BRANDSTOFFEN!
C
Kolenhandel KRUL N.V.
In het land der Pharao's
Vijf cent entrée voor de Hof van Eden
Amerika is te rijk
en Europa te arm
Een bouquetje nieuwtjes over Haarlem
3
Daar kunt ge
om glimlachen
Wereldnieuws
ZATERDAG 24 MEI 1947
HAARLEMS DAGBLAD
2
door Bertus Aafjes
T ATEN WIJ dit keer de stad eens niet
verlaten, maar ons begeven naar een
van die plekken binnen de stad. die er
zich in bevinden als binnengeslopen die
ven: een stadspark- Een park is immers
een der wonderlijkste plekken van een
stad. Het is of de vrije natuur, door gene
ratie op generatie steeds verder buiten de
stadswallen verdreven, toch nog kans ge
zien heeft met haar wortels onder de
stormloop van huizen en gebouwen door
te komen en nauwelijks heeft zij na veel
zoeken en speuren een plek gevonden, die
niet is betrokken door staal en cement, of
zij rijst in volle triomfantelijkheid om
hoog. De mensen, voor wie de vrije natuur
te ver weg ligt, stromen er verheugd bin
nen en kijken liefdevol naar het groen.
Niet dat er nergens bomen staan langs de
straat. Doch deze banen zich maar met
moeite een weg door het plaveisel en de
muurvast saamgctreden aardlaag en staan
er bij als slaven, die de last van hun be
staan op gekromde schouders voorttorsen.
Maar in het park zelf zijn de bomen weer
fier en frank van lijf en leden en baas op
eigen grond.
De parken in Cairo en Alexandrië zijn
wonderwerken die geen maand kunnen
voortbestaan als niet de mens dag in dag
uit voorziet in hun eeuwige dorst. Altijd
en eeuwig wordt er gespoten door Arabi
sche tuinlieden en de bomen drinken als
bezetenen. De tuinlieden verzorgen hen
met een tederheid gelijk die van dïeren-
oppassers betoond aan nijlpaarden en oli
fanten in de dierentuin. Alleen wanneer
het uur des gebeds is aangebroken, laten
zij de tuin de tuin en verrichten neerge
knield op de gazons hun gebeden voor
Allah, ernstig en verheven en door niets
meer af te leiden.
Wit onder het zwart
Het park is het paradijs hier op aarde
voor de slenteraars, de dagdieven en de
kindermeisjes. Vooral dat van de kinder
meisjes- Het zyn meest Nubische. Zij zoe
ken en treffen elkander op de bankjes en
vertellen elkaar hun hartsgeheimen, ter
wijl de kinderen van hun mevrouw zich
vermaken in de doolhof der luchtwortel
bomen of op de gazons. Als men hun bank
passeert, verschieten hun blikken als die
van kalveren. Zij hebben brede, koper-
glanzende neuzen, dik als dotterbloemen,
en bruinrode, volle lippen. Maar zijt ge
voorbij, dan steken zij de hoofden weer
bij elkaar en leggen giechelend of in ernst
elkander hun ziel bloot, die de enige witte
plek moet zijn onder al dat zwart. Ik ge
loof, dat men het best zijn leven wande- j
lend door kan brengen. Alle haast
zal eens voor 99% blijken overbodig te
zijn geweest. De trein stopt immers toch
op het voorgeschreven uur aan dat laat
ste station, al jakkert men een leven lang
de andere richting uit- Daarom wandel ik.
als ik in een stad vertoef, vrijwel iedere
dag een uur in een stadspark. Een park
kennen is vogels kennen en bomen en
mensen, die op hun gelukkigst zijn: spe
lende kinderen, talmende geliefden en
moeders, die voor het eerst van het leven
hun kind de wereld laten zien. Een park
is een aards paradijs, zonder een engel met
een getrokken zwaard er voor. Die is hier
vervangen door een man aan een loket,
aan wie gij vijf cent entree moet betalen.
Een Oosters park is een groots park.
