Haarlems Dagblad
Franschen stellen Duitsehe
statenfederatie voor
De Weg
„Als ten tijde van
Bismarck"
Kruiende ijsmassa's rond Marken
Berechting van oorlogsmisdadigers
te Neurenberg gaat regelmatig verder
Dr. van Mook
Felle tegenstellingen in Batavia
'61? Jaargang No. 18541
Bureaux: Groot© Houtstr. 93, Tel Admin. 10724,
14825. Redactie 10600, Directeur-Hoofdredacteur
jl5054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713. 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Vrijdag 24 Januari 1947
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnement: prijs per week 31 cent. per kwartaal
ƒ4,Franco per post ƒ4,50. Postgiro 273107.
Advert-tarieven op aanvraag bij de Administratie
h=
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
DAT een ontwaken tot nieuw bewustzijn
van den toestand, waarin de mensch-
tieid verkeert, zich in sommige deelen der
wereld toont blijkt uit den diepen indruk,
dien een boek onder den titel „The Ana
tomy of Peace" (De Anatomie van den
Vrede) in Amerika gemaakt heeft en uit
de opschudding, die het verschijnen van
de Engelsche editie in Engeland wekt. Dit
boek is het werk van een Engelsehman,
Emery Reves. Het behelst een grooie ge
jachte die niet nieuw is: Wereldregeering.
}e schrijver heeft haar evenwel in nieu
wen vorm, in zeer puntige en bewogen ar
gumentatie naar voren gebracht. Hij is een
wetenschappelijk onderlegd man, die met
jartstochtelijken drang om te overtuigen
:ijn betoog heeft samengevat in een bon
digheid, waarin hij velen bereiken kon.
Daar is hij in geslaagd. Zijn opzettelijke
eenvoud, zooals een commentator in de
N. R. C. het noemt, heeft hem doen over
winnen, nadat zijn werk aanvankelijk geen
jroote aandacht trok. Na Hirosjima het
was vlak daarvoor verschenen veran
derde dat. Het oogstte den geestdriftigen
jij val en steun van bekende Amerikanen
van een zoo groot man der wetenschap
lis prof. Albert Einstein, van Thomas Mann
en Christopher Morley. In vijftig groote
iladcn bevalen zij het publiek aan, het te
lezen. Zestig universiteiten vormden bij-
tondere studiegroepen om Reves' denkbeel
den te verbreiden. In tallooze kerken werd
over zijn boek gepreekt. Nu zijn contracten
jfgesloten voor publicatie in vijfentwintig
landen, in zeventien vertalingen. Dat dit
loek, welks snelle opkomst in den nazomer
•an 1945 begon, pas anderhalf jaar later
ot de Europeesche publiciteit doordringt,
schijnt onverklaarbaar, maar men zal er
een nieuw bewijs in moeten zien van de
verstoring van het geestelijk contact in de
jeschaafde wereld, door den oorlog ver-
lorzaakt.
Reves trekt te velde tegen de verdeeling
der wereld in z.g. souvereine staten, wel
ker souvereiniteit hij ontkent. Oorlogen
worden veroorzaakt doordat „maatschap
pelijke eenheden met gelijke souvereiniteit"
net elkaar in aanraking komen. Men kan
se alleen voorkomen door de wet te laten
itellen door een hooger souvereiniteit: een
super-staat dus. Zij zullen voortduren zoo-
nationale souvereiniteit blijft butaan.
Kapitalisme en socialisme doen ten aan
zien van den wereldvrede niet terzake. De
latie-staat zal ze met onverbiddelijke
logica doen ontaarden in totalitair fascis-
zegt Reves. Internationalisme, collec-
lieve veiligheid, zelfs de diplomatie noemt
lij nutteloos. Zij bestendigen het kwaad.
Het streven om oorlog te voorkomen door
politieke middelen doet denken aan een
poging, om een brand te blusschen met een
vlammenwerper.
