Ongewenschte openhartigheid Indië-debar in de Eerste Kamer Zilveren sprookje van lang geleden Boekbespreking De nieuwe bonnen Slapen ho-maar - Pijn des te meer! Wereldnieuws l Donderdag 27 Februari 1947 IN DE WERELDPOLITIEK: He: is niet de eerste maal dat Bevin. de energ-.ekBritsche minister van Buitenland- sche Zaken, tegenover de Engelsche volks vertegenwoordiging een openhartigheid aan der. dag heeft gelegd die in buitenlandsche kringen als een onvriendelijke en een onwel- voegelijke onbescheidenheid werd beschouwd. Bevin voelt blijkbaar niet erg veel voor de diplomatieke conventie, die voorschrijft de buitenwereld steeds een minzaam gezicht te toonen. ook al vliegen binnenskamers de spaanders in het rond. Hij heeft thans het Britsche Lagerhuis vergast op een zeer rond borstige en gedetailleerde beschrijving van de Amerikaansche machinaties in het Palestijn- Bche probleem en het is in het geheel geen wonder dat men in Amerika „verbaasd en ge belgd" is over deze ongebruikelijke openbaar heid, vooral, omdat de onthullingen van Be vin allerminst een gunstig licht wierpen dp de mate, waarin Truman en de zijnen de ob jectiviteit in acht namen bij hun Palestijnsche bemoeiingen. De verklaring van Bevin Het doorschemeren dat er bij Truman zeer speciale eigenbelan gen in het spel waren toen hij weigerde, zijn bekende nota van 1946, die aandrong op on middellijke immigratie van honderdduizend Joden in Palestina, in te houden in het belang van de aan den gang zijnde onderhandelingen in Londen. Bevin is kennelijk door de ontwik keling der omstandigheden in een hoek ge drongen, zoodat hem als eerlijk bewindsman niets anders overbleef dan de feiten weer te geven zooals ze waren. Het Lagerhuis heeft recht op volledige Inlichtingen, wil het debat een vruchtbare basis hebben zoo heeft Bevin ongetwijfeld geredeneerd en hij heeft toen niet geaarzeld, den schijn van volkomen vriendschap met de Vereen:gde Staten op te offeren aan die volledigheid. Zoo weet de wereld thans, dat Engeland en Amerika ook hun onderlinge meeningsver- schillen hebben, niet, dat zülks nooit eerder bekend was, doch nu staat een ondubbelzin nige officleele uitspraak van den man die de teugels der buitenlandsche vriendschappen in handen heeft, boven de officieuse uitlatingen en geruchten. Er is een officieeie vorm ge geven aar. de controverse tusschen de Weste lijke geallieerden en de objectieve waarnemer zal dit allerminst betreuren. De zuivere om schrijving van een internationale verhouding laat minder ruimte aan allerlei irreëele ver wachtingen en geeft minder kans op onver wachte teleurstellingen dan een verbloemen van de juiste verwikkeling. In zooverre heeft Bevin bewezen, zijn taak in de nieuwe diplo matie te begrijpen. Heeft niet onlangs de Belgische minister van Buitenlandsche Zaken. Spaak, in een overzicht van de U.N.O.-werk- zaamheden verklaard, dat voor hem de groote vooruitgang in de internationale samenwer king in de eerste plaats te constateeren viel in het veranderen der diplomatieke étiquette, die van geheim meer en meer openbaar en openhartig aan het worden was? Bevin blijkt deze nieuwe étiquette te prefereeren; welis waar niet dan r.a een maandenlange aarzeling en dan nog op het uiterste moment, doch in ieder geval heeft hij zijn keus zeer consequent doorgevoerd, toen hij eenmaal gekozen had. In Amerika blijkt men van een andere mee ning te zijn. De Amerikaansche pers heeft zich tenminste vrijwel unaniem zeer boos ge maakt en er zijn zelfs kranten, die de econo mische hulp van Amerika aan Engeland in het geding brengen, zeggend, dat deze weinig voordeel zal trekken uit de thans geschapen situatie. Reuter schrijft dat de Amerikanen niet zoozeer gebelgd zijn over Bevin's voor stelling van feiten, dan wel over het tijdstip waarop Bevin zijn onthullingen heeft gepu bliceerd Dat dit tijdstip van Engelsch stand- ?unt gezien, het uiterste was. nemen zij blijk- aar niet in aanmerking. Het is ook mogelijk, dat volgens Amerikaansch standpunt in geen enkel diplomatiek probleem gesproken kan worden van een „uiterste termijn voor publi catie", overwegende, dat de openbaring van bepaalde ontwikkelingen niet door het open-> baar belang doch door het diplomatieke pres tige wordt bepaald. Deze opvatting een hopeloos verouderde en gevaarlijke tevens heeft jarenlang haar stempel op de interna tionale diplomatie gedrukt en heeft haar tot een bedriegerij op