Haarlems Dagblad
De Portugeesche oppositie roert zich
Dr. Schumacher spreekt in Cambridge
inggadjati
Lord Beveridge promoveert tot eeredoctor
der Economische Hoogeschool
De Koningin ontvangt
de commissie-generaal
Discussies over veto en ontwapening
Ernstige botsingen onvermijdelijk?
Ie Jaargang No. 18498
ureaux: Groote Houtstr. 93, Tel. Admin. 10724,
1825, Redactie 10600, Directeur?Hoofdredacteur
5054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
rukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Maandag 2 Decemfier 1946
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent; per
kwartaal ƒ4,Postgira 273107 - Advertentie
tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
jET is te hopen dat deze week meer op-
1 heldering zal brengen inzake het ac-
oord van Linggadjati. Deze voorloopige
rereenkomst. die immers de goedkeuring
sn de Staten-Generaal zou moeten ver
erven om als grondslag voor verdere on-
■rhandelingen te kunnen dienen, gaat
lank aan leemten die het feitelijk onmo- j
lijk maken, er een definitief oordeel over
t te spreken. Dat is op deze plaats eerder,
itoogd en ik zal alles niet herhalen, maar
schts aan een hoofdpunt herinneren: het
•brek aan toelichting omtrent de organen
m samenwerking, die in de Unie tusschen
Koninkrijk der Nederlanden en de Ver-
nigde Staten van Indonesië zouden op-
eden. Welke zouden de bevoegdheden en
macht van die organen zijn en hoe zou-
ïi zij zijn samengesteld? Daarvan hangt
.de practijk ontzaglijk veel af.
Oud-minister prof. Logemann heeft in
en radio-rede betoogd, dat de Commissie-
eneraal de overeenkomst terecht heeft
•titeld als een basis-accoord. „Aanvaar-
ng moet beteekenen, dat de meerderheid
en beide zijden hier de basis vindt voor
m verzoening. Die zet gevoeligheden en
ergevoeligheden ^>pzij en baant den weg
oor het eigenlijke werk. Dit is geen con-
itutie, die men als een juridisch werkstuk
jl mogen betitelen. Het is een pacificatie,
e de belofte van een constitutie in zich
oudt".
Onze Haagsche correspondent geeft een
irgclijke uiteenzetting omtrent de bedoe-
agen. die men blijkbaar bij het opmaken
m dit stuk heeft gehad. Hij schrijft; „Het
ju een misvatting zijn te meenen, dat dit
icumcnt een staatsrechtelijke constructie
evat. kant en klaar voor wat de Neder-
ndsch-Indonesische Unie eenmaal zal
jn. Daarvan is geen sprake.' De overeen-
imst bevat alleen eenige algemeene
chtsnoeren en pas nadat-zij definitief zal
.in aangenomen, breekt het oogenblik aan
oor haar staatsrechtelijke uitwerking, ook
m allerlei, dat nu nog onduidelijk of vaag
in een helderen, voor geen tweeërlei
itleg vatbaren vorm te gaan gieten. In de
rereenkomst is opgenomen hetgeen beide
an goeden wille zijnde partijen elk voor
ch uit de onderhandelingen hebben kim-
i halen. En tevens is meer dan één ding
met opzet uitgelaten, omdat zulks, ge
en hetgeen er bij de onderhandelingen te
erde was gebracht, bepaald als een voor
rei beschouwd werd. Wie het document
et een juridisch vergrootglas wil bekij-
en, om er feiten enz. in te bespeuren, doet
ts, dat blijk geeft van gebrek.aan besef
e, politiek, de zaken stonden en staan,
arvan kan noch mag men zich losmaken
het ligt dan ook voor de hand, dat ook
dit opzicht het contact tusschen Comm
issie-Generaal en Regeering verhelderend
al kunnen werken. Van nut zou boven-
ien kunnen zijn, dat ock de verschillende
amerl'racties een dergelijke voorlichting
ut de eerste hand zouden krijgen, als den
eden van het Kabinet ten deel valt. Dit
are mogelijk, want het zou mij allerminst
erbazen als de Commissie-Generaal ten-
olle bereid bleek, in haar geheel, in elk
er fracties voor dat doel te verschijnen".
