Haarlems Dagblad
J
Op de Parijse conferentie
moet een tweede volgen
Een Groot Gebouw
$ÊÊÈm
Kans op crisis in Republikeinse
kabinet niet uitgesloten
Staatsregelingen van Suriname
en Curasao worden gewijzigd
Vooren wordt vierde
in de eerste etappe
61e Jaargang No. 18667
Bureaux: Grote Houtstr. 93, TeL Admin. 10724,
14825. Redactie 10600. Directeur-Hoofdredacteur
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37. TeL 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, TeL 12713, 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Donderdag 26 Juni 1947
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent. per kwartaal
ƒ4,Franco per post ƒ4,50. Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag by de Administratie
Uitgave van de Stichting Voorlichting,te Haarlem
fïF.T AMERIKAANSE VOORSTEL om
Europa met milliarden dollars aan
economisch herstel te helpen, mits het -een
gemeenschappelijk plan wil indienen, is
iets nieuws in de wereldgeschiedenis. Zulk
een voorstel is nimmer tevoren gedaan. Dit
is een ongelcend-grote conceptie: de rege
ring van een werelddeel biedt aan, een
ander werelddeel te redden als het zijn
verdeeldheid wil opgeven. Natuurlijk heb
ben sommigen er zich' al sceptisch over
uitgelaten. De sceptici staan altijd gereed.
Zij hebben gezegd, dat de Verenigde Staten
dit voorstel doen om hun eigen afzetge
bieden te redden, omdat zij anders zelf in
een economische crisis zouden geraken. De
Amerikaanse regering ziet in, dat het niet
baat dollar-leningen te blijven gieten in de
bodemloze putten van Europese staten af
zonderlijk, die ze zullen bezigen om zich
tegen elkaar teweer te stellen. Dus handelt
Amerika in zijn eigen belang, want het
heeft klanten nodig die niet bankroet zijn
maar solvent, en dus in staat om in de toe
komst zaken te doen met Amerika.
„Nu dan", zegt de scepticus triomfante
lijk. Maar zijn betoog is niet indrukwek
kend. Ten eerste ontneemt het niets aan de
grootsheid en durf van de Amerikaanse
conceptie; ten tweede zou het vrij onzinnig
zijn van de Amerikanen te vergen, dat zij
milliarden toezegden tegen hun eigen be
lang. Dat zouden zij doen, als zij bleven
voortgaan met eindeloos leningen aan af
zonderlijke Europese staten te blijven
geven. Dat zij dit inzien en met een beter
plan komen is een bewijs van gezond ver
stand. En dit op zichzelf is al een ver
ademing. De verhoudingen tussen staten
worden immers in het algemeen niet door
gezond verstand beheerst, maar door senti
menten. Gevoelens van naijver, achter
docht, vooroordeel en zo meer. Die hebben
telkens weer tot oorlogen*geleid. Niet de
lust, om er geld mee te verdienen. Het is
sinds eeuwen bekend, dat een staat en -een
volk met oorlogvoeren niet verdienen,
piaar verliezen. Erasmus schreif daar al
over. In de twintigste eeuw zijn, tengevolge
van de hoog opgevoerde techniek der ver
woesting, de verliezen alleen maar veel
groter geworden.
Laat ons liever ronduit erkennen dat het
Plan-Marshall zeer groot en gedurfd is en
in zijn uitbreiding' tot Rusland bovendien
beoogt, de vrede te verwerven. Misschien
zal het daarin niet slagen. Maar het doet
althans een groot en welberekend aanbod,
van veel meer belang dan het hopeloze
U.N.O.-gepraat, in de oude Volkenbonds
stijl, van afgevaardigden van .•souvereine"'
staten, wier instructies toch steeds in
hoofdzaak zijn aan het staats-eigenbelang
vast te houden. Dit Plan-Marshall is dan
ook de eerste grote internationale gedach
te. na de oorlog tot uiting gebracht.
