Haarlem's Dagblad | 1947 | 19 april 1947 | pagina 2

Nederland biedtde helpende hand
bij de Engelsche overstroomingen

Geen devaluatie, maar
wèi een „dollarleening"

Opvoeding der jeugd eïscht op korten termijn
een grooter aantal toegewijde leerkrachten

ZATERDAG 19 APRIL 1947

Oud-minister Ringers vloog naar Engeland
dertig Nederlanders en twee kranen volgden.

(Van onzen Londenschen correspondent)

..Een ongeluk komt nooit alleen" zegt het
spreekwoord, dat helaas ook ditmaal juist
is gebleken. Na een winter van sneeuw en
ijs. zooals Engeland die irr minstens vijftig
jaar niet gekend heeft, volgde bij het in
treden van den dooi een nieuwe catastrofe:
watersnood, een voor ons Nederlanders
vertrouwd begrip. Dat wij er het monopolie
niet van bezitten, is uit de inmiddels ge
publiceerde berichten wel gebleken. Het
verschil is alleen, dat in Engeland derge
lijke rampen niet met de traditie verweven
zijn. ïoodat de waakzaamheid in de gebie
den, welke aan het gevaar van dijkdoor
braken zijn blootgesteld, volgens de betrok
kenen tenminste, nogal te wenschen heeft
overgelaten. In Nederland is men van
oudsher op zijn hoede en beschikt men ook
over de technische hulpmiddelen om den
erfvijand, mocht hij uitbreken, weer in zijn
leemen dwangbuis terug te dringen. De
Britsche autoriteiten zaten, toen het onver
mijdelijke was geschied, en het water het
vruchtbare land binnenkolkte om er een
onafzienbare binnenzee te vormen, met de
handen m het haar. Het leger in vredes
tijd een manusje van alles werd er da.
delijk op af gestuurd.

Maar met water zijn zij, zooals de jong
ste krijgsgeschiedenis bewezen heeft, aller
minst vertrouwd. Een der gaten trachtte
men met een rijtje tanks de dichten, maar
één voor één spoelden ze weg, als waren
het eindjes hout. Ook de brandweer met
haar pompen stond machteloos.

Zoo sukkelde men een halve maand door,
totdat het besef doordrong, dat hier alleen
Nederlanders konden helpen. De reputatie
van onze waterbouwkunde kent men im
mers uit eigen ervaring. De ondergeloopen
gebieden waren namelijk door landgenooten
In dc zeventiende eeuw drooggelegd. Een
heel district Is naar ons land genoemd:
Holland. Men vindt er dijken, polders en
slooten als bij ons. De in den adelstand ver
heven Sir Cornelius Vermuyden had in het
grijze verleden de leiding \an de inpolde
ring, die gefinancierd werd door niemand
minder dan Jacob Cats! Namen als Fen-
dijke herinneren aan Xederlandsche acti
viteit. De bloembollenteelt, welke in deze
streek wordt uitgeoefend de velden ble
ven thans gespaard getuigt eveneens
van het initiatief onzer voorvaderen.

Overblijfsel van dit stuk Hollandsche his
torie is ook een Nederlandsch-Britsche
bagger- en constructie-maatschappij, welke
haar zetel heeft in Kihgs Lynn aan de ri
vier Ouse, van welke firma.dr. ir. J. A.
Ringers commissaris is. Ook de heer C. H.
Kraayeveld is bij deze onderneming be
trokken. Dramatisch voltrekken de gebeur
tenissen zich. Er werd getelefoneerd. Des
kundigen snelden naar Amsterdam en den
Haag en een paar dagen later tijdens een
hevigen storm bromde er een KLM-vlieg-
tuig boven een onbekend vliegveld bij
Gainsborough. Als gevolg van het slechte
zicht duurde het bijna een uur voordat de
in spanning wachtenden het lachende ge
zicht van oud-minister Ringers zagen ver
schijnen.

De Hollanders maakten er snel werk van
en lieten kranen uit Nederland komen.
Binnen een week na aankomst der kranen
hoopt men de noodsluiting te hébben aan
gebracht. Genietroepen hebben een ver
hard pad aangelegd naar de plek van de
doorbraak. De definitieve dichtmaking van
het gat zal in hoogstens twee of drie
weken moeten geschieden, wil men den
oogst niet in gevaar brengen en dat moet
voorkomen worden, omdat Engeland niets
van zijn landbouwproductie kan missen,
nu het ook al rekening moet houden met
een op handen zijnde voedselcrisis.