Terecht voert Reves aan, dat de mensch-
heid volgens haar geloof in de nationale
souvereiniteit denkt. In de nationale sou
vereiniteit ligt het door elke natie beleden
geloof, dat zij het middelpunt van de we
reld vormt, waarom die heele wereld
draait. Reves noemt dat „natie-centrisch
denken". Uit zulk een nauwen gezichtshoek
tracht de mensch internationale vraagstuk
ken op te lossen, terwijl in de moderne we
reld met haar tallooze verbindingen, die
ver over landsgrenzen reiken, alleen alge-
meene beschouwing tot beantwoording van
ralitieke, sociale en economische vragen
leiden. Intusschen dienen wij het
staatsbelang. Wij streven naar welvaart en
veiligheid van het kleine onderdeel, dat wij
als middelpunt der wereld beschouwen en
veroorzaken zelf het totalitairisme. Onze
vrijheid wordt, zoo redeneert hij, niet in de
eerste plaats bedreigd door fascisme of
communisme, maar door het bestaan van
zooveel elkaar concurreerende souvereine
staten, die aanvankelijk de vrijheden hun
ner volken beschermden en nu die vrijhe
den opslorpen.
De oorsprong van souvereiniteit ligt niet
in den staat, maar in de gemeenschap. De
staat is slechts een instrument, een instel
ling van de gemeenschap: geen doel, maar
een middel. Dit middel faalt, in zijn veel
vuldigheid, in de moderne wereld. Het kan
den volken geen veiligheid, geen welvaart
en bovenal geen vrijheid meer geven en
iat hen steeds meer overheerschen, zooals
vroeger de absolute koningen dat dedsn.
In den superstaat daarentegen zal men de
redenen tot concurrentie en conflicten heb
ben weggenomen, de verdeel ing der wel
vaartsbronnen kunnen regelen en dus vrij
heid, welvaart, veiligheid wel kunnen
waarborgen.
Reves bepleit verbreiding van deze denk
beelden, opvoeding tot nieuw inzicht en
begrip maar tevens: spoed. Hij is voorstan
der van de schepping van, federale Unie
tusschen twee of meer staten als een be
gin, omdat die tot verdere aansluiting zul
len leiden en herinnert aan het aanbod
der Britsche regeering aan Frankrijk, be
gin 1940, om een Fransch-Britsche Federale
Unie te scheppen. Hij betoogt, zooals dat
ook al zoo vaak op deze plaats gedaan is,
dat men in deze richting zal moeten gaan.
Evenals de schrijver in de N.R.C. een
zoon van denzelfden prof. Huizinga, die in
zijn posthume werk „Geschonden Wereld"
federale Unie als „het reddende beginsel"
aanduidde en haar als de oplossing der
naaste toekomst zag voorziet Reves
grooten tegenstand van de natie-staten. Hij
meent zelfs dat degenen die die Wereld
regeering als doel voorstaan, en het stre
ven daarnaar zien als De Weg, door. de
natie-staten onverbiddelijker en wreeder
zullen worden vervolgd dan hun naar ver
nieuwing strevende voorvaderen door de
absolute monarchen Ik waag het dit te
betwijfelen. Ik geloof dat de wereld van
thans, juist door het veel grooter onderling
contact der volken en hun wijder uitzicht,
veel meer gereed zal blijken tot het over
denken van groote nieuwe concepties dan
die van het einde der achttiende eeuw.
Sinds Reves' boek verscheen heeft trou
wens de Engelsche minister van Buiten-
landsche Zaken, -Ernest Bevin, in het La
gerhuis (November 1945) Wereldregeering
als een voor hem aanvaardbare gedachte,
„waarover hij ten allen tijde met anderen
wilde beraadslagen", naar voren gebracht.
En reeds zijn in ettelijke landen de acties
voor Federale Unie ontstaan.
De Manchester Guardian heeft zich in
een hoofdartikel tegen het boek van Emery
Re--e- gekeerd. Dit blad acht het beter, het
geduldig pogen om geschillen op te lossen
en bestaande nternationale organisaties te
versterken maar voort te zetten. Het vreest
dat een verdeeling van de wereld in groe
pen van volken het oorlogsgevaar zal ver-
grooten inplaats van verminderen. Het is
een bekend argument, dat steek zou hou
den als de wereld alleen uit kleine naties
bestond. Zij bezit evenwel reeds drie mach
tige groepeeringen: de Vereenigde Staten,
Reuter verneemt van gezaghebbende zijde,
dat de Fransche rcgccring in een nota aan de
V. S., de Sovjet-Unie en Grool-Britlannië een
nieuwe grondwet voor Duitschland heeft voor
gesteld, volgens welke het Duitsehe parlement
(de Rijksdag) zou worden afgeschaft en
Duitschland zou moeten terugkeeren tot een
soort regeering als ten tijde van Bismarck
van betrekkelijk onafhankelijke Duitsehe sta
ten in los gedecentraliseerd verband.