Het is Europa's kans. Doen de Russen
niet mee. dan zal Wes't-Europa haar moe
ten aangrijpen. Ook daartoe heeft de Ame
rikaanse regering (natuurlijk steeds: be
houdens goedkeuring door het Congres)
zich bereid verklaard. Russische afzijdig
heid zou de toekomst van de vrede even
onzeker laten als zij nu is. maar West-
Europa niet beletten zich uit zijn nood te
redden. En het verkeert in hoge nood. Het
kan niet zonder hulp. Het moet de bakens
verzetten. Als het in samenwerking een
economisch plan aanvaardt 5al het de
eerste grote stap op" de- weg naar vereni
ging gedaan hebben. Want om het plan
uit te voeren zullen de staten een deel
van hun souvereiniteit moeten opgeven en
oude vooroordelen prijsgeven.
Een Engels blad, The Observer, heeft
aan het slot van een beschouwing van vijf
kolommen over het Plan-Marshall gezegd:
..Men kan de mogelijkheid betwijfelen, dat
Europa zich ooit verenigen zal. Maar men
kan eveneens betwijfelen of een hongerig
vasteland in staat zal zijn, een aanbod van
vierentwintig billioen dollars af te slaan.
Alles wordt mogelijk in.zulle een toestand.
Slechts één ding is zeker: als de Europese
naties deze ongekende gelegenheid niet te
baat nemen zal de strat snel, verschrikke
lijk en verdiend zijn".
Misschien zal dit citaat hit een blad, dat
allerminst tot sensatie geneigd is en dan
ook tot de groep! der Engelse bladen van
het hoogste gehalte behoort, ertoe bijdra
gen om menigeen te doen begrijpen, hoe
veel er op het spel staat. Het Plan-Marshall
betekent de eerste groté phase van die
machtige ontwikkeling der na-oorlogse ge
beurtenissen, die onvermijdelijk moest ko
men en op deze plaats in de laatste twee
jaar zo menigmaal in uitzicht is gesteld.
Het kon zo niet langer voortgaan.
Dat de Amerikaanse regering bij een
dergelijk plan alleen door materieel eigen
belang zou gedreven worden is een mis-1
vatting, 'waartegen ik waarschuw. Zij her
innert aan de redeneringen van lieden, die
in het beleid van grote zakenleiders slechts
de lust tot geldverdienen zien. Die rede
nering drukt wel minachting uit, maar zij
is onjuist en toont gebrek aan begrip van
de menselijke natuur. Onder de grote za
kenleiders zijn er ongetwijfeld, die door
minder nobele motieven beïnvloed worden,
maar geeli enkele onder hen wordt uitslui
tend of zelfs in hoofdzaak door persoon
lijke gouddorst beziêld .Was dat wel zo,
dan zou hij nooit een groot zakenleider,
een „captain of industry", zoals de Ameri
kanen zeggen, zijn geworden. Daar kon hij
alleen in slagen door zijn streVen te rich
ten op het scheppen van een machtig ge
heel, van „een groot gebouw" om het zo
maar uit te drukken. Onveranderlijk moest
hij daarbij veel wagen en zijn hele werk
kracht blijvend inzetten. Misschien deden
daarbij persoonlijke eerzucht of heers
zucht met de wens om een grote rol in
het leven te spelen zich gelden. Maar
niet domme zupht naar het ópeenhopen
van geld. Die maakt geen grote zakenlei
ders, dewelke mensen zijn, in staat om
hun hele hébben en houden op het spel te
zetten. Het is beter zulke mannen te be
grijpen, dan zich scheve voorstellingen
van hen te maken alleen omdat die voor
de hand schijnen te liggen. Er komt bij, dat
de mens nooit handelt uit één enkele be
weegreden.
Dat doét de Amerikaanse regering met
haar voorstel ook niet. Van Marshall en
zijn adviseurs kunnen wij ons wel indenken
dat zij niet geringe eer stellen in het wel
slagen van een plan, dat behalve op den
duur het belang van hun eigen volk te
dienen Europa op weg naar vereniging
zou kunnen brengen en misschien zelfs de
vrede voor lange tijd waarborgen. Een
Groot Gebouw. R. P.
