Haarlems Dagblad
Regeering contra prof Gerbrandy
Binnenkort een
extra tabaksbon
Soedirman's rede zal worden verduidelijkt
Oudejaaropde,Willem Barendsz"
Ook Nederlander in Oost-Indonesisch kabinet?
Indië
Lommissie-generaal geweest. De oppositie tegen het
morgen naar
Weer vorstperiode
Generaal Spoor
naar Nederland
81e Jaargang No. 18524
Bureaux: Groote Houtstr. 93, Tel. Admin. 10724,
14825. Redactie 10600. Directeur-Hoofdredacteur
15054. Bijkantoor H.N. So^pdaplein 37, TeL 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Zaterdag 4 Januari 1947
Verschijnt dagelijks behalve Zón- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
4.Franco per post 4.50. Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlei^
Een officieel protest tegen de wijze waarop de
oud-premier Dr. van Mook heeft aangevallen
Naar aanleiding van de radiorede, Donder
dagavond uitgesproken door prof. P. S.
Gerbrandy, in ziin kwaliteit van voorzitter
van het nationaal comité „Handhaving der
Rilkseenheid", wordt wan officieele zijde
het volgende medegedeeld:
„Het is een vanzelfsprekend en grond
wettelijk gewaarborgd goed recht van
iéderen Nederlander, ook van prof. Ger
brandy, om m het openbaar vrij zijn mee
ning uit te spreken over het beleid der
regeering.Het is van den anderen kant
een even goed recht der regeering om haar
beleid niet tegenover ieder, die zich als
voorvechter van een andere beschouwings
wijze opwerpt, doch slechts in de daartoe
grondwettelijk aangewezen, door het volk
gekozen colleges te verdedigen. Zij heeft
dit gedaan. Zij heeft haar beleid in de
volksvertegenwoordiging toegelicht en
ongevraagd heeft deze zich in groote meer
derheid achter haar voornemens ge
schaard. De regeering gaat nu voort met
den arbeid aan de uitwerking der over
eenkomst van Linggadjati op de thans ge
legde basis en onder andere aan de voor
bereiding van de Ronde-Tafel-conferentie,
terwijl uiteindelijk de Koninklijke belofte
van 7 December 1942 ook in een voorstel
tot grondwetswijziging zal worden gegoten.
De regeering meent echter wel ernstig
protest te moeten aanteekenen tegen de
denigreerende wiize, waarop prof. Ger
brandy heeft gemeend den met zooveel vol
harding aan zijn zware taak arbeidenden
luitenant gouverneur-generaal, dr. Van
Mook te moeten aanvallen-
Wanneer het waar is, wat prof. Ger
brandy meedeelt over de voorgeschiedenis
der Koninklijke rede van 7 December 1942,
wanneer hij dus reeds in dien tijd wist,
wat hij thans meent over ck\ Van Mook te
moeten zeggen, dan/ mag de vraag worden
gesteld, waarom juist hij, destijds minisie-
president, dienzelfden dr. Van Mook, dien
hij achtereenvolgens tot minister van Ko
loniën, tot luitenant gouverneur-generaal
en wederom tot minister van Koloniën voor
benoeming voordroeg, nog verscheidene
jaren nadat de gebeurtenissen plaats had
den, waarmee hij thans zijn oordeel tracht
ie staven, als minister handhaafde. Ster
ker nog: waarom hij hem in October 1944
behalve minister van Koloniën tegelijker
tijd tot luitenant gouverneur-generaal
voordroeg, dr. Van Mook dus meer machts
volkomenheid schonk dan ooit een minister
van Koloniën of een gouverneur-generaal
bezat en zich ten behoevë van dr. Van
Maar eerst komen de
Volksherstel-sigaretten
Van onzen Haagschen correspondent)
Tegen het einde van deze maand of in
begin Februari kan de aanwijzing tege
moet gezien worden van een extra-tabaks
bon, de eerste van de serie, welke tot de
reeds officieel aangekondigde rantsoen-
verhooging zal leiden.
