Een kunstmatige „super-peniciline"
Byrd doet grootscheepschen aanval
op de Zuidpool-geheimen
Dr. Euwe over zijn schaakreis naar de West
Duitsche politieke voormannen
in den zuiveringsstorm
Duitschers vrij op eerewoord
Als wij weer gaan stemmen.
Toga-probleem" voor de rechterlijke macht
Predikbeurten
Dinsdag 31 December 1946
Op 2 December jl. is de Amerikaansche 1 den zich aan boord van de Mount Olympus
Zuidpool-expeditie, die onder leiding staat ook een span Eskimohonden om de slede-
Van den bekenden Zuidpool-onderzoeker
Admiraal Richard Byrd, uit Norfolk (in den
staat Virginia) en uit San Diego en nog
.een andere haven aan de Westkust van
Noord-Amerika vertrokken.
De vier schepen, welke uit Norfolk zijn
vertrokken, bestaan uit het vlaggeschip
Mount Olympus, een ijsbreker, een basis-
Bchip voor watervliegtuigen en een
WEDLOOP NAAR DE ZUIDPOOL
De expeditie, welke den naam draagt
Van „Task Force High Jump", zal dan uit
12 schepen bestaan en in totaal 4.000 man
omvatten, waardoor deze de grootste ex
peditie is, ooit naar de Zuidpool onderno
men.
Onder de vliegtuigen, die deze schepen
imet zich meevoeren, bevinden zich zes he-
licoptères, zes Martin Mariners en vijf
kleinere vliegtuigen. Deze zullen gebruikt
worden om de 6 millioen vierkante mijl
van „Antarctica" in kaart te brengen, voor
zoover tenminste de lange afstandswater
vliegtuigen en de expeditie over sneeuw
en ijs tot het heele gebied kunnen door
dringen. De watervliegtuigen zijn uitgerust
met speciale instrumenten om minerale
rijkdommen, welke zich onder de sneeuw
en het ijs bevinden, te ontdekken.
Er gaan hardnekkige geruchten, dat de
expeditie tot hoofddoel heeft te onderzoe
ken, of zich ook uranium in den bodem der
Zuidpoolgebieden bevindt. Uranium is het
onmisbare element om atoom-energie op
te wekken.
Officieel heet het, dat de expeditie ten
doel heeft „het onderzoek naar de moge
lijkheden, die de natuur zal bieden".
De Zuidpool heeft bovendien nog an
dere mineralen en ertsen in haar schoot
verborgen. Van de Zuidpool is echter pl-m.
4 millioen vierkante mijl nog niet geëx
ploreerd.
Naast het wetenschappelijk onderzoek
door 22 geleerden zal de expeditie zich
bezig houden met het onderzoek naar de
mogelijkheden voor de scheepvaart en het
luchtverkeer.
Wanneer de expeditie aan de Zuidpool
gebieden gearriveerd is, wordt deze in 3
deelen gesplitst. Groep 1 zal opereeren op
het Ross-ijsplateau (op de kaart aangege
ven met het cijfer 1).
Groep 2 vaart van de Ross Zee naar de
Weddell Zee, terwijl groep 3 zich in tegen
overgestelde richting door den Indischen
Oceaan eveneens naar de Weddell Zee zal
bewegen.
Ieder van deze groepen zal bestaan uit
een basisschip voor watervliegtuigen,
welke tevens twee- Martin Mariners met
zich meevoert, een tankschip en een
destroyer.
Groep 1 zal tevoren een ijsbreker en
een verkenningsvliegtuig uitzenden om te
trachten door het pakijs een doortocht te
vinden. Wanneer de ijsbreker voldoende
is doorgedrongen zullen de schep'en van
de Ross Zee de Walvischbaai binnenvaren.
Op het Ross-ijsplateau bij Klein-Ameri-
ka zal dan een luchtbasis aangelegd wor
den. Men hoopt, dat die begin Januari ge
reed zal ziin om de tweemotorige trans
portvliegtuigen te ontvangen.
Het vliegtuigmoederschip „Philippine
Sea" zal namelijk eind December van
Norfolk uitvaren om de expeditie te com-
pieteeren. Aan boord hiervan bevinden
zich 6 speciaal uitgeruste Douglas trans
portvliegtuigen, welke van het dek naar
het pas aangelegde ijsvliegveld zullen vlie
gen. Om van het dek op te stijgen maken
zij gebruik van jet-aandrijving.
Het vlaggeschip „Mount Olympus", dat
meer dan eens in den afgeloopen oorlog
als stafhoofdkwartier bij invasies in den
Stillen Oceaan heeft gediend, heeft
halve Admiraal Byrd als leider der expe
ditie, ook Admiraal R. H. Cruzen aan
boord, die het bevel zal voeren over de
schepen-
Ofschoon de expeditie met de meest mo
derne middelen is uitgerust, zijn toch voor
zorgsmaatregelen genomen. Hiertoe bevin-
vaart over de woestenijen van sneeuw en
ijs mogelijk te maken. De onderzoekingen
zullen voortduren, zoolang de weersom
standigheden het toelaten, doch men ver
wacht, dat de schepen zich tegen het einde
van de maand Maart uit het pakijs zullen
moeten terugtrekken.