Het Griekse ministerie voor de open
bare orde deelt mede, dat Albanese kust-
batterijen tien schoten hebben afgevuurd
op het Grieks marine-vaartuig „Kerkyra"
toen het zich in het Kanaal van Korfoe be
vond. Het schip werd niet getroffen.
AMERIKAANSE VISIE OP HET PLAN-MARSHALL:
Het Ruhr gebied is volgens Amerikaanse zegslieden
een der sleutels lot de oplossing van Europa's moeilijkheden
In Washington zijn, naar United Press
meldt, waarnemers van de buitenlandse
politiek de mening toegedaan, dat de Ver
enigde Staten zich niet buiten de econo
mische „planning" voor Europa kunnen
houden, ondanks de bedoelingen waarvan
het plan-Marshall spreekt.
De Europese economische „planning*4
wordt in twee fazen gezien. De eerste is
die der Parijse besprekingen. De indruk
bestaat, dat deze een gunstig verloop kun
nen hebben en gevolgd zullen worden door
de tweede faze, die van een algemene Eu
ropese conferentie.
De noodzakelijkheid om Duitsland te
betrekken bij alle Europese plannen voor
reconstructie wordt erkend en de waar
nemers geven als hun mening te kennen,
dat zij zich niet kunnen voorstellen, hoe
Parijs of elke andere conferentie die daar
uit voortvloeit iets anders zou kunnen
zijn dan een voortzetting van-de Moskousc
conferentie inzake de toekomst van Duits
land.
De omvang van het toezicht op de Duitse
industrie, de toewijzing van de kolen uit
het Ruhrgebied en de vrije handel tussen
de Oostelijke zones en de rest van Duits
land dient een belangrijke plaats op de
agenda inzake de Europere economie in te
nemen, aldus deze waarnemers. Men hoopt,
dat alle deelnemers aan de Parijse bespre
kingen bezield zullen zijn met een nieuwe
geest van „geven en nemen".
Ook van andere kanten worden de Duit
se economische moeilijkheden aangesne
den. 'Reuter meldt dat de vice-president
van de wereldbank bekend heeft gemaakt,
dat de president der bank, McCloy, met
Clayton besprekingen heeft gevoerd over
het „Voorlopige denkbeeld" van het fi
nancieren van een gezaghebbend lichaam
voor de kolenindustrie in het Ruhrgebied.
Naar hij hier aan toevoegde hebben de
betrokken regeringen tot dusverre nog
geen overleg dienaangaande gepleegd, doch
hij hoopt, dat het plan vastere vorm zou
aannemen op de conferentie te Parijs.
Daarentegen heeft Marshall op zijn pers
conferentie verklaard dat de V.S. gekant
zijn tegen de oprichting van een inter
nationaal lichaam voor het toezicht op
het Ruhv-gebied. De exploitatie van het
Ruhrgebied moest aan de Duitsers worden
overgelaten en de toewijzing van produc
ten uit dat gebied moest onder toezicht
van de geallieerde mogendheden geschie
den. Marshall legde er de nadruk op dat
de kwestie van het Ruhrgebied volgens
hem niet in de eerste plaats een kwestie
van dollars, maar eerder een kwestie van
bedrijfsdoelmatigheid is.
De Amerikaanse deskundigen zijn het
er over eens dat een algemeen Europees
reconstructieplan niet ver zal komen in
dien de Duitse economische situatie niet
Is opgehelderd en zij zeggen dat het Ruhr
gebied de sleutel tot deze situatie is.
Ook van Brits-Amerikaanse zijde wor-
De melkhandel vraagt
opheffing der distributie
Tjrie Nederlandse bonden van melkhan
delaren-organisaties, die van mening zijn
dat honderdduizenden liters melk dagelijks
zonder distributiebcschei^n aan consu
menten worden afgeleverd, doordat cr^-op
de melkveehouders geen controle wordt
uitgeoefend, hebben zich tot de minister
van Landbouw, Visserij en Voedselvoor
ziening gewend met het dringende verzoek
de melkdistributie op te heffen, met enige
beperking ten aanzien van grootverbrui
kers en ijsbereiders.
