Djakarta en Batavia
Noren zijn een sportief volk
De tegenstander
infl
uenza
Er wordt op groote schaal gestolen
in vele Nederlandsche fabrieken
Een groot succes
van „Bloemlust"
Buiten de grenzen van den tijd
Heelemaal niet koudj
Wereldnieuws
Vrijdag 21 Februari 1947
2
De Republikeinsche journalisten zijn ontevreder
Batavia, Februari 1947
(Van onzen specialen verslaggever)
„Vogelvrij verklaard zijn in Djakarta
elle republikeinen! Ook zelfs Sjahrir! Dat
weet een ieder! Dat dateert niet van de
laatste dagen, maar van het oogenblik af,
dat de Geallieerden en Nederlanders hier
te Tandjong Priok voet aan wal zetten!!"
Aldus een uitbarsting van „Het Nieuws
blad", de eenige republikeinsche krant die
in het Nederlandsch verschijnt, en toch
heel wat gematigder is dan het meerendeel
der Indonesische persorganen.
„Het Nieuwsblad" doelde op de klach
ten van de vier andere republikeinsche
dagbladen hier („Merdeka". „Ra'jat",
„Soeara Oemoem" en „Berita Indonesia")
over het optreden van den PID. De PID is
de Politieke Inlichtingen Dienst van de po
litie, die tegenwoordig niet meer onder de
zen naam bestaat, maar in het dagelijksch
spraakgebruik wel altijd onder zijn voor-
oorlogsche initialen zal blijven voortleven.
Deze PID dan of hoe hij tegenwoordig
heeten mag is altijd de schrik tder na
tionalistische pers geweest vanwege zijn
groote macht in het (althans op het gebied
der „persvrijheid") weinig democratische
Indische staatsbestel.
Nu hebben de republikeinsche journa
listen hier onder het Britsche bewind een
gouden tijd beleefd. Zij konden alles schrij
ven wat zij wilden en moesten alleen op
passen niet al te beleedigend voor de Engel-
schen zelf te zijn. De Nederlanders konden
hun niets maken bij gebrek aan eenig
machtsapparaat.
Sinds het vertrek der Britsche bezetting
is er veel veranderd. De uit Nederlanders,
Indonesiërs en Chineezen bestaande stads
politie, de z.g. „Civil Police", kwam onder
Nederlandsche leiding en het republikein
sche gemeentebestuur mocht blijven zitten,
maar had nergens een stok achter de deur.
Toen nu eenigen tijd geleden de politie re
publikeinsche journalisten begon op te roe
pen, op last van den (Nederlandschen)
procureur-generaal, om zich te verant
woorden voor het schrijven van „ophit
sende en opruiende" artikelen, ontketende
dit een storm van protest. „Het Nieuws
blad" vond den procureur-generaal wel zeer
naïef om te denken, dat een republikein
zich iets zou aantrekken van zijn bevelen.
„Inderdaad kunnen de Nederlanders ons
voorloopig hun wil opleggen, maar dat ge
schiedt dan ook op de punt van de bajonet!
En zelfs dat is niet effectief gebleken, want
een hardnekkigen recalcitrant zou men ten
slotte zonder verhoor in het gevang moe
ten werpen en dat gaat ook niet zoo maar
een, twee, drie.Het blad merkt drei
gend op, dat he> republikeinsche rechts-
apparaat wel voorloopig uit Djakarta ver
dreven is maar hier uiterlijk op 1 Januari
1949 weer zijn uitspraken zal doen...
„Een ieder weet, dat het gerecht langzaam
is, maar ook nooit iets vergeet
dualistisch bestuur onvermydelykerwijze
met zich brengt.
Deze moeilijkheden uiten zich ook op tal
van andere terreinen, en de bevolking is er
de tlupe van. Men tracht tot samenwerking
te komen door de vorming van een „ge
mengde commissie voor bestuurszaken"
waarin het gemeentebestuur van Batavia
en dat van Djakarta vertegenwoordigd
zijn. De neutraliteit wordt hierbij zorgvul
dig in acht genomen: beurtelings komen
de heeren in de „Balai Agoeng Kota Dja
karta" en in het „Kantoor voor Gemeente
zaken van Batavia" bijeen.en de man-
in-the-street hoopt er het beste van!
Het is allemaal heel ingewikkeld. En het
is niet geheel onbegrijpelijk, dat volgens
vele republikeinen het „eerste en gevaar
lijkste front" Djakarta heet.
Ook een Zandvoortsche baby
op 18 Februari
In Zandvoort kwam op den dag der prin- i
selijke geboorte, 18 Februari j.l in het gezin
van de familie Reijnen aan de Kostverloren-
straat een dochtertje ter wereld.