Dat deze expeditie, hoewel de grootste,
niet de eenige is, zal uit het volgende
blijken.
Sinds 1943 heeft zich een Engelsche ex
peditie van ongeveer 30 man in de Mar
guerite Baai gevestig'd. Binnenkort zullen
deze door 30 Engelsche geleerden afgelost
worden Deze Britsche expeditie staat on
der leiding van luitenant Scout Mair. Op
een aan hem gestelde vraag antwoordde
hij: „Uranium? Daar kunnen wij niets over
zeggen, daarover moeten wij zwijgen".
Ook de Sevjet-Unie, Noorwegen, Argen
tinië. Chili en Australië hebben begeerige
blikken op de Zuidpool geslagen en heb
ben het voornemen hiernaar expedities uit
te rusten. Zij verkeeren echter nog in een
beginstadium.
Dat Rusland nog niet gestart is, vindt
vermoedelijk zijn oorzaak in het feit, dat
de U.S.S.R. nog geen Zuidelijke verzamel-
haven ter beschikking heeft.
Voortaan negen luiers
De huidige productie van luiers maakt het
mogelijk het aantal luiers dat aan aanstaan
de moeders wordt toegewezen en dat tot ni
toe zes bedroeg, te verhoogen tot negen stuks
per bon.
De distributiediensten zullen met ingang
van 23 December in plaats van de tot dus-
vere gebruikte luierbonnen „6 luiers", rant
soenbonnen „éénartikel J" uitreiken. Op deze
bonnen zullen negen luiers kunnen worden
gekocht. Deze rantsoen bonnen „één artikel
J" zullen in twee verschillende uitvoeringen
in omloop worden gebracht. Beide soorten
zijn geldig. De eene soort heeft een beige ruit
op de linkerhelft; de andere een gele ruit.
Ook deze rantsoenbonnen zijn evenals de tot
dusverre in gebruik zijnde luierbonnen, z.g
vóór-inleveringsbonnen Punten van de tex-
tielkaarten behoeven voor de op deze bonnen
te koopen luiers niet worden afgestaan. De
tot 22 December uitgereikte luierbonnen „zes
luiers" blijven tot nader aankondiging geldig
voor het koopen van zes luiers.
PRIESTERJUBILEUM
Op 15 Augustus zullen de volgende R.K. geeste
lijken veertig jaar priester zijn: pastoor H A.
Bots. Halfweg; F. B. J. M. Filbry, proost van
het Kathedraal Kapittel en plebaan van St. Bavo
te Haarlem, pastoor B. F. Kösters, Hillegom,
pastoor A. W. J. Ltlhn, Haarlem, P. J. M. van de
Pavoordt, rustend pastoor van Beverwijk en
pastoor H. A. C. M. Wennen, Nieuw Vennep.
Op 10 Juni vieren hun zilveren priesterjubi
leum Dr. C. J. Her.nlng, regent van het semi
narie Hageveld, Heemstede; H. J. M. Heynen,
regent der R.K. Kweekschool te Beverwijk en
pastoor B. N. F. Pronk te IJmuiden.
SPOR TALLERLEI
Het argument „20 Juli'
werkt niet altijd feilloos
Vroegere leden van den Duitschen gene-
ralen staf, het Duitsche kabinet en de S.A.
zullen door de Amerikaansche autoriteiten
in Duitschland op eerewoord vrijgelaten
worden, teneinde te voorkomen, dat zij op
grond van door de regeeringen der Duit
sche staten gemaakte zuiveringswetten
worden gearresteerd.
De drie genoemde categorieën zijn door
het hof voor oorlogsmisdaden te Neuren
berg als niet-misdadig beschouwd. De be
trokkenen mogen op enkele uitzonderingen
zia de interneeringskampen verlaten, ter
wijl hun door het Amerikaansche leger
een schriftelijke verklaring zal worden
uitgereikt.
Degenen, die worden beschouwd als
mogelijke oorlogsmisdadigers en zij, wier
detineering om eenige reden Van nut zal
kunnen zijn, worden niet vrijgelaten.
Men neemt aan, dat de drie staten in de
Amerikaansche zóne hun zuivei'ingswetten
on overeenstemming met de uitspraak van
Neurenberg zullen brengen.
Schipbrug bij Hedel
weer in gebruik
De schipbrug bij Hedel is weer in ge
bruik genomen. De busdiensten rijden
weer, zoodat het reizigersverkeer tusschen
Zuiden Noord weer normaal doorgang
kan vinden.
Ook de pontveeren tusschen Tiel en
Wamel en bij Eek en Wiel zijn weer in de
vaart, het laatstgenoemde alleen overdag
tot een gewicht van 6 ton.
Aan het Bergstoepsche veer geschiedt de
Overtocht thans van 6 tot 23 uur.
Het Loveer te Huissen in de verbinding
Nyinegen-Ze venaar is eveneens weer in
ftienst gesteld.