Dé Centrale Besturenbond van Zuivel
handelorganisaties, de Protestants-Chris
telijke Bond van handelaren in Melk- en
Zuivelproducten verklaren in de motive
ring van hun verzoek, dat door het ont
breken van controle op de melkveehouders
dagelijks belangrijke hoevèelhéden melk
aan de distributie worden onttrokken. Een
enorme bonnenverplaatsing van land naar
stad is daarvan het gevolg. Door te voldoen
aan de wensen der consumenten, terwille
van zaak en gezin, kampen de bona fide
melkhandelaren voortdurend met een
bonnentekort.
Het resultaat van een onderzoek, zo
besluiten de melkhandelaren, wijst uit dat
de algemeen heersende gedachte, als zou
de opheffing van de melkdistributie geen
verhoging van melkverbruik meebrengen,
juist is.
den de Duitse economische problemen op
nieuw bezien. Gisteren is te Frankfort
de eerste zitting van de Duitse economi
sche raad voor de Engels-Amerikaanse
zóne door de minister-president van Groot
Hessen de christen-democraat Stock, ge
opend.
Een plan-Schacht?
Het Sovjet-Russische persbureau Tass
verspreidt inmiddels het bericht dat vol
gens „welingelichte Berlijnse kringen"
Hjalmat- Schacht, Hitiers minister van
financiën, thans, onder huisarrest te
Frankfort, werkt aan een plan voor het
herstel van Duitsland.
Reeds dit jaar Europese
dollarcrisis verwacht
Volgens Reuter verklaarde het Ameri
kaanse departement van handel, dat zich
mogelijk reeds voor het einde van dit jaar
een dollar-crisis zal voordoen. Tot dus
verre hadden zowel de regering als de
deskundigen voorspeld, dat een acuut te
kort aan de middelen om de aankoop van
Amerikaanse voedingsmiddelen en andere
goederen te betalen zich niet eerder zou
ontwikkelen dan in de loop van 1948, doch
in de verklaring van het departement van
■handel werd opgemerkt, dat de verschil
lende landen hi^i dollars in een zodanig
tempo* uitgeven, dat er reeds voor het
einde van dit jaar van een dollar-tekort
sprake zal zijn.
Volgens het departement zal dit onver
mijdelijk een vermindering van de omzet
der Amerikaanse exporteurs betekenen.
De waarde van de Amerikaanse export in
de eerste helft van 1947, zó vervolgde de
verklaring, kwam, uitgedrukt in dollars,
slechts overeen met die van de goederen,
welke de V. S. onmiddellijk na de invasie
in Normandië in 1944 naar Europa en het
Verre Oosten verscheepten. Daar de prij
zen thans minstens 30% hoger zijn. is het
volume van de export in werkelijkheid
veel kleiner.
ëêjfl'4
"JI 'i.fs
Een rij Fairey Fire Flies, Engelse jachttoestellen, die op het vliegveld Heston wachten
op de aankomst van Nederlandse piloten die hen naar Nederland zullen brengen, waar
zij aan de marine worden overgedragen.
Politieke bedrijvigheid
Djocja
in
De zitting van het Republikeinse Indo
nesische 'kabinet, welke gistermorgen om
elf uur in Djocja zou worden gehouden,
werd tot ,'s middags twee uur uitgesteld
wegens .een samenkomst van de „defen
sieve raad", welke bestaat uit, negen mi
nisters en een gebied bestrijkt, dat zich
uitstrekt van de defensie tot de rijstdistri-
butie. Sjarifoedin heeft deze bijeenkomst
gepresideerd.
De kabinetszitting van gistermiddag,
waarin Soekamo aanwezig was, duurde
nog geen uur. Sjahrir zette de laatste ont
wikkeling uiteen en lichtte deze toe. Van
daag i komt het kabinet wederom bijeen
voor bespreking vah Sjahrirs laatste brief
'en de Nederlandse aide-mémoire.