De Engelschen zijn het epos van Walche
ren, waarin zij de rol van vernietigers
moesten spelen, nog niet vergeten en zijn
dankbaar, dat de Nederlanders hen thans
in hun Walcheren bijstaan. „Zoo erg is hei
nu niet", zegt dr. Ringers. „Wel zijn vloed
en eb hier onze groote tegenspelers, maar
het getij op Walcheren was minstens vier
maal zoo sterk als dat der Trent". Het
werk staat geheel onder Britsche leiding.
Dr. Ringers en de heer Kraayeveld hebben
slechts een adviseerende taak, daar de

De radio geeft Zondag

HILVERSUM I, 301.5 M.

00. 13 00. 18 00. 20.00. 23.00 uur Nieuws. 8.15
Platen 8130 Voor den tuin. 8 45 Zondagmorgen-
melodieën. 9.15 Causerie. 9 30 Platen op verzoek.
10 00 Op Troelstra's geboortedag 10.15 Kamer
orkest 10 45 Gedichten van Troelstra. 11.00
Dameskoor. 11.15 Kleinkunst. 12 00 Engelsche
liedjes. 32.30 Zondagclub, 12 40 Meisjeskoor. 13.15
Musette-orkest. 13.50 Spoorwegen spreken. 14.05
Boekenhalfuur. 14.30 Werken van Purcell en
v;erde symplionle van Mahler. Soliste; Jo Vin
cent. 15.45 Fllmpraatje. 16 00 Dansorkest. 16.30
Voor de vrouw. 16 40 Sport. 17.00 Cabaret. 17.30
Oome Keesje 18.15 Sport. 18.30 Strijdkrachten.
19.00 Doopsgezinde kerkdienst. 20.15 Walsen.
20.45 Detective hoorspel. 21.15 Omroeporkest.
22 oo Hersengymnastiek. 22.30 Pianokwintct.
Schumann. 23.15 Orgel. 23.35 Platen.
HILVERSUM II. 415.5 M., 218 M. cn 1875 M.

8 00. 9.30. 13.00. 19 30. 22 00 uur Nieuws. 8.15
Hoogmis. 10.00 Ned. Herv. kerkdienst. 11.45
Orgel. 12 15 Boekbespreking. 12 30 Lunchconcert.
13 40 Apologie. 14 00 Kamermuziek. In de pauze:
Causerie. 15.45 Platen 16 30 Zlekenlof. 17.00
Gcref. kerkdienst. 18.30 Gewijde muziek. 19.15
Kent gij uw Bijbel? 19.15 Sport. 20 00 Gewone
man en actualiteiten. 20.15 De Zilvervloot. 21.15
Luisterspel ...Met een kwartje de weield rond".
22.20 Avondgebed. 22.40 Lichte muziek. 23.15
Platen.

Maandag

HILVERSUM I, 301.5 M.

7.00. a on. 13 oo. 13.00. 30.00, 23.00 uur Nieuws.
7.15 Ochtendgymnastiek. 7.30 Platen. 10.00 Mor-
gcnwL'rting. 1020 Voor zieken. 11.00 Voordracht.
11.IS Engelsche liederen 11.45 Familieberichten
12 oo Orgel en zang. 12.35 Accordeonorkest. 13.20
Mctropole-orke-; 14.00 Viool, 14.30 Voor de
vrouw. 14.45 Herfst en Winter uit „De Jaarge
tijden". Haydn. 16 05 Voor de kleuters. 16.30
Voor de jeugd. 17,45 Het Rijk over zee. 18.15
Musette. 18.30 Strijdkrachten. 19 00 Pianosonate.
Schubert 19 30 Voor d landbouw 20.15 Operette
muziek. 20 50 „De Meid" van Heijermans. 22.00
Alt en piano 22.20 Rumba-orkest. 22.45 Lezing
over Engeland, 23.15 Dansorkest.

HILVERSUM n. 415.S M„ 218 M. en 1*73 M.

7 00. 8 00 1*00. 19.00 22.00 uur Nieuws. 7.45
W ci ngsavond. 8.15 Platen. 9 15 Voor de zieken,
tl ::0 Politieberichten. 9 50 Vierde. Tsjalkowski.
10.30 Morgendienst. 11 00 Ravel. 11.15 Voordracht.
11 35 Piano 12.00 Koorplaten. 12.30 Lichte mu
ziek. 14.00 Voor jonge moeders 14.20 Strijktrio.
15 oo vroolijke orkestmuziek. 16.00 Bijbellezing.
16.45 Sopraan en orgel. 17 20 Muziek voor de
JeuRd 18 00 Sport. 18.30 Platen op verzoek. 19 20
Boekbespreking. 19.40 Orgel. 20,15 Mozart en
Rich Strauss. 21.00 Boekbespreking. 31.20
.leeuwerik-kwartet", Haydn. 21 40 Vocaal
kwartet. 22.30 Ravel. 22.45 Avondwijding. 23.00
Lachte platen.