Dadelpalmen spruiten er uit omhoog als
een vuurwerk, afgeschoten door moeder
Natuur. Hoog in het blauw wuift de eer
waardige krans van bladeren, waarvan er
soms enige geknakt neerhangen en dan
lijkt de palm op een gekortwiekte reuzen
vogel. Koningspalmen rijzen kaarsrecht
naar de hemelkoepel en boven aan hun top
nestelt zich hun bladerkroon als de vogel
Phoenix zelf. In hun gladde stam, die wel
gemaakt lijkt van blauwe stoepsteen, snij
den de bezoekers hun naam, welke dan
door de jaren tot een onbereikbare hoogte
mee naar boven groeit en daar decennia's
blijft staan als in steen gebeiteld. Soms
klimmen bougainvilles of blauwe wind-
kelken in de palmen en als een windvlaag
deze klimplanten rillen doet, is het of zich
een trillende waterval van wijnrood of
lichtblauw ter aarde stort. Macaranda's
steken hun kruinen hoog in de hemel en
de kleur van hun bloemkelken is eender
als die van het azuur, zodat men ze vaak
eerst merkt, wanneer men, onder hen door
lopend, de bodem bezaaid vindt met afge
vallen blauwe bloemkelken. Maar de meest
fantastische aanblik bieden de reusachti
ge luchtwortelbomen. Zij vormen één
grote naamloze vennootschap van kron
kelende, hangende, in elkaar kruisende
boomstammen. Zij lijken soms op een
grillige, verwarde en verstarde gemeen
schap van alligators, nijlpaarden en buf
fels. Een hele negerstam zou zich in het
oerwoud van één zo'n boom kunnen ver
schuilen. En zo denken ook de kinderen er
over, zij spelen er bij dozijnen verstopper
tje in, en blijven minutenlang, voor wie
hen zoekt, onvindbaar. Toen God de lucht
wortelboom schiep, moet het zijn bedoe
ling geweest zijn, de kinderen te verras
sen met een natuurlijke speeltuin. En ik
denk, dat de volwassene hier, als hij zich
verdiept in zijn kinderherinneringen, te
rug denkt aan deze boom, zoals een Hol
lands boei-enkind later terug denkt aan
het geheimzinnige van een grote rommel
zolder of misschien wel aan de kerktoren,
waar hij toen hij bevriend was met het
zoontje van de koster, eens gespeeld heeft.
Vissersgeschil in de Dollard
Twee van de Nederlandse vissers, die
dezer dagen in de Dollard met hun werk
bezig waren, zijn door een Duits schip, de
„Hindenburg" aangehouden en naar Em-
den opgebracht. De Duitsers meenden, dat
zij de alleenheerschappij in de Eemsmond
konden uitoefenen, maar hun Nederlandse
collega's" waren het daar niet mee eens.
De zaak wordt onderzocht.
Vriendschappelijk partijtje billard
Een chocoladebewerker speelde met een
varensgezel in Rotterdam een vriendschap
pelijk spelletje op het groene laken. De zee
man moest het onderspit delven, wat voor
de andere bezoekers aanleiding was hem
zo'n beetje te plagen. Of de genoten bor
rels verkeerd waren gevallen, of dat de
bonk niet tegen zijn verlies kon vermeldt
de historie niet; wel is bekend, dat de win
naar met enige diepe steekwonden in het
ziekenhuis aan de Coolsingel terecht kwam.
DE K.L.M. VLIEGT NAAR ZUID-AFRIKA
Behalve de bijzondere vluchten, die thans
eens in de 14 dagen door de K.L.M. naar Jo
hannesburg woi-den gemaakt, zullen twee extra
vluchten worden ondernomen respectievelijk
op 26 Mei en 5 Juni.
Er bestaat gelegenheid met deze vluchten
luchtpost te verzenden voor de Unie van Zuid-
Afrlka en Zuld-West-Afrika.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft na
15 zlttlnigen de begroting voor 1947 met algemene
stemmen onveranderd aangenomen. Het be
grotingstekort beloopt bijna 43 millioen gulden.
Effecten- en
Geldmarkt
Wijlen Minister Cort van der Linden heeft
het gevleugelde woord gesproken dat politiek
is de kunst van het evenwicht- Dit geldt echter
niet alleen van de politiek, maar van heel het
leven, ook van het economisch leven en het is
de verbreking van dat evenwicht, waardoor
thans de wereld in het moeras zit. Internatio
naal ziet men dit verschijnsel in de grote
tegenstelling tussen Amerika en Europa, waar
van het eerste bedreigd wordt door overproduc
tie, en het laatste reeds jaren tot onder
consumptie wordt gedwongen, omdat het de
middelen mist, welke nodig zijn om van Amerika
te kopen wat het behoeft.
Wanneer de New Yorkse beurs nu reeds we
ken en maanden flauw is bij een Amerikaanse
productie, die alle vroegere records overtreft
en dito winsten en winstuitkeringen van de
meeste industriële ondernemingen, dan is dit
voor een goed deel het gevolg van de vrees dat
men straks met zijn producten zal blijven zit
ten, omdat het buitenland niet kan afnemen
en voorts omdat de prijzen dermate zijn geste
gen, dat het met de afzet in het binnenland
spaak moet lopen. Een sprekend voorbeeld
hiervan is de malaise in de Amerikaanse
nieuwbouw, ondanks het feit dat ook daar een
woningnood heerst. Het goedkoopste huis kost
TaxiBei l 3 0 0 0
DAG EN NACHT
Duitse beklaagden te Neurenberg bij behandeling van de zaak „Zuid-Oosten". Dit
proces heeft de Duitse misdaden in Joego-Slavië, Griekenland en Albanië tot onder
werp. - Van links naar rechts: veldmaarschalk Wilhelm List, veldmaarschalk Maxi
milian von Weichs, kolonel-generaal Lothar Rendulic en generaal Walter Kunze.
De radio geeft Zondag
EERSTE PINKSTERDAG
HILVERSUM I, 301.5 M.