De bijzonderheden van dit plan zijn neer
gelegd in een nota van de Fransche regeering,
die aan de andere leden van de groote vier
tijdens de afgeloopen dagen werd overhan-
(Jlgd. Hier volgen de voornaamste punten:
Duitschland moet een federatie vormen van
aparte Duitsehe staten, waarin de voornaam
ste bevoegdheden verankerd liggen in de sta
ten. De bevoegdheden der federale regeerin
gen moeten worden beperkt tot alomvattende
aangelegenheden als financiën, voedselvoor
ziening. vervoer, post en telegraafverkeer en
enkele aspecten van economische en buiten-
landsche aangelegenheden
Om de vier jaar moeten de nationale ver
gaderingen van iederen staat afgevaardigden
benoemen voor het „Huis der Staten".
Het „Huis der Staten" moet ieder jaar een
nieuwen federalen president benoemen, die
op zijn beurt een federale regeering moet
aanwijzen, die voor ondy punt 1 vermelde
bevoegdheden verantwoordelijk is
De regeeringen der staten zijn voor alle an
dere bevoegdheden verantwoordelijk. Zij
moeten hun eigen politiemacht hebben, rech
ters benoemen voor het Duitsehe hoogge
rechtshof. in staat zijn ambassadeurs voor
buitenlandsche mogendheden te benoemen en
staatszaken met hen te bespreken. Zij mogen
echter geen verbond of fusie onderling aan
gaan.
Nieuwe Duitsehe staat:
De Bremen-enclave
De Amerikaansche zóne heeft een vier
den staat gekregen, gevormd door de Bre
men-enclave, meldt Un. Press. De nieuwe
staat zal den naam Bremen dragen en zal
dezelfde rechten en verantwoordelijkheden
hebben als Beieren, Württemburg-Baden
en Groot-Hessen, de drie andere staten
der Amerikaansche zóne. In den nieuwen
staat liggen de stad Bremen, de provincie
Bremen, en de provincie Weserraunde met
de stad Bremerhaven.
De nieuwe staat mag een grondwet aan
nemen, gelijk de andere drie staten reeds
gedaan hebben. Hoewel van de rest der
Amerikaansche zóne gescheiden door de
Britsche zóne, zal de Bremen-enclave
vanaf heden in alle opzichten als een deel
van de Amerikaansche zóne worden be
schouwd. Deze maatregel ls door de En-
gelschen goedgekeurd. Kort na den oor
log kwam Bremen onder jurisdictie der
Amerikanen als gevolg van een verzoek
van het Amerikaansche leger om een ha
ven in de Britsche zóne ter vergemakke
lijking van de bevoorrading der Ameri
kaansche zóne. De geheele bevoorrading
van het Amerikaansche leger in Duitsch
land en de import der Amerikaansche zóne
in Duitschland loopt via de Bremen
enclave.
Internationale verdragen voor Duitschland
als een geheel moeftn met een meerderheid
van twee derden in het Huis der Stalen wor
den goedgekeurd.
Uit Parijs wordt vernomen, dat de Fransche
regeering twee nota's over de toekomstige
organisatie van Duitschland aan de regeerin
gen der V S.. de Sovjet-Unie en Groot-Brit-
ïannië heeft gezonden. De eerste nota heeft
betrekking op het voorloopig bestuur van
Duitschland in afwachting van het totstand
komen van het vredesverdrag. De tweede be
treft de permanente politieke structuur van
Duitschland, zooals deze door Frankrijk wordt
voorgesteld. De positie van het Rijnland en
Ruhrgebied zouden slechts vluchtig aange
stipt zijn. De Fransche regeering zou van mee
ning zijn, dat voor die gebieden speciale re
gelingen moeten worden getroffen.
Men verwacht, dat vollediger verklaringen
over de Fransche nota's door het Fransche
ministerie van Buitenlandsche Zaken zullen
worden afgelegd, nadat Georges Bidault. de
r.ieuwe minister van Buitenlandsche Zaken.
den inhoud ervan zal hebben bestudeerd. 1
Het woord is aan.
Is het Jtief freurip dat het
eenige middel, om te weten te
komen wal een oriend in den
grond van zijn hart van ons
denkt. is. met hem in onmin te
geraken?
