De actie in Indonesië was een slag
voor de Verenigde Staten
Goede Diensten
UNO-Bemoeiïng niet uitgesloten
Buitenlandse
aandacht
Mariniers en luchtmacht in actie
Nederlandse legerberichten
Weerbericht
62e Jaargang No. 18689 T 1 Tl 1 Dinsdag 22 Juli 1917
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel Admin 10724, 8 9 fi I ^^^F Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
14825. Redactie 1U60U. Directeur-Hoofdredacteur I II IV I I I V I I E I li 1 I 1 I I II 1 Abonnementsprijs per week 31 cent. per kwartaal
15054. Bijkantoor H.N.,*Soendaplein 37. TeL 12230. JL JL T*i*i i Ai JL JL JL sla B^P Ja^r JL \|A ƒ4,Franco per post ƒ4.50. Postgiro 273107.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, TeL 12713, 10132. J Advert-tarieven op aanvraag bjj de Administratie
Directeur-Hoofdredacteur: Fibert Peereboom Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
üR IS van Engelse zijde reeds een aan-
■*-' bod tot het verlenen van goede diensten
ter bemiddeling in Indonesië gedaan, in
overeenstemming met de Amerikanen. Een
woordvoerder van het State Department in
Washington heeft de Amerikaanse bijval
intussen tot uiting gebracht. De Engelsman
Lord Killearn, eertijds voorzitter bij onder
handelingen tussen Nederland en de repu
bliek, heeft geen mening willen uiten over
de huidige gebeurtenissen op Java, maar
wel onthuld, dat hem van Indonesische
zijde gevraagd was om te bemiddelen. Het
is van belang dat de bereidwilligheid van
grote mogendheden, om alsnog een oplos
sing te helpen vinden, de grootste bijval en
tegemoetkoming ondervindt. Ik heb het
gisteren al gezegd en wil het met overtui
ging herhalen: het is een diep-teleurstel-
lende ontwikkeling van zaken waarin wij
beland zijn en zij opent grote gevaren en
onzekerheden voor de toekomst. Laten wij
onszelf geen dingen gaan wijsmaken om
trent de betekenis en de gevolgen van het
gebruik van geweld. Men lost er de ge
schillen in wezen nimmer mee op. Men
kan er een in zekere opzichten voordeliger
en sterker positie mee bereiken tijdelijk
maar daarmee is het conflict niet uil de
wereld. En door het gebruik van geweld
worden nieuwe weerstanden en verzet op
gewekt.
Aan de voornemens van onze regering
om de actie te beperken kan men gaarne
geloven, maar zich tevens de vraag stellen
hoe lang en in welke mate dat mogelijk
zal blijken. Het verloop van militaire acties
kan moeilijk aan tevoren vastgestelde
reglementeringen onderworpen blijven.
Het wordt bepaald door de gebeurtenissen:
niet in het minst door de daden van de
tegenpartij en haar wijze van strijden.
Naarmate het gewapende conflict langer
duurt zal het moeilijker worden, zich aan
de invloed van deze factoren te onttrekken.
En ofschoon niemand tevoren kan voorspel
len hoe het verloop zal zijn, staat wel vast,
dat het met een snelle opmars van onze
troepen langs hoofdlijnen en de bezetting
van een aantal kernpunten niet ten einde
zal wezen. Dat ook na zo spoedig resultaat
een guerilla-oorlog te wachten zou zijn is
sis zekerheid aan te nemen. Mocht die zich
in den beginne niet krachtig ontwikkelen
dan wil dat niet zeggen, dat hij later niet
in omvang zal toenemen. Welke in derge
lijke omstandigheden de positie van een
nieuwe republikeinse regering zou zijn, die
zich bereid verklaard zou hebben tot
samenwerking op de door de regering
nadrukkelijk gehandhaafde basis van
Linggadjati kan men zich moeilijk met
optimisme voorstellen. Evenmin kan men
ïich grote illusies maken omtrent de weer
klank, die het optreden van zulk een rege
ring bij het naar vrijheid strevende deel
van de bevolking zou vinden. Tenslotte
betekent uitvoering van Linggadjati: mede-
Werking van alle zijden niet op schrift,
jnaar naar de geest. Het is niet aan te
nemen dat de geest van een in zijn actieve
leden naar vrijheid strevend volk rijper
gemaakt zal worden voor een vrijwillige
samenwerking met zijn vroegere koloniale
0- erheersers door een gewapend conflict.
