Sirenenzang aan de Sehoterweg
Muziek in vis
TaxiBei 1 oo O
De Polen zijn de Bohémiens van het Oosten
DINSDAG 20 MEI 1947
HAARLEMS DAGBLAD
3
Maar de omwonenden geven
de voorkeur aan hoorngeschal
CCN DEUR gaat open.
u Mag ik u eens vragen mevrouw.
De vraag gaat teloor in het geknetter
?an een passerend motorrijwiel.
Wij herhalen: „Heeft u last van de si
rene?"
Het gezicht tegenover ons vertoont een
rcrbaasde uitdrukking. Onze omschrijving
pat opnieuw verloren, nu in het geknars
ran een voorbijkomende tram. En wij re
peteren gedwee: „Van de Ripperdakazer-
je, tegenover u, ziet-u. Wij hebben klach-
;en gekregen van omwonenden, die er hin-
jer van ondervinden en nu onderzoeken
rij of.
De dame begrijpt het. Maar het wordt
jns dra duidelijk, dat zij in ieder geval
liet tot de klagers behoort-
.,Och, nu u het zegt, loeit-ie wel eens,
jiaar ja, ilc heb m'n werk en dan heb ik
Kei iets anders te doen dan daarop te let-
ien. Ik vind die knalpotten, die hier de
tele dag langs razen veel erger".
Volgende deur: Hetzelfde verhaal.
Derde deur: „Meneer, ik zou het heer-
jjk vinden, als u daar nu eens over in de
trant schreef. Wij wonen hier nu een
seek, maar al ons genoegen wordt ver
door het onophoudelijke geloei van
ie sirene. Ieder kwartier wordt er „veilig"
jeblazen en het begint al om kwart voor
Vraógt u boven maar eens, hoe erg
iet is".
Wij bellen „boven" en betuigen, na een
felijke litanie, ons medegevoel. En stap
pen vervolgens naar het gebouw met het
'jier-ding aan de overzijde. Wij moesten
iven wachten voor wij toegelaten werden
tij de man. die ons haarfijn kon uitleg
pen, waarom het leger zich tegenwoordig
liever van sii'enes dan van hoorns bedient
;n in die tijd hebben wij gelegenheid de
dagtaak van de sergeant van de week te
«studeren. Het woord „blazen" (en wij
,-erkregen zekerheid, dat het hier om het
alarmsignaal, niet om bellen ging) komt
Èierop wel geteld twaalf keer voor. De
aerste keer inderdaad om kwart voor zes
en de laatste om elf uur 's avonds.
Dat zou gemiddeld eens in de anderhalf
jr betekenen, maar al ras blijkt, dat er
jok in het „blazen" spitsuren zijn: dan
•ordt er een 10-minutendienst geloeid.
Bijgevolg gaan er 's ochtends en 's mid
dags uren voorbij zonder dat het signaal
ook maar een kik geeft.
„Waarom", zo vroegen wij de overste,
die ons te woord stond, „verstoort gij en-
;ele van uw overburen met het jammer
lijke gehuil van een sirene en wekt gij hen
iet met het lustige „Wil je niet opstaan,
dan blijf je maar liggen" en wenst gij hen
met wel-te-rusten met de melancholieke
taptoe des hoornblazers?"
„Omdat wij dood-eenvoudig geen hoorn
blazers ter beschikking hebben", kregen
Kij tot bescheid- „De huidige opleiding is
il zo overbelast, dat wij waarlijk geen tijd
hebben om recruten te scholen in de edele
kunst van het hoornblazen. Bovendien zijn
geen instrumenten. Als er omwonenden
rijn, die overlast van de sirene ondervin
den, dan zou ik hen, als ik daartoe in staat
gaarne ter wille zijn. Maar dat ben
Je niet. Want wij hebben al verschillende
ystemen geprobeerd. Achter het gebouw
langt een bel, die indertijd gebruikt werd.
maar waarvan het geluid niet ver genoeg
draagt. Ook hebben we de sirene in het
gebouw (hetgeen in de Koudenhornka-
leme nog het geval is) zelf gehad, maar
dan werden de bijgebouwen en het terrein
niet bereikt. Zo schoot als enige oplossing
over, de sirene op het dak te plaatsen".
Jammer dit resultaat zal diegenen,
die ongevoelig blijven voor de door „hak-
kepoffers" en rammelende Fordjes, door
gierende trams en denderende trailers
voortgebrachte dissonanten, maar van
hun stuk gebracht worden door een se
rene sirene-aria, wel niet bevredigen.
Misschien kan het hun troosten dat, op
gezette tijden, ook de fabrieken aan het
Spaarne hun sonoor geluid de lucht in
stoten, zonder dat dit tot grote zenuw-
slijtage by de omwonenden heeft geleid.
En wat is er voor verschil tussen een
fabrieksfluit en een luchtalarmsignaal als
er toch geen vliegtuigen komen?
Concert van Euterpe
in Santpoort
Maandagavond gaf Haarlems Symphonie
Orkest „Euterpe" een geslaagd concert in
het Cremerhuis te Santpoort voor gerepa-
trieerden uit Indië. Er werd een klassiek
programma uitgevoerd dat ten zeerste ge
waardeerd werd.
In het midden van de zomer zal het or
kest daar een tuinconcert geven.