'de Talmastraat te Rotterdam worden woningen gebouwd volgens systeem
„WeLschen". De bouw geschiedt door ongeschoolde arbeiders en met in Nederland
verkrijgbare materialen. Voor de binnenmuren worden platen gebruikt welke geperst
zijn uit afval van de vuilverbranding!
Onderduiktijd geldt als
gewone diensttijd
Oude rekening van overheids
personeel wordt vereffend
Voor het overheidspersoneel dat in den
oorlogstijd is ondergedoken, of op andere
wijze extra te lijden heeft gehad van den
bezetter, is thans een regeling gemaakt om
financieele schade te voorkomen. De wet
is door de Kamers aangenomen en door de
Koningin bekrachtigd.
Uitgevoerd kan zij evenwel nog
niet worden, omdat nog het tijdstip
bepaald moet worden van de inwerking
treding: er moeten ook nog eenige uitvoe
ringsbesluiten genomen worden. Wij ver
nemen evenwel dat met dit laatste spoed
betracht zal worden, zoodat aangenomen
mag worden, dat de betalingen, die uit
deze wet voortvloeien, in Maart zullen
kunnen plaats hebben.
In Haarlem is door de gemeente al het
personeel dat voor herplaatsing in aan
merking kwam reeds kort na de bevrijding
in zijn functies hersteld. Bij de wet is nu
bepaald, dat de tijd van onderduiken be
schouwd wordt als in gewonen dienst
doorgebracht.
De jaren tellen dus voor het pensioen
en ook voor de toekenning van periodieke
verhoogingen.
Van de gemeente Haarlem waren on
geveer 135 ambtenaren en werklieden on
dergedoken. Dit is in verhouding zeer veel,
omdat daarbij 60 jonge mensehen waren
die uit den dienst verdwijnen moesten in
verband met den arbeidsinzet. In Haarlem
en omgeving vallen ongeveer 300 ambte
naren en werklieden onder de wet, om
dat zij natuurlijk ook geldt voor het per
soneel in dienst van provincie en rijk.
Aan personeel dat zich in den bezet
tingstijd heeft „laten" afkeuren wordt de
gelegenheid gegeven een herkeuring te
vragen.
Straffen die uit politieke overwegingen
in den bezettingstijd zijn opgelegd, kunnen
worden herzien.
Ingesloten schepen
in gevaar
Nadat Woensdag de sleepboot „Inter
Nos" van kapitein Molenaar er samen met
de „Alcyon" in geslaagd was, twee der bij
Marken ingesloten schepen van de sleep,
die van Enkhuizen onderweg was naar
Amsterdam, in de veilige haven van Am
sterdam binnen te loodsen, waren nog
twee schepen achter gebleven, namelijk de
beurtvaarder „Koopmans Welvaren" van
schipper Altena uit Hoorn en het 150 ton
metende motorschip „Cor" van de N.V.
Neerlandia Scheepvaartmaatschappij uit
Rotterdam.
Beide zijn door het ijs, dat door den
Noord-Oostenwind opgestuwd wordt tegen
den wal opgedreven en liggen, thans nog
onbeschadigd, in een zeer gevaarlijke po
sitie. Op 75 meter uit de Noordkust van
Marken ter hoogte van den vuurtoren zijn
zij door kruiend ijs omgeven, dat de sche
pen gedeeltelijk overdekt. Niettemin is de
de Unie van Sovjet-Republieken ei het
Britsche Gemeenebest. door welker aan
wezigheid wij reeds in de zóne van grooter
gevaar verkeeren Een eeuw sclcdcn be
stond zulk een toestand inderdaad niet
Maai wij leven nu in 1947, niet 1847.
Op het belangwekkende boek van Re\ es
en dus ook op zyn argumentatie hoop ik
hier spoedig terug te komen. R. P.
Vastgeklemd in het ijs zitten bij Marken
de „Koopmans Welvaren" en de „Cor".
bemanning aan boord gebleven, omdat im
mers een verlaten schip als wrak opge
geven is.
Dicht in de buurt ligt de gekraakte „De
Hoop" van schipper Meier, die met zijn
familieleden op de „Onderneming" van
schipper Deen in veiligheid werd ge
bracht. Dit schip ligt tot aan de dolboorden
in het ijs en zou misschien nog gered kun
nen worden, indien men het los kon slee
pen. Gezien het feit, dat de schepen, die
ruim anderhalve meter diepgang hebben,
in 1 meter water liggen, zal een sleepboot
hen niet dichter dan op 200 meter kunnen
benaderen en zal h,et niet meevallen de
muurvast liggende booten los te krijgen.