Engelschen onbekend zijn met het zware
materiaal.

Reeds is het eerste zinkstuk, een enorme
vlechtmat van rijs en riet. neergelaten. De
klei, welke de drijvende kranen met hun
reuzen grijpers naar de opening moeten
brengen, is moeilijker te hanleeren dan de
Hollandsche. Alles zal op alles worden ge
zet en er zal twintig uur per dag in twee
ploegen worden gekerkt. Er zijn een kleine
dertig Nederlanders bij deze operatie be
trokken. Verder zijn er dan nog de Neder-
landsche rijswerkers, die sinds jaar en dag
in deze streken gevestigd zijn.

De vijftien Nederlandsche pompen, des
tijds door de Londensche regeering in
Amerika besteld, gaan voorloopig naar
twee andere waterschapsgebieden. die on
dergeloopen zijn, doch waar het getij geen
invloed heeft. Bij de Trent hoopt men,
zoodra het water weggezakt is, de eigen
pompstations weer te kunnen gebruiken.

De totale schade, aangericht door de
'overstroomingen, wordt op 40 millioen
pond sterling geschat, geen kleinigheid, bij
allen tegenslag, waarmede Engeland op het
oogenblik te kampen heeft.

De werkzaamheden in vollen gang. De
machtige kraan zwaait haar arm in gestadig
tempo en vult het gat, dat intusschen niet
zinkstukken is geblokkeerd.

EEN AMBACHT
DAT IN EERE BLEEF

50 jaar terug nam het ambacht
nog een belangrijke plaats in de
maatschappij in. Het handwerk
gal ook kleur en fleur aan het
leven en schiep een vaak benij
de sfeer van romantiek. Zoo was
het ook met den kruideni'er, die
in den winkel zelf zijn koffie
brandde. Hef was gezellig hem
daarbij gade te slaan, terwijl de
heerlijke koffiegeur heel het huis
doortrok. Koffiebranden vereisch-
tc een groote kennis en daarom
betrok men ook steeds zijn koffie
van hetzelfde adres, want de
kwaliteit van de koffie hangt voor
namelijk van het juiste branden af.
De ouderwetsche winkel met de
vele vakken en laadjes, de groote
handkoffiemolen op den toonbank
en de koffiebrander in een hoek
is verdwenen. De moderne De
Gruyter's winkel trad daarvoor in
de plaats. Het ambacht evenwel
bleef in eere bij De Gruyter
maar wordt in het groot beoefend
door ervaren kolfiebranders in de
groote De Gruyter's fabrieken
met de meest geperfectionneerde
installaties. Daarom voor vak
kundig gebrande koffie zooals
vroeger naar De Gruyter, de
koffie- en theezaak.

Naar aanleiding van geruchten over een mo
gelijke waai'devernundeiing van den gulden,
vermoedelijk ook in verband met de recente
koersstijging op de aandeelenmarkt. is van
officieele zijde verklaard dat er van devaluatie
geen sprake zal zijn. Op zich zelf ls dit reeds
een verklaring, die even de onaangename her
innering opreept aan een dergelijke regeerings-
mededeeling van medio 1936, toen in Septem
ber van hetzelfe Jaar tot devaluatie werd
overgegaan.

Wij willen allerminst zeggen dat de geschie
denis zich op dit punt zal herhalen, al moge er
aan worden herinnerd dat de Nederlandsche
regeering ten aanzien van de devaluatie van
den gulden thans in nog mindere mate dan
toen onafhankelijk is van het buitenland. Een
vraag van beteekenis in dit verband is bijvoor
beeld wat Engeland zal doen, dat zijn valuta op
de vrije markt reeds ver beneden den officiee-
len koers verhandeld ziet. Laat ons hopen dat
de oveeenkomst van Brelton Woods geen ijdel
vertoon is geweest en een verbreking van de
bestaande verhoudingen tusschen de interna
tionale valuta zal kunnen voorkomen.

Wat Engeland betreft, de regeering ziet met
volle klaarte in dat de beste waarborg tegen
een noodgedwongen devaluatie een sluitende
begrooting is- Minister Dalton heeft de Engel
sche bevolking voor de naakte werkelijkheid
der nationale armoede geplaatst en is tot
drastische bezuinigingen op het budiget overge
gaan, o.a. door een verhooging van den tabaks
accijns met 50 mede tengevolge waarvan het
budget, dat in 1946 nog een tekort liet van 569
millioen. volgens de nieuwe begrooting in 1947
een overschot van 248 millioen zal opleveren.

De Nederlandsche regeering. die tot dusver
minder gelukkige Engelsche voorbeelden heeft
gevolgd, moge thans ook den te Londen gewe
zen weg inslaan. Dat dit niet gemakkelijk is
blijkt wel uit het feit dat de aangekondigde
Nota van Minister Lieftinck nog steeds op zich
laat wachten. Maar we zullen haast moeten
maken.