De echtgenoote van burgemeester Van Al
phen ging op kraamvisite en schonk de jong
geborene- een fraaie pop gekleed in een na-
tionaal-gekleurd costuum. De kleine Vonneke
en haar moeder verkeeren in den besten wel
stand.
Niet alleen tijdens de Europeesche
kampioenschappen schoonryden werd
de Zwitser Gerschweiler eerste, maar
ook behaalde hij in Stockholm den
titel by de wereldkampioenschappen.
Gerschweiler zal op 9 Maart Den
Haag en op 11 Maart in Amsterdam
optreden met de Engelsche Daphne
Walker.
Indrukken van de wereldkampioenschappen op de schaats
Dc laders „zien er den ernst niet van in"
De plaatselijke bond van republikeinsche
Journalisten heeft nu de regeering der re
publiek verzocht deze kwestie voor te
brengen bij de subcommissie voor de pu
bliciteit van het politieke comité der be
standscommissie. Het aantal woorden, noo-
dig om deze instantie aan \te duiden, is om
gekeerd evenredig aan haar belangrijkheid.
Niemand heeft sedert haar geboorte ooit
meer iets van haar gehoord na een bemin-
nelijk-naïeve invitatie aan de Nederland
sche en de Indonesische pers om niet meer
zoo hatelijk te zijn in de wederzijdsche cri-
tiek.
Argwaan.
Intusschen is deze geheele geschiedenis
vooral belangrijk om twee redenen. In de
eerste plaats toont zij aan, hoe groot de
argwaan is aan republikeinschen kant, dat
er ondanks alle Nederlandsche beloften
per slot van rekening niets veranderen zal.
In de tweede plaats is dit een typisch voor
beeld van de moeilijkheden, welke een
De vierde tentoonstelling
met twee dagen verlengd
De groote bloembollen tentoon stelling in
het gebouw van de „Habegé" te Lisse heeft
niet te klagen over gebrek aan belangstel
ling. Meldden wij Donderdag reeds dat de
Russische. Amerikaansche en Engelsche
ambassadeurs de expositie met een bezoek
vereerden, thans kan meegedeeld worden,
dat ook hun Noorsche ambtsgenoot Vrij
dagochtend een kijkje komt nemen. De
Belgische ambassadeur wordt Zaterdag
middag om drie uur verwacht.
De organisatoren van deze vierde
tentoonstelling op dit gebied, vereenigd
in de stichting „Bloemlust", zijn be
zweken voor den stroom van telegram
men en verzoeken om de tentoonstel
ling nog met enkele dagen te ver
lengen. Aanvankelijk lag het in de
bedoeling Zaterdagavond te sluiten, er
zijn nu echter twee dagen bijgekomen
en daar Zondag het gebouw gesloten
is, wordt de expositie Dinsdagavond
om 9 uur na de uitreiking van den
wisselbeker, die door het publiek aan
den besten inzender wordt toegekend,
definitief als geëindigd verklaard.
Chauffeurs neergeslagen en van
hun geld en hun auto beroofd
Gisteravond is onder de gemeente Kapelle
op Zuid-Beve!and een vrachtauto, afkomstig
uit het Noordwesten des lands, door een aan
tal mannen overvallen. De twee chauffeurs
werden neergeslagen en van hun geld beroofd
De daders gingen er daarna met de vrachtauto
vandoor De chauffeurs bleken vrij ernstig
gewond te zijn.
De radio geeft vanavond:
HILVERSUM I, 301.5 M.
19.00 Nieuws. 19,15 Voor de jongeren. 19.30 Lich
te muziek. 19 50 Voor de landarbeiders. 20.00
Nieuws en Gewone pian. 20.15 Pelléas en Méll-
sande, opera van Debussy. 22.30 Platen. 23.00
Nieuws. 23 SO Dansorkest.
HILVERSUM II, 414.5 M., 218 M. en 1875 M.
19 00 Denk om de bocht. 19.15 ..Om de tafel".
Gesprekken over' de wereld in wording. 19.30
Cursus ..Ons vrijzinnig Protestantsch Geloof".
20.00 Nieuws. 20.05 Planokwartet van Schumann
20 30 Lezing ..De strijd om den mensch". 21.00
Platen op verzoek. 21 30 Buitenlandsch overzicht.
21.45 Lichte muziek. 22.15 Jazz. 22.40 AvondwlJ-
dlng. 23.00 Nieuws. 23.15 „Pastorale", Van Beet
hoven
„Het woord is aan den Officier van
Justitie".