De winkeliers zijn slecht te spreken over
het uitblijven van de z.g. weldadigheids-
sigaretten, welke tegen f 4.80 per pakje
van 20 stuks zouden worden verkocht en
waarvan de opbrengst aan Nederlandsch
Volksherstel ten behoeve van de noodge-
bieden ten goede zou komen. Zij zouden
reeds in December verkrijgbaar worden,
gesteld. Wordt het tabaksrantsoen ver
hoogd, dan komen zij volgens de winkeliers
als mosterd na den maaltijd. Intusschen
Mook een figuur veroorloofde, die hij zelf
naderhand als een „staatkundig monstrum"
kwalificeerde. Bovendien vraagt de regee
ring zich af waarom prof. Gerbrandy de
toelichting in zijn radiorede gegeven op
de Koninklijke rede van 7 December 1942
en die hij zelf blijkbaar van groote betee-
kenis acht voor een juist begrip van deze
rede, aan de Staten-Generaal heeft ont
houden toen hij deze in een nota op de
hoogte stelde van de hoofdpunten van
het regeeringsbeleid in Londen.
Tenslotte zij meegedeeld, dat de regee
ring in de nadere toelichting van prof.
Gerbrandy geen aanleiding vindt om haar
overtuiging, dat zij niets ongrondwettelijk
voorstelde noch in strijd handelde met
de bedoeling der Koninklijke rede, te her
zien".
Wijzigingen in het Amerikaansch
bestuur van Duitschland
Volgens de „Washington Post" zijn er
belangrijke mutaties in het Amerikaan-
sche militaire bestuur in Duitschland en
Oostenrijk te verwachten.
Luitenant-generaal Lucius D. Clay, de
tegenwoordige plaatsvervangende militai
re gouverneur van de Amerikaansche zóne
in Duitschland, zal generaal Joseph
McNarney als commandeerend generaal
van de Amerikaansche troepen in Europa
opvolgen en tevens zijn tegenwoordige
functie als hoofd van het Amerikaansche
militaire bestuur in Duitschland behouden,
aldus het blad.
Verder voorspelt de „Washington Post"
dat generaal McNamey de Amerikaansche
vertegenwoordiger zal worden in de mili
taire stafcommissie van de UNO en dat
generaal Mark Clark, het hoofd van de
Amerikaansche bezettingstroepen in Oos
tenrijk, zijn functie te Weenen zal neer
leggen, en dat deze zal worden overgeno
men door luitenant generaal Geoffrey
Keyes, die thans het bevel voert óver de
Amerikaansche troepen in Salzburg.
Amir Sjarifoedin. de Indonesische mi
nister van defensie.heeft verklaard, dat
hij de rede van luit.-genereal Soedirman
van 26 December zal verduidelijken en hij
zeide dat „deze toespraak in geen geval
beschouwd moet worden als een bevel of
ook zelfs maar als het kenbaar maken van
de bedoeling een eind te maken aan het
bestand en de maatregelen waartoe in ver
band met het bestand is besloten".
Een officieele verklaring der regeering
met denzelfden inhoud zegt voorts, dat de
commissie voor de politieke uitwerking
van het bestand de kwestie-Buitenzorg
heeft besproken met de leden van de com
missie voor binnenlandsch zaken dr. A. K.
Gani en Amir Sjarifoedin. Ook Sjahnr
was daarbij tegenwoordig. Men. besloot het
burgerlijk bestuur en de politie van de
republiek weer te doen functionneeren
zoodra de maatregelen van onderzoek be
ëindigd zijn.
Met betrekking tot de andere diensten
van de republiek zullen plaatselijke be
sprekingen worden gehouden ten einde de
verhouding te regelen van die diensten tot
de Nederlandsche autoriteiten.
Over de militaire situatie heeft de
Nederlandsche militaire woordvoerder
gisterochtend nog nader medegedeeld:
Bij Medan moest van luchtmacht en ar
tillerie gebruik worden gemaakt tegen
Actie op groote schaal bij Medan
volk om mede te werken aan een vreedza
me regeling, „ondanks de steeds slechter
wordende vooruitzichten". De bekrachti
ging van de overeenkomst van Linggadjati,
aldus Soekarno, zal den weg banen voor
een vreedzame oplossing, indien de Neder
landers geen wijziging vragen van de oor
spronkelijke voorwaarden. Soekarno richtte
zich ook tot de Nederlanders die zich tegen
de overeenkomst verzetten en deed een be
roep op hen, in te zien dat het thans geen
1941 meer is. „De wereld moet. omwille
van de democratie, een vroegere kolonie
in de gelegenheid stellen een nieuwe demo
cratische staat te worden", zoo zeide Soe
karno.