Marken is weer geheel met ijs omgeven
en niet meer per schip bereikbaar. De
wind heeft het vrijkomende ijs naar de
kusten van Noordholland gedreven. De
Gouwzee is vol groote ijsmassa's. Meer
naar het Zuiden vindt men open water,
doch de weg daarheen is niet vrij voor
de verbinding met Marken.
Vaargeul naar Kampen
Twee sleepbooten, de „IJsselstroom" en
de „Lekstroom" van de reederij Koppe, die
Woensdag in het IJselmeer een vaargeui
van Amsterdam naar Kampen open bra-
:en, zijn gisteren in den tijd van zeven uui
eer via dezelfde route naar Amsterdam
teruggekeerd. Het ijs had op verschillende
plaatsen een dikte van twintig tot vijftig
centimeter.
Mr. A. M. baron Van Tnyll van Serooskerken
vertelt over zijn werk
„Met het proces tegen Göring en de
andere oorlogsmisdadigers is het werk
van het Internationale Militaire Tribu
naal te Neurenberg geëindigd", ver
klaarde de Nederlandsche vertegen
woordiger bij het Neurenbergsche pro
ces, mr. A. M. baron Van Tuyll van
Serooskerken Donderdagmiddag op
een persconferentie, die hij aan den
vooravond van zijn vertrek naar de
voormalige nazi-congresstad hield. De
processen, die nu in Neurenberg ge
voerd worden, zijn zuiver Amerikaan
sche militaire procedures, waarbij ech
ter ook andere landen vertegenwoor
digd zijn. Behalve Nederland zonden
ook België, Frankrijk, Joego Slavië,
Polen, Rusland en Tsjecho Slowakije
afgevaardigden, die op 14 Januari aan
de beide Tribunalen, die thans in func
tie zijn. werden voorgesteld.
Het eerste Tribunaal behandelt op het
oogenblik een zaak tegen 26 verdachten,
voornamelijk medici, wegens het plegen
van vivisectie op menschen voor weten
schappelijke proefnemingen. Er is een ge
val, waarbij 150 Russische volkscommis
sarissen vermoord werden, omdat de Duit-
schers de skelettenverzameling van de
Universiteit te Straatsburg wilden „verrij
ken" met het type van den „joodsch-bols-
jewislischen volkscommissaris". Het tweede
Tribunaal is bezig met een proces tegen
generaal-veldmaarschalk Milch, die naar
de meening van baron van Tuyll nog meer
schuld draagt aan de deportatie van ar
beidskrachten dan Sauckel. Een derde Tri
bunaal begint de volgende maand een pro
ces tegen justitie-ambtenaren, belangrijk
vooral omdat deze beschuldigden niet al
leen maatregelen tegen de bezette landen,
maar ook tegen het eigen volk namen, die
als misdrijf tegen de menschelijkheid be
schouwd kunnen worden. Verder staan er
proeessen op stapel tegen afdeelingen van
de SS en tegen een groot aantal industriee-
len, die de oorlogsvoorbereidingen hebben
aangemoedigd en die deel hebben genomen
aan de economische plundering van de be
zette gebieden.
Mr. van Tuyll wees er op, dat het zoowel
in het belang van de Amerikaansche rechts
pleging als in dat van Nederland is, dat ons
land in Neurenberg vertegenwoordigd is.
De Amerikanen stellen ons bewijsmateriaal
in hooge mate op prijs en houden onze ver
tegenwoordigers omgekeerd ook op de
hoogte van nieuwe vondsten, zooals nog
onlangs gebeurd is met de correspondentie
tusschen Himmler en Rauter. die baron
Van Tuyll in fotocopieën meebracht. Uit
het gevonden archief van Alfred Rosen
berg zijn een groot aantal documenten, die
beirekking hebben op de oprichting van
de Nederlandsche Oostcompagnie, te voor
schijn gekomen.
Een chef en zijn gehoor
zame dienaar.
De briefwisseling tusschen Himmler en
Rauter werpt licht op de Jodendeportaties
en den tegenstand van de Nederlanders
in 1942. Na den moord op generaal Seyf-
fart en mr. Reydon beval Himmler, dat
alle „plutocratenzoontjes, desnoods met
hun vader" gearresteerd moesten worden.
