Twee ex-rechercheurs staan terecht
wegens afpersing
Canada zoekt werkkrachten
Ontslagen gedetineerde
het slachtoffer
Een concurrentiestrijd van de Nederlands bijdrage tot de UNESCO
Haarlemsche bakkers
Ventverbod
ort en Bondig
Wat kan de Wederopbouw in 1947 doen?
co.y.
Boekbespreking
Plaats voor duizenden jonge boeren
Donderdagmiddag behandelde de Arron-
dissements rechtbank te Haarlem een on
gewone strafzaak, die het college onder
presidium van mr. E. J. W. Top den ge-
heelen Sinterklaasmiddag bezighield. De
verdachten waren twee ex-rechercheurs
van het „Bureau Nationale Veiligheid" in
Den Haag, beiden in of bii Haarlem woon
achtig, die zich volgens de aanklacht aan
afpersing hadden schuldig gemaakt.
De oudste der verdachten, de 34-jarige
H. C. K. stond eerst terecht, verdacht van
zich meermalen schuldig te hebben ge
maakt aan chantage tegenover een ont
slagen politiek-gedetineerde.
Samen met den tweeden verdachte P.
S. verhoorde hij op het hoofdbureau van
de Bloemendaalsche P.O.D. in 1945 den
gedetineerden NSB-er C. D. uit Heemstede.
Tijdens het verhoor kwam naar voren,
dat deze gevangene er wel iets voor over
zou hebben, wanneer hij en zijn vrouw in
vrijheid kwamen; een bedrag van f 50.000
werd 'zelfs genoemd. Verdachte K. be
weerde ter zitting, dat de NSB-er met het
aanbod kwam, volgens den, thans oud-
gedetineerde, die als getuige optrad, ging
het initiatief van den ex-rechercheur uit.
In ieder geval werd een bedrag van
f 40.000 als belooning voor K.'s „actie" ter
vrijlating aangehouden.
D; kwam vrij; een maand later, in Janu
ari van dit jaar, toen verdachte K. reeds
ontslagen was uit den dienst van „Natio
nale Veiligheid", belde hij D. op met het
verzoek, even bij hem te komen. De beide
verdachten hebben tijdens het daarop vol
gende onderhoud op het fourneeren van
het geld aangedrongen en er werd een no
taris opgezocht, voor het opmaken van een
schuldbekentenis. De notaris rook echter
onraad, zoodat dit. papier onderhandsch
tot stand moest komen. D. zegde toe, zoo
spoedig mogelijk f 2000 te zullen aflossen.
Meer dan eens kwam het drietal bij-
elkaar, tijdens welke bijeenkomsten vol
gens de verklaringen van verdachte K. en
den getuige D. steeds weer de „schuld" ter
sprake kwam. Het bleef niet bij aanspo
ringen; verdachte S. zou zelfs eenige ma
len met krachtdadiger optreden gedreigd
hebben. Geleidelijk betaalde D. in totaal
f 10.000, welke gelden de twee verdachten
verdeelden.
Toen het vermogen van D. dezen zomer
werd vrijgegeven, zou verdachte S. hebben
voorgesteld, dat D. nog eens f 10.000 bij
droeg dn een op te richten fdrma.
Het voortdurende aandringen van K. en
S. ging den ontslagen gedetineerde ver
velen, maar zij bedachten een ander mid
del:
Een compromitteerende foto van D.,
waarop hij met een Duitschen militair
was afgebeeld en bezwarende schrif
telijke uitlatingen van een vroegere
dienstbode kwamen ter tafel. Daarop
betaalde D. f 5000 uit angst voor een
herhaling van zijn gevangenschap. D.
kreeg de belastende stukken in han
den en vernietigde ze. Tijdens een
volgende samenkomst zou S. een Rus
sische handgranaat te voorschijn heb
ben gehaald met de bedreiging, deze
helsche machine „ter gelegener tijd in
D.'s huis te zullen mikken".
De Heemsteedsche ex-gevangene werd het
spelletje moe, maar S. typte een circulaire
vol onvriendelijke uitlatingen aan het
adres van zijn slachtoffer, „en vol taalfou
ten" zooals de president opmerkte. Dit
rondschrijven werd aan vroegere zaken
relaties van D. en aan inwoners van Heem
stede verstuurd.
Volgens de verklaringen van verdachte
K. ging hij al lang niet meer acooord met
de methoden van zijn vroegeren collega,
die zelfs een revolver wilde koopen, om
D. daarmee tot betaling te dwingen.
Utrechtsch drama.
D. verbleef in September '46 in Utrecht,
Waar hij een flat van een kennis bewoon
de. Daar zochten S., K. en een derde, die
zich als „Jan" bekend maakte, hem op.
Met de woorden: „Ik kom afrekenen" zou
verdachte S. de trap van de Utvechtsche
flat zijn opgestormd, waarop binnens
kamers een hevige woordenwisseling tus-
schen S. en D. volgde. D. beloofde „alles
te zullen geven" en S. zou zich uitgeput
hebben in bedreigingen, die niet in zeer
gekuischte bewoordingen gesteld waren.
Nogmaals teekende D. een schuldbekente
nis, die S. aan zijn mede-verdachte K. gaf.
Deze overhandigde hem weer aan den
derde, die er voor zorgde, dat het docu
ment naar het station werd vervoerd en
vandaar in veiligheid kwam.