Het woord is aan.
Schiller:
De mensch wordt groot er naar
mate hij zijn doel hooger stelt.
Scliaaktournooi te Hastings
Alexander won In de hoofdgroep van den
Franschman Raszmann. waardoor hl] Vi punt
verkreeg en de leiding veroverde met dr. Tar-
takower op de tweede plaats met een half punt
minder. De verdere resultaten waren: hoofd
groep: Altken won van Wood. dr. Tartakower
remise met Gudmundsson. Abrahams won van
Prins. In de reserve groep a sloeg van Steenis
den Engelschman Butcher, terwijl ln groep b
onze landgenoot Seewald van den Engelschman
Crown verloor.
De „fabriek" werkt nu
op volle toeren
Dc speciale verslaggever aan boord van
de „Willem Barendsz" seint:
Wij bevinden ons nu sinds enkele wdken
in het eigenlijke vangstgebied en hebben
alle soorten weer meegemaakt. Kon ik kor-
republikeinsche troepen die waren opge- telïngs slechts schrijven over ruw weer,
rukt. De verliezen aan Nederlandsche zijde storm en sneeuw, ditmaal is het een onge-
bedroegen twee dooden en vijf gewonden, kend hooge temperatuur voor den tijd van
Ter gelegenheid van het bezoek van H.M. de Koningin aan Amsterdam is een eere-
wacht van de Schietvereeniging van Amsterdamsche Studenten voor het Paleis op
den Dam opgesteld. Het aflossen van de wacht.
Tjokorde Gde Rake Soekawati, het voorloopig staatshoofd van den nieuwen staat
Oost-Indonesië, heeft in een interview met den bijzonderen correspondent van het
A. N. P. verklaard, dat bij de aanstaande kabinets-formatie in concreto tot uiting zal
worden gebracht de wil der Indonesiërs tot samenwerking met alle bevolkingsgroepen
daar te lande. Uit dien hoofde, aldus Soekawati, zal er naar gestreefd worden dat ook
een Nederlander en een Chinees in het ministerie zullen zetelen. Leidende criteria bij
de kabinetsformatie zullen zij»: bekwaamheid en integriteit.
Soekawati maakt de balans
van Den Pasar op
Een en ander was naar Soekawati
bevestigde ook reeds te berde gebracht
bij het onderhoud, dat hij en de door hem
juist aangewezen kabinetsformateur Nadja-
moeddin Daeng M^lewa na de slotzitting
met den luitenant-gouverneur-generaal
hadden gehad. Wat het verloop der confe
rentie zelve betreft, toonde de voorloopige
president zich tevreden.
Dat de afgevaardigden schrokken van de
lange lijst van niet dadelijk over te dragen
bevoegdheden, plus een lijst van bevoegd
heden, waarin de regelingen van het land
zouden prevaleeren boven die van den
staat, was begrijpelijk. Doch anderzijds
beschouwde de heer Soekawati de later
door de regeering gevonden oplossing
redelijk en practisch.
Aan het begrijpelijke, levende sentiment
erd tegemoet gekomen door de erkenning
schijnt de aanwijzing van een extra-ta- ,Van het beginsel, dat alle bevoegdheden,
baksbon, welke oorspronkelijk 15 Januari noodig om op gelijken voet te staan met
zou geschieden, uitgesteld te zijn, om üe welken anderen staat ook, van de toekom-
„Volksherstel-sigaretten" eerst nog een !stige federatie aan de Negara zouden toe
kans te geven. vallen.
I Nieuw-Guinea.