Het zooveelste geval van l'abrieksdief-
stal wordt berecht en de verdachte luistert
met aandacht naar het requisitoir. Meestal
ns het een arbeider of een fabrieksmeisje,
die nog nooit met den strafrechter in aan
raking zijn geweest, maar die in een min
of meer begrijpelyken drang naar een
extra'tje, zonder den ernst van het geval
goed te beseffen, zich vergrepen hebben
aan den schijnbaren overvloed van het fa-
brieksgoed In kwestie, hetzij chocola of
sigaretten of een ander artikel, dat op de
zwarte markt gewild is. Hier schuilt trou
wens de reden, dat het requisitoir bijna
altijd eindigt met een eisch tot een gevoe
lige vrijheidsstraf.
Dan schrikt de verdachte meestal en
vaak komen de tranen erbij te pas. En
toch wordt gevangenisstraf hier hard noo-
dig geacht, al zijn het „kruimeldiefstallen",
zij vormen, juist omdat het groötste deel
van het gestolene naar de zwarte markt
verdwijnt, een bedreiging voor de economi
sche positie van Nederland en wat mis
schien nog belangrijker is, zij dragen in
belangrijke mate bij tot een moreele ont
wrichting, die in haar algemeenheid
schrikbarende afmetingen begint aan te
nemen.
Er wordt veel gestolen in de Nederland
sche fabrieken, vooral door de jongeren
en het is langzamerhand zóó'n gewoonte
geworden, dat oudere arbeiders, die er niet
aan mee willen doen, soms door de ande
ren niet meer worden vertrouwd en als
„a-sociale" elementen worden beschouwd.
In het begin ging het met kleine beetjes
tegelijk, „voor eigen gebruik", maar al
ras zag de zwarte handel een nieuwe voe
dingsbron en begonnen de leden yan 't
gilde zich op te stellen bij de fabrieks-
poorten. Toen zagen de arbeiders een mo
gelijkheid om hun in verhouding tot de
heerschende prijzen ongetwijfeld niet
hooge loonen door eigen initiatief wat
aan te dikken en het kwaad begon, strenge
controles en kans op ontslag ten spijt.
De geraffineerdste methodes werden uit
gedacht. Op een groote sigarettenfabriek
holden de verpaksters de doorloopende
hakken van hun schoenen uit en verstop
ten daar de sigaretten in. Op deze wijze
smokkelden zij veertig sigaretten per dag
naar buiten, die hun op de zwarte markt
verkocht een „extraloon" van een dikke
honderd gulden per maand opleverden. De
gestolen hoeveelheden van chocola, boter,
suiker, vet, textiel, sigaretten gaan ver
uit boven het voor eigen consumptie be-
noodigde.
Het lijdt geen twijfel, of iedere fabrieks-
dlef sust zijn geweten met hét argument,
dat hy uit „nood" steelt. Daarom vindt hij
het ook „niet zoo ernstig". Men kan zonder
overdrijving zeggen, dat deze mentaliteit
een noodlottige oorlogscrfenis is. Men stelt
het „noodzakelijke" en vaak is dit alleen
maar het „quasi-noodzakelijke" boven
het moreel-verwerpelyke. In den oorlog
stalen wij, omdat het moest. Wü zetten
onze rechtsprincipes op zij in een strijd op
leven en dood. Maar nu is die strijd voorbij
en het is de allerhoogste tijd, dat wij deze
principes weer recht doen wedervaren.
Het gaat niet langer aan, dat wy ze op
offeren terwille van een bioscoopje, een
glaasje bier of een plak leverworst op
onzen schraalbelegden boterham.
Want het lijdt evenmin twijfel dat het
„extra'tje" wordt omgezet in de "kleine
luxe-dingen, die vooral de arbeider, die
er maar net kan komen, nooae mist. De
bij iedere zitting van den politie-rechter
aangehaalde noodzaak is een schyn-argu-
ment geworden, als men ziet «hoeveel er
gestolen wordt.
De gevangenis wacht.
Er zijn velerlei factoren, die de ophef
fing van het kwaad bemoeilijken. Naast de
hierboven aangehaalde is de voornaamste
wel het heerschende tekort aan arbeids
krachten. Bang voor ontslag hoeft nie
mand te zijn. Het fabrieksmeisje, dat den
eenen dag op sigarettendiefstal betrapt
wordt en de laan uit gaat, staat den vol
genden dag op de personeelsafdeeling van
een chocolade-fabriek en steelt vroolijk
verder.
Het staat natuurlijk vast. dat verbete
ring van de economische positie in Neder
land het gewenschte effect zal hebben.
De zwarte handel zal dan verdwijnen en
daarmede de voornaamste drijfveer voor
de fabrieksdiefstallen opheffen. Het blijft
dan echter een treurig symptoom, dat de
moraal blijkbaar alleen op materieelen wel
stand berust.