Het getuigenverhoor van D^ bracht nog
een omstandigheid aan het licht: tijdens
het verhoor bij den Bloemendaalschen P.
O. D. zou K. gezegd hebben, dat hij (D.)
twee kanten uit kon: óf transport naar het
fort Blauwkapelle, óf de kostbare vrijheid.
D. zou tijdens de ondervraging en de daar
uit voortvloeiende besprekingen gezegd
hebben, dat hij de som van f 40.000 niet
eerder kon betalen dan na zijn „volledige
rehabilitatie" en de deblokkeering van zijn
kapitaal.
Over het Utrechtsche bedrijf van dit
drama vertelde de getuige nog, d»t S. tij
dens zijn bezoek sterk naar drank rook en
dat hij zich liet ontglippen, dat „een schot
uit zijn revolver heusch niet veel lawaai
maakte".
De echtgenoote van D. bevestigde deze
verklaringen in hoofdzaak. Verdachte K.
zou zich volgens haar veel „beschaafder"
gedragen hebben.
In zijn requisitoir noemde de Officier
van Justitie mr. B. v. d. Burg het een ge
lukkige omstandigheid, dat deze affaire
eindelijk in een openbare terechtzitting
behandeld werd .Hoewel de jurisprudentie
niet in een geval als het onderhavige voor
ziet, achtte mr. v. d. Burg het ten laste
gelegde, namelijk afpersing, tweemaal ge
pleegd, bewezen, en hij eischte tegen ver
dachte K. IV2 Jaar gevangenisstraf.
Mr. J. H. v. Wijk wees in zijn verdedi
ging op het schuldbesef van zijn cliënt.
De dagvaarding zou volgens den pleiter
niet tot een veroordeeling aanleiding kun
nen geven, wat hij zeide te betreuren, daar
K. zeer goed voelt, dat hij een zware straf
verdient. Hij zou echter onder „hypnose"
van S. gehandeld hebben. Mr. v. Wijk
noemde verdachte S. den „motor" van het
heele zaakje; een reclasseeringsrapport of
een voorwaardelijke, althans een gecombi
neerde straf zouden volgens den verdedi
ger beter zijn dan de geëischte iy2 jaar.
Verdachte S. ontkent
De 32-jarige P. S. ontkende het ten laste
gelegde. Hij zou nimmer geld ontvangen
hebben, wist niets van het mislukte bezoek
bij den notaris en zei, naar Utrecht gegaan
te zijn, om betaling van D. te krijgen voor
een onderzoek, dat hij voor deze had ge
leid inzake een actie in Heemstede. Hoe
wel getuige D. de verklaringen van S. be
streed, bleef de laatste bij zijn ontkentenis.
De Officier achtte ook hier het wettig
en overtuigend bewijs geleverd en vroeg
zich af, wat verdachte S. bezielde met zijn
halstarrigheid. De zeer ernstige feiten mo
tiveerden volgens Mr. v. d. Burg een zwa
re straf, die volgens spreker in 2>/2 jaar
gevangenisstraf moest bestaan.
Mr. B. W. ^Stomps, de raadsman van S.,
betwijfelde de schuld van zijn cliënt en
vroeg om vrijspraak.
De rechtbank zal in deze zaak op 19
December uitspraak doen.
Benoemingen bij het onderwijs
B. en W. stellen dei) gemeenteraad voor te be
noemen aan het Gymnasium voor het tijdvak
van 1 September tot en met 31 December 1946
tot leeraar in de wiskunde den heer L. Binnen
dijk te Oegstgeest; voor het tijdvak van 16
Augustus 1946 tot en met 31 Augustus 1947 me
juffrouw G. Bosma te Haarlem (oude Uien);
den heer M. Drubel Ketner te Haarlem (Fran-
sche taal); dr. A. Meesters te Haarlem (natuur
lijke historie); den heer H. L. Prenen te Haar
lem (geschiedenis): J. van de Raa te Bloemen-
daal (oude talen) en met ingang van 16 Augustus
1946 tot leeraar in de Nederlandsche taal den
heer F. G. Hesmerg te Aerdenhout. B. en W.
stellen voor den heer C. Hoogerwerf te Heem
stede te benoemen tot leeraar in de Fransche
taal aan de Middelbare school voor meisjes en
mevrouw W. H. P. M. van Es—Jacobs met ingang
van 1 Januari 1947 tot leerares in de Engelsche
taal aan de 2e Hoogere Burgerschool B met
vijf jarigen cursus.
Verder stellen zij voor met ingang van 1 Ja
nuari 1947 over te plaatsen mejuffrouw J. A.
Jansen Heytmajer als onderwijzeres van de Tey-
lerschool naar de J. P. Coenschool en mevrouw
A. Bun te—Van Amstel. als onderwijzeres van
de P. H. van der Leyschool naar de Jan Ligt-
hartschool
Militaire motorrijder
hield links
Op de Brouwersvaart had gisteren een botsing
plaats tusschen een vrachtwagen en een motor
fiets, die den motorrijder in kwestie een gebro
ken been en een proces-verbaal kostte. De bot
sing ontstond, doordat de motorrijder die teveel
links hield, de vrachtwagen die uit de Waldeck
Pyrmontstraat de Brouwersvaart naar rechts op
draaide, niet meer kon ontwijken. De motor
rijder was een militair.
