Dirk Bakker
11 •H
Ceglibber in Haarlem en gejuich op Urk
Regeling der aansprakelijkheid van de overheid
voor handelingen tijdens de bezetting
Medal of Freedom" voor pilotenhelpers
Zwitsersche Kaas
Spaak weer Belgisch
kabinetsformateur
„Bouwen van allen dag'
DONDERDAG 13 MAART 1947
HAARLEMS DAGBLAD
Overstrooming in Roosendaal
Vanmorgen voelden vele Spaarne-
stedelingen zich gelijk Columbus, toen hij
den eersten voet op onbekend en gevaar
lijk gebied zette. De dappersten onder hen
zijn door schade, schande en water snel
wijs geworden en vooral voorzichtig. Van
daar dat vooral in de buitenwijken 'waar
het ijslaagje onder het regenwater nog
lang niet verdwenen is, bedachtzame .lie
den hun heil zochten in een uiterst lang
zame voetbeweging. Menig fietser moest
zijn kostbaar evenwicht verliezen en
stortte roemloos „ter plasse".
De reiniging heeft er weinig aan kunnen
doen: zand op de hoofdwegen, die slechts
met een dunne ijzellaag bedekt waren en
verder maar afwachten op het doorzetten
van den dooi. Het verkeer per rail in onze
omgeving had ernstig te lijden van den
jjzel: stadstrammetjes konden het niet lan
ger klaren en sleepten met groote vertra
gingen de toch reeds verlate forensen naar
hun bestemming. Verder maakte het dooi
water weer veel kortsluitings-slachtoffers
■I en dè busdiensten moesten vanmorgen het
bijltje er geheel bij neerleggen, omdat de
gladde weg doorrijden te riskant maakte.
Om een uur of tien is zoowel de lijn op
Noordwijk als die naar de randgemeenten
van Haarlem weer gaan functionneeren.
Beperkten de gevolgen van den nieuwen
dooi zich in Kennemerland tot onberijd-
bare wegen wat niet zonder invloed kan
blijven op het toch al overbelaste wegver
voer in Roosendaal (N.Br.) kwamen
vele straten blank'te staan door het over
tollige water van de plaatselijke riviertjes.
De IJsel heeft zich, alle booze verwach
tingen ten spijt, goed gehouden en is thans
bijna geheel ijsvrij. De schipbrug bij
Doesburg kon dan ook Woensdag weer in
bedrijf worden gesteld.
Feest en een extraatje op Urk.
Na lange dagen van bruine boonen en
een koude kachel hébben de Urkers gis-
1 teren met blij gejuich het motorschip van
de gebroeders Romkes uit Emmeloord in
gehaald. Het bracht een partijtje aard-
appelen en wat brandstof en men hoopt
nu door een gestagen aanvoer het dage-
lijksche menu van bruine boonen op het
schiereiland weer iets afwisselender te
kunnen maken.
Om te bekomen van de doorstane ont
beringen krijgt de heele bevolking van
Urk een extra rantsoen 'vleesch en vet.
1 Schiermonnikoog heeft met angst in het
hart een sneeuwjacht zien komen, die 'het
vliegveldje met een ondoordringbare wade
Melk zou „vrij" kunnen
komen, zeggen handelaren
Tijdens een langdurige landelijke ver
gadering van de R.K. Melkhandelarenver-
eeniging in Nederland, die Woensdag in
hotel De Leeuwerik te Haarlem werd ge
houden, kwamen behalve vele organisato
rische kwesties, ook de moeilijkheden in
het melk vervoer ter sprake. De vergade
ring was van meening. dat de melk wel
vrij gegeven zou kunnen worden, maar dat
de industrie thans nog te veel vraagt om
dit ideaal te kunnen verwezenlijken. De
bijeenkomst, welke geleid werd door den
heer 't Heut uit Amsterdam, werd bezocht
door honderden melkhandelaren uit alle
streken des lands.
Lezingen voor onderwijzers
Nu de leerkrachten der gemeentelijke scholen
voor gewoon-, voortgezet gewoon- en buitenge
woon lager onderwijs op vele dagen geen onder-
Wijs behoeven te geven hebben Burgemeester
en Wethouders van Haarlem besloten eenlge
lezingen voor hen te doen houden in de aula
van de H.B.S, A met 5-jarigen cursus aan de
Zijlvest 25 A. Als sprekers zullen optreden:
Op Vrijdag 14 Maart de heer A. van der Ven,
gemeentelijk adviseur voor het teekenonderwijs
te Amsterdam, met het onderwerp „Het teeken
onderwijs op de lagere school", waarvoor hij het
noodige demonstratiemateriaal zal medebrengen.
Op Zaterdag 22 Maart Prof. Dr. C. A. Men-
nlcke uit Amersfoort, die een voordracht zal
houden over „De psychologische grondslag van
de hervorming van ons onderwijs".