groote schaal gemaakt. Het vriendelijke, minzame masker der diplomatie heeft steeds de kronkelwegen en manipulaties der diplomaten verborgen voor de goedge- loovige massa des volks, die steeds maar weer slikte wat men haar voorhield en steeds maar weer bedrogen uitkwam. Wanneer men in Amerika gesteld is op het behoud van een dergelijke maskerade, is het waanzin te spre ken van „volken, die in de U N O. vereenigd zijn", want dan is het Amerikaansche volk er zeker niet bij inbegrepen. Dit geldt overigens r.iet voor het Amerikaansche volk alleen. Reeds eerder werd op deze plaats gewezen op de foutieve structuur, die sommige U.N O - delegaties kenmerkt een structuur die den afgevaardigden volmacht geeft te handelen en te besluiten volgens Inzichten, die in gee- Geen nieuwe huwelijks inzegening na een scheiding Besluit der Generale Synode der Ned. Hervormde Kerk »e Generale Synode der Nederlanasch Her- ade Kerk heeft haar standpunt bepaald lanzien van de kerkelijke inzegening van huwelijk. Indien een der partijen gehuwd geweest, doch gescheiden is. Zij is van oordeel, dat volgens den Bijbel het huwelijk slechts door den dood ontbonden kan worden. Zij heeft oog voor den huidigen huwelijksnood en wil juist daarom dit uit gangspunt onverkort handhaven. Daarom verklaart zij. dat een tweede huwelijk na echtscheiding niet kerkelijk ingezegend dient te worden. Zij besloot een reglementsveran dering aan de classicale vergaderingen voor te leggen, waardoor zulk een inzegening niet meer kan geschieden Dit besluit viel met groote meerderheid van stemmen. Over de vraag of een mogelijkheid tot dispensatie moet worden geschapen, zal later worden beslist De radio geeft Vrijdag HILVERSUM I 301 m. 7.00, 8.00, 13.00, 19.00, 20.00, 22-00 Nieuws. nen deele getoetst zijn aan de openbare mee- .ning der volken zelf Het is prettig te merken. dat invloedrijke mannen als Bevin en Spaak I de les van den Volkenbond geleerd hebben en van plan zijn. de nieuwe inzichten in prak- i tijk te brengen, doch het is niet bemoedigend I te weten dat eer. machtig land als Amerika nog in het geheel niet doordrongen is van de noodzakelijkheid, dat in den kring der inter nationale samenwerking niet de staatslieden doch de volken te praten hebben. Dat de Amerikaansche pers in het duidelijke geval van Palestina niet den moed of de overtuiging heeft de zoo vaak uitgebazuinde leuzen var. ..Amerika stelt al zijn krachten in dienst der U.N.O." en „Amerika beschouwt de UNO. als een onvoorwaardelijk ideaal" een practi- schen grond te geven door Bevin's openhar tigheid als een eerlijke en moedige toepassing van een nieuw begrip der diplomatieke taak te waardeeren. Is een teleurstelling die zelfs door het feit, dat het in dit geval een zaak was die Amerika's prestige geen voordeel deed, niet veel verzacht wordt. J. L. In Amsterdam staat een huis... 7.13 Ochtendgymn., 7.30 Koor. 7.45 Woord van den dag, 8.15 Gewijde muziek, 8 30 Gr.pl., 9.00 Schubert, 9.30 Pianoduo, 10.00 Kwartet, 10 30 Morgendienst. 11.00 Koor, 11.15 Cello, 11.45 Familieberichten uit Overzeesche Ge- biedsdeelen, 12.00 Mandolinata, 12.45 Orgel, 13.15 Metropavane orkest. 14 00 Gr.pl., 14 20 Litteratuur, 14 40 Zang, 15.10 Strijkkwartet. 16.00 Declamatie. 16.30 Kamermuziek. 17.40 Zang. 17.30 Kapel. 18.30 Strijdkr.pr 19.15 „Pro rege", 1930 Kerkelijke liederen, 19 45 Volks huisvesting, 20.05 Weerpraatje, 20.08 Bijbel en muziek. 20.40 De slag in de Ja va-zee, 21 00 Or kest. 22 15 Vragen aan voorbijgangers. 22.45 Avondoverdenkirig. 23.00 Yehudi Menuhin, 23.15 Non-stop. HILVERSUM II 4.15. 218 m. 7.00. 8.00, 13.00. 18 00, 20.00. 23.00 Nieuws. 7 15 Ochtendgymn.. 7 30 Gr.pl., 315 Stem de? Volks. 8.18 Opera. 8 50 Voor de vrouw, 7.00 Gr.pl.9 30 Waterstanden. 9 50 Cello en orkest, 10.00 Morgenwijding. 10 20 Regenboog, 10.45 Voordracht, 11 00 Orkest, 1115 Voor de Vrouw, 11.30 Attentia, 12.00 Lichte muziek. 12.30 Sport. 12 35 Skymasters. 13 15 Orgel, zang en viool, 14.09 Kookkunst. 14 20 Sextet. 15.20 Hoorspel. 15 50 Orgel. 16.00 Zangrecital 16 30 Voor de Jeugd. 17 00 Orgel. 17 jO Muzikaal babbeltje. 18 15 Vara feliciteert 18.20 Ramblers 1850 Legerkoor. 19 00 Denk om de bocht. 19.15 Le zing. 19 30 Cursus. 20 05 Sonate. 20.30 Lezing, 21.00 Reportage. 21 30 Verzoekpr. 