Haarlems Dagblad
Geen bestand bij Semarang
Duitsche jeugd
Voorloopig nog geen water
uit het IJsselmeer
Noordholland's financiën
'Debatten zonder vooruitgang
Schermerhom en de Boer op Schiphol
gearriveerd
Voetbalveld in Huddersfield in goeden staat
life*
Begrootingen van Oorlog en Financiën
Amerika erkent
verkiezingen niet
de Roemeensche
61e Jaargang No. 1S494
Bureaux: Groote Houtstr. 93, Tel. Admïn. 10724,
14825. Redactie 10600, Directeur-Hoofdredacteur
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z. B. Spaftrne 12, Tel. 12713. 10132
Woensdag 27 November 1946
Verschijnt dagelijks behalve Zou -i. Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent; per
kwartaal 4,— - Postgiro 273107 - Advertentie
tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Indonesisch commandant zocht geen contact
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
DE campagne in de Engelsche pers tegen
wantoestanden in Duitschland duurt
voort. Ik heb onlangs geschreven over de
felle protesten van den bekenden econoom
Lord Beveridge, die nu in ons land vertoeft
om hier voordrachten te houden en het
eeredoctoraat in ontvangst te nemen, hem
aangeboden door de Rotterdamsche Han-
delshoogeschool Nu heeft de eveneens be
kende uitgever Victor Gollancz zich doen
hooren, zoowel in een artikel in Labour's
dagblad, de Daily Herald, als in een langen
brief, dien het liberale weekblad The Ob
server publiceert. Gollancz is zes weken in
Duitschland geweest. Hij zegt dat hij het
gevoel had, of hij zes weken lang in een
gekkenhuis vertoefde. Hij beschrijft hoe
industrieën worden ontmanteld, die de le
vensbron van groote stadsdistricten vor
men. Tienduizenden arbeiders worden
daarmee buiten actie gesteld. Andere be
drijven liggen stil omdat men niet weet,
of zij misschien binnen enkele weken ont
manteld zullen worden. Dit alles is een
uitvloeisel van de overeenkomst van Pots
dam, die nimmer is nageleefd ten aanzien
van de economische eenheid der geallieer
den in het bestuur van Duitschland, maar
welker besluit om industrieën op te heffen
wel wordt uitgevoerd. Die fabrieken val
len dan in het kader van ontmanteling der
oorlogsindustrie, maar hoever strekt zich
dat begrip wel uit sinds het ontstaan van
den totalen oorlog? Wij vatten wapenfa
brieken op als oorlogsindustrie en zijn er
natuurlijk ook tegen dat de Duitschers
wapens kunnen vervaardigen, ofschoon dat
in de Russische zóne blijkbaar nog gebe.urt.
Maar wat denken wij ervan als het gansch
andere producten betreft? Hoe moet dit
land blijven leven?
Nu is er een voorstel van onze regeering
om militair deel te nemen aan de bezetting
van Duitschland. Maar wat is ons stand
punt ten opzichte van het algemeene be
leid in dit land? Hebben wij een Duitsche
politiek of bepaalt die zich tot annexatie
pogingen en een militaire bezetting, die ons
geweldig veel geld zal kosten, dat wij niet
missen kunnen? Ik zou willen vragen of
er eenige mogelijkheid op een vooruitzien-
den blik en een beschouwing vhn het vraag
stuk als geheel is. Wij grenzen aan Duitsch
land. Het is ten opzichte van onzen handel
het natuurlijke achterland. Welnu: luistert
naar den Engelschman Victor Gollancz,
die waarschuwt en die zeer nadrukkelijk is
over de Duitsche jeugd.
Hij verklaart dat de geest van de jeugd
het ergste in Duitschland is erger dan
ondervoeding, overbevolking en kapotte
schoenen op de scholen. Zijn besprekingen
van den toestand met jonge menschen
hebben hem rampzalige indrukken gegeven.
Een minderheid staat nog eenigszins
vriendelijk tegenover de bezetters, maar
wordt steeds verbaasder en ontstelder. De
meerderheid leeft in verbittering, cynis
me en groeiende vijandschap. Deze stem
ming is (nog) niet pro-Nazi, maar ken
merkt zich door een nihilistische verach
ting voor al wat régeering is. Gollancz
heeft het woord democratie genoemd. Hem
werd gevraagd of dat woord honger-rant-
soenen beteekent, gebrek aan de meest
elementaire levensbehoeften, vordering van
meubelen, het opblazen van scheepswer
ven, het sluiten van fabrieken en de werk
loosheid van tienduizenden arbeiders. Gol
lancz sprak over Neurenberg en men zei
hem dat die lieden schuldig waren, maar
dat de geallieerden dat ook zijn: zie hun
huidig beleid. Velen hoonden Neurenberg.