Nieuw succes van oude truc
Een inwoner van de Korte Houtstraat te
Haarlem heeft bij de politie aangifte ge
daan, dat hij door een onbekende, die zich
aan zijn woning vervoerde en zich uitgaf
voor distributie-ambtenaar, is opgelicht. De
man wist door te vertellen dat hij door be
middeling van een instelling van weldadig
heid gratis ondergoed kon verkrijgen, zijn
slachtoffer veertig textielpunten afhandig
te maken.
Economische rechter
In Amsterdam is gisteravond de P.C. Hooftherdenking begonnen met een voorstelling
van Warenar met de pot" door het Residentietoneel onder regie van Ben Roy aards.
Een foto van de scène, waarin de oude vrek Warenar uit zijn hol wordt verdreven. De
voorstelling werd bijgewoond door mej. mr. M. A. Teilegen, secretaresse van de
Koningin.
Dr. Henri Conradi over
Existentie-philosophie
In de tweede van een reeks van vier lezingen
existentie-philosophie behandelde dr. Con
radi in de Begijnhofkapel „Sören Kierkegaard
wezen van de angst',. Over de psycholo
gische belevingsvorm der existentiële vertwij
feling heeft vooral de Deen Kierkegaard diep-
tlnnige beschouwingen ten beste gegeven, die
lantonen dat de bestaansangst in wezen een
.angst voor het niets" is, een angst voor alles
jar men in het leven mede te maken krijgt
nder het te kennen. In de noodzaak,, elk ogen-
ik besluiten te nemen waarvan men de draag
wijdte onmogelijk kan overzien, staat men tel-
weer voor het Niets, voor een sprong in
duister, waardoor de angstneurose veroor-
:t wordt. Na een uiteenzetting van de wijze
faarop Kierkegaard trachtte, het angstver-
chijnsel meer van theologische zijde te bena-
leren, kwam dr. Conradi tot de critiek op
ïierkegaards theorie, die vooral daarin bestdat
at zij het vraagstuk niet oplost doch de moei-
Ijkheid slechts verschuift. Existentialistisch ge-
tien kan het A'.ies nooit „alles" omvatten,
an de verklaring ligt in het feit dat het
Absolute nu eenmaal aan de menselijke rede
apt. daar de menselijke geest zich slechts
(an iets bewust kan worden wanneer dat Iets
contrast staat met iets anders. Existentleel-
ihilosophisch is slechts een vrome „godsverzwe-
tnheid" mogelijk, aldus besloot dr. Conradi,
iaarbij de oud-Chinese wijsgeer Laotse citerend,
zeide: „Kon Tao Tao heten, het zou Tao
kunnen zijn".
Vrolijke cabaretavond van
„Jan Campert"
De toneelgroep Jan Campert gaf in hotel „De
eeuwerlk" te Haarlem een cabaret-avond, die
oor een groot deel door eigen krachten ver-
orgd werd.
Hoogtepunten vormden het optreden van de
ingers Jan Hensen en Koos Toornend en van
jeugdige accordeonnlste Lida van de Berg.
Drie vlotte meisjes droegen, gewapend met
ui laren en harmonica, onder de naam „The
anchers" aardige Engelse liedjes voor en ook
"hris Steenbakker oogstte met zijn „trekpiano"
Als Intermezzi waren er korte schetsen, die
'iet nalieten een vrolijke stemming te kweken,
lie het gezellige bal, dat na afloop volgde, zeer
stade kwam.
Gezondigd tegen het
Prijzenboekje
Wegens overtreding van de prijsvoorschrlften
Herd proces-verbaal opgemaakt tegen een
aarktkoopman, die gymnastiekschoenen te koop
lanbood voor f 6.— per paar. He». Prijzenboekje
Meert als hoogste tegenwaarde I 2.75.
Agenda voor Haarlem
DINSDAG 20 MEI.
Stadsschouwburg, „Candida", 8 uur; Gem. Con-
trtgebouw. Beethoven-cyclus H.O.V. 8 uur.
Irote Kerk. Orgelconcert dr. Frltz Morel, 7.30 u.;
Ilty„En nu de toekomst", 2.30, 7.00 en 9.15 uur.
Ipaarne: „De geheimzinnige vingerafdruk". 2.30,
00 en 9.15 u. Rembrandt: „Jericho", toeg. bov.
2.30, 7.00 en 9.15 uur. Palace: „Reap the
wind", toeg. bov. 18 j., 2.30, 7,00 en 9.15
Luxor: ..Hoe krijg ik een baantje", alle
2.30, 7.00 en 9.15 uur. Frans Hals: ..Nice
alle leeft.. 2.30, 7 00 en 9.15 uur.
WOENSDAG 21 MEI.
Stadsschouwbuig: „Van ander ras", 8 uur.
Ücm. Concertgebouw. Gemengd koor „Polyhym-
Ja", weldadigheidsconcert, 8 uur. De Leeuwerik:
leerlingenuitvoering Cor Teves, 7 uur. Biosco-
en: Middag- en Avondvoorstellingen,
Jongens staken gordijnen
in brand
Twee jongens van negen en tien jaar
hebben op ernstige wijze baldadigheid ge
pleegd. Zij stopten brandende proppen pa
pier in de luchtgaten van het raamkozijn
van een sigarenwinkel aan de Bakker
straat. Het gevolg was, dat in de winkel
ruit een kleine barst ontstond. Daarna
begaven zij zich naar de Essehilderstraat.
Door een raam, dat gedeeltelijk openstond,
staken zij de overgordijnen en de vitrage
met een lucifer in brand, waardoor deze
goederen verbrandden. De politie heeft
het tweetal aangehouden en zal sclierpe
maatregelen treffen.