De Berlijnsche A N.P.-correspondent schrijft:
EEN economische- en een voedselcrisis
schijnen nog niet voldoende te zijn om
den chaos, waarin Duitschland dreigt te ver
zinken. te kenmerken. Er is ook nog een
eringscrisis; die thans als een woedende
storm door het verkleumde openbare leven
an Duitschland raast. Deze storm rukt aan
zware takken van den gehavenden Duitschen
boom: Ministers, magistraten en reeds lang
erkende politici. Hij is zoo hevig, dat men
hier reeds hoort spreken van een bepaalden
angst om plaatsen op het voorplan in te ne
men. omdat politieke tegenstanders daar
steeds gereed staan om een democratischen
wapenrok af te rukken en hooge functiona
rissen in hun politieke hemd te zetten; en hoe
weinigen zijn er in dit land, die, zoo te kijk
gesteld, geen smetje van nazi-contact vertoo-
nen!
„Der Fall Müller", die thans van München
uit het geheele politieke leven van Duitsch
land in-opschudding brengt, is een van de
meest markante symptomen van de geestelijke
verrotting, waaraan twaalf jaren van gees
telijke corruptie, kuiperij, achterklap en be
drog een volk hebben bloot gesteld. Dr. Josef
Müller is sedert 1945 voorzitter van de Chris
telijke Sociale Unie in Beieren en hij werd
als zoodanig dc aangewezen man om het
ambt van minister-president van een sociaal
democraat dr. Wilhelm Högner over te nemen
sedert de christelijke partij de meerderheid
der kiezers in dit land achter zich heeft we
ten te scharen. Müller's verleden is in zoo
verre besmet, dat hij werkzaam is geweest in
de contra-spionnage van het nazi-rijk. de be
faamde „Abwehr". Dat zich hierin tegenstand
tegen Hitiers waanzinpolitiek geconcentreerd
heeft, is bekend. Müller beweert dan ook in
ae „Abwehr" te zijn getreden op verzoek van
de militaire oppositiegroep, teneinde in Va
ticaanstad contact met de geallieerden op te
nemen. Hij beweert en passant Badoglio te
hebben gesteund Ijij het opzetten van de be
weging', die Mussolini van zijn voetstuk deed
storten en bovendien verbindingen te hebben
aangeknoopt met de verzetsbeweging in Ne
derland, Frankrijk en Tsjecho-Slowakije. Hij
rekent zich tot den „kring van 20 Juli 1944",
ofschoon hij niet kan beweren rechtstreeks
te hebben deelgenomen aan den aanslag
dien datum, want hij zat toen reeds een jaar
in een concentratiekamp der Gestapo. Müller
noemt zich dan ook „Opfer des fascismus"
inplaals van „naziaktivist" en hij heqft tot
nog toe onder het oog van de Amerikaansche
bezetting een hoofdrol gespeeld in het poli
tieke leven van Beieren Op den vooravond
van zijn verkiezing tot minister-president
heeft evenwel een Münchener persorgaan
naar men zegt op instigatie van Müller's
eigen politieke „vrienden" in de C.S.U., zijn
verleden nog eens aan de groote klok ge
hangen. Mag men de inlichtingen, die wij uit
Beieren ontvingen, gelooven, dan heeft niet
zoozeer Müller's politieke verleden den stoot
gegeven tot deze wel zeer merkwaardige po
litieke verwikkelingen, doch eerder zijn tegen
kanting tegen het Beiersche separatistische
streven van een vleugel van zijn eigen partij.
Müller, die de eenheid van Duitschland voor
staat ,en de meer socialistisch getinte richting
der partij leidt, is temidden van al het rumoer
met groote meerderheid van stemmen tot
partijvoorzitter herkozen. De Amerikaansche
bezetting, die kennelijk met hét -geval ver
legen zit, heeft opgemerkt, dat tegen zijn po
litieke activiteit geen bezwaar bestaat, doch
dat dc zaken eerst nog eens terdege uitge
zocht moeten worden, vooraleer hij candi-
daat voor de hoogste staatsfunctie kan zijn.
Dit lijkt een nogal gewrongen redeneering.
maar dat was niet anders te verwachten na
dat men Müller zijn activiteit had laten ont
plooien in de wetenschap van zijn „Abwehr"-
diensten. Müller's eigen partijgenoot en tegen
strever Pfeiffer heeft hem nu plechtig voor
een Spruchkammer gedaagd, waar hij op een
houten zondaarsstoeltje zal zitten in plaats
van op een ministerszetel.
Eindeloos drama.
Müllêr is 6lechts één geval. Niet ver daar
uit de buurt, in Württemberg-Baden, zijn
stemmen opgegaan om den pas herkozen mi
nister-president dr Reinhold Maier en een
collega-minister op het zuiveringsmatje te
roepen. In Hannover werd een onderzoek in
gesteld tegen den afgetreden minister Nöl-
ting Berlijn heeft zoo juist de tragedie be
leefd van den door de zuivering geslipten
Kanbier, die door de kommandatura uit de
hoogste rangen van het stadsbestuur werd
verwijderd, omdat hij Hitiers Reichskommis-
sar was geweest. Ook was hij er tot dusverre
in geslaagd zijn politieke evenwicht te her
stellen door het argument van „20 Juli 1944".