Op Donderdag 27 Maart de heer P. Bakkum,
gemeentelijk inspecteur van het onderwijs te
Amsterdam, met een voordracht over „Formeele
en materieele vorming"; èn
Op Zaterdag 29 Maart Mevr. Wed. A. van der
Burg—van der Poel, schoolarts te Haarlem, over
„Hygiëne op de school".
POSTZEGELVEREENIGING SANTPOORT
Vrijdagavond vergaderen de leden van
Santpoorts postzegelvereeniging. Punt 7
van de agenda vermeldt: hersengymnastiek.
Een spel dat hoe langer hoe meer gebrui
kelijk wordt, wanneer de officieele zaken
zijn afgehandeld en men in ongedwongen
gezellige sfeer nog eenigen tijd bijeen blijft.
Doch voor het zoover is komt het be
langrijkste deel van het programma: onder
linge ruil en handel.
DE DISTRIBUTIE
Haarlem. (De Vleeschhal) kaarten voor voe
dingsmiddelen. textlelkaarten, brandstoffenfor-
mulieren, (kaart 703 meebrengen), de letters
restant G en H tot en met Ha.
Heemstede, kaarten voor voedingsmiddelen,
textlelkaarten. brandstoffenfoimuiieren, (kaart
703 meebrengen) 912 30 uur Km tot Kro, 24
uur restant K.
Overveen (Domi), kaarten voor voedingsmid
delen, textielkaarten, brandstoffenformulieren
(kaart 703 meebrengen) E tot en met H.
bedekte. Men hoopt echter vandaag voor
het eerst sinds Zondag weer met de „Gel
derland" naar het eiland te kunnen vlie
gen. Een hotel-eigenaar op Schiemon-
nikoog heeft de driekoppige bemanning
een week gratis zomerverblijf in zijn ge
bouw aangeboden.
Ameland is na zestien dagen insolement
gisteren weer door marine-vliegtuigen
aangedaan.
NOODLOTTIG ONGEVAL MET EEN
REVOLVER.
Maandagavond heeft een man uit Ohe
en Laak (Limb.) door een noodlottig toe
val zijn 40-jange vrouw gedood. Hij maak
te zijn dienstrevolver schoon en verkeerde
in de meening. dat het wapen ontladen
was. Er zat echter nog een patroon in den
Iood.
Tijdens het poetsen v?n het wapen
klonk plotseling een schot en de kogel trof
de vrouw in de borst; het slachtoffer
was onmiddellijk dood.
Uit de verte lijkt het alsof de dooi kleine zwarte vlekken in het sneeuwkleed van
den Haarlemmerhout heeft geschroeid; wanneer de nieuwsgierige wandelaar naderbij
komt gaan de „vlekken" kwaken en soms vliegt er één op. Het blijken hongerige
wilde eeiiden te zijn, die hun bijna spreekwoordelijke schuwheid verloren hebben
omdat in den Hout hun tafel door medelijdende menschenhanden gedekt werd. Het
spaar de vogels" is een wel zeer klemmend advies geworden.
Regeering wil de thans bestaande rechtsonzekerheid
doen verdwijnen
HaarlemBloemendaal en Heemstede
vertegen woord igd
HEDEN
De Echte Ol DE BOEREN LEIDSCHE KAAS
en alle soorten
VOLVETTE BOEREN KAAS
voor iederen smaak!
Willem Post v/h
KEIZERSTRAAT 7 (A
Agenda voor Haarlem
DONDERDAG 13 MAART
Gein. Concertgebouw: Zwitserland-avond. 8
Uur. Haarlemsche Kegelbond: Vereeniging
„Bosch en Vaart", filmavond, 8 uur. Zuider
kapel: Spreker J. Kits. 8 uur. Frans Hals: ..Drie
Jantjes op stap", toeg. boven 14 J., 2.00. 4 30,
7.00 en 9.15 uur. Ctty: „Blokkade", toeg. bov.
18 J.. 2.15 4 30. 7.00 en 9.15 uur. Spaarne: „Atlan
tic City", 2.30. 7.00 en 9.15 uur Rembrandt: „Ka
meraad P.". toeg bov. 18 j., 2.00. 4.15, 7.00 en
9.15 uur. Palace: „Vijf bakens voor Cairo", toeg.
bov. 14 j.. 2.00, 4.15. 7.00 en 9.15 uur. Luxor:
„Alles op het ijs", toeg. alle leeft.. 2.00. 4.15, 7-00
en 9.15 uur.
VRIJDAG 14 MAART
Gem. Concertgebouw: Ledenconcert H.O.V., 8
uur. Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen,
nieuw programma.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp regelende de aansprakelijk
heid van de overheid voor handelingen,
verricht tijdens of ten gevolge van de be
zetting.
Aan de Memorie van Toelichting is het
volgende ontleend:
Daar in bezet gebied de overheid over
eenkomsten heeft aangegaan, is in de eer
ste plaats de bezettende macht gebonden.