Het is wel zeker dat lange duur van dit
conflict het aantal denkende Indonesiërs^
Üat bereid is tot samenwerking, zal doen
afnemen. Verbittering, gewekt door geleden
Verliezen en beproevingen, doet zich onver
mijdelijk als gevolg van iedere strijd, waar
in militair geweld gebezigd wordt, gelden.
Dit is geen blijmoedige beschouwing, maar
tiaar vind ik ook geen aanleiding toe. De
toestand en de vooruitzichten zijn er te
Zorgelijk voor. Dit zijn rustige overwegin
gen van een Hollander, die niet gelooft in
het geweld als middel tot oplossing van
geschillen, omdat ervaring hem het tegen
deel heeft geleerd. En dat besef is velen van
is in hun leven geworden.
Het wil mij dus voorkomen, dat van het
Brits-Amerikaans aanbod tot het verlenen
ran goede diensten ten snelste gebruik ge
maakt zal moeten worden om onheil voor
te toekomst te voorkomen en de kans te
scheppen, dat inderdaad nog een goede
basis van samenwerking in Indonesië zal
kunnen worden gevonden. Er is geen twij
fel aan dat de republiek de gemaakte over
éénkomsten en ook het bestand heeft ge
schonden. Er is geen twijfel aan da,t de
lankmoedigheid van onze regering tot het
uiterste beproefd is en die van onze troepen
tveneens. Er is geen twijfel aan dat wij in
al die dingen gelijk hebben. Maar het heb
ben van gelijk wil niet zeggen dat het
thans gevoerde beleid het beste ik, dat
daarom moet worden voortgezet. Het feit
dat de regering zich op het standpunt van
Linggadjati blijft stellen brengt logischer
Wijze mede dat zij een aanbod van goede
diensten, om tot vredelievende oplossing
(op basis van die gesloten overeenkomst)
te geraken, met beide handen dient aan te
grijpen en ertoe mede te werken, dat ten
snelste bemiddelingspogingen worden on
dernomen. R. p.
Scherpe Britse nota
aan Roemenië
De Britse regering heeft naar aanleiding
Iran de arrestaties van Maniu c.s. aan Roe-
nenië een nota doen toekomen, waarin zij
haar verwondering uitdrukt over de klaar
blijkelijke pogingen van de Roemeense re
gering „om bij voox-baat zekere verplich-
ingen te verloochenen", die haar bij het
l'an kracht worden van het vredesverdrag
lullen worden opgelegd.
In de nota wordt voorts verklaard, dat
Sngeland niet in ernst kan aannemen, dat
iet grote aantal arrestanten in zijn geheel
lehoort tot fascistische organisaties of pro-
laganda voerde tegen de UNO. Slechts door
iet vredesverdrag na te komen en te re-
leren in overeenstemming met de begin-
elen, die normaal door beschaafde landen
orden aanvaard, kan de Roemeense re-
lering verwachten, dat de Britse regering
loemenië's aanvrage voor het lidmaatschap
Ier UNO zal steunen, aldus de nota.
Achttien jaar voor
Joden verraad
Het Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam deed
ledenmorgen uitspraak In de zaak tegen de 55-
forige Haarlemmer P. K., die twee ondergedo
ken Joden verraden had en een 24-jarige Joodse
longeman door een agent van de Haarlemse In
lichtingendienst had laten arresteren, waardoor
bij door de Duitsers gefusilleerd werd.
Het Hof veroordeelde P K. tot 18 jaar gevan-
enisstraf met aftrek en ontzetting uit alie
Nchten voor de tijd van het leven.
De procureur-fiscaal had twaalf Jaar geëist.
De gebeurtenissen 'n Indië hebben in Amerika en Engeland een diepe indruk gemaakt.
De Amerikaanse regering heeft haar leedwezen in een officiële verklaring kenbaar
gemaakt en regeringskringen in Washington hebben te kennen gegeven, dat de vijan
delijkheden ..een slag zijn geweest voor de Verenigde Staten". De Britse regering heeft
nog steeds planner voor bemiddeling en in Londen acht men het zelfs mogelijk dat
één van de mogendheden van het Verre Oosten de Indonesische kwestie voor de UNO
zal brengen. Soekarno heeft in een radiotoespraak op de mogelijkheid gezinspeeld.