Het proces van denazificeering dreigt een
eindeloos drama te worden, doorweekt met
politieke intriges en persoonlijke ressenti
menten. In de Amerikaansche zóne. waar de
procedure het traagst van al is, heeft men
volgens recente berekeningen nog acht jaren
noodig. De Amerikanen hebben dan ook weer
eens moeten ingrijpen, omdat hier de sedert
lang aan Duitsche handen toevertrouwde
zuiveringsmachine te langzaam draaide.
Populair is de zuivering zeker niet, temeer
wanneer de bevolking ziet. dat S.S.-misdadi
gers uit het kamp Moosberg op gezette tijden
met vacantie kunnen gaan, doordat zü van
wege de hooge rantsoenen, die zij krjjgen, ge
makkelijk een vrjjwilligen plaatsvervanger
kunnen vinden.
Er begint toch in de Duitsche publiciteit
zooiets als een matiging in de zuiverings
woede tot uiting te komen. Matiging vooral
tegenover de kleine nazi's en de jongeren, die
den nazi-catechismus op school geleerd heb
ben Voor de laatste heeft zich vooral de C D.
U ingespannen, die bijvoorbeeld te Berlijn
een amnestievoorstel heeft ingediend De ge
dachte, dat de zuivering zich op de zware
gevallen zal moeten gaan richten, is in alle
kringen reeds doorgedrongen. Maar de zware
gevallen zijn de moeilijke vanwege de ver
strengeling van nazibewind en groot-industrie
Zij zijn daarnaast ook gevaarlijk, want zij
vertroebelen de verhouding ki de bedrijven
en voegen aan alle crises ook nog een crisis
van het vertrouwen toe.
Teruggekeerd uit Amerika heeft dr. Euwe
een en ander verteld over zijn tournee door
West-Indië en Venezuela Hij heeft gedurende
zes weken verscheidene simultaan-séances-
gegeven, waarvan de resultaten buitenge
woon fraai zijn. In Venezuela gaf hij vier
séances en een consultatieséance, alle in Ca
racas, met als resultaat, dat onze landgenoot
117 partijen in totaal won, er zes' verloor en
31 partijen in remise eindigden. De kracht
van het schaken in Venezuela is niet te on
derschatten en in elke séance kwam dr. Euwe
tegenover twee of drie meesters te zitten, on
der wie den kampioen Loeynaz, van wien hij
tweemaal won en twee andere partijen in
remise eindigden Op Curasao won dr. Euwe
125 partijen, verloor er 1 en speelde elf re
mise, wederom gedurende vièr séances. Een
van deze séances werd wederom geconsul
teerd met de klok met als resultaat, dat van
de tien partijen dr. Euwe er acht won en
twee remise werden.
Op Aruba vonden twee séances plaats en
hier won onze landgenoot 63 partijen en één
partij werd remise, geen enkele ging verloren.
Op een vraag over de organisatie in de
West deelde dr. Euwe mede, dat thans een
West-Indische Schaakbond is opgericht, welke
een onderbond zal vormen van den Konink
lijken Nederlandschen Schaakbond, waartoe
reeds correspondentie wordt gevoerd. Boven
dien sluit de West-Indische Schaakbond zich
aan bij de groep Midden-Amerika van de In
ternationale Schaakfederatie (F.I.D.E.). De
tournee van dr Euwe droeg niet alleen een
propagandistisch karakter, maar had tevens
ten doel een onderzoek in tc stellen naar de
sterkte van de spelers In die gedeelten van
de wereld. Zoowel kwantitatief als kwalita
tief viel dit onderzoek gunstig uit, de verhou
dingen in die landen, o.m. de geringe bevol
kingsdichtheid in aanmerking genomen. De
ontvangst was overal buitengewoon hartelijk
en de mogelijkheid is groot, zoo deelde dr.
Euwe ons tenslotte nog mede, dat hij in het
voorjaar 1947 opnieuw een tournee naar de
West zal ondernemen.
DE VROUW EN HET BRUINE
MONSTER.
Het is mogelijk dat in een niet al te ver
verwijderde toekomst Russische en Engelsche
dames elkaar in een internationalen voetbal
wedstrijd zullen ontmoeten. Dit zal dan. wat
de Engelschen betreft, geen officieele ontmoe
ting zijn. aangezien het bestuur van de F. A
afwijzend staat tegenover voetbal door vrou
wen en het verbod dienaangaande, dat een
kwart eeuw geleden voor het eerst werd uit
gevaardigd. onlangs nog eens bekrachtigd
heeft Dit geschiedde bij gelegenheid van een
wedstrijd voor liefdadigheidsdoeleinden, wel
ke een mannelijke ploeg uit Kent tegen een
vrouwelijk elftal had gespeeld. Het resultaat
was een schorsing van de mannen door hun
districlsbestuur. Er- zijn zeven of acht vrou
welijke teams in verschillende deelen van En-
geland en op haar verlanglijstie staat een
wedstrijd tegen een van dc vele Russische
vrouwelijke elftallen.
300 BURGER-SLACHTOFFERS
IN VIETNAM.
Het Fransche hoofdkwartier maakte gis
teren bekend, dat sinds het begin van den
strijd in Vietnam 150 Europeesche burgers
werden gedoed in Hanoi en een zelfde aan
tal vermist wordt. De Franschen hebben
de regeeringsgebouwen in Hanoi heroverd
de electriciteits- en watervoorziening
in de stad gedeeltelijk hersteld. Zware
strijd wordt gemeld uit Namdinh, waar de
tegenstand van de Vietnamsche strijd
krachten aanzienlijk is toegenomen.
