k
Mare Nostrum
De nieuwe bonnen
Minder vleesch uit
liet buitenland
Nederlands stem
over de wereld
Baarle, waar Nassau en Hertog
elkaar ontmoeten
Burgemeester Oud bepleit decentralisatie
Sportprogramma's
Wereldnieuws
DONDERDAG 27 MAART 1947
nF- bont vaart. Iedereen wrijft zijn oogen
uit en zegt: Wat is de zee blauw. Ze
is zoo blauw als de kuip met blauwsej
thuis, waarin de wasch wordt nagespoeld
Dit is dus de zee, aan wier kusten de ge
schiedenis van ons werelddeel is ontstaan.
En als bijna onzichtbare pluizen en zaden
zijn dc kiemen van de cultuur over dit
blauwe water heengewaaid van kust tot
kust. Hier liggen de scheepsroutes van
Odysseus, Aeneas en Paulus, nauwelijks
nog te bepalen, want de zee wischt alles
uit met haar eeuwige onrust. De zee is
één groote, ronde schaal van vloeiend
aquamarijn. Thalassa noemden haar de
Grieken en wat er in dit woord ligt, weet
ieder, die eenmaal den tocht der Tiendui
zend van Xonophon gelezen heeft. En de
Romeinen noemden haar trots: Mare
Nostrum, onze zee. Grieken en Romeinen
beschouwden haar kortweg als dè zee en
hun zee, en dat is zij gebleven voor de cul
tuur. ook al hebben sindsdien tallooze
machthebbers over haar golven den scep
ter gezwaaid.
Ik hang over de reeling en kijk uit in
den nacht. Langzaam stijgt de maan op uit
de mistbanken boven zee en plotseling
giet zij het zwart geworden water vol kan
telende zilverlingen. Zij verkwist in één
seconde een oneindig kapitaal aan vloei
baar zilver. Ook de sterrenbeelden zijn
zichtbaar: Cassiopeia, Brion en de Groote
Beer.
Plotseling staat de reisleider in het don
ker naast mij. Het is een jonge man. Ik
schat hem van mijn leeftijd. Met stijgende
bewondering heb ik gezien, hoe hij van
Holland tot hier den tocht van de vijftig
man organiseert. Waar ergens iets in de
knoop raakt, heeft hij het in een oogwenk
weer los. Het is een kerel, waarvoor onder
alle gewijzigde omstandigheden, geen ge
wijzigde omstandigheden bestaan. Zijn
overtuiging wint het van alle moeilijkhe
den. Andere talen praat hij eenvoudig
weg. Kruiers en mannetjes van Cook, die
als vlooien tegen het gezelschap opsprin
gen, neemt hij tusschen zijn nagels en,
knap! zeggen ze. Een berg van moeilijkhe
den, waarvoor het gezelschap staat, too-
vert hij om in een dal van gemak.
Wij praten wat, terwijl de zee ruischend
onder ons voorbij ijlt. Wij constateeren.
dat het heele gezelschap zich goed houdt.
Vooral ook de kinderen. Bijna niemand
klaagt. ..Waarom ook klagen", zeg ik,
je bedenkt, dat er concentratiekampen
geweest zijn. Wie daaraan denkt, heeft
het nooit meer slecht op deze wereld". Ik
denk iets wijs gezegd te hebben. „Ik heb
ze mee leeggehaald", zegt hij. „Het was
verschrikkelijk. Ik maakte in Duitschland
het einde mee. Ik kreeg van de Engelsohen
de leiding over vierduizend arbeidersjon
gens. Ik heb ze met een trein naar Holland
gebracht, staande voor op de locomotief
Later werd ik aangesteld als een secretari:
van de Nederl. Missie. Ik heb 70 schepen
mee opgespoord en drie scheepsladingen
machinerieën". Ik vraag, hoe oud hij
Drie-en-twintig. Dat is tien jaar jonger
dan ik hem schatte. Maar nu begrijp ik,
dat hij voor niets staat. Hij heeft grooter
moeilijkheden gekend dan dit reisje. En de
moeilijkheden van den oorlog hebben kin
deren omgesmeed tot mannen van staal.
Want zijn doorzettingsvermogen is inder
daad van staal.
10 Maart, 's middags op zee. Wij pas-
seeren juist Capo di Vaticano. Ik heb van
middag een uurtje geslapen in de hut en
nu ik aan dek kom, ligt vlak voor het
bloote oog een kustplateau verrezen,
waarvan de toppen schuil gaan in haastige
wolken, terwijl het op zee toch vrijwel
wolkeloos is- Het is een Arcadisch plateau.
In een plooi ligt een dorpje en door den
verrekijker heen is het kerkje er boven
■uit zichtbaar, en verder landinwaarts, on
der cypressen, het kerkhof. Hier en daar
ziet men de groene glooiing van een weide,
maar vee is er niet te zien en ook men-
schen niet, daarvoor is het te ver uit het
Hier volgt de tweede brief van BEItTUS
AAF.JES over zijn impressies gedurende
de reis naar Egypte, die de bekende
dichter-schrijver maakt temidden van
de Nederlandsche kermisreizigers, wélke
hun amusementsinrichtingen in de
schaduw der pyramiden gaan opslaan.