1 Een precair punt was de Nieuw-Guinea-
standpunt der regeering ten deze was
sterk. Persoonlijk meende de heer Soeka
wati evenwel, dat de verklaring, dat er in
zake Nieuw-Guinea nog geen principieele
beslissing getroffen was noch mogelijk
was, wel aanvaardbaar gezien het gebrek
aan inzicht dat er onder de bevolking al
daar leeft. Vooral echter het argument van
dr. van Mook, dat de staat de Groote Oost
vermoedelijk financieel niet bij machte zou
zijn om de openlegging van Nieuw-Guinea,
een actueel vraagstuk, te bekostigen,
achtte hij klemmend. Tenslotte gaat het
aldus de president toch slechts om de
bepaling van den stattis zelf van Nieuw-
Guinea. Duidelijk genoeg heeft de regee
ring verklaard, dat Nieuw-Guinea binnen
het raam der federatie van Indonesië zal
blijven. De gedragslijn der Nederlandsch-
Indische regeering inzake de vlagkwestie
achtte de president niet slechts aanvaard
baar, doch ook zeer juist. Hij stemde vol
komen in met de meening, als door de
regeering tot uitdrukking gebracht, dat de
erkenning van de rood-witte vlag op dit
oogenblik nu er in feite nog voortdurend
op verschillende plaatsen gevochten wordt
tot de ernstigste consequenties zou kunnen
voeren. Alles overziende, meende de presi
dent te kunnen verklaren, dat het resul
taat der conferentie positief geweest was.
De vorming van den staat en van de
grondslagen zijner organen is van de aller
grootste beteekenis voor de toekomst van
Oost-Indonesië.
Wat de regeeringsplannen en de vooruit
zichten van den nieuwen staat betreft,
primair zal aldus de president moe
ten zijn: samenwerking tusschen alle be
volkingsgroepen en -lagen. Doch hiertoe
dient men de basis te leggen door eerst
aan alle ongeregeldheden en botsingen,
onrust en vrees, veroorzaakt door indisci-
plinaire elementen, een einde te maken.
Over de meer concrete toekomstplannen
betreffende den economischen opbouw,
het onderwijs en andere takken van over
heidszorg zal het nog te vormen kabine' J
zich uitvoerig moeten beraden. Een ver
klaring hierover is voorshands niet wel
mogelijk, nochtans hoopte de heer Soeka -
wati dat tegen 1 Maart, de dag waarop
te Makassar voor het eerst de voorloopige
volksvertegenwoordiging van den staat
(Var? onzen Haagschen correspondent).
De Commissie-Generaal zal morgen naar
Indië terugkeeren. Dit beteekent niet, dat
de regeering haar reeds opdracht zou heb
ben gegeven, de overeenkomst van Ling
gadjati te onderteekenen.
Daar ook de Eerste Kamer zich over de
basis-overeenkomst wenscht uit te spreken,
zal de regeering ongetwijfeld de uitspraak
van den senaat afwachten om in overeen
stemming met het gevoelen der volksver
tegenwoordiging een besluit te nemen. Ook
de republiek Indonesia legt de overeen
komst van Linggadjati aan haar volksver
tegenwoordiging voor. Dit zal omstreeks
het midden van deze maand geschieden.
De Eerste Kamer zal de overeenkomst
bespreken bij de behandeling der begroo
ting van Overzeesche Gebiedsdeelen. het
geen niet vóór 15 Januari zal geschieden
De Commissie-Generaal zal dus na haar
aankomst in Indië op de machtiging der
regeering moeten wachten, om het accoord
van Linggadjati te teekenen.
Reeds 25000 deelnemers
aan den Oranjetocht
Wanneer in Februari een jonge Oranje
telg ter wereld is gekomen zullen uit alle
deelen van ons land automobilisten, mo
torrijders, fietsers, ruiters en wandelaars
naar Baarn komen om de felicitatieregis-
ters te teekenen. De heer Timmers van
het Oranje Comité BaarnSoest, welk
comité dezen Oranje-tocht organi
seert, schatte het aantal deelnemers aan
de hand van de ontvangen inschrijvingen
op niet minder dan 20 a 25000. De sluitings-
termijn is inmiddels verlengd tot 24 Janu
ari. Indien de dag volgende op dien der
geboorte door de regeering aangewezen
wordt als nationale feestdag, zal onthef-
fing worden verleend van de bepaling in
de rijvergunningen voor motorrijtuigen,
welke verbiedt op Zon- en feestdagen van
bet motorrijtuig gebruik te maken.
