetrokken aard van ht
jongen, door de omgang met kinderen vo
zijn leeftijd, een verandering ten goede zt
komen. Op school leerde hij vlug en zondi
merkbare inspanning, maar hij vond de la
sen van meester Zoethout taai als dia
naam. Het leek soms of alleen Thome j
lichaam in de schoolbank zat, maar zjj
geest elders rondzwierf. En dat rvas oo
dikwijls het geval. Dan dwaalde hij in gt
dachten door verre landen, kruiste ovi
wijde zeeën en beklom hemelhoge berge j
Daarom noemden de jongens hem plaget
„de dromer", en daarom ook voelde hij zit
eenzaam en trok hij zich meer en meer i
zichzelf terug.
Als de stem van meester Zoethout uur «I
uur voortzaagde als een verkouden bron
vlieg en de dikke dropwijzers traag en on z<
hoorbaar voortkropen over de bolle wi.jzet t.
plaat met het stijve bloemslingertje van i Si
witsuikeren schoolklok.... dan hoorde T/w|
mas meermalen een diepe zucht,