Het publiek profiteert ervan
Het publiek profiteert thans van een con
currentiestrijd onder de Haarlemsche bak
kers.
De coöperaties, die in den oorlog geen
winsten onder de leden mochten verdee-
len, hadden dezer dagen weer dividend
uitgekeerd. Ook over de afgeloopen jaren.
Een der groote bakkerijen vreesde daar
door klanten te zullen verliezen en ver
laagde daarom den broodprijs met 2 cent.
Dit was voor enkele andere bakkerijen
aanleiding hetzelfde te doen. Er werd toen
brood verkocht onder den vastgestelden
prijs, maar de Prijscontrole vond blijkbaar
geen aanleiding in te grijpen. Daarop ver
gaderde de Bakkerspatroonsvereeniging en
werd besloten algemeen tot prijsverlaging
over te gaan. Er wordt dus thans te Haar
lem brood gegeten beneden den vastgestel
den prijs. De meeste bakkers, ook de
Coöperaties, zijn er 2 cent beneden, enke
len beperkten het tot 1 cent.
Verschillende bakkers zijn met dezen
gang van zaken niet ingenomen, omdat zij
thans, naar zij verklaren, met verlies wer
ken. Er is tusschenkomst van de Bakkerij-
Stichting in den Haag (een overkoepelings
lichaam voor de verschillende organisaties
in het bakkersbedrijf) ingeroepen. Ons
werd verzekerd, dat er binnenkort een
nieuwe prijsregeling, voor het geheele land
geldend, zal afkomen, die zoowel een mini
mum- als een maximumprijs zal brengen.
Departement van O.K.W. der toekomstige wereldregeering"
zien, mag men dus de UNESCO als haar
ministerie van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen beschouwen.
Het departement is pas geïnstalleerd en
houdt domicilie in de Fransche hoofdstad,
waarmee Parijs dus haar welverdiende
reputatie als cultureel centrum der wereld
officieel bevestigd en bekrachtigd ziet.
Waar tijdens den oorlog achtereenvolgens
de hoofdkwartieren der Fransche, Duitsche
en Amerikaansche legers waren onderge
bracht namelijk in het enorme en kille
Hotel Majestic is thans de internatio
nale brain-trust der cultuur gevestigd.
Onder de dagelijksche leiding van dr.
Julian Huxley, die een broer is van den
beroemden Engelschen auteur, werkt hier
een staf van 400 man en vinden thans ook
de conferenties der diverse delegaties
plaats ter opstelling van een wereldpro
gramma voor de uitwisseling van cultuur
goederen.
Huxley is een waardig vertegenwoordi
ger der Engelsche intelligentia; hij is so
cioloog en publiceerde „Wij Europeanen"
en „Als ik dictator was", in Engeland
beide graag gelezen boeken. Hij is een
scherpzinnig organisator, die tijdens den
oorlog deel uitmaakte van de topleiding
van de BBC.
Een aantal weken geleden heeft dr.
Huxley de internationale pers bij zich
JL JUon Wangen om mededeelingen te doen over
op straat gewijzigd. Met ingang van 9 December de plannen van het nieuwe lichaam. Het
zal het in onze stad verboden zijn met bloemen, werd een prettige, geanimeerde en open-
fruit of eetwaren te venten op de volgende hartige conferentie. Huxley vertelde over
openbare wegen: Anegang, Barteljorisstraat, den omvang en de organisatie van de
Frans Halsplein, Gedempte Oude Gracht (voor UNESCO, over zijn verwachtingen voor de
zoover gelegen tussohen Raaks en Zijlstraat), topknrri,t pn ook wp] ipt, over de moei_
Generaal Cronjéstraat. Gierstraat, Groote Hout- Ï°.f5 V \Z> 1 uJ*
straat, Groote Markt, Julianapark, Kleine Hout- hjkheden, die hij m het verleden al had
straat. Koningstraat, Korte Veerstraat, Krocht, ontmoet en die U raadt t al voorna-
Krulsstraat, Kruisweg, Lange Veerstraat, Plein, melijk op politiek terrein waren gelegen.
Schoterweg (voor zoover gelegen tusschen Klop- Zoo heeft de Sovjet-Unie zich nog steeds
persingel en Paul Krugerstraat). Smedestraat, njet aan willen sluiten en moeten volgens
Spaamwouderstraat, verwulft. Zijlstraat; bene- de statuten, andere landen, die niet actief
vens de op deze wegen uitkomende zijstraten,
over een afstand van 25 meters gerekend van
de kruising.
(Van onzen Parijschen correspondent). I rug- was gekeerd, heeft de plaatsvervan-
Wanneer men de UNO eens even als gende leider der Nederlandsche delegatie,
een wereldregeering in statu nascendi wil
Burgerlijke Stand
HAARLEM, 5 December 1946
BEVALLEN: 3 Dec.. J. Haak—Kloek, z.; 4 Dec.
A. F. v. Gaale—Dost, z.; H. d. Groot—Vos d.;
M W. RoosenBörger, z.; H. Bom—Schalk, z.;
5 Dec., C. W. Tollenaars—Philippo, z.; M. Ger
ritsen—Plesman, d.; M. J. Fuljkschot—Hoogland,
z.; L. v. d. Wal—v. d. Plas, d.; E. J Zevenhoven
v d. Meer, z.
ONDERTROUWD: 5 Dec. R. v. d. Woude en P.