Indonesia Timoer bijeen zal komen, reeds
de contouren door het kabinet zouden kun
nen worden aangegeven iets wat be
paaldelijk van belang zal zijn bij het ont
werpen van de constitutie waarmede dan
zal worden begonnen.
Coiiversieleening 1947
Prospectus verschijnt 9 Januari
De minister van Financiën deelt mede,
dat op 9 Januari het prospectus voor de
reeds aangekondigde conversieleening zal
verschijnen. Deze 33Yz procent Neder
landsche staatsleening 1947 is bestemd ter
conversie van zeven leeningen ten laste
van het rijk.
De leening is verdeeld in schuldbewijzen
aan toonder, groot 1000, 500 en 100.
De rentevergoeding bedraagt tot 15 Febru
ari 1957 3 procent, na dien datum 3V2 pro
cent per jaar.
De looptijd van deze leeninfe zal ten
hoogste 40 jaar bedragen. Ter voldoening
van de aanslagen in de Vermogensaanwas-
belasting en in de thans nog aanhangige
Vermogensheffing-ineens zullen de schuld
bewijzen dezer conversieleening tegen den
parikoers in betaling worden aangenomen.
Gesprongen ramen kostten
3200.-
Tot de herstellingen aan het Gemeen
telijk Concertgebouw, die eenigen tijd ge
leden zijn uitgevoerd, behoorde ook de
vernieuwing van het glas in de ramen van
de groote zaal. Dit glas is aangebracht in
ijzeren roeden, die in den loop der jaren
zijn gaan roesten, waardoor de ruiten ge
sprongen zijn. De kosten van het beglazen
van 52 ramen, het plaatsen en wegnemen
van de benoodigde steigers in en buiten
het gebouw en andere bijkomende werk
zaamheden, hebben 3200,bedragen.
Daar de gïasverzekeringsmaatschappij
deze schade als een gewone slijtage be
schouwt en de vervanging dus niet voor
haar rekening wil nemen, stellen B. en W.
den Raad voor dit bedrag te hunner be
schikking te stellen.
Donderdagmiddag begonnen Nederland
sche troepen een actie op groote schaal ter
beveiliging van de bebouwde kom van
Rlïedan en het vliegveld tegen republikein-
sche artillerie en mortieren m de Weste
lijke en Zuidelijke sectoren binnen de op
7 December overeengekomen strook van
twee kilometer buiten den stadsrand.
Hierbij werd lichte tegenstand ontmoet,
doch meestal namen TRI en Lasjkar Ra'jat
bij de nadering van de Nederlandsche
troepen de vlucht. De rest werd gevangen
genomen of tijdens de actie gedood, o.m.
een Japannees. Onder de gevangenen be
vonden zich een officier en twee soldaten
van de TRI. Om 4 uur in den mjddag w
de actie zoo goed als voltooid. De bevol
king vluchtte in de richting van de Neder
landsche troepen, waar zij onder bescher
ming werd genomen. Door 't Roode Kruis
werden voedsel en kleeren uitgereikt.
Bij de actie op 28 en 29 December bij
Palembang waren aan Nederlandsche zijde
drie dooden en twee licht gewonden te
betreuren. Tijdens de actie ontving het
Charitas-hospitaal vele treffers van de
republikeinsche artillerie.
Verzoenende rede
van Soekarno
In een radiorede, die als de meest ver
zoeningsgezinde wordt beschouwd welke
Soekarno, de president van de Indonesi
sche regeering, tot nu toe heeft gehouden
deed deze een beroep op het Indonesische
De Grieksclie guerillatroepen
voorbereid op UNO-onderzoek
De guerillatroepen in Noord-Griekenland
trekken, naar gemeld wordt, uit het gebied
aan de Joegoslavische, Albanische en Bulgaar
sche grenzen naar het Zuiden en vermijden,
in afwachting van de aankomst der U.N-O.-
commissie, alles wat uitgelegd zou kunnen
worden als hulp van buiten af.