Overigens zijn er de laatste vier-en-twinlig uur talloze radiotoespraken gehouden,
zowel van republikeinse als van Nederlandse zijde. Behalve Soekarno kwamen Sjari-
foeddin. Soedirman en een toevallig in Djokja vertoevende Engelsman voor de
republikeinse radio. De lt.-generaals Kruis en Spoor hebben toespraken gehouden, de
eerste tot de troepen in Indië, de tweede tot de familieleden der soldaten. Hare Ma
jesteit de Koningin heeft een woord'van bemoediging gegeven in een boodschap tot
de verwanten der militairen.
Gisteravond zijn de eerste twee Nederlandse legerberichten verschenen, die slechts
melding maakten van luchtactiviteit. Intussen zijn berichten uit verschillende bron
binnengekomen van gevechten op de wegen van Bandoeng en Buitenzorg naar Soeka-
boemi, op de weg naar Salatiga, 45 kilometer ten Zuiden van Semarang, bij Soerabaja
en Semarang. Ook ter zee zijn gevechten aan de gang tussen marinevaartuigen en
kustbatterijen.
Het Britse departement van Buitenland
se Zaken heeft aan de Amerikaanse rege
ring gevraagd of zij bereid is een poging
van Engeland tot bemiddeling in Indonesië
te accepteren, teneinde tot een oplossing
van het conflict tussen de Nederlandse en
Indonesische strijdkrachten te geraken, al
dus de woordvoerder van het Britse de
partement van Buitenlandse Zaken.
De woordvoerder gaf te kennen, dat
Washington geen enkel bezwaar had tegen
een Britse démarche.
Gisteren laat in de middag heeft het
Amerikaanse departcmeut van Buitenland
se Zaken een officiële verklaring uitgege
ven, waarin de Amerikaanse regering „het
diep betreurt, dat dc onderhandelingen,
welke een vrijwillig samengaan van de In
donesische volken met Nederland ten doel
hadden, zijn afgebroken".
Reuter meldt nader uit Washington, dat
officiële kringen aldaar de ontwikkelingen
in Indonesië nauwkeurig volgen. Het ope
nen van de militaire operaties door de Ne
derlandse strijdkrachten is voor de Ver
enigde Staten een slag geweest, zo gaf men
in officiële kringen te kennen, en men
hoopt nog steeds, dat het conflict „vriend
schappelijk kan worden geregeld".
Officiële bronnen in Washington zeiden
volgens U. P.: „De algemene opvatting hier
is, dat de Nederlanders een grote blunder
geslagen hebben door het openen van de
vijandelijkheden tegen de Indonesiërs.
Men is hier van mening, dat de gevech
ten in Indonesië een zélfde verloop zullen
hebben als in Frans-Indo-China, waar de
Fransen alleen de gebieden in de omge
ving der steden onder controle hebben en
de guerillas de rest van het land contro
leren. Terzelfdertijd betreuren officiële
Amerikaanse personen het ten zeerste, dat,
zoals uit de berichten blijkt, een aanzien
lijk aantal Amerikaanse vliegtuigen in de
strijd gebruikt wordt.
Generaal Kruis
voor de wereldzender
De chef van de generale staf luit.-gen.
Kruis heeft via de Wereldomroep een kort
woord gericht tot de Nederlandse troepen
in Indië, waarin hij onder meer zeide dat,
nu de noodzaak wellicht het uiterste van
de militair vraagt, hij enerzijds weet, dat
velen vrijwillig naar Indië zijn gegaan
„om recht en veiligheid te brengen aan de
volken in Indië" en dat anderzijds de lange
reis door velen is aanvaard met gemengde
gevoelens in het hart, maar nochtans in
de overtuiging dat hun aanwezigheid daar
noodzakelijk was.
„Ik weet, dat gij ook thans de opdrach
ten van uw commandanten met grote
plichtsbetrachting, met begrip en humani
teit ten uitvoer zult brengen", aldus mr.
Kruis. „Allen, die u in Nederland ach
terliet, zullen thans meer dan ooit in ge
dachten bij u zijn. Deze gedachten zullen
u tot steun zijn in de komende tijd. Boven
dien moogt gij niet vergeten, dat gij een
belangrijke plaats inneemt in het hart van
het gehele Nederlandse volk. Dit volk heeft
groot vertrouwen in uw doorzettingsver
mogen en het kent uit de achter ons lig
gende maanden uw discipline en zelfbe
heersing". Spreker hield zich overtuigd
van het goede einde der taak, tot heil van
de volken van Indië en Nederland en be
sloot zijn toespraak met de woorden: „Ik
wens allen, die u in Nederland dierbaar
zijn, dat zij met rust en vertrouwen door
deze spannende tijden zullen gaan en van
u de beste berichten zullen krijgen. U, Ne
derlandse soldaat, mijn beste wensen ver
gezellen u".