Afschaffing van de kiezerslijst
r\IT jaar zijn er verkiezingen gehouden,! Er bleken te veel bezwaren verbonden te
waarbij 't noodzakelijk was eenige bepa-1 zijn aan een uitreiking in het komende jaar,
lingen der kieswet buiten werking te stel- omdat er dan ook al een Volkstelling gehou-
len. De ervaringen daarbij opgedaan, zijn zoo den wordt. Nu de tegenwoordige- Persoonsbe
wijzen geen beteekenis meer hebben voor
legitimatie (er zijn veel valsche Persoons
bewijzen ip omloop en bovendien hebben ve
len zoo'n hewiis nip
Aanvoerster van het elftal uit Kent is de
31-jarige eigenares van een sleepdienst. Zij
is van meening dat jagen en motorrijden veel
gevaarlijker voor vrouwen is, en dat voetbal
veel minder afmattend is dan sommige andere
takken van sport waaraan vrouwen met goed
vinden der sport-autoriteiten deelnemen.
WOODCOCK UITGEDAAGD.
Teneinde te bewijzen, dat hij van alle can-
tiidaten het meest in aanmerking komt voor
een ontmoeting met Joe Louis heeft de bokser
Curtis Sheppard uit Baltimore een uitdaging
gericht aan Bruce Woodcock. Hij verklaarde
dat hij zijn geheele aandeel in de beurs voor
liefdadigheidsdoeleinden zou aanwenden in
dien hij er niet in slaagde den Brit k o. te
slaan. Sheppard is de bokser die onlangs
door Dempsey werd aangewezen als de beste
tegenstander voor Joe Louis.
ENGELSCHE PAKKETTEN VOOR
DUITSCHERS.
Maandag zijn 28.000 pakketten met ge
schenken voor Duitschers uit Engeland in
Hamburg aangekomen. De pakketten be
vatten in hoofdzaak kleeren en schoenen.
De pakketten zijn geadresseerd aan Duit
schers individueel en zij zullen door den
Duitschen postdienst te bestemder plaatse
gebracht worden onder auspiciën van oen
Duitsche liefdadige instelling „Evangeli-
sches Hilfswerk" genaamd, meldt Un.
Press.
ZAL ITALIë IN 1947 ONTRUIMD
WORDEN?
In een nieuwjaarsboodschap aan alle ge
allieerde troepen in Italië heeft generaal
sir William Morgan, geallieerde opperbe
velhebber voor het gebied der Middel-
landsche Zee, o.m. verklaard:
„Wij verwachten, dat Italië m den loop
van 1947 volledig door Britsche en Ameri
kaansche troepen ontruimd zal worden.
Wij willen, zoodra onze plichten het toe
staan, Italië verlaten, zoodat de Italianen
vrijelijk hun eigen lot kunnen bepalen".
Z. STOKVIS: Stalin" (Vrij Neder,
land. Amsterdam).
In de boekenrekken van de Volkspaedago-
gische Bibliotheek is dit nieuwe werkje een
completeering van de wetenswaardigheden
over een man, die in de politieke kampen van
voor en tegen als verguisde en verheerlijkte
figuur een nymbus van geheimzinnigheid
heeft gekregen en wiens balangrijke rol in de
wereld van vandaag zeker een objectief cn
lieldergeschreven werkje als het bovenge
noemde waard is. In kort bestek geeft de
schrijver in de lijst van de politieke lotgeval
len der Russen sinds de Tsaren een goed beeld
van de -opkomst en de waarde dezer figuur,
die Lenin opvolgde en thans de dictatoriale
macht over de vercenigde Sovjet-republieken
uitoefent. Hos objectief ook, in sommige de
tails geeft het boek een uitgesproken meening
gefundeerd op een beknopte bewijsvoering.
De beknoptheid zal oorzaak zijn dat andere
vooropgezette meeningen er niet door zullen
worden ontzenuwd, doch wij kunnen ons voor
stellen dat vele lezers een verruiming van
hunne denkbeelden over het onderwerp Rus
land welke verruiming herhaaldelijk zoo
noodzakelijk blijkt aan dit boek zullen te
danken hebben.
Dit boekje geeft een korte levensbeschrijving
van alle kinderen uit het Huls van Oranje, be
ginnend met den elfjarigen Willem, die ln 1544
de veilige beslotenheid van den Dillenburg
moest verlaten om een taak te vervullen, waar
van dc belangrijkheid pas later" zou blijken
tot de kleine Margriet, die meer dan vier eeuwen
later uit het gastvrije Canada naar een vader
land trok. dat zij nog nooit aanschouwd had.
Tusschen die twee ligt een heele reeks van na
men en het is opvallend hoe telkens de naam
en de persoon van een Jeugdigen Oranje nauw
verbonden is met beslissende gebeurtenissen tn
de geschiedenis van ons vaderland.