22.00 L. de Jong. 22.15 Jan Corduwener, 22.40 Avondwij ding, 23.15 Vrijdagavond concert. E Amsterdamsche grachten zijn gelijk uitgestorven in het middaguur. Dan heeft zich het haastige leven van de kan toren naar naburige kleine cafés verplaatst, bij een broodje-met-wat-er-op en een dampende kop koffie en dan kunnen de hooge patriciërshuizen zich weer wanen in den tijd, dat er ander vertier om hun hard- steenen stoepen spoelde. Gouden Eeuw, wat zijt ge snel verdwenen en pruikentijd, wat is er van uw pompeus vertoon geble ven dan een verre herinnering! Toch wel, voor wie zoekt langs de paars- beruite gevels van de Keizersgracht en dan tenslotte voor een der huizen zjjn schreden eerbiedig inhoudt om te bewonderen, wat een Hollandsche bouwmeester hier in so- beren baksteen probeerde uit te spreken. Toch wel, want niet alleen in die deftige fagade, maar ook er achter is het beste uit onze geschiedenis ongemerkt gestold tot een huis met plavuizen en binten, zooals Pieter de Hoogh ze voor een schilderij zou hebben gewenseht en met breede schou wen, die als oude menschen op hun elle bogen over het lage vuur gebukt zijn. De sierlijke schrijfletters op de massieve deur vertellen van een bekenden naam. herinnerend aan schilderijen vol licht en Hollandsch leven: Matthijs Maris. Was er met een Jacob van dien naam, die in de negentiende eeuw met het rijke licht speel de en er de glanzen van op zijn doeken uitpenseelde? Was er niet een Willem, die het droomerige stedenschoon van Amster dam met verven wist te vangen? Is het dan een wonder, dat deze nakomer-Matthijs de liefde voor de Amsterdamsche grach ten en hun statige architectuur heeft ge ërfd en daar zijn leven wil slijten? In een hoek van dit imponeerend huis staat het donkerbruine bouwsel, waarop deze Matthijs Maris terecht zoo trotsch is en dat hij met een breed gebaar en een zil veren sleutel open doet. Een meter zestig is dit miniatuur-huis hoog en voor den geen, die het nog niet direct merkt, dui den hét nummerbordje en de kleine straat lantaarn, die er uithangt, de verwantschap met het „groote" grachtenhuis aan. Wan neer dan de heele gevel openzwaait komt van zes verdiepingen het verkleinde leven uit vervlogen jaren den beschouwer tege moet. Het blinkt er van den zolder tot den kelder en zelfs op de houten gracht er vóór vaart het druk beweeg uit de zeventiende eeuw in den vorm van een zilveren trek schuit en een zilveren koopvaardijschip voorbij. Kijk, een klein zilveren hondje springt tegen zijn miniatuurbaasje dop en op de stoep staan drie Koningen, de eene met een draaiende ster, te bedelen om de beloofde versnapering. Sinds zijn jonge jaren of eigenlijk al van het tijdstip, waarop het eerste zilveren kinderspeelgoed in zijn handen raakte „even kijken, toen was ik zes jaar oud" heeft het verzamelen van'zilveren minia turen dezen man in zijn ban gehouden en sindsdien is de collectie uitgegroeid tot zoo'n 350 stuks, alle even zeldzaam en alle even kunstig. In de kleine keuken staat het blinkende gerei van de zeventiende eeuwsche „booi" en een verdieping hooger roept het ver kleinde „molenspel" herinneringen op aan de kalme vermaken van kalme tijden. In dertig jaren van verzamelen is het „een huis vol" geworden: de waarde van het geheel wordt geschat op een ton maar voor het dubbele nog niet wil Maris zijn eigen aardige „speeltjes" kwijt. En het is te begrijpen, wanneer ge de huiskamer in dit namaakpaleisje z-et: daar staan twee mannen aan een biljart "n de tafel pronkt een minuscuul z, ren servies, in den hoek staat het 17e eeu sche kansspel, het „jeu d'hazard" in een ge trouwe nabootsing van edel metaal te prij ken. „De kleine bijbel op de eveneens zil veren secretaire moet eigenlijk nog een les senaar onder zich hebben", vertelt de ver zamelaar. maar het kan wel jaren duren, voordat ik er tegen aan loop...." Het is een heele toer. om in dit kostbare poppenhuis de verhoudingen zuiver te be waren en het wordt Matthijs dan ook graag vergeven, als de „snotneus", die, de tradi tie getrouw, voor de verlichting moet zor gen, een beetje te groot is voor het tafel tje en de stoelen. Hetgeen trouwens ook ruimschoots vergoed wordt door de zeld' zame zilveren „haardzaag" een instru ment, waaraan onze voorouders de ketel boven het vuur gehangen hebben die in de kleine schouw het keteltje tot steun dient. Hier is de „mooie kamer". Een kostbare klok zij loopt beter dan menig modern uurwerk! en een prachtig haardstel ver tellen van den rijkdom der bajuoners. Het tweetal kleine menschen aan het microsco pische billard verraadt echter pas