Haarlems Dagblad
(leine
Mogendheden
Duitschland nog deze week
aan de beurt?
De oogmerken van de
fusie der zones
Een rapport over het radiovraagstuk
Franco reageertop het UNO-debat
Amerika nog steeds
tegen interventie
Morgen bespreking met
Commissie - Generaal
Rond de ontiverp-overeenkomst
De C.P.N. wil een linksch blok
6lc Jaargang No. 18500
Bureaux: Groote Houtstr. 93, Tel. Admin. 10724,
14825, Redactie 10600, Directeur-Hooïdredacteur
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Woensdag 4 December 1946
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent; per
kwartaal f 4,Postgiro 273107 - Advertentie
tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
ORD BEVERIDGE, tot eere-doctor ver
heven aan de Rotterdamsche Handels-
hoogeschool, heeft het bij zijn optreden als
promovendus niet gelaten en zijn bezoek
aan ons land verder nuttig besteed, door
voor belangstellend gehoor verscheidene
vraagstukken van dezen tijd te bespreken.
is goed: het behoort tot de phase van
ontwa_king, waarin Nederland na vijf jaar
afgeslotenheid en onderdrukking verkeert,
dat buitenlanders van erkende gaven en
beteekenis ons hier hun meeningen komen
uiteenzetten. Als Mme. Simone de Beau-
voir voor, het Comité des Conférences
frangaises spreekt over die nieuwe philo-
jophische leer van ons bestaan, ons zijn,
die met het eenigszins stekelige woord
Existentialisme wordt aangeduid, wordt
ons een dergelijke weldaad bewezen. Het
niet alleen de buitenlandsch# kranten
en boeken, nu in vrij ruime mate ons land
binnenvloeiend, die deze toetsing, van ons
denken aan buitenlandsche denkbeelden
in ruimer sfeer gegroeid en dus geëigend
ons inzicht te verbreeden en verdiepen
tot stand kunnen brengen. De frissche
wind, die door onze eindelijk weer open
staande vaderlandsche ramen binnen
waait, moet zich in velerlei sterkte doen
gevoelen om de dufheid hierbinnen te ver
drijven en koppige, vaak tot onbeweeglijk
heid gestolde oude denkbeelden te ont
dooien. Het persoonlijk contact met men-
schen, die werkzaam denken en naar op
lossingen van de moeilijkheden streven, is
van groote waarde.
Over de beteekenis der kleine mogend
heden heeft Lord Beveridge eenige dingen
gezegd, waarop ik na ons verslag van zijn
rede terug wil komen. Zoo ziet ge ook hier,
hoe zulk betoog tot nabespreking leidt en
verder doorwerkt dan in de gedachten der
paar honderd menschen, voor wie het in
een Rotterdamsche zaal is afgestoken.
Uit twee wereldoorlogen moeten wij de
les opdoen, dat geen enkel land veilig kan
zijn door eigen kracht of afzondering en
evenmin door het voeren van een neutrali-
teits-politiek. Evenmin kan de oorlog uit
gebannen worden door verdragen, zooals
het Briand-Kellogg Pact. Hij kan alleen
uitgebannen worden door er iets wezen
lijks voor in "de plaats te stellen, namelijk
middelen voor het regelen van geschillen
tusschen de naties.
Zoo heeft de Engelsche spreker zich uit
gedrukt en dit laatste woord wordt wel
algemeen aanvaard, al is het voorgaande
voor menigeen nog der overdenking waar
dig. Want hoeveel menschen beseffen in
derdaad dat zelfs eigen kracht, zelfs af
zondering en ook neutraliteit geen waar
borg voor een veilig volksbestaan meer ge
ven? Toelichting behoeft het eigenlijk niet.
Maar wie het erkennen wil moet zijn oude
denkbeelden, die overjarig verdichtsel zijn
geworden, opzij durven zetten.
Dat durft wel Beveridge, die de oude
opvatting over nationale souvereiniteit ver
werpt. Die oude opvatting is: het recht van
elke natie, om haar eigen weg te volgen in
kwesties met andere naties, wanneer dit
door eigen sterkte mogelijk is. Hij noemt
zulk een zienswijze „simpel anarchistisch".
