C
J
Frankrijk's Europeesche geste
Levenslang geëischt tegen SS-bewaakster
uit Vught
De Zwitser heeft vertrouwen
in zijn regeering
De vaardigheid der bollenkweekers
brengt een feest van kleur en geur
Panda en de Meesterdief
Wereldnieuws
Dinsdag 14 januari 1947
HAARLEMS DAGBLAD
2
IN DE WERELDPOLITIEK:
Het begint er sterk op te lijken dat de
radicale Fransche methode, het Saargebied
eenvoudig economisch te annexeeren en
niet te wachten tot de Duitschland-confe-
rentie over deze kwestie een beslissing
zou genomen hebben, de meest doeltref
fende is geweest om een van Frankrijk's
voornaamste eischen te ver wezenlijken.
Een andere vraag is. of het de juiste
methode was „juist" in het proces van
een zich traag doch gestaag ontwikkelende
samenwerking door overleg, dat zeker niet
gebaat is met eenzijdige, eigendunkelijke
stappen van een der groote mogendheden.
Zonder iets af te dingen op de gerecht
vaardigdheid van den Franschen eisch be
treffende het Saargebied en zonder uitdruk
kelijk vast te stellen dat het overleg te
Londen en Moskou Frankrijk tenslotte
volledig recht zal doen wedervaren, zou
toch het voorbeeld, dat een van de vie:
groote plachten hier gaf, gehekeld moeten
worden als een slecht voorbeeld, wanneer
niet een complex van factoren een woordje
meespraken h décharge.
Op de aanstaande ministerconferentie in
Moskou moet Frankrijk gezien worden als
de vertegenwoordiger en voorspreker van
Europa, tegenover de Unie van Sovjet-repu
blieken in het Oosten en de Unie van Ame-
rikaansche staten in het Westen. De rol
van Engeland is bij deze positiebepaling
minder simpel te definieeren. Behoorende
tot de Oude Wereld, gaan zijn belangen
zoo zeer parallel met een oriëntatie op de
Vereenigde Staten, dat het veeleer een
bruggehoofd dan een burcht moet worden
genoemd en als zoodanig de strikt-Euro-
peesche belangen slechts accentueeren kan
wanneer deze strooken met de innige rela
tie. die Oude en Nieuwe Wereld via het
bruggehoofd verbind en die door het feit,
dat zij op economisch overwicht der V. S.
is gebaseerd, niet altijd een zuiver syno
niem is van de relatie, welke Europa en
Amerika in den kring der UNO theoretisch
zou moeten verbinden.
Wanneer het over Duit.-chland gaat, zijn
Europa's belangen bij Frankrijk in betere
handen dan bij Engeland dat is wellicht
niet minzaam gezegd, maar het is helaas
nuchtere werkelijkheid. Het kan de Engel-
schen echter niet als een schuld worden
aangerekend: de omstandigheden, samen
gesteld uit geografische, historische, eco-
nomi che, mentale en psychologische toe
valligheden. hebben het zoo bepaald en
die omstandigheden laten zich niet
dwingen. Ofschoon wat Frankrijk in het
Saargebied deed. was in feite een dwingen
der omstandigheden. Het was een nood
gedwongen autoritaire geste, die het den
geallieerden moest duidelijk maken dat
Frankrijk bij de behandeling van het
vraagstuk Duitschland als autoriteit
wenscht te worden gezien en gerespecteerd.
Het was een krachtige, zelfbewuste uiting
van afkeuring aan het adres van de andere
bezettende landen, die volgens de heer-
schende opinie op het Europeesche conti
nent ten opzichte van Duitschland een
aanvechtbare taktiek voeren. Frankrijk
vertolkte in het verleden reeds herhaalde
lijk de ontevredenheid, die het beleid der
Westelijke bezetters in Duitschland wekte
en een van de zwaarstwegende argumenten
was steeds, dat deze bezetters te weinig
rekening hielden met het belang van
Europa als geheel, en teveel direct-belang-
rijke Europeesche overwegingen prijs
gaven aan indirecte Engelsch-Amerikaan-
sche overwegingen. De steenkool-politiek
in het Ruhrgebied, de haven-discriminatie,
de zuivering en de politieke heroriëntatie
der Duitfchers, de regeling der schadeloos
stellingen het waren alle symptomen
van een beleid'dat Frankrijk niet aanstond.
Doch de muur waartegen de Fransche cri-
tiek steeds weer afstompte was, dat de
Anglo-Amerikaansche bezetters nu een-
maal niet zoo intensief-Europeesch kon-;
den denken en er ontstond veel mitver- 1
stand, die de verhoudingen vertroebelde.
De reis van Blum, Frankrijk's premier,
naar Engeland slaat ongetwijfeld zijdelings
in verband met deze ontwikkeling, die ook
de En'gelschen zorgen baart.