Voorts heeft generaal Kruis de volgende
boodschap gericht tot de legercomman
dant in Nederiands-Indië, luit.-gen. S. H.
Spoor: „Bij de aanvang der thans onderno
men actie wens ik u en de troepen onder
uw bevel van harte toe, dat u het gestelde
doel, het brengen van vrede en veiligheid
zult bereiken in de kortst mogelijke tijd
en met een minimum aan verliezen".
Generaal Spoor tot de
familieleden der soldaten
De legercommandant lt.-generaal S. H.
Spoor, heeft gisteravond in het programma
der Nederlandse Strijdkrachten een gevoe
lig woord gesproken tot de familieleden van
hen, die in Indië hun militaire dienst ver
vullen.
Lt.-generaal Spoor zeide o.a.:
„De republiek noodzaakt ons om haar te
dwingen tot de nakoming van het te Ling-
gadjaji gegeven woord. Onder duizend an
dere woorden heeft zij het feit niet kunnen
verbergen, dat zij weigert dat ene woord
gestand te doen.
Daarmee legt ze ons de plicht op van
onderhandelen over te gaan tot handelen.
Dit echter is niet een overgang van vrede
naar oorlog. Vrede immers is er sinds wij
de overeenkomst van Linggadjati onder
tekenden geen dag en geen uur geweest op
deze rampspoedige eilanden.
Gij waart wellicht verbaasd, dat ik uw
zoons en mannen, uw broeders en dierbaren
ongestraft heb blootgesteld aan de gevaren
van hinderlaag en overval, gij he'ot u wel
licht gestoten of mij in het openbaar ver
weten, dat ik de verantwoording durfde
dragen van onze steeds groeiende lijst van
gevallenen, gevallen door de hand van hen,
die ons te Linggadjati hun woord gaven. De
lijnen, die werden bekrachtigd en verguisd
door dezelfde mannen, die in Linggadjati
het woord „samenwerking" uitspraken en
dit later bekrachtigden met het bevel
„staakt het vuren". Wat een hoon, dit be
vel, dat van republikeinse zijde gevolgd
werd door aanval op aanval. Ik zal uw ver
wijt op mij moeten nemen en ik aanvaard
dit in de volle overtuiging, dat ik niet an
ders handelen kon en mocht, dan ik heb,
gedaan.
Ik geef u de verzekering, dat Ik geen
enkele roekeloosheid zal begaan met de
honderdduizend lieden, die aan mij zijn
toevertrouwd en die onverwijld de opge
drongen strijd aanvaarden.
Ik zeg dit ook tot de milliocnen, die aan
gene zijde van de demarcatielijnen wach
ten op de bevrijding van vrees en druk. Ik
zeg dit ook eindelijk tot hen, die ook nu
nog de soldaat alleen kunnen en willen zien
als veroveraar, dat wij slechts de wapenen
opnemen omdat wij hel woord, dat wij te
Linggadjati gaven, niet kunnen nakomen,
Ik heb vertrouwen en geloof in de Almach
tige. Ik beloof u, moeders hier en overzee,
dat ik uw zoons iedere zorg zal geven, die
in mijn vermogen ligt."
Drie maal een radio-rede
Sjarifoeddin de premier van de republiek
Soekarno, de president en Soedirman, de
bevelhebber van het leger, hebben gister
avond ieder een radiorede uitgesproken.
Soekarno zeide, dat de Nederlandse
aanval met wapengeweld een aanval was
„op onze vrijheid en op de rechtvaardig
heid". Hij noemde het een betreurenswaar
dige daad, gebaseerd op vertrouwen in ge
weld. „In ons streven naar vrijheid, aldus
Soekarno, hebben wij vooral ons gevoel
voor rechtvaardigheid en waarheid aan de
wereld en aan Nederland getoond."
Soedirman zei in zijn radiorede, dat de
vrijheid, welke de republiek destijds pro
clameerde en welke zij gedurende 22 maan
den had gehandhaafd, tot de laatste drup
pel bloed zou worden verdedigd. Alle Ne
derlandse maatregelen „zijn wij verplicht
tegen te gaan."