Wat de kansen van de overeenkomst be
eft: onze correspondent meent dat on-
anks veel tegenzin, die in breeden kring
alt waar te nemen (hij noemt speciaal de
rnstige critiek in de sterkste Regeerings-
artij, de K.V.P.)-, Regeering en Volksver-
igen woord iging vermoedelijk met de
rereenkomst accoord zullen gaan: zonder
ijziging, ook zonder een z.g. interpreta-
ef protocol. Er zijn, als hij het goed ziet,
iaatkundige, teven? psychologische facto-
;n, die een andere oplossing in hooge
late ongewenscht, zoo niet onmogelijk
laken. Tal van diegenen, die ten aanzien
an ons buitenlandsch beleid en van onze
iternationale positie eenige functie van
eteekenis vervullen, schijnen er van door
rongen te zijn, dat het uit den booze ware,
eze zaak op de spits te gaan drijven, ster-
er nog: hun opvatting komt neer op er-
enning van de noodzakelijkheid, de over-
enkomst ten spoedigste van kracht te doen.
ijn. Vandaar dat naar het inzien van on-
en correspondent te verwachten valt, dat
iabinet en Kamer tenslotte het jawoord
uilen uitspreien.
De aan onzen correspondent verstrekte
ïlichtingen zijn belangwekkend.' Er blijkt
rerigens uit, dat men een onvolledige
rereenkomst zou hebben gepubliceerd
onder haar karakter voldoende toe te lich-
Want er is volstrekt geen „juridisch
ergrootglas" bij noodig om leemten te
ntdekken. Dat wordt trouwens erkend in
e mededealing, dat „meer dan een ding
s uitgelaten omdat zulks, gezien hetgeen
ij de onderhandelingen te berde is ge-
racht bepaald als een voordeel beschouwd
lerd". Dit duidt op geheimzinnigheid,
erzeer komt die tot uiting in de vermei
ing van „schade, die veroorzaakt zou kun-
en worden" en van „diegenen, die ten
pzichte van ons buitenlandsch beleid en
an onze internationale positie een functie
an beteekenis vervullen". Tenslotte treft
e veronderstelde bereidwilligheid van de
iommissie-Generaal, om in de Kamer-
acties dezelfde voorlichting te geven als
het Kabinet. Dat wil dan zeggen: bin-
enskamers, vertrouwelijk. De hoop, hier-
ttven uitgesproken, dat deze week meer
pheldering zal brengen, kan dan ook
loeilijk den vorm van een verwachting
innemen. Het ziet er blijkbaar naar uit,
at straks een „basis van verzoening" aan
aard zou kunnen worden zonder dat de
taatkundige verhoudingen, die hieruit door
ieuwe onderhandelingen moeten voort-
loeien, aan het volk worden medegedeeld,
odien de Kamerfracties door de Cömmis-
e-Generaal zouden zijn voorgelicht, zou
len daarbij evenwel weten dat de volks-
ertegenwoordiging haar motieven den
olkc niet bekend had om ja te zeggen,
'ij zijn zuil#een loop vjn zaken niet-ge-
end. Daarbij krijgt men bovendien den
ïdruk, dat groote mogendheden pressie
oen gelden. Wie daarbij meteen zegt:
Ingeland, vergeet iets, namelijk dat er
lachtiger mogendheden - zijn dan deze. Er
in dit opzicht iets in de wereld ver-
uderd.
Uit eerder beschouwingen op deze plaats
wel gebleken, dat dezerzijds volkomen
rkenning van de waarde van de Ko-
inklijke toezeggingen van 7 December
942 en van de noodzaak, dit woord ten-
olle en ten spoedigste in te lossen, be-
taat. Ook lijkt het mij kortzichtig en ver
eerd de beteekenis van een vrijheidsbe-
reging, die zich op veel grooter Aziatisch
ebied doet gelden, «te onderschatten en
Heen Nederlandsch-lndië in aanmerking
e nemen. En wij Hollanders kunnen de
ersonen niet kiezen, die een Indonesische
(geering moeten vormen. Maar de toe-
land van dit oogenblik stemt, in koel over-
(g en met volledig vertrouwen in de inte-
riteit van de goede Nederlanders, die de
Hef kwade is onze vijand
en nief een bepaald volk"
Voor de eerste maal heeft de Eco
nomische Hoogeschool te Rotterdam
een eere-doctoraat verleend aan een
buitenlander en wel aan den bekenden
Engellchen econoom Lord Beveridge.
Deze is reeds vele malen eeredoctor in
de rechten en in de letterkunde. Het
was de eerste keer dat Lord Beveridge
een eeredoctoraat in de economie ont
ving.