goed, dat dit alles niet „echt" is. De kamer is inder daad maar een paar decimeter hoog en het We zouden kunnen vertellen van de zilveren meubilair weegt bij elkaar slechts muizenval op zolder en de mannetjes, die ïfïïS daar bezig zijn met het zagen van hout; *"vrv"OY' van den schoorsteenveger met zijn knecht, tezamen druk bezig op het dak om de rook kanalen een goede beurt te geven, maar het zou te ver voeren, deze heele wonder lijke zilveren wereld te beschrijven en we zouden bovendien den maker van dit hou ten huis tekort doen, den Amsterdamschen schrijnwerker G. A. Sanders. Hij timmerde en paste drie weken lang met de hulp van een knecht, hij .mat en kerfde de duizenden steentjes in den voorgevel, die precies 1/10 van de echte baksteenen in omvang zijn, kortom, zijn vakmanschap deed het hou ten omhulsel van Maris' levenswerk ver rijzen. Het stille grachthuis met de wintersche lichtbalken tegen gepleisterde wanden herbergt een schat aan oude dingen hier is het een Chir.eesche vaas in rood-door- vlamd azuur, ginds een spinnewiel, waarvan de herkomst nog steeds niet is vastgesteld, maar dat curieus werkt en achter, in den stillen hof staat een beroemde „blauwe regen" met zijn gekronkelden s'am, als een dij zoo dik, en sinds drie eeuwen heeft hij nu al in het voorjaar honderden blauwe trossen over het huis gehangen. Men zegt. dat de wortels onder het gebouw zijn doorgegroeid en nu het water van de Kei zersgracht als lafenis gebruiken. Zoo is in het midden van een reppende stad een .heiligdom der stilte en het is er goed luisreren naar de vertelsels van ver gane eeuwen. J. F. „De Stad aan het Spaarne ln zeven eeuwen", door G, M. Nieuwenhuls, N.V. Holland te Amsterdam. De verschijning van het boek van G. M. Nieuwenhuls, dat een beschrijving geeft van de geschiedenis van Haarlem ln zeven eeqwen, is een welgeslaagd besluit van het herdenkings feest. Niet zoo zeer omdat wij daarin een zeer lezenswaardige weergeving vinden van de be langrijke gebeurtenissen in de verstreken eeuwen, maar veel meer, omdat die bekeken zijn door iemand uit het heden, die uit de vergeelde paperassen slechts gehaald heeft wat ons thans nog het meest interessant en daarop bovendien zijn eigen visie geeft. Daarom is het een boek dat voor een lange reeks van jaren zijn waarde zal behouden. Er zijn in den loop der eeuwen veel dikke en dunne boeken en nog meer korte studies over Haarlem's historie geschreven. Het is een om vangrijk werk geweest deze bronnen te bestu- deeren en uit de vele gegevens (die niet zelden met elkaar ln tegenspraak zijn!) een juist beeld op te bouwen van de feiten. Vaak moest de schrijver bij tegenstellingen een keuze doen. Interessant zijn de hoofdstukken over het leven ;n de 16e en 17e eeuw. Evenzoo de geschiedenis der gilden en de behandeling der schilderkunst in de genoemde eeuwen. Niet minder lezens waard ls de beschrijving van den regententijd en de gebeurtenissen tijdens de Bataafsche re publiek en de Fransche overheersching. Een afzonderlijk hoofdstuk is ook gewijd aan de ge schiedenis der nijverheid en de industrie in Haarlem, een opeenvolging van bloei en verval. Aan Haarlem's oudste geschiedenis is vooral aandacht gegeven voor zoover dit noodig was om daaruit te verklaren de ontwikkeling van de stad in het laatste deel der 19e en het begin der 20ste eeuw. Uitvoerig worden de uitbreidingen der stad behandeld, de opkomst der arbeiders beweging. de ontwikkeling van letterkunde en tooneel. Daarop sluit aan de toepassing van de moderne technieken, de stichting der gemeente bedrijven en de uitzetting der gemeentelijke bemoeiingen. Oorspronkelijk was het de bedoe ling dat het boek al in de eerste oorlogsjaren zou zijn uitgekomen. Papierschaarschte en an dere bezwaren beletten dit. Wij zeggen gelukkig, want nu was het mogelijk eenige hoofdstukken over de oorlogsjaren en de bevrijding daaraan toe te voegen, waardoor een afgesloten geheel Verkregen werd. Bovendien zijn de hoofdstuk ken over de oorlogsjaren het Interessantst. Hier was vooral de journalist aan het woord, die het best ln staat is de feiten die hij zelf meemaakt, te boek te stellen. De burgemeester van Haarlem, de heer M. A. Reinalda, schreef een waardeerend voorwoord. Hij zegt daarin: „als wij het edele beeld der historie weten te koesteren, als wij en de na ons komenden het oog gericht houden op de hand having der beschaving, de veredeling der vor men, de