Tot heden gewonden 17 doden en 23 aan onze zijde Minister Beel: De operaties zullen „nietzeer lang" duren West-Europa E.V.C.-vakbonden proclameren staking Sjahrir naar Voor-lndië gezonden Vacantiegangers Weerbericht 62e Jaarg-A. -0650 Ti 1 1 Woensdag 23 Juli 1947 Bureaux: Grote HouUstr 93. Tel. Admln. 10724, BsDö«ur| "1^ I T}^^4 Oi I 1 I ^^8 Verschijnt dagelijks behalve Zou- en Feestdagen. 14825. Redactie 106UU Directeur-Hoofdredacteur I BÏBS 3 I I I I I M ljV J I I I I i Abonnementsprijs pet week ent. per kwartaal 15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37. TeL 12230. JL in ^BB^Séb JL n JL n JL Ï^P JL ƒ4,Franco per post r 4 50 Postgiro 273107. Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132. Advert.tarieven op aanvraag bQ de Administratie Directeur-Hoofdredacteur: Fobert Peereboom Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem ONDER DE ZESTIEN LANDEN, die naar aanleiding van het Plan-Marshall tot verstrekking van grote financiële hulp aan Europa een economische conferentie te Parijs houden, blijkt de groepering België-Nederland-Luxemburg een positie van grote betekenis in te nemen. Dat be hoeft niet te verwonderen. Niet alleen is reeds door mensen als de Britse oud minister Eden voorspeld, dat de samen werking van dit drietal in een Tolunie de derde handelsmacht ter wereld zal vormen, maar bovendien vertegenwoordigt deze eenheïd-in-wording het eerste initiatief van deze aard in Europa. Dat moet wel grote indruk maken, niet het minst in Ame rika, dat immers juist in deze richting streeft. Bovendien heeft het drietal zich in de eerste week van de Par ij se conferentie al zeer duidelijk als een éénheid doen gel den. Het wordt nu telkens aangeduid als Benelux. Mijns inziens is het beneden de waardigheid van de drie landen, om op deze wijze te worden aangeduid. Maar het is eenmaal gebeurd en het zal wel zo blij ven. Daarom vestig ik er nogmaals de aan dacht van de lezers op, dat Benelux geen stofzuiger en geen wasmiddel is en evenmin een merkartikel, welks naam er nogal op schijnt te lijken, maar de samenwerking tussen drie naties, waaronder de Neder landse, waarvan het herstel van dat drietal in hoge mate afhangt en die wellicht zelfs de inleiding van een grote West-Europese samenwerking zal blijken te zijn. Dus; een zaak van.het hoogste belang. Reeds na de eerste dagen van de Parijse conferentie heeft de Engelse minister van Buitenlandse Zaken Ernest Bevin, optre dend als haar president, gezegd dat het hem nog niet gegeven was geweest aan een conferentie deel te nemen, die zo snel en zakelijk optrad als deze. Zij verspilde geen tijd aan mooie woorden en evenmin aan twist over de te volgen werkwijze, zo als onveranderlijk het geval pleegt te zijn in iedere conferentie, waaraan de Russen deelnemen. Die zijn hier niet bij. Zij heb ben geweigerd aan het Europese economi sche plan deel te nemen, ofschoon dit ook voor hen kans op grote voordelen bood. Het scheen evenwel twijfelachtig of het Ame rikaanse Congres, dat geen Russische illu sies koestert, het Plan-Marshall wel be krachtigd zou hebben als Rusland er bij inbegrepen was gebleven. In zoverre heeft Rusland de zestien overgebleven mogend heden (van de zesentwintig uitgenodigde) dus wellicht een dienst bewezen door zijn afmars. Wij moeten niet ondankbaar zijn. Maar de negen satellieten, die het verbood mee te doen (nadat het op grond van de souvereiniteit der Europese naties bezwaar tegen de voorgenomen economische samen werking had gemaakt) zullen zich aller minst dankbaar jegens Moskou gevoelen. Dat de zestien te Parijs