Beeld „Eva" wordt geplaatst
in het Kenaupark
Zoals gemeld is, heeft een aantal inge
zetenen ter nagedachtenis aan de begaafde
Haarlemse beeldhouwer Johan Limpers,
die in de bezettingstijd wegens illegaal
werk werd gefusilleerd, aan de gemeente
ten geschenke aangeboden een bronzen af
gietsel van zijn beeld „Eva". Het beeld zal
geplaatst worden in het Kenaupark, waar
het een waardige plaats krijgt en het zal
een aanwinst voor de stad zijn. De ge
meente zal de kosten van opstellen van
het beeld op zich nemen. B. en W. stellen
de gemeenteraad voor het beeld met betui
ging van dank aan de schenkers voor de
gemeente in eigendom te aanvaarden en
een crediet van f 550 beschikbaar te stel
len voor het opstellen er van.
Markt in de Floresstraat
B. en W. stellen de gemeenteraad voor
over te gaan tot instelling van een markt,
welke des Donderdags ih de Floresstraat
gehouden zal worden. Daar komt een al-
gemeene markt, zoals die ook op de Boter
markt en Gedempte Oude Gracht gehou
den wordt en er zal ook een bloemen-,
planten- en bomenmarkt aan verbonden
zijn, De markt is van 8 tot 17 uur ge
opend.
Haarlems jeugd doet weer
verkeersexamen
Nadat verleden Dinsdag het schriftelijk
gedeelte van de jaarlijkse verkeersexamens
voor de jeugd van Haarlem is gehouden,
zullen de 1900 meisjes en jongens, die hun
vaardigheid in het verkeer moeten bewij
zen, op Woensdag 4 Juni des ochtends om
kwai't voor negen op het Stationsplein
bijeen komen, om het practische gedeelte
van het examen af te leggen. Aanvankelijk
lag het in de bedoeling de praktijk-test
vroeger te houden, maar de volkstelling
heeft hier roet in het eten gestrooid.
Jubileum T. C. R. Smit
Dezer dagen werd de secretaris-penning
meester van de Haarlemse afdeling der Ver
eniging voor Facultatieve Lijkverbranding, de
heer T. C. R. Smit in „de Leeuwerik" gehul
digd wegens zijn zilveren jubileum als zodanig.
Bloemen en de foto van een toekomstige sta
len archiefkast vormden de tastbare blijken van
rdering; in verschillende toespraken, on
der meer van het oudste lid der afdeling, de
heer Th. J. Jansen, de hoofdbestuurssecretaris,
de heer A. H, Wegerif, de heer B. Klunder als
secretaris van de Arbeidersvereniging van
Lijkverbranding en de heer C. F, Keijser als
voorzitter van de Eerste Coöp. Associatie van
Lijkbezorging te Haarlem kwam de erkentelijk
heid voor een kwart eeuw arbeid van de Jubi
laris tot uiting.
De heer Smit dankte op geestige wijze voor
de hem toegezwaaide lof en tijdens een recep
tie kregen tallozen de gelegenheid, hem de
hand te diukken.
„Het zevende gebod"
Arbeiders Toneelvereniging
„Herman Heyermans" op de
planken
De Arbeiders Toneelvereniging „Herman
Heijermans" heeft Zondag en gister in de Stads
schouwburg voorstellingen gegeven, waarbij zij
haar trouw aan de schrijver, wiens naam zij
draagt, wederom heeft bewezen. Ditmaal was
..Het zevende gebod" aan de beurt, een stuk,
dat wij onlangs ook van een ander dilettanten-
gezelschap hebben gezien en dat dus nog steeds
de belangstelling blijkt te trekken. „Heiman
Heijermans" heeft deze „burgerlijke zeden-
komedie" met doorleefde geestdrift gespeeld.
Zoals bij amateurs nooit geheel te vermijden
schijnt, hokte het spel wel eens een enkele
keer, maar over het algemeen bleef alles regel
matig lopen. Het is een teken van oorspronke
lijkheid. dat elk gezelschap de verschillende
personages weer op zijn wijze typeert. Dit geldt
vooral van de min of meer markante figuren,
zoals in dit geval het Vlaamse echtpaar en niet
te vergeten, de echt-Amsterdamse pension
houdster Engel, die ook thans weer het publiek
met haar ordinaire humor vermaakte, hierbij
geholpen door een mooi zwart poesje, dat een
pluim verdient voor de rustige en natuurlijke
wijze, waarop het zijn rol vervulde.
Van de Zeeuwse familie voldeed ons de vader
het minst. Misschien lag dit mee aan zijn uiter
lijk. dat wel wat schraal en tenger aandeed
voor de struise boer, die in Zeeuws costuum
bovendien meer indruk zou maken dan in het
wel wat té heer-achttg zwart. Het was nu meer
een snibbig ventje dan de geweldige dorpspo
tentaat. die zijn verwijfd zoontje maken en
breken kon.
Dit zoontje zélf speelde zijn moeilijke rol
overtuigend; in de grote scène met zijn broer
de kapelaan had hij in deze laatste een goede
partner; ook Lotte kon haar scènes met deze
kwelgeest, en ook die met haar beminnelijk stel
ouders, aan. Bart en Gaaike, die In haar biecht
boven zichzelf uitkwam, bleven een Ietsje vlak
ker, en moeder Dobbe had voor het effect van
haar optreden haar schilderachtige dracht mee.