RUkrup; M. Lucieer en A. W. v. Lare.
GEHUWD: 5 Dec., H. Fortgens en J. C. Kok;
R. J. d. Zaaijer en E. S. Stuij.
OVERLEDEN: 4 Dec., R. Sernee, 1 m„ Doel-
straat.
de heer N. J. Reinick. den in Parijs geac-
crediteérden Hollandschen journalisten nog
enkele mededeelingen gedaan over het
aandeel van ons land in de werkzaam
heden van de UNESCO. En dat bleek niet
weinig. Zoowel in de diplomatieke als in
de artistieke zóne. Wat dat eerste betreft,
herinnert men zich het cultureel accoord,
dat 19 November jl. door de ministers
Bidault en Gielen werd geteekend, voor-
loopig voor vijf jaar, en dat onder meer
voorziet in de oprichting van een lectoraat
in de Nederlandsche taal en letterkunde
in Parijs, alsmede in een intensieve uit
wisseling van geleerden, kunstenaars en
studenten.
Doch ook ons aandeel in de cultureele
manifestaties, die deze maand in Parijs
hebben plaats gevonden, is zeer aanzien
lijk geweest. Zoo heb ik een sobere en in
haai soberheid overtuigende documentaire
van John Ferno over het drama van Wal
cheren gezien, doeken en beeldhouwwerk
van onze prominente kunstenaars op de
UNESCO-expositie bewonderd en in het
Théatre des Champs-Elysées het Concert
gebouworkest gehoord, dat onder van
Beinum's overtuigende directie een aantal
model-uitvoeringen heeft gegeven.
Een misverstand, dat moet worden
opgehelderd.
In een interview, dat na het concert in
het Fransche blad Spectateur werd afge
drukt, merkt de heer van Beinum ten aan
zien van dat programma op, dat het door
de leiding van de UNESCO zelf aldus vast
was gesteld. Uit den aard der zaak heeft
men niet de minste reden, die mededeeling
in twijfel te trekken. Doch in plaats daar
van, zou men zich wèl willen verwonde
ren over de opvattingen ten aanzien van
het begrip „cultuuruitwisseling", die dan
blijkbaar door zekere UNESCO-autoritei-
ten worden gehuldigd. Beethoven achter
eenvolgens te doen vertolken door een
Fransch, Artierikaansch en Nederlandsch
dirigent kan men toch bezwaarlijk een
poging noemen respectievelijk Fransche,
Amerikaansche em Nederlandsche cultuur
„uil te wisselen". Het is goed dat de hee-
ren nog wat confereeren, want er moet
in den oorlog aan de goede zijde hebben
meegestreden, eveneens voorloopig nog
buiten de organisatie blijven. Namens Hol
land. dat een reputatie als vrijheidslievend
cultuurland te verliezen heeft, heeft het J
ho°fd der Nederlandsche delegatie bij de daar nog een fataal misverstand zijn op
UNESCO-conferentie. minister Gielen, helderen,
dan ook terecht tegen formalistische kort-
zichtigheid gewaarschuwd. Het is in ons
aller belang, aldus ongeveer de minister,
dat Duitschland zoo spoedig mogelijk te-
jen alle resten van nazisme wordt gedes
infecteerd. De UNESCO heeft hier een ont
zaglijke taak te vervullen. Bovendien zou
het aanbevelenswaardig zijn, volgens dr.
Gielen, wanneer ook het Vaticaan tot di
recte medewerking werd geïnviteerd.
Toen de minister weer naar Holland te-
-
Parijs, 29 November 1946.
Gasmaskers moeten nog
bewaard blijven
Voor rekening van een Zwitsersche maatschappij worden op vier Nederlandsche wer
ven elf schepen gebouwd voor de scheepvaart op den RijnEen dezer schepen, de
„Glarus" is te Hendrik Ido Ambacht te water gelaten.
Concert der Heemsteedsche
De Christelijke Oratorium Vereeniging te
Heemstede geeft Vrijdag 20 December, in de
Gereformeerde Kerk aan de Koediefslaan,
een uitvoering van het „Weihnachts-Orato-
rium" van Joh. Seb. Bach. Medewerkenden
zijn: De Haarlemsche Orkest Vereeniging en
dc solisten Mea BakkerNaberman, sopraan;
Annie Hermes, alt: Han Lefèvre, tenor; Beter
de Vos, bas en Bets Nederkoorn, clave-cimbel.
Het geheel staat onder leiding van den diri
gent George Robert.
Eenzelfde uitvoering op Donderdag 19 De
cember is uitsluitend toegankelijk voor leden
en donateurs.
Ledenconcert der H.O.V.
Twee groote werken sieren het programma
van het derde Leden-concert Serie A. dat de
Haarlemsche Orkest Vereeniging op Dinsdag
10 December zal geven en waarbij de jonge
kunstenaar Theo Olof als solist zal optreden
Vóór de pauze zal het orkest onder Kees
Hartvelt de Derde Symphonie van Anton
Bruckner ten gehoore brengen, als tweede
werk zal Tschaikowsky's vioolconcert door
Theo Olof worden vertolkt.
Zooals gewoonlijk heeft dit Leden-concert
in de Gemeentelijke Concertzaal te Haarlem
plaaj^;.