Alleen door haar te laten varen zal het
mogelijk zijn, een autoriteit in de wereld te
doén instellen, die den regel van het recht
inplaats van den regel van het geweld
lusschen de landen zal doen gelden. Dat is
Eenvoudige waarheid. Maar dat vereischt
dus: het prijsgeven van een hardnekkige
oude opvatting, die bij aanvaarding van
binnenlandsch recht om buitenlandsch
•echt niet maalt en met uitingen van wan
trouwen haar ongerijmdheid poogt weg te
praten: zooals wij dat steeds weer opnieuw
in de oude wereld zien gebeuren. Want er
nog zelfs geen schijn van een nieuwe
wereld.
Het is niet gemakkelijk voor de groote
mogendheden, deze noodzaak voor grondi-
verandering in het bestuur van de we
reld te beseffen, zegt Beveridge. De groote
mogendheden, of sommige van haar, zou
den nog steeds willen vasthouden aan de
tragische opvatting van veiligheid door
eigen kracht en door de sterkte van haar
handlangers. Maar geen kleine mogend
heid kan dit waandenkbeeld aanhangen.
De kleine mogendheden weten, dat zij niet
eilig kunnen zijn door eigen wapenen of
door de meest strikte neutraliteit
Hier onderbreek ik Beveridge. Lang niet
alle personen, behoorend tot kleine mo
gendheden, weten dit. Zij zouden het moé
ten weten, hetgeen iets anders is. Sommi
gen zijn erg hardleersch en oude illusies
hebben bij hen een taai leven. Maar on
danks hen is onze eenige kans op een onbe
dreigd volksbestaan, dat de regelen van
het recht voor alle naties geldend worden
gemaakt. En zooals Beveridge het uit
drukt: Als niet de wereld veilig wordt voor
kleine mogendheden, blijft zij onveilig voor
edere mogendheid. Kleine mogendheden
kunnen, wanneer zij begrip hebben voor
onafhankelijkheid, een waardevolle bijdra
ge leveren aan de oplossing der problemen.
Na Churchill en Smuts is hij de derde
ïngelschman die ons toeroept: laat
och hooren. Maar de pijnlijk-voorzichtig
,'estelde Memorie van Antwoord van Bui-
enlandsche Zaken op het Voorloopig Ver
slag der Tweede Kamer bij zijn begrooting
geeft daar nog geen uitzicht op. Het is hier
nog te duf: de ramen zijn te lang dicht ge
weest.
Het vraagstuk van een wereldfederatie
icht Beveridge nog niet oplosbaar, omdat
federatie slechts mogelijk is tusschen lan-
ien met overeenstemmende politieke in
richting en idealen. Hij gelooft wel aan
een vrijelijk tot stand gekomen federatie in
ft'est-Europa: als nuttig voorbeeld, niet als
een nieuwe groote mogendheid, waardoor
indere groote mogendheden bedreigd zou
den kunnen worden. Neen, natuurlijk niet.
Haar doel zou moeten zijn, den vrede en
de samenwerking tusschen de betrokkenen
e waarborgen. Ja, natuurlijk. De Memorie
kan Antwoord van Buitenlandsche Zaken
wijst evenwel alle federatie af. Geen nood.
Er zullen andere Memories van Antwoord
romen.
Over één ding heeft Lord Beveridge niet
gesproken: Acht hij dit in kleine vakjes
verdeelde Europa, verscheurd en versnip
perd, nog lang bestaanbaar? Meent hij, dat
zijn bewoners het nog lang zullen willen
nkunnen aanvaarden? R. P.
Ghavam es Soeltarah, de Perzische minis
ter-president, heeft bekend gemaakt, dat de ver
kiezingen, oorspronkelijk op 6 December vast
gesteld. thans op 7 December in alle deelen var
Perzië uitgezonderd In de Noordelijke provincie
^rbeidsjan -een- aanvang zullen nemen.
Azerbeidsjan zullen volgens Soeltaneh verkie-
ingen pas worden gehouden, nadat de troepen
var. de Perzische centrale regeering daar zijn
langekomen.
De Amerikaansche minister van Buiten
landsche Zaken, Byrnes, beeft medegedeeld,
dat de raad van de groote vier vermoedelijk
deze week zal beginnen met de behandeling
Duitschland. Er kan echter niet veel meer
dan een overeenkomst over de procedure ver
wacht worden. Byrnes legde deze verklaring
af op een persconferentie, waarop hy byzon-
derheden mededeelde over de fusie tusschen
de Engelsche en Amerikaansche zones in
Duitschland.