Of en in hoeverre daarnaast ook de Staat
der Nederlanden of andere Nederlandsche
publiekrechtelijke lichamen gebonden zijn,
is een vraag, waaromtrent verschil van
meening mogelijk is. Dit klemt te meer, nu
de bezetter de perken van hetgeen hem
volgens het volkenrecht geoorloofd was,
verre is te buiten gegaan. Ge grondslag
voor de oplossing, die men anders aan de
hand van het volkenrecht wellicht zou heb
ben kunnen bepalen, is daardoor thans
verre te zoeken.
De ministers van Justitie en Financiën
geven er de voorkeur aan, de tusschenkomst
van den wetgever in te roepen, ten einde
de bestaande rechtsonzekerheid te doen
verdwijnen. Daartoe strekken de voor
naamste bepalingen van .het thans inge
diende wetsontwerp.
Geregeld wordt in de eerste plaats de
aansprakelijkheid van den staat. Eenzelfde
voorziening wordt voorgesteld ten aanzien
van de overige publiekrechtelijke licha
men.
De regeling behoort, naar de meening.
van de ministers, aldus te luiden, dat de
Nederlandsche overheid niet gebonden is,
indien de overeenkomst of de verbintenis
niet rechtstreeks is voortgevloeid uit des
bezetters verplichting tot het herstel of de
verzekering van de openbare orde en het
openbare leven, noch feitelijk hiertoe strek
te of heeft bijgedragen. Ten, aanzien van
onrechtmatige daden dient een andere for
muleering te worden gekozen. Hier is het
criterium, of de handeling den staat of het
lichaam ten gevolge van de bezetting al
dan niet kan worden toegerekend.
Uit een oogpunt van rechtszekerheid is
het geraden vast te stellen, wanneer de Ne
derlandsche overheid géén aansprakelijk
heid kan aanvaarden.
Uitgemaakt moet worden, welke verbin
tenissen, bestaande tusschen den vijand als
bezetter en derden, door de Nederlandsche
overheid worden overgenomen, of beter,
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 12 Maart 1947
ONDERTROUWD: 12 Mrt H. Vuijs en M. M. Vis
ser; G. Burghout en A. Podt; S. Langbroek en E.
Stam: G. Brink en M. Out; G. P. Bilars en C.
M. Hetem: A. J. Snellens en W. Greebe; A. Wie-
sell en M. Meijerhoff; L. v. d, Brink en M. C. v.
d. Heide: C. J. Langerak en G. v. d Meer; W.
Heezius en E. M. Ex: J. M. v. d. Zon en H. J.
Kasper; W. M. v. Lieshout en A. C. M. Scholten;
A Treffers en T. Paauw; J. M. Kales en S. Vis
ser; J. J. Witkamp en W. J. Roetman; W. A.
Groeneveld en J. G. Jansen; W. C. Roose en M.
A Timmermans; H. W. Walraven en J. M. Zui
ver; W. v. Leeuwen en A. M. d. Wit; J. Wijt-
vliet en B. E. Wullems; P. W. Oversteegen en
G. Niklaus.
GEHUWD: 12 Mrt. J. v. d. Wel en M. d. Vries;
H. M. Out en K. Schipper; S. Molenaar en s.
Slagtveid; A. H. Jacques en M. J. Pauw; G. P.
Dijkzeul en H. M. v. Duijnhoven; F. C. A. Schip
per en P. Lasschuit; J. Corver en C. L. Welbers;
J. P. Kap en W. Kennlphaas; L. C. d. Man en
M. E. d. Graaf; J. P. Karthaus en B. R Lunen-
berg: J. T. v. d. Feer en G. M. v. d. Water; G.
H. R. Beccari en J. H. Vrind; M. Scharrlnga en
E. Jansen; S. Visser en F. Hurkmans.
BEVALLEN van een dochter: 10 Mrt, M. A.
Firing—Planjer; 11 Mrt. W. M. Bewte—v. As: J.
W. M. v. Kipshagen—Prins; G. Schipperv. Es-
veld; 12 Mrt, J. M. Eerhart—Bultje; J. L. Moonen
Roekens; W. VerloopHurkmans.
BEVALLEN van een zoon: 9 Mrt. A. M. Slin
gerland—Hooge werf10 Mrt, C. T. H. v. d. Hei
den—Vos; 11 Mrt, R. d. Bonte—Lasschuit; W. M.
Beute—v. As: N. Veis—Snoeks. W. H. v. d. Lin
den— Keja; A. T. M. Hoogland—Emous: M. I.
MandemakerMinkley; C. J. M. PhilipsDop
heide; M. Lagendaal—Keljzer; 12 Mrt, C. P. Ha
verman—v.. Ra venzwaalj; E. C. M Schijf—Be
nard; C. J F. Sepp—Bruijning; E. J. v. Rossum
—Vermeren: M. C. Ruifrok—Baars.
OVERLEDEN: 8 Mrt. A. Westhof. 59 j Laurier
straat; 10 Mrt, A. Stevenhagen—Homburg 86
v, Wassenaerstraat; S. Druiven. 81 j., Timorstr.;
W, A. Bakker—Hill. 36 j., Ruysdaelstraat; C. L.