Gollancz verklaart dat hij onder de jeugd
niemand ontmoette, die de schuld der
Nazi's ontkende, maar dat de meesten bit
ter waren over alle politici. De jonge man
nen spraken over de tegenstelling in de
wijze waarop de Engelschen /hen negeer
den en het gedrag hunner militairen tegen
over Duitsche meisjes. Men ziet dat Gol
lancz openhartig is in zijn mededeelingen.
In den grond van de zaak verkeert, zegt
hij, de Duitsche jeugd in een toestand van
wanhoop. De een na den ander zei hem:
„Het komt er niet op aan hoe hard ons
leven is, als wij maar eenig uitzicht heb
ben en ergens op kunnen hopen". Maar
zij zien hun fabrieken verdwijnen en we
ten dat honderden andere op de lijst staan.
„De meerderheid is ervan overtuigd dat
wij (de Engelschen) besloten hebben om
hen ten gronte te richten, deels bijwijze
van straf, maar vooral als handels-concur
renten. De minderheid verbaast zich alleen
en begrijpt er niets van.
Gollancz gelooft dat nog goede democra
ten van hen te maken zouden zijn, spreekt
over gerechtvaardigde critiek hunnerzijds,
gispt de Britsche propaganda, die geen psy
chologisch ipzicht toont en dringt erop aan,
de nachtmerrie der onzekerheid omtrent
de toekomst weg te nemen. Dat wil zeggen:
schaf de overeenkomst van Potsdam af.
Zal er verandering "komen? Of gaat
Duitschland op deze wijze regelrecht ver
der naar nihilisme en nieuwe dictatuur in
de toekomst? En wat zijn onze vooruitzich
ten dan? Die bezettingslegers blijven op
den duur niet.
Dit zijn practische vragen. Ik zou ook zoo
graag willen weten waarom de kleine lan
den, wier toekomst staat of valt met de
juiste behandeling van het Duitsche vraag
stuk, voortdurend zwijgen en tot geen en
kel initiatief in staat schijnen te zijn. Waar
om toch deze armelijke houding. Is dat ons
belang behartigen? H- P-
Opgepikt dok komt niet
naar IJmuiden
De berichten, die omtrent de vier traw
lers met het verlaten dok op sleeptouw
binnenkomen, zijn schaarsch. Wij verna
men, dat het convooi order heeft gekregen,
in de dichtstbijzijnde haven binnen te loo-
pen. Het zou zich op ongeveer 100 mijl
van Lindesness bevinden.
De vier sleepbooten hebben assistentie
gekregen van de sleepboot Ganges van L.
Smit Co.'s Internationale Sleepdienst.
De „Karimata" werkt weer
De tinbaggermolen „Karimata" die in
1939 naar Indië werd gesleept en alge
meen bekendheid verwierf door het onder
zoek naar den-goudschat van de „Lutine"
bij Terschelling, werd na de capitulatie
van Japan in 'n zeer ver waasloosden toe
stand op Banka (Ned. Indië) aangetroffen.
Met inspanning van alle krachten heeft
het personeel der Billiton-bedrijven ge
werkt om den molen weer bedrijfsklaar
te maken; hij is thans weer op Billiton
gearriveerd en in bedrijf genomen. Van
alle molens zijn er thans slechts twee nog
niet in bedrijT.
Dit beteekent een belangrijke bijdrage
op den weg naar het herstel der tinbedrij-
ven in Nederlandsch-Indië.
Gisteren deelde het Indonesisch-Repu-
blikeinsche persbureau Antara mede, dat
tot dusver nog geen pogingen zijn aan
gewend om de vijandelijkheden bij Sema
rang te staken en dat er evenmin bespre
kingen zijn gehouden teneinde een defini
tieve demarcatielijn rond deze stad te
trekken.