Dat blijkens de jongste weekstaat van de Ne
derlandsche Bank de deviezenpositie met ca.,
f63 millioen is versterkt, danken we aan de
door Engeland betaalde schadeloosstelling voor
schepen tot een bedrag van ca. f 90 millioen.
wat dus wil zeggen dat f27 millioen voor ver
plichtingen aan het buitenland moest worden
afgegeven

behoeft niet aan te worden getwijfeld, onze
deviezen raken op?

Of het de regeerir.g zal gelukken een nieuw
dollarcrediet in de V. S. op te nemen, staat
nog steeds te.bezien. Voorloopig vormt dc ver
koop van Amerikaansche waarden voor ons
land de voornaamste devlexenbron. Maar ook
deze bron levert blijkbaar nog niet genoeg op,
hoewel de verkoopen 600.000 a 700.000 nomi
naal per dag bedragen

Vandaar dat de regeering heeft besloten tot
de uitgifte van een Nederlandsche Dollarlee-
nlng van 100 millioen, waarop met de op
brengst van sinds 19 September 1946 verkochte
en nog te verkoopen Amerikanen kan worden
ingeschreven. De leening biedt 3 rente, loopt
40 jaar en kan de eerste tien jaar niet -
vroegd worden afgelost.

Verkoopers krijgen dus een dollarobligatie
terug. Maar wat is dit voor een dollarobligatie?
Geeft deze obligatie eenige waarborg tegen
inflatie?

Allerminst, want de terugbetaling der hoofd
som. alsmede de uitbetaling der rente zal uit
sluitend geschieden in guldens, waarbij de
dollar wordt berekend tegen den aankoopkoers
van de Nederlandsche Bank voor telegiafische
overschrijving New York op den dag der be
taalbaarstelling.

Evenmin als over de opbrengst van Ameri
kaansche waarden zal men over rente en los
singen van de nieuwe dollarleening vrij kunnen

beschikken. De regeering stelt den koers vast.
die thans f2,65 is en dal blijft, ook al betaalt
men voor vrije dollars f 10. Alleen als de regee
ring officieel een hoogeren aankoopkoers
voor den dollar vaststelt 'en dus officieel deva-
lueeit, heeft, deze dollarobligatie meer waarde,
dam een guldenobligatie.

Maar de regeering zegt Immers dat er geen
devaluatie komt en wanneer ze niettemin wel
mocht komen, zal het nog zeer dé vraag zijn
of de regeering de houders der dollarobligaties
voor de waardevermindering van den gulden
zal schadeloos stellen.

Deze leening heeft dus alleen aantrekkelijk
heid voor zoover de koers zal kunnen stijgen
tengevolge van een ten onrechte bij het be
leggend publiek bestaande meening dal men
dollars krijgt, die later wel eens meer waard
zouden kunnen zijn dan f2,65. Omdat de döllat
ter beurze, nog steeds f 2.30 wordt omgere
kend. zal de koers aanstonds ca. 105.'/o zijn, met
het psychologisch gevolg dat velen daarin en
In een verdere koersstijging, de illustratie van
een inflatleproces zullen zien.

Wij vragen ons af of de regeering daartoe de
mogelijkheid moet scheppen en of zij hiermede
het crediet van deri Staat in binnen- en buiten
land niet ondermijnt. Hel uitgeven van een
dollarleening in het binnenland ls immers op
zich zelf reeds een devaluatie van het staats-
crediet.

Wie wil een jaar schoolgaan
in Amerika?

De „American Field Service" te New
York, in samenwerking met het „National
Preparatory Schools Committee" en het
„Institute of International Education",
stelt zestig jongens en meisjes van 15 tot
19 jaar in de gelegenheid gedurende het
cursusjaar 19471948 het onderwijs aan
Amerikaansche scholen voor middelbaar
onderwijs te volgen. Ook voor Nederland
zijn eenige plaatsen beschikbaar gesteld.

De kosten van het verblijf in Amerika,
ook gedurende de schoolvacanties, zullen
door de „American Field Service" worden
gedragen, die van de heen- en de terugreis
komen voor rekening van de belangheb
benden. Zij, die voor deze „Scholarships"
in aanmerking willen komen, dienen zich
schriftelijk voor 17 Mei op te geven bij de
afdeeling M O. van het ministerie van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen.
Princessegracht 15 te 's-Gravenhage onder
vermelding van naam. voornamen, geboor
tedatum, geslacht, adres, school en klasse

Spoedcursussen voor opleiding tot onderwijzer
voor hen, die reeds middelbaar onderwijs genoten

Bijzondere tijden vragen bijzondere maat
regelen.