Aan boord van de Corinthia stelde Aaf-
jes zijn indrukken over de. zeereis op
schrift: Men herkent er den dichter in,
die zich droov-.end laat wiegen door den
zachten golfslag van de Middellandsche
Zee, doch intusschcn scherp opmerker
en boeiend verteller 'blijft.
Hoover geeff den weg aan
„Stalin kan Griekenland
vrede geven"
De Amerikaansche ex-president Hei-bert
Hoover heeft te New York op een diner,
dat in verband met hulpverleening aan
Griekenland georganiseerd was verklaard,
dat één man in de wereld een groot deel
van den chaos en de ellende in Grieken
land zou kunnen opheffen, indien hij dat
wil. „Die man is maarschalk Joseph Sta
lin", aldus Hoover. „Het ligt in zijn ver
mogen den agressie-oorlog, die in den
vorm van guenlla-aanvallen van Joego-
Slavisch, Bulgaarsch en Albaneesch grond
gebied uit gevoerd wordt, tot stilstand te
brengen. Het ligt in zijn vermogen, er
voor te zorgen, dat de ongeregelde troepen
der communisten in Griekenland met
moorden ophouden en langs' wettige we
gen uitdrukking geven aan hun meening.
Dat zou Griekenland vrede brengen. Dan
zou de hulp der V. S. gebruikt kunnen
worden om de productiviteit van het werk
der Grieksche bevolking te herstellen: nu
verkwisten wij onze edelmoedige gaven
aan militaire uitrusting".
De radio geeft Vrijdag
IIII,VERS UM I, 301.5 M.
0.00. 13.00. 13.00, 20.00, 22.00 uur Nieuws. 8.15
Kees Deenik. 8.30 Morgenconcert., 0 30 Viool
recital. 10.00 Symphonie no. 4. Roussel. 10.30
Morgendienst. 11.00 Chopin. 11.15 Rotterdamse!)
koperkwartet. 11.45 Fam.ber. 12.00 Elie Meyer,
viool. 12.30 Kamerkoor. 13.15 Jacob Bijster,
orgel. 14.00 Slavische dansen. 14.20 Oude en
nieuwe schrijvers. 14.40 All Round Sextet. 15.30
Vrooltjke klanken. 16.00 Lijdensgedichten. 16.30
Strijdkrachten. 17.15 Sandy Mac Pherson. 17.45
Marinierskapel. 18.30 Ned. Strijdkr. 10.15 De rei
zende Christen. 19.30 Geestelijke liederen. 19.45
Vrije of gebonden economie. 20.05 Weerover-
zicht. 20.08 Bijbel en muziek. 20 40 Vraaggesprek
over Baeh. 21.00 Omroeporkest. 22.15 Vragen aan
voorbijgangers. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Avondconcert.
HILVERSUM II. 415.5 M„ 218 M. en 1875 M.
8.00, 13.00, 18 00, 20.00, 23.00 uur Nieuws. 8 15
Op naar het licht, 8.18 Opera-programma. 8.50
Voor de huisvrouw. 9.00 Sibelius. 9.30 Politie
berichten. 9.50 Chopin. 10,00 Morgenwijding.
30.20 De regenboog. 10.45 ..Barbier". 11.00 Fran»
eche chansonnihres. 11.15 Voor de vrouw (P. v.
d. A.) 11.30 Prettige melodieën. 12 00 Waltztlme.
12.30 Sport-agenda. 12.35 Skymasters. 13.15 Disco
lunch. 14.00 Kookkunst. 14.20 Pièrre Paila. 14.50
Ons volk in zijn dichters. 15.10 Schouwburg-
mclodiecn. 16.00 Glenn Miller. 16.30 Tusschen
12 en 16. 17.00 Attentia. 17.30 Plet Tlggers. 18.15
Jan Corduwener. 18.40 Blng Crosby. 19.00 Denk
om de bocht. 19.15 Hulsslachtingen. 19.30 Vrijz.
Prol. jieloof. 20.05 Willem Andrlessen. 20.30
Kogmaals Bcthesda. 21.00 Men vraagt en wij
draalen. 21.30 Buitenlandse!) weekoverzicht,
tl.45 Van heinde en ver. 22.15 Jazz-ullzendlng.
22 40 Avondwijding. 23.15 Symphonisch Vrijdag-
avondconcert.
oog. Wel is de witte gordel van de bran
ding zichtbaar en a£ en toe likt een tong
van de zee breeduit en dan weer hoogop
den steilen rotswand. Op dit stuk kust van.
Italië vestigden de Grieken hun eerste
nederzettingen. Zij gingen hier met hun
scheepjes na een lange odyssee aan land
en het is precies of men aan deze kust de
versregels van Homerus aanschouwelijk
ziet voorgesteld: de versregels, waarin
Odysseus eindelijk, na veel rampspoed, een
liefelijk land bereikt. Als ik een vrouwen
figuur gezien had, had ik niet anders kun
nen denken dan aan Nausikaa.