Byrnes gaf toe, dat de Amerikaansche be
lastingbetaler tengevolge van de fusie in 1947
ongeveer honderd millioen dollar meer zal
moeten opbrengen dan wanneer de zones ge
scheiden bleven. Hy verduidelijkte, dat vol
gens het plan de beide zönes tezamen aan het
einde der drie jaar zich in economisch op
zicht kunnen bedruipen.
De Amerikaansche minister vertrouwde er
op, dat de ministers van Buitenlandsche Za
ken de verdragen met de vijf satellietstaten
in de komende vijf dagen zullen beëindigen,
irna onmiddellijk met de bespreking van
Duitschland zal worden begonnen. Hij zou
er op aandringen, dat hierbij ook Oostenrijk
in behandeling zou komen.
„Begin van het eind"
Bevin, de Engelsche minister van Buiten
landsche Zaken, heeft op een persconferentie
de nieuwe overeenkomst voor samensmelting
van de Engelsche en Amerikaansche zones
van Duitschland „het begin van het eind van
onze economische moeilijkheden, voor zoover
het Duitschland betreft" genoemd.
Volgens Bevin beoogt het project een eind
te maken aan het dilemma, dat gerezen is
tengevolge van concurreerende aanspraken
op Duitschland van voormalige bezette lan
den en van de economische noodzakelijkheid
om orde te scheppen in den chaos in Duitsch
land zelf; het beoogt tevens in Duitschland
industrie op te bouwen, die zoodanig on
der controle gesteld moet worden, dat agres
sie is uitgesloten, en die Europa, de rest van
de wereld en Duitschland zelf zal redden, om
te ontkomen aan het gevaar van een levens
standaard, die voor het grootste volk van
Europa beneden het normale peil zou liggen
en, indien -zij niet wor^t verhoogd, een be
dreiging voor den levensstandaard van geheel
West-Europa zou kunnen vormen.
Het plan heeft tevens het doel den Engel-
schen en Amerikaanschen belastingbetaler te
ontlasten door Duitschland in staat te stellen
door export geld te ontvangen voor zijn
eigen minimum-noodzakelijke import.
Men verwacht, dat de volgende artikelen
spoedig zullen worden geëxporteerd: steen
kolen, textiel, pharmaceutische, chemische en
keramische producten.
Kolen.
John Hilldring, assistent van den Ameri
kaanschen minister van Buitenlandsche Za
ken voor de bezette gebieden, heeft op een
persconferentie te Washington verklaard, dat
Engelsch-Amerikaansche overeenkomst
ook een plan omvat om in het komende jaar
de steenkool-productie in het Ruhrgebied met
50 te verhoogen. Volgens Hilldring, die aan
het hoofd stond van de Amerikaansche dele
gatie bij de onderhandelingen, zou de steen
koolproductie hierdobr op 75 van het voor-
oorlogsche peil komen Ook is overeenstem
ming bereikt over de onmiddeliyke versche
ping van voedsel naar de Britsche zóne van
Duitschland.
Sovjet-tactiek.
De Berlijnsche correspondent van de News
Chronicle voegt aan het nieuws van de
samensmelting van de Amerikaansche en
Britsche zones toe, dat er steeds duidelijker
aanwijzingen zyn van een bereidheid der
Russen om tot een overeenkomst te komen,
waarby de Sovjet-zóne hun troefkaart en de
toekomstige Duitsche industrieele productie
door Engelsch en Amerikaansch kapitaal ge
steund hun doel is. De Sovjet-grens in
Oost-Europa kan dan gelegd worden aan de
Oder inplaats van aan de Elbe, waar zij nu
ligt. De Sovjet-zóne i6 „een uitgeknepen
citroen" geworden en algeheele economische
unificatie van Duitschland zou een staaltje
van goede commercieele tactiek der Russen
zijn, waarby Duitschland zou fungeeren als
een koe, gevoed door het Westen en gemelkt
door het Oosten. Men gelooft, dat het nieuws
van het terugtrekken op groote schaal van
Russische troepen uit Duitschland het voor
spel is van een geste van Moskou's gedele
geerden te Lake Success, die eigenlijk zegt:
„Neem de Sovjet-zóne over en internationali
seer haar. Wij kunnen er niets meet mee
doen", aldus de correspondent.