Voor dezen eisch heeft de regeering van
ons land zich in de laatste jaren dikwijls
geplaatst gezien. Zij wist gelukkig bij tij
den krachtig op te treden en wijze beslui
ten te nemen, al bleef menige wensch on
vervuld.

Ook thans geelt de regeering blijk van
durf en wel op het gebied van het onder
wijs. In één week zij het dan na veel te
lang getalm verscheen het Koninklijk
Besluit omtrent de onderwijzerssalarissen
en werd een miJlis terieele beschikking be
kend gemaakt over een spoedopleiding
voor het onderwijsambt.

Eindelijk is dan in behoorlijke mate
recht gedaan aan net opvoederscorps van
het lager onderwijs. Eindelijk! Want is het
niet zonderling dat in vele landen dit gilde
steeds zoo weinig in aanzien is geweest en
dienovereenkomstig zoo uiterst schriel werd
en wordt beloond voor zijn uiterst belang
rijke gemeenschapstaak?

We zoeken voor onze kinderen de beste
voeding en de sterkste kleeding. We ver
schaffen hun graag een desnoods duur ge
noegen. We vinden het normaal dat de ver
zorger van hun tanden en kiezen goed
wordt gehonoreerd. Maar den man of de
vrouw die op de innerlijke vorming, op den
groei van de persoonlijkheid van ons kind

De nieuwe salarisregeling voor onder
wijzers is niet alleen in het belang der
betrokkenen, maar ook in dat van de
jeugd. Er bestaat in ons land een groot
tekort aan onderwijzers en men hoopt
dat de jongste regeeringsmaatregelen
er toe zullen leiden, dat vele bezitters
van de lager-onderwijs-aktc, die na de
bevrijding een anderen werkkring
vonden, bij het onderwijs zullen terug-
keeren. Maar ook voor hen, die het
einddiploma van een middelbare school
bezitten, beslaat nu de gelegenheid na
een spoedcursus van één jaar de be
voegdheid van onderwijzer te verkrij
gen. Of deze noodmaatregel het ge-
wenschte resultaat zal opleveren hangt
van eenige factoren af, ivelke de heer
Jr. van der Meulen. directeur van de
Rijkskweekschool te Haarlem in dit
artikel bespreekt.

dat de regeering. aangespoord door de be
sturen van diverse organisaties, nu een
forsche, zij het dan een nóód-maatregel
neemt om het leerkrachtencorps uit te
breiden.

Wij zouden zoo graag eerst een krachtige
verbetering, een moderniseering van de
onderwijzersopleiding in de naaste toe-

zulk een grooten invloed kan hebben, viel komst verwezenlijkt zien, maar beseffen,
sleohts zelden de eer te beurt van een j dat wij op korten termijn het corps moeten

warme en welwillende belangstelling der
ouders. En nimmer ontvingen zij de klin
kende munt, waar zij recht op hadden.
Eerst nu zullen de salarissen bij het lager
onderwijs aan redelijke eischen gaan vol
doen, mits de verhouding tusschen loonen
en prijzen zich niet in ongunstigen zin
wijzigt.

De minimum- en maximum bel ooningen
voor een ongehuwde leerkracht zonder
hoofdakte zijn thans respectievelijk 1700
en 2970, voor bezitters van de hoofdakte
respectievelijk 2000 en 3500; idem voor
gehuwde leerkrachten maximaal 4577.
Hoofden van scholen krijgen flinke marges
en ook het bezit van verplichte bij-akten
wordt behoorlijk beloond, zoodat inkomens
van 6000 bereikbaar zijn bij het lager
onderwijs.

Deze bezoldiging zal eindelijk de leer
kracht het laatste restje ontnemen van de
sohim, welke nog altijd om hem heen waar
de: van den armoedigen schoolmeester
koster-doodgraver-klokkenluider, die .steeds
in knechtsgestalte verscheen. Er bestaat
nu kans dat de opvoeder over de geheele
linie inderdaad letterlijk en figuurlijk juist
gewaardeerd zal worden.