Salarissen gemeentcpcrsoncel
In de Woensdagmiddag te houden^ ver
gadering van den gemeenteraad zal aan de
orde komen de volgende vraag van het lid
den heer F. S. Noordhoff: „Zijn B. en W.
bereid mee te deelen, wat ten aanzien van
het Haarlemsche gemeentepersoneel in
hun voornemen ligt, naar aanleiding van
de plannen der regeering, om de salarissen,
van het rijkspersoneel met omstreeks 10%
te verhoogen?"
DE DISTRIBUTIE
Uitreiking van nieuwe bonnen voor levens
middelen.
Haarlem: (De Vleeschhal> letter O,
Men rekent op 25.000 arbeiderswoningen
als er meer komen valt het mee.
Op het ministerie van Openbare Werken en
Wederopbouw in Den Haag erkent men. dat er
helaas een inzinking gekomen is in het tempo
van het bouwen in ons land. De oorzaak daar
van moet uitsluitend gezocht worden In het
tekort aan materialen, in het bijzonder van
hout.
Het eerste jaar is de Wederopbouw in staat
geweest het programma dat opgemaakt was,
ook uit te voeren.
Er was toegezegd de bouw van 10.000 per
manente arbeiderswoningen en op 1 Novem
ber waren er 11.124 in aanbouw of gegund.
Bovendien waren nog 1544 noodwoningen In
aanbouw of nog te bouwen.
De vraag waarvoor men thans staat, ls: wat
kan de Wederopbouw in 1947 bereiken? Op
het programma staan 28.000 permanente wo
ningen. Dit cijfer is ook nog in de dezer dagen
verschenen memorie van antwoord op het
afdeelingsverslag der Tweede Kamer over de
begrooting genoemd. Ons werd evenwel te
verstaan gegeven, dat men in elk geval rekent
er 25.000 te kunnen zetten, wat daarboven
komt valt, zooal6 de zaken thans staan, mee.
De moeilijkheden met hout zijn ernstig. De
Wederopbouw zou voor het uitvoeren van de
plannen van 1947 (woningbouw en andere
objecten) 750.000 m3. moeten krijgen, maar
er kan slechts gerekend worden op 680 000 m3.
Het tekort aan hout dwingt tot het nemen
van allerlei maatregelen om te bereiken, dat
er aan de werken zoo weinig mogelijk hout
gebruikt zal worden. Vandaar de steenen
vloeren in de huizen die thans voorgeschre
ven worden.
Intusschen wordt alles gedaan om de
schaarschte aan hout te overwinnen. De in
voer van materialen valt onder het ministerie
van Economische Zaken, maar natuurlijk be
staat er in deze contact met den Wederop
bouw
Van den Wederopbouw is het plan uit
gegaan om Nederlandsche arbeiders (inet
toestemming van de Fransche bezettings
autoriteiten) naar het Zwarte Woud te
sturen om daar voor ons hout te kappen.
Dit plan is al in uitvoering en "er komt
langs dezen weg al hout in ons land.
Met andere materialen zijn er veel minder
moeilijkheden. Er is wel de vrees geuit, dat
er ook een tekort aan baksteenen dreigt maar
er is een onderzoek ingesteld, dat heeft uit
gewezen, dat deze angst niet gewettigd is. Als
de steenfabrieken voldoende brandstoffen krij
gen, is men zeker dat de leverantie van steen
normaal zal verloopen.
De Wederopboiav meent grond te hebben
voor de hoop, dat de inzinking in het tempo
van het bouwen, die er nu is, slechts van
tijdelijken aard zal zijn, zoodat binnenkort
weer alle arbeiders in het bouwvak zullen
noodlg zijn.
De verdeeling van de arbeiderswoningen
die in 1947 gebouwd mogen worden, is nog
niet vastgesteld. Alleen is te zeggen dat er
aan Noordholland zijn toegewezen 2500 hui
zen. Daarbij komen er dan nog 800 voor Am
sterdam Een nader overleg zal uitwijzen
hoeveel er o.a. aan Haarlem en Velsen zullen
worden toegekend.
Uit de laatste statistische gegevens die ons
verstrekt werden, blijkt intusschen dat de
provincie Noordholland wat woningbouw be
treft, er in 1946 slecht is afgekomen
Van de 14150 voor 1947 toegewezen huizen
in ons geheele land, waren er op 1 October
9446 in aanbouw of gegund. Dat wil dus zeg
gen 66.76 Maar van de 1250 aan Noordhol
land (buiten Amsterdam) toegewezen wonin
gen waren er op dien datum slechts 257 in
aanbouw of gegund, of slechts 20.56 Het is
daaruit te verklaren dat er ook in Haarlem
I niet veel gebouwd is. Gehoopt wordt dat het
cijfer voor Haarlem in 1947 gunstiger zal
worden
Het woningtekort.
In den oorlog waren in ons land 85 698 wo
ningen totaal verwoest, 42.319 zwaar en 355 704
licht beschadigd Thans is 85 van de licht
beschadigde woningen hersteld.
Het totale woningtekort uterd op 1 Januari
1946 gesteld op 200.000 woningen, hetgeen
neerkomt op 10 van onzen totalen woning
voorraad.