Twee-en-vijftig mille
aan boetes
De Tuchtrechter besluit de
Haarlemsche prijzenactie
Dinsdag berechtte de Haarlemsche
Tuchtrechter voor de prijzen de laatste
zaken uit de prijzenactie in onze stad. Hij
legde dien dag in totaal f 4750 aan boeten
op, waarin een winkelier, die zijn nota-
blocs te hoog had geprijsd f 1000 bijdroeg.
Een handelaar in veters en aanverwante
artikelen werd met eenzelfde som gestraft,
bovendien zal hij zijn zaak drie maanden
moeten sluiten.
Een terugblik op de zes dagen, dat
de Tuchtrechter specifiek Haarlem
sche zaken te behandelen kreeg, leert,
dat in dezen tijd ruim f 52.000 aan
boetes werd uitgedeeld.
Brand in hef kamp
te Westerbork
7u Padang worden de treinen door
Nederlandsche soldaten gecontro
leerd en de passagiers gefouilleerd.
West-Europeesche samenwerking
bepleit in Engelsch Hoogerhuis
Gisteren heeft lord Vansittart in het Engel
sche Hoogerhuis een motie ingediend, waarin
werd verklaard, „dat de ontwikkeling van
nauwe politieke en economische betrekkingen
tusschen de West-Europeesche landen alle
aanmoediging verdient Hij sprak zioh uit
voor den hoogst mogelijken graad van vrij
handel, afschaffing van de douane-barrières,
regeling van de valuta en het vermijden van
verkwistende concurrentie tusschen deze
landen.
Duidend op Churchill's rede te Zürich, reide
Vansittart. dat het voor iedereen in Europa
nog moeilijk is een samengaan met Duitsch
land onder oogen te zien en hij zeide te ge-
looven, dat een in federale staten verdeeld
Duitschland beter zal passen in den toekom-
stigen Eifropeeschen statenbond, dan een ge
centraliseerd Reich. Een plan voor een Ver-
eenigde Staten van Europa achtte Vansittart
politiek niet te verwezenlijken. De motie
werd aangenomen
De leider van de oppositie, burggraaf Cran-
borne, achtte het bereiken van nauwere be
trekkingen tusschen de West-Europeesche
volken van allesovertreffend belang voor de
wereld, en hij zeide te wenschen dat een
West-Europeesch pact eerder in werking zou
zijn getreden.
De leider van het Huis, burggraaf Addison,
die de motie overnam, verklaarde, dat de re
geering het nut van een grootere samenwer
king tusschen buurstaten inziet, maar niet
vergeet, dat er een wedloop schünt gaande te
zün tusschen de ontwikkeling van internatio
nale samenwerking en de toepassing van
wetenschap voor vernietiging op groote schaal
Vredescampagne van
World Friendship Association
Te Londen is een „vredesconferentie" be
gonnen, die ten doel heeft het werk van de
algemeene vergadering der U.N O. en dat der
Unesco te steunen. Aan deze driedaagsche
internationale conferentie nemen 15 Europee-
£che afgevaardigden van de World Friend
ship Association deel. Zij hebben het volgpn-
detelegram aan de U-.N.O. en de Unesco ge
zonden:
„Afgevaardigden van de World Friendship
Association uit België, Tsjecho-Slowakije, De
nemarken, Frankrijk, Groot-Brittannië. Ne
derland, Luxemburg, Noorwegen, Zweden en
Zwitserland, die in Londen bijeenkomen, zen
den vriendschappelijke en nederige groeten
aan de U.N.O. en de Unesco en beginnen dit
jaar hun vredescampagne met de bedoeling
vriendschap, goodwill en begrip tusschen de
volken van alle landen te kweeken. De W.F A
heeft 16.000 jonge menschen uit 4 Europee-
sche landen uitgewisseld. Er is besloten om
in 1947 100.000 menschen van alle leeftijden
tusschen tien landen uit te wisselen. De W.F.
A. is verheugd op bescheiden wijze van dienst
te kunnen zijn.