H. G. CANNEGIETER.
In het bankje verscheen een man uit
Zaandijk, die het snode feit had bestaan,
zonder vergunning „bokkinge" te venten,
een misdrijf, dat volgens de wet onher
roepelijk de economische positie van Ne
derland in gevaar brengt. Ondanks dat
koesterde iedereen meteen sympathie voor
de man. Misschien omdat hij een beetje
met 't been trok, misschien omdat zijn ge
zicht net zo goudbruin was als zijn bok
kingen en misschien ook wel, omdat alles
aan deze zondaar een plezierige, onafhan
kelijke geest ademde, die in het warnet
van de huidige economische kronkelwegen
bepaald verfrissend werkte.
„U heeft dus bokkingen gevent" zei de
politierechter.
„Doen ik al twee-en-dertig jaar", zei de
man.
„Ja maar u had geen vergunning", wees
de rechter terecht.
„Gelukkig niet" vond de man.
Het papier van de wetboeken kraakte
ontzet en de man vervolgde: „Ik ben al
twee jaar aan het schrijve naar de Haag.
Ik heb al dertig pietermanne moete storte
voor de administrazie, maar vergunning,
ho maar".
„Eigenlijk is u toch groentenhandelaar"
interrumpeerde de beslissende macht.
„Ja maar ik zien meer in vis", legde
de man uit, „zit meer meziek in".
„Trouwens", vervolgde hij, „de bokkinge
benne vrij in de handel. As je in Amster
dam op de markt komt, kyke ze nie naar
je vergunning. Kijke ze naar je porte
monnee. Daarom magge ze ons buiten-
mense wel. Altijd geld op zak".
Verheugd over dit staaltje van popula
riteit keek hij stralend in het rond en zijn
glimlach resoneerde om de mondhoeken
boven de witte beffen.
De Officier die de kwaadste niet is als
het om maatregelen gaat, waar niemand
het nut van inziet, nam requisitoir. Vijf
gulden of drie dagen.
„U hoort de eis van mijnheer de offi
cier", zei de politierechter, „u heeft
zelf het laatste woord. Wilt u nog wat
zeggen?"
„Zekers" zei de man, „ken ik die dertig
guldes van me bokkinge terug krijge?"
„Nou", zei de politierechter, „dat zal wel
niet gaan. Het mag nou eenmaal niet hè,
bokking venten zonder vergunning", en
gaf daarmee de dooddoener voor de man,
die maar niet kon begrijpen, waarom je
geen bokking mocht venten die toch vrij
waren.
„Vijf gulden of drie dagen en verbeurd
verklaring" oordeelde de politierechter.
Even was de man stil. Toen zei hij
hardop: „Vijf gulden" en begon te lachen,
dat de inktpotten ervan trilden. „Edelacht-
baren", groette hij de rechters. „Heere",
lachte hij tegen de pers en stapte schate
rend naar de deur. En naar zijn bokkin
gen.
DAG EN NACHT
Normale arbeid van Duitsers
tijdens bezetting niet strafbaar?
De procureur-fiscaal bij de Bijzondere
Raad van Cassatie, prof. mr. Langemeyer
heeft bij de behandeling van een zaak,
waarin cassatie gevraagd was, geconclu
deerd, dat de raad zal beslissen, dat de
Duitsers, die hier te lande tijdens de be
zetting arbeid verrichtten, welke in hun
eigen land normaal was, niet strafbaar ge
acht moeten worden.
Enige arresten zouden leiden tot de
slotsom, dat alle Duitsers, die hier te
lande werk verricht hebben, strafbaar
zijn. Dat is een conclusie, welke volgens
prof. Langemeyer niet bevredigt..
De verdachte in deze cassatiezaak. J. W.
F. uit Heidelberg, woonde sinds 1930 in
Nederland. Hij heeft tijdens de bezetting
barakken gebouwd voor de Duitsers, doch
geen handelingen verricht of bevorderd,
welke in strijd zijn met het oorlogsrecht-
Prof. Langemeyer concludeerde, dat F.
voor het bouwen der barakken niet straf
baar geacht moet worden.
Het Poolse karakter verschilt in bijna alle
opzichten van dat der Westerlingen
DE DISTRIBUTIE
Woensdag 21 Mei.
Haarlem. Bonkaarten voedingsmiddelen
K 707, tabaks- en versnaperlngskaarten, brand-
stoffenkaarten en toeslagkaarten voor a.s. en
jonge moeders in de Vleeshal: voor restant L.
Schoenenbon, voor de letters D tot en met G,
voor kinderen geboren in de maand Met van
der Jaren 1932 tot en met 1945 en in de
maand Juli 194fi
Heemstede. Levensmiddelenkaart 707: ta
baks- en versneperingskaarten; brandstoffen-
kaart, contröle Inlegvel 9—12.30 uur S tot Schee
—4 uur Schie tot Schr.
Extra levensmiddelenkaart voor aanstaande en
Jonge moeders van, U .tot 12 uur, letter M-
Door Ed. de Nève
GM DE TOESTANDEN IN POLEN goed
te begrijpen, is het in de eerste plaats
noodzakelijk het Poolse karakter te ken
nen.
De Polen zijn een volk met zeer veel
goede kwaliteiten en met nog meer slechte.