Kwak, 68 j.. Hazepaterslaan. 11 Mrt. W. G. Jon-
gerüng. 9 j.. Kamperlaan; M. J. Bakker—Cramei
57 J.. G v. Aemstelstraat; E. M Raaphorst 72
j„ Kamperstraat; M. W. L. v. d. Pauweit, 41 J..
Gasthuissingel- 12 Mrt. J. Hofstxa. 62 j„ Haam-
singel.
welke niet. Het groote belang, dat bij het
nemen van deze beslissingen een vaste lijn
wordt gevolgd, maakt het gewenscht een
speciaal college met deze moeilijke en de
licate taak te belasten.
Op grond van de te nemen beslissingen
zal een aantal personen schade lijden. De
ze schade dient te worden beschouwd als
een gevolg van den oorlog. Het wetsont
werp bevat een regeling omtrent de ver
goeding dier schade. In sommige gevallen,
waarin door of ingevolge deze wet de aan
spraken tegen de overheid worden afge
sneden, bestaat reeds een aanspraak op
vergoeding van oorlogsschade. Een uitzon
dering wordt gemaakt voor hem, aan wien
de schade zelf dient te worden geweten.
Hieronder vallen met name ook zij, die
van Nederlandsch standpunt bezien, onbe
hoorlijke contracten aangingen.
SCHEEPVAART
KON. HOLL. LLOYD. Merwede (uitreis). 10
Mrt van Ilheos.
K. N. S. M. Constancla, 12 Mrt van Antwer
pen naar Amsterdam. Lista, 10 Mrt van Curasao
naar Barranqullla. Trajanus. 11 Mrt van Para
maribo naar Trinidad. Gudrun, 12 Mrt te Amster
dam. Bloemfontein, 12 Mrt te Amsterdam. Ariad
ne. 12 Mrt te Rotterdam. Vulcanus, 10 Mrt van
Piraeus naar Cavalla.,
HOLL. AFR, LIJN. 12 Mrt Kaap Flnlsterre
gepasseerd op weg naar Rotterdam. Klipfontein,
10 Mrt te Durban,
MIJ. NEDERLAND. Poelau Laut. 9 Mrt van
Batavia naar Amsterdam. Rondo, 8 Mrt te Van
couver. De Groote Beer, 10 Mrt van San Fran
cisco naar Amsterdam. Benkalis, 1 Mrt van
Seattle op kustreis.
Schier eindeloos leek de rij der „piloten-
helpers", die Woensdag één voor één op het
podium van den Utrechtschen stadsschouw
burg kwamen. Achter de tafel, waarop de
decoraties lagen, zaten Prins Bernhard,
Webb Benton, de Amerikaansche zaakge
lastigde, de burgemeester van Utrecht en
talrijke andere hooge functionarissen. Maar
ditmaal waren zij niet de hoofdpersonen.
Dat waren de menschen, die even uit de
donkere zaal voor het voetlicht .kwamen,
om hun Medal of Freedom" uit de handen
van een Amerikaanschen kolonel in ont
vangst te nemen.
Het was een bonte rij. Er waren zaken
lieden, politiemannen, militairen, adbeiders,
schooljongens. Geen bevolkingsgroep was
hier niet vertegenwoordigd. Maar van de
honderdvijfentwintig te decoreeren Neder
landers waren er twintig afwezig. Voor hen
kwam een moeder, of vader, een broer of
een zuster en de stem van den Amerikaan
schen officier klonk eerbiedig, als hij zei:
„Posthuum verleend". Eén moeder kreeg
er twee. Haar zoons waren beiden in een
kamp gestorven.
Er hing over deze gebeurtenis een vreem
de, zware ernst. Er was nauwelijks blijde
trots waar te nemen bij de gedecoreerden.
De offers die gebracht zijn, lagen velen nog
te versch in het geheugen.
Pas op de receptie, toen de oude getrou
wen van de illegaliteit herinneringen op
konden halen, kwam de stemming wat, los
en wij hebben daar gebruik van gemaakt
om even te praten met de heeren P. Schol
ten uit Heemstede, H. Smidt-Van Gelder
uit Bloemendaal en K. Molenaar uit Haar
lem.
„Oom Nico".
De heer Scholten. beter bekend als „Oom
Nico" begon in 1940 zijn illegaal werk bij
de Vrij Nederland-groep. In 1943 werd de
grond hem hier te heet onder de voeten en
dook hij onder in de Noordelijke provincies,
waar hij midden in de „pilotenhelperij" te
recht kwam. Hij werd opgenomen in de
groep van „Oom Klaas", die een totaal van
vierentachtig „geregistreerde" piloten op
haar naam heeft staan. Deze geallieerde
vliegers werden overal uit de Noordelijke
provincies naar Drachten en omgeving ge
bracht en dan door het B. I. (Bureau In
lichtingen) verder via België en Frankrijk
naar Spanje vervoerd.