En nu weer aquamarijnblauw zonder
eind- Maar in den namiddag nadert de
straat Messina. Aan den linkerkant de
neus van Italië, aan den rechterkant Sici
lië. Messina en Reggio zijn tegelijkertijd
aan weerszijden van de straat duidelijk
zichtbaar. Zij liggen tegen de rotswanden
als panorama's op ansichtkaarten. Blok
ken huizen, terrasvormig opgestapeld,
rijen bogen, die een afgrond overbruggen,
netjes als stukken skelet, en hier en daar
een cimeterio, herkenbaar aan een opeen-
hooping van cypressen. Overal wordt be
graven ter wereld, maar nergens zijn de
kerkhoven zoo zichtbaar als in Italië. De
straat van Messina is blauw met plekken
groen. Groen als de ziel van een leege
flesch. Onwezenlijk blauw en groen. Maar
wat niet onwezenlijk is, is dat haar bodem
bezaaid ligt met de geraamten van dui
zenden moeder's kinderen, Amerikaansche
en Engelsche jongens. Niemand op de boot
schijnt er aan te denken, dat wij boven
zoom vreemd koraalrif varen. De straat is
ook zoo blauw en zoo vredelievend. En de
mensch zoo ondankbaar en vergeetachtig.
Het wordt avond. Er komen zwarte
plekken in de zee: zwarte plekken blauw
geronnen bloed. De boot vaart hardnek
kig voort naar haar doel. Dat is voor ieder
een Egypte. Maar voor mij is het voorloo-
pig eerst Athene. Daar leggen wij een dag
aan. Ik zie reeds als in een droom het
Parthenon op de Akropolis.
De Corinthia, Maart 1947-
BERTUS AAFJES
67-1 Melk
67-2 67-3 Melk.
67-1 Vleesch...
67-2 Vleesch...
67-1 Algemeen.
67-2 Algemeen.
67-3 Algemeen.
67-4 Algemeen..
Van 30 Maart tot en met 12 April zijn <ie
volgende bonnen geldig:
Bonkaarten KA KB KC 703 (strook no. 4)
67-1 Brood 800 gram brood
67-2 Brood 400 gram brood
67-1 Boter125 gram boter
67-2 BoterJ25 gram margarine of
100 gram vet
67-3 Boter250 gram margarine of
200 gram vet
4 liter melk
7 liter melk
100 gram vleesch
400 gram vleesch
200 gram kaas
2 eieren
100 gram bloem ot zelf
rijzend bakmeel of kin
dermeel (niet uit rijst
bereid)
125 gram koffie
67-5 Algemeen.. 50 gram thee
67-D Reserve 1600 gram brood
67-K Reserve 800 gram brood
Bonkaarten KD KE 703 (strook no. 4)
68-1 Brood 800 gram brood
68-1 Boter250 gram boter
68-2 Boter125 gram margarine of
100 gram vet
68-2 68-3 Melk. 12 liter melk
68-1 6S-2 Vleesch 100 gram vleesch
68-1 Algemeen., 100 gram kaas
68-2 Algemeen.2 eieren
68-R Reserve 800 gram brood
68-S Reserve 100 gram bloem of zelf
rijzend bakmeel of kin
dermeel (niet uit rijst
bereid)
68-U Reserve 600 gram bloem of zelf
rijzend bakmeel of kin
dermeel (niet uit rijst
bereid) of kinderbiscuits
Bonkaarten MA, MB, MC, MD, ME. MF,
MG 704 (bijzondere arbeid, a.s. moeders
en zieken) strook no. 4
67-4 Brood 800 gram brood
67-4 Boter250 gram boter
4 Margarine.. 250 gram margarine of
200 gram vet
67-4 Melk5 liter melk
67-4 Vleesch.... 300 gram vleesch
67-5 Vleesch.,.. 100 gram vleesch
67-4 Kaas 200 gram kaas
67-4 Eieren 5 eieren
Op 2 April zullen bonnen worden aan
gewezen voor suiker, versnaperingen en
tabak.
Dezer dagen is gemeld, dat na Paschen
hefc extra vleeschrantsoen van 100 gram
per twee weken vervalt. Bovendien is er
kans dat in den zomer het rantsoen tijde
lijk van 200 op 150 gram per week moet
worden verlaagd. Deze maatregelen hou
den verband met vermindering van
vleeschaankoopen in het buitenland.
Over den stand van onzen veestapel
krijgen wij van bet Bureau voor Statistiek
eenige gegevens.
Rundvee. De stapel breidt zich wat
aantal aangaat geleidelijk uit. Het peil van
1941 is bijna bereikt, maar dit komt omdat
er veel jong vee is. Er zijn wel 91.000 meer
melk- en kalfkoeien dan in 1945, maar
het totaal is toch nog 18% beneden dat
van 1939. Het aantal stuks mestvee be
draagt nog slechts 18% van 1939. Als men
de koeien op hun waarde voor den vee
stapel taxeert zijn wij nog 19% onder
1939. Er waren eind 1946 2.410.148 runde
ren. tegen 2.817.314 in 1939 en 2.057.579
in 1943.
Varkens. Gebrek aan voeder hield
een sterke uitbreiding tegen. Het totale
aantal varkens is nu 67% van 1939. In
werkelijkheid heeft de varkensstapel voor
de voedselvoorziening nog slechts 52%
bereikt van de waarde van 1939.Eind 1946
waren er 1.040.321 varkens, tegen 1.553.413
in 1939 en 544.535 in 1943.