Men kan ze niet afmeten met de maastaf,
welke men de Westerling aanlegt. Een Pool
is heel anders, denkt anders, reageert an
ders dan wij. Hij is een groot individualist,
die alles van z'n eigen standpunt uit bekijkt
en zich weinig laat beïnvloeden door wat de
Westerlingen van hem denken. Dat maant,
dat men hem dikwijls als naïef, zelfs als
primitief beschouwt.
Polen bezitten de oppervlakkige onbe
zorgdheid van de Rus en zij gevoelen zich
zeer aangetrokken door de logica van de
Fransman. Zij delen de minachting, die de
Slaven eigen is, voor het geld, maar genie
ten ook zonder schroom van het goeie der
aarde, waarvan zij in hachelijke tijden zon
der al te groot leedwezen afstand doen.
Hun edelmoedigheid houdt gelijke tred met
hun gastvrijheid. Hetgeen dikwijls een be
letsel is voor hun zin van spaarzaamheid
en hun gevoel voor eerlijkheid. Zij durven
te leven. Zij zijn de bohémiens van het Oos
ten. Zij kunnen genieten van het leven, ter
wijl zware zorgen boven hun hoofd hangen.
En zij morren niet, wanneer zij zich plot
seling bekrimpen moeten, na alles te heb
ben verloren. Levensmoed is er volop in
Polen. Physieke moed nog meer. Maar de
Polen zijn een volk, dat tot nu toe nooit
rekening hield met de dag van morgen.
Dat kon het niet, omdat het nooit vermoed
de of wist, wat de volgende dag brengen
zou. Daarom genoten de Polen van het uur;
daarom plukten zij de dag, bereid om de
lasten der toekomst te dragen, wanneer
deze zouden komen opdagen.
De verschillende delen van Polen hebben
gedurende vele generaties sterk de invloed
ondergaan dergenen, die over hen hebben
geheerst. Men merkt het verschil der le
vensopvatting en levenshouding tussen de
bevolking dezer delen maar al te zeer. En
dit is het ook wat de bewoner van War
schau, voor 1914 lange tijd onder Russisch
beheer, onderscheidt van die van Krakow,
dat onder Oostenrijks beheer stond in die
dagen en van de inwoner van Posen, dat
verduitst werd.
Maar één ding hebben alle Polen ge
meen: hun trots op en hun liefde voor Po
len. Zelfs zij, die het ontvluchten in deze
tijden.
En toen de Duitsers Polen binnen vie
len, toen de Russen van deze inval profi
teerden om de mooie, bosrijke gedeelten
van Polen te annexeren, voelden alle Polen
zich één en onverdeelbaar. De vijand voor
hen was niet alleen de Duitser. Ook de Rus.
die hun het grondgebied tot aan de Bug
ontnam, die duizenden Polen ontvoerde, ze
naar Siberië zond of hen africhtte tot het
vormen van een Pools leger, was hun te
genstander.
Men kan het naïveteit noemen, dat hun
cavalerie in het begin van de oorlog de
Duitse tanks met de blanke sabel bestreed,
een naïveteit, die bevestigd wordt in de
insurrectie die in Warschau begon in Augus
tus 1944, waarbij de hele stad verloren ging,
terwijl zij rekende op de hulp der Russen:
maar dan een naïveteit van heroïek ka
rakter.
De Polen zijn niet alleen de bohémiens
van het Oosten. Zij zijn ook nog intelligen
te, soms sluwe wezens, die vaak hun voor
deel zoeken in het openlijk en brutaal uit
buiten van anderen, indien zulks hun eigen
voordeel kan baten.
Het is misschien deze laatste eigenschap,
die zoveel Polen ertoe gebracht heeft ge
mene zaak te maken met een regering, die
in alles Rusland naar de ogen kijkt en
daardoor een toestand heeft geschapen, die
de Polen verdeeld houdt: op het vijan
dige af.
Een P. C. Hooftprijs
De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen is voornemens een P. C.
Hooftprijs in te stellen, welke jaarlijks zal
worden toegekend voor het beste Neder
landse prozawerk, gedicht, toneelstuk ?f
essay.
Ook Amersfoort is noodlijdend, aangezien
de begroting voor 1947 een tekort van f 700.000
.vertoont,
Elsevier en het
Holdert-concern
Naar aanleiding van berichten over „El
sevier" en „De Telegraaf" vernemen wij.
dat bij de uitgeverij .Elsevier" reeds ter
stond na de bevrijding het voornemen be
stond, zo mogelijk een deel van Duitslands
voormalige sterke positie ter wereldmarkt
op het gebied van publicaties over kunsten
en wetenschappen over te nemen. Het be
reiken van dit doel stuitte op vele moei
lijkheden, welke onder andex-e verband
hóuden met de hier te lande beschikbare
drukcapaciteit.
Het lag voorts in de bedoeling van „El
sevier" in samenwerking met de U.N.O.
kleine encyclopaedieën uit te geven tot
heropvoeding van het Duitse volk.
Bij het onderzoeken van mogelijkheden
heeft de uitgeverij „Elsevier" menen te
mogen constateren, dat zij zich eventueel
niet behoefde te bepalen tot wetenschap
pelijke lectuur. Er zouden ook kranten en
tijdschriften in de moderne talen in Ne
derland gedrukt kunnen worden.