„Telkens wanneer Nederlandsche mili
tairen de Indonesische verdedigingslinies
naderen", aldus Antara, „wordt hun een
„ontvangst" bereid. Nederlandsche vlieg
tuigen verrichten verkenningsvluchten,
Nederlandsche infanterie werd op 23 No
vember bij het oprukken in Westelijke
richting voorafgegaan door zwaar boord-
vuur van vliegtuigen en mortiervuur".
Intusschen zegt de Nederlandsche bevel
hebber van Semarang in een officieel com
muniqué in het te Semarang verschijnen
de blad „Het Midden" o.m.:
„Als gevolg van ontvangen instructies
is van Nederlandschen kant op. 9 en 14 No
vember een schrijven gezonden aan den
Indonesischen kolonel Soenarto, waarin
aangegeven wordt, op welke wijze contact
Indertijd is besloten water uit het IJssel
meer te gebruiken voor het Waterleidingbe
drijf van Noordholland In verband daarmede
ligt het zoo deelen Ged Staten mede in
de bedoeling eerlang tot stichting van een
waterzuiveringsinstallatie aan het IJsselmeer
over te gaan. waarvoor de grond reeds in 1941
werd aangekocht
Afgescheiden van het feit. dat nieuwere in
zichten betreffende de wijze, waarop het slib-
houdende IJsselmeerwater kan worden gezui
verd (inzichten, wier toepassing tot een aan
merkelijke besparing in aanlegkosten kunnen
leiden) het wenschelijk hebben gemaakt, het
aanvankelijk desbetreffende plan nader uit
te werken, moet het uitgeslotert worden ge
acht onder de momenteel 'bestaande verhou
dingen op het gebied der materialenvoorzie-
ning de bedoelde installatie binnen zeer kor
ten tijd tot stand te brengen.
Hooger subsidie
voor de H.O.V.
In de memorie van antwoord van Ged. Sta
ten op het afdeelingsverslag over de provin
ciale begrooting voor 1947 worden breedvoe
rige beschouwingen gehouden over den finan-
cieelen toestand der provincie. Het mag tot
tevredenheid stemmen dat de begrooting slui
tend gemaakt kon worden zonder bela=ting-
verhooging. Betreurd wordt, dat het niet mo
gelijk was ook dit jaar een storting in het
Wegenfonds te doen plaats hebben.
Ged Staten zijn van meening, dat een
betere financieele verhouding van Rijk en
Provincie gewenscht is De Provincies moeien
de belastingcapaciteit terug krijgen die zij in
de bezettingsjaren verloren hebben, toen de
bevoegdheid verviel opcenten te heffen op de
Inkomsten- en Vermogensbelasting.
Met het reservefonds, dat een zoo stevigen
ruggesteun geeft aan de provinciale financiën
moet voorzichtig worden omgegaan
Het is inderdaad juist, dat de minister van
Binnenlandsche Zaken de provincie heeft
aangespoord de opcenten op de Grondbelas
ting tot het maximum op te voeren Ged.
Staten vertrouwen, dat de minister de onge
grondheid dezer aansporing zal hebben inge
zien na kennisneming der provinciale begroo
ting.
Met een algemeene verhooging der subsi
die! met 10 waarop in de afdeelingen is
aangedrongen, zou ongeveer 100.000 zijn
gemoeid. Daar zijn de tijden niet voor. Wel
willen zij een enkel geval overwegen.
Het ligt in hun voornemen nog in deze zit
ting aan de Staten voorstellen te doen tot
verhooging van de subsidiën aan de Haarlem-
sche Orkest Vereeniging en aan het Concert
gebouworkest te Amsterdam Zij zullen dan
tevens de vraag onder de oogen zien of er
aanleiding is voor de toekenning van een
subsidie aan de Nederlandsche Opera.
tot stand zou kunnen komen met den Ne
derlandsche bevelhebber te Semarang.
Voor zoover aan Nederlandsche zijde kan
worden vastgesteld, heeft Soenarto nog
geen poging gedaan zich met den Neder-
landschen commandant in verbinding te
stellen. Teneinde onnoodig bloedvergieten
te voorkomen acht de Nederlandsche com
mandant zich verplicht een demarcatielijn
tusschen het door de Nederlanders bezette
gebied en dat der Indonesiërs te bepalen.
De Indonesische commandanten hebben
tot 28 November den tijd hun troepen uit
het aangegeven Nederlandsche gebied te
rug te trekken. Na dezen datum zal tot
actie tegen overtreders worden overge
gaan. Eveneens zullen maatregelen worden
genomen, indien het Nederlandsche gebied
zal worden beschoten".