8.00, 13.00, 18.00, 20-00, 23,00 uur Nieuws. 8.15
Morgenrood. 8.15 Gr.pl. 8,30 Lezing. 8.45 Jan Cor-
duwener. 9 12 Postduivenber. 9.15 Geestelijk le
ven. 9.30 Men vraagt, wij draaien. 10.00 Plnkster-
dlenstje. 10.30 Kerkdienst, n.45 Minister L.
Neher. 12.00 Postduivenber, 12.05 Made in Enge
land. 12.30 Zor.dagclub. 12.40 Koren. 13.15 Tipica-
orkest. 13.50 Spoorwegen spreken. 14.00 Gr.pl.
14 05 Boekenhalfuur 14.30 Omroeporkest. 15.45
Filmpraatje. 16.00 Skymasters. 16.30 Voor de
vrouw. 16.40 Reportage. 17.00 Bijbel-verzen. 17.10
Ds. Spelberg. 17.30 Ome Keesje. 18.15 Sport
(kaatsreportage). 18.30 Strijdkrachten. 19.00 Radio
lympus. 19.30 Camera Obseura. 20.05 Actualitei
ten. 20.15 Pinksterverrassing, 20.45 Paul Vlaan
deren (slot). 21.10 AVRO-allerlel. 21 20 Chiel de
Boer. 21.45 Concertgebouw. 22.45 Gr.pl. 23.15 Voor
beschouwing Frankrijk—Nederland, 23.30 Platen.
HILVERSUM II, 411.5 M., 218 M. en 1875 M.
8 00, 9.30, 13.00, 19.30, 22.00 uur Nieuws, 8.15
Gr.pl. 8 25 Hoogmis. 9 45 Koor. 10.00 Kerk. 11.30
Gew. muziek. 12.15 Boeckhuys. 12.30 Klaas v.
Beeck. 12.55 Zonnewijzer. 13.15 Welk boek? 13.20
Klaas v. Beeck 13,45 Apologie. 14 05 Kamerorkest.
14.40 Bekleed met Christus, r-00 Kamerorkest.
15.30 Eigen opnamen. 16.00 Causerie. 16.10 Als de
zomer komt.... 16.20 Lof. 17.00 Dienst. 18.30 Zang.
19 15 Kent gij uw Bijbel? 19 45 Gr.pl. 20.15 Zilver
vloot, 21.00 Kareolseptei. 21.15 Zwarte Tulp (slot).
21.50 Gr.pl. 22.00 Kareol Septet. 22.15 Avondgebed.
22 45 Kath. nieuws. 22.50 Gr.pl/22.55 Vaders dag
boek 23.00 Gr.pl.
Geplukt uit de memorie van antwoord
van B. en W. op het afdelingsverslag
Maandag
TWEEDE PINKSTERDAG
HILVERSUM I. 301.5 51.
8.00, 13.00, 18.00, 20.00. 23.00 uur Nieuws. 8.15
Gr.pl 9.00 Morgenwijding. 9.15 Concert. 10.00
Pinksterfeesten, 10 30 Kerkdienst. 11.45 Tot het
hart van het volk. 12 00 Platen-cabaret. 12.30 In
't spionnetje. 12.35 Piano. 13.00 Mei-potpourri.
13 50 Rode Kruis. 14 00 Jodelplaten. 14.15 Scheve-
nlngen-reportage. 14.30 Zang en orgel. 15.00 Gr pl
15.45 2e helft Frankrijk—Nederland. 17.00 Sky
masters. 17.30 Hoort, zegt het voort. 17,45 Sydney
Torch. 18,15 Rossy Ret'hy, 19.00 En nu.... naar
bed. 19.05 Afterdinners. 19.45 Peter v. Anrooy.
20.05 Radioscoop 22 30 Viool en piano. 23.15 Dutoh
Swing college, 23.45 Edwin Fischer.
HILVERSUM II. 414.5 M.. 218 M. en 1875 M.
8 00. 9.30, 13 00, 19.00 20.00, 22 30 uur Nieuws.
8.15 Gr.pl. 8.30 Morgenwijding. 9 45 Gr.pi. 10.25
Hoogmis. 11.30 Trio 12.00 Angelus. 12 03 Kom.
godd'lijk vuur. 12 15 Beiaard. 12.30 Bach Cyclus I.
13.15 Sangh en Spel. 14.00 Vergadering en verslag
15.00 Paasbergkoor. 15.30 Pinksterbloemen. 16 00
Voor de kleuters. 16.30 Edwin Fischer. 16.50
Strijkkwartet. 17.30 Gr.pl. 18.00 Reportage. 18.20
Amatl-tno. 19,15 NCRV Leeslamp. 19.35 Mando-
linata. 20.05 Orkest. 21.00 Masscheroer.. 1941. 21.35
Orgel en viool. 22 00 Actueel geluld, 22.15 Gr.pl.
22.45 Avondoverdenking. 23.00 Schubertiade.
23,30 Serenade.
Aan de memorie van antwoord van B.
en W. op het afdelingsverslag over de
gemeentebegroting voor 1947 ontlenen wij:
Huisvesting van Sociale Zaken
cn Openbare Werken.