De Belgische minister van Buitenland-
sche Zaken, Paul Henri Spaak, oud-premier
heeft de opdracht ontvangen een nieuwe
regeering te vormen; hij zal heden met de
besprekingen beginnen.
Het bureau van den Belgischen eersten
minister heeft het volgende communiqué
aan de pers verstrekt:
„De regeering heeft het vraagstuk van de
saneering van de steenkoolindustrie op kor
ten termijn weer bestudeerd, vooral de
kwestie van de vergoeding en die der her
uitrusting. Zij heeft zich bereid verklaard
29 frs. extra per ton toe te staan boven den
verkoopsprijs van 600 frs. per ton.
De regeering behoudt zich 't recht voor toe
zicht te houden op de compensatie tusschen
de verschillende kolenmijnen. Deze com
pensaties moeten volledig zijh, opdat de
mijntoouwindustrie zichzelf kan bedruipen,
zonder inmenging van hoogerhand. Volgens
deze regeling moeten rendabele mijnen 84%
van hun winsten afstaan ten bate van de
niet-rendabele mijnen. De bedragen welke
voor her-uitrusting bestemd zijn, moeten
uitsluitend besteed worden aan de techni
sche outillage van de steenkoolmijnen.
Hierop houdt de staat toezicht."
De Amerikaansche paketboot John Ericson raakte in brand in de haven van New
York. Het in de onmiddellijke nabijheid liggende Engelsche Oceaanschip Queen Eliza
beth moest worden versleept om het gevaar van overslaan der vlammen te voorkomen.
De blussching.
Middelbare-schooljeugd gaat
wedijveren in schoone kunsten
Het Haarlemseh Interscholair Comité zal
voor de aanstaande Paaschvacantie een
groot Cultureel Jeugdtournooi tusschen de
leerlingen van de middelbare scholen or-
ganiseeren.
Er zullen wedstrijden worden gehouden
in voordrachtkunst, muziek (onderverdeeld
in solozang, solo-instrumenten, koorzang en
jazz-band), teekenep naar een verplicht
onderwerp en fotografie, waarbij het ont
wikkelen en afdrukken inbegrepen is.
Voorts wordt nog overwogen of ook huis
vlijt en handwerken in het wedstrijdsche
ma zullen worden opgenomen.
De leerlingen zullen in twee groepen
worden ingedeeld: één tot vijftien jaar en
één daarboven. Iedere school zal vooraf de
prestaties schiften. De beste komen uit in
de interscholaire competitie en de aller
beste zullen op tentoonstellingen voor het
publiek te bezichtigen of op een middag
in de Gemeentelijke Concertzaal te hoo-
ren zijn.
Nieuwe woningen in Haarlem
Bouw van 83 huizen gegund
In een vorig nummer meldden wij dat
het Haarlemsche gemeentebestuur mach
tiging gekregen heeft om den bouw van
vijf woningen aan de Adriaan Loosjes-
straat en omgeving te gunnen (aanne
mingssom f 43.638). Nu is ook toestem
ming verleend den bouw van 40 wo
ningen en het herstellen van zeven wonin
gen aan en nabij den Ouden weg te gun
nen voor f 328.000. Alleen moesten, omdat
de aannemingssom te hoog was, eenige
bezuinigingen in het bestek aangebracht
worden.
Alle huizen krijgen steenen vloeren.
Op 14 April wordt door de gemeente
aanbesteed den bouw van 38 woningen
voor ouden van dagen aan en nabij de
Dinkelstraat in Haarlem-Noord.
Wij deelden reeds mede dat de Weder
opbouw ook daarvoor toestemming heeft
gegeven.
H. Smidt van Gelder.
Deze jeugdige Bloemendaler begon in 1944
in K.P.-veiband met dit werk. Hij fun
geerde als begeleider bij de reizen uit de
Noordelijke provinciesen vooral van den
N.O.-polder naar Eindhoven en Veghel.
Zijn organisatie heeft dertig geallieerde
vliegers op haar naam. Een van de groot
ste moeilijkheden van het vak vond hij wel
het uitzoeken van persoonsbewijzen met
plaatsnamen, die de Amerikanen konden
uitspreken („Joetrikt" voor Utrecht zou
zelfs een S.D.'er niet overtuigend in de
ooren geklonken hebben).
K. Molenaar.
Deze Haarlemmer opereerde in het Zui
den. Eerst was hij menschen behulpzaam
met onderduiken, maar van het een kwam
het ander en in combinatie met de Belgi
sche „Witte Brigade" begon ook hij met
het overbrengen van neergekomen vliegers.
Zoo hebben zij er zestien weg weten te
werken. „Verder geen bijzonderheden" zei
hij. „anders had ik hier niet meer gezeten."
Wij hebben zelden meegemaakt dat ge
decoreerden zoo weinig over zichzelf wil
den vertellen, maar dat neemt niet weg.
dat we ervan overtuigd zijn, dat er even
zelden gedecoreerden in Haarlem en om
geving zijn geweest, op wie wtf zoo trotsch
mogen zijn.