Een andere aankondiging, die 23 Novem
ber namens den Nederlandschen comman
dant te Semarang kolonel D. R. A. van
Langen, is verschenen zegt o.m.:
„Naar de Nederlandsche militairen ver
onderstellen, zijn de Indonesiërs er van
op de hoogte, dat een witte vlag slechts
gebruikt wordt door parlementairen of
door personen, die zich wenschen over te
geven.
Dientengevolge wordt verondersteld, dat
Indonesiërs, die een witte vlag voeren en
terug trekken, wanneer men hen nadert,
stellig misbruik trachten te maken van
de witte vlag en daarom zal, indien zich
zulks voordoet geschoten worden, ondanks
het feit, dat een witte vlag wordt gedra
gen. Deze maatregel is aan alle Neder
landsche militairen te Semarang bekend
gemaakt".
Actie bü de kust van Atjeh.
De marine-voorlichtingsdienst deelt
mede, dat kort na het incident van 7
November de Piet Hein wederom door
Indonesisch geschut op de kust van Atjeh
beschoten is. Daar het niet mogelijk was
de juiste positie van de batterijen te be
palen, werden verkenningsvluchten uit-
voerd door eenige „Firefly" vliegtuigen
van de marine, welke tijdens de operatie
voortdurend beschoten werden door Indo
nesisch afweergeschut.
Toen de plaats van de batterijen be
paald was, werd op 12 November een ge
combineerde operatie ter zee en in de
lucht ingezet, welke uitliep op een hevig
gevecht tusschen de zee- en luchtstrijd
krachten eenerzij ds en kust- en luchtaf
weergeschut aan den anderen kant.
Tenslotte werden de Indonesische batte
rijen door racket- en mitrailleurvuur van
de hevig beschoten Fireflies en door gra-
naatvuur van de Piet Hein vernield
De Indonesische verliezen zijn niet be
kend. Aan Nederlandsche zijde werden
geen verliezen en geen schade geleden.
Dinsdagavond is in de politieke com
missie het debat over het Sovjet-Russi-
scHe voorstel tot opgave van geallieerde
troepensterkten voortgezet.
Toen de vergadering begon, werd be
kend gemaakt, dat de Amerikaansche
delegatie besloten had, het Britsche voor
stel om inlichtingen over de troe
pentelling te laten verifieeren, niet te on-
steunen. Wel besloot de Amerikaansche
delegatie om het Britsche voorstel, waarbij
de troepentelling zoowel voor troepen in
het binnen- als buitenland zou gelden, te
steunen. Molotof heeft dit laatste voorstel
verworpen, zeggend dat Rusland zich op
het standpunt stelt dat de kwestie der
troepen in het moederland ter sprake
moet komen gedurende de aanstaande ont
wapeningsbesprekingen. Bij deze gelegen
heid zal Rusland aan de mogendheden
vragen om de Vereenigde Volken een op
gave te doen van alle wapenen, met inbe
grip van atoombommen en wapenen van
het raket-type.
De zuivering van het
provinciaal personeel
Reeds 76 ontslagen, nog 20
voor ontslag voorgedragen
Op 15 November was de stand van het
zuiveringsproces van het Provinciaal per
soneel van Noordholland aldus: 27 ontsla
gen, waaronder 21 met verlies van rech
ten; 6 zijn nog voorgedragen voor ontslag.
Tegen 87 personen is een disciplinaire
maatregel genomen, waaronder 16 met een
terugzetting in rang, inhouding of stil
stand van bezoldiging, uitsluiting van be
vordering of overplaatsing, 45 kregen een
openbare berisping, 26 een niet openbare.
Tegen 95 personen werd geconcludeerd
geen maatregelen te nemen. Van 2 is het
dossier nog in behandeling.
TJït betreft het personeel dat op 10 Mei
1940 reeds in dienst was.
Van het personeel na 10 Mei 1940 aange
steld zijn er 49 ontslagen, waarvan 44 met
verlies van rechten. 14 personen zijn nog
voor ontslag voorgedragen. Tegen 16 per
sonen zijn disciplinaire maatregelen ge
nomen. In 26 gevallen werd geconcludeerd
geen maatregelen te treffen.