Inmiddels is het echter nog niet zoo
ver en ziet het er evenmin naar uit, dat
deze economische positie binnen afzien-
baren tijd zal verbeteren in zoodanigen
vorm, dat de „luxe-nood", waarin wij ver
keeren, zal worden opgeheven. Daarom
blijft de Justitie niets anders over, dan met
de uiterste gestrengheid op te treden. De
arbeiders in dc betrokken bedrijven zijn
per circulaire van het Openbaar Ministerie
gewaarschuwd, dat hun bij overtreding
gevangenisstraf wacht en dat dit geen loos
dreigement is, kan men iederen dag op de
zitting van den politierechter met eigen
ooren hooren.
Oude films niet geheel verdwenen
In Engeland bestaat een filminstituut, dat
een ..Nationale Fümbibliotheek" in stand
houdt. Hoewel de instelling niet over ruime
financiën beschikt, verzamelt zij gest
waardevolle films. Verleden jaar verwierf zij
niet minder dan 100 speelfilms en 200 jour
naals. Daarbij zijn Pabst's werk „Kamerad-
schaft", dat in 1931 werd gemaakt en, bij
wijze van tegenstelling een film, die hij onder
het nazi-regiem maakte in 1943: „Paracelsus'"
en verder „Birth of a nation", door D W
Griffith in 1915 gemaakt, een van de belang
rijkste filmwerken in de geschiedenis van de
film.
Een medewerker schrijft uit Oslo:
Zooals in ons land op de Zondagen duizen
den en duizenden de tribunes der voetbalvel
den bevolken en regen en wind trotseeren om
twee maal drie kwartier naar een wedstrijd
te kijken, zoo staan tienduizenden Noren op
de weekeinden op de tribunes rondom de ijs
banen om hun favorieten in het hardrijden
op de schaats aan te moedigen. Een vorst van
meer dan tien graden deert hun niet, zij ver
warmen elkaar door het laaiend enthousiasme
als in een internationalen wedstrijd een Noor
wint en overigens zijn zij dik genoeg gekleed
(en doelmatig!) om zoo min mogelijk van de
koude last te hebben.
Twee maal 26.000 toeschouwers waren bij
de wereldkampioenschappen in het Bislet-
stadion te Oslo aanwezig, twee maal duizend
minder dan bij de Europeesche athletiekkam-
pioenschappen, die in den zomer zijn gehou
den en toch was er geer. biliet meer te krij
gen. Dit raadsel is gemakkelijk op te lossen,
want de winterkleéding der Noren is zoo
dik (booze tongen fluisteren, dat negen van
de tien Noren een fleschje ..met wat er in"
bij zich hebben) dat de capaciteit der tribunes
bij schaatswedstrijden duizend toeschouwers
minder bedraagt.
Het is een wonderlijk gezicht, dat Bislet-
siacion vol te zien met die kleurige winter-
kleedij, waarbij de roode muts, teeken van
het verzet in den bezettingstijd, domineert
Zelfs de erfprins Harald, die met zijn vader,
den Kroonprins en zijn grootvader, den Ko
ning van Noorwegen, op den tweeden dag de
wedstrijden bijwoonde, droeg een roode muts
en hadeen chronometer in de hand.
Inderdaad, geen Noor, die zichzelf respec
teert, heeft niet een chronometer teneinde de
ronden- en de totaaltijden der rijders na te
gaan en de officieele tijdopnemers te contro
leeren.
Het viel ons op, hoe deskundig dit publiek
is. De beste tijden van eiken rijder kent men
uit zijn hoofd en dat op vier afstanden., de
500, 1500, 5000 en 10 000 meter. Men telt niet
mee, als men niet weet wie Charles is (Ma-
thiesen), wie Sverre (Farstad), wie Aake
(Seyffarth), wie Jan (Langedijk) en wie Aage
(Johansen) En wij hebben kleinè jongens van
zes, zeven jaar, die nauwelijks aap noot, mies
(In het Noorsch dan natuurlijk!) kunnen
schrijven, de rondentijden op de 10.000 meter
zien noteeren in het speciale programma, 44
sec., 43.5, 43, 42.5. 43, 44. 44 5, 45 enz. enz
En zoo 25 ronden achter elkaar.
Sportief is het Noorsche volk zeer zeker.
Want de Fin Parkkinen, die wereldkampioen
werd. werd geestdriftig bejubeld al was het
Sterk
Uw seiimcenJ
met
l/I tfhffiH» f
Minder dan ooit "kunt U die
vermoeidheid en neerslach
tigheid juist nu-gebruiken.
Doe er iets aan - neem Sanatogen.
Sanatogen versterkt het geheele
gestel, geeft werklust en een beter
uithoudingsvermogen. Talloos
zijn degenen, die door Sanatogen
hun levensvreugde hebben her
wonnen en het warm aanbevelen.