Enkele kabinetsleden verklaarden te
genover Aneta, dat de mogelijkheid yvan
een kabinetscrisis reëel genoemd moet wor
den doch anderzijds waren zij van me
ning, dat een uiteenzetting over de poli
tieke ontwikkeling aan de politieke par
tijen verhelderend zal werken. De aide-
mémoire wordt in Republikeinse rege
ringskringen beschouwd als „achter de
feiten aanlopend", vooral na de bekend
making van liet ministerie van Overzeese
gebiedsdelen, dat het stuk Vrijdagavond
reeds was opgesteld.
Het delegatielid Soepeno zei „de aide-
mémoire is te beschouwen als een na
komertje".
Soekamo zal Zaterdag naar Solo reizen
voor een Mohammedaanse vergadering.
Verklaring der Masjoemi.
Dr. Soékiman, voorzitter van de „Mas
joemi", heeft voor de tweede maal sinds
het bestaan van deze partij een perscon
ferentie gehouden, waarop hij in zijn ver
klaringen de politieke lijn bleef volgen
van het Masjoemi-manifest van zes Juni.
„De grootste oppositiepartij, zó zeide.
hij, die niet accoord gaat met Linggadjati,
beschouwt Sjahrirs laatste briefwisseling
met de Commissie-Generaal als een ver
dere consequentie van het tekenen van
deze overeenkomst en is het daarmee dus
evenmin eens. De Masjoemi zal echter als
één man achter de regering staan, indien
het er om gaat verdere Nederlandse
agressie tegen te gaan".
Ook Soékiman meende, dat een kabi
netscrisis mogelijk was. Er wordt namelijk
verwacht, dat het kabinet voor het nemen
van verdere stappen aan liet werkcomité
een hernieuwd mandaat zal vragen, waarbij
de mogelijkheid bestaat, dat het werk
comité dit mandaat niet zal verschaffen.
Overigens achtte hij deze mogelijkheid
niet groot.
Verklaring van Den Haag:
Afrika wordt de basis
van het Empire
De Engelse minister van Koloniën, Creech
Jones, heeft Woensdag in het Lagerhuis;
medegedeeld, dat Engeland honderd mil-
lioen pond sterling gaat uitgeven voor de
industriële en agrarische expansie van zijn
koloniale rijk.
De minister zeide, dat Engeland zich in
het bijzonder tot Afrika richt om daar een
nieuwe krachtbron te vinden, die zijn eigen
tanende economie en zijn verslappend®
greep op India, zal versterken.
Brits Oost-Afrika zal nu gemaakt wor
den tot de belangrijkste overzeese militaire
basis van het Empire. De honderd millioen
pond zullen het kapitaal vormen van een
maatschappij, die volgens commerciële
principes zal werken en die agrarische en
industriële ondernemingen zal stimuleren
en assisteren.
Deze projecten zullen er toe bijdragen,
dat Engeland minder afhankelijk wordt
van Argentinië en de andere Amerikaanse
landen. (U.P.)
Zestien schepen kolen
in Amerika afbesteld
Volgens United Press heeft een Neder
landse autoriteit in de Verenigde Staten
•erklaard dat de Nederlandse regering een
bestelling van zestien schepen steenkool,
die in Juli zou worden uitgevoerd, heeft
ïhgetrokken, hoofdzakelijk als gevolg van
een'tekort aan dollar-deviezen.
De kolen waren bestemd geweest voor de
Nederlandse industrie en de electrische
centrales.
Prijs van aalbessen
is tot 30 Juni vrij
De prijs van rode en witte aalbessen is
tot 30 Juni vrijgelaten. Daarna wordt de
prijs voor bessen met een doorsnede van
10 mm. en meer t' 0.85 per k.g. en voor
kleinere bessen f 0.65 per k,g.
Het woord is aan.