Dringende noodzaak

Deze nieuwe salarisregeling was drin
gend noodig voor de leden van het corps
zelf, maar niet minder voor onze jeugd.
Reeds meer dan 100.000 kinderen in ons
land zijn vrijwel geheel verstoken van
onderricht, twee a driemaal zooveel krij
gen zeer ongeregeld de zoo noodige school
leiding en in feite lijden vrijwel alle leer
lingen en leerkrachten door het ontstel
lend tekort aan personeel, een tekort dat
zeker met 4000 nog laag is geschat. Voegt
mén daarbij de over enkele jaren te ver
wachten aanwas van de schoolbevolking
door het hooge geboortecijfer, dan dreigt
cr bepaald een catastrofe voor ons geeste
lijk volksbestaan,, gelijk reeds meermalen
is betoogd. Merkwaardig genoeg is van
een reactie van de ouders zelf op het
dreigende of reeds aanwezige gevaar voor
de opvoeding van hun kinderen weinig te
bespeuren. Nog altijd is blijkbaar de aan
dacht voor de voeding, kleeding, ontspan
ning en lichamelijke verzorging volkomen
overheerschend. Wij aarzelen niet, dit min
of meer beangstigend te noemen en ver
heugen ons daarom te meer over het feit,

Geen wig tusschen de
Anglo-Amerikaansche landen

Churchill trekt van leer

Winston Churchill heeft tijdens een bij
eenkomst te Londen van leden der Conser
vatieve Partij een rede gehouden, waarin
hij onbarmhartig critiek oefende op de re
geering.

Hij zeide o.a.: „Ons land wordt naar den
afgrond gedreven en ons imperium versnip
perd en verkwist. Wij dalen snel in de
achting der wereld. Een ieder is zich be
wust van de naderende crisis in onze finan-
cieele en economische zaken. De socialisti
sche regeering leeft op den Amerikaan-
schen steun en verkwist met lichtzinnige
snelheid deze leening, hetgeen alleen zou
kunnen worden gerechtvaardigd als middel
om onze na-oorlogsche industrie met nieuv
materiaal uit te rusten."

Churchill keerde zich tegen den ambte-
narenlast, welke eerder een positieve be
lemmering is dan bijdraagt tot het natio
naal herstel. De politiek tegenover de
Sovjet-Unie moet er een zijn van eervolle
vriendschap door kracht. HetAmag er geen
zijn van lafheid door zwakheid. Wat de
buitenlandsche politiek betreft moet abso
luut duidelijk worden gemaakt, dat niet
zal worden toegestaan, dat er een wig
wordt gedreven tusschen Engeland en
Amerika. Churchill noemde Henry Wallace,
voormalig vice-president der Vereenigde
Staten, een crypto-communist.

aanvullen om de gesignaleerde ramp te
voorkomen.

Hoe denkt de regeering aan dezen eisch
te voldoen?

Een ministeriëele beschikking van 14
April maakt de plannen bekend voor een
spoedopleiding van onderwijzerers( essen).
Het groote belang van het gestelde urgen
te doel maakt het wensehelijk de plannen
van minister Gielen even nader te bekij
ken.

In een cursus van 12 maanden zullen zij,
die in 1945 of later een einddiploma be
haald hebben van een H.B.S. (5- of 6-
jarig), een gymnasium, een lyceum, een
middelbare school voor meisjes met vijf
jarigen cursus of van een middelbare of
hoogere handelsschool met een cursus van
5 of meer jaren een opleiding voor onder
wijzerfes) kunnen ontvangen. Deze zal
plaats vinden in een specialen leergang
aan de Rijkskweekscholen. Ook aan bijzon
dere kweekscholen kunnen dergelijke cur
sussen worden verbonden. De normale
opleiding aan de kweekscholen blijft daar
naast geheel intact.

Door middel van een schoolexamen zal

omstreeks September 1948 uitgemaakt
worden of aan de cursisten de bevoegdheid
tot het geven van lager onderwijs kan wor
den uitgereikt. De mogelijkheid om voor
de vakken Nuttige Handwez-ken en Han
denarbeid een aanteekening op de akte
te verwerven, bestaat voor hen niet.

Op grond van de voldoende geachte in-
tellectueele vooropleiding aan genoemde
scholen voor middelbaar of voorbereidend
hooger onderwijs zal in de speciale cur
sussen slechts onderwijs gegeven worden
in een zestal vakken, die voor het toekom
stige beroep de grootste beteekenis hebben,
allereerst in opvoedkunde (7 van de 20
wekelijksche lessen) en Nederlandsche
taal. Verder zang, lichamelijke oefening,
teekenen en schrijven. De rest van den
schooltijd zal met practische vorming in
de lagere school, het toekomstig werk
terrein, worden doorgebracht.

De directeuren van alle bovengenoemde
inrichtingen zijn door den minister uit
voerig ingelicht. Een voorlóopige, niet
strikt bindende aanmelding moet vóór 5
Mei geschieden -bij den directeur van de
(Rijks) kweekschool.

Een noodmaatregel noemden we de in
stelling van de speciale cursussen, omdat
we niet aarzelen, één jaar beslist te kort
te achten voor het zioh rustig inleven in
een schoolwereld en het leeren kennen
van de speciale eischen van sommige vak
ken en van het beroep in zijn geheel.