Doodstraf voor Jef v. d. Wiele
De vroegere leider van de „Deutsch
Flaëmische Arbeitsgemeinschaft" Jef van
de Wiele is Maandag door den Antwerp-
schen krijgsraad ter dood veroordeeld. De
staat zal als civiele partij 80 millioen francs
schadevergoeding ontvangen.
Verdere concentratie van
waterschappen
Ged Staten van Noordholland stellen aan
de Prov. Staten voor zich uit te spreken voor
een verdere concentratie van waterschapsbe-
heer in de provincie eventueel door
voeging van waterschappen.
Nadat Zondag jl. de heer Max van Poll
uit Indonesië naar Nederland was terug
gekeerd, arriveerden Dinsdagavond om half
zeven uur de twee andere leden van de
Commissie-Generaal op het vliegveld
Schiphol.
Een groot aantal journalisten, persfoto
grafen, radioreporters en filmoperateurs
waren in de douaneloods aanwezig om de
terugkeerende leden der Commissie te be
groeten.
Namens de vereeniging Nederland-Indo-
nesië speldde mr. G. J. van Heuven Goed
hart, prof. Schermerhorn een embleem op
de borst, voorstellende de eenheid tus
schen Nederland en Indonesië. Ook voor
de andere leden der Commissie-Generaal
overhandigde mr. van Heuven Goedhart
speldjes aan den leider der delegatie.
Voorts waren nog ter begroeting aanwezig
mr. P. Sanders, secr.-generaal van de Com-
De Nederlandsche voetballers waren in
de omgeving van hun hotel in Harrogate
niet in de gelegenheid om te oefenen, om
dat het terrein niet in orde was. Daarom
hebben zij des morgens "een wandeling ge
maakt. In de middaguren werd een bezoek
gebracht aan het voetbalveld in Hudders
field. Het terrein had vele regenbuien ver
werkt en bevond zich nog in een goeden
staat. Op het avondprogramma Stond een
bezoek aan een bioscoop.
In hetzelfde hotel waar het Nederlandsch
gezelschap logeert, vertoeven de Engelsche
voetballers. Een goede band is reeds ont
staan.
Nederland had liever gewacht
Het Londensche avondblad „The Star"
deelt onder een grooten kop „Dutch would
rather have waited", mee dat, hoewel de
Nederlanders het waardeeren dat zij de
eersten zijn, om Engeland in een volledigen
De voetballers van Engeland en Nederland,
die in hetzelfde hotel in Harrogate zijn
ondergebracht, hebben reeds eenige partij
tjes biljart gespeeld. Bas Paauwe (links*
en Tommy Lawton (rechts) in actie.
internationalen wedstrijd sinds 1939 te ont
moeten, zij er toch de voorkeur aan gege
ven zouden hebben te wachten tot over
twee jaar.
Karei Lotsy vertelde aan het blad, dat
het Nederlandsche voetbal tijdens de be
zetting zeer geleden heeft. Herinnerd wordt
aan den wedstrijd tegen een elftal, dat ver
leden jaar in Rotterdam speelde en waar
aan vier Engelsche internationals deelna
men. In dezen wedstrijd hadden de Neder
landers tot aan de laatste 20 minuten het
beste deel van het spel. Toen brak hun
kracht en de Engelschen maakten vier doel
punten.
missie-Generaal, en de heer ifaax van Poll.
Nadat mr. van Heuven Goedhart de speld
jes had overhandigd, werd de,commissie
toegesproken door dr. Loebis van fcPerhim-
poenan Indonesia".
Zoowel prof. Schermerhorn als de heer
De Boer zagen er zeer vermoeid uit na de
lange reis, die door het oponthoud nog
meer inspanning heeft geëischt. Het is dan
ook geen wonder, dat geen der leden nei
ging vertoonde veel te zeggen. Prof. Scher
merhorn vertelde onder het nuttigen van
een sandwich iets over de reis zelf, maar
liet zich over zijn missie met geen enkel
woord uit. Op de vraag van den A.N.P.-
verslaggever of hij weer spoedig naar In
donesië zou vertrekken, antwoordde prof.
Schermerhom, dat het wel te verwachten
is. Zijn echtgenoote is in Indonesië ge
bleven.
De heer De Boer meent, dat hij eerst
over eenige maanden een positief oordeel
zal kunnen geven over de prestaties der
republikeinsche leiders. Hij wilde uit den
aard der zaak slechts weinig hierover
zeggen, maar gaf op een vraag toe, dat
zich in de laatste vijf jaren een opmerke
lijke verandering blijkt te hebben voltrok
ken.