toepassing van gerechtigheid en men- schelijkheid, dan zal dit heden van nu voor ons van „overweldigend gewicht" zijn. Dan ver staan wij, staande tusschen verleden en toe komst, ook zoo de woorden van Ir. F. otte- vangers in zijn „Sociaal Economische structuur van Haarlem en Omgeving": „Een stad ls nu eenmaal een levend organisme, dat niet alleen in omvang toeneemt, maar ook zich voordurend innerlijk vervormt en verandert, hetgeen span- dit poppenkamertje is evenwel grooter dan die van een no,rmaal ameublement. Van 2 tot en met 15 Maart zijn de volgende bonnen geldig: Bonkaarten Ka, Kb. Kc 703 (strook no. 2): 63—1 Brood 63—2 Brood 63—1 Boter 63—2 Boter 63—1 Melk 63—2, 63—3 melk 631 Vleesch 632 Vleesch 631 Algemeen 63—2 Algemeen 63—3 Algemeen 634 Algemeen 63—5 Algemeen 636 Algemeen 63D Reserve 63K Reserve I gram brood 400 gram brood 250 gram boter 250 gram margarine of 200 gram vet 4 liter melk 7 liter melk 100 gram vleesch 400 gram vleesch 250 gram kaas 1 ei 500 gram sinaasappelen (voorinlevering) 100 gram bloem of kinder, meel (niet uit rijst bereid) 125 gram koffie 50 gram thee 1600 gram brood 800 gram brood Bonkaarten Kd. Ke 703 (strook no. 2): 641 Brood 800 gram brood 641 Boter 250 gram boter 642 Boter 125 gram margarine of 100 gram vet 642. 643 Melk 12 liter melk 64-1, 64-2 Vleesch 100 gram vleesch 641 Algemeen 100 gram kaas 642 Algemeen 1 ei 643 Algemeen 1 kg sinaasappelen (voorinlevering) 64R Reserve 800 gram brood 64S Reserve 100 gram bloem of kinder meel (niet uit rijst bereid) 64U Réserve 600 gram bloem of kinder meel (niet uit rijst bereid) 64V Reserve ±90 gram Deensche toilet zeep (voorinlevering) Bonkaarten Ma, Mb, Mc, Md, Me, Mf, Mg 703 (strook no. 2): 634 Brood 800 gram brood 634 Boter 250 gram boter 634 Margarine 250 gram margarine of 200 gram vet 5 liter melk 300 gram vleesch 100 gram vleesch 200 gram kaas 63—4 Melk 63—4 Vleesch 63—5 Vleesch 63—4 Kaas 634 Eieren 5 eieren Op 6 Maart zullen bonnen worden aange wezen voor cacao, suiker, versnaperingen en tabak. De bonnen 633 en 643 Algemeen voor sinaasappelen moeten uiterlijk op Woensfiag 5 Maart bij een handelaar in groente en'of fruit worden ingeleverd. Bon 64V Reserve voor Deensche toilet zeep moet uiterlijk op 8 Maart bij een detail list in zeep worden ingeleverd. Aflevering van de zeep zal zoo spoedig mogelijk ge* schieden. Bij deelneming aan maaltijdén'van de cen trale keuken moeten aldaar de bonnen „641 en 631 Vleesch" worden ingeleverd. De niet-aangewezen bonnen van strook no. 1 kunnen worden vernietigd Petroleum voor koken en verlichting. Het Centraal Distributiekantoor deelt mede, dat de onderstaande bonnen van de kaarten voor petroleum voor kookdoeleinden geduren de Maart elk recht geven op het koopen van vier liter petroleum: Kaarten UA 611: bon A 17 tot en met 20; kaarten UB 611: bon B 10: kaarten UC 611: bon C 05 Voorts geeft bon D 10 van de kaart UD 611 voor verlich tingsdoeleinden recht op 6 liter petroleum, ntngen teweeg brengt, omdat door het uitermate gecompliceerde karakter van het maatschappe lijk leven in een groote stad een veelheid van belangen bij het vervormingsproces ln het ge drang komt. En aangezien het de taak van den stedebouw is. op ratloneele en geordende wijze aan de uitingen van het maatschappelijke leven gestalte te geven, ls het voor hen, die in eeniger- lei vorm leiding moeten geven op dat gebied, van belang, inzicht in de maatschappelijke ver schijnselen te verkrijgen, ten einde voor de vele problemen een oplossing te vinden." Als zoo besluit de burgemeester zóó ver leden, heden en toekomst harmonisch Ineen vloeien, zal „De stad aan het Spaarne" vreugde en rijkdom brengen aan ons nageslacht." Het boek is mooi en goed geïllustreerd. 55. Joris schepte de ene zak na de andere vol gouden munten en diamanten sieraden. Wanneer hij er met een klaar was nam hij hem op zijn rug. droeg hem de onderaardse gang door en zette hem voorzichtig neer in het oude schuurtje, dat boven de trap lag. Zo was hij een uurtje bezig en vond toen. dat het welletjes was. „Staakt Uw arbeid vriendje!" riep hij naar Panda. „Onze voor raad kleinodiën is groot genoeg om naar het hof te brengen. Zelfs de grootste knies oor zal overtuigd zijn, dat wij de schat van koning Ermeric werkelijk gevonden heb ben, wanneer wij achteloos enige goud stukjes morsen. Eindigt dus Uw nijver spel, wringt U tussen de tralies door en voegt XJ bij ondergetekendeDat