Nieuwe loon. en arbeidsvoorwaar
den voor beroepsvervoer
Door het College'van Rijksbemiddelaars Is
thans een bindende regeling van loon en ar
beidsvoorwaarden afgekondigd voor het geheele
vervoer langs den weg, waaraan terugwerkende
kracht is verleend tot 1 Juli j.l.
Alleen voor het taxibedrijf zal een nadere
regeling komen. Onder deze regeling valt niet
alleen het goederenvervoer maar ook personen
vervoer. Haarlem, Heemstede en ook Bloemen-
daal zijn in de eerste gemeente loonklasse ge
plaatst.
Hoede V.A.R.A. de oplossing ziet
Nu de regeering straks, na overleg met
de volksvertegenwoordiging, een oplossing
moet aangeven voor het probleem van den
radio-omroep in Nederland, is een rap
port verschenen van de V.A.R.A., dat
eenige richtlijnen beoogt te geven om tot
een oplossing te geraken. Het is samen
gesteld door een commissie, welke onder
leiding stond van den heer C. Woudenberg,
hoofdbestuurslid van de V.A.R.A en waar
in vertegenwoordigers van verschillende
standpunten in de Partij van den Arbeid
en het N.V.V. zitting hadden. Onder hen
waren oprichters van het „Comité Natio
nale Omroep" en anderen, wier voorkeur
eveneens uitging naar vergaande nationale
gebondenheid in" den radio-omroep. Deze
commissie zag als haar taak, richtlijifen
aan te geven voor de vorming van een
nationaal omroepbestel, dat in de huidige
politieke' situatie kan worden verwezen
lijkt. Op grond van de verkiezingsuitsla
gen nam de commissie aan, dat in het par
lement en in het volk noch voor een on-
gewijzigden terugkeer van den vooroorlog-
schen toestand op radiogebied, noch voor
een geheel ander systeem een groote meer
derheid bestaat.
„In een democratisch land", aldus het
rapport, „vormt zich de volksgemeenschap
niet door een kunstmatige opheffing van
de verschillen, maar ontstaan de nationale
waarden uit het verlangen naar samen
werking op den grondslag van onder
linge waardeering van de uit verschil
lende beginselen levende groepeeringen.
Toegepast op den radio-omroep beteekent
dit een afwijzing van een staatsomroep en
Gisteravond om elf uur is brand uitge- een eenheidsomroep. Algemeen wordt de
broken in de administratiebarak van het noodzakelijkheid erkend, dat de geestelijke
kamp Westerbork. Een groot deel der be- en maatschappelijke stroomingen zelfstan-
wakingstroepen woonde op dat oogenblik dig en autonoom in den omroep tot uiting
een cabaretavond in een ander deel van komen. Anderzijds dient ook de gemeen-
het kamp bij. Terstond werden alle be- schappelijke roeping daarin uitdrukking
schikbare troepen gemobiliseerd om het te vinden. Daarbij wordt het nationale
vuur te bestrijden. Men slaagde er in, on- bereikt doordat alle groepeeringen teza-
geveer twee-derde gedeelte van de 40 m.
lange houten barak te behouden. De distri
butiebescheiden van het personeel en de
geïnterneerden benevens de kartotheek
zijn verbrand. De dossiers over de ge-
interneerden konden worden gered.
Officieel is niets bekend over de oorzaak
van den brand. Volgens den kampcomman
dant is er echter geen sprake van opzet.
Het onderzoek is nog gaande.
men voor het geheel verantwoordelijk zijn.
Invloed der luisteraars.
"De omroep ontleent zijn groote beteeke
nis aan de functie van opvoedings- en ont
wikkelingsinstituut. Dit schept, zoo wordt
in het rapport verklaard, de dwingende
noodzaak, de luisteraars te betrekken bij
de geestelijke leiding, welke door de ra-
Generaal Franco heeft zich met een
schrijven gericht tot de regeering der Ver-
eenigde Staten, waarin hy de bewoor
dingen betreurt waarmede Maandag de
Amerikaansche UNO-afgevaardigde te
kennen gaf, dat Franco moet aftreden en
dat een voorloopige Spaansche regeering
vrije verkiezingen moet uitschrijven. Fran
co schrijft dat Spanje zich hierdoor belee-
digd voelt.