Geen kolen zonder
Lewis' goedkeuring
Van gezaghebbende zijde meldt U. P. dat
de Amerikaansche regeering de mogelijk
heden onderzoekt om directe besprekingen
tusschen den stakingsleider Lewis en de
directies der bruinkolenmijnen te arrangee-
ren, teneinde de opheffing der staking te
verhaasten.
Er werd echter de nadruk op gelegd dat
de regeering niet van plan is den strijd voor
de rechtbank op te geven, daar zij er vol
ledig van doordrongen is dat een aftocht
de macht van Lewis zou vergrooten.
Persoonlijkheden in de regeering trach
ten bovengenoemde besprekingen te sti-
muleeren, daar zij gelooven dat onafhan
kelijk van de uitspraak in het gerechtelijk
proces, er geen kolen zullen worden ge
dolven voordat Lewis zulks goedkeurt.
Eenige buitenlandsche delegaties hebben
zich tot de Amerikaansche regeering ge
wend met het verzoek hun landen toch
eenigen bijstand te geven voor de kolen-
voorziening. Van Fransche en Italiaansche
zijde zijn onder anderen dergelijke stappen
ondernomen. Een bron uit de omgeving
van het staatsdepartement verklaarde, dat
Amerika zijn invloed heeft aangewend bij
de Europeescne kolenorganisatie, die deze
maand in Londen bijeenkomt, teneinde
aan Italië de grootst mogelijke kolentoe-
wijzing te geven. Uit de omgeving van de
Unrra wordt vernomen, dat deze organi
satie toestemming heeft gekregen tachtig
duizend ton anthraciet en fijne kolen te
koopen, welke deze maand naar Italië ver
scheept zullen worden. Aan de export van
anthraciet zullen geen belemmeringen in
den weg worden gelegd.
Behalve de gerechtelijke vervolging
wegens het niet nakomen van het gerech
telijk bevel om zijn aankondiging van ver
breking van het contract tusschen mijn
werkers en regeering in te trekken, is
John Lewis, als leider van de United Mine-
workers Union, thans ook gedagvaard om
Maandag aanstaande te verschijnen voor
de staatscommissie van Virginia, te Rich
mond, onder beschuldiging van wetsover
treding door het „verkoopen van lidmaat
schappen der Union" in den staat Virginia.
Het woord is aan
P i g a u 1 t-L ebrun:
Zij, die altijd met lof over
vrouwen spreken, kennen ze
niet goed genoeg: zij, die altijd
kwaad van ze spreken, kennen
ze heelemaal niet.
WÊM
Een groote overstrooming in de Stour-vallei
in Engeland heeft tal van moeilijkheden-
veroorzaakt.
De Belgische Blokzijl
gearresteerd
Te Amsterdam is gearresteerd J. L. A.
Peremans. bijgenaamd de Belgische Blok
zijl, verdacht van politieke activiteit in
Nederland tijdens de bezetting.
Peremans behoorde in den eersten we
reldoorlog tot de Belgische „activisten" en
u^erd bij verstek in 1919 ter dood veroor
deeld. Hij was toen reeds naai* Nederland
uitgeweken. Tot 1943 toe verbleef hij in
ons land. Op verzoek van de Duitschers
keerde hij terug naar België, waar hij ver
bonden werd aan „Het Laatste Nieuws".
Vlak voor de bevrijding van Be'gië in 1944
kwam hij opnieuw naar ons land en werd
kort daarop voor de tweede maal in België
bij verstek ter dood veroordeeld. Nadat
ook ons land was bevrijd dook hij in Am
sterdam onder en wist zich tot dusver aan
den greep der politie te onttrekken.
In de stad Groningen zijn nog geen dui
zend aanvragen voor consumentencrediet In
gediend.
TWEEDE KAMER
Critiek van den heer Vorrink op de uitlatingen
van de heeren Kruis en Helfrich
(Van onzen parlementairen redacteur)
Tot de belangrijkste punten, die tot dus
verre bij het debat over de begrooting van
minister Fiévez aan de orde kwamen, be
hoorde in de eerste plaats de kwestie van
de taakomschrijving van onze krijgsmacht
en voorts het Indische probleem, dat de
gemoederen thans ook in de Kamer be
roert.