Sjarifoeddin riep voor radio-Djokja het
Indonesische volk tot de strijd op om „de
vrijheid te verdedigen". Hij eindigde zijn
lange rede met de Indonesische slogan
„Tetap Merdeka" (eens vrijheid, altijd vrij
heid). „Wij zijn een natie met een eigen
regering en wij zullen dit feit verdedigen,"
zei hij.
Sjarifoeddin zeide voorts, dat in een we
reld. waar reeds een organisatie der UNO
bestaat en waar iedere natie vrede ver
langt. een natie had besloten wapens te ge
bruiken tegen de Indonesiërs, alhoewel deze
natie had gezegd, dat zij vrede verlangde
en arbitrage voor geschillen.
Indonesië is nu een vrije natie met een
eigen regering en het zal nooit een andere
regering meer erkennen, zoals het dit ge
daan Jieeft gedurende de bittere periode
van de Nederlandse en Japanse bezetting,''
aldus Sjarifoeddin, aldus besluitend:
„Hebben de Nederlanders bedacht, dat
door dit optreden de verbinding tussen het
Indonesische en het Nederlandse volk, wel
ke met veel moeite was gevormd, geheel
zal worden verbroken, en dat deze verbin
ding mogelijk voor immer zal zijn verbro
ken?"
Commissarissen benoemd
Blijkens een verklaring van de Ned.-
Indische regering zijn behalve dr. Hunger
en Abdoelkadir respectievelijk voor
Oost- en West-Java voor Sumatra nog
benoemd tot commissarissen voor civiele
zaken de heer H. J. Wijnmalen (Zuid-
Sumatra) en. dr. J. J. van de Velde (Noord
Sumatra). Deze vier commissarissen zijn
rechtstreeks ondergeschikt aan dr. van
Mook.
Koninklijke
bemoediging
Hare Majesteit de Koningin heeft de
volgende boodschap gericht tot de famim
lie der strijdkrachten in Indonesië.
„Gelijk de regering u bij monde van de
minister-president heeft medegedeeld,
is zij overgegaan lot politieel optreden
met de strijdkrachten ter zee, te land en
in de lucht op Java en Sumatra.
Ik weet dat gij allen, die een man, zoon
of verloofde in Indonesië hebt, dagen
van grote zorg en spanning tegemoet
gaat. Ik behoef u wel niet te verzekeren
hoezeer ik met u medeleef en begrijp
iaat in u omgaat.
Ons volk is kortgeleden door onnoemelijk
zwaar leed en beproevingen heen ge
gaan en heeft deze met moed en fierheid
gedragen. Ik ben overtuigd dat het deze
nieuwe beproeving even flink en dapper
en met hetzelfde vertrouwen in de toe
komst zal doorstaan.
God zegene u\n die u in Indonesië lief
zijn.
iv.gWilhelmina".
De sneltrein Londen-Liverpool liep Maan
dag ter hoogte van Grendon in volle vaart
uit de rails. Vier personen werden gedood;
tussen de tiüinfig en dertig inzittenden lie
pen min of meer ernstige wonden op. Als
een slang, wier ruggegraat is stukgeslagen,
ligt de express over de vernielde rails.
Deze luchtfoto geeft een goed beeld van dc
gevolgen der ontsporing. Naar het ANP
meldt zijn onder de slachtoffers geen
Nederlanders.
Hel woord is aan.
Dr. Johnson:
Er is in de menselijke natuur
ecu zucht om op te ivillen val
len. Een verstandig mens
moet zich daarvan genezen en
geneest er zich ook van.
Joodse immigranten worden
naar Frankrijk teruggestuurd
Het Engelse ministerie van Buitenlandse
Zaken heeft bevestigd, dat de passagiers
van de „Exodus 1947", het schip met ille
gale Joodse immigranten, dat door een
heden van de Britse vloot naar Haifa is op
gebracht, thans naar Frankrijk worden te
ruggezonden. Deze handeling wordt in
overeenstemming met de normale interna
tionale procedure en met instemming van
de Franse regering verricht, aldus het
ministerie.
Explosief protest.
In de Joodse Geulah-wijk in Jeruzalem
heeft zich een geweldige explosie voorge
daan, die de stad deed schudden. Men ge
looft met een tijdbom te doen te hebben,
door Joodse verzetslieden geplaatst in het
departement voor immigratie van de Pale
stijnse regering.
Van officiële zijde wordt meegedeeld, dat
geen schade is aangericht en zich geen per
soonlijke ongelukken hebben voorgedaan.
De aanslag moet worden beschouwd als
représaille voor de deportatie van de ille
gale immigranten.