De onderofficieren moeten naar krijgs
gevangenkampen worden overgebracht, op
wegblijvers wordt niet gerekend. Het weg-
sleepen der Joden gaat verder. Den Rijks
commissaris moet ondubbelzinnig onder het
oog worden gebracht, dat de N.S.B. jam
merlijk faalt.
Rauter schrijft zijn chef op 24 Septem
ber terug, dat er reeds 20.000 Joden naar
Auschwitz gevoerd werden, dat er nog
120.000 zullen volgen, dat de Joodsche le
den uit de gemengde huwelijken niet ge
spaard zullen worden. En hij ontvouwt
een plan: een groot aantal Joden duikt on
der in de werkverruimingskampen. Hij
heeft tot nu toe gedaan, alsof hij dit trucje
niet door had. maar wanneer op 1 October
hun aantal de 8000 genaderd is, zal hij hen
„schlagartig" naar Vught en Westcrbork
doen voeren, waar zij met hun gezinnen
Oud-wethouder van Zandvoort
veroordeeld
De zesde kamer van het Haarlemsehe Tribu
naal heeft vanmorgen uitspraak gedaan ln de
zaak tegen dr K A H G arts te Zandvoort
die sympathiseerend !:d van de N S B. is ge
weest en van September 1943 af gerulmen tijd a!s
wethouder is opgetreden. Het tribunaal was van
meening dat de Intemeering van 10 Me! 1945 tot
10 Augustus !»46 voldoende is geweest, doch
achtte verbeurdverklaring van een gedeelte van
het vermogen. n.I een bedrag van f 40 Oto. een
passende straf. Ook werd hij ontzet uit de belde
kiesrechten gedurende tien jaar en het recht
werd hem ontzegd ambten (zooals wethouder
en gemeente-arts) te bekleeden.
vereenigd zullen worden. Verder zal hij
pogen iedere week drie in plaats van twee
treinen met gedeporteerden te sturen. Te
gen Kerstmis zullen dan nog 50.000 Joden
in Nederland over zijn. Op 15 October 1942
zullen zy vogelvrij worden verklaard. Een
groote actie, waaraan Duitsehe en Neder
landsche politie-organen, de N.SJD.A.P. en
N.SJ3. en de Weermacht zullen medewer
ken, zal dan tegen hen ondernomen wor
den.
Op 11 Februari 1944 werd Rauter be
dankt voor zijn werk ter bevordering van
de „Germaansche cultuur", waarbij als
hoogtepunten uitdrukkelijk genoemd wer
den: de vesting „Clingedael" in Den
Haag, het SS-opleidingskamp Avegoor en
het concentratiekamp Vught".
Geen overhaasting
Baron Van Tuyll van Serooskerken was
niet van meening, dat de Nederlandsche
instanties te karig of te stroef waren ge
weest met het zenden van bewijsmate
riaal naar Neurenberg. De schuld van het
gebrek daaraan vooral in het begin -
is veeleer te wijten aan de overhaasting dei
Amerikanen, die reeds in November het
proces begonnen, zoodat het voor-onder
zoek voortijdig gesloten moest worden. De
Fransche aanklager, van wien Nederland
overigens alle medewerking verkreeg, had
toen slechts één keer Seyss Inquart kunnen
hooren en wanneer men bedenkt, dat deze
advocaat iedere vraag met een wedervraag
beantwoordde (op de vraag „Bent u katho
liek?" had hij zelfs geantwoord: „Hoe be
doelt u dat?") kan men zich voorstellen,
dat hij niet veel wijzer was geworden.
Overigens werd de veroordeel ing van
Seyss Inquart tot de doodstraf toch nog
voornamelijk gegrond op zijn handelingen
hier te lande
In het algemeen was Mr. van Tuyll van
oordeel, dat. hoewél een snelle berechting
groote voordeelen heeft, toch niet te over
haast moet worden opgetreden, daar later
door documenten-vondsten of het ontdek
ken van nieuwe getuigen een zaak veel
dieper onderzocht kan worden, hetgeen tot
een betere beoordeeling van de rol, die de
oorlogsmisdadigers in het groote drama
1940-1945 gespeeld hebben, kan leiden.