Indien „Elsevier", welke maatschappij
ook uitgeverijen heeft in New York en
Londen, aan de voornemens uitvoering zou
geven, moest zij de beschikking hebben
over goed-geoutilleerde drukkerijen. „Else
vier" wil nu een combinatie tot stand
brengen, waardoor men de beschikking zou
krijgen over het gebouw van „De Tele
graaf" en de drukkerijen in het bezit van
de erven Holdert, waartoe ook behoort de
drukkerij Ostade te Arnsterdam. Bij de
bouw van „De Telegraaf" is rekening ge
houden met de mogelijkheid om nog een
gehele verdieping tot drukkerij in te rich
ten,
Binnenland.
Op 31 Mol zal wederom het „Ster Kam
pioenschap 1947 dansen" gehouden worden Ir. de
Haagse Dierentuin te Den Hang. F.r worden
nvee prijzen beschikbaar gestold voor de beste
twee paren over de vier dansen voor elke pro
vincie,.
In de ouderdom van 82 Jaar Is te Alkmaar
overleden prof. dr. Hugo Vlsscher. oud-hoog
leraar in de Gereformeerde Godee'.eerdheU! :e
Lelden. Prof. Vlsscher was van '1922 tot 1935 lid
der Tweede Kamer voor de Anti-Revolutlon-
nalre Partij.
In afwachting van een nadere regeling bij
de wet h^eft de minister van Financiën hot
van 1941 daterende besluit op de dividendbe
perking gewijzigd.
Dc laatste weken zUn In Drente enkele ge
vallen van vogelcholera bij kippen vastgesteld.
Pluimveehouders dienen terstond een dierenarts
te waarschuwen. Indien zij vermoeden, dat on
der hun pluimvee cholera voorkomt.
De doodstraf is geëist tegen een voormalig
lid van een vuurpeloton. N. C. S. V. V, dat
tijdens de bezetting In de Hoflaan te Rotterdam
zonder vorm van proces twintig Nederlanders
neerschoot.
Na de „Schoolknnppcl", het landelijke
schoolweekblad wordt thans een veertiendaagse
landelijke ULO-krant onder de naam „Luk"
aangekondigd.
Nederlandse kinderen uit Duitsland zullen
ln groepen van ongeveer vijftig een drlc-weekse
vacantte in het vaderland doorbrengen. De
eerste groep uit Aken wordt op 20 Mei ln Ne
derland verwacht. De kinderen gaan allen naar
familie In Zuid-Limburg.
Zaterdagochtend heeft de Koningin ten pa-
leize „Het Loo" het dagelijks bestuur
- - -. i voorzitters der delegaties van de International
.Llsevier zou deze uitbreiding willen j Federation of Agricultural Producers ontvangen,
uitvoeren. Het concern heeft zich tot de'welke organisatie haar wereldcongres te Sche-
venlngen houdt. Tijdens de ontvangst stelde de
Landsvrouw zich op de hoogte van de doelstel
lingen van de r F A. P en Informeerde naar
de bevindingen der buitenlandse gasten hier te
lande.
Prinses Juliana heeft de door de afdeling
Rotterdam van het Rode Kruis georganiseerde
tentoonstelling officieel geopend. Tijdens haar
rondgang werd de oudste Inwoonster van Ne
derland „opoe" Herfst, die speciaal was uitge
nodigd dit evenement mee te maken, aan de
Prinses voorgesteld H K H. onderhield zich ge
ruime tijd met de 105-jarlge. d:e vol trots ver
telde van de fraaie collectie foto's, welke zij
van het Oranjehuis bezat, van koning Willem
III af.
De GO-Jarige G. W. te RlJswIlk. in 1915
districtscommissaris van het toenmalige bureau
voor roerende goederen van vijanden cn land
verraders. die verdacht werd van verduistering
van meubelen, een gasfornuis en gouden siera
den. is door de Haagse rechtbank vrijgespro
ken. Er was 1 Jaar en 3 maanden gevangenis
straf tegen W. geëist.
Zondagmiddag is luitenant-generaal mr. H.
J. Kruis, chef generale staf. per vliegtuig uit
Indië in Nederland teruggekeerd. Do generaal
heeft een Inspectiereis van drie weken langs
legeronderdelen In Indie gemaakt.
Volgens de door het Centraal Bureau voor
de Statistiek samengestelde voorlopige cijfers
bedroeg de Invoer over April 1947: 1 353.038 ton
(v.m. 1,022.786 ton) ter waarde van f 339.4 mill
(v.m. f 256 3 mill.)
Haarlem en Omstreken.
erven Holdert gewend, die niet afwijzend
zouden staan tegenover deze plannen.
De staat heeft zeggenschap hierbij, als
gevolg van het feit, dat beslag gelegd is op
het bezit van een der erfgenamen.
Carillon-bespeling zonder
publiek
De Haarlemse beiaard heeft dezer dagen
op een avond haar tonen over de ge
meente uitgegoten en de gemeente heeft niet
geluisterd. Ik heb van 89 uur rond de Grote
Kerk gewandeld om te constateren waar men
't beste kon horen; dit bleek in de Warmoes
straat en op de Oude Groenmarkt te zjjn op
die plaatsen, waar ook 't gezicht op de toren
onbelemmerd was. Er heeft op de Groenmarkt
een vrachtauto, die niet op gang wou komen,
geknald, er hebben op 't Klokhuisplein een
paar kinderen zich op rolschaatsen geoefend,
er zijn tal van auto's toeterend de Damstraat
in- en uitgereden, maar lk heb niemand ge
zien. die stil bleef staan om te luisteren. Ja.
eindelijk, tegen negenen een paar groepen
mannen och, het was een nachtploeg, die
op vervoer met twee gereedstaande vehikels
wachtte.