Een communiqué van de Ned.-Indische
regering, gisteravond te Batavia uitgege
ven. bevestigt, dat de Nederlandse lucht
macht vliegvelden op Java en Sumatra
heeft aangevallen. De republikeinse bur
gemeester van Padang aldus het com
muniqué is door Indonesische troepen
gedood op korte afstand van de demarca
tielijn aldaar. De aanvallen op de vliegvel
den op Java en Sumatra zijn uitgevoerd,
omdat daar republikeinse jagers voor ac
tie gereed stonden. Er zijn geen aanvallen
gedaan op de bevolking noch op objecten
zonder militaire betekenis.
Nederlandse vliegtuigen hebben pamflet
ten uitgeworpen voor de oprukkende troe
pen uit, met een boodschap van generaal
Spoor. Deze boodschap maant de bevol
king aan niet te vluchten en niet mee te
werken tot de tactiek van de verschroeide
aarde. Op de republikeinse soldaten wordt
een beroep gedaan om zo ordelijk mogelijk
de objecten, die onder hun bescherming
staan, of welke zij volgens bevel moe
ten vernietigen, over te geven.
Omtrent het lot van de burgemeester
van Padang, Azziz, meldt het communiqué
nog, dat deze tijdens een onderzoek naar de
bestandsschendingen, ingesteld tezamen
met twee Nederlandse officieren, werd be
schoten door zes Indonesische soldaten. De
Nederlandse officieren beantwoordden het
vuur, maar de burgemeester werd ernstig
gewond en overleed tijdens het vervoer
naar het ziekenhuis. De twee officieren
werden licht gewond.
De republikeinse radio van Djokjakarta
heeft gisteravond een Engelsman voor de
microfoon gebracht, zekere Peter Rat-
cliffe, die „toevallig in Djokja was". Deze
Engelsman hield een toespraak, waarin hij
zeide, geen propaganda maar een eerlijk
verslag te leveren. Hij beweerde dat er
Er wordt melding gemaakt
van gevechten bij Ban
doeng, Semarang en Soera
baja, ten Oosten van Bala.
via, bij Banjocwangi
Oostkustwaar mariniers
landden), bij Soekaboemi
Zuidelij-k van Buitenzorg)
en bij Salatiga Zuidelijk
van Semarang).
Gisteravond is het eerste officiële leger
communiqué uitgegeven. Het luiddi» als
volgt:
BATAVIA, 21 Juli. „Teneinde te
voorkomen dat republikeinse vliegtuigen
acties ondernemen tegen Nederlandse ob
jecten, voerden hedenmorgen enige esca
drilles „Mustangs" preventieve acties uit
om luchtvaarttmateriaal van de T.R.I. op
te ruimen. De acties waren gericht tegen
de vliegvelden, in de eerste plaats Kalidjati,
waar een op de grond staand republikeins-
Japans vliegtuig in brand werd geschoten.
Ten tweede werd het vliegveld Parigi bij
Serang onbruikbaar gemaakt. Hier bevon
den zich enige benzinetanks en werkplaat
sen. Ten derde werd Tasikmalaja aange
vallen, waar werkplaatsen en installaties
buiten bedrijf werden gesteld.
Bij deze acties werd gebruik gemaakt
van mitrailleur- en raketvuur en van en
kele lichte bommen.
Bij verkenningen door Mitchells werd
weinig grondactiviteit waargenomen.
Van Zuid-Sumatra wordt gemeld, dat
daar verkenningsvluchten zijn uitgevoerd
door Mitchells.
De operaties van hedenmorgen zijn be
moeilijkt door zeer slecht weer".
Lcgerbericht no.
Hedenmorgen is een legercommuniqué
uitgegeven, dat het volgende mededeelt:
Batavia, 22 Juli: „Op een vliegveld zijn
listeren drie republikeinse vliegtuigen in
brand geschoten. Drie vliegtuigen van de
TRI zijn vernietigd op het vliegveld Pana-
san bij Soerakarta en enkele bommen zijn
leworpen op een benzine-depöt. Twee re
publikeinse vliegtuigen werden op het
vliegveld .Maospati bij Madioen vernietigd.
Al deze acties zijn uitgevoerd door
Kittyhawks en Mustangs. Nadere verken-,
ning heeft aan het licht gebracht, dat door
hangarbrand als gevolg van eerdere ac
ties op Kalidjati en Tasikmalaya op elk
van deze velden een vliegtuig werd ver
nield."