Aan de Raaks is een nieuw gebouw voor
de dienst van Sociale Zaken en voor Open
bare Werken in voorbereiding. Het zal
evenwel nog wel enige jaren duren voor
het er staat.
Nieuwe bruggen.
Voorbereid wordt de bouw van een brug
over het Spaarne bij de spoorwegbrug en
over de Jan Gijzenvaart.
Een gebouw voor kleine
industrieën.
Een studiecommissie is door B. en W.
ingesteld inzake de stichting van een ge
bouw voor het onderbrengen van kleine
industrieën.
Recreatiegebieden.
Voor Zuid-Kennemerland is bij Gede
puteerde Staten een streekplan in voor
bereiding. Een dergelijk plan is bijzonder
geëigend voor een goede verdeling van
recreatiegebieden, enz. Op dit gebied heeft
geen overleg tussen de verschillende ge
meentebesturen plaats.
De grenswijziging.
Omtrent de stand van de werkzaam
heden der in 1941 door Gedeputeerde Sta
ten van Noordholland ingestelde commis
sie voor de eventuele grenswijziging van
gemeenten kunnen B. en W. geen mede
deling doen, daar zij aan het college niet
bekend is. Alleen weten B. en W., dat
de commissie nog geen verslag heeft uit
gebracht en dat d:t voorlopig ook nog
wel niet zal verschijnen.
Haarlem en de randgemeenten.
Ten aanzien van enkele culturele onder
werpen werd met de randgemeenten over
leg gepleegd. Het resultaat van dit over
leg was niet van grote betekenis. Ten
aanzien van de bedrijven ligt het in het
voornemen ter zijner tijd met de omlig
gende gemeenten in overleg te treden.
De wijkgedachte.
De wijkgedachte heeft de volle aan
dacht van B. en W. Met belangstelling
volgt het college dan ook alles wat op
dit gebied in ons land geschiedt. Tot een
positief oordeel over de vraag hoe deze
gedachte in Haarlem het best zou zijn
uit te voeren is het nog niet gekomen.
Vacantiegeld voor het
gemeentepersoneeL
Het vraagstuk van vacant ie toeslag is in
studie, B. cn W. staan er in beginsel niet
afwijzend tegenover.
Het aantal politie-agenten.
De sterkte van het politiecorps is thans
387. Bij ministerieel voorschrift is 450
voorgeschreven. Uitbreiding van het aan
tal is achterwege gebleven op grond van
wenselijkheid om te bezuinigen. In ver
band met de toestand der rijksfinanciën
moet met inkrimping rekening gehouden
worden.
Badhuizen ook 's avonds open?
B. en W. zullen onderzoeken of het mo
gelijk is de douchebadhuizen ook in de
avonduren open te stellen.
Onderhoud in eigen beheer.
Het voornemen bestaat bij Openbare
Werken eenvoudig onderhoud in eigen
beheer uit te voeren. Het is de bedoeling
daarvoor in dienst te nemen 3 timmerlie
den, een leerling electricien of -monteur
en twee schilders.
De minderheid van het college van B.
en W. ontraadt evenwel om deze maat
regel toe passen.
Banken in de parken.
Als er hout beschikbaar is zullen in de
plantsoenen en parken meer banken ge
plaatst worden.
Het Empire-museum.
B. en W. zullen onderzoeken of in het
Empire museum ook het modemuseum
kan worden ondergebracht.
Turf in de a.s. winter?
In de afgelopen winter deden B. en W.
reeds pogingen om een partij turf te kopen,
doch deze hadden niet het gewenste re
sultaat. Thans is in overweging om voor
de komende winter de beschikking te
krijgen over een partij turf voor gezinnen,
die daarvoor in aanmerking komen. Hierbij
zal rekening gehouden moeten worden!
met de gewijzigde distributie-bepalingen.
Het gemeentepersoneeL
B. en W. bereiden een voorstel voor om
de regelmatige controle op de gezond
heidstoestand van ambtenaren (doorlich
ten) ook uit te strekken tot de gezins
leden.
Geen stadsverwarming.
In de plannen die de gemeente maakte
is tot heden niet de invoering van stads
verwarming opgenomen.
Wensen van Haarlemse
raadsleden
Vroeger hadden de Haarlemse raads
leden een telefoon voor gemeentereke
ning. In de crisistijd mocht dit niet
meer van de regering.
Nu is in de afdelingen gevraagd de
kosteloze telefoon te herstellen.
B. en W. achten het evenwel niet in
overeenstemming met de noodzaak tot
versobering van de overheidsdienst.
Een lid vroeg om, evenals in Amster
dam, gratis schouwburgbezoek voor de
raadsleden in te voeren.
B. en W. antwoorden: Er bestaat voor
ons alsnog geen aanleiding om op dit
gebied het voorbeeld van Amsterdam na
te volgen.