Bij deze berekening is geen rekening ge
houden, met het groote aantal woningen dat
noodig is voor den normalen aanwas der be
volking. In de oorlogsjaren is immers prac-
tisch niet gebouwd. Het totale w'oningtekort
in ons land kan dan ook op 500.000 getaxeerd
worden Het tekort voor Haarlem wordt ge
schat op ongeveer 5000. Elk jaar wordt dit
voor Haarlem vergroot met ongeveer 700, ver
minderd met het aantal nieuw gebouwde
perceelen
De Wederopbouw rekent er op, dat in 1948
meer huizen in ons land gebouwd kunnen
worden dan er noodig zijn om den normalen
aanwas der bevolking op te vangen Eerst
dan begint men dus het tekort weg te werken.
Geen vijfdaagsehe werkweek
De minister van Sociale Zaken heeft naar
aanleiding vah talrijke verzoeken, die van de
zijde van werkgevers en werknemers worden
gedaan om vergunning voor een vijfdaagsehe
werkweek, dit vraagstuk voorgelegd aan de
Stichting van den Arbeid. De stichting heeft
op haar beurt advies gevraagd aan een spe
ciaal voor dit onderwerp ingestelde commis
sie, die het van alle zijden in beschouwing
heeft genomen.
Dit overleg, alsmede het advies van den
directeur-generaal van den Arbeid, hebben
den minister geleid tot het standpunt, dat
verzoeken tot .invoering van de vijfdaagsehe
werkweek in het algemeen zullen worden
afgewezen. Onder de tegenwoordige omstan
digheden toch moet ernstig worden gestreefd
naar een verhooging van de arbeidsproducti
viteit. Een verdeeling van de werkweek over
vijf dagen zou verlenging van den arbeidsdag
tot gevolg hebben, hetgeen in veel gevallen
zal leiden tot een voor de arbeidsproductivi
teit nadeelige arbeidsmoeheid
Slechts bij hooge uitzondering zal daarom
een verzoek tot invoering der vijfdaagsehe
werkweek voor inwilliging in aanmerking
kunnen komen.
Montagpwoningen voor
geteisterde gebieden
Op de opslagterreinen van de haven van
Dordrecht ligt op het oogenblik een groote
hoeveelheid materiaal voor montagewonin
gen. Hef betreft de z.g. „Maycrete"-woningen.
waarvoor een aantal onderdeelen in Engeland
is gekocht en die door een wijziging in de
constructie voor Nederlandsch gebruik ge
schikt zijn gemaakt. Reeds zijn 140 van deze
semipermanente woningen gebouwd in de
Wieringermeer. In Breda heeft men er 60 op
getrokken. De fundeering voor nog 550 van
deze woningen elders in de geteisterde ge
bieden wordt gelegd.
Een herverdeeling van ruim 300 andere
„Maycrete"-woningen is noodzakelijk gewor
den, omdat een aantal gemeentebesturen in
de geteisterde gebieden geen belangstelling
heeft voor deze woningen.
UITSLAG HUIZENVEILING
Donderdag werden in het Notarishuls te Haar
lem een aantal huizen geveild. De perceelen,
met erachter de opbrengst en de namen van de
koopers waren: Groot Heiligland 15, f 1425 (opge
houden); Burgwal 53. 55 a t.m i en 57 f 11.100, J.
A. v. d Bosch: Nieuwe Raamstraat 2, f 3600. A.
J. v. d. Hoek; Boogstraat 2, f2805. A. Niezen;
Gasthuisstraat 36, f4200, J. C. Th. Smit qq: De
Clercqstraat 112, f 2905, W. C. Snoek; Oranje-
boomstraat 135 c, f 5200 B. P. Sleeper qq; Boe-
rensteeg 28. niet geveild; Leliestraat 23 C, f 1125,
R. Burger; Rozenprieelstraat 67. (alle te Haar
lem) (niet geveild); Wagnerkade 89, f 14.000, J.
F. Paanakker; Giipperweg 35 en 37, Gllpperweg
2527 en 29, f 10.305, A. Verdonschot; Kastanje
laan 31, 33, 35 37. (alle te Heemstede) f 10.000,
(opgehouden); Zomerstraat 16, f 3505, A. de Wit;
Gasthuislaan 129, f 3325, W. J. van Ingen; Jans
straat 1. (alle te Haarlem) f 10.000, (opgehouden).
De minister van Binnenlandsche Zaken
heeft zich* na overleg met zijn ambtgenoot
van Oorlog, op het standpunt gesteld, dat het
vooralsnog niet verantwoord moet worden
geacht de gasmaskers voor luchtbeschermings
doeleinden, welke .het meerendeel der ge
meenten nog in eigendom heeft, op te ruimen.
Proeven hebben aangetoond, dat de gasmas
kers ten minste tien laar bruikbaar blijven.
Protest van Katholieke studenten
De Katholieke Studentenvereeniging
„Sanctus Thomas Aquinas" heeft aan den
raad van ministers, aan den voorzitter van
de Tweede Kamer der Staten-Generaal en
aan het bestuur van de katholieke fractie
der Tweede Kamer een telegram gezon
den, waarin zij protesteert tegen de tenden
tieuze berichtgeving in een deel der pers,
die den indruk wekte dat hoogleeraren en
studenten der Amsterdamsche Gemeente
lijke «Universiteit zich unaniem voor aan
vaarding van de ontwerpovereenkomst van
Linggadjati uitspraken.
Dr. TH. VAN SCHELVEN: „Niet
tevergeefs" (Kosmos, Amsterdam).