Is er reden voor dit evidente gebrek aan be
langstelling? Van het ongeveer een dozijn stuk
jes. die de nieuwe beiaardier ten gehoore ge
bracht heeft, heb ik er drie a vier redelijk kun
nen volgen en 'herkennen, de andere boden een
onontwarbaar geklingel. Dat komt door de
plaatsing der klokken aan alle zijden van de
roren. Deze omstandigheid kan ook de beste
bespeler en ik wil gaarne in de bekwaam
heid van de nieuwe functionaris geloven
niet verhelpen. En dan nog Iets: een beiaard
is geschikt voor eenvoudige deuntjes op markt
dag, dat ls nu eenmaal traditie, hoewel dan
ook gewoonlijk niemand er ln 't bijzonder
naar luistert; en om 't hele en halve uur aan
te geven. Maar voor gedragen en religieuze
melodieën is hy ten enemale ongeschikt. De
toonherhalingen en tremolo's die de beroemde
Mechelaar Jef Denyn heeft geïntroduceerd
werken allesbehalve melodieus of stichtend. Ze
biyven een getingel zonder samenhang.
Mij schynt ln onze tijd dat beiaardspel
een anachronisme. Het paste by de stilte van
Oud-Hollandse en Oud-Vlanmso stadjes, bij
pijpenrokende buren op de bankjes vóór de
hulsdeuren, bij de kleppermanAls uur
aankondiging is het mechanisme nog karak
teristiek. maar als kunstuiting past het niet kvva
by toeterende auto's en luidsprekers. Men luis- I vo°'-
tert er niet meer naar. K. DÉ JONG.
Vermoedelijk doordat een vonk van een
sigaret terecht gekomen Is In een papiermand
ontstond een begin van brand in een woning
aan de Emostraat. Het houten plafond van een
kamer, alsmede de muren en een schrijfbu
reautje verbrandden gedeeltelijk. Nog vóór de
komst van de brandweer had de bewoner de
brand met een slang op de waterleiding ge
blust.
Op de Koudcnhorn werd een 48-jarige
vrouw, die bij het oversteken van de weg wei
felde, aangereden door een motorrijder. Met
een fractuur aan het rechteronderbeen werd zfj
per ziekenauto naar een ziekenhuis overge
bracht.
Op de hoek Kleine Houtweg-Hertenkamp is
Maandagmiddag een aanrijding gebeurd tussen
een personenauto en een tramrijtulg van de
N.Z.H.V.M. door dat de autobestuurder, die ter
plaatse onbekend was, de tram te laat ont
dekte. De auto werd zwaar beschadigd, evenals
een gaslantaarn, waartegen de auto terecht
Persoonlijke ongelukken deden zich niet
Hollandse maatschappij
der Wetenschappen
Dezer dagen hield de Hollandse Maat
schappij der Wetenschappen haar 195e jaarver
gadering in het gebouw aan het Spaarne te
Haarlem De voorzitter, dr. J. B. baron de
Vos van Steenwljk, herdacht in zijn ope
ningswoord de overleden directeuren. R. A.
baron van Hardenbroek van Hardenbroek en
ir. Wouter Cool, de overleden leden prof. dr. C. U.
Arlëns Kappers en prof. dr. J. J. A. Muller.
Voorts wijdde de voorzitter enige beschouwin
gen aan de traditie, welke de maatschappij ln
bijna twee eeuwen had hoog gehouden ter be
vordering der wetenschappen.
De secretaris, dr. J. A. Bierens de Haan.
bracht het jaarverslag uit. Daarin deelt hy
mee. dat het bestuur ln onderhandeling ls ge
treden met directeuren van Teyler's Stichting
over de bibliotheek der maatschappij. Voorlopig
is overeengekomen, dat Teyler, bij een overi
gens gescheiden blijven van beider boekenbezit,
zicti met het beheer van de bibliotheek zal be
lasten. Werke... welke in beide bibliotheken
aanwezig zijn, zullen van de hand worden ge
daan. De tweede bibliothecaris, dr. R. Lorentz,
zal geheel ln dienst van Teyler overgaan.
Dr j. H. F, Umbgrove hield een voordracht
over „Symphonie der aarde". De bate van het
Pleter Langerhuizen Lambertuszoon-fonds werd
toegekend aan prof. dr. E. Havlnga te Lelden,
ten behoeve van een onderzoek over de ruim
telijke structuur van organische verbindingen.
Tot nieuwe leden werden gekozen prof. mr.
F. M. baron van Asbeek. prof. dr. C. J. van de
Klaauw, beiden Lelden, prof. dr. H. A. Brou
wer. prof. dr. A. W. de Groot, beiden Amster
dam en prof. dr. M G. J. Mlnnaert te Utrecht.
Tot buitenlandse leden werden gekozen prof.
dr. E. Hertzsprung te TÖllöse (Denemarken). F.
J, Lugt te Parijs, prof. dr. S. P. Engelbrecht te
Pretoria, prof. dr. F. Joliot te Parijs, prof. Sir
William Bragg te Cambridge, prof. Julian S.
Huxley, secretaris van de UNESCO te Parijs,
prof. dr E. Stenslö te Stockholm, prof. dr. O.
Struve te Williams Bay (U.S.A.) en prof. Sir
Robert Robinson te Londen.
Anthonius op vrije voeten
De drie-jarige Anthortius van der Helrn
uit Santpoort belooft een ondernemend
jongmens te worden.