deed Panda. Van onzen parlementairen redacteur) Ofschoon officieel de begrooting van Overzeesche Gebiedsdeelen het onder werp vormde van het senatoriaal de bat, liep vrijwel de geheele discussie over het vraagstuk Nederland-Indië. Daarbij nam uit den aard der zaak Linggadjati met wat hieraan vastzit niet te vergeten vooral ook de door de Tweede Kamer aangenomen motie Romme-Van der Goes van Naters een belangrijke plaats in. Bij wijze van rustige inleiding der be raadslagingen deed mr, Kropman (K.V-P.), pas terug van de door de parlementaire commissie naar de West ondernomen reis. zijn gehoor in gedachten even vertoeven bij dat gedeelte van het rijk, om onder meer aan te stippen, dat* er een rapport aan de regeering zal verschijnen. Overi gens was echter de gehgele verdere dag aan het teere en moeilijke vraagstuk be treffende Indië gewijd. Wel beschouwd vielen er drieërlei soort geluiden te beluisteren. Daar waren de klanken van bittere, felle verontwaardi ging en afkeuring welke mr. Pollema (C.-H.) en de heer Algra (A.-R.) te hoo- ren gaven. Dan was er het ongetwijfeld ook in mineur gestemde betoog van mr. Stikker (P. v. d. V.) Maar toch, ondanks de aankondiging dat zijn fractie voors hands tot stemmen tegen de begrooting overhelt wegens haar oordeel, op het oogen- blik, omtrent het regeeringsbeleid, scheen deze afgevaardigde een ietwat minder extreem standpunt als eerstgenoemde spre kers in te nemen. Zoo kon men bepaald den indruk krijgen, dat hij tenslotte nog eenige uitkomst uit de zijns inziens bedroe vende economische situatie van Indië denk baar acht, als het nog tot aanvaarding van Linggadjati-met-toebehooren door de re publiek zou komen, aangezien dan pas het tot stand brengen van financieele en eco nomische accoorden te verwezenlijken is. En die zouden eventueel nog redding kun nen brengen. Economische ineenstorting van de Indische samenleving, met alle ver dere ernstige gevolgen daarvan, dreigt vol gens hem in sterke mate. Daar hij echter het denkbeeld opperde, eventueel een uit spraak van de Kamer te willen bevorde ren, die van de regeering zou verlangen, dat zij de noodige maatregelen zou gaan treffen ter verbetering van de levensom standigheden in Indië, scheen deze senator toch nog iets positiefs mogelijk te achten en voor te staan. Als derde geluid kreeg men het betoog van oud-minister Kerstens (K.V.P.) te hooren, dat in groote lijnen ten doel had de regeering te steunen en opwekte om den weg te banen voor het nieuwe dat komen moet. Mr. Pollema stond eerst stil bij het vol gens hem achter een nevelgordijn door de Tweede Kamer gevoerde Linggadjati- debat, om vervolgens van leer te trekken tegen de republiek, welke hij in tegen stelling met den heer Kerstens, die had ge wezen op het ontwikkelingsproces dat al lang gaande was voor er één Japanner voet aan wal op Java zette een Japansch product noemde. Met democratie had die republiek niets te maken, doch louter met terreur. Zeer lang stond hij verder stil bij de vraag, welke positie nu in werkelijkheid de Kroon zou innemen Voor hem ging het vooral daarom. Na opneming van Neder land welgezinde inheemschen in het kabi net als ministers zonder portefeuille be pleit te hebben, als ook het naar Indië stu ren van een „permanente" parlementaire commissie, om daar een oog in het zeil te houden, verklaarde mr. Pollema, dat de kern van alles voor hem en zijn geestver wanten is: handhaving van de rijkseen'heid, overkoepeling dus van het rijk onder het gezag van de Kroon uit naam van Oranje. Mr. Stikker (P. v- d; V.) die pas van een nieuw bezoek aan Indië is teruggekeerd, gaf te kennen dat de feiten toonen hoezeer het ondoenlijk is, vertrouwen te stellen in de vertegenwoordigers van de republiek. Onmiddellijk voegde hij er aan toe, dat men evenmin vertrouwen kan hebben in. de zijns inziens volslagen ondeskundige Commissie-Generaal. Voorts maakte hij ook eenige zeer critisché opmerkingen over Dr. Van Mook. De minister moest nu eens duidelijk antwoorden op de vraag, hoe de regeering tegenover dezen functionaris staat, of zij hem toch nog wil handhaven, Buiten-vervolgingstelling is een vorm van berechting De procureui>fiscaal van het Bijzonder'Ge rechtshof te Arnhem heeft er de aandacht op gevestigd, dat de onvoorwaardelijke en voor. waardelijke buitenvervolgingstelling van po litieke delinquenten een speciale vormls'van berechting. Bij sommigen heeft de meening post