Neem óók Sanatogen. Uw apo
theker of drogist heeft het in
voorraad.
sakatocen
dan een groote teleurstelling voor de Noren,
dat Farstad het op de 10.000 meter met meer
dan een halve minuut van hem verloor en
daarmede den titel van wereldkampioen ver
speelde. Men juichte toch ook dien kranigen
Engelschman toe, Cronshey, die zonder hulp,
in zijn eentje, dit wereldkampioenschap be
zocht en zich dapper door de moeilijkheden
heensloeg. Hij maakte bijzondere tijden, zoo
goed zelfs, dat hij op de 10.000 meter sneller
bleek te zijn dan de Noorsche kampioen Wahl
en de Europeesche kampioen Seyffarth. Hij
seinde de resultaten zelf naar zijn land; En
gelsche journalisten vonden het niet de
moeite waard naar Oslo te komen, honden
races zijn blijkbaar belangrijker dan deze ge
zonde volkssport.
Over journalisten gesproken, heel Europa,
met uitzondering van Engeland, was zoo'n
beetje vertegenwoordigd, niet minder dan
80 krantenmenschen vulden de tribunes.
Als de Russen hadden meegedaan aan dit
wereldkampioenschap, en dat was toch oor
spronkelijk de bedoeling geweest, dan waren
er honderd verslaggevers uit Moskou en Le
ningrad gekomen Waar men hen had moeten
bergen, is ons een raadsel. Want wij stonden
op de perstribune nu al mannetje aan man
netje.
En de Noren juichten den Tsjech Kolar toe.
die hun landgenoot Karlsen royaal sloeg en
daarbij een stijl demonstreerde, welke diepen
indruk maakte. Sportief zijn de Noren, wani
zij bejubelden Kolar, zooals zij het twee
weken daarvoor Kees Broekman hadden ge
daan, toen onze landgenoot de 10.000 meter
won. Broekman, die in het hotel op bed lag
met influenza, maar via de radio de uitsla
gen noteerde en zoo ook kon meeleven met
een strijd, waaraan bij zoo gaarne had mee
gedaan. Influenza is de gevreesde tegen
stander van deze wereldkampioenschappen,
want het waren niet de onderlinge concurren
tie en de strijd tegen het uurwerk, welke de
meeste slachtoffers maakten maar het was de
hchte en niettemin voor 'n hardrijder fnuiken
de koorts die groote mannen als Charles Ma-
thiesen, Goethe Hedlund, Aage Johansen, Odd
Lundberg en nog vele anderen tot ontijdig
opgeven van den strijd dwong. Waardoor dit
wereldkampioenschap toch min of meer een
mislukking is geworden.
Bosman rijdt Zondag in Spaarndam
De IJsclub „Nova Zembla" organiseert Zon
dagmiddag 23 Februari op de baan te Spaarn
dam een wedstrijd over veertig km. Uitgenoo-
digd zijn de bekende rijders Bosman (Breu-
kelen), die den Elfstedentocht won, gebroeders
Vermeulen (Ter Aar), Schipper (Giethoorn)
en Nauta (Warga). die een rol hebben gespeeld
bij den Elfstedentocht.
Enkele jonge krachten uit Haarlem en om
geving, o.a. Verharen, Warmerdam en Oud
hebben ingeschreven. Een beker en medailles
zijn beschikbaar gesteld.
Deze Deensche meisjes wilden graag zwemmen en zij maakten het ijs van het Kopen-
haagsche bad stuk om een verfrisschend bad te nemen.
/"\NS DENKEN is beperkt binnen de gren-i den tijd te verbreken, ze zoekt een enkelen
^zen van den tijd: het verleden is voorgoed keer haar onderwerpen ook in die richting,
verloonen. df» inpknms* is afveslnten door pen Men:oeo
verloopen, de toekomst "is afgesloten door een
starren, ondoordringbaren wand en alleen de
smalle strook van het heden is bereikbaar en
ook zij vliedt voortdurend onder ons weg.
Alles wat geschiedt is juist bezig over den
rand naar den verleden tijd heen te glijden
op het oogenblik dat wij het ervaren. Wie
zich daarin verdiept kan het
beeld verbijsterend en benau
wend vinden, maar we zijn
er volkomen vertrouwd mee
geraakt, zóó vertrouwd, dat
het ons geen vrees inboezemt,
maar dat integendeel een ge-
daohtengang, die ons tracht te
leiden naar de slotsom, dat er ook een ander
tijdsbegrip mogelijk is, verwarrend en onheil
spellend werkt. We hebben trouwens geen
middelen om uit te drukken hoe een dimensie
zou moeten zijn, die buiten de aardsehe wer
kelijkheid ligt en waarin de onverbrekelijke
grenzen tusschen verleden, heden en toe
komst weggewischt zouden zijn.