Italië's U.N.O.-lidmaatschap
voorlopig niet in behandeling
In de zitting van gisteren van de Vei
ligheidsraad verzette Australië zich tegen
iedere overweging van Italië's verzoek als
lid der UNO te worden aangenomen. Het
achtte Italië nog steeds gebonden aan de
bepalingen van het wapenstilstandsver
drag. Australië stelde zich op het stand
punt, dat verzoeken van voormalige vijan
delijke landen alle tegelijk moesten wor
den overwogen. De Chinese afgevaardigde
Kwo-Tai-Tsji stelde voor het Italiaanse
verzoek naar de Veiligheidsraadcommissie
voor het lidmaatschap der UNO te ver
wijzen. Zoo dacht ook de Russische afge
vaardigde Gromyko er over. Hierna werd
de bespreking van het Italiaanse verzoek
tot later uitgesteld.
Bon 74 en 75 van de nieuwe kaart geven
recht op elk 3 eenheden brandstof.
Spoedige inlevering gewenst!
Tevens uit voorraad leverbaar ZONDER BON
Rpwe bruinkolen, gezeefd, dus gruisvrij
a 30.— per ton van 1000 kg, franco berg
plaats.
Bestellingen van Prima Drentse Turf, ZON
DER BON kunnen ook aan ons worden op
gegeven.
Dinsdag
HILVERSUM I. 301.5 M.
7.00, 8 00. 13.00, 18 00. 20 00. 23 00 uur Nieuws. 7.15
Gymnastiek. 7.30 Aubade. 8.15 Gr.pl. 839 Gr.p'.,
9 15 Morgenwijding 9.30 Gr.pl. 9.45 Gr.pl. 10.30
Voor de vrouw. 10.35 Gr.pl. 10.50 Kleutertje
luister.' 11.00 RVV. 11.30 Strijkorkest. 11.45 Fami
lieberichten. 12.00 Lyra-trio. 12.30 Ons platte
land, 12.40 Pierre Palla. 13.15 Skymasters. 13.45
Gr.pl. 14.00 Met naald en schaar. 14.20 Kwintet-
spelers. 15.00 Wereldpers. 15.15 Gr.pl. 16,30 Gr.pl.
16.40 Schoolbel. 17.00 Dat kun jij ook. 17.30 Mu
sette. 17,45 Rijk over zee. 18.15 Plano. 18.30 Strijd
krachten. 19.00 En nu naar bed. 19.05 Flip Staal.
19.45 Plano. 19-45 Lezing. 20.05 Reportage. 20.15
Bon ie trein. 21.45 Contact. 22.15 Buitenlands over
zicht. 23 30 Zang. 23»15 Gr.pl.
HILVERSUM II. 414,5 M.. 218 M. en 1875 M.
7.00, 8.00, 13.00, 13.00. 20.00. 22.0» uur Nieuws. 7.15
Gr.pl. 7.30 Gebed. 7.45 Gr.pl. 8.15 Gr.pl. 9.00 Henri
de Greeve. 9.30 Politleber. 9.50 Gr.p!. 10.10 Gr.pl.
10.10 Kleuterhoekje. 10.15 Gr.pl. 10 40 Voordracht.
10.50 Gr.pl. 11.40 Gr.pl, 1200 Angelus. 12.03 Gr.pl
12.30 Orkest zonder naam. 12.55 Zonnewijzer. 13.16
Welk boek? 13.20 Als 12.30. 13.35 Cello en piano
13.50 Gr.pl, 15.00 Onder ons. 13 30 Gr.pl. 16,00
Zonnebloem. 16.30 Na schooltijd. 16.45 Gr.pl. 17.40
Gr.pl. 18.00 Pianoduo. 18.20 Sport. 18.30 RVU. 19.15
Kath. nieuws. 19.20 Klaas v. Beeck. 19.45 Kath.
thuisfront. 20.20 Grar.tda van P. C. Hooft. 22,00
Gijl. 22.45 Gr.pl. 23,00 Orkest.
Panda en de Meester-detecf ire
42. „Op heterdaad betrapt!" zei de onbe
kende. „Dieven hè? Zijn jullie soms de die
ven van al die radiatordoppen? Dan heb ik
een goede vangst gedaan! Ik ben Jim Zon
dervan, de bekende detective, hier is mijn
penning!" „Wel dat is toevallig," zei de
Speurder. „Ik ben detective Snufkens, de
grootste speurhond van de wereld! Hier is
mijn penning! We zoeken naar sporen, ziet
U? We zitten ook achter die radiatordop-
pen-dieven aan.... dat is heel toevallig!
Hoe is het mogelijk!" „Komaan!" zei detec
tive Zondervan. „Misschien kunnen we
samenwerken! Hebt U een spoor gevonden,
dat hier naar toe leidt, meneer Tufkensl"
„Snufkens!" zei de speurder. „Mijn naam
is Snufkens." Inderdaad vond ik een spoor
hierheen. De motorrijder, die al die dief
stallen heeft gepleegd moet hier in de
buurt zijn. Maar ik heb geen vingerafdruk
ken of geen sokophouders gevonden tot nu
toe!"
S 10.000. een middenstandshuis met drie slaap
kamers. 20.000, bedragen, welke velen niet
kunnen betalen. In het algemeen geldt ook in
de V. S. van veel, dat nieuw moet worden aan
geschaft. dat het geen redelijk rendement kan
opbrengen, hetgeen naar men meent, ten
slotte tot een stagnatie In het economisch pro
ces, dat wil zeggen, tot een crisis moet lelden.