gevat, dat zulk een buiten-vervolging- stelling een soort overeenkomst met den ver dachte zou zijn. j£ij is echter geen schikking, doch een beschikking, ejei acte van niet- vervolging. welke de procureur-fiscaal in zijn hoedanigheid van rechtsprekend orgaan geeft. De buiten-vervolging-gestelde kan daar tegen zelfs verzet aanteekenen. indien hij op openbare behandeling prijsstelt. De procu reur-fiscaal gaat over tot onvoorwaardelijke buiten-vervolgingstelling, indien de-aanklacht ongegrond is gebleken of de kwestie dermate onbelangrijk is. dat berechting door tribunaal of hof niet gerechtvaardigd geacht kan wor den. Bij de voorwaardelijke buiten-vervolging stelling worden den delinquent voorwaarden opgelegd, bijvoorbeeld onder toezicht stelling van de „Vereeniging Toezicht Politieke De linquenten". oplegging van een boete, al of niet met. ontzetting uit bepaalde rechten De buiten-vervolgingstelling is dus een bepaalde, vorm van berechting. Tot heden werd hieraan weinig of geen bekendheid gegeven, met het gevolg, dat. voorwaardelijk buiten vervolging gestelde delinquenten het dikwijls doen voor komen, of zij in het geheel niet berecht zijn, dit in tegenstelling tot degenen, over wie eéTi tribunaal of een hof uitspraak heeft gedaan. Als ge slaapt voelt ge Uw rheumatLsohe pijnen niet, maar juist die pijnen veroor zaken Uw slapeloosheid. En zóó. verzwakt Uw gestel en weerstandsvermogen nog méér. Begin daarom zoo gauw mogelijk die wel dadige Ivruschen-kuur. ICruschen brengt Uw bloedzuiverende organen tot krachtiger werking. De pijnverwekkende onzuiver heden verdwijnen, omdat 't bloed krachtiger stroomt. Pijnen vallen van U af. lusteloos heid verdwijnt, kortom ge wordt al gauw weer veerkrachtig en fit. Kruschen Salt is verkrijgb. bij alle Apoth. en Drog Fabr. Griffiths Hughes Ltd., Manchester (Enge land). (Adv.) Skisport Slalomwedstrijd op Kraantje Lek Wegens het groote succes dat de slalom wedstrijd van j.l. Zondag geworden is. orga niseert de „Pullman-club" op 2 Maart a.s. in de duinen van Kraantjelek weer een slalom wedstrijd voor dames en heeren. dan wel thans aan zijn heengaan de voor- keur zou geven. Hij schetste de door hem zelf waargenomen trieste economische si tuatie in Indiè en kwam toen op de thans gerezen moeilijkheden, op de nieuwe phase die ontstaan :s doordat de republiek de onderteekening van Linggadjati conform de motie-Romme-van der Goes van Naters schijnt te weigeren. Niet zonder reden vroeg de heer Kerstens naar de diepere oorzaak van deze weiger achtige houding. Had de Commissie-Gene raal de zaak ginds wel goed voorgedragen? Overigens wees deze spreker er bovenal op, dat men ten onzent te lang en te veel de beteekenis als ook het wezen van de Indonesische nationalistische beweging, die tevens een ommekeer op sociaal gebied be- werkstelligt, onderschat heeft. Te weinij oog had men zijns inziens gehad voor het geen er zich reeds lang voor de Japansche invasie in Indië ten aanzien van het ver langen naar zelfstandigheid voordeed. Ooi op economisch gebied was zich reeds sindi ongeveer 1930 een evolutie gaan voltrek ken. Zijn conclusie was, dat men nu ein delijk de noodzakelijkheid van een dyna mische staatkunde met betrekking tot In dië moest gaan inzien en dat, in plaats vai verlangend het oog te richten op het ver leden van een voortreffelijk door Neder land geleid Indië, de bereidheid moest blij ken, mee te werken aan het tot stand ko men van een vrij Indonesië. Een blijk vat vertrouwen in de republiek zou zijns in ziens thans nog veel goeds tot resultaa kunnen hebben. Vermeld zij nog, dat mr. Pollema's boos heid over de afwezigheid des morgens vai den minister-president niet geheel gerecht vaardigd bleek. Minister Jonkman had dei waarnemend voorzitter, prof. mr. Anema te voren toegefluisterd, dat de premie door ambtsbezigheden verhinderd was ei pas in den namiddag zou kunnen verschij nen. Dit geschiedde dan ook en voorzitte Anenja biechtte rui'erlijk het door hem be gane verzuim. Hij had namelijk de mede deeling van minister Jonkman niet opge vangen en haar daardoor ook niet aan c" Kamer overgebracht. Zwemmen ZwemcltibHaarlem" hield een jaarvergadering In de jaarvergadering van de zwemclu! ..Haarlem" heeft de voorzitter, de heer Tfc Hölsken, een overzicht gegeven van de ge beurtenissen van hét afgeloopen jaar en daar bij heeft hij herinnerd aan het behalen vai het clubkampioenschap van Nederland en