vertegenwoor digde landen zoo vlot met hun conferentie op gang zijn geraakt wil niet zeggen, dat zij niet voor grote moeilijkheden zullen komen te staan. Maar de noodzaak om tot resultaten te komen dringt en geen van de zestien, zelfs Groot-Brittannië niet, be schikt in dit gezelschap over een recht van veto. Niemand kan dus zeggen, zoals in de U.N.O.: ik verbied dit of dat besluit. Hoe ingrijpend de beslissingen zijn, waarvoor de conferentie te Parijs komt te staan, blijkt uit een voorstel van „Bene lux", dat in wording is en waaromtrent het A.N.P. al heeft medegedeeld, dat het de handel der zestien betrokken landen nieuw leven wil inblazen, door hun valuta in elkaar converteerbaar te maken. Er zou met hulp van Amerika een dollar-fonds worden gesticht, om daar mogelijke tekor ten op betalings-balansen uit te dekken. Nu zijn de deskundigen van Benelux van mening dat men door het converteerbaar maken van de verschillende geldswaarden door die dus te internationaliseren en door het uitbreiden van het netwerk van handels-verbindingen der betrokken lan den de tekorten op de handelsbalansen voor het grootste deel tegen elkaar zal kun nen' laten wegvallen. Het aantal dollars, dat tenslotte vereist wordt, zou dus op deze wijze belangrijk worden verminderd. Dit is financiëel-economisch beleid van hoger orde en de leek neemt er met enige beduusdheid kennis van, maar begrijpt er toch wel van, dat met' maatregelen van deze betekenis een samenwerking tussen een groot aantal Europese landen zou wor den geschapen, zoals nimmer tevoren be staan heeft en die een volkomen nieuwe wending in de historie eh in het beleid van dit door twisten verscheurde werelddeel zou brengen. Er zijn andere grote vraagstukken, die de conferentie van Parijs zullen bezighou den. Daartoe behoort in de eerste plaats de kwestie-Duitsland, althans wat betreft de gebieden, die nu door Britse en Ameri kaanse troepen bezet zijn. Volgens de N. R. C. staat Benelux op het standpunt dat het herstel van de Duitse productie, onder be hoorlijke beveiliging, noodzakelijke voor waarde is voor het herstel van Europa. Deze stelling vindt bestrijding in Frank rijk, maar instemming bij de Britten en Amerikanen, zodat verwacht wordt dat zij zal worden aanvaard. Op de Duitse kwestie zal ik hier spoedig en vaak moeten terugkomen. Diegenen, wier aandacht nu in beslag genomen wordt door de gebeurtenissen in Indonesië, mo gen eraan herinnerd worden dat de voor oorlogse materiële welvaart van Neder land met evenveel honderden millioenen door de handelsbetrekkingen met Duitsland als door de koloniale betrekkingen met Indië werd bevorderd. Diegenen mogen, in ruimer zin, eveneens beseffen dat niet alleen de toekomst van ons beleid in Indië maar ook de toekomst van ons land zeif in deze tijd op het spel staat. Vandaar, ook voor ons, de enorme betekenis van de Pa- 'ijse conferentie.... naar mijn overtuiging een voorloper van Verenigde Staten van Europa. R. P. )extrinefabriek ontploft in Veendam Woensdagochtend in de vroegte ontstond er in dc dextrine-afdeling van een fabriek te Veendam geweldige explosie. Op dat moment waren gelukkig slechts drie arbeiders in de fabriek aanwezig; een van hen werd door de luchtdruk door de ramen geslingerd, maar hü kwam er nog betrekkelijk goed af en moest zich wegens en kele glaswonden onder medische behandeling stellen. De andere twee arbeiders konden zich door de uur- en rookwolken heen in veiligheid stellen. Direct na de ontploffing ontstonden er steek vlammen van 30 meter. Van de afdeling waar dextrine gefabriceerd werd. was niets