Een gijzelaar vertelt over zijn kampervarin
gen maar die gijzelaar is een psycholoog
en de wijze waarop hij zichzelve en anderen
tijdens die bittere episode In opsluiting ob
serveert, maakt zijn verhaal tot een document
van menschelijke zielengeheimen, aan de op
pervlakte gebracht door het leed en de be
vreemding van het gruwelijke avontuur, door
den angst om de twee groote vragen: hoe zal
het eindigen, en is dit alles niet zonder doel?
Dr. Van Schelven stelt niet alleen %Tagen,
hij beantwoordt ze ook en wel met de zorg
vuldige overwegihg, die den arts kenmerkt.
Hij analyseert zijn gevoelens en die zijner
lotgenooten en levert een merkwaardige,
teressante verhandeling over de verschillende
levensproblemen, die vooral bij den gevan
gene, bij den opgeslotene het dagelijksch menu
van zijn gedachten zijn. Het beroep van den
schrijver drukt zijn stempel op dit boek. of
meer nog, het heeft dit boek te voorschijn
geroepen als een aparte, unieke meening tus
schen de vele geschriften, die dit onderwerp
behandelep. Het is een boek geworden var
geanalyseerde sensaties, kalm en waardig op-
geteekend en in zelfbeheersching gecommen-
tarieerd, een aanklacht temeer tegen den
verdrukker, doch een wetenschappelijk ge
grondveste aanklacht, waarin de verdrukte
mensch en het heerschende demonendom
tegenover elkaar gesteld worden onder het
licht van de cultureele humaniteit een licht
dat de schrijver in zijn beschouwenden trant
een verrassende helderheid wist te geven.
BINNENLAND
De Amsterdamsche gemeenteraad heeft be
noemd tot gewoon hoogfeeraar In de geschie
denis en sociologie van Indonesië aan de Gem.
Universiteit prof dr W F Werthelm.
Te Rotterdam ls brand uitgebroken op een
zolderverdieping aan den Nieuwe Crooswijk-
scheweg 66a De brand is vermoedelijk ontstaan
doordat gloetéride kolen uit de kachel vielen.
Een ongeveer acht weken oude baby van het
echtpaar, die in een wiegje bij de kachel lag te
slapen, ls gedeeltelijk door de vlammen gedeel
telijk door verstikking, om het leven gekomen.
De ouders waren even de stad In en hadden de
zorg voor het wicht aan de grootmoeder die op
een andere verdieping woont toevertrouwd.
In de ondergrondsche werken van de „Wil
lem Sophia" te Spekholzerhetde ls een bedrijfs-
ongeluk met doodelijken afloop gebeurd Op
onverklaarbare wijze werd de 55-Jarlge Moonen
uit Bletjerheide, die belast was met het toezicht
op den transportband, door den band gegrepen,
waardoor hem de rechterarm werd afgerukt. De
man werd ln het St. Joseph ziekenhuis te Heer
len opgenomen, waar hij later ls overleden.
Het jaarboekje 1947 van de vereeniging tot
bevordering der belangen van Slechthoorenden
is uitgekomen Het bevat voor lederen slecht-
hoorer.de belangrijke en nuttige Inlichtingen
over fondsen, doctoren, hoortoestellen, enzoo-
voort. der vereeniging.
De maximumprijzen voor cichorei en pee
koffie ls vastgesteld op 11 cent per ons.
Tegen clandestiene overschrijding van de
Nederlandsch-Duitsche grens wordt thans zeer
streng opgetreden. Reeds zijn enkele overtreders
tot vier maanden gevangenisstraf veroordeeld.
Aangifte van bezettingsschade kan nog tot
1 Februari geschieden bij het Commissariaat
voor Oorlogsschade. Stadhouderslaan 130, Den
Haag.
De heeren U. F. M. Dellaert, directeur van
Schiphol en Jhr. Ir. Van Heemskerck van Beest,
dlaecteur van Publieke Werken te Amsterdam
zijn per vliegtuig naar de Vereèiügde Staten ver
trokken, waar zij verschillende vliegvelden zul
len bezoeken en besprekingen zullen voeren met
luehtvaartdeskunddgen.
Doordat de assistente van een dokter te Ga
rijp zich vergiste bij het gereedmaken van-
jnedicijnen ls een patiëntje overleden. Tegen den
dokter, die verantwoordelijk was voor de ge
reedgemaakte recepten, ls een maand gevange
nisstraf voorwaardelijk en f 5000 boete geëlscht.
Mr. H. F. L. M. baron van HSvell van We-
zeveld en Westerflier, tot dusver wekzaam bij
de Nederlandsche missie bij den geallieerden
bestuursraad ln Duitschland. Is benoemd tot
burgemeester van Boxmeer
Tot hoofd der Nederlandsche missie tot op
sporing van oorlogsmisdadigers (Netherlands
Warcrime Commission) ls benoemd mr. J. P. G.
van Velzen, advocaat-generaal bij het gerechts
hof te 's Hertogenbosch.
Prof dr. H. M. A. van der Valk, hoogleeraar
aan de Economische Hoogeschool te Rotterdam
ls naar Washington vertrokken, waar hij zal op
treden als« adviseur van de wetenschappelijke
afdeeling van het Internationale Monetaire
Fonds.