Welingelichte kringen te Madrid ver
klaarden volgens Un. Press, dat Spanje
zich door het UNO-debat van Maandag
niet van de wijs zal laten brengen. Spanje
is volgens deze kringen gereed voor een
krachtige houding ten opzichte van elke
„provocatieve actie", die door de Vereenig-
de Volken kan worden voorgesteld. In of-
ficieele kringen is men overigens de mee
ning toegedaan, dat de actie van de UNO
slechts zal leiden tot een nieuwe „moreele
veroordeeling" van het Franco-regime.
Van Spaansch gezichtspunt uit acht men
het opmerkelijk, dat de' Amerikaansche re
solutie alle zinspeling op een termijn weg
laat en ook geen wegen aangeeft, waar
langs de voorgestelde verandering zich moet
voltrekken. Wel erkent men, dat dit de
krachtigste verklaring is die totnutoe door
de Vereenigde Staten in de Spaansche
kwestie is afgelegd.
De politieke en veiligheidscommissie van
de UNO heeft Dinsdag het debat over de
Spaansche kwestie voortgezet, zonder dat
men eenige Reekenen van een onmiddellijk
compromis in deze zaak kon bespeuren. De
commissie viel uiteen in groepen, die
eenerzijds de zoogenaamde gematigde re
soluties van de Vereenigde Staten en Co
lumbia ondersteunden, anderzijds de voor
keur gaven aan een diplomatieke breuk
met het Franco-regiem. Senator Conally
(V.S.) verklaarde, dat de V.S. geheel het
beginsel van non-interventie zijn toegedaan
en van meening zijn, dat sancties op den
langen duur een economischen en politie-
ken chaos teweeg zouden brengen, die tot
burgeroorlog zou leiden. Hij waarschuwde
voor overhaast handelen.
Weerbericht
geldig tot Donderdagavond.
NACHTVORST
In den nacht en ochtend: aan de kust
nog een enkel buitje, in het binnenland
helder met lichte vorst. Overdag aan
vankelijk zonnig weer met snelle stij
ging van temperatuur. Later weer toe
nemende bewolking. Weinig wind.
In Londen heeft een conferentie plaats tusscTien de Engelsche regeering, Lord XVavell
en Engelsch-Indische leiders, om de totstandkoming van een regeering in India te
bevorderen. De foto toont de aankomst van de Indische delegatie onder leiding van
Jinnah.
AMERIKAANSCH AMBASSADEUR
IN ENGELAND.
Heden is door president Truman be
kend gemaakt, dat de Amerikaansche on
derminister van financiën Oliver Max
Gardner, benoemd is tot ambassadeur van
de Vereenigde Staten in Groot-Brittannië.
Het woord is aan.
Henrik Ibsen:
Wees nooit zoo dom aan jezelf
te twijfelen.
TWEEDE KAMER
Voorzitter werd plotseling
onwel
De voorzitter van de Tweede Kamer, fnr.
J. R. H. van Schaik, werd tijdens de vergade
ring van gisteren plotseling onwel en moest
uit de zaal gedragen worden Het presidium
werd overgenomen door mr. Joekes. De on
gesteldheid van mr. Van Schaik bleek niet
van ernstigen aard te zijn, zoodat hij vandaag
de vergadering weer kon leiden.
In de vergadering van gisteren deelde mi
nister-president Beel mede. dat het Bureau
Nationale Veiligheid aan het eind van het
jaar geliquideerd zal zijn. Om na te gaan
welke rol de heer Sanders heeft gespeeld, is
een commissie ingesteld onder voorzitterschap
van mr dr. Wynveldt, advocaat-generaal bij
den Hoogen Raad. Leden van deze commissie
zijn de heeren M. A. Reinalda, burgemeester
van Haarlem en H. baron van Voorst tot
Voorst, leden van de Eerste Kamer
De Kamer keurde de begrootingen van het
staatsbedrijf der P.T.T. goed. De Communis
ten stemden tegen omdat de minister de ver
hooging der posttarieven niet ongedaan wilde
maken. Ook de begrootingen van het Zuider-
zeefonds voor 1946 en 1947 werden zonder
hoofdelijke stemming goedgekeurd, evenals
het wetsontwerp tot conversie van uitstaande
schuld.