In dit licht gezien moet de Fransche
annexatie van het Saargebied als een
poging tot, zij het geforceerde, coördinatie
der Europeesche belangen met die der be
zetters worden beschouwd. „Begrip door
het feit" zou men de gelatenheid kunnen
noemen, waarmede Amerika en Engeland
Frankrijks initiatief hebben aanvaard. Zij
hebben zwakjes geprotesteerd, doch het
valt te verwachten dat de aanstaande
Duitschland-conferentie het feit zonder
veel omhaal zal aanvaarden. Frankrijk's
prestige is toegenomen. Het zal hierdoor
met meer zelfbewustzijn ook voor andere
Europeesche belangen kunnen pleiten, be
langen, die nauw samen hangen met de
grootheid en kracht van Europa en met
het welzijn der Europeesche volken, die
hun slagvelden eens en voor altijd willen
omploegen en vruchtbaar maken aan de
geheele wereld. J. L.
„Volksherstelsigaretten"
komen eind Januari
Volgens het A.N.P. mag verwacht wor
den dat met den verkoop van de geïm
porteerde „Volksherstel"-sigaretten om
streeks eind Januari kan worden begon
nen. Deze sigaretten, waarvan ongeveer 20
millioen stuks of 1 millioen pakjes ter be
schikking zullen komen, worden zonder
bon verkocht tegen prijzen van f 1.20,
f 1.44 en f 1.68 per pakje, verhoogd met
een toeslag van f 3.
De opbrengst van dezen toeslag komt
voor ongeveer 1 5 gedeelte ten goede van
Nederlandsch Volksherstel, terwijl het
resteerende deel voor nadere door de mi
nisters van Sociale Zaken en Economi
sche Zaken te bepalen liefdadige doelein
den bestemd zal worden-
De verkoop zal via den normalen ta-
bakshandel geschieden.
Clandestiene hollen-uitvoer
Een Nederlander en twee Engelschen
zijn te Londen beboet wegens overtreding
der douanevoorschriften. De Nederlander,
W. L.. had in October jl- met zijn jacht
IJmuiden verlaten om zijn Engelsche vrouw
naar Engeland terug te brengen. Te IJmui
den had iemand hem verzocht een par
ty tje van ongeveer 170 K.g. anemoonen-
bollen mee te nemen, dat moest gorden
afgegeven aan iemand in Engeland, wiens
telefoonnummer werd opgegeven.
Aan de douane werd verklaard, dat er
niets was aan te geven. Bovendien bezat
men geen certificaat van den plantenziek-
tekundigen dienst.
De beide Engelschen, die mede-direc
teuren zijn van een firma te Wisbech, die
ook twee Nederlandsche directeuren heeft,
zijn tot 400 en 200 pond boete veroordeeld
De Nederlander kreeg 20 pond boete. Hij
had niets aan de zaak verdiend. Van den
onbekenden opdrachtgever in Nederland
had hij slechts een pakje Amerikaansche
cigaretten ontvangen.
Aanbiedingen op het gebied van ontspan"
ning voor hot Nederlandse!} sanatorium in Davos
moeten utislultend gericht worden aan het
Ireiie-fonds, Koninginnegracht 15. te Den. Haag.
De postboot heeft de verbinding tusschen
Harlingen en Terschelling hersteld.
Agenda voor Haarlem
Concertgebouw: H.O.V.-ledenconcert, 20 uur.
Re monstra n ten huls: Wilhelmlnastraat 22, Het le
ven in den Geest, 20 uur. Frans Hals: Een nacht
lil Rlo (18 J.) 14.00, 16 30. 19.00 en 21.15 uur Luxor:
Jane Eyre (14 J.). Palace: Zeeduivels (18 j.).
Rembrandt: Vlcr Veeren (14 J Deze drie 14.00.
16.15,1 19 00 on 21.15 uur. City: Jeugdldylle (a. 1.)
14.15. Ifl 20, 19,00 en 21.15 uur. Spaarne theater:
Onschuldige Jeugd (14 J.) 14.30. 19 00 en 21.15 uur.
WOENSDAG 15 JANUARI
Concertgebouw: Gala-concert Caecilia. Biosco
pen: als Dinsdag.
De radio geeft vanavond:
HILVERSUM I. 301.5 M
19.00. 20.00, 22.00 Nieuws. 18.00 Bruce Lowe. 18.20
Sport. 18.30 Strijdkrachten progr. 19.15 „De brug".