Maar de schrijfster behoort niet tot de histo
rici, zoodat zij zich noch in breedvoerige ge
schiedkundige vergelijkingen, noch in weinig
levendige opsommingen van feiten verdiept, in
tegendeel, zij zoekt in haar karakteriseering van
de Jonge Oranje's in de eerste plaats naar de
kinderen cn dat geeft haar werkje het frlssche
en menschelijke, daf het tot" een aangename
lectuur maakt.
In het kort maakt het boekje gewag van kin
deren uit andere Euiopeesehe vorstenhuizen; het
verlucht mei foto's waarvan verscheidene
zelden gepubliceerd zijn en verrijkt met tal van.
aardige anecdotes.
Sedert den oorlog beslaat in ons land
een „toga-probleem", dat uiteraard een
kleine categorie ambtsdragers omvat, doch
dat niettemin nijpend genoemd mag wor
den. Hoewel het nog niet voorgekomen is,
dat een predikant zonder toga den kansel
besteeg, kan men aan de verschillende
rechtbanken en gerechtshoven zien, hoe
twee of meer advocaten bereidwillig eikaars
toga leenen.
In vele gevallen treedt de raadsman zelfs
zonder zijn gebruikelijke ambtskleedij op-
Vooral de pas afgestudeerde advocaten zit
ten met de toga-moeilijkheid. De Haagsche
balie heeft er nog een extra probleem bij:
hier brandde nl. met het bombardement op
3 Maart 1945 het Paleis van Justitie uit,
waardoor circa 450 toga's, zoowel van ad
vocaten als leden van rechtbank en ge
rechtshof, in vlammen opgingen.
gunstig geweest, dat er in Den Haag ernstig
over gedacht wordt een deel daarvan in een
wijziging van de Kieswet vast te leggen.
Het is gebleken dat cr weinig beteekenis
meer te hechten is aan de Kiezerslijst. In den
ouden tijd, toen er namelijk verschillende
soorten van kiezers waren en bepaalde groe
pen wel voor de Tweede Kamer of de Prov.
Staten mochten stemmen, maar niet voor den
gemeenteraad, of omgekeerd, was zoo'n lijst
absoluut vereischt. Nu zijn evenwel alle kie
zers gelijk. Wie den vereischten leeftijd be
reikt heeft, is kiezer-voor Kamer, Staten en
Raad, tenzij hij vreemdeling is, of van het
kiesrecht is uitgesloten.
De regeering heeft dezer dagen aan ver
schillende hoofden van gemeentelijke verkie
zingsdiensten advies gevraagd over de ko
mende wijziging van de Kieswet. Er is o.a. in
overweging gegeven de Kiezerslijst te laten
vervallen en te volstaan met een aantèeke-
ning op de kaarten van het Bevolkingsbureau
of iemand kiezer is. Eventueel met de aan
vulling of hij of zij van de kiesbevoegdheid is
uitgesloten (Veroordeelde politieke delin
quenten.)
In verschillende gemeenten o.a. te Haar-
lem is dit jaar voor de verkiezingen geen
persoonlijke oproeping aan de kiezers gezon
den. Er werd volstaan met een collectieve.
Dit systeem heeft geen bezwaren in de prac-
tijk opgeleverd. Er wordt nu overwogen die
collectieve oproeping in dc Kieswet definitief
vast te leggen. Als legitimatie zouden de kie
zers voorloopig kunnen volstaan met hun
Distributie-Stamkaart.
Er is indertyd gemeld, dat de regeering
het voornemen had nieuwe Persoonsbe
wijzen in te voeren. Van dit plan is voor
loopig afgezien.
len zoo'n bewijs niet, omdat de uitreiking al
eenigen tijd is stopgezet), zou de Distributie-
Stamkaart aangewezen worden als bewijs
Voor de distributie wordt opgeheven, zal wel
gelegenheid bestaan alsnog het nieuwe Per
soonsbewijs uit te geven.
Maar al. zou het systeem van persoonlijke
oproepingen bij Verkiezingen gehandhaafd
blijven, dan kan toch volstaan worden met
een aanwijzing van kiezers via het Persoons
kaarten-register der Bevolkingsbureaux. Al
leen zou dan de uitschrijving van de óproe-
pingskaarten niet kunnen plaats hebben, na
dat de candidatenlijsten zijn vastgesteld. Het
gevolg zou dan zijn, dat oproepingskaaften en
candidatenlijsten afzonderlijk verzonden moe
ten worden.
De voorzitters van de stembureaux zouden
lijsten krijgen van alle kiezers die op hun
bureau mogen stemmen. Bovendien een op
gave van allen die van het kiesrecht zijn uit
gesloten.
Het ligt voorts in de bedoeling.de verdee
ling van gemeenten in stemdistricten te laten
vervallen. Daaraan zit evenwel de consequen
tie, dat dan de lijsten niet verbonden kunnen
worden. Er werd in het verleden evenwel zel
den van die gelegenheid gebruik gemaakt.
OUDEJAARSAVOND
(Verbeterde opgave)
HAARLEM, Geref. Kerk (art. 31) Begijnhof
kapel. 8.15 n.m. Ds. A. Bos.
1 Jan. 1947, 10.30 uur: Ds. A. Bos.
Baptiste Gemeente, gebouw „Salem", Bakenes-
sérgracht 65, 31 Dec. 7.30 u. n.m. de heer C.