Het daagt in Portugal
Een a'anwyzing voor een heroriëntatie in
de Portugeesche binnenlandsche politiek
kon men gisteren opmerken in het feit,
dat de censuur voor het eerst aan de pers
toestemming verleende berichten over de
Organisatie der Vereenigde Volken te pu-
bliceeren. Alle bladen gaven in groote op
maak het verslag over de zitting van de
U.N.O., waarin de Vereenigde Staten hun
voorstel inzake Franco-Spanje indienden.
Aan de bladen is het tevens toegestaan
berichten uit en over Rusland te publicee-
ren, hetgeen totnutoe verboden was, aldus
Un. Press.
Naar het A.N P. verneemt, zullen de
gemeenschappelijke beraadslagingen
van de ministers en de leden der Com
missie-Generaal, naar aanleiding van
de omvangrijke werkzaamheden, welke
op grond van deze besprekingen ver
richt moeten worden, niet heden, maar
waarschijnlijk Donderdagmiddag wor
den voortgezet.
dio wordt gegeven. Voor het -contact tus
schen omroepleiding en luisteraars dienen
olgens het rapport luisteraarsorganisaties
te worden gesticht. Aan de luisteraars
dient medezeggenschap*te worden toege
kend en medeverantwoordelijkheid voor
de programma's en eventueel ook voor het
organisatorisch en financieel beheer.
Nationaal.
De commissie is van meening dat onder
nationaal dient te worden verstaan al dat
gene, wat ook in zijn „bizonderheid" tot
de nationale cultuur behoort. Het zal ech
ter moeilijk zijn een grens te trekken tus
schen algemeen en bizonder, omdat deze
rens voor elke geestelijke strooming weer
anders ligt. De bizondere en algemeene
programmastaf kunnen tot een nationaal
en harmonisch geheel worden samenge
voegd. De verschillende levensstroomingen
moeten echter zeTfstandig hun bijdrage
kunnen leveren. Een vorm van federatie-
samenwerking mag niet beteekenen
een voortzetting van het vooroorlogsche
omroepbestel, noch een vervolg van het
huidige compromis. De commissie gééft er
daarom de voorkeur aan niet te spreken
van een federatie of een stichting, maar
van een Nederlandsche of Nationale Radio
Unie. Tot deze unie treden toe alle om-
roeporganen van geestelijke en maatschap
pelijke stroomingen, welke daartoe wet
telijk bevoegd zijn. In elk geval dient men
Z'ch niet gebonden te achten door de voor
oorlogsche groepeering. Omroeporganen
zullen aanvaard kunnen worden als ver
tegenwoordigers van uitgesproken en er
kende geestelijke stroomingen. Zoo is vol
gens de commissie voor een omroepver-
eeniging als de A.V.R.O. in dit stelsel al
leen plaats, wanneer zij optreedt als het
omroeporgaan van een dergelijke stroo
ming.
Door periodiek den zendtijd opnieuw toe
te wijzen moet de mogelijkheid bestaan,
veranderingen in de geestelijke en maat
schappelijke stroomingen ook in het om
roepbestel tot uiting te brengen.
Organisatievorm cn taak.
In een afzonderlijk gedeelte van het rap
port geeft de commissie aanwijzingen
over den organisatievorm en de taak van
de radio-unie. Voor de omroeporganen
dient verplicht te zijn het lidmaatschap
van deze unie, deelneming aan de coördi
natie der programma's en medewerking
aan gezamenlijke uitzendingen en beschik
baarstelling van gebouwen en apparatuur
aan de unie.
De taak van de unie is, de door de aan
gesloten omroepvereenigingen ingediende
algemeene en bizondere programmastof.tot
een nationaal en harmonisch geheel samen
te voegen, de programma-uitvoering te
verzorgen en ook de overige technische
werkzaamheden te verrichten. Aan het
hoofd staat de programma-coördinatie-
instanflfe, waarin vertegenwoordigers der
omroeporganen en een afgevaardigde van
de regeering zitting hebben.