Rede van prof. ir. Zwiers voor
de vereeniging „Haerlem"
Na ingeleid te zijn door den heer J. L.
Tadema heeft prof. ir. H. T. Zwiers Woens
dagavond in hotel „De Leeuwerik" voor de
leden van de vereeniging „Haerlem" ge
sproken over „Bouwen van allen dag".
Uitvoerig behandelde hij wfelke punten
het wanbegrip bij het bouwen beheerschen.
Ter toelichting hiervan zette hij uiteen
hoe een bouwwerk tot stand komt, waarbij
hij opmerkte, dat bouwstoffen van belang
zijn doch dat de bouwer toch meer aan
dacht dient te besteden aan licht en ruim
te. Ook is het bouwwerk altijd gebonden
aan plaats en tijd.
Het verleden moet niet altijd den door
slag geven bij het bouwen. Indien bijvoor
beeld op de Groote Markt in Haarlem ge
bouwd wordt, dan behoort de architect
zich af te vragen: wat is het silhouet in dit
stadsgedeelte, hoe beweegt de „sky-line"
zich en welke is de schaal van de Markt?
Het belangrijkste is niet, iets te maken dat
op het oude lijkt want dat is schijncultuur
tot .stand brengen.
Ook besprak de heer Zwiers de betee-
kenis van den val van het licht in huizen.
Voorkomen flient te worden, dat het licht,
komende uit verschillende richtingen
op één plaats bijeen komt. Dat de bouw
kunst niet overal mooi is, is niet alleen te
wijten aan de architecten, maar ook aan
de gemeenschap. In het algemeen moet de
bouwer voldoen aan de verlangens van
hem, die een opdracht geeft. Daardoor
komt het voor, dat de uitbreidingen in een
stad niet overal goed zijn. Er wordt ook
te weinig gedacht aan de toekomst.
Sprekende over het huidige probleem ln
den woningbouw zeide prof. Zwiers dat er
op het oogenblik een groot tekort is aan
vaklieden. Ook heeft zich in de laatste 50
jaar een andere regeling in den bouw ont
wikkeld. Het beste vond hij dat er voor-
loopig de eerste jaren geëxperimenteerd
wordt, want de problerpen zijn te talrijk,
om terstond opgelost te worden.
Haarlemseh Tribunaal
Als opvolger van den heer M, A. Relnalda
als lid der Eerste Kamer komt ln aanmerking
dr F. wibant oogarts te Amsterdam.
De vroegere nrcretarcHse va» Mussert.
mej Ch. W van B .sinds 1931 de rechterhand
van den „leider" heelt zich voor het Utrecht-
sche tribunaal moeten verantwoorden: De ten
lastelegging verweet haar behalve het N S B -
lidmaatschap, een door haar aan de bezet-
tlngsautortteltcn doorgezonden bezwarend
dossier over den burgemeester van Maartens
dijk en de verdediger tcekende mej. van B. als
een „domme, slaafsctae natuur, die Mussert
blindelings volgde".
Tot secretaris bij het Kabinet der Ko
ningin ls bij Konlnklfjk Besluit benoemd de re
ferendaris Jhr. mr. W. F. Rooll
Advertenties l» de dagbladen over den
verkoop van overtollige Amerikaansche leger
auto's en trucks uit Dultschland zijn volgens
de betrokken officieele Instanties zonder over
leg met de Nederlandsche regeering geplaatst
en daaruit voortvloeiende aanvragen bij het
Nederlandsch bureau voor overtollige legergoe-
deren kunnen dan ook niet ln behandeling
worden genomen.
Mr. M. Tjdeman. uit Amsterdam ls met
zijn wagen, tengevolge van de gladheid op den
straatweg Utrecht- Amersfoort geslipt en te
gen een boom gevlogen. Zijn vrouw werd op
slag gedood en mr Tydeman werd zwaar ge
wond ln een ziekenhuis opgenomen
De adjunct-directeur van liet Huls van
Bewaring te Leeuwarden ls gearresteerd. H(J
wordt verdacht van onregelmatigheden ten
aanzien der behandeling van ex-polltleke ge
vangenen en later van politieke delinquenten.
Dr doodstraf werd geëlscht door den pro
cureur-fiscaal bij het Haagsche Bijzonder Ge
rechtshof tegen een Inwoner van Voorschoten
C. V.. die ln bezettingstijd zij:; medeburgers
als vertrouwensman van den S. D. en als hulp-
landwachter zou hebben geterroriseerd. Zijn
21-Jarlge zoon hoorde wegens hulpverleening
aan den vyand 3 Jaar Jeugdgevangenis tegen
zich vragen.
De Centrale Eereraad vodr de kunst heeft
In^hooger beroep de uitspraak tegen den kunst
schilder F. Bobeldtjk vernietigd en bepaald, dat
tegen hem geen maatregelen zullen worden ge
nomen.
HAARLEM EN OMGEVING
Ds. F. E. Hoekstra, predikant bij de Geref.