De eerepromotie geschiedde Zaterdagmid-
lag in de aula van de Rotterdamsche hoo-
jeschool in tegenwoordigheid van minister
Lieftinck, den Britschen ambassadeur en
de gezanten van Canada en Australië, als
mede den president van den Hoogen Raad,
mr. dr.-J. Donner.
In een uitvoerige rede belichtte de pro
motor, prof. J. G. Koopmans, de vele ver
diensten van Lord Beveridge als schrijver
en philosoof, waarna hij de formule der
eerepromotie in het Nederlandsch en in
het Engelsch voorlas.
Lord Beveridge verklaarde diep getrof
fen te zijn door de eer, welke de Rotter
damsche Economische Hoogeschool hem
bewezen heef ft Hij dankte prof. Koopmans
voor het historisch overzicht, dat deze over
zijn werk had gegeven en zeide er dank
baar voor te zijn, dat er geen critiek op ge
leverd is. Hij verzekerde vaak in Rotter
dam te zijn geweest. Zijn bezoeken in zijn
studententijd dateerden van vijftig jaren
terug en nu zeven en twintig jaar geleden,
na den eersten wereldoorlog kwam hij er
weer. Vervolgens gaf hij te kennen, dat hij
tracht te bouwen aan een nieuwe wereld.
Na den wereldoorlog kan men niet terug
naar den ouden tijd. Dat moet men zich
wel realiseeren. Wij moeten voorwaarts,
naar betere tijden, nationaal zoowel als in
ternationaal. De mensihen moeten indivi
du blijven en geen robots worden.
Herinnerend aan het Beveridgeplanj zei-
de hij, dat dit inTIroot Brittannië aanvaard
is en daar wet is geworden. Iedere natie
heeft zijn eigen systeem, maar in principe
kan iedereen het er mee eens zijn. Hij
hoopte, dat iedere natie het zal aanvaarden,
opdat men kome tot werk voor iedereen in
een vrije samenleving. De gemeenschap
dient zoo geordend te worden, dat er ge
werkt kan worden aan een wereld, waarin
ieder arbeid heeft. Als een volkomen demo
cratisch land dient men ook hier te streven
naar „full-employment" en sociale verze
kering. Als dat niet lukt, gaan we een der-
De Koningin heeft hedenmiddag de Com
missie-Generaal op het Huis ten Bosch in
Den Haag in gehoor ontvangen.
De Regeefingsvborlichtingsdienst deelt
mede, dat de Commissie-Generaal in een
tweetal vergaderingen van den Raad van
Ministers de ontwerp-basisovereenkomst
nader lleeft toegelicht, mede aan de hand
van bindende notulen en van de overigens
gehouden besprekingen en de reeds door
den landvoogd en het lid van de Commis
sie-Generaal den heer Van Poll gehouden
radio-redevoeringen.
Hierdoor is het inzieht in de juiste be
teekenis en de draagwijdte van deze ont
werp-basisovereenkomst in belangrijke
mate verhelderd.
Het kabinet zal thans zoo spoedig mo
gelijk, uiteraard in verder overleg met de
Commissie-Generaal zijn standpunt be
palen, waarna een verklaring in de Sta
ten-Generaal zal worden afgelegd.
De ministerraad zal vermoedelijk tot de
definitieve bepaling van zijn standpunt ten
opzichte van de ontwerp-basisovereen
komst komen in een vergadering, op
Woensdag te houden, na een daaraan voor
afgaande vergadering met de Commissie-
Generaal.
De behandeling in de Staten-Generaal
kan worden verwacht in de tweede helft
van deze week.
„Rampzalige gebeurtenissen"
mogelijk in Perzië
De Perzische minister-president, Gha-
vam es Soeltaneh, heeft opnieuw een tele
gram gezonden aan dr. Dj avid, den gou
verneur van Azerbeidsjan, waarin het zen
den van troepen door de centrale regeering
voor het houden van toezicht bij de ver
kiezingen werd aangekondigd. Ghavam
deed een beroep op dr. Djavid, geen tegen
stand aan de troepen van de regeering te
doen bieden. De Azerbeidsjaansche auto
riteiten zouden verantwoordelijk gesteld
worden voor alle „rampzalige gebeurte
nissen", wanneer er verzet geboden zou
worden. De verkiezingen zullen op 6 De
cember beginnen.
den oorlog tegemoet. Dat is de les die hier
uit getrokken moet worden. Als men vrede
wil, moet ieder land eraan medewerken.