Maar geheel ontbloot van middelen om ons
deze „andere" werkelijkheid voor te stellen
zijn we toch ook niet In onze droomen leven
we volkomen en intens in een ander bestaan
dan dat van ons rustend lichaam en de kun
stenaar. die ons een vertelling doet, bereikt
eigenlijk hetzelfde. De film, in haar meest
suggestieve ©ogenblikken laat ons deel heb
ben aan een andere werkelijkheid of ons een
deel van het vroegere leven opnieuw ervaren
wanneer zij uit den rijkdom van haar zuinig
bewaarde documentatie put.
50. Joris Goedbloed verloor verder geen
minuut. Hij sprong in de auto, trok Panda
naar binnen en gaf gas. „Ik weet wat je
zeggen wilt, manneke!" zei hij terwijl de
auto wegschoot. „Ge wildet mij beschuldi
gen van onrechtvaardige daden! Ge zoudt
m\j willen doen opmerken, dat ik gene
markies d'Isengrim heb blootgesteld aan
het gevaar gearresteerd te worden wegens
diefstal van ridderorden! Welnu, ik geef
toe, datdit gevaar bestaat, maar wij moe
ten onze handen vrij hebben om Ermeric's
schat te gaan halen! Hebt ge„Ik praat
niet meer tegen je!" snauwde Panda. „Je
bent een schurk! Uit!" „En hier," zet Joris,
„heb ik de kaan van de plaats waar dc
schat zich bevindt!" Hij reikte Panda een
groot vel papier toe en Panda vergat, dat
Menigeen zal zich de niet overal begrepen
film „Peter Ibbetson" herinneren en nog vrij
kortgeleden was ..Thunderrock" te zien
„Vlucht in het verleden" genaamd. Beide
deden op hun manier en hun gebied denken
aan de onderwerpen, waarin schrijvers als
Priestley en Wells zich graag verdiepten en
die alle aan overeenkomstige gedachten ont
leend waren.
Er is nu weer zoo'n film. Ze heet „H a 1 f-
w a y House" en vertelt van een gezelschap
menschen, dat een nacht doorbrengt in een
herberg in Wales, waar het heele leven een
jaar achter blijkt te zijn. De herberg is een
jaar geleden door een bombardement ver
nield en de waard en zijn dochter zijn toen
om het leven gekomen. De gasten zijn'met
hun problemen in een andere werkelijkheid
gestapt dit doet heel sterk aan Wells den
ken en ondergaan daarin de problemen,
die ze hebben meegebracht. De geleidelijke
opheldering over hun situatie schenkt hun de
troostrijke wetenschap, dat het overschrijden
va-n de grenzen van den tijd niet zoo'n wreede
ervaring is als het schijnt en dat ook de stap
uit het heden in de toekomst, die zij, ieder
op hun eigen manier duchten gedaan kan
worden, zelfs als zij de laatste stap op aarde
zou kunnen beteekenen.
Uiterlijk is deze film een absurditeit. En
waarschijnlijk zullen velen haar als zoodanig
voelen. Dat komt, omdat het moeilijk is de
onwerkelijkheid te suggereeren met midde
len. die zoo bij uitstek reëel zijn Er zijn te
veel stoffelijke beletselen in de filmbeelden
Heeft de film in het karakter van haar mid- die de volkomenheid der illusie in den weg
delen al een mogelijkheid om de grenzen van s*330- Maar ook v00r wie niet bereid Is zon
der critiek den stap buiten de grens der wer
kelijkheid te doen. blijft er veel te waardee-
ren in „Halfway House": voortreffe
lijk spel van artisten als Frangoise Rosay en
goed filmwerk van ervaren mannen als Cal-
vanti. Balcon en Dearden. In zooverre zou
men den makers in gebreke kunnen stellen
dat zij niet in de eerste plaats gestreefd heb
ben naar een filmische uitbeelding en slechts
het spel registreerden. Maar ze hebben dat op
een verantwoorde en fijngevoelige manier
gedaan en een volkomen bevredigende han
deling verkregen.
In elk geval is dit een film, die tot denken
stemt en dat doet niet alles wat er op cellu
loid is vastgelegd. v. G.
FILM-FESTIVAL IN BRUSSEL.
Het werkcomité van het wereldfestival van
film en schoone kunsten, dat in de maand
Juni in België zal worden gehouden, heeft
thans besloten, dat de filmvertoonlngen te
Brussel zullen plaats vinden. De eerste prijs
van het festival zal worden toegekend aan de
beste speelfilm. Verder zal de regeering nog
vier extra prijzen uitloven voor de films, die
na den eersten prijs het mooist gerangschikt
worden. Ook voor de beste mannelijke en
vrouwelijke vertolkers zullen prijzen be
schikbaar worden gesteld.