Zoowel de regeering als de guerillatroepen
stellen Inmiddels documenten samen, die voor
gelegd zullen worden aan de commissie, welke
midden-Januari verwacht wordt. De linksche
leiders te Athene zijn doende bewijsmateriaal
te verzamelen om aan te toonen. dat de „oor
log" in Griekenland een zuiver binnenland-
sche aangelegenheid is en dat de guerilla
troepen geen hulp of aanmoediging uit het
Noorden ontvangen
Uit betrouwbare militaire kringen wordt
gemeld, dat de guerillatroepen in Zuidelijke
richting door Thessaüë trekken en zelfs reeds
gekomen zijn tot Attica In linksche kringen
in Athene voorspelde men. dat de stad zelf
spoedig het tooneel zal zijn van ernstig bloed
vergieten.
In verband met de Zuidelijke beweging van
de guerillatroepen heeft de Grieksche minis
ter van oorlog, Philippos Dragoumis zich
naar Larissa begeven voor een conferentie
met de leiding van het tweede Grieksche
legercorps over de huidige situatie, die. naar
verwacht wordt, kritieker zal worden met h.er
oog op de komst van de U N O.-enquêtecom-
missie meldt Un Press
Wedstrijden afgelast
De wedstrijden van voelbal, hockey,
korfbal en handbal zijn, gezien de terreins
omstandigheden, voor Zaterdag en Zondag
afgelast.
Het voetbalprogramma van den K.N.V.B.
Is verschoven naar 12 Januari
jC
het jaar en de streek, waar wij ons bevin
den. Het kwik is tot boven het vriespunt
gestegen, het is prachtig weer, de zee is
spiegelglad en om het schouwspel, dat zich
voor onze oogen ontrolt zee, lucht, water,
ijs nog grootscher te maken, varen
wij langs een kathedraal-ijsberg. Er is
niets grootscher zou ik haast zeggen.
Oudejaarsavond was al even plechtig en
gezellig als het Kerstfeest, maar nu werkte
de temperatuur zelfs mee Zoo-even boven
het vriespunt kun je je toch altijd gema^
keiijker bewegen dan wanneer de snerpen
de wind. die van de ijsvlakten afkomt, om
je ooren giert. Ook nu onderbraken wij den
arbeid van 17 tot 24 uur en genoten wij
weer weliswaar in twee ploegen van
het gezellig samenzijn, waarbij vroolijke
muziek ten gehoore werd gebracht en we
derom de wijnglazen werden gevuld om op
het middernachtelijk uur in het bijzonder
een dronk te wijden op het nieuwe jaar.
Er werden tal van telegrammen ont
vangen. die 'we allemaal hebben beant
woord. Een heel bijzonder telegram hebben
we gezonden aan de vrouw van een der
opvarenden, die moeder was geworden. De
zoon van onzen vrind Ringelink werd ge
doopt met den toepasselijken naam: Wil
lem Barend. Voor zijn leven is de naam
van ons petekind verbonden aan de reis
van de „Willem Barendsz".
Maandag heb ik geluisterd naar een uit
zending van den PCJ-zender, den wereld
omroep. Al moest ik mijn oor op den luid
spreker in de radiohut drukken, gehoord
heb ik hem.
Intusschen gaat de arbeid onvermoeid
en ononderbroken voort. De grootste wal-
visch, die we tot nog toe gevangen hebben,
was ongeveer 31 meter lang.
Bezoek aan de fabriek.
Ik heb met den „fabriekschef", den heer
Brunik, een wandeling gemaakt door de
fabriek, waar 16 kookketels en 16 afschei
dingstanks onverpoosd in bedrijf zijn. Het
is er een vettige boel geworden, die nau
welijks herinnert aan de betrekkelijk
schoone ruimten, zooals ik die kende, toen
ik het schip in Amsterdam voor den eer
sten keer betrad. Op den grond, aan de bui
zen. overal vet! Hier wordt hard gewerkt,
nacht in, nacht uit.
Juist als we de ronde maken, is een aan
tal ketels vol en begint het verwerkings
proces. De trommel van den horizontaal
roteerenden kookketel gaat draaien. In
den ketel wordt het spek gekookt onder
Het machtige gebied van hoogen luchtdruk
over Rusland verplaatst zich nog iets ln Zuid
westelijke richting De kern ligt thans bij Le
ningrad met een luehtdrukwaarde van ongeveer
1050 millibar (788 millimeter).