Lcgerbericht no. 3.
Hedenmiddag is opnieuw een legercom
muniqué uitgegeven, waarin wordt ge
zegd, dat in het belang van de gisteren
aangevangen actie vandaag geen bijzon
derheden kunnen worden vermeld. Wel
kan worden medegedeeld, dat de voor
de eerste 24 uur gestelde doelen overal
werden bereikt en op vele punten zelfs
ruimschoots overschreden.
Dc door de TRI en andere republikeinse
organisaties geboden tegenstand is over
het algemeen veel zwakker gebleken, dan
verwacht werd. De verliezen aan Neder
landse z\jde zijn in verband hiermede be
perkt. Voor een deel zyn zij het gevolg v
de bij (Je demarcatielijnen aangebrachte
landmijnen en boobytraps.
De bevolking houdt zich rustig en blijft
aan de arbeid. Van slechts enkele plaatsen
«orden vernielingen en brandstichtingen
gemeld.
De militaire maatregelen, die genomen
moesten worden voor de veiligheidsstelling
van de grote steden op Sumatra, zijn overal
zonder noemenswaardige tegenstand en in
cidenten uitgevoerd. Het stadsbeeld is ove
rigens volkomen rustig en normaal, evenals
in de grote steden op Java onder Neder
lands bewind.
Koninklijke boodschap
aan de strijdkrachten
De Koningin heeft de volgende bood
schap gericht tot de strijdkrachten in Indo
nesië:
„Gij allen, behorende tot de strijdkrach
ten ter zee, te land en in de lucht in Indo
nesië:
Door de beslissing der Nederlandse rege
ring is u een nieuwe taak opgelegd.
Ik verwacht van U, dat gij met Gods hulp
bij de uitoefening daarvan waardig zult
optreden en bescherming zult verlenen aan'
allen die zulks van node hebben. Moed,
zelfbeheersing en andere uitstekende ka
raktereigenschappen zullen van u gevraagd
worden. Ik weet, dat gij als goede militairen
bereid zijt, ontberingen te dragen, in trouw
aan uw roeping.
Ik ben zeker, dat gij uw belangrijke op
dracht met ere zult volbrengen.
Weet, dat mijn gedachten steeds met u
zullen zijn.
JV'ilhelmina."
Nederlandse nota aan U.N.O.
De permanente Nederlandse vertegen
woordiger bij de Verenigde Volken jhr. J.
W. M. Snouck Hurgronje, heeft op 21 Juli
jl. aan de wnd. secretaris-generaal der
UNO, de heer A. Pelt, een mededeling van
de minister van Buitenlandse Zaken over
handigd, waarin de ontwikkeling in Indië
wordt uiteengezet en de gronden worden
verduidelijkt, waarop de stap tot politiële
actie der regering berustte. De nota besluit
aldus:
„De Nederlandse regering hoopt en ver
trouwt, dat de omstandigheden spoedig
zullen toelaten de constructieve samenwer
king met de republiek gelijk deze gewenst
wordt door talloze Indonesiërs op republi
keins grondgebied, te hervatten, een sa
menwerking, zoals deze reeds met goed
resultaat bestaat met de staten van Oost-
Indonesië en Borneo".
Pasoendanbeweging
met de Nederlanders
Soeria Kartelagawa, de leider van de
Pasoendan-beweging, heeft heden ver
klaard, dat Soendanese troepen, in samen
werking met Nederlandse strijdkrachten,
Madjalenka (halverwege tussen Bandoeng
'en Cheribon) hebben bezet.
Argentijnse Skymaster
verongelukt
Bij het opstijgen van het vliegveld te
El Palomar is een Argentijnse militaire
Skymaster verongelukt. Zeventien perso
nen kwamen hierbij om het leven, name
lijk drie toeschouwers, negen leden van de
Argentijnse luchtmacht en vijf burgerpas
sagiers.
De Skymaster was het eerste van 200
vliegtuigen van dc Argentijnse luchtmacht,
die Zondag zouden opstijgen voor een de
monstratie boven Buenos Aires ter ere van
generaal José de San Martin, de in 1850
overleden leider bij de strijd tegen Spanje
voor de Argentijnse onafhankelijkheid.