Vrugt Sr.
1 Jan. 1947, 10.30 u. v.m. de heer J. Goerlnne.
Leger des Heils, Schagchelstraat 26: Dins
dag 31 Dec. "46 (Oudejaarsdag) 7 uur n.m.: Adj.
A. G. Schram.
Woensdag l Jan. 1947, 8 uur n.m.: Adj. A. G.
Schram.
BLOEMENDAAL. Vr(je Katholieke kerk, Po
pellaan 1, 31 Dec. 7.30 uur: Oudejaarsavond-
herdenking.
1 Jan., 10.30 uur: Gez. H. Mis.
HEEMSTEDE. Geref. Kerk onderli. art. 31 K. O.
Alle diensten gebouw Heerenweg 141.
31 Dec. 1946 21.00 uur: ds. J. Keizer.
1 Jan. 1947 9.30 uur: ds. J. Keizer.
HAARLEM. Ned. Herv. Kerk. Julianakerk 7.30
uur: dr. M. v. d. Voet; Immanuèlkerk 7.30 uur:
ds. G. Koeli.
Ned. Protestantenbond, Berkenstraat H. N„
7.30 uur: ds. J. M, Leendertz.
AERDENHOUT. Religieuze Kring. 7.30 uur: ds.
G. J. Frater Smit, voorg. Vriië Gem. A'dam.
BALTTSCHE ARBEIDERS VOOR DE
BELGISCHE KOLENMIJNEN.
Van Amerikaansche zijde wordt beves
tigd, dat een overeenkomst voor het over
brengen naar België van bijna 70.000 Bal-
tische verplaatste personen, nagenoeg is
bereikt.
België is gereed om 20.000 Baltische
mijnwerkers met hun gezinnen te ont
vangen. De gezinnen der mijnwerkers
zouden pas over twee a vier maanden
volgen.
De Balten zouden later in de gelegen
heid gesteld worden, de Belgische nationa
liteit te verwerven.
In de jaren vóór den oorlog werden de
toga's gemaakt van grein, een stof welke
op het oogenblik ten gevolge van verschil
lende omstandigheden niet gefabriceerd
kan worden. Daarna maakte men de toga's
van andere soepele zwarte stoffên, totdat
ook deze voorraden uitgeput waren. Voor
een toga heeft men namelijk circa 5U> me
ter stof noodig
De Nederlandsche industrie is thans
weer in staat in het grootste deel der be
hoefte aan toga's tc voorzien. Weliswaar
is er nog geen grein, dat vervaardigd wordt
uit kemels- of geitenhaar, wol en katoen,
doch men beschikt weer over „mohair
luster" en andere dunne zwarte stof.
De predikanten en professoren, kortom
allen wier toga met fluweel wordt afge
zet, staan er evenwel minder gunstig voor,
aangezien er nog geen fluweel is. Voor de
rechters is het vooruitzicht iets beter, om
dat hun fmbtsgewaad is afgezet met zij,
dat hoewel in beperkte mate nog le
verbaar is.
Wat de witte beffen betreft, eveneens
een onmisbaar onderdeel van de ambts
kleedij, is de toestand ook iets beter. Deze
worden gemaakt van „shirting" en witte
keper, stoffen die er gelukkig zij liet
eveneens beperkt zijn.
In ieder geval, het eerste begin is er,* en
naar alle waarschijnlijkheid zal het niet
al tc lang meer duren of Nederlands rech
terlijke macht draagt weer vol trots haar
statige, zwarté ambtskleed
Marius Moutet, de Fransche minister van overzccsche gebiedsdeelen (links) is per
vliegtuig naar Indo-China vertrokken om zich ter plaatse op de hoogte te stellen van
den toestand. Hem werd uitgeleide gedaan door generaal Juin (midden).
O EHALVE de vele voordeelen, die de „won-
P* derstof peniciline" biedt, bezit zij het na
deel, dat de bacteriedoodende werking zóó in
tens is, dat bij toediening ook de bacteriën
in het lichaam welke noodzakelijk zijn voor
de gezondheid, worden vernietigd. Dit heeft
voor den patient wel eens minder aangename
gevolgen. Slapheid en lusteloosheid komen
vaak voor na een kuur met peniciline en er
zijn zelfs gevallen bekend, dat er verschijn
selen van krankzinnigheid zijn opgetreden.
Dit is, met name in de Vereenigde Staten,
voor de medici aanleiding geweest een bac
tericide te zoeken, dat in doodënde werking
de peniciline zou evenaren zonder de v
het lichaam nuttige bacteriën aan te tasten.
Niet minder dan 42 preparaten werden door
de Amerikaansche geleerden gevonden om de
peniciline te vervangen, Er zijn in October
van dit jaar publicaties over verschenen in
de Amerikaansche vaklitteratuur. Bij deze 42
preparaten is er één, dat in bacterie-dooden-
de werking de peniciline overtreft en tevens
een zekere selectie toepast door de voor het
lichaam noodzakelijke bacteriën niet aan te
tasten.