19.30 Gr.pi. 14.45 Reportage 20.05 Weerpraatje.
20 00 De gewone man. 20 15 Phllharmonisch or
kest. 20.40 Fflmpraatje. 20.50 Als. 20.15. 21 20 Suri-
naamsch pregr. 22 45 Katholiek nieuws 22.20
Avondgebed. 22.35 The good humoured Ladies
(Ballet). 22.50 Actualiteiten. 23.00 „Het orkest
zonder naam". 23.30 Rustige avondklanken.
HILVERSUM II. 415-5 M. en 218 M.
18.00. 29.00. 23 00 Nieuws. 18.15 Eric Coates. 18.30
Lczntg van Otto van Tussenbroek. 19.00 en
nu naar bed:. 19 85 Arthur Rubinstein. 19.15
Jeugdgemeenschap 19.30 Soli 20.05 Echo van den
dag. 20.13 Bont Dmsdagjvondtrein. 20.30 Prijs
vraag ten bate van NVH. 21 15 Bultenlandsch
overzicht. 21.30 „Contact". 23.15 Beursfoyer. Rot
terdam. 23,45 Dutch Swing College.
Een van de SS-bewaaksters van het
concentratiekamp Vught, de thans 31-ja-
rige Suzy A. uit Amsterdam, stond in de
beklaagdenbank van het Bijzonder Ge
rechtshof te Amsterdam. Oorspronkelijk
was zij in het concentratiekamp in dienst
getreden bij de post-censuur. Voor oplei
ding als „Aufseherin" ging zij naar Ra-
vensbrück en toen zij van dit oord terug
keerde was volgens de getuigenverklarin
gen alle menschelijkheid uit haar verdwe
nen. Waar zij maar de gelegenheid kreeg,
sloeg zij de gevangenen, liet ze uren in
regen en koude op appèls en strafappèls
staan en sloeg pannetjes melk, bestemd
voor zieke vrouwen van de kachel. Roode
Kruis-pakketten waren zelfs niet veilig
voor haar.
Op een vraag van den president, mr. F.
W. van Schaeck Mathon, of zij als ver
pleegster niet geroerd was over den ver-
schrikkejijken toestand in Vught en Ra-
vensbrück, bleef zii het antwoord schuldig.
Mr. van Schaeck Mathon waarschuwde
iedere getuige (allen ex-gevangenen van
Vught) vooral haatgevoelens niet te laten
domineeren. Toen echter een der getuigen
verklaarde, dat Suzy vrouwen aan de ha
ren naar zich toe trok, werd het ook mr.
van Schaeck Mathon wel wat te erg: „Het
hof moet zich beheerschen en hoopt dit
ook verder te doen. maar het is werkelijk
verschrikkelijk", zeide hij.
Op 15 Januari 1944 om 6 uur des avonds
werden 75 vrouwen, die verzet hadden aan
getekend tegen een maatregel van de
kampleiding, opgesloten in een bunker van
2x3 meter. De vrouwen werden in deze
ruimte opgepakt: 5 naast elkaar, 15 rijen
dik. Suzy aldus getuigenverklaringen
hielp met sadistisch genoegen mede de
vrouwen op haar plaatsen te zetten. Tevo
ren had zij gezegd: „Het lachen zal jullie
dezen nacht wel vergaan". Toen werd de
deur gesloten. Den volgenden ochtend wa
ren 11 vrouwen gestorven, anderen krank
zinnig geworden en velen overdekt met
brandwonden, veroorzaakt door het van de
muren afdruipende salpeterzuur. Zelfs den
Duitschen kamparts werd dit te bar en hij
klaagde den kampcommandant Griinewald
in Berlijn aan. Deze kwam voor een Kriegs-
■gericht en werd in Scheveningen opgeslo
ten.
Pres.: „Hebt u dien nacht rustig gesla
pen?"
Suzy: „De commandant had gezegd alle
verantwoordelijkheid te dragen".
In zijn requisitoir betitelde de advocaat
fiscaal mr. M. H. Gelinck Suzy als een
hyena, die de vrouwen in Vught heeft ge
treiterd, gehinderd en gesard op een wijze,
die zelfs een Dujtscher haar niet verbeterd
zou hebben. Haar beestachtig optreden en
het stelen van Roode Kruispakketten tel
len voor haar, die verpleegster en kinder
verzorgster was, nog zwaarder. „Met de
aanvaarding van 't ambt van „Aufseherin"
heeft zij zich aldus mr. Gelinck in
vreemden krijgsdienst begeven- Ik heb er
een oogenblik over gedacht hier de dood
straf te requireeren en wanneer het hof
deze zou uitspreken, zal ik er zeer zeker
ten volle mee accoord gaan, doch ik wil in
aanmerking nemen, dat verdachte een
vrouw is. Bovendien was zij ondergeschikt
aan de kampleiding. „Ik wil echter" al
dus mr. Gelinck „dat zij eiken verderen
dag van haar leven zal doorbrengen in de
zelfde omstandigheden als de vrouwen van
Vught, zoodat zij zich eiken dag bewust
zal zijn, wat zij aan deze vrouwen heeft
misdaan". Mr. Gelinck requireerde derhal
ve levenslange gevangenisstraf.