De vijanden zijn tenslotte niet de Duit-
schers, de Japanneezen of de Italianen, de
vijand is de kwade geest. Wij moeten lee-
ren, dat het kwade onze vijand is en niet
een bepaald volk. Men moet leeren de we
reld ook met andermans oogen te zien.
Lord Beveridge verklaarde aan het slot
van zijn rede, zich richtend* tot rector-
magnificus en senaat: „U hadt mij geen
grooter genoegen kunnen doen dan mij te
maken tot één der uwen".
Verhooging van salarissen
van provinciaal personeel
Ged. Staten van Noordholland vragen
aan de Prov. Staten machtiging, zoodra
voor het Rijkspersoneel voorloopige of
definitieve maatregelen worden getroffen
tot verbetering van de salarispositie, ge
lijksoortige maatregelen voor het provin
ciaal personeel te nemen, in afwachting
van de door de Provinciale Staten nader
te nemen beslissing.
De minister van Binnenlandsche Zaken heeft
ingesteld een commissie van advies inzake de
bezoldiging yan het gemeentepersoneel. Voor
zitter is mr. P. A. G. Ubink raadadviseur aan het
ministerie van Binnenlandsche Zaken, secretaris
de heer J. M. P. J. Verstegen, referendaris bij
de Vereeniging van Nederlandse (je gemeenten.
Roemeeiisclie koning opent
parlement
De 25-jarige konirig Michael van Roeme
nië is voor het eerst sinds den oorlog in het
openbaar opgetreden, toen hij gisteren de
eerste zitting van het nieuw-gekozen Huis
van Afgevaardigden opende. Hij werd lui
de toegejuicht door afgevaardigden van de
regeeringspartijen. De afgevaardigden van
de oppositie nationale boerenpartij en
nationaal-liberalen waren niet aanwezig.
Volgens welingelichte kringen hebben zij
besloten de ge'neele zitting te boycotten.
In zijn rede legde koning Michael den
nadruk op de Roemeensche politiek van
vriendschap en nauwe samenwerking met
de Sovjet Unie en de Vereenigde Volken.
Hij hoopte, dat Roemenië na de ondertee-
kening van het vredesverdrag spoedig tot
de organisatie der UNO zou worden toege
laten.
Kolen In papieren zakken
Het directoraat-generaal van de prijzen
vestigt er de aandacht op, dat de prijzen
van vaste brandstoffen, wanneer zij in
papieren zakken worden afgeleverd, mo
gen worden verhoogd met ten hoogste 70
cent per tien zakken. Wanneer meer wordt
gevraagd of betaald stellen zoowel leve
rancier als kooper zich aan strafvervolging
bloot.
Klompen bonvrij
De distributie van klompen is opgehe
ven, niet omdat er thans voldoende klompen
zijn, maar omdat de hoeveelheid beschik
bare klompen zoo gering is, dat van een
redelijke distributie geen sprake kan zijn.
LOU BANDY NAAR INDIë.
Zondag zijn het orkest Malando. de zan
geres Ann Sandor en de revue-artist Lou
Bandy per vliegtuig naar Indië vertrokken
waar zij zullen optreden voor de Neder
landsche strijdkrachten.
De bekende Engelsche econoom Lord Be
veridge promoveerde Zaterdag tot eere
doctor in de economie van de Economische
Hoogeschool te Rotterdam. - De promotor,
prof. J* G. Koopmans overhandigt Lord
Beveridge de doctorsbul.
Duitsche verlangens
De zonale adviesraad van de Britsche
zóne, de hoogste Duitsche instantie, heeft
den Britschen autoriteiten verzocht, den
uitvoer van steenkool drastisch te beper
ken, opdat de voornaamste industrieën
weer op gang gebracht kunnen worden.
Andere verzoeken luiden: staking van
ontmantelingswerkzaamheden en het slui
ten van fabrieken, verbetering van de
voedselpositie door invoer van veten, vrij
lating van krijgsgevangenen in het buiten
land en levering van huisbrand.
Tenslotte wordt nog gemeld, dat de
Britsche autoriteiten beloofd hebben, de
Duitsche verzoeken „nauwkeurig te bestu-
deeren".