O 11 o W ei s s
Tót de domste maatregelen be
horen de verstandigste maat
regelen, die te vroeg of te laat
worden genomen:
Vaticaan critiseert
Joego Slavië
Communisten geëxcommuniceerd
De consistoriale congregatie van het Va
ticaan heeft de ban van zware excommuni
catie uitgesproken over de Joegoslavische
communisten wegens „heiligschennende
agressie" tegen bisschop Anton Santin van
Triëst op 19 Juni.
Het semi-officiële Vaticaanse blad „Os-
servatore Romano" doei verder een scher
pe aanval op Joegoslavië. Het blad vult een
hele pagina met beschuldigingen aan het
adres van maarschalk Tito eri zijn bewind,
die beschuldigd worden van godsdienstver
volging, moord op meer dan vierhonderd
duizend burgers en de arrestatie van twee
honderd priesters, zestig nonnen, drie vica
rissen-generaal en een aartsbisschop.
Doodvonnis voltrokken
Bij Koninklijk Besluit is afwijzend be
schikt op het gratieverzoek van H. W.
Verwayen uit 's Horenberg tot de dood
straf veroordeeld bij sententie van het
Bijzondere Gerechtshof te 's-Gravenhagc.
V. is lid geweest van een executiepeloton.
Het doodvonnis is voltrokken.
Gratie is verleend aan C. J. D. Neven
en aan D. J. N. Slaaf, beiden tot de dood
straf veroordeeld bij sententie vari het
Bijzonder Gerechtshof te 's-Gravonhage.
De doodstraf is voor beiden veranderd in
levenslange gevangenisstraf.
Hr. Ms. torpedobooijager Kortenaeris gisteren na een verblijf van ongeveer hvee
jaar in de tropen in Den Helder teruggekeerd. Prins Bomhard was in Hoek van Hol
land aan boord gegaan om het laatste deel van, de thuisvaart mee te maken. Bij aan
komst van het oorlogsschip in Den Helder waren ook Prinses Juliana en de prinsesjes
Beatrix en Irene aanwezig,
Antwoord verwacht
op aide-mémoire
"Gebleken is, dat in verschillende kringen
misverstand is ontstaan door het elkaar
kruisen van het aide-mémoire, namens de-
Nederlandse regering door de lt. gouver
neur-generaal aan de Republikeinse rege
ring overhandigd, en de laatste brief, door
Sjahrir als voorzitter van de Republikeinse
delegatie aan de Gommissie-Generaal ver
zonden.
Van bevoegde zijde wordt er de aan
dacht op gevestigd, dat de laatste brief van
Sjahrir het Nederlandse aidh-mémoire
niet. ongedaan heeft gemaakt of heeft
achterhaald. De Nederlandse regering ver
wacht een eigen antwoord op dit aide-
mémoire. Daar het aide-mémoire recht
streeks is gericht tot de Republikeinse re
gering, zal het antwoord op ditzelfde ni
veau verwacht kunnen worden.
Twee procent gratificatie
voor burgerlijk rijkspersoneel
De ministerraad heeft besloten aan de
Kroon een besluit voor te leggen, volgens
hetwelk aan burgerlijk rijkspersoneel in
1947 een gratificatie zal worden verleend
ten bedrage van twee procent der grond-
salarissen. zoals die van 1 Juli af zullen gel
den, met een maximum van vijftig gulden.
De gratificatie is beperkt tot hen, die
een hoofdbetrekking in dienst van het
rijk vervullen, tenminste zes maanden in
overheidsdienst zijn en een grondbezol-
diging ontvangen, welke per jaar niet meer
dan f 4380 (gehuwd) of 4125 (onge
huwd) bedraagt in een le klasse stand
plaats.
De besturen der lagere publiekrechte
lijke lichamen zullen overeenkomstige
maatregelen mogen nemen voor het pro
vinciaal, gemeentelijk en waterschapsper-
soneel.
De Nicola afgetreden
President De Nicola van Italië is gisteren
om gezondheidsredenen afgetreden.
De Nicola zou oorspronkelijk op 24 Juni
zijn afgetreden, op welke datum de consti
tuerende vergadering zou zijn ontbonden.