Zwitserland in en na den oorlog
Zoo zetten wij kale kippen, dus weer
eersten voet op Helvetiaanschen bodem.
Plechtig oogenblik? Een volgend moment
zou echter nóg aangrijpender worden. Dat
was toen ik in de koffiekamer een blik
wierp op een vitrine waar, zóó voor 't grij
pen, mijn begeerig oog authentieke Camels,
North States, Virginias, Laurens en Alas-
kas ontwaardde. Zoo'n aanblik dóét je
toch iets. Van louter gelukzaligheid had ik
uit ieder pakje gelijktijdig wel een cigaret
in m'n mond willen steken.
U zult me tegenwerpen dat ik overdrijf.
Ten slotte, zult U zeggen, kan je bij den
eersten den besten hotelportier in Parijs
of Amsterdam ook nog wel terecht voor
een Amerikaantje. Maar daar zit 'm nu
juist het verschil. Bij ons is het inslaan of
rooken van zoo'n cigaret een onsociaal be
drijf. Hier is het moreel en maatschappe
lijk gepermitteerd. Véél meer dan in het
prijsverschil waar ik zoo op terugkom
ligt hier de oorzaak van deze lichte sen
satie: dat dit kleine geluk in dit land open
baar geoorloofd is.
De prijzen, of juister de deviezen, behoe
den den vreemdeling overigens voor een al
Onze correspondent te Parijs heeft een
bezoek gebracht aan Zwitserland: een
bezoek van slechts tien dagen, maar vol
doende voor het schrijven van eenige
vluchtige impressies. Hier is het tweede
van zijn artikelen.
De raadsheer-commissaris van het Bijzonder Gerechtshoffte Arnhem is reeds geruimen
tijd bezig met een onderzoek, om vast te stellen wie verantwoordelijk is voor de ge
beurtenissen in Putten in het najaar van 1944. Daarbij worden ook Rauter en Chris
tiansen herhaaldelijk verhoord.
Het is al lente in Lisse
Jeugdige patiënten
stichtten brand
Hoofdverpleegster in de
vlammen omgekomen
De vorige week heeft een brand gewoed
op den zolder van een der paviljoens van
de stichting 's Heerenloo te Ermelo. Na
den brand werd de hoofdverpleegster, zus
ter .M- Stam vermist. Aanvankelijk meen
de men, dat zij naar kennissen was gegaan,
doch een nader onderzoek bracht aan het
licht, dat zij in de vlammen was omgeko
men.
De politie heeft vier patiënten van de
stichting, jongens van 15 tot 19 jaar aan
gehouden, die den brand hebben gesticht.
OPBOUW DER VERNIELDE STATIONS.
Nog dit, jaar zuUen de stations Hengelo,
Enschedé en Roosendaal worden opge
bouwd, en als de materialen aanwezig zijn,
ook de stations Den Bosch en Nijmegen. In
verband met financieele overwegingen zal
de herbouw van de stations Eindhoven,
Roermond, Weert en Sittard tot minstens
1948 moeten wachten.
Buiten waait de storm langs een doodsch
rijtje huizen, maar binnen is het warm:
daar geuren de hyacinten en narcissen en
herinnert een sierlijke lelie aan het voor
jaar dat, elk pessimisme ten spijt, komen
gaat.
Binnen, dat is de groote veilingruimte
van het Hollandsche Bloembollengenoot
schap aan het haventje van Lisse. Een perk
bolgewassen in het midden met een rij
felle booglampen er boven en langs de
kanten de tafels vol goud-gloeiende nar
cissen en de krachtige trossen van den
hyacint.
Nauwelijks is de KersttentoonsteUing in
dit zelfde gebouw uit de herinnering ver
vaagd, of weer hebben de Nederlandsche
boüenkweekers het schoonste wat hun kas
sen en tuinen konden opleveren in een
bonte veelheid geëxposeerd, als om te be
wijzen, dat er „fut" zit in het bloemisten
vak.
Behalve de natuurlijke bloementuin in
het midden, prijken er om heen de mooi
ste vertegenwoordigers van Flora's kinde
ren, om vijf dagen lang de kijkers en
keurders te ontvangen. De firma P. Hoo-
gendoorn uit Lisse heeft er haar 50 nieuwe
variëteiten gebracht en deze simpele pot
ten met hun soms zeer kostbaren inhoud
zullen zeker de belangstelling van de be
zoekers opwekken, want het wil nog al
wat zeggen, met een half-honderd fonkel
nieuwe soorten een bloembollenshow te
komen verrijken!