Schapen. Er is een niet onbe
langrijke vermeerdering geconstateerd na
1945. De zandprovincies hebben nu meer
schapen dan in 1939 (Limburg zelfs 188%)
maar de andere provincies zijn lager dan
genoemd vergelijkingsjaar. In totaal zijn
er 558.318 schapen tegen 689.501 in 1939 en
450.837 in 1942.
Paarden. Het aantal paarden is nu
355.184, tegen 322.552 in 1939.
Twintig jaar PCJ
Binnenkort bestaat de ultra-kortegolf-
LANGS DE BELGISCHE GRENS
5 D'
Dc niet-aangewezen bonnen van strook '"Srf tlT mat i,
i PCJJ, later PCJ, thans Nederlbndsche
no. 3 kunnen worden vernietigd.
EENDENEIEREN GOEDKOOPER
De prijzen van eendeneieren zijn op
nieuw vastgesteld en zij bedragen than:
voor een eendenei van gewichtsklasse 1
ten hoogste 13 cent en van gewichtsklasse
2 ten hoogste 12 cent- Voor tweede soort
eendeneieren en uitval zijn de maximum
prijzen voor beide gewichtsklassen een cent
per stuk lager.
Een proef met werkiiden
te Rotterdam
Binnenkort zullen B. en W. van
Rotterdam voorstellen aan den ge
meenteraad doen om te komen tot de
Instelling van werkraden voor bepaalde
gedeelten van de gemeente, ais Pernis,
Hoek van Holland en Overschie.
Deze werkraden zullen advies uitbrengen
aan het gemeentebestuur over zaken, die
het stadsdeel, dat zij vertegenwoordigen,
betreffen, zoo deelde de burgemeester
van Rotterdam mr. P. J. Oud tijdens den
maandelijkschen koffiemaaltijd van het
„Comité voor Actieve Democratie" te Am
sterdam mee.
Mr. Oud sprak over de beteekenis van de
gemeente voor de democratie en nam daar
bij twee beginselen als uitgangspunt. In de
eerste plaats was hij van meening, dat dat
gene. wat door de kleine gemeenschap goed
geregeld kon worden, ook aan haar dient
te worden overgelaten. Ten tweede be
toogde spr. dat het dragen van verant
woordelijkheid beter tot zijn recht komt,
naarmate de gemeenschap, waarin dat ge
beuren moet, kleiner is. In de praktijk
wordt de verantwoordelijkheid moeilijker te
realiseeren, wanneer de taak van 't regee-
rende lichaam grooter wordt. Daarom ook
moet men waakzaam zijn tegen het con.
centreeren van macht in enkele handen,
aldus mr. Oud, die voorts aanvoerde, dat
het gemakkelijker is verantwoording te
vragen in 1000 gemeenteraden dan in de
Staten-Generaal. Hierin is reeds de recht
vaardiging van de bestuursdecentralisatie
gelegen.
Natuurlijk stelt de autonomie in 1947
andere eischen dan in 1851 toen Thorbecke
zijn gemeentewet schiep.
Zoo beweert men, dat kleine gemeenten
niet de outillage en de ambtenaren bezitten
om bepaalde zaken te behartigen. Dit geeft
op het terrein van den wederopbouw,
waarvoor de beslissingen van het College
van Algemeene Commissarissen bindend
zijn, wel eens moeilijkheden. Te vaak
wordt vergeten, dat de burger zich in zijn
plaatselijke gemeenschap moet thuisvoe-
len, waarbij gestreefd zal moeten worden
naar vormen, waarin kleine gemeenten
kunnen samenwerken.
In de groote steden doet zich het be
zwaar voor, dat de inwoners zich geen
deel van het geheel meer voelen. De groote
gemeenten zullen organisch ingedeeld
moeten worden, waarbij het eigen karak
ter van geannexeerde randgemeenten en
dergelijke, bewaard moet blijven. Daar
om ook zijn B. en W. van Rotterdam tot
het bovengenoemde voorstel gekomen,
dat hiermede tevens een schrede is op den
weg naar de veinvezenlijking van de
„wijkgedachte".
Als duidelijkste bewijs, dat de gemeen
te de basis van ons democratisch staats
bestel vormt, noemde mr. Oud wel het
feit, dat de Duitschers van meet af aan
gepoogd hebben de gemeentelijke zelf
standigheid op te heffen.
De bijeenkomst werd door de burge
meesters van Amsterdam en Zaandam,
mr. J. d'Ailly en mr. J. in 't Velt en
enkele wethouders der hoofdstad bij
gewoond.
Wegens liet smokkelen van
deviezen veroordeeld
Voor den bijzonderen politierechter te
Breda stonden terecht de 68-jarige G. L,
uit Duivendrecht en de 29-jarige E. S. uit
Amsterdam, verdacht van deviezensmok-
kel van België naar Nederland. De auto,
waarin verdachten de Nederlandsche grens
wilden passeeren, bleek een geheime berg
plaats te hebben, waaruit f 60.000 ei
smokkelwaar te voorschijn kwamen. Beide
verdachten ontkenden iets van geld
smokkelwaar te hebben geweten. Een en
ander zou, zoo vertelden zij, in den wagen
gestopt zijn, toen deze voor een hotel te
Antwerpen geparkeerd stond. De man, die
dit gedaan zou hebben, zou de bedoeling
hebben gehad L. als tegenstander onscha
delijk te maken.