Zag de heer Vorrink (P. v. d. A.)
met den minister bovenal als doelstelling
ons aandeel in de handhaving van de in
ternationale rechtsorde, Dr. Bruins Slot
(A.-R.) die heel die rechtsorde nog rijke
lijk vaag vond, meende, dat de rijkshand-
having veeleer op den voorgrond hoorde
te staan. Daarom diende men dan onze
krijgsmacht te organiseeren. zoodat hij
pleitte voor samenvoeging van de depar
tementen van Oorlog en Marine, voor har
monieuze samenwerking tusschen leger,
vloot en luchtmacht.
Mr. Roosjen (A.-R.) bracht de Indi
sche kwestie tet sprake, toen hij als de
zienswijze van hem en zijn fractiegenooten
te kennen gaf, dat de beste definitie van
de taak. die op de schouders van onze troe
pen ginds rust, neerkomt op: „behoud van
Indië als onderdeel van het Koninkrijk".
Indië. en dan in het bijzonder de in Che-
ribon ontworpen overeenkomst, kwam
mede aan de orde, toen de heer Vorrink
kritiek uitoefende op het feit, dat hooge
bevelhebbers als de heeren Kruis en
Helfrich, na zich naar de Koningin bege
ven te hebben, om het hunne te zeggen
naar aanleiding van dat document, ver
volgens ook hun zienswijze aan de pers
kenbaar hadden gemaakt. Dit scheen te
wijzen op een in sprekers oogen ontoelaat
bare poging om ten ongunste van het be-
reikeh van overeenstemming met de In
donesiërs stemming te maken. Hier tegen
over nam de heer T i 1 a n u s (C.-H.) beide
hoofdofficieren in bescherming door de
vraag te opperen, waarom zij niet moch
ten doen, wat, zij het dan in anderen zin,
verschillende voormannen van de P. v. d.
A., door middel van de radio hadden ge
daan, toen zij uiting gaven aan hun in
stemming met het op Cheribon bereikte
resultaat. De heer Vermeer (P. v. d. A.),
die overigens wel accoord kon gaan met
andere opmerkingen van den C.-H.-frac
tieleider, te weten diens ijveren voor
rechtsherstel voor de destijds ondergedo
ken officieren en diens kritiek op het thans
toch wel overbodig afwikkelingsbureau te
Londen (vermoedelijk zal een amende-
ment-Tilanus trachten den betreffenden
begrootingspost met 2/3 te verlagen), wees
er op. dat Kamerleden wel, daarentegen
onder de regeering staande militairen niet
vrij zijn zich naar buiten te uiten over een
dergelijke aangelegenheid.
In het komende jaar. zoo rekende de
heer Vorrink voor, zullen er ongeveer
175000 man onder de wapenen zijn. Mede
met het oog op het vele. dat „Oorlog" ver
slindt 1/4 van alle uitgaven bepleitte
hij matiging, die hij vooral mogelijk achtte
indien de zaak met Indië in orde komt.
Dan ware wellicht de tweede divisie voor
deelneming aan bezetting in Duitschland
te gebruiken en zou opkomen van de der
de divisie misschien achterwege kunnen
blijven. Natuurlijk roerde deze afgevaar
digde ook nog de tegenstelling oud en nieuw
leger aan. in welk verband hij op de
mocratiseering van ons leger aandrong,
dat in ons volk zelf dient te wortelen.
De heer Schoonenberg verklaarde,
dat hij en zijn communistische vrienden
tegen de begrooting zullen stemmen omdat
zij al te zeer een oorlogskarakter draagt.
Met behulp van een motie wil hij vrijstel
ling van opkomst trachten te bereiken voor
onderwijzers, gezien het tekort aan leer
krachten. Met Mr. Ruys de Beeren-
brouck (K.V.P koesterde ook Mr.
Roosjen (A.-R.) bezwaren tegen het te
kostbaar vrouwelijk onderdeel onzer krijgs
macht (V. H. K. en Marva).
In de avondvergadering, toen de begroo
ting van het Departement van Financiën
aan de orde was, klonken er heel wat uit-
eenloopende opmerkingen vooral over be-
lasjangperikelen. Onder de vele sprekers
viel roerende eenstemmigheid waar te ne
men. wat hun kritiek betreft op het veel
te langzaam vergoeden van oorlogsschade.
Klachten over dc slechte organisatie op dit
gebied waren niet van de lucht.