De tuin, waar ge doorwandelt heeft ech
ter nog meer aangename verrassingen in
petto wanneer we het restaurant er nog
niet eens bijrekenen want ter linker
zijde is het laboratorium voor bloembol-
lenonderzoek eveneens uit Lisse met een
belangwekkenden stand uit de bus geko
men, waar de laatste nieuwigheden op het
gebied van experimenteele bollenteelt
worden getoond.
Was het bijvoorbeeld bekend, dat de
Tuinbouwschool, waaraan dit laboratorium
verbonden is, met succes naar een reme
die heeft gezocht tegen het kwaad, dat
bloembollen, die naar streken met een an
der klimaat dan het onze verzonden wor
den, vaak reeds onderweg „bederven", en
dus op de plaats van aankomst heelemaal
niet meer bruikbaar zijn?
Een groote inzending van Ruigrok's
Broeiproeftuin zal eveneens in den smaak
vallen; het arrangement, dat de firma Ko
per uit Bennebroek aan het geheel gaf
maakt van dezen bloemenstand een lust
tuin van kleur en geur.
De optimistische toespraak, waarmee de
directeur van het meergenoemde laborato
rium prof. dr. E. van Slogteren hedenmid
dag de expositie heeft geopend is zeker niet
misplaatst; vooral de vermanende woor
den, waarmee de resultaten van Neêrlands
bollenteelt bij de minder gevorderde kwee
kers wei-den aangediend, zullen weerklank
vinden. Ook de heer A. Nieuwenhuis be
lichtte als voorzitter der tentoonstelling in
zijn rede de verschillende aspecten van
het vak.
Toekomstmuziek.
Tijdens een gesprek met één der func
tionarissen van het Hollandsche Bloem-
bollenkweekersgenootschap vernamen wij
dat het in de bedoeling ligt den bouw van
een definitieve expositieruimte, die men
zich geheel van glas gedacht heeft, zoo
spoedig mogelijk aan te pakken, maar dat
het huidige gebouw, hoewel het als vei
ling bedoeld is. voorloopig voor de win
termaanden uitstekend voldoet. Tenslotte
is het een verheugend verschijnsel te noe
men, dat de afdeeling Lisse van „Bloem
bollencultuur" die ook deze show voor
haar rekening nam, niet stil zit. Aan het
einde dezer maand gaat zij reeds wéér een
bloemenexpositie organiseeren, om medio
Februari een groote slottentoonstelling te
houden, waarvoor reeds de naam van mi
nister S. Mansholt als eeregast wordt ge
noemd-
Toekomstmuziek met een zeer zakelijken
ondertoon is het bezoek, dat Donderdag
uit Zweden verwacht wordt: de delegatie
uit het hooge Noorden zal zeker een goe
den indruk van onze bollenteelt naar haar
land meenemen.
Tenslotte schuilen er beloften in vele
inzendingen, die aantoonen wat er met de
zoogenaamde „vroegbroei" te bereiken is,
zonder dat de bollen in kwestie voorbe-
handeld werden.
17. Panda zat dus verborgen onder de
wijde mantel van den rechter. Joris stapte
snel de cel weer uit en sloot de deur achter
zich. ..Het is in orde, vriend!" zei hij.
„Grendel de deur en draai de sleutels om
zoals uw plicht is. Het is een zéér door
trapt indiuidu, daf in gene cel zil.' Zéér ge
vaarlijk. ahum.... zéér gevaarlijk!"
Hij wachtte niet af of de cipier nog iets zou
zeggen maar liep snel de gang af. „Hm....'
mompelde de bewaker, terwijl hij hem na
keek. .Meneer de president heeft iets
vreemds aan zich... hm.Er zit een
bult op zijn arm. dat had hij daarnet
toch niet?.... Hm...." Nee, de portier
vertrouwde het niet helemaalhij liep pein
zend achter Joris Goedbloed aan en bleef
hem in de open deur staan nakijken,
uMeneer de president heeft haast, zou ik zo
zeggen!" mompelde de trouwe man. En het
is een deksels rare bult onder de mantel
HmMaar Joris wachtte zijn besluit
niet af. Hij snelde de straat uit, een hoek
om, nog een hoek om en hield stil achter
een schutting. Daar deed hij de wijde
mantel af en hing die aan een paal. „Zie
daar!'' sprak hij tot Panda. „Aanschouw
het daglichtgoede vriend! Ge zijt vrij!"
te gemakkelijke nicotinevergiftiging. Een
pakje Camel kost in Zwitserland 1 franc
20. Een eenvoudiger pakje sigaretten in-
heemsch of Fransch heeft U al voor de
helft. Dat is ongeveer 35 Hollandsche cen
ten. De Zwitsersche franc staat namelijk
op ongeveer 64 cent.