Toen hij bij afwezigheid van zijn ouders
aan de hoede van zijn veertienjarig zusje
toevertrouwd was. lokte de wijde wereld
zo onweerstaanbaar, dat hij zich op slinkse
wijze aan het zusterlijk toezicht onttrok en
de weg naar het station insloeg. Reizigers
van zijn leeftiid hebben geen kaartje no
dig en waarom zou een driejarige jonge
ling geen gebruik maken van deze service?
Dies stapte Anthonius in de eleetrische
naar Haarlem. Lang duurde de pret niet.
Grote mensen hebben de gewoonte zich
met kleine mensen te bemoeien. En zo
stapte het knaapje aan de hand van een
vriendelijk en zorgzaam heer de politiepost
aan het Stationsplein te Haarlem binnen.
De dienaren van de H. Hermandad hebben
er voor gezorgd dat zijn ouders de verloren
zoon weer behouden zagen weerkeeren.
EEN HAARLEMS „MONTMARTRE".
In het artikel „Een Haarlems Montmartre"
van Heiman Moerkerk, dat wij Zaterdag plaats
ten staat: „Er zijn een paar knooppun ten
zoals Manoersloot met zijn vlotte schets ..Su
rinaamse" en Frans en Theo Funke met hun
geaquarelleerde stillevens". Dit moet zyn
hoogtepunten.
De waarnemend-burgemeester van Haarlem,
de heer D. J. A. Geluk zal voortaan niet meer
Woensdags, doch Donderdags van 10 tot 13 uur
spreekuur houden
De Commissie Inzake Huishoudelijke Voor
lichting en gezinsleldlng organiseert op Woens
dag, Donderdag en Vrijdag een tentoonstelling
ln hot ""oncertgebouw te Haarlem. Er worden
demonstraties gegeven op het gebied van ko
ken, naaien, wasbehandellng en kinderverzor
ging
De Party van de Arbeid, afd. Bloemendaal,
houdt Woensdag 21 Mei een openbare vergade
ring. waar de heer J. H. Seheps zal spreken
over „het probleem van Duitsland".
De waarnemend directeur van het Christ.
Mlddcnstandsburcau te 's-Gravenhage, de heer
Van Eysden, zal op woensdag 21 Mei in het ge
bouw Ged Oude Gracht 104 voor de afd. Haar
lem van de Chr Middenstandsvereniging spre
ken over „Bedrijfsorganisatie".
De Nederlandse Reisbioscoop „Funke"
brengt op Vrijdag 23 Mei In Hotel „De Leeuwe
rik" een vertoning van een grote Amerikaanse
muzikale film-show.
Zes priesterzonen. De heer A. Groot te Hll-
legom zal op 24 Me) als zesde zoon van het ge
zin Groot de priesterwijding ontvangen.
De Nederlandse Vereniging van Fabrieki-
arbeiders(sters), afd. Haarlem, houdt op 22 Mei
haar Jaarvergadering ln gebouw Cultura, Jans
straat.
De amusementsvereniging „Haarlem"'heeft
het winterseizoen besloten met een cabaret
avond in het gebouw van de waaraan
medewerkten Ferry Fernando. Lla Bos. de uit
15 dames en heren bestaande Hawaian-band „de
Mucos" en Gerry en Ferry (twee Haarlemse
Jongens met populaire liedjes). Een bal onder
leiding van de heer H. van der Molen Jr met
medewerking van de Moonlight-serenade:.-, ge
leid door de heer Davids, besloot het feest
Cricket
Het Engels elftal
Voor de eerste Testwedstryd tegen Zuid-
Afrika Is N. W D. Yardley (Cambridge en
Yorkshire) tot aanvoerder van het Engels Elftal
benoemd. Hij volgt dus Hammond, die zich na
zijn falen in Australië uit Test-cricket heeft
teruggetrokken, als captain op. Norman Yardley
Is evenwel nog maar voor één wedstrijd be
noemd Volgens de Engelse bladen maakt ook
Kenneth Cranston, de aanvoerder van Lan
cashire, voor volgende Testmatches een kans op
het aanvoerderschap,
Yorkshire, dat verleden Jaar kampioen werd,
zal spelers als Yardley zeer nodig hebben, want
het heeft ditmaal geen sterk elftal en gaat een
moetiyk seizoen tegemoet. Tegen Cambridge
heeft het een weinig overtuigende draw ge
speeld na een grote achterstand op dc eerste
Innings (Cambridge scoorde 402). Tegen Sussex
scoorde het Zaterdag slechts 147, waarop Sussex
antwoordde met 164 voor 6.
Voetbal
In liet Oosten
In de rangiystjes zal men hebben opgemerkt,
dat Tubantla als nr. laatst ln de Oostelijke
eerste klasse is geëindigd en dus degradatiewed
strijden moet spelen. Het oude Arnhemse Vi
tesse, dat verleden Jaar na lange afwezigheid
in de eerste klasse was teruggekeerd, heeft veel
gevaar voor de laatste plaats gelopen. Maar
Zondag won het de wedstrijd tegen Tubantla.
die tenslotte de beslissing moest brengen, met
3—2. Vitesse scoorde de winnende goal In de
laatste minuut. In de eindstand der laatste
vier hebben: Be Quick (Zutfen) 16 punten,
Enschedese Boys 15. Vitesse 15 en Tubantla 13,
Allo vier ln 30 wedstrijden.