Kerk te Sassenhelm, daarvoor te Veisen. heeft
voor het beroep als evangelisatie-predikant te
's Gravenhage bedankt.
De Antirevolutionnaire Partijdag in Haar
lemmermeer, uitgaande van den Ring van A. R.
Ktesvereenigingen „Haarlemmermeer wordt ge
houden op Woensdag 19 Maart In hötel „De
Beurs" te Hoofddorp. In de middagvergadering
zullen spreken de heer H. Oudekerk secr.-pen-
nlngmeester van den Ned. Chr. Landarbeiders-
hond over „Onze roeping en onze verantwoorde
lijkheid" en het Tweede Kamerlid mr. A. B.
Roosjen over „Oud maar niet verouderd". In
de avondvergadering spreekt de oud-mlnlster-
prestdent prof. mr P. S. Gerbrandy over het
onderwerp „De rcgeerlngspolltlek tegenover Ne-
derlandsch-Indlë cn haar gevaarlijk grondbe
ginsel".
Mevrouw T. Kerflroff— Pet uit Haarlem is
benoemd tot lid der Noordhollandsche Propagan
da Commissie der Nederlandsche Vereeniging
tot afschaffing van Alcoholhoudende Dranken.
De heer A. H. Hoefnagel, keurmeester bij
den Keuringsdienst van Waren te Haarlem, zal
op 16 Maart 25 jaar m dienst zijn.
B. en W. van Hoofddorp hebben het leggen
van een rloleenng, het maken van een aarde
baan met kllnkerbestrailng en tegelvoetpaden
met bijkomende werken opgedragen aan fa.
de Jong en Borst te Haarlem en Bakkum voor
Desillusie na Dollen Dinsdag
Vele verwikkelingen rond
een vrouwelijke verdachte
De 63-jarlge M. P.—van B., die Woensdagmid
dag voor de vijfde kamer van het Haarlemsche
Tribunaal terecht stond, werd ervan beschul
digd gedurende de bezetting lid van de N.S.B.
te 2ijn gebleven, lid te zijn geweest van de
N.S.V.O., de propaganda der beweging door
raambiljetten en het vlaggen bij feestelijke ge
legenheden te hebben bevorderd, diensten te
hebben verricht ten bate van Frontzorg cn
flnanclëelen steun te hebben verleend aan den
Jeugdstorm.
Dit gedeelte van de ten laste legging werd dooi
de beschuldigde vlot erkend. ZIJ zeide den nood
van haar volk zeer goed te kennen en had de
N.S.B. nooit als politieke partij, maar altijd als
een groote volksbeweging gezien. Daarbij wa
ren. zooals zij zeide. smaad en hoon haai niet
bespaard gebleven. De groote desillusie was
eerst gekomen, toen zij met haar man na Dollen
Dinsdag „naar Dultschland geronseld was".
Tegenover haar verzekering, dat zij nooit met
iemand ruzie had gehad, stond een getuigen
verklaring, dat zij „de schrik van de buurt" was
geweest.
De volgende punten van de acte van beschul
diging vermeldden dat in 1941 een vrouw haar de
vraag „landverraadster, hang Je nog niet?" had
gesteld, waarop prompt een aangifte bij de poli
tie gevolgd was. Voor de vrouw, die van belang
stelling In het ai dan niet hangen van de
dehnquente had blijk gegeven, was inderdaad
een verooi-deellng door een Duitsehe Instantie
gevolgd. Nadat de beschuldigde had aangevoerd,
dat zij nooit had geweten, dat dergelijke zaken
aan de Dultsehers werden doorgegeven, gaf zij
ook dit feit toe.
Een dergelijk geval had zich ln Februari 1944
voorgedaan, toen haar zuster haar ais „vuile,
vieze N.S.B.-ster" had gequallficeerd. Ook toen
was een aangifte, ditmaal btj den Inlichtingen
dienst op het Nassaupleln, gevolgd Volgens de
getuigenverklaring had de beschuldigde vooral
haar zuster het gebit uit den mond geslagen,
doch zij bestreed dit ten stelligste.
„Laten we dus zeggen, dat het gebit uw hand
volgde", werd er aan de andere zijde van de
groene tafel opgemerkt. Volgens verdachte had
haar zwager haar man. die zich van geen ander
kwaad dan dat hij N.S.B.-cr was. bewust was.
een trap gegeven. Eén en ander had het echtpaar
op het kringhuls doen belanden, waar, volgen
verdachte, een der daar aanwezige lieden met
W|S g'
in. Zij
den naam van den betrokkene niet herinneren
Daarom werd haar hardhoorende echtgenoot als
getuige gehoord en deze vertelde de toedracht
anders: de ruziënde families waren allebei het
geval gaan aangeven, de goede ging naar de
Smedestraat. vanwege het gebtt en de verkeerde
naar het Nassauplein. vanwege den schop.
Nadat verdachte het Tribunaal r.og verteld had,
dat „menschen ieelljke beesten" zijn, waarop de
president mr. J. Bierens de Haan met een rustig
„Och. niet allemaal", reageerde, kreeg de ver
dediger mr. Blankevoort het woord.