De wetenschappelijke staf van een Neder
landsche chemische fabriek verklaart thans
de samenstelling van dit preparaat gevonden
te hebben en is van plan deze nieuwe bacte
ricide onder den naam „peniciloidc" in den
handel te brengen. Er is reeds peniciloidc
vervaardigd cn in het Academisch Ziekenhuis
tc Leiden in toepassing gebrachl tot vol
doening van den medischen staf.
De vervaardiging van peniciloide is zeer
eenvoudig. Als grondstof wordt suiker ge
bruikt. Het is een donkergeel poeder, dat in
zalven kan worden verwerkt en vooral nog
voor behandeling van wonden en eczemen
kan worden toegepast. Men is echter bezig
de toepassingsmogelijkheden verder te Onder
zoeken en het is geenszins uitgesloten, dat
peniciloide in huidcrêmes, scheerzeep, tand
pasta. mondwater en dergelijke kan worden
verwerkt
Voorts is men bezig met het onderzoek in
zake vervaardiging van synthetische penici
line. Het streven '•is betere verbindingen te
vinden, waardoor de schadelijke werking
wordt geëlimineerd om plaats te maken voor
de nuttige effecten.
Voor de jongens overzee
Boekenactie der NIWIN
wordt voortgezet
De boekenactie der Ntwin wordt hervat op
2 Januari Op Donderdag 2. Vrijdag 3 en
Zaterdag 4 Januari zullen ln de Lcidsche-,
Slachthuis- en Amsterdamsche Buurt, als
mede ln Zuid en Centrum nog huis aan huis,
met assistentie van padvinders(6ters) en mili
tairen. boeken worden opgehaald Verzocht
wordt de boeken, die men wil afstaan, gereed
te leggen. Jongens of meisjes die bij het
ophalen van deze boeken hetgeen met auto's
geschiedt, behulpzaam willen zijn. hetzij één
of meer keeren. worden verzocht zich op deze
dagen des morgens te kwart voor negen of
des middags tc kwart voor twee te melden:
Raamsingel 28,
Met zijn handen meer dóór dan in zijn
broekzakken drentelt „het joch" langs de
Haarlemsche dreven. Hij is een van de
meest sprekende exponenten van wat „de
zelfkant der maatschappij" wordt gehee-
ten, maar dat is hij zich niet bewust, want
er zijn zaken, die voor hem het moment
zijner wandeling belangrijker maken dan
alleen maar het feit, dat hij zoo'n' fraai
voorbeeld is van menschelijk verval.
Scheef wijst een saffiaantje uit den jon
gensmond naar de aarde en zoo nu en
dan loert de kleine vent met zijn twaalf
jarige rattenoogjes de Haarlemsche wereld
Zijn gedachten bewegen zich om het
enorme vrkagstuk der vuurvoorziening,
zant het dichtgedraaide uiteinde van zijn
„sjekkie" produceert nog geen sliertje
rook, „en daar heit-ie-'em niet vqo;- van
Toon gejat".
Vele mannelijke voorbijgangers lijken
het manneke niet byster geschikt voor een
onverhoedschen aanval, zij zijn kennelijk
zeer gepresseerd en verdiept in andere
•dingen dan een gepikte saffiaan. Maar het
daghet in de Groote Houtstraat, want aan
den overkant komt een heertje, compleet
met stompje sigaar en zilverbaard, geschui
feld, van étalage naar étalage, daarbij ge
stut door een lekkerend stokje. De in het
wit gehulde draden tabak dansen in een
jeugdigen mondhoek vol verwachting op
en neer. onder het haastig oversteken
exi met een breed gebaar wordt de
reeds aan één einde wankel geworden
sigaret omhoog gehouden naar het slacht
offer onder de klassieke straat-étiquette-
volzin: „Mag ik misschien een beetje
vuur
Wonderbaarlijk is de uitwerking van dit
simpel verzoek. Het witte baardje splijt
open en de sigaar komt er uit, verleide
lijk rookend. Inplaats van echter plechlig-
Iijk af te dalen tot, de drie turven van het
joch. blijft de roodgloeiende aantrekkelijk
heid (er hoogte van de bovenste knoop
van een oude-heëren-winterjas zweven.
De gerafelde petjesgast rekt zich op de
teenen, probeert den afstand tusschen zijn
sigaret en de begeerde vuurklomp daar in
de lucht, te overbruggen, beide handen ko
men uit de zakken, maar het helpt niet:
ongenaakbaar blijft het brandende stomp
je bij den bovensten jasknoop. Eindelijk
wordt het den kleinen vuurvrager te bont
en hij zegt. nog op dezelfde vriendelijke
manier van zijn eerste kennismaking,
maar toch reeds met den onmiskenbaren
ondertoon van opkomende jongensdrift:
,,lk ken d'r nie bij, meester".
Vlijmscherp komt hei antwoord uit den
zilverbaard. zoo snel, dat het joch zijn
tramontane een oogenblik ziet zweven en
hem eerst terug vindt, als de overjas al
weer een étalage staat te keuren. „Dan
zou ik maar wachten tot ik er wel bij kon,
ionsmensch''.
Met zijn handen meer dóór dan in zijn
broekzakken drentelt het joch verder, zijn
hersens pijnigend over een andere oplos
sing van het vuurvraagstuk.
SVw.