New-York-Amsterdam i
in twaalf 'uur
Een K.L.M.-machine heeft een record-
non-stopvlucht over den Oceaan, New
YorkAmsterdam volbracht. Orrr 12
minuten over 7 Amsterdamsche tijd
startte Zaterdagavond de Constellation
PH-TDA, de „Arnhem" van de New
Ycfrksche luchthaven en precies Zon
dagochtend 12 minuten over 7 zette de
gezagvoerder Dill de machine met
vracht, post en 23 passagiers op Schip
hol op Nederlandschen grond.
Openlijke veroordeeling van Salazar's bewind
Het woord is aan....:
La Rochefoucauld:
Hij die meent, dat hij het zon
der de wereld kan doen, be
driegt zichzelf: maar hij die
denkt, dat de wereld het niet
zonder hem kan doen, vergist
zicp nog veel meer.
Een naar schatting bijna 3000-koppige
menigte heeft Zaterdagavond te Lissabon
een meeting voor vrije verkiezingen bij
gewoond, waar de meest onomwonden en
directe veroordeeling van de regeering van
president Salazar sinds de Portugeesche
verkiezingen van verleden jaar, toen het
verbod tot het houden van politieke bij
eenkomsten tijdelijk werd opgeheven, in
het /openbaar werd uitgesproken. De bij
eenkomst was georganiseerd door de be
weging voor democratische eenheid (een
illegale oppositie-organisatie) en werd ge
presideerd door generaal Norton de Matos,
minister van oorlog tijden? den eersten
wereldoorlog en ex-ambassadeur van Por
tugal te Londen. Professor Carca, onlangs
om zijn tegen de regeering gerichte hou
ding ontslagen, viel het opvoedkundige
programma van de regeering aan en ver
klaarde, dat op het oogenblik meer dan 50
pCt. van de Portugeesche bevolking nog
analphabeet is, en dat aan de politie meer
geld is uitgegeven dan aan opvoeding". An
dere sprekers wezen op het hooge percen
tage kindersterfte, den economischen
chaos in Portugal en de perscensuur, die
de dagbladen alleen doet publiceeren, wat
de regeering wenscht. De menigte onder
brak herhaaldelijk de sprekers door „lang
leve de vrijheid", „lang leve de republiek"
te roepen en „wij willen vrije verkiezin
gen" te zingen. Tenslotte werd bij accla
matie een aan den president van de repu
bliek te overhandigen motie aangenomen,
waarin wordt verzocht om vrije verkiezin
gen, herstel van vrijheden en rechten, in-
dividueele amnestie voor politieke gevan
genen en het sluiten van het Tarrafal-
Nederland wil Russisch voorstel verbreed zien
In de politieke commissie van de UNO digden van Rusland en Engeland de liand
is het debat over het veto-recht Zaterdag
voóKgezet. Australië diende een herziene
resolutie in, die een aantal aanbevelingen
aan de leden van den Veiligheidsraad be
vatte ter beperking van de moeilijkheden
bij het gebruik van het veto. Cuba wilde
een conferentie ter bespreking van het
veto-artikel van het Handvest. Rusland
kwam met een resolutie, waarin de UNO
haar vertrouwen uitspreekt dat de Veilig
heidsraad in de toekomst rekening zal
houden met de ondervindingen. Tenslotte
werd een Deensch voorstel aangenomen
dat voorziet in de instelling van een sub
commissie die zal trachten de Australische
en Russische voorstellen te combineeren.
Gedurende het debat kwam het tot een
spontane vredesdemonstratie, toen de
Amerikaansche afgevaardigde, senator Co-
nally, protesteerende tegen critiek op den
Veiligheidsraad, opstond en de afgevaar-
Van Mook confereert met Sjahrir
Onze speciale verslaggever seint ons heden vasthouden aan hun eischen na een over-
uit Batavia
Zaterdagavond heeft geheel onverwacht
een bespreking plaats gehad tusschen
dr. van Mook en Sjahrir.
Het weekeinde kenmerkte zich verder
door toenemende vrees dat ernstige bot
singen aan de fronten op Jawa onvermijde
lijk zullen zijn, zulks als gevolg van het
feit dat de onderhandelingscommissie, be
staande uit de heeren Idenburg, Buurman,
Van Vreden, Sjahrifoedin en Oerip zonder
eenig tastbaar resultaat van de te Soera-
baja en Semarang gehouden bespreking
terugkeerde. De welingelichte „Nieuws
gier" constateert dat de positieve feiten be
paald worden door de omstandigheid dat
de Nederlandsche troepen geen bewegings
ruimte hebben en de Indonesische daaren
tegen zooveel als zij willen. De Nederland
sche militaire autoriteiten zullen moeten
Commissie-Generaal vormen, schrijver de
zes tot reserve. Teveel is onduidelijk.