De demonstratie was Zaterdag wegens
slecht weer uitgesteld. Onmiddellijk na
het ongeluk werd zij afgelast,
volmaakte orde heerste in republikeins ge
bied en dat de regering volledige controle
over troepen en politie had. De Nederlan
ders hebben volgens Ratcliffe verdere on
derhandelingen afgewezen, ofschoon de
deur nog wijd open stond. Hij zeide ten
slotte dat de Indonesiërs de Nederlandse
actie gezien hun ervaringen in het ver
leden niet anders kunnen zien dan als
een poging om opnieuw tot de koloniale
toestand te geraken. Ratcliffe zeide dat de
Indonesiërs de politiek der verschroeide
aarde zullen toepassen.
Volgens een Nederlands marine-commu
niqué zijn Nederlandse mariniers geland te
Banjoewangi (Oostkust van Java) en Pasir
Poetih (Noordkust), waarbij weinig tegen
stand werd ontmoet. De landing werd uit
gevoerd, nadat republikeinse stellingen
waren beschoten. Deze actie was, naar men
aanneemt, onderdeel van een tangbewe
ging, welke gericht is op de verovering
van geheel Oost-Java. Een tweede, waar
over officiëel nog het stilzwijgen wordt
bewaard, is naar verluidt begonnen van cle
Soerabajazöne uit en zou zijn gericht op de
strategische weg- en spoorwegkruisingen,
enige kilometers van Madioen en Bangil.
Deze rapporten zijn echter nog niet beves
tigd.
Volgens een republikeins communiqué
hebben dc Nederlanders een aanval inge
zet aan het front bij Semarang. Tevens zijn
gevechten begonnen ten Oosten van Bata
via van de bezette zóne uit.
Radio Djokjakarta meldt, dat de Indo
nesiërs in gevecht zijn geraakt met de Ne
derlanders, toen deze bij Banjoewang!
aan de Oostkust landden. Volgens een re
publikeins communiqué vorderen de Ne
derlanders snel sinds hun landing, welke
feitelijk ten Noorden van Banjoewangi, bij
Monango, werd uitgevoerd. Twee tanks en
vijf lorries waren te Kali Baroe op eon
bergpas in de weg naar Soerabaja, dertig
kilometer het binnenland in, gearriveerd.
Volgens het communiqué is Ragodjampi,
ten Zuidwesten van Banjoewangi met
mortieren, mitrailleurs en geweren aange
vallen.
Radio Soerakarta meldt volgens Reuter,
dat de stad Poerwokerto (gelegen tussen
de republikeinse hoofdstad en het berg
land van West-Java) door Nederlandse
vliegtuigen is gebombardeerd en dat het
station met mitrailleurvuur is bestookt.
Sjahrir op tournee
Volgens de correspondent van Reuter in
Djokja zeggen gezaghebbende kringen in
de republiek, dat Sjahrir van plan is En
geland, Australië. India en de Verenigde
Staten van Amerika te bezoeken, teneinde
de republikeinse houding en zijn huidige
positie ten aanzien van het buitenland loa
te lichten.
Zevenduizend wandelaars
in de Betuwe
Vandaag heerste er weer een grote drukte it*
Nijmegen. De vierdaagse is begonnen en onge
veer zevenduizend wandelaars trokken In noor
delijke richting naar dc Betuwe Eist was het
drukste punt. omdat daar alle wandelaars pas
seerden. Langs de Waal werd Nijmegen weer
bereikt.
Met het traditionele vlagvertoon Is de 3ie
vierdaagse Maandagavond Ingeluid. Op symbo
lische wijze kwam het Internationale karakter
tot uiting. Achtereenvolgens werden de vlagger*
van de deelnemende landen België. Denemar
ken. Engeland. Frankrijk. Italië. Tsjecho-Slowa-
kije Amerika, Zwitserland en Nederland ge
hesen.
Antwerpse scheepsbouwers
gaan slaken
De Antwerpse scheepsbouwers hebben
besloten Woensdag het werk neer te leg
gen, indien hun geen voldoening wordt ge
schonken met betrekking tot hun eis de
lonen te verhogen. Intussen duurt de sta-
kig der dokarbeiders te Antwerpen, die
verleden week Donderdag uitbrak, nog
steeds voort. De vakbondleiders zijn Zon
dag op het gemeentehuis bijeengekomen
teneinde de toestand te bespreken.
WARM.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Dins-
dagavond tot Woensdagavond:
Over het algemeen weinig bewolking
met vrijwel nergens onweer. Warm.
Aan de kust tijdelijk zeewind, overi- Z
gens weinig wind
33 Juli:
Zon op 4.47 uur. onder 20.45 uur
Maan op 11.33 uur. onder 23.23 uur