De officier van justitie eischte tegen bei
de verdachten een jaar en zes maanden ge
vangenisstraf. De politierechter veroor
deelde L. tot een jaar en drie maanden en
zijn medepliohtige tot een jaar gevangenis
straf, met verbeurdverklaring van het in
beslag genomene.
De Willem Barendsz vermoe
delijk lialf Mei weer thuis
Zooals wij reeds eerder hebben gemeld
zal de Willem Barendsz-expeditie de vis-
scherij op walvisschen tot 8 April voort
zetten en niet tot 8 Maart, zooals van
sommige zijden werd medegedeeld. De
reis van de vangplaats naar Kaapstad
duurt ongeveer 12 dagen zoodat de expe
ditie ongeveer 20 April in Kaapstad ver
wacht kan worden. Na een kort verblijf
in deze haven wordt de terugreis naar
Amsterdam aanvaard, waar de Willem
Barendsz ongeveer half Mei of in de twee
de helft van Mei verwacht kan worden.
De tankboot Nacella, die met een deel
van de vangst thuis stoomende is, komt
zeer waarschijnlijk in Rotterdam binnen.
Wereldomroep, was de eerste radiozender,
welke met een vast wereldprogramma uit
kwam. De „Big Ben" werd het eerst via
PCJ in Australië en Nieuw Zeeland ge
hoord. In Maart 1927 kwam de eerste of-
ficieele radio-uitzending tot stand. In Juni
van dat jaar sprak de Koningin via dezen
zender tot de Nederlanders in Indië.
Aanvankelijk kreeg PCJ een proefzen-
der voor experimenteeele uitzendingen en
in 1929 een programmazender. Slechts met
onderbreking van twee jaren, toen als ge
volg van den omroepstrijd het programma-
werk moest worden gestaakt, zijn PCJ
voor het buitenland en de Phohi voor In
dië in de lucht geweest.
In 1928 kwam Eddy Startz bij PCJ. Hij is
door zijn radiowerk zeer populair gewor
den. Door zijn talenkennis was hij in staat
de stem van Nederland in vele talen de
wereld in te zenden. In die dagen ont
stond „The Happy Station", een der meest
beluisterde uitzendingen.
Langzamerhand groeide Startzs pro
gramma tot het zijn definitieve karakter
vond: het bevorderen van Nederlands naam
'over de wereld en het kweeken van be
grip voor elkaar, van verstandhouding
onder de volken en van de wereldvrede-
gedachte.
Na de Jubileumuitzending in 1937 ter
gelegenheid van het 10-jarig bestaan, kwa
men ruim 7000 brieven van alle deelen dei-
wereld binnen, geschreven door de tallooze
vrienden, die Startz met zijn cosmopoliti-
sche „Happy-Station"-programma voor
ons land won. Sinds Augustus 1945 is het
PCJ „Happy Station" opgenomen in den
wereldomroep. Honderdduizenden Neder
landers, verspreid over de geheele aarde en
daarnaast millioenen buitenlanders, vol
gen de programma's.
Op 30 Maart, ter gelegenheid van het
20-jarig bestaan van PCJ, is Startz in de
gelegenheid zijn idealen opnieuw naar
voren te brengen. Hij doet dit met de
prijsvraag: „Kunnen internationale radio
uitzendingen den wereldvrede tot stand
brengen?"
Commissie gaat wijkgedachte
bestudeer en
Onder auspiciën van het „Comité voor
Actieve Democratie" is een commissie ge
vormd, die de mogelijkheden van de „wijk
gedachte" zal bestudeeren. Voorzitter is
mr. J. Polenaar, onder de leden bevinden
zich de architecten C. van Eesteren en B.
Merkelbach, drs. W. F. Geyl, ir. J. B. Max
en de heer J. Oosterhuis.
Verschillende studenten in de sociografie
zullen aan het enquêteeren medewerken.
Dr. Mengelberg verliest
Koninklijke onderscheiding
H.M. de Koningin heeft besloten dat de
Huisorde van Oranje wordt verloren door
hen, die door geest of houding de vader-
landsche zaak gedurende de oorlogsjaren
1940-1945 hebben geschaad.
Op grond van dit besluit heeft H.M.
haar besluit van 14 April 1913 waal-bij aan
den heer W. Mengelberg de eeremedaille
voor kunst en wetenschap in goud van de
Huisorde van Oranje werd toegekend, in
getrokken.
,,Nee meneer, mijn gemeentenaren smok
kelen niet", zei ons de jonge en energieke
burgemeester van Baarle-Nassau. Maar hij
voegde er direct de beperking bij: „ten
minste niet meer dan die van Chaam of
Hilvarenbeek of Putte". En als bewijs voor
zijn stelling deelde de heer De Grauw ons
mede, dat slechts zes of zevén inwoners
uit Baarle-Nassau zich op dat oogenblik
wegens smokkelen in hechtenis bevonden.
Dat is inderdaad niet veel op 4200 inwo
ners en de waard van het schilderachtige
dorpscafé op den Singel is het dan ook
volledig met zijn burgemeester eens:
smokkel, mieneerr.... wa zou 'k daarvan
motte wete
Het hoofd van de gemeente legt me uit,
hoe zijn dorp als smokkelaarsparadijs be
kend is geworden. Natuurlijk, Baarle-Nas
sau steekt een heel eind in Belgisch gebied
uit en bovendien bevinden zich niet minder
dan 32 Belgische enclaves op Nederlandsch
gebied. Die kleine eilanden vormen teza
men Baarle-Hertog, dat 1400 inwoners telt.