he winnen van den zwemvijfkamp- Besloten wer een wijziging te brengen in de statuten, een nieuw contributiesysteem in te voere vergadering benoemde tot lid van verdienst den heer H. F. J. de Leur, arts, als waar deering voor het vele werk, dat hij voor <3 vereeniging, speciaal op het gebied der sport keuring heeft verricht Het bestuur is al volgt samengesteld: Th W Hölsken, voorzit ter: R Otto. Santpoorterstraat 19, secretaris P. Donders, penningmeester: C. Zeeman ei P. van Goor. In de technische commissie heb ben zitting de heeren D. Verdel, B. W. Solka mans, J. de Brie, A. Hoogland en J de Wit Aan Henk Holster werd de „coming-mai beker" uitgereikt en aan Rie Wijkhuizen d( „Najade-beker". Honkbal De Introductie van honkbal Naar aanleiding van eenige mededeellngen den heer E, Rk-estng, voorzitter van den Neder landschen H'onkbalbond. over de bonkbalsport deelt een oud-leerling' van den heer J. C. Grast mee. dat de?e als leeraar in het Engelsoh aai de Eerste vijfjarige HBS te Amsterdam heeft gedaan voor de sportbeoefening op school en daarbuiten. HIJ bracht de leerlinge: voor het eerst tn 1902, dus ongeveer 45 Jaar leden, met honkbal in contact. Het is natuurlij) heel goed mogelijk, dat de groote stoot elders t gekomen, doch de eer van de eerste te zijn ge weest, komt aan dezen paedagoog en vriend vac de jeugd toe. Boksen Flessels kampioen vedergewicht De Haarlemmer Hessels De Ring") is Woena dagavond te Amsterdam kampioen van Noordhó land in de A klas geworden en zal binnenkort deelnemen aan de Nederlandsche kampioen schappen, om zijn titel ln het vedergewicht verdedigen. Hessels kwam tegen Knoop uit ei won op punten. De uitslagen der eindstrijd» Vlieggewlcht: Bouvé (Olympla. Amsterdam) w. o. p. van Van der Zee (Amsterdam). Veder gewicht: Hessels (De Ring. Haarlem) w. o. p van Knoop (Amsterdam). Lichtgewicht: Walta Kraus (Amsterdam) wint door k. o. in de derdt ronde van Van Eyck (Amsterdam). Welterge wicht: W. v. d. Busken (Amsterdam) w. van Slaap (Amsterdam). Middengewicht: Wessë (Amsterdam) W. o. p". vsn R'etvelt (Amsterdam) Halfzwaargewlcht: N. Cramer (Amsterdam) win door k. o. In de derde ronde van De Rooj (Hoorn). Bantamgewicht: Kwarten (Amsterdam] w.o.p. van Bekker (Den Helder). De invitatiepartijen leverden de volgende re sultaten op. Vedergewicht' Van der Velde (Am sterdam) w.o.p. van Rijsdijk (Haarlem). Weiter- gewicht: Jansen (Amsterdam) w.o.p. van Bakka (Haarlem). Middengewicht: Heesemans (Zand- voort) onbeslist met De Jong (Amsterdam). f h Ontslag. Aan Andrei Zhdanof is op eigen ver zoek ontslag verleend uit zijn functie all President van de Sovjet der Unie (een kamer van het parlement) Als erden gaf Zhdanoi op. dal. biij het te druk had met zijn vier andere, belangrijke functies. In zijn plaats is „met algemeene stemmen" Parfenof gekozen. Tevreden. De Pravda heeft ter gelegenheid van den 29en verjaardag van het Russische leger geschreven, dat het Russische leger geheel alleen de Duitschers van den heiligen Sov jet-grond heeft verjaagd, de onderdrukte volken van Europa heeft bevrijd, de ri graat van het Hitlerbeest heeft gebroken en na de inname van Berlijn den oorlog glorie rijk heeft doen eindigen. Amnestie. De Zaterdag door den Poolschen Landdag aangenomen amnestie is Woensdag in werking getreden en de eerste groep der 25 000 politieke en andere gevangenen is in vrijheid gesteld. De politieke gevang' vormen verreweg het grootste deel van deze 25.000. Recht. In den Oppersten. Sovjet ls een wetsvoor stel ingediend, dat inhoudt dat een arrestant korten tijd na zijn arrestatie verhoord dient te worden. Zuivering. Dr. Wolf Dietrich von WltzJeben, ex- dtrecteur van de firma Siemens, is door Duitsch zulverlr.gstrlbunaal vrijgesproken. Tegen Hauptmanr. Heinrich Tlllesen, dec moordenaar van Dr. Mathas Erzberger. die oorspronkelijk was vrijgesproken, doch Fransch bevel weer voor het gerecht werd gedaagd. Is thans de doodstraf geëlscht. Laatste bericht? Volgens een onofficieel bericht :s eer, Amerikaansche duikboot er voor de Californlsche kust in geslaagd een V-l af schieten. Vliegrampen. Een Britsche Dakota van de RAF, op weg van Singapore naar Saigon met tien man aan boord wordt vermist. Een Ameri kaansche Mustang-jager ls In Beieren neer gestort. Eer. doode. Een Fransche Curtiss- jager is bij Bordeaux in zee gestort Even eens één doode.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1947 | | pagina 2