Toen deze vergadering echter besloot nog
zes maanden aan te blijven, stemde De Ni-
cola er in toe in functie te blijven tot er
een opvolger zou zijn gekozen, daar er vol
gens de constitutie geen voorziening voor
de tussenperiode bestaat.
De Nicola deelde zijn aftreden mede in
een boodschap aan de constituerende ver
gadering. Hij is bijna een jaar president
\^n Italië geweest.
Groter verantwoordelijkheid
voor eigen organen
Aan de staten van Suriname en Curacao
ziging van de staatsregelingen voor Suri
name en Curacao. Zowel in de op 23 Juli
1946 door de Koningin uitgesproken Troon
rede als in de op 5 Juli daaraan vooraf
gaande door de minister-president afgeleg
de regeringsverklaring is nadrukkelijk ver
klaard. dat zo spoedig mogelijk een wets
wijziging zou worden ontworpen, welke
zonder grondwetswijziging Suriname
de Nederlandse Antillen in de gelegenheid
zou stellen om eigen leven, deelgenoot
schap in het Koninkrijk en in het bijzonder
hun taak in hun eigen omgeving ter hand
te nemen.
Richtsnoer bij <}e herziening is geweest,
op ruime wijze de mogelijkheid te openen
tot overdracht van zodanige verantwoor
delijkheid van de Nederlandse organen op
die van Suriname en de Nederlandse An
tillen, als verenigbaar is met de Grondwet,
en zonder ontwrichting door de betrokken
gebiedsdelen kan worden gedragen.
De wijzigingen beogen:
instelling van nieuwe organen ter ver
wezenlijking van eeq zo groot mogelijke
mate van verantwoordelijk bestuur en
zelfstandigheid als de huidige Grondwet
toelaat;
wijziging in de samenstelling van de
staten en uitbreiding van het kiesrecht;
uitbreiding van de bevoegdheden bij de
centralisatie en deconcentratie vaA bestuur
en wetgeving;
wijziging van de buitengewone bevoegd
heden van de gouverneur in tijden van
oorlog en dringende omstandigheden:
wijziging van de zogenaamde conflicten
regeling en
wijziging van de voorschriften inzake
de vaststelling van de begroting en die ten
aanzien van de financiën.
Voorgesteld wordt een college van ge
committeerden, bestaande uit ten minste
drie en ten hoogste vijf leden in te stellen.
De taak der gecommitteerden beoogt een
zo intensief mogelijke samenwerking met
de gouverneur te verwezenlijken als met
de bestaande grondwet verenigbaar is. De
wijze waarop of de vorm waarin deze bij
stand moet worden gegeven is opzettelijk
niet nader aangegeven, zodat ruimschoots
gelegenheid wordt geboden tot uitwerking
der gegeven mogelijkheden naar de behoef
ten der praktijk.
De Surinaamse (Curagaose) vergrote
zelfwerkzaamheid in eigen land wordt
uitgebreid tot een belangenbehartiging de
zer staatsdelen in Nederland doorheen eigen
vertegenwoordiger der Surinaamse (Cura
gaose) samenleving.
Algemeen kiesrecht
De wijziging in de samenstelling van de
staten en de daarmede verband houdende
mogelijkheid tot instelling van algemeen
kiesrecht komen tegeiAoet aan de door de
delegaties namens de staten van Suriname
en van de Nederlandse Antillen geuite
wensen, welke ook in brede lagen van de
bevolkiAg dezer staatsdelen grote weer
klank vinden.
Het aantal der statenleden is met zes uit
gebreid en gebracht op een-en-twintig.
In principe worden allen rechtstreeks ge
kozen in de bij landsverordening in te
stellen kieskringen, volgens de beginselen
van algemeen kiesrecht.