R. P.
maat van goeden wil te hebben getoond,
zegt het blad. Het Indonesische front is den
laatsten tijd overal naar voren geschoven
en de normale veiligheidseischen laten niet
toe dat deze situatie wordt gehandhaafd.
De „Nieuwsgier" besluit met de verklaring
dat de verantwoordelijkheid voor even-
tueele botsingen neerkomt op de Indone
sische bevelhebbers, die letter noch geest
van de bestandsovereenkomst blijken te
verstaan.
Conferentie van Denpassar uitgesteld.
Officieel wordt medegedeeld, dat de
opening van de conferentie van Denpassar
is uitgesteld tot een nader vast te stellen
datum.
Een officieel communiqué van den Neder-
landsch-Indischen regeeringsvoorlichtings-
dienst, dat heden is uitgegeven, deelt o.ra.
mede dat de aanwezigheid van den luit.-
gouv gen. te Batavia noodzakelijk is met
het oog op de debatten in het Parlement
over de ontwerp-overeenkomst. Tengevolge
hiervan is dr. van Mook niet in staat op
7 December te Denpassar aanwezig te zijn,
om de besprekingen aldaar te openen.
reikte, zeggende: „Wij willen vrede met
elk land". Een luid applaus begeleidde deze
geste.
Later werd het debat over de Russische
ontwapenings-voorstellen hervat met een
oproep van den Franschen gedelegeerde,
Parodi, die aanspoorde tot een groote in
spanning om zonder verwijl te ontwape
nen. „De oorlogsgeest is nog niet verdwe
nen en de vredesverdragen zijn nog niet
geteekend. Wij werken nog in een ver
giftigde atmosfeer", aldüs Parodi. Ontwa
pening is niet mogelijk zonder internatio
nale controle en hij stelde voor dat de
Veiligheidsraad onmiddellijk zou beginnen
met het bestudeeren van de eerste prak
tische steppen naar ontwapening.
Hij verzette zich tegen het Russische
voorstel dat het vetorecht ook zou heer-
schen in de ontwapeningscommissie, en
hij stelde voor dat er commissie zou wor-
dcfti ingesteld om de Russische, Canadee-
sche en Australische voorstellen voor ont
wapening te coördineeren.
Nederlandsche stem.
In de politieke commissie heeft de Ne
derlandsche afgevaardigde, dr. J. H. van
Roijen, het Nederlandsche standpunt ten
aanzien van ontwapeningsvoorstellen uit
eengezet. De Nederlandsche delegatie, al
dus dr. Van Roijen, is ervan overtuigd, dat
de behandeling van deze kwestie door de
organisatie der UNO een eind zal maken
aan den bewapeningswedloop, die begon
nen is en niet veel goeds voorspelt. Wij
en andere landen hebben evenwel ervaren,
dat ontwapening niet unilateraal kan zijn.
Ofschoon wij het in principe met de strek
king van de desbetreffende Sovjet-Russi
sche resolutie eens zijn, zijn wij van mee
ning, dat zij niet ver genoeg gaat. De Ca-
nadeesche en Australische amendementen,
die de vorming van een permanente con
trolecommissie beoogen. onafhankelijk van
den Veiligheidsraad en dus niet aan het
recht van veto gebonden, maken het Sov
jet-Russische voorstel practischer. Wij
stellen derhalve de benoeming van een
ontwerp-commissie voor, ter opstelling
van een ontwerp, dat voor allen aanvaard
baar is. Wij voelen niet veel voor het veto
stelsel en nog minder, indien het in een
dergelijke aangelegenheid wordt toegepast.
Tenslotte willen wij ook het werk van de
commissie voor atoomenergie niet belem
meren, noch onderbreken".
concentratiekamp op de Kaap Verdische
eilanden.
De Portugeesche autoriteiten hebben de
pers verboden, iets over deze meeting te
publiceeren. Zij hebben eveneens openbare
plechtigheden bij gelegenheid van het
jaarfeest van de bevrijding van Portugal
van de Spaansche overheersching verbo
den. Alle kranten publiceeren -een offici-
eele .mededeeling, dat slechts „gebruike
lijke en officieele demonstraties zijn toege
staan". Het gedenkteeken van de bevrij
ding in Lissabon werd door politic be
waakt. Aan het publiek werd niet toege
staan te blijven toezien bijleen bijeenkomst
van de nationale jeugdbeweging. Een acht
tiental bijeenkomsten ter viering van den
jaardag op Zondagavond is verboden.