Deze betoogde, dat van de beschuldiging het
N.S.B.-lldmaatschap en aanverwante zaken
overbleven. Volgens hem had zijn cliënt ln 1941
de gevolgen van haar aangifte niet kunnen ver
wachten. Het tweede geval betrof een familie
twist. waarvan oorzaak cn gevolg, gelijk en on
gelijk achteraf naar zijn meening moeilijk vast
te stellen waren.
Uitspraak op 19 Maart
KORFBALWEDSTRIJDEN AFGELAST.
Alle voor Zaterdag en Zondag vastgestelde
korfbalwedstrijden van den K.N.K.B. zijn af
gelast.
„Kleine contra-revolutie"
op Sumatra
ANP-Ancta maakt uit Batavia melding
van arrestaties door republikeinsche politie
op Sumatra van republikeinsche functio
narissen. De meeste aandacht trekt de ar
restatie van Mas Tahir, den secretaris van
den republikeinschen gouverneur van Su
matra, mr. Hassan, en ook die van kolonel
Tahir, die als bevelhebber van de polisie
tentara (republikeinsche militaire politie)
over geheel Sumatra als een der invloed
rijkste personen in republikeinsche kringen
wordt beschouwd.
Het „Medan-bulletin" schrijft, dat er
hier sprake is van een kleine contra-revo
lutie van de opstandige bevolking, die het
weeldeleven en de corrupte handelingen
van het meerendeel der republikeinsche
militaire en civiele voormannen niet langer
kon aanzien.
De arrestaties zijn geschied door de po
litie, nadai Hassan een bevelschrift had
onderteekend. Het blad wijst er nog op,
dat er onder de gearresteerden zich nie
mand van de autochthone bevolking van
Noord-Sumatra bevindt; het betreft hier
slechts republikeinen uit Java en uit an
dere deelen van Sumatra.
Allele's correspondent meldt nog, dat de
volksbeweging geen communistischen ach
tergrond heeft.
Het Sumatraansche Chineesche blad „Bin
Po" geeft nog eenige bijzonderheden over
de arrestaties van republikeinsche functio
narissen op Noord-Sumatra. Het blad ver
neemt, dat Hassan ook de arrestatie heeft
gelast van den ondercommandant van de
TRI van Noord-Sumatra. het hoofd der re
publikeinsche politie te Medan, het hoofd
der cultuurondernemingen op Sumatra's
Oostkust en het hoofd van het bureau voor
industrialisatie van Sumatra. Volgens het
blad zijn de arrestaties gelast tengevolge
van den door de bevolking op den (repu
blikeinschen) gouverneur uitgeoefend en
druk. een eind te maken aan de corruptie
en het slechte republikeinsche bestuur op
Sumatra.
Muziek t
Tlieo Olof en Luctor Ponse
Het Woensdagavond ln do groote zaal gegeven
concert heette „vloolrecltal" maar wat. feitelijk
een duosonaten-avond met een virtuoos verleng
stuk en ook dit laatste stelde aan der. pianist
even hooge elschcn als aan den violist. Ik kan
dan ook van het kunstenaarspaar Olof—Ponse
siechts als zoodanig gewag maken; „Olof met
Ponse aan den vleugel" ware even misplaatst
als „Ponso met Olof aan dc viool". Welnu,
subliem samenspel hebben we van beider, ge
hoord ln de E clur-Sonate van Bach, de Sonate
van Franck en de lste Sonate van Honegger,
daarna nog ln „La Fontaine d' Arethuse van
Szymanowsky en m een Caprice naar een der
piano-études op. 52 van St. Saéns. Franck's
eenige Sonate is als meesterwerk niet minder
kiassiek geworden dan die van Bach. Ir. Honeg-
ger's Sonate troffen heel andere geluiden. Men
kan tegenover zijn Idioom meer of minder sym
pathiek staan, maar wat mi) ln d!t werk even
goed als tn vele andere hcdcndaagsche misfiaagt
ls het gemis aan blijheid, zinnelijke schoonheid
en luchtige scherts Somberheid en sarcasme
overwegen er in. afgewisseld door wilde en felle
uitbarstingen; de breed gezongen tonen van het
begin worden er spoedig door overstemd Hoe
veel liever ls me dan de naïeve schoonheid van
Bruckner's geniale Invallen, al zijn ze wat ampel
uitgemeten en los aaneengevoegd! Maar Szyma-
nowskys werkje werd ln de vertolking van
Olof en Ponse tot een bekoorlyk. ja b«:oovcrend
kabinetstukje en de Wals van St Saéns was ook
ln de transscriptie van Ysaye sierlijk Kiei.sler-s
„Tambourin chlnots" vormde de toegift
Twee groote kunstenaars hebben Olof én Ponse
zich weer geloond, al bemerkten we ook weer
hoeveel er aan fijne détails verloren gaat a!s
kamermuziek In een groote zaal gespeeld wordt.
K. DE JONG