„Prettige sfeer" bij de
besprekingen te Batavia
„Nog veel misverstanden"
Volgens een gezaghebbender republikein-
schen woordvoerder zijn de besprekingen
welke Woensdag in het paleis Rijswijk te
Batavia werden gehouden in een prettige
sfeer verloopen. De woordvoerder voegde
er aan toe: „Er bestaan nog vele misver
standen, die uit den weg moeten worden
geruimd, maar wü zij" met de beste voor
nemens bezield".
Donderdagmiddag heeft opnieuw een bij
eenkomst tusschen de Commissie-Generaal
en de Indonesische delegatie plaats gehad,
thans ten huize van Sjahrlr.
Er werd echter geen communiqué ver
strekt. Hedenmiddag zal wederom verga
derd worden.
Meer Heivolking en
iets minder koud
Uit het weeroverzicht var. hedenmorgen, me
degedeeld door het K.N.M I. te De Bilt. blijkt
dat het gebied van hoogen luchtdruk, dat giste
ren over Zuid-Noorwegen was gelegen, rich naar
Noord-Schotland verf)laatste. Om d:t maximum
bewegen zich storingen van Spitsbergen vla
Zweden naar het Zuiden Met deze storingen
dringt minder koude lucht naar onze omgeving
d4#r. welke na vannacht aanleiding zal geven
tot toenemende bewolking en wat hoogere tem
peraturen.
Temperatuuroverzlchi hedenmorgen 9 uur:
Twente -8 graden: De Bilt -6: Den Heider
Vlissmgen -4: Schiphol -5. Eindhoven -7; Leeu
warden -3; Vliegveld Beek -7; Vliegveld Eeide
-5; Gilze-Rljen ,-7.
Aneta meldt uit Batavia ..dat de ge
ruchten over een aftreden thans van Dr.
Van Mook pertinent onjuist zijn"
Al Capone strijdt zijn
laatsten strijd
De „Daily Herald" meldt, dat ..Sa
lijfde
arface"*
Capone. staatsvijand No 1 uil/de wilde
dagen van Chicago, stervende is. Hij kreeg
een beroerte in ztjn luxueuze villa op Palm
Island (Miamil en volgens zijn dokter is hij
den dood nabij. Hij heeft de sacramenten der
stervenden ontvangen.
Capone. die indertijd de chef was van alle
..rackets" in Chicago en de stad terroriseerde
leed reeds jaren aan een ongeneeslijke ver
lamming Sinds hij uit de gevangenis kwam,
waar hij een straf had uitgezeten voor het
eenige feit dat de federale regeering hem
ten laste kon leggen en kon bewijzen, name
lijk het ontduiken van inkomstenbelasting,
heeft Capone gewoond op een I/ndgoed in
Florida dat door zwaar-hewapende gangsters
werd bewaakt, die iederen vreemde op een
veiligen afstand hielden Zijn vrouw bleef
bovendien steeds tn de nabijheid van den
acht-en-veertigjarige
ln de dagen van zijn grootste macht stond
Capone aan het hoofd van 10.000 kroegen,
waar clandestien drank werd geschonken en
zlin inkomsten van Cspone-bier bedroegen
120 000 000 gulden per jaar. Bovendien be-
taa'den grooie firma's en banken hem aan
zienlijke bedragen voor „bescherming".
Geen sportwedstrijden
De voor Zaterdag en Zondag vastgestelde
wedstrijden voetbal, hockey, korfbal en
handbal zijn in verband met de gesteldheid
der terreinen afgelast
De programma's van den voetbal- en
hockeybond zijn een week verschoven.
Batavia, Januari 1947
(Van onzen specialen verslaggever)
Ondanks al het politiek geharrewar en
de militaire spanning gaat het leven in
Batavia zijn gewonen gang. Of liever zijn
óngewonen gang. De huisvrouw klaagt
over de waanzinnige prijzen en zelfs de
zuinigste komt nooit uit met haar geld. Zij
maakt zich bezorgd over haar man, want
die overwerkt zich weer. Het tekort aan
menschen is ontstellend en heerscht alom.
Toch ligt in Indië het geld op straat.
Met wat zakclijken aanleg en niet te veel
scrupules kan men hier zelfs rijk worden.