Doordat het paard begon te steigeren, reed
b(J Pernis een met bieten geladen wagen ln de
sloot. De 77-Jarige F. G.. die op den bok zat,
kwam onder den wagen terecht. Toen men hem
een kwartler later bevrijd had, was hij reeds
overleden.
HAARLEME EN OMSTREKEN
De heer A. A. K. M. Povel te Overveen ls
aan de Vrije Universiteit te Amsterdam geslaagd
voor het doctoraal examen rechten.
Donderdagmiddag bezocht Sinterklaas, verge
zeld van twee zwarte Pieten, het kleuterhuls
Margriet. Vijftig kinderen tusschen de één en
de zes bereidden hem. al naar gelang van hun
stem-capaeltelten. een hartelijke ontvangst. Dat
zijn cadeautjes ln den smaak vielen, behoeft geen
nader betoog
Door de gladheid van den weg slipte Don*
derdag een luxe auto op den Verbindingsweg te
Bloëmendaal. De wagen vloog het trottoir op en
botste tegen de voordeur van een huls op. De
voordeur werd uit haar voegen gerukt, terwijl
de bestuurder van de auto Uchte verwondingen
opliep.
Woendagmiddag om twee uur vergadert de
gemeenteraad van Haarlem ln de Statenzaal. De
agenda bevat 19 punten en benoemingen, o.a.
van zes leden in de gemeentelijke commissie van
advies voor de kunstzaken en van den directeur
van de Gemeenterelniglng enz.
Aan den heerf J. B. F. van Linschoten,
commies der P.T.T., beheerder van het bijkan
toor der P.T.T. in de Tempeliersstraat te Haar
lem is op zijn verzoek eervol ontslag verleend
met ingang van l Maart 1947.
Comité van actie tegen
de doodstraf
Het landelijk comité vari actie tegen de
doodstraf heeft te Amsterdam vergaderd met
de afgevaardigden van de plaatselijke en ge
westelijke comités In deze vergadering is
mededeeling gedaan van de aanbieding van
een petitionnement aan den minister van
Justitie, waarin de regeering verzocht wordt
ook onder de huidige omstandigheden de
doodstraf niet toe te passen en deze ten spoe-
digst^uit de rechtspleging te schrappen. Op
voorstel van prof. dr G. Mannoury besloot de
vergadering, aan de Tweede Kamer te ver
zoeken een onderzoek te doen Instellen naar
het doodstrafprobleem.
Een trawler zonder matrozen
Het nijpend tekort aan bevaren matro
zen doet zich nog steeds gevoelen. Zoo
ligt de stoomtrawler Johanna IJM 107
reeds 14 dagen op een bemanning te wach
ten. Vertegenwoordigers der reederij heb
ben alle visschershavens om „volk" afge
reisd, maar zonder succes.
Deviezen-kwestie
remt de emigratie
Speciale reportage)
„Het aantal gezinnen, dat Canada
wil hebben, is niet aan een maximum
gebonden", aldus verklaarde ons mr.
II. C. P. Cresswell, leider van de Ca-
nadeesche commissie, welke thans de
Europeesche landen afreist om de
emigratie naar Canada te stimulee-
ren. „Canada met zün veel te kleine
bevolking en zijn uitgestrekte land,
kan duizenden en duizenden gezinnen
opnemen en onderzoekt thans hoe en
wanneer de stroom kan beginnen".
Op onze vraag wat voor menschen
het land noodig heeft, luidde zijn
antwoord, dat alleen boeren in aan
merking komen, boeren en landar
beiders. Vooral jonge boeren, zooals
boerenzonen, zullen met open armen
ontvangen worden.
Echter zijn er nog moeilijkheden te
in Canada kunnen .leven. Hiervoor moet
dus een bedrag aan geld meegenomen
worden, hetgeen echter in vele landen
thans nog onmogelijk «is, wegens gebrek
aan deviezen.
Het bedrag, dat minimaal verelscht
wordt, is 2.000 dollars, hetgeen voor ver
schillende boeren misschien geen bezwaar
zal zijn, maar wel voor de autoriteiten
hier te lande, die Hollandsch geld
moeten omwisselen voor dollars.
De Canadeesche commissie heeft eerst
een bezoek gebracht aan Engeland, waar
veel liefhebbers waren en waar de regee
ring haar volle medewerking verleent.
Vervolgens werden de Scandinavische
landen bezocht, benevens Tsjecho-Slowa-
kije, Zwitserland, Frankrijk, België en
thans ons land. In het algemeen kunnen op
grond van deviezen-moeilijkheden de be
sprekingen nog geen vaste vormen aan
nemen. maar in ieder geval zal in Januari
a.s. een apart emigratie-bureau worden
geopend als onderdeel van de Canadeesche
Legatie te Den Haag.
Na ons land wordt door de Commissie
een bezoek gebracht aan Duitschland,
overwinnen, voordat tot- een werkelijke waar in het bijzonder de mogelijkheden
immigratie overgegaan kan worden, bekeken worden van het emigreeren van
Drie problemen moeten eerst opgelost z.g. „Verplaatste personen". Reeds staat
worden, t.w. het gebrek aan scheeps- vast dat 4.000 Poolsche soldaten van het
ruimte, het woningvraagstuk in Canada leger van generaal Anders naar Canada
en ten derde moet elk gezin de eerste zullen vertrekken. Tweeduizend daarvan
jaren onafhankelijk en op eigen kosten zijn reeds onderwegl