Ook in het dorp zelf loopen de grenzen
grillig door elkaar, maar toch kan men al
gauw zien of men zich op vaderlandschen
dan wel op Belgischen bodem bevindt. Men
kan tot die wetenschap komen door op de
huisnummers te letten, die bij ons in wit op
zwart en bij onze Zuiderburen in zwart
op wit staan aangegeven. Men kan ook op
vele huizen den strijdkreet „Wij willen
den koning" of „Leve Leopold III" aantref
fen en dan is uw veronderstelling, zich in
België te bevinden, wel juist. Nog beter
kan men vaststellen, waar zich de meeste
winkeltjes bevinden: daar is men zeker bij
een onderdaan van den omstreden vorst
terecht. Dan is er de mogelijkheid om door
middel van het electrische net de nationa
liteit van plaats en bewoner te bepalen: in
België is het boven-, bij ons ondergrondsch
en tenslotte is er een nimmer falende maat
staf: waar zich in deze door vijf weken
granaatvuur geteisterde gemeenschap de
glanzende, gloednieuwe huizen bevinden,
is het vast en zeker het domein van den
Ylaamschen Leeuw.
Want denk niet, dat de inwoners van
Baarle-Hertog zich alleen maar formeel
Belgen noemen. Niet voor niets zetelt hun
burgemeester, die ook het naburige, over
de Nederlandsche grens gelegen, Zonder-
eygen bestuurt, in een echt gemeentehuis
op 100 meter afstand van zijn Nederland-
schen ambtgenoot. En hoewel er in het ver
leden meer dan één poging tot een gebieds-
wisseling te komen, ondernomen is, steeds
is die op de gehechtheid van de inwoners
aan hun vorst en volk afgestuit. Zelfs de
Duitschers hebben hun gelijkschakelings
pogingen op moeten geven.
Tot goed begrip van het historisch ge
groeide, moge men bedenken, dat in den
tijd van de Republiek de Katholieke eere-
dienst verboden en bijgevolg Baarle-Hertog
de eenige plaats in Staat9brabant met een
katholieke kerk, de uit de Middeleeuwen
dateerende Sint-Remigius, was. In tusschen:
de Duitschers hebben dit fraaie bouwwerk
in den bevrijdingstijd tot een droevige
ruïne geschoten en het is maar gelukkig
voor de inwoners van Baarle, dat Nederland
lang zoo verdraagzaam was, dat ook Nas
sau zijn katholiek Godshuis kreeg, op vijf
minuten afstand van de Sint Remigius.
Drie bioscopen voor 6000 inwoners
Kwam Baarle met een kerk minder uit
den oorlog, na de bevrijding kreeg het er
twee bioscopen bij. De bestaande Neder
landsche bioscoop was in de September
dagen met kerk, gemeentehuis en vele wo
ningen en boerderijen in vlammen opge
gaan. Eén der Belgische caféhouders, die
in den oorlog goed geboerd had, zag zijn
kans schoon om een spiksplinternieuwe
bioscoopzaal te bouwen en zijn buurman,
ook Belg, ook caféhouder en ook niet zon
der profijt getapt hebbende, volgde zijn
voorbeeld. Tegelijkertijd overlegde de Ne
derlandsche burgemeester met den Neder-
landschen pastoor om de verwoeste bio
scoop maar weer aan onderdak te helpen,
want zij achtten die Belgische films niet
bevorderlijk voor het zieleheil van hun ge
meentenaren. Zoo deelt „Nova" thans
het patronaalsgebouw met hel gemeente
bestuur en de distributie. Eén der „uit
baters" van de in Baarle-Hertog gevestigde
cinema's heeft den strijd moeten opgeven.
Nu vreezen burgemeester en pastoor, dat
er een danslokaal voor in de plaats komt.
Uit dit alles bloeit al, dat de Baarlenaren
geen slechte zaken gedaan hebben, al zijn
ze dan geen smokkelaars. Integendeel, het
wordt hun veel gemakkelijker gemaakt.
De inwoners van Baarle-Hertog hebben
recht op de Belgische producten en wan
neer men nu bedenkt, dat er vele huizen
zijn, die voor een gedeelte op Nederlandsch
en voor een gedeelte op Belgisch grondge
bied staan (er is zelfs een klassiek voor
beeld van een pand, waar de grens door
het midden van de gang loopt en dat dus
ook een Belgisch en een Nederlandsch huis
nummer heeft!) dan is het niet zoo won
derlijk, dat heel wat begeerenswaardige
artikelen hier in Hollandsche handen ra
ken. Bovendien zijn de Belgen niet aan een
Vestigingswet onderworpen: willen zij
Panda was net op tijdom de hele op
tocht die het binnenhof opkwam, te kun
nen zien. Voorop kwam Joris tussen twee
soldaten in, daarachter dc koning en de-
hele hofhouding. „Helaas!" zei Joris toen
hij naar boven klom. „Peccavi! zoals wij
latinisten zeggen, maar het is betreurens
waardig hoe dor de wereld wordt' Het
komt me voor. dat ik het slachtoffer ga
worden van een schrijnend gebrek aan
humor bij het hof. Zelfs een luchthartige
scherts of een vrolijke kwinkslag worden
niet meer gewaardeerd! Een onschuldige
boert lijdt tot de galg! Helaas! „Hoe is het
mogelijk!" dacht Panda. „Zelfs nu is hij
nog brutaal! En toch vind ik het ver
schrikkelijk dat h. wordt opgehangen
zelfs hoewel hij een schurk is. Ik moet
proberen hem te reddenwant anders durf
ik mezelf niet meer onder de ogen te
komen!"