Hier zal veel afhangen van het verlan
gen waarmee en de houding waarin de toe
komstige leerkracht zich voorbereidt op
de taak, die hem al zoo spoedig wacht.
Die taak is alleszins waard er zijn volle
aandacht en kracht aan te geven, want
ons volksleven wordt voor een niet gering
deel in eersten aanleg gericht door wat
de opvoeders in de lagere scholen aan onze
jeugd schenken van hun persoonlijkheid,
hun zuiver gerichte wil en levenshouding
en van hun kennis.

De arbeid in de school eischt gave
menschen met het zoo hoog noodige idea
lisme voor en de juiste opvatting van hun
subtiele vberoep. Ze eischt den geheelen
mensch^ Enzij eischt op korten ter
mijn een grooter aantal toegewijde leer
krachten, opdat ook aan verkleining van
de klassen zal kunnen worden gedacht.

Laten we hopen, dat door de betere be
zoldiging en mede door de speciale cur
sussen deze laatste eisch in vervulling
gaat. Of de nood-opleiding zal slagen,
hangt in hooge mate af van de vraag, of de
te verwachten candidaat-jeugdleiders en
-leidsters naast de gebleken intelligentie
die eigenschappen zullen bezitten die noo
dig zijn om ons lager onderwijs goed te
dienen. Dat zij het op den duur mede
mogen verjongen, verfrissahen en opvoe
ren tot een hooger peil!

Wanneer de trein een stad nadert ga
onbescheiden worden. Dan kijk ik -
het vallen van den avond, wanneer
eerste lampen worden ontstoken
does in de achterkamers van de menschen,
over de plaatsjes en de tuintjes heen.

Het zijn nooit rijke menschen, die aaj
den omtrek der steden wonen. Het zijn al.
tijd de kleinen, in de kleine, leege straten,
waar geen auto's geparkeerd staan.

De trein rijdt langzaam in 't zicht vaj
het station cn ge gaat, van de eene staj
naar de andere, dwars door het leven vas
vreemde menschen. Van achter uw coupe-
raampje vangt ge er snel de glimpen
op..

Aan de plaatsjes of de kleine tuine»
kunt gij hen herkennen.

Voor aan de leege straat, waar nog w;;
kinderen spelen m de grijsheid van de
langzaam vallenden avond er loopt
trage man en ergens staat een platte hand.
kar voor aan de leege straat is alle
recht en proper. Maar de achterkant
alleen uit den trein zichtbaar voor vreem.
de menschen in een flitsende oogwenk, q
daar is het dan soms zoo keurig niet.

Ge zoudt alle achterkanten van allt
huizen moeten zien om de menschen va
de propere voorkanten te leeren kennes
Huizen zijn als menschelijke levens. 2;
dragen het karakter van hun bewonen
Aan den achterkant van de levens en va
de huizen ziet ge hun ware hart. Tussche
alle rommel en slordigheid ligt hier
daar een net tuintje, waar in de scheme,
ring een man met zorgzaamheid en liefdi
bezig is. Dat zijn de beste gevallen.

Er staat een net schuurtje voor de rog.
mei en verder is het een kleine lust voj
het oog. Een grasveldje, een grintpad
struiken aan den kant en een bloembed
Tien vierkante meter liefde. Wie dat be
reiken tusschen den grauwen rommel ac
den achterkant van de andere huize
hebben den hemel verdiend.

De lampen gaan aan.

De trein glijdt door de peripheric va
de stad.

Ongewild wordt gij een indringer i
vreemde, kleine levens.

Gemaskerde levens. Want de man in eet
trein kent de namen niet: niet van d
straten en met van de mensohen. Hij zi
nooit komen in de straat, die een were#
is en die altijd een vreemde wereld vat
hem zal blijven. Wat doet 't er dan toe
hij. in een flits, binnen dringt in de kame
waar een grijze man met gebogen hooft
aan tafel zit? De trein is alweer voorbij
•maar dat beeld blijft nog even bij dc
snellen reiziger. Misschien las die man,
vollen vrede, een boek. Het kan een britf
zijn geweest. Een drama, of iets vroolijks
of het gewone einde van alle werkdage
voor een man. die alleen is onder zij
lamp. Laten wij er niet te mooi om fan
taseeren.

Er zat ook een gezin om de tafel. Nq
geen seconde was ik bij hen. Maar h«
was even een vleug van warmte en huist
lijkheid. Liever zou ik daar aanschikken
dan bij den grijzen man onder de lamp
Daar was ook een net tuintje. Het witl!
grintpad liep regelrecht naar de warmt!
van die kamer.

Een dikke vrouw kamt haar haren.

Zoo maar, midden in een kamer.

Voor den heelen trein kamt zij haa!
haren.

Dat kan romantisch zijn.

Er komt een vriend vanavond. En
nieuw leven gaat straks in bloei. Zooai
dc eene rozenstruik in het tuintje.