De Centrale Eereraad voor de Kunst heeft
aan den letterkundige L. M. A. Kuitenbrouwer
(Albert Kuyle) de beroepsuitoefening tot 1
Januari 1951 verboden.
Te Geleen ls een meisje aangehouden, dat
niet minder dan dertien fietsen had gestolen.
Eigenlijk zijn Bosman, Schippers en
Nauta maar gewone rijdertjes en is de Elf,
stedentocht maar een genoeglijk schaats-
tochtje. Tenminste als men den Enkhu'.zei
Almanak wil gelooven en wie zijn wij ten.
slotte, dat wij het woord van den vanoud
vermaarden Erve C. Stichter in twijfe
zouden kunnen trekken? Immers, de alma
nak zegt over het weer in Februari: „Ge
middeld zal de temperatuur ongeveer twei
graden Celsius te laag zijn, waardoor af ei
toe lichte tot matige vorst zal voorkomen.'
Voor een iegelijk, die door deze verbluf
fend-juiste voorspelling verlangend is ge
worden naar het weer in de rest vai
Februari, is dan bestemd dat de tweedi
helft zachter zal zijn. Tevens moet mei
van den 21sten tot den 24sten bijzonde
op zijn hoede zijn voor „koude, hooge win
den". Bovendien lezen wij, dat de zon dei
18den om 8,58 uur in de vïsschen heeft ge
staan; een tijdelijke verhooging van he
huisbrandrantsoen die, naar wij vernemen
door de visschen op hoogen prijs wen
gesteld.
Zoo gij zoo'n Jantje Precies zijt, dat g|
j wilt weten wat „2 gr. te laag" beteekent
hebben wij voor U twee mogelijkhedei
onder de loupe genomen. Men zou er vai
uit kunnen gaan. dat men de temperatuu
liever boven de 75 graden Fahrenheit zie
en dat alles, vyat daar onder ligt, te laag is
maar liever-koekjes worden in EJnkhuizei
niet gebakken en wij zouden U in dat geva
willen aanraden vooropgesteld, dat gj
voor een wapenstilstand geen angst koes
tert U per Skymaster naar Indonesië t
begeven.
Nu de tweede mogelijkheid. „Te laag"
zoo zegt de heer Erve C. Stichter, „is d
temperatuur, als zij beneden de normal)
ligt." „Nogal wiedes", antwoordt gij spits
voudig. „Niks wiedes", aldus de Erve C.
„want de temperatuur is slechts zeidei
normaal". Aangezien hij zich welbewus
is, dat deze verbluffende uitspraak nade
uitleg behoeft, staaft hij zijn bewijsvoerinj
met de volgende indrukwekkende sta
tistiek. „Slechts op vijf van de honden
dagen is de temperatuur normaal".
„Dus", verduidelijkt de Enkhuizer, „i
zij op de andere vijf en negentig dagen t(
hoog of te laag".
Wij willen wel toegeven, dat toen wij di
lazen, wij van puren ootmoed ons ijzer-
sterke schoolpetje afnamen en een oogen
blik in gedachten verwijlden bij den man
die hier had aangetoond, hoe duizeling,
wekkend hoog het menschelijk intellec
vermag te stijgen.
Zoo gij zoudt willen beweren, dat er aai
die „normale" temperatuur gedurende vij
van de honderd dagen, niet zoo gek vee
normaals is, willen wij U waarschuwen
dat gij dan de kans loopt te Enkhuizen'vooj
„muggenzifter" te worden uitgekreten.
Om tot den Erve C. terug te keecen. Hi
is iemand, die al bijzonder weinig tijd ver
brast met het weggooien van zichzelf ei
hy zegt dan ook: „Aangemoedigd door he
welslagen van onze temperatuur-voorspel-
lingen over 1941-1946 hebben wij onz«
onderzoekingen, met betrekking tot de
grondslagen derzelven, steeds verder voort
gezet". Tevens is hij een zakelijk man. Zeg
hij niet op pag. 137 op eenigszins korze-
ligen toon „Het is ni^t redelijk te ver
langen, dat het in Juni eiken dag moo:
weer is".
Nee, dat is. het zeker niet en gezien de
ontmoediging, die hem bij zijn minder
geslaagde weervoorspelling in 1947 ten deel
is gevallen, lijkt het ons raadzaam, dat hij
in zijn Enkhuizer voor 1948 op de voor
pagina zet: „Het is niet redelijk te ver
langen, dat deze Almanak steeds juiste
weervoorspellingen geeft".