Weerbericht
ONBESTENDIG WEER
Verwachting «eldlK tot Donderdagavond:
Zwaar bewolkt met nu en dan eenigen
regen en enkele tijdelijke opklaringen.
Aan de kust tijdelijk harde, overigens
krachtige tot matige Zuidelijke tot a*id-
westelijke wind. Aanvankelijk iets zach
ter, later weer iets kouder.
U.N.O.-lid teas te snel
De Amerikaansche pers vermeldt met
veel waardeering. dat mr. M. P. L.
Steenberghe. Nederlandsch afgevaardig
de bij de U.N.O., zich niet beriep op zijn
kwaliteit van U.N.O.-gedelegeerde, toen
hij in New York werd bekeurd wegens
overtreding van 't snelheidsvoorschrift.
Hij betaalde zijn vijftien dollars zonder
protest. De New Yorksche politie zou,
wanneer zij geweten had dat- zij een
U.N.O.-afgevaardigde aanhield, waar
schijnlijk een oogje hebben dichtgedaan
wetend dat de U.N.O. nu eenmaal
chronisch in tijdnood verkeert
Engelsche demobilisatie
vertraagd
Premier Attlee heeft het Lagerhuis
medegedeeld dat Engeland zijn troepen
niet zoo snel heeft kunnen demobiliseeren
als gehoopt was, hetgeen te wijten was
aan de nog niet geregelde situatie in Euro
pa en Palestina.
Hoewel de regeering had gehoopt de ge
wapende strijdkrachten eind van dit jaar
te hebben teruggebracht tot 1.200.000, zal
de totale sterkte op 1 Januari waarschijn
lijk 1.385.000 bedragen.
Eind van het jaar zullen alle mannen
onder de dertig jaar zijn opgeroepen of
is men daarmee doende. Een Uitzondering
is gemaakt voor den landbouw, de mijnen
en de bouwvakken.
Van de 5.100.000 die op V-dag onder
dienst waren, zullen eind van het jaar
4.300.000 gedemobiliseerd zijn.
Attlee zeide dat men thans in staat is
om troepen uit Indonesië terug te trekken,
doch dat dit in vele deelen van Europa
nog niet mogelijk i^. Verder is de stand
van zaken in Palestina een voortdurende
zware belasting van de strijdkrachten.
.•«tlee zeide dat de regeering voorne
mens is om gedurende 1947 alle mannen
te demobiliseeren die voor 1 Januari 1944
zijn opgeroepen.
De uitvoerende raad der Chineesche regee
ring heeft Tsjang-Tsjen. voormalig Chmeesch
ambassadeur in Portugal, tot ambassadeur te
Den Haag benoemd, ter vervanging van Toeng-
Lin, wiens nieuwe post nog niet is aangewezen.
De Amerikaansche regeering heeft ge
weigerd den uitslag van de Roemeensche
verkiezingen te erkennen en beschuldigt
de Roemeensche regeering in dat verband
van terreurdaden en manipulatie met kie
zerslijsten.
De waarnemend minister van buiten
landsche zaken van Amerika, Dean Ache-
son, heeft verklaard, dat zijn ministerie
omvangrijke rapporten heeft ontvangen
wat betreft den gang van zaken bij de Roe
meensche verkiezingen. Hieruit blijkt over
duidelijk .aldus Acheson. dat in feite het
stemrecht aan groote deelen van de bevol
king is ontzegd door intimidatie van de zij
de der regeering en door manipulaties met
de kiezerslijsten.
Naar aanleiding van deze verklaring heeft
de Roemeensche zaakgelastigde in Wash
ington zich naar het Amerikaansche mi
nisterie van bui'enlandsche zaken begeven
om een verklaring te geven van de ont
wikkelingen bij de Roemeensche verkie
zingen. Hij zeide, dat Acheson's verklaring
„niet geheel juist was" en dat hij „andere
inlichtingen van zijn land ontvangen" had.
Een gezantschapsattaché, die den zaakge
lastigde vergezelde, deelde journalisten me
de, dat de Roemeensche oppositie-partijen
getracht hadden tijdens de verkiezingen
wanordelijkheden te verwekken en hij ont
kende, dat de regeering tegenmaatregelen
had genomen „Van elke zes bij de ver
kiezingen gedoode menschen was nog niet
één van de oppositie. Hét waren meest sol
daten die de stembureaux bewaakten", al
dus deze attaché.