Vandaar dat de New Yorkse beurs op eer.
prijsdaling van de goederenmarkt vooruitloop!
en de Amerikaanse regering plannen bestu
deert inzake een ..lend-lease" aan het buiten
land van 20 milliard, waardoor dit weer in
staat zou zijn van Amerika de goederen te ko
pen, welke men daar kwijt moet en die men in
Europa nodig heeft.
Intussen zullen we ons op deze milllarden-
credieten nog niet te zeer moeten verheugen
goed doer, rekening te houden met de wer
kelijkheid, dat het door Nederland bij de We
reldbank aangevraagde bedrag van S 535 mil
lioen, voorlopig op zijn best 100 mililoen zal
worden verstrekt en dan nog niet eerder dan
nadat de Wereldbank erin geslaagd is van haar
eigen obligaties een belangrijk bedrag in
Amerika te plaatsen.
Het loopt met die credieten niet zo vlot. Naar
verluidt is de lening van Noorwegen (S 10 mil
lioen) geen succes geweest en met spanning
moet worden afgewacht wat het resultaat van
de Nederlandse lening ad S 20 millioen zijn zal
Vooral nu door ons land binnenkort kortlopende
credieten zullen moeten worden afgelost, hangt
er van dat resultaat voor ons veel af.
En dat wij in sterke mate op credieten aan
gewezen zijn, blijkt wel zeer duidelijk uit de
cijfers van de buitenlandse handel over April,
die een Smportoverschot van f200 millioen aan
wijzen, waardoor het nadelig saldo over de
eerste vier maanden tot f 625 millioen gestegen
is, waar de raming voor het gehele Jaar 1947
slechts f 1160 millioen bedraagt.
Van één kant is het verheugend dat we over
.meer goederen uit het buitenland de beschik
king krijgen, maar als onze export niet in de
zelfde mate stijgt, moet dit vast lopen. Prof.
Tinbergen heeft er dezer dagen op gewezen
dat we op dit punt onderaan staan. In procen
ten van de export van voor de oorlog voert
Amerika 200 uit. Canada. Argentinië, Enge
land en Zwitserland 100, Nederland nog slechts
30 'li. Om meer te kunnen exporteren, zullen
we echter eerst meer moeten importeren en
nieuwe credieten zijn daarom voor ons land een
levenskwestie. Gelukkig staan we op dit punt
niet alleen en verkeert Engeland ln niet minder
grote moeilijkheden, nu het reeds de helft van
zijn grote crediet van 3?4 milliard heeft ver
bruikt en dit naar men vermoedt, over een
Jaar vrijwel uitgeput zal zijn. Wil Amerika zijn
afnemers behouden, dan zal het bereid moeten
zijn tot het verstrekken van nieuwe en grote
credieten en het is dit vraagstuk, dat zich thans
meer en meer aan de Amerikaanse regering
opdringt.
De flauwe Amerikaanse koersen hebben de
vorige week en aanvankelijk ook deze week de
Amsterdamse beurs ongunstig beïnvloed en be
tekenen voor ons land een gevoelig dollarver-
lies. Waarschuwingen tegen te hoge koersen
voor binnenlandse aandelen en de heffing in
eens hebben veel verkopers naar de markt ge
bracht, waardoor de koersen aanmerkelijk zijn
gedaald, waarbij de verzachting van de Divi
dendslop zonder uitwerking bleef, evenals de
gunstige jaarverslagen van tal van belangrijke
ondernemingen, als Draka, Verschure, Blaauw-
hoedenveem, Rotterd. Droogdok e. a. De beurs,
d.w.z. het publiek heeft doorgaans ook moeite
met het evenwicht en overdrijft naar de
of andere kant. Want voor verkoop van goede
Nederlandse aandelen lijkt ons' geen reden t«
bestaan, vooral niet nu de dividendmogelijk
heden wat groter geworden zijn en de regering
an meer dan één opzicht water in de wijn be
gint te doen, al is het er nog ver vandaan dat
-zij zich, wat beurs en bedrijfsleven betreft, tot
het gilde der „geheelonthouders" zal bekeren.
Nog geen accoord over
gouverneur vau Triest
De vertegenwoordigers van de vijf gro
te mogendheden zijn er op een officieuze
bijeenkomst te Lake Success wederom niet
in geslaagd overeenstemming te bereiken
over de keuze van een candidaat voor het
gouverneurschap van Triest- Naar ver
luidt zal na de volgende officieuze bijeen
komst, indien dan nog geen overeenkomst
is bereikt, de kwestie naar de Veiligheids
raad worden terug verwezen.
De Sovjet-Unie verzet zich nog steeds
tegen de candidatuur van de door Enge
land, Amerika, Frankrijk of China voorge
stelde personen en deze landen blijven op
poneren tegen de door de Sovjet-Unie
voorgestelde candidaten.