Een Franschman krijgt van zijn regee
ring, wanneer hij het Zwitsersche visum
eenmaal heeft verworven, 50 Zwitsersche
francs toebedeeld. Daarmee doet hij dus
weinig. In twee, drieslagen is hij ermee
uitgepraat. Wil hij een dag nóg langer blij
ven, dan is hij op de zwarte markt aange
wezen, waar een Zwitsersche franc hem
geen 28, maar ongeveer 100 Fransche
francs kost. Die zwarte monetaire markt is
overigens semi-officieel, althans getole-
leerd; in elke bank kunt U terecht. En de
zwarte koers geeft de waardeverhouding
tusschen de Fransche franc en Zwitsersche
munteenheid ook aanmerkelijk juister aan
dan de officieele. Zwitsersche pry zen kan
men inderdaad gemiddeld wel met honderd
vermenigvuldigen, wil mên ze in Fransche
munt hebben uitgedrukt. En dat indexcijfer
geeft tevens aan hoezeer Frankrijk en de
rest van Europa naast Zwitserland ver
armd is: vóór den vorigen oorlog stond
namelijk de Fransche franc internationaal
nog iets hooger aangeschreven dan de
Zwitsersche. Tegenwoordig heeft hij de
effectieve waarde van één Zwitsersche
centime. De tien francs die men vandaag
in Parijs een bioscoop-ouvreuse als fooi
geeft, zijn hier voldoende om een dag zuinig
van te leven.
Een rijk land.
Zwitserland behoort met Amerika van
daag tot de rijkste landen van de wereld.
Dit wil niet zeggen, dat elke krantenjongen
hier zijn carrière als millionnair beëindigt,
maar bijvoorbeeld wél, dat men er geen
bedelaars ziet en er ook de werkloosheid
als sociaal verschijnsel nauwelijks kent. In
stationstoiletten vindt men nog vloeibare
zeep naast de fonteintjes en het aanbieden
van een cigaret heeft hier nog iets van die
natuurlijk-vriendschappelijke geste zonder
bijgedachte, welke hij ook ééns voor ons
heeft gehad.
En die betrekkelijke materieele welstand
influenceert op voordeelige wijze heel het
geestelijke klimaat des lands. Men is be
leefd tegenover elkaar en heeft vertrouwen
in de regeering omdat de Zwitsersche
staatslieden bewijzen van hun integriteit
en staatsmanskunst geleverd hebben. Soms
worden ook die bewijzen gezocht in gebie
den waar ze volgens het inzicht van den
objectieven buitenstaander moeilijk zijn te
vinden; zoo schrijft de Zwitser het feit, dat
zijn land tot tweemaal toe buiten den oor
log Ls gebleven, gaarne toe aan het supe
rieure beleid en het inzicht zijner regeer
ders. Dat lijkt op z'n minst genomen, een
miskenning der krachtsverhoudingen in de
internationale - constellatie.
Het zelfvertrouwen van den Zwitser is
zoo gezond ontwikkeld dat het begrip
„Zwitsersch" voor hem met een kwalita
tieve garantie gelijkstaat. Toen ik in een
warenhuis in Lausanne, mogelijk niet zon
der eenig zichtbaar scepticisme, vroeg of
het horloge, dat voor 3l/2 franc geprijsd
stond, ook werkelijk betrouwbaar was, ant
woordde me de verkoopster met een
vleugje snibbigheid: „Het is Zwitsersch...."
Dat moest me blijkbaar voldoende zijn, en
ik heb dan ook niet verder aangedrongen....
Lausanne-Genève, Januari 1947.
Canadeesche piloten
j de K.LM.
De KLM heeft 62 jonge Canadeesche pi
loten aangezocht in haar dienst te treden.
Dit is het resultaat van de reis, welke dr.
H. K. Slotboom, hoofd van den medischen
dienst der KLM en de heer H. Fuchs, chef
van het vliegbedrijf, begin December naar
Canada hebben gemaakt voor het aanwer
ven van nieuwe bestuurders.
De betrokkenen moeten nog worden ge
keurd. Voordat de piloten op de KLM-lij-
nen dienst gaan doen, zullen zij op Schip
hol gedurende eenige maanden geïnstru
eerd worden. De meesten van hen zijn
oorlogsvliegers.