W. L.
De nalatenschap van Max Blokzijl
Het Haagsche tribunaal moet beslissen in
hoeverre de nalatenschap van Max Blokzijl
verbeurd verklaard zal dienen te wórden. Hel
bleek, dat de nalatenschap ongeveer 60.000
groot is, waarbij een recht op pensioen kemt
dat aan Blokzijl als hoofd van de afdeelin|
pers en propaganda van het voormalige de
partement van volksvoorlichting werd toege
kend. Voor dit pensioen werd uit 's rijks kas
een bedrag van 47 000 gestort, waardoor
Blokzijl recht kreeg op een pensioen, waarbij
zijn dienstjaren als journalist zouden mede
tellen. Blokzijl verdiende bij het departement
6500.— per jaar.
Namens de weduwe trad op mr. A.
Lauwere. Hij verklaarde, dat zij geen lid waa
geweest yan eenige N S.B.-organisatie en dat
verbeurdverklaring van het geheele vermo
gen haar zeer zou dupeeren. Het tribunaal
zal op 6 Maart zijn beslissing bekend maken.
ONKOSTENVERGOEDING VOOR
ENGELANDVAARDERS.
De chef van den staf van den inspecteur-
generaal der Koninklijke Landmacht deelt
mede: Teneinde een 'overzicht te krijgen van
de kosten. die Engelandvaarders gemaakt
hebben voor hun overtocht, en waarvan nog
geen restitutie heeft plaats gevonden, w
aan betrokkenen verzocht deze op te geven
vóór 31 Maart 1947 bij het Nationaal Steun
fonds, Oosteinde 13 te Amsterdam.
Daarna zal getracht worden alsnog restitu.
tie van deze kosten te verleenen.
De opgaven moeten vergezeld gaan van een
uitvoerig rapport, zoo mogelijk met verkla
ringen van personen, die de juistheid daar
van kunnen bevestigen, benevens een opgave
van de voor de reis aangegane verplichtingen.
hy niets meer met hem te maken wilde
hebben en vouwde het open. „Hoe ken je
die plaats zo goed?" vroeg hij. „Heb je de
schat dan al eerder gevonden..Eerst van
daag, manneke!" antwoordde de vos. „Ik
heb een buitengewoon verstand en bemerk
■dingen, die een ander ontgaan! Cavalléria
Rusticana! Zoals wij Latinisten zeggen. Let
maar eens opl"
Op uitnoodiging van de Britsche communis
tische partli zuilen zes leden van de communis
tische partij uit de Amerikaansche zöne van
Duitschland onder wie de partijvoorzitter. Max
Reimann, naar Engeland vertrekken om de
ferentle van de communistische partij in het
Britsche imperium, dïfe Zondag a.s. te Londen!
zal worden gehouden, bij te wor.en.
Minstens vijf personen werden gedood- en
ongeveer zeventig gewond, toen de Red Arrow
Express, welke tusschen New York en Detroit
loopt, in de buurt van Altoona uit de rails liep.
Op dat oogenblik maakte de trein een scherpe
bocht heuvelafwaarts. Twee locomotieven en de
eerste acht wagons kantelden.
De correspondent te Moskou van het Tsj'
cho-Slowaaksehe persbureau Ceteka seint, d
men te Moskou algemeen van meening is. dat de
Sovjet-Russische diplomatie van haar „actief-
defensleve" houding over zal gaan tot een
„frontaal tegenoffensief'. De correspondent, die
wijst op het feit, dat de Sovjet-politici bij de
laatste verkiezingen htm bevoegdheden door
bijna 100 der kieezrs zagen bevestigd, maakt
tevens melding van een artikel over de Engelsch-
Amerikaansche politiek, dat de Prawda publi
ceerde cn dat, volgens hem, algemeen als een
aanwijzing wordt beschouwd, dat zich een ver
andering in de Sovjet-diplomatie zal voordoen,
Het Britsche ministerie van buitenlandsche
zaken maakt bekend, dat V. F. W. Cavendish
Bentinck. Britsch ambassadeur te Warschau, tot
ambassadeur in Rio de Janeiro is benoemd. De
tegenwoordige ambassadeur in Rio, Sir Donald
Saint Clair Gainer, zal, naar uit betrouwbare
bron verluidt, waarschijnlijk tot ambassadeur te
Warschau benoemd worden. Voorts is Sir Nigel
Bruce Ronald, waarnemend onder-minister van
buitenlandsche zaken, tot ambassadeur in Lis
sabon benoemd als opvolger van Sir Owen Saint
Clair O' Maiiey. Tot Britsch politiek vertegen
woordiger te Sofia Is J. C. Sterndale Bennett
benoemd als opvolger van A. B. Houston Bos-
wall, die onlangs tot gezant té Beiroet werd be
noemd.