Twee leden der commissie hebben ten lijk zijn gesteld met de blanken en onge-
opzichte hiervan een afwijk«wd standpunt veer de helft van de bevolking uitmaken",
ingenomen. Zij willen de programmastof Verder geeft het vlugschrift voorbeelden
niet door de omroeporganen doen in- van onderscheid tusschen blanken en Voor
leveren, maar het ontwerpen hiervan ge- Indiërs bij het onderwijs: „Behalve twee
heel aan de topleiding overlaten, welke universiteiten, die een beperkt aantal
uit personen dient te bestaan, die het volle kleurlingen toelaten, zijn alle inrichtingen
vertrouwen van hun omroep- of luiste- voor hooger onderwijs uitsluitend voor
ra ar s-organisat ies bezitten. blanke^".
Geen Amerikaansch
exportgoederen-vervoer
De bond van Amerikaansche Spoorwe-
wegen heeft met ingang van Woensdag
morgen 6 uur een verbod uitgevaardigd tot
het vervoer per trein van voor overzee-
schen export bestemde goederen uitgezon
derd voedsel en brandstof. Het verbod, dat
verband houdt met het sparen van kolen,
heeft ook betrekking op goederen, die voor
opslag ih havengebieden bestemd zijn.
Met ingang van Vrijdagmorgen 6 uur zal
ook het vervoer van voor het buitenland
bestemde postpakketten worden gestaakt.
Dit geldt niet voor pakketten voor leden
van de strijdkrachten overzee.
Lijdelijk verzet van
Voor-Indiërs in Z.-Afrika
tier te New York van den „raad van lijde
lijk verzet" (een organisatie van Voor-
Indiërs, die in Zuid-Afrika wonen) een
vlugschrift uitgegeven, waarin voorbeel
den worden genoemd van toestanden,
waaronder de Voor-Indiërs in de Unie van
Zuid-Afrika zouden leven.
In dit vlugschrift wordt o.m. verklaard,
dat „de Voor-Indiërs in Durban geen zit
ting in den gemeenteraad mogen hebben
en uitgesloten zijn van het gebruik van de
openbare stadsbibliotheek, ofschoon zy,
wat het betalen van belasting betreft, ge-
In een verklaring van het politiek bureau pleegd. Het oordeel van dat college was:
van de C.P.N. de Waarheid wordt geëischt,
dat ondubbelzinnige maatregelen worden
genomen om het opperbevel in Nederland
en Indië tot de orde te roepen, daar de
openlijke verwerping van overeenstemming
met de republiek door de opperbevelheb
bers van Land- en Zeemacht een aanmoe
diging vormt voor de extremistische ele
menten in leger en vloot, die tot steeds
scherpere oorlogvoering in Indonesië zal
leiden
Tevens stelt het politieke bureau der C.
P. N. voor de vorming van een blok van
P.v.d.A., C.P.N., N.V.V. en E.V.C., dat in
staat is, vredelievende en democratische
krachten aan te voeren, om te komen tot
een democratische oplossing in Indonesië
en opheffing van de politieke én economi
sche spanningen in ons land
Goedkeuring in Batavia
M. Sluyser schrijft in Het Vrije Volk:
Het is in Batavia in het geheel geen ge
heim (want men kan het overal vernemen)
dat de leiding van de vloot en van het leger
er warme voorstanders zijn van de over
eenkomst van Cheribon. De Commissie-
Generaal (ook dat weet iedereen) heeft bij
het ontwerpen van de overeenkomst den
Raad van Departementshoofden geraad-
uitstekend. Toen de vraag werd geopperd,
hoe de Staten-Generaal de overeenkomst
zouden ontvangen, zou de admiraal Pinke
hebben opgemerkt: „Als het noodig is, wil
ik de heeren in Den Haag wel duidelijk
maken, dat deze oplossing in de gegeven
omstandigheden de beste is". Bij dit oordeel
zou generaal Spoor zich hebben aange
sloten.
Fransche socialisten steunen
candidatuur-Thorez
United Press meldt uit Parijs, dat de
partijraad van de Fransche socialistische
partij besloten heeft de candidatuur van
den communist Maurice Thorez voor den
post van premier te steunen.
Geen beslissing werd genomen over de
vraag, of de socialisten eventueel aan een
kabinet-Thorez zullen deelnemen.
Intusschen is de socialist Vincent Auriol
gekozen tot voorzitter van de Nationale
Vergadering met 284 van de 542 uitge
brachte stemmen. De communist Marcel
Cachin kreeg 170 stemmen, de onafhanke
lijke republikein Alexandre Vareane 96.