Daar de luchtdruk ln het Middellandsche Zee.
gebied verder daalde, ontstond over midden- en
Oost-Europa een ln kracht toenemende Ooste
lijke luchtstrooming. waardoor de koude lucht
uit Rusland over de Noord-Duitsche laagvlakte
ln Westelijke nchting naar or.s land wordt ge
transporteerd. Ook de Balkanianden worden
wederom door de koude lucht os-erstroomd.
waarbij de temperaturen overal belangrijk
daalde. Zoo werden hedennacht de volgende
temperaturen gemeld:
Uit Zuid Rusland -30. uit Roemenië -20. uit
Polen -18. uit de omgeving van Berlijn -12, uit
Tsiecho Slowakije -14. uit West Duitschland -8.
uit Hongarije en Joegoslavië -8, terwijl ln de
Povlakte nog steeds een vorst van ongeveer 8
graden voorkomt, tengevolge van nachtelijke
uitstraling. De begrenzing van de koude lucht
passeerde ln den loop van hedennacht ons land.
waarbij de temperaturen langzaam daalden
Hedenmorgen om zeven uur werden de vol
gende temperaturen gemeten:
Groningen (vliegveld Eelde) -4. Leeuwarden -3
Den Helder -0. vliegveld Twente -3. De Bilt -1.
Schiphol -1. Eindhoven -1, Maastricht (vliegveld
Beek) -1. Gilze Rijen -1, Vlissingen -0. Daar de
luchtdruk ln Spanje en Portugal steeds verder
daalde, en ook bij de Azoren de vrij diepe
depressies passeerden, ls de luchtdrukverdeeling
thans wederom gunstig voor een vorstperiode
van verscheidene dagen, waarbij de tempera
luren geleidelijk lager zullen worden.
stoomdruk; de zachte massa komt vervol
gens in den separator (afscheidingstankj.
Als het proces hier afgeloopen is, worden
de resten gespuid en wordt de olie naar
de tanks gepompt, waar zich het eigenlijke
bezinkingsproccs afspeelt. Na tweemaal te
zijn gefiltreerd wordt de olie geleid naar
de opvangingstanks ter afkoeling om van
daar naar het zuiveringshuis te worden ge
pompt. De laatste resten vuil, die er nog
in mochten zijn, worden daar verwijderd.
De olie is nu klaar om in de schoone olie
tanks te worden opgeslagen, die haar weer
overdoen aan de laadtanks. We kunnen
10.000 ton fabriceeren en zullen dan moe
ten overladen in den tanker, die uit Am
sterdam op weg naar ons toe is.
Ik heb ook mijn licht eens opgestoken
bij onzen vvetenschappelijken staf. De heer
Veltmann neemt op zijn laboratorium proe
ven op kleur en zuurgraad. Hij stelt het
opbrengstpercentage vast, zoowel wat be
treft het spek. de beenderen als het vleesch.
Pas wanneer de best mogelijke kwaliteit
is bereikt, gaat de traan geheel gezuiverd
naar de laadtanks. De heeren ir. L. de
Waal en Brunik. die belast zijn met de
productie waren zeer tevreden over „de
fabriek".
Het leven aan boord is nu niet gemak
kelijk voor al degenen, die hier een taak
kregen toebedeeld Het leven is hier hard
en om het overdrachtelijk te zeggen: de
„boter" wordt met zweet betaald. Dat over
denk ik, als ik bij den draaienden wijzer
sta te kijken, die de verwerkte traan op
weg naar de tanks noteert.
Besprekingen met
den minister-president
Uit gezaghebbende bron te Batavia wordt
vernomen, dat de Nederlandsche leger
commandant luitenant-generaal S. H.
Spoor, voornemens is mei zijn Mltehel-
toestel In dc tweede helft van de volgende
week in anderhalven dag naar Nederland
te vliegen voor besprekingen met den mi
nister-president, dr. Beel.