Studiecommissie voor het
bloembollenbedrijf
Om tot een beter inzicht te komen be
treffende de vraagstukken, die zich ten
aanzien van de teelt en afzet van bloem
bollen voordoen en in verband met de
maatregelen, die dienaangaande in de toe
komst zullen moeten worden genomen,
heeft de minister van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening een ambtelijke com
missie ingesteld, die hierover zo spoedig
mogelijk rapport zal uitbrengen.
In deze commissie hebben onder meer
zitting de heren: ir. C. Staf, directeur-
generaal van de Landbouw, voorzitter; ïr.
A. W. v. d. Plassche, directeur van de
Tuinbouw, waarnemend voorzitter en dr.
A. J. Verhage, voorzitter van het Bedrijf
schap voor sierteeltproducten.
Om een zo volledig mogelijk rapport op
te stellen, zal de commissie de diverse or
ganisaties, die op bloembollengebied werk
zaam zijn, horen. Het secretariaat van
deze commissie is gevestigd bij de directie
van de Tuinbouw in Den Haag, Bezuiden -
hout 30.
Bakkers willen vacantietoeslag
De gecombineerde vergadering van het
hoofdbestuur der Bedrijfsunie in het bak
kersbedrijf, welke te Amsterdam bijeen
kwam, heeft haar teleurstelling uitgespro
ken over het feit dat de regering nog niet
haar standpunt heeft bepaald inzake de
vacantietoeslag. In een telegram aan de
minister van Sociale Zaken heeft het
hoofdbestuur aangedrongen op een snelle
beslissing in deze urgente kwestie. Indien
deze beslissing niet spoedig wordt geno
men, voorziet het hoofdbestuur ernstige
moeilijkheden in het bakkersbedrijf.
Rekensommetje
Tijdens debatten over volkshuisvesting in
de Amsterdamse gemeenteraad merkte een
der sprekers op, dat van het bedrag, dat
elke dag voor ons militair apparaat wordt
uitgegeven, 300 woningen gebouwd zouden
kunnen worden.
De Hervormde Kerk en de
volkstelling
Het moderamen van de Generale Sy
node der Nederlands Hervormde Kerk
deelt, met het oog op de komende volks
telling mede, dat krachtens artikel 2 van
het algemeen reglement der Ned. Herv.
Kerk, tot haar gerekend worden, niet al
leen degenen, die door doop- en/of belij
denis tot haar behoren, doch ook allen,
die uit Hervormde ouders geboren zijn,
ook al is men niet gedoopt of heeft men
geen belijdenis in de Herv. Kerk gedaan.
Verkeert men in deze omstandigheid en
heeft men zelf geen principiële bezwaren,
tot de Herv. Kerk gerekend te worden,
dan kan men derhalve in dat geval aan
geven tot de Herv. Kerk te behoren.
UW DIENAAR de stukjesschrijvcr liep
gisteren zo maar prinsheerlijk langs
de Scheveningse zee. Dat mocht. Zo maar
op de tram en zo maar op het strand en
dan maar eens niet denken aan de wereld
van Linggadjati tot tante Truus en van
oud-oom Cornelis tot Moskou. Zo'n vrij
heid is de werkende mens slechts een
fractie van zijn leven beschoren. Mijn
vriend de kladschilder had mij jaloers ge
maakt met zijn verhalen, dat hij niet eens
een eigen kamer heeft. Eén koffertje kle
ren en boeken. En om de beurt bij vrien
den slapen. Een stuk of twintig gastvrije
zolderkamers en zowaar hier en daar nog
een bad ook. Geen hinder van personele
belasting en hier en ginder ligt dan altijd
een stel schoon ondergoed, een overhemd
en sokken te wachten. Soms worden die
sokken nog gestopt bovendien als de
vrienden getrouwd zijn.
De stukjesschrijver kreeg er de vrij
heidskriebel van en zo werd de zee het
doel. Gewoon de Scheveningse zee op een
zomerse dag in Mei met zoveel luide
mensen dat er toch eenzaamheid is, maar
anders en niet zo meewarig, dacht ik.
Een haringboot dobberend in het ver
schiet: ziltheid van lucht en water voor
de poëzie, maar de pootje-baaiende dames
en heren, hoed op en bleke benen in de
Noordzee, als de ware werkelijkheid.
Er er werd nog druk getimmerd voor
het zomerse hoogtij van broodjes vlees en
parties wafels en 'neerlijk-rose prentbrief
kaarten met schelpendozen in de houten
kramen langs 't plankier.
Van de hotels wapperden de vlaggen i:
de wind.
De lucht was blauw.
En de zon was goud.
En over de zee lag die vreemde ijlte, die
de stukjesschrijvers altijd parelmoer wil
len hebben. Maar dat is het niet. Parel
moer is niet zo dof en zo ijl. Waarvoor
moet dat nu altijd beslist van parelmoer
zijn, kameraad? Die glans op een warme
Meidag over de Scheveningse zee is on
beschrijfelijk en onvergelijkbaar. Wij be
hoeven toch niet alles in mooie woorden
onder te brengen? Zonder woorden is het
al mooi en ijl en grijs genoeg.