De groote richards vindt men onder de
Chineezen. Niet dat die minder fatsoenlijk
zijn, maar ze leggen een geheel anderen
maatstaf aan en zijn ook in een andere
positie. Als groep werden zij door de Ja
panners gespaard en konden zij doorgaan
met zaken doen. Al was hun bedrijf dan
„Vereenvoudigde spelling is
volksbelang van eerste orde"
Minister Gielen optimistisch
over het einde van deYi spel
lingstrijd
De regeering heeft aan de Eerste Kamer
een Memorie van Antwoord gezonden over
het wetsontwerp tot wijziging van de spelling
der Nederlandsche taal De minister van On
derwijs. Kunsten en Wetenschappen verklaart
daarin, dat de regeering niet voornemens ts
den toestand te bestendigen welke sedert
1934 heeft bestaan, namelijk dat overheid en
onderwijs niet dezelfde spelling zouden toe
passen
Uil het feit. dat de nieuwe spelling ln Bel
gië reeds is ingevoerd mag men niet afleiden
dat hierover geen overleg is gepleegd
De minister merkt verder op, dar een spel
Mngregellng niet in de eerste plaats er toe
dienen moe: om den overgang tot het nieuwe
te vergemakkelijken voor geletterden die
met hei oude vertrouwd zijn. maar vooral er
op berekend moet zijn dat de eenvoudiger
er. degenen, die niet meer dan lager onder
wijs genieten, zich de regels gemakkelijk
eigen kunnen maken. Dit is een volksbelane
van de eerste orde
De minister is optimistisch ten aanzien van
tiet einde van den spellingstrijd Als de reeee-
ring met haar organen voorgaat en tusschen
regeering en onderwijs eenheid bestaat, zal
de maatschappij naar zijn meening gewillig
volgea
voor de meesten in den oorlog geenszins
lucratief, zij bleven „in the running". En
als geboren handelaars waren zij den Jap
vaak te slim af.
De Chinees blijft angstvallig neutraal
in het politieke conflict. Hij Ls hier van
oudsher heengekomen met het uitsluitend
.dee om geld te verd enen. en heeft het
als regel een flink eind geschopt Boven
dien is hij altij<i als tusschenhandelaar on
misbaar geweest. Zijn aanpassingsvermo
gen en spreekwoordelijke vlijt bezorgden
hem eeh positie in dit land, die onaantast
baar lijkt.
Vanochtend was ik op Pasar Glodok,
de groote markt in de Chineezenwijk. Ik
was'de eenige Europeaan, want Nederlan
ders komen tegenwoordig zelden in de be
nedenstad, voorzoover daar niet hun kan
toren staan. Er was weer van alles, en in
overvloed. Alleen rijst en suiker blijken
zelfs op Pasar Glodok schaarsch. Maar
vleesch, visch, gevogelte, groenten, fruit
zooveel je maar hebben wilt. E^n Chinees
stond een appel te eten, en ik vroeg hem
hoeveel zooiets kost. Twee-vijftig, zei hij
laconiek. Er waren druiven voor f 15 per
pond. Sinaasappelen f 2 per stuk. Okker-
nooten f 2 per ons. Varkensvleesch, waar
de Chineezen gek op zyn, verdween in
groote kwantiteiten voor een tientje per
kilogram. Ik zag er levende kreeften voor
f 1 per stuk, <jri voor een ons ham werd
f 5 gevraagd.
Een Chinees houdt nu eenmaal van lek
ker eten. en waarom zou hij dat niet doen*
als de vrije handel (van „zwart" kan je
hier nauwelijks spreken) zoo winstgevend
is? Maar de tegenstelling Is wel schrijnend,
als men aan de armoe en hongersnood m
het grootste deel van Indonesië denkt.
JlllDUIÜIII!llll!ll!lllllll!li!lll|!l!;i li llllilL'l! lijimii "iHil'J! Il'i'iïll I .TWIMNeMfet
Weerbericht
VERANDERLIJKE WIND
Verwachting, medegedeeld door hei
K.N.M I. te De Bilt, ge'.dig lot Zater
dagavond:
ln het Zuidoostelijke gedeelte van hei
land: In den nacht inatlge tot strepge
vorst. Morgen overdag toenemende
bewolking met later plaatselijk eenige
lichte sifc-euwval en mntlge tot lichte
m vorst. Weinig wind.
H In het overlce gedeelte van het land
Meest zwaar bewolkt niet nu en da:
g eenige sneeuw Matige tot lichte vorst
H Aan de kust tijdelijk temperatuur om
g het vriespunt. Veranderlijke wind