Sociale gerechtigheid
Kanselboodschap der
Ned. Hervormde Kerken
In een kanselboodschap, welke gisteren
op den eersten Adventsdag vanwege de
Generale Synode in de Nederlandsch Her
vormde Kerken is voorgelezen, wordt ver
klaard. dat alle maatregelen op maat
schappelijk en staatkundig gebied falen,
tenzij zij gedragen worden door het besef
van saamhoorigheid van het seheele volk.
van onderlinge verantwoordelijkheid en
van gehoorzaamheid aan Gods wil.
„Alle maatregelen moeten leiden tot
waarachtige sociale gerechtigheid vóór heel
het volk. Herstel mag niet beteekenen, dat
slechts betrekkelijk kleine groepen der be
volking het voorrecht der welvaart sma
ken en zeer velen een onduldbaar karig
bestaan leiden. Als een verlaging van het
welvaartspeil moet worden gedragen door
ons volk. mag zij niet in hoofdzaak druk
ken op de zeer velen in alle bevolkings
groepen, die niet van bijzondere omstan
digheden kunnen profitceren. terwijl er
enkelen zijn, die door de bijzondere plaats,
die zij in het stelsel van voortbrenging en
verdeeling der goederen innemen, deze ver
arming veel minder gevoelen.
Het is bijzonder weerzinwekkend, wan
neer sommigen zich verrijken door goe
deren en gelden aan de normale verdeeling
en buitenlandschen handel te onttrekken
of langs niet wettelijken weg zich weten te
verschaffen. Deze zwarte handel stremt
den gang naar herstel van de stoffelijke en
geestelijke grondslagen van ons volksleven.
Ons volk wordt terecht opgeroepen tot
een uiterste krachtsinspanning, opdat het
welvaartspeil voor allen stijge. Aan deze
zedelijke plicht mag niemand, die werken
kan, zich onttrekken".
Passagierslijst van tie „Oranje"
Op onze kantoren in Haarlem en IJmui-
den ligt de passagierslijst van de „Oranje"
ter inzage. Eerder ontvangen berichten
meldden, dat het schip op 5 December in
ons land verwacht werd. de passagierslijst
noemt echter als vermoedelijken datum
van aankomst 6 December.
Daar de uitkeeringen aan gemeenten wegens
ondernemingsbelastingen geen gelijken tred hou- a
den met de terzake door het rijk geheven be
dragen zal aan de daarvoor ln aanmerking ko
mende gemeenten een voorschot worden ver
leend.
tfDuitsche jeugd is vol hoop en vol argwaan
Dr. Schuhmacher, de voorzitter der Duit
sche sociaal-democratische partij, die een
officieel bezoek "aan Londen brengt, op uit-
noodiging van de Labour Party, heeft Za
terdagavond tijdens een door universiteits-
vereenigingen belegde bijeenkomst, te
Cambridge gesproken over de toekomst
van Duitschlarffl. Hij zeide, dat de komen
de winter van beslissende beteekenis zou
zijn, daar de politieke houding der Duit
sche jeugd naar zijn meening dan zal wor
den bepaald.
Indien de Westersche bezettingsmogend-
heden ergens om te laken waren, was het
wel het feit, dat zij als overwinnaars
Duitschland binnenkwamen zonder dat zij
er ooit een behoorlijk idee van hadden ge
had. hoe zij de Duitschers wilden hervor
men, aldus Schuhmacher. Het grootste deel
van de Duitsche jeugd is vol hoop en vol
argwaan. Zü heeft één groote vrees, om
door de democratie te worden bedrogen,
zooals zij door Hitier werd bedrogen.
Schuhmacher noemde de Britsche zóne
van Duitschland „een zóne van goede be
doelingen, die niet in werkelijkheid zijn.
omgezet". Het gevaar voor- nationaal-socia-j
lisme blijft bestaan, zoolang het groot
kapitaal in staat is zijn financieele macht
in politieke macht om te zetten.
Ten aanzien van de toekomst van het
Ruhrgebied en Rijnland zeide Schuhma
cher, dat de sociaal-democratische partij
strijdt tegen de politieke afscheiding van
eenig deel van Duitschland. Zij staat ech
ter wel een economische internationale
controle van de productiemiddelen van het
Ruhrgebied voor, daar dit noodzakelijk is
voor den wederopbouw van Europa en van
Duitschland.