Boksen
Nieuwelingeiikampioen-
sehappen van Noordholland
Voor de nieuwelingenkampioenschappen
boksen voor Noordhoüand hebben zich 88
candidaten aangemeld, hetgeen een record te
noemen is. Het zal noodig zijn vier avonden
te reserveeren. Maandag zijn de wedstrijden
in Amsterdam begonnen. De resultaten van
de Haarlemsche en Zandvoortsche candida
ten waren: weltergewicht Jansen (Amster
dam) wint op punten van Klerkx. Vliegge-
wlcht Schepers (Amsterdam) wint op punten
van Nulft (Zandvoort). Vedergewicht Möhl-
mann (Amsterdam) wint door opgeven in de
tweede ronde van Buhre (Haarlem). Rijsdijk
(Haarlem) wint op punten van Van der Pas
(Amsterdam). Zwaargewicht Meyer (Haar
lem) wint door niet opkomen van Van Buker.
Herinnering aan de ijs-periode:
De stad is leeg van de kou.
Een bronzen standbeeld-koning op ziin
hooge voetstuk zit braaf te paard. Uit eed
breed en officieel gebouw komt aarzelend]
licht. De gracht ligt grijs-gestold onder de
stolp van koude, die deze stad tot eenj
kristallen stad maakt. Een oude poort staati
als scherp-geteekend speelgoed tegen den'
lichten nachthemel. Het is of de huizenj
hard-bevroren zijn en of de hand van eenj
reus ze zóó zou kunnen wegbreken uit de
stad.
Het is precies middernacht.
De straat is leeg.
De gracht en het plein zyn leeg.
Er is niemand.
De stad is dood van de kou.
Ge loopt door de straat. Die ligt in
vreemde, rechte lijn met de hooge kerk op
den achtergrond. Er is niemand. Er is zelfs
geen politie-agent om met zijn tragen tred
de stilte te accentueeren.
Ge komt tot dwaze gedachten:
Wanneer dit eens écht zou zijn. Wanneer
deze stad nu eens werkelijk dood zou zijn
door een vreemde oerkracht, die alle leven
had weggezogen, door de koude, die allesj
had doen verstijven. En ik alleen was over-(
gebleven in den nacht in een doode stad;;
Waarna morgen alles zoo blijven zou en dé
dag over dezelfde leegte zou staan.
De koffiehuizen leeg.
De bioscopen leeg.
En niemand in de straten.
Geen trams. Winkels met uitstalkasten
voor niemand, met boeken voor niemand,
met etenswaar voor niemand, met juweelen
voor niemand. En met bloemen, die lang
zaam zouden sterven in de leegte. In kou
en de leegte.
Het plein toont vreemde witte huizen:
kristallen huizen, glanzend in het licht van!
de maan, een zilveren schijf in de eeuwig
heid. Er komt geen licht uit de ramen. Erj
is geen verlichte gordijn spleet die deze|
vreemde Jantasie loochent.
Ge loopt voort en gaat gelooven in het
vreemd verhaal, dat ge u zelf vertelt:
Dat ge de eeuwig-overgebleven menschl
in de stad zijt. Dat ge zult blijven loopen. .J
loopen, totdat de koude uw beenen gaat:
verstijven en uw bloed gaat stollen en gë
gaat zitten op een bank langs den weg: een
glazen pop. En dan niets meer.
Tegen den lichten nachthemel staat de
kerk, kantig en bizar. De toren is gekerfd
in de leegte, zonder schaduw en zonderj
glans, met een scherp mes gesneden uit!
den hemel zelf.
Zoo loopt ge door de leegte van ijs: de
laatste mensch in een doode stad.
Thuis in de warmte vap het bed
laat die vreemde droom u langzaam los,
om in een nieuwen droom te vergaan.
ELLAS.
bij
Biljarten
Kobus speelt in Apeldoorn
De biljartspeler P A. Kobus heeft besloten
van 23 tot 26 Januari in Apeldoorn toch deel
te nemen aan het kampioenschap van Ne
derland hoofdklas, groot biljart (45/2).
Olympische Spelen
Footballpools ter bestrijding
van onkosten der Spelen
Zwitsersche autoriteiten zijn in Engeland
aangekomen met het doel de organisatie der
football pools te bestudeeren. De bedoeling
is in Zwitserland de inkomsten der football
pools te gebruiken ter bestrijding van de on
kosten der Zwitsersche Olympische ploeg tij
dens de spelen in Londen. De mogelijkheid
bestaat, dat Noorwegen en Zweden dit voor
beeld zullen volgen. In deze landen is dit
bedrijf in handen van den staat. In Enge
land is dit niet het geval, maar ook hier
bestaat de kans dat de Football Pool Maat
schappijen een bepaald bedrag aan het
Engelsch Olympisch Comité zullen afstaan.
Boekbespreking
Belangwekkende toelichting
Dr. J. BROUWER: Het mysterie;
van Spanje, 2e druk. J. M. Meulen-;
hoff, Amsterdam.