Melk
voor
schoolkinderen
Weerbericht
TOENEMENDE VORST
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. te De Bilt. geldig van Zaterdag
avond tot Zondagavond:
Geleidelijk toenemende vorst. Matige, tij
delijk krachtige wind tusschen Zuidoost
en Oost. Enkele overdrijvende wolken
velden. afgewisseld door lange perioden
met helderen hemel, droog weer.
De „Tiamai'een experimenleele rakel, begint haar vlucht. Deze Anierikaauschi
raket, die een snelheid bereikt van ruim 900 Kilometer per uur, bevat mstrujiienlen
die alle bijzonderheden van de vlucht opteekenen. Geen oorlogswapen dus, maar een
zuiver wetenschappelijk projectiel.
Er wordt weer geschaatst
De ijsbaan op het tenniscomplex van
Eindenhout is vanmiddag open gesteld,
zoodat er weer gelegenheid is, om te
schaatsen. Bij doorgaand vriezend weer zal
de baan op Brederode bij Santpoort Zondag
open gaan.
Alleen voor de laagste twee
klassen der lagere scholen.
Het Centraal Schoolmelkcomité te 's-Gra-
venhage heeft aan het Plaatselijk School
melkcomité te Haarlem medegedeeld, dat
de verstrekking van melk op de scholen,
welke door de tijdsomstandigheden eenige
jaren onderbroken is geweest, op beschei
den voet kan worden hervat.
Voorloopig kan niet meer dan 1/3 van
de hoeveelheid melk worden beschikbaar
gesteld, welke benoodigd zou zijn, indien
alle leerlingen der lagere scholen zouden
deelnemen. Het Centraal Comité geeft in
overweging, zooals dit ook elders geschiedt,
de leerlingen van het eerste en het tweede
leerjaar der lagere scholen van de voor
ziening te doen profiteeren.
B. en W. gaan daarmee accoord- De re
geling zal gelden voor de openbare en de
bijzondere scholen.
De melkverstrekklng op de scholen valt
niet onder de distributiebepalingen, zoodat
geen bonnen behoeven te worden Ingele
verd.
Blijkens het door den directeur van den Ge
neeskundigen- en Gezondheidsdienst alhier
uitgebracht advies is het voor den alge-
meenen gezondheidstoestand van de kin
deren gewenscht, dat zij deze extra voe
ding ontvangen.
Voor zooveel mogelijk zullen de ouders
der kinderen de aan de verstrekking ver
bonden uitgaven moeten betalen. De bij
dragen van de ouders varieeren van f O.iO
tot f 0.25 per week. Ieder deelnemend kind
ontvangt wekelijks 1 liter gepasteuriseer
de melk verdeeld over 4 dagen.
Voorloopig bestaat er zekerheid dat de
melk tot 1 April 1947 verstrekt kan wor
den Voor een vol jaar zou het tekort (dat
ontstaat doordat de minst-draagkrachtige
ouders minder betalen dan de kostenl op
f 5000f 6000 per jaar te stellen zijn. Er
kan evenwel op gerekend worden dat het
Centrale Schoolmelkcomité een deel van
dit tekort voor zijn rekening zal nemen.
Werkverschaffing te Haarlem
In 1946 werd door den raad van Haarlem
aan B en W een crediet van 65.300 toe
gestaan voor 't tewerkstellen van arbeiders,
die lichamelijk niet in staat zijn den zwa-
ren arbeid te verrfchten die onder de
D.U.W.-werken vallen. Deze arbeiders
werden te werk gesteld bij den dienst voor
den Hout en de Plantsoenen er bij de Be
graafplaatsen.
Het crediet is nu op Omdat de ervaring
met deze werkverschaffing gunstig is. stel
len B. en W. voor een nieuw crediet be
schikbaar te stellen van 76 300. Het basis
uurloon zal 0,60 bedragen. Daartegenover
staat dat voor deze werkverschaffing
45.760 aan steun wordt bespaard.
In het bestuur vin het Strandschap Zand-
-t willen B. en W. van Haarlem, naar zij aan
den raad voorstellen, zming later, nemen Mr.
A. Wesstra en als plaatsvervangend lid <iea
heer B. Meeusen,