De trein is allang de stad voorbij.

Zij raast dwars door het land naar wWf
een nieuwe wereld.

De duisternis valt. snel in het voorjaai

Het licht springt aan in den coupé
gij neemt uw krant.

Maar drie kleine tafereelen dansen vwi
uw oogen.

Een man onder de lamp.

Een gezin aan tafel.

En een dikke dame die haar haren kaml

Propere tuintjes; slordige rommelplaats-
jes; wasch aan de lijn en rechte stilli
straten.

Dan staat de trein stil. En gaat gij u»
eigen wereld binnen.

ELIAS.

Woensdagmiddag zullen dc afdeelingen dl

den gemeenteraad van Haarlem bijeen kom®
ter bespreking van de gemeentebegrooting 1941

Commando Legerluchtmacht

De minister van Oorlog heeft opgericht
met ingang van 1 April het Commando
Legerluchtmacht Nederland. Onder het
bevel van den commandant legerlucht
macht zullen de volgende eenheden staan:
de operationeele eenheden, het Commando
Luchtvaarttroepen en het
Luchtvaar topleiding.

14. „Ik.. eh..ik sta verbaasd!" zei de
speurder. „Een dergelijke brutale diefstal.'
Hoe durft iemand mij., ik zeg: mij de
speurder Snufkens persoonlijk.Schiet
op!" riep Panda, „stap in! We kunnen hem
inhalen!" „Stap in!" riep de detective. „We
Directoraat I paan hem achtervolgen!" Nu, dat deden ze.

I De grote speurder startte zijn wagentje

en vloog er mee de straat uit en een groot
plein op. De geheimzinnige motorrijder was
nog niet ver voor, zodat ze al gauw op
hem wonnen. ..Dit is., geen beschaafd
speurderswerk!" hijgde de heer Snufkens.
krampachtig aan zijn stuur rukkend. „Dit
is.iets voor de politie! Helaas.geen tijd!
We halen in!" Pas op!" gilde Panda. „Een

auto! Kijk uit! Een voetganger! Denk er
om! Daar komt een tegenligger aan!" Maar
de speurder stoorde zich nergens aan. Hij
reed kris-kras door het verkeer heen. Over
vluchtheuvels en langs schrikkende ver
keersagenten. Maar een verkeersagent
met begrip voor zijn roeping laat zo iets
niet passeren..,.

Vliegrampen. Gisteravond is een Franse!
militair vliegtuig tijdens een oefen-
vlucht neergestort bij Aix-en-Proven-
ce. Drie dooden. Een Ventura vliegtui(
van de Zuid-Afrikaansehe luchtmadl
is bij Karthoem neergestort. Vijf tie:
personen kwamen hierbij om hel
leven.

Uitnoodiging. De EAM, de linksche coali
tie in Griekenland, heeft Henry Wal
lace uitgenoodigd voor een bezoek aas
Griekenland om den toestand da»:
zelf te bestudeeren.

Vatte bladen. Nadat be Engelsche ministe
van financiën de verhooging der ta-
baksprijzen had bekendgemaakt, heeft
een verslaggever van de Daily Mat
zich door een hypnotiseur het roofca
af laten leeren. „De sigaret smaail
mij nu als natte theeblaren en
droogde kruiden", aldus de genezenft
„en ik kan een sigaret nog slechts vo«
een vierde deel oprooken. De sigaret»
ten van anderen ruiken echter ooi
naar natte bladen en dat is verschrik
kelijk".

Tele-hypnose. Deze 24-jarige hypnotiseur.
Peter Casson, is onlangs bij een tele
visie-uitzending opgetreden. De BBC
moest de uitzending stop zetten, om
dat menschen bij hun televisie-toestel*
len onder den invloed der hypnose
kwamen.

Wegens verraad. Dr. Joseph Tiso. de ge
wezen president van Slowakije, dit
wegens verraad tot den dood door dd
strop was veroordeeld, is gistermorgei
geëxecuteerd. Q-

Zenuwenoorlog. Veitizelos, de GriekscW
minister van marine, heeft de juist
heid ontkend van de door Albanië bijl
den veiligheidsraad ingediende beschul
diging, dat Grieksche oorlogsschepel
in Albaneesche wateren hebben geva
ren. ..Zenuwenoorlog" was het com
mentaar van Venizelos.

Campagne. Gisteren is in Londen de Chris
tian Commando Campaign, de groot
ste evangelisatie-campagne die de we
reld ooit heeft gezien, met een bijeen
komst in Albert Hall begonnen. Ge
durende tien dagen zullen drieduizend
sprekers, waaronder vele leeken, vas
alle protestantsche keuken van Lon
den in alle districten de leer vafl
Christus uitdragen.