De stukjesschrijver, die uw dienaar is,
dacht toch even aan vroeger. Zag zich
zelf met schopje en emmertje zoute koek
jes bakken van strand. En de limonade
tent staat er nog precies zo als toen zij
het paradijs was met allemaal kleverige
kleuren. Wie kan het juwelen rood van
de eertijdse grenadine beschrijven? En dat
vileine groen van. een limonaad die zich
hooghartig „Waldmeister" noemde?
Toen heetten de broodjestenten nog
geen snelbuffet.
En altijd was er een fotograaf die het
knaapje, dat dit dik meneertje eens was,
in zijn kartonnen vliegmasjien fotogra
feren wilde. Of op een opgezet paard met
starende, starende glazen ogen. Of met
het hoofd door een rond gat, zodat het
knaapje een gek dansend lichaam kreeg.
In een gestreept badpak. Voor de eeuwig
heid.
Het taartenbakken van strand blijft.
Er zaten al weer knapen met aarde te
kliederen. De emmertjeswacht wordt, door
de geslachten, trouw afgelost. En altijd
wil de kleine mens de diepte in. Verwoed
wordt aan de kuilen gewerkt. Een verruk
king wanneer ge dan op water stoot!
Ik dacht dat dit toch wel even de
echte vrijheid is.
Alleen te slenteren door het zware
zand tussen allemaal vreemde mensen.
Mama op pa's witte zakdoek, rechtop, on
gemakkelijk en verloren midden op het
strand. En pa, die zo maar zijn kaaskleu-
rige kantoorbenen den volke vertoont,
voor de zon, om ze mannelijk bruin te
braden.
Boven, aan de boulevard, zijn de zitjes
en de kellners in 't wit, de nette koffie
kopjes en het noenmaal aan de gedekte
tafel. Maar dat is zoals het overal is. Het
strand zelf is persoonlijker. En menselij
ker. Het strand b 1 ij t zo, zolang de zee
blijft glanzen op een zomerse dag in Mei.
Er is misschien wat minder grenadine.
En het' vliegmasjien bij de fotograaf is
wat aangepast aan de vorderingen van de
techniek.
Maar het taartjesbakken en het pootje
baden zijn onveranderd gebleven.
Daar kunt ge om glimlachen.
Dat de mens op het Scheveningse strand
de goeierd is gebleven, die hij in z'n blote
benen altijd wel is geweest.
ELIAS.
De mens op 7|jn Kleinst. Onlangs kwam
Amerika het bericht, dat aldaar de kleinste
mens ter wereld was overleden. De dwerg
was 31 jaar oud. woog 15 kilogram en was 8
centimeter lang Frankrijk heeft dit record
geslagen: Henri Bernard, in 1895 in het
departement Loiret geboren, is 70 centimeter
lang. Wel schijnt hij dikker te zijn dan
zijn Amerikaanse voorganger, want hij
weegt 17 kilogram.
Snel. Tijdens een demonstraUe met een korte-
golf-kookapparaat in Boston (V. S.) is men
er in geslaagd ln 3 minuten en 45 seconden
een uitgebreid diner klaar te maken. Voor
het bakken van een portie aardappelen had
men slechts 20 seconden r.odig en voor een
appeltaart 10 seconden. Alleen het bakken
van een portie oesters duurde nogal lang. 2
minuten en 15 seconden.
Proces. Dr. R. W. Kampner. Amerikaans aan
klager in Neurenberg heeft de namen ge
noemd van vijf vooraanstaande personen
van het voormalige Duitse ministerie van
buitenlandse zaken, die wegens oorlogsmis
daden zullen worden berecht. Het zijn:
Steengracht von Moyland, Ernst Boele,
Wilhelm Keppler, Karl Hitter en Erich
Albrecht.
Honger. Tienduizend Duitse arbeiders hebben
gisteren hongerdemonstraties gehouden in
drie plaatsen tn de omgeving van Dusseldorf.
Zij droegen spandoeken met zich mee met
opschriften als: „Wij verhongeren, wij moe
ten eten om te werken".
Viva. Een menigte van verscheidene duizenden
mensen die ter begroeting van de Spaanse
ambassadeur in Argentinië op de Plaza del
Mayo ln Buenos Aires samen waren geko
men, Juichte: „Vlva Peron! Viva Franco",
Zoals bekend is Peron de Argentijnse col
lega van Franco.
Exit Goertz. De Duitse arts Hermann Goertz, die
ln 1941 per valscherm in Ierland daalde, heeft
gisteren zelfmoord gepleegd, weinige dagen
voordat hij naar Duitsland teruggebracht zou
worden. Gedurende de afgelopen anderhalf
jaar was hij secretaris van het fonds ..Redt
de Duitse kinderen",
Amerika. De nationale vereniging ter beharti
ging van de belangen van gekleurde rassen
heeft verklaard, dat het proces tegen de
lynchers in Zuid-Carolina (V. S.), die werden
vrij gesproken, de negers in de Zuidelijke
Staten duidelijk heeft gemaakt, dat de wet
machteloos is hen te verdedigen en dat zij
aan de willekeur van de massa zijn over
geleverd.