Bonnen voor serviesgoed
en metalen keukengerei
Hel Centraal Distributiekantoor deelt mede.
at met ingang van 1 Mei de volgende bonnen
voor serviesgoed en metalen keukengerei niet
i meer geldig zijn:
groene bonnen met zwarten opdruk Servies
goed één punt; rose bonnen met zwarten op
druk Serviesgoed vijf punten; blauwe bonnen
met zwarten opdruk Keukengerei één punt er
oranje bpnnen met groenen opdruk Keuken
gerei tien punten.
Na 1 Mei zijn uitsluitend geldig voor servies
goed: bruine bonnen met zwarten opdruk Ser
viesgoed één punt; bruine bonnen met rooden
opdruk Serviesgoed vijf punten; Rose bonnen
met zwarten opdruk Serviesgoed een punt;
rose bonnen met rooden opdruk Serviergoed
vijf punten; de bonnen B, C, D en 33 Reserve
van de bonkaarten 604 (waarde 1 punt per bon)
en de bonnen B. C, D en E 57 Reserve van de
bonkaarten 606 (waarde 2 punten per bon).
Voor metalen keukengerei zijn geldig: lila
bonnen met zwarten opdruk Keukengerei één
punt; lila bonnen met rooden opdiuk Keuken
gerei tien punten en de bonnen 506 en 006 alge
meen van de bonkaarten 608 (waarde 2 punten
per bon).
INTERNATIONALE SPOORWEG
VERBINDINGEN DOOK DUITSCHLAND
De Britsche transportautoriteiten te Ber
lijn hebben bekend gemaakt, dat er dezen
zomer internationale treinen tusschen
Engeland, Nederland, Zwitserland en Scan
dinavië door Duitschland zullen loopen.
De bevolking vaart er wel 6(j
winkeltje spelen, dan schuiven zij het gor«
dijn maar op zij.
De Nederlandsche kooper staat voor de
moeilijkheid zijn pas verworven bezit ui!
Baarle weg te voeren. Er is een tijd geweest
dat de controle nogal soepel was en het de
moeite loonde voor wat shag en een paat
vloeitjes of voor een paar knotten wol, een
haarspeld of een kam de reis naar het bi.
nationale dorp te maken. Kostten deze za
ken in Baarle-Hertog een paar fi-ancs, in
Tilburg en Breda een paar kwartjes en in
den Bosch een gulden, boven den Moerdijk
liepen de prijzen tot een ongeoorloofd veel
voud van de oorspronkelijke op. In dien
tijd was het ook, dat zóóveel vreemde,
linigen van den schaarschen busdienst ge
bruik maakten, dat de „inboorlingen" een
eigen queue gingen vormen, die voorrang
had.
Maar in de scherpere controle waren
wij er zelf niet getuige van, dat een juf
frouw twee kilo rozijnen, waarvoor zi
zeven gulden had neergelegd, kwijt was en
een boete moest betalen én de betere
voorziening van het eigen land zijn er de
oorzaak van, dat de passagiers van de B,
B. A. van een zitplaats verzekerd kunnen
zijn. Wat natuurlijk niet zeggen wil, dat
de kleedkamer van het stamineetje, waat
de dames zich een corset kunnen laten
aanrijgen, niet meer gebruikt wordt.
Dat de inwoners van Baarle er bij dit
alles niet op achteruit zijn gegaan is eigen
lijk een overbodige mededeeling. Velen
hebben kans gezien een nieuw huis neer te
zetten, tenminste, wanneer dat op Belgisch
grondgebied kon staan, waar „nieuwbouw"
niet aan een vergunning onderworpen is,
De Nederlanders hebben hun gewin maar
in motorfietsen omgezet. Ook bij dezen
nieuwbouw ontbreken de gevolgen van de
capriolen van de grenslijn niet: er zijn
huizen, die abrupt eindigen met een blinde
muur of in een bouwvallig keetje overgaan.
Dat wil zooveel zeggen als: hier wachtte
minister Lieftinck ons met zijn oorlogs
winstbelasting op.
Maar toch: smokkelaars in den ongun-
stigen zin zijn de inwoners van Baarle-
Nassau niet. Van de elf gemeenteraads
leden, die in de door de burgers van Noord-
wijkerhout geschonken raadszaal vergade
ren, zijn er negen landbouwer. Dit is tee
kenend voor de structuur van de bevol
king: zwoegende boeren, die in een vast en
vroom geloof den schralen grond bewerken,
Het programma van den Kon. Nederlandschen
Voetbalbond voor Zondag luidt: District I:
Eerste klas: VSV—EDO; Feijenoord—Hermes;
Gooi—RFC; DWS—Emma; Ajax—ADO.