De uitgeverij Meulenhoff heeft van het in
1939 onder den titel „Spaansche Aspecten, en
Perspectieven"' verschenen boek van wijlen
Dr. J. Brouwer een tweeden druk het licht
doen zien. De bekende Hispanoloog geeft
hier een overzicht van de belangrijkste pun
ten en richtingen van de Spaansche geschie
denis. Er naar strevende, zooals hij in zijn
voorbericht zegt, de innerlijke betrekkingen
en de innerlijke krachten en gedachten, wel
ke achter de feiten en namen liggen, te ont
dekken en aan te toonen, gebruikt hij veelal
zeer positieve beweringen, zonder deze vol
doende te staven om den lezer te laten zien.
waarop zij zich gronden. Bij zijn behande
ling van verschillende Spaansche koningen
treft dit sterk, en ook bij zijn bespreking van
de internationale beteekenis van de Spaan
sche litteratuur. Een bestek van 235 pagina's
was voor zulk een doel ook wel beperkt,
vooral waar de feiten toch veelal uitvoerig
gegeven worden.
Dat neemt nog niet weg, dat het boek veel
belangwekkends verstrekt ten aanzien van.
de huidige positie van de Kerk in Spanje en
haar gang daarheen en ten aanzien van de
verhouding tusschen behoudende en vooruit
strevende groepen in de Spaansche bevol
king. Hierdoor verklaard, is de behandeling
van den burgeroorlog boeiend en helder, al
had een kaartje het dat nog meer gemaakt.
Van het probleem van de verschillende na
tionaliteiten in het land is, hoewel het vaak
genoemd wordt, de verheldering wat ver-1
onac'ntzaamd Hier was de vertrouwdheid I
van den schrijver met zijn onderwerp eigen-
lijk te groot een gevoel dat men wel meer
krijgt, als bepaalde verrassende stellingen 1
v-oor hem zoo vanzelfsprekend zijn.
Het voordeel daarvan is, dat het boek ner-
gens vervelend is. En dat het zoodoende,
naast veel belangwekkende voor- en toelich- j
ting, een moeilijk weerstaanbaren prikkel
geeft om meer kennis over dit merkwaardige i
land te zoeken. Al worden tal van illusies
gecorrigeerd, de bekoring die van Spanje
uitgaat wordt er niet minder om.
Een vervaarlijke boekenlijst geeft vele ver-
dere mogelijkheden. P.
wj
Het grootste deel van het Egyptische pu
bliek verwacht thans, dat de Eritsch-Egyptisché
onderhandelingen inzake een verdrag zullen
mislukken en dat Egypte de zaak aan de Ver
eenigde Naties zal voorleggen.
Een onafhankelijk blad te Caïro hééft gemeld,
dat de regeerlpg het nemen van dien stap reeds
overweegt. De Egyptische premier is, naar ver
luidt, Donderdag begonnen een nieuwe nota
inzake de onderhandelingen op te stellen. De
Arabische pers merkte toen op, dat er slechts
weinig hoop op overeenstemming overbleef.
Een tweeduizendtal communisten heeft
in het Flora-theater, gelegen ln het „roode"
Altona, een protest-demonstratie tegen den hon-
gen en de koude gehouden. De communistenlei
der Harry Naujoka verklaarde in een toespraak:
„De Duitschers kunnen er niet onder gehouden
worden, zelfs niet met geweren". Verder zetde
hij: „laat u niet verleiden tot vechten met de
bezettingstroepen Vecht tegen de Duitsche ka
pitalisten, die voor deze ramp verantwoordelijk
zijn".
Professor Johan Smertenko, vice-voorzitten
van de Amerikaansche liga voor een vrij Palesti
na, heeft tijdens een interview te Parijs ver
klaard, dat het Joodsche militaire verzet zich
tot buiten Palestina zal uitbreiden tot in het
hart van het Britsche imperium, zoolang Pa
lestina niet onafhankelijk is.
De golf van sabotage, die over Spanje gaat,
blijft voortduren. Maandag, kort voor het
aanbreken van den dag. hebben onbekende per
sonen getracht de woning van den militairen
gouverneur van Catalonië op te blazen. In de
vestibule van.het gebouw ontplofte een bom. die
schade veroorzaakte doch geen slachtoffers.
De archieven en een groot gedeelte van de
technische installatie van het Pasteur-instituut
ln Hanoi zijn verbrand bij de laatste gevechten.
Londen ls ongezonder geworden als woon
stad dan voor den oorlog. Onderzoekingen heb
ben aangetoond, dat de inwoners een grootere
hoeveelheid ongezonde gassen inademen, n.l.
meer s 02 en s 03. welke vrij komen bij de
verbranding van kolen en vla de schoorsteenen
der woningen en fabrieken de Londensche lucht
bederven. Ook is de hoeveelheid vaste bestand-
deelen in de lucht per kubieke centimeter ver
groot.