Wegens de in het staatsdeel Curagao be
staande maatschappelijke verhoudingen,
waarbij veronachtzaming van minderheids
groepen niet uitgesloten moet worden ge
acht, is voorlopig, echter onder volledige
handhaving van de beginselen van een
verkozen vertegenwoordigend college, wet
telijk voorzien in een mogelijkheid tot aan
vullende benoemingen door de gouver
neur van één of meer vertegenwoordigers
van groepen, welke door de verkiezing niet
vertegenwoordigd waren en zulks wel zou
den moeten zijn, wil mei^ met recht spre
ken van een volksvertegenwoordiging.
Voor Suriname is de mogelijkheid ge
opend door de instelling van het instituut
van kiesmannen recht te doen wedervaren
aan die bevolkingsgroepen van dit staats
deel, welke wegens hun graad van ontwik
keling rechtstreeks kiesbevoegdheid wel
licht niet zouden kunnen hanteren. Voorts
wordt ruimte gelaten om vrouwenkies
recht in te voeren naar de mate, waarin
hieraan in de betrekken staatsdelen be
hoefte wordt gevoeld.
Weer Nederlands schip
in Sydney geboycot
Nederlandse militaire autoriteiten heb
ben medegedeeld, dat de Australische fe
deratie van havenarbeiders heeft gewei
gerd het tienduizend ton melende Neder
landse vrachtschip „Tjibesar", dat zich op
het ogenblik te Sydney bevindt, te laden.
Nu zijn Nederlandse soldaten bezig met
het inladen van gereedschap, machine-on
derdelen en andere goederen. Onderweg
van Batavia naar Melbourne werd het
«schip door storm gedwongen de haven van
Sydney binnen te lopen. Dc „Tjibesar" is
gecharterd" door het hoofdkwartier van
hét Nederlandse leger. 1
Ronde van Frankrijk
De Beverweker Arie Vooren begon dc
- Ronde van Frankrijk uitstekend. Hij
kwam als vierde in dc eerste étappe aan.
Woensdag 1s <le Ronde van Frankrijk begon-,
nen. De eerste étappe ging van Parijs naar Rijs-
sel. Arie Vooren was de cersle Nederlander, die
de afstand aflegde en kwam als vierde aan. De
uitslag was: 1. Kublct ln 6 uur 51 min. 55 sec.;
J. Ma he zelfde tijd; 3. Kleber Plot in 6 uur 53
min. 19 sec.; 4. Vooren ln 6 uur 53 min. 25 sec.;
5. Klabinski ln 6 uur 53 min. 42 sec.; 6. Scholte
in 6 uur 53 min. 42 sec 7. Ronconl tn*6 uur 53
min. 4" sec.; 8. Brambllla in 6 uur 53 min. 52
sec 9. Roblc in 6 uur 54 min. 4 sec.: 10. Tacca ln
dezelfde tijd: 11. Mletto ln 6 uur 54 min. 53 sec.;
12, Idee in 6 uur 55 min. 27 scc.:Seyen was 24e
Sn 6 uur 56 min. 41 sec.; Van Schendel 27 in 6
uur 57 min. 59 sec.: Camellini 28e in 6 uur 58
min. cn 2 sec.: Jansen eindigde als 47e ln 7 uur
1 min. 59 sec.; De Korvcr werd 49e ln dezelfde
tijd; Sehcliingerhout was 50e in dezelfde tijd;
Joly werd 72 in 7 uur 8 min. 49 sec; Galliussl
eindigde als 84e in 7 uur 17 min. 57 sec.
Het landenklassement luidt: 1, Frankrijk
(West), 2. Italic; 3. Zwitserland: 4. Frankrijk;
5, Nederland; H. Frankrijk (Zuid West, Centraal):
7. België; 8. Frankrijk (Zuid Oost); 9. Frankrijk
(Noord Oost); 10. Ile de France.
Weerbericht
ONWEERSKANSEN.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Don-
derdagavqnd totVrijdagavond:
Heldere nacht, morgen overdag toe
nemende bewolking, met op vele plaat
sen onweersbuien Nog warm. Zwakke,
later matige wind tussen Oost en Zuid.
27 Juni:
Zon op 4 2! uur. onder 21.04 uur
Maan op 15.03 uur, onder 121 uur