District II: TIBS—Neptunus; DFC—De Vole-
Wijekers; Haarlem—Blauw Wit; Excelsior—DHC.
Tweede klas A: HVCZeeburgia; Alkmaarsche
Boys—Spartaan; AFC—RCH; West Frisia—De
Kennemers; WFC—Hilversum, Tweede klas B:
VolendamKFC; HBC—TOG; Velsen—OSV;
DWV—Vriendenschaar; ZVV—SDW. Derde klas:
Helder—Bloemendaal; Halfweg—De Meer; Ter-
•asvogels—Kinheim; DEM—Always Forward;
Ripperda—RKVVA; Beverwijk—De Meteoor;
VVA-IW; ASVK—Zandvoortmeeuwen; Scho
ten—Aalsmeer: Hillinen—Blauw Zwart; Wasse-
-HFC; TYBB—SJC. Vierde klas: VVD—
DRC; ADW—BSM; Amstel—DSS; Spaarnevogels
—NAS; Ontwaakt—WE; Vliegende Vogels—
VVB; Onze Gezellen—THB; FokkeEHS; ETO—
RKAVJOS—Lijnden.
Het KNKB-programma bevat de volgende
wedstrijden: Eerste klasse: DEDSwift; Blauw
Wit—Archipel; Rohda—Samos; SVK—Wester
kwartier, 10 uur; Oosterkwariier—Koog Zaan
dijk. Tweede klasse B: Groen Geel—Ooster
kwartier 2. Derde klasse C: Aurora 1KVH,
D: Victoria—Aurora 2. E: Koog Zaandijk 3—
THB 1.
In den Haarlemschen Korfbalbond worden
gespeeld: Eerste klasse: Aurora 3—Watervliet 2,
12 uur; O'kwartier 3—Nieuw Flora I, 10 uur;
Oosthoek 1—Sport Vereent 2, 10 uur. Tweede
klasse: Onder Ons—Watervliet 3, 2.45 uur Haar
lem 2—SV 3 B, 10 uur; Aurora 4—Oosterkwar
iier 4. 10 uur. Derde klasse: Sport Vereent 4—
Animo Ready 3, 10 uur; Ajiimo Ready 2—Water
vliet 4, 2.15 uur; Watervliet 5—Aurora 5, 10 uur.
Adspiranten: Eerste klasse: Watervliet a—
Aurora a. 3 uur. Tweede klasse: SV a—Water
vliet b. 3 uur; Aurora bO'kwartier b, 2.30 uur.
Derde klasse: Aurora d—Animo Ready b, 3.45 u.
Hongerlente". Een menigte van 40.000 men-
schen heeft gisteren voor het Britsche
hoofdkwartier in Wuppertal een protest
demonstratie gehouden wegens de heer-
schende broodschaarschte. Plaatselijke vak
organisaties hebben een algemeene staking
aangekondigd. De betoogers droegen span
doeken met „honger" erop.
Ten overvloede, Truman heeft een boodschap
aan den secretaris-generaal der UNO, Trygve
Lie, gezonden, waarin hij verklaarde, dat de
V. S. „pogen bij al hun daden de UNO sterk
te maken en de grondbeginselen en doel
stellingen van haar handvest te verwezen
lijken".
Lucht. Dertien communistische afgevaardigden
zijn en bloc uit de parlementaire commissie
getreden, die belast was met het onderzoe
ken van de politieke gebeurtenissen in
Frankrijk tusschen 1933 en 1945. Zij verklaar
den, dat zij door de andere commissieleden
„als lucht" werden beschouwd.
Geoliede ideologie. Chester Merrow, lid van het
Amerikaansche huis van afgevaardigden,
heeft verklaard, dal indien het Congres
Truman's program voor hulp aan Grieken
land en Turkije niet goedkeurt, dit de
Amerikaansche i oliebelangen In het Midden
Oosten in gevaar zou brengen. Deze zijn van
het grootste belang voor de nationale defen
sie, voegde hij er aan toe.
Hoogst ongepast. Het Engelsche parlementslid
Nally (Labour) kreeg het zwaar te verant
woorden, toen hij informeerde naar het
onderzoek betreffende de omstandigheden,
waaronder de dagbladen der Expressgroep
steekpenningen betaalden aan parlements
leden voor verslagen van vertrouwelijke
bijeenkomsten van het Lagerhuis. De
„Speaker" vond het een hoogst ongèpaste
opmerking en eischte dat hij haar In zou
trekken. Hetgeen Nally deed.
Explosief argument. In het hoofdkwartier van
de communistische partij te Grenoble heeft
zich een hevige explosie voorgedaan. Het
gebouw werd zwaar beschadigd. Er hébben
zicht geen persoonlijke ongelukken voor-
Tsjangs groote réis. Volgens het Chineesche
blad Hsin Min Pao zou Generalissimus
Tsjang-Kai-Sjek voornemens zijn in de
maand April een reis naar Washington en
Londen te maken.
Aartshertog gezocht. Het Hongaarsche volks-
geiechlshof heeft arrestatie-bevelen naar
het buitenland gezonden voor Aartshertog
Al bracht van Habsburg. Hij wordt beschul
digd van oorlogsmisdaden en hulp aan ver
raders. Naar men zegt zou Goebbels hem
eens den Hongaarschen troon hebben aangt*
boden.