Ontstemming in Frankrük.
nisterie van buitenlandsche. zaken heeft
heden verklaard, dat het feit, dat een lei
denden Duitschen politicus is toegestaan
naar Londen te reizen en daar een pleidooi
te houden „voor het Duitsche nationalis
me" in Frankrijk een zeer pijnlijken indruk
heeft gemaakt.
Men is te Parijs van meening, dat de
politiek der Britsche Labourregeering er
op gericht is door Schuhmacher de Duit
sche sociaal-democratische partij uit te
spelen tegen den Sovjet-invloed.
Verantwoordelijke kringen te Parijs
keuren deze politiek af omdat zij, volgens
hen, moet uitloopen op het kweeken van
Duitsch nationalisme en omdat het aanne
men van een „Russisch gevaar", waarop
deze politiek volgens genoemde Fransche
kringen zou zijn gebaseerd, „op zijn minst
overdreven is".
De officieele ontvangst van dr. Kurt
Schuhmacher, den leider van de Duitsche
sociaal-democratie heeft de Fransche pu
blieke opinie verontrust en in officieele
kringen wordt openlijk ruchtbaarheid ge
geven aan de vrees, dat dit bezoek het ver
schil van meening tusschen Frankrijk en
de Angelsaksische mogendheden over de
behandeling van Duitschland zal vergroo-
ten.
Een woordvoerder van het Fransche mi-
Amerika houdt rekening
met alle mogelijkheden
Naar heden bekend gemaakt is, heeft de
staat New-York plannen opgesteld voor de
verdediging tegen „een mogelijk gebruik
van atoomwapens". In het kader van deze
plannen 'is een „militair corps voor oor
logsrampen" opgericht, dat 4500 man telt
Verder werd bekend gemaakt, dat de
Vereenigde Staten, rekening houdende met
de mogelijkheid van een aanval met atoom
wapens, de volledige controle, het onder
zoek en de ontwikkeling van de atoom
energie aan een nieuwe civiele commissie
voor de atoomenergie in handen hebben
gegeven. In de loopende begrooting van
het Amerikaansche departement van Oor
log is voor den tijd van Juli 1946 tot Juni
1948 een bedrag van 375 millioen dollar
uitgetrokken voor de atoomkracht-uitrus
ting.
Weerbericht
LOSSE BUIEN
Verwachting geldig tot Dinsdagavond:
Wisselende bewolking met losse buien.
Vrij koude, tijdelijk krachtige, Weste
lijke wind.
Locomotief gekanteld
na een botsing
Ongeluk op station te Gouda
Zaterdagavond omstreeks cwart over
zes is even buiten het station te Gouda een
treinongeluk gebeurd, waarbij vrij veel
materieele schade is aangericht.
In Gouda worden op dat tijdstip de
stoomtreinen, die om 17.49 uur uit Rot
terdam en om 17.41 uur uit Den Haag naar
Utrecht vertrekken, aan elkaar gekoppeld.
De Rotterdamsche trein komt 5 minuten
eerder binnen en stond op het rechterspoor
gereed. De trein uit Den Haag, die op het
zelfde spoor binnen komt, behoort achter
dezen trein tot stilstand te komen. Ver
moedelijk doordat het treinpersoneel in
Den Haag de remkraan tusschen do loco
motief en den bagagewagen abusievelijk
gesloten had gelaten, zag de machinist
geen kans tijdig te remmen. Gelukkig be
vond zich achter den stilstaanden trein uit
Rotterdam een wissel, die op dat moment
afgesteld stond op het meer naar links ge-<
legen spoor. De trein uit Den Haag boog
daardoor met een vaart van ongeveer 30
km op dit spoor af en reed aanvankelijk
naast den stilstaanden Rotterdamschen
trein. Een vijftigtal meters verder bevindt
zich echter opnieuw een wissel, die de lo-
.comotlef weer naar het oude spoor terug
geleidde. Juist op het punt, waarop de
wissel met deze rails samenvloeit, stond
de locomotief van den Rotterdamschen
trein. Deze werd in de flank geramd door
de locomotief van den uit Den Haag ko
menden trein.
Tengevolge van de botsing kantelde
de locomotief van den Haagschen trein en
verwoeste in den val een der spoorweg-
boomen van den spoorwegovergang. Ook
de andere locomotief werd beschadigd.
Geen der leden van het personeel der lo
comotieven werd gewond.