meer te 'edden; ijzeren balken bogen als strohalmen naar elkaar toe. De brandweer moest zich be perken tot het nathouden van de loodsen waar de dextrine Is opgeslagen. LEGERBERICHT Eerste opgave van de bewegingen der troepen Egyptische eiser in New-York Nokrasji Pasja, minister-president van Egypte, is per vliegtuig uit Cairo te New York aangekomen. Nokrasji Pasja, die de eisen van zijn land, n.l. het vertrek der Engelse troepen uit Egypte en beëindiging van het Britse aandeel in het bestuur van de Soedan voor de UNO zal verdedigen, werd door een delegatie van 60 Egyptische functionarissen onder leiding van de Egyptische ambassadeur en door functio narissen van het Amerikaanse ministerie van Buitenlands^ Zaken begroet. Het legerbericht, hedenmiddag uitgege ven, vermeldt als verliezen aan Neder landse zijde sedert het hegin van de actie: 17 doden, 23 gewonden en drie vermisten. Op Sumatra zijn de bij Palembang gesta tioneerde Nederlandse troepen van Palem bang uit meer dan honderd kilometer West waarts doorgedrongen. Onder meer is Pra- boemoeli bezet. In West-Ja va bereikten de Nederlandse troepen Tamboen, Krawang en Tjilamaja. Hier zijn dus rond 80 kilometer afgelegd, gerekend van Batavia uit. Van Bandoeng uit zijn in Noordelijke richting en Noordoostelijke richting Tand- jonsari en Segalaherang bezet en gepas seerd. De spoorlijn Buïtenzorg-Tjiandjoer is geheel onder Nederlandse controle ge bracht. In het gebied rond Semarang werden in de laatste dagen achtereenvolgens Oenga- ran, Toentang met het waterkrachtwerk, Ambarawa en Salatiga bezet. Van Soerabaja uit zijn Westwaarts Patjet, Trawas, Tretes, Pandakan en Bangil be reikt. Na de uitvoering van de gisteren gemelde landingen by Banjoewangi zyn de voor naamste plaatsen ten Oosten van de lijn Probolinggo-Loemadjang, namelijk Probo- linggo, Loemadjang, Pasirian, Besoeki, Si- toebondo, Bondowoso, Djember en Banjoe wangi bezet. In het gebied rond Medan wer-1 den Bandjai en Arnhemia bezet. De gehele laagvlakte rond Padang is gedurende de laatste twee dagen bezet. Omtrent de acties in het algemeen kan worden aangetekend, dat slechts spora disch weerstand van enige betekenis wordt ondervonden, waardoor de acties in het al. gemeen vlot verlopen. Er is weinig blijk van verwarring onder de bevolking en aangenomen kan worden, dat het uitstrooien van pamfletten velen heeft gerustgesteld. Psychologische strategie United Press meldt uit Batavia, dat de Nederlandse actie van psychologische stra tegie getuigt. Het doel is blijkbaar in snel tempo drie wiggen in Java's binnenland te drijven in de hoop, dat dit een sterke psy chologische uitwerking op de republiek zal hebben. Deze drie wiggen wijzen naar Poerwo kerto, Malang en Djokja. De eerste wig wordt van Bandoeng uit gedreven. De val van Poerwokerto wordt van grote beteke nis geacht, omdat hier de republikeinse regering voor West-Java zetelt. Tegelijker tijd rukt een sterke Nederlandse strijd macht op naar Cheribon en onbevestigde berichten spreken van nieuwe m landingen aldaar. De tweede wig wordt van Semarang naar Djokja gedreven. Het schijnt alsof de Nederlandse strijdkrachten zich zullen ver delen bij Bawen, het kruispunt, vanwaar een weg naar Djogja en één naar Soera- karta leidt. Volgens een republikeins communiqué hebben Nederlandse vliegtuigen de steden Pojalali, Banjoedoni (ten Westen van Soe- rakarta), Magelang, Sethang en Ambara wa uit de lucht bestookt. Het derde offensief, dat tegen Malang, wordt gevoerd van de uitgangspunten Pa sirian, Probolinggo en Pandaan. De Nederlandse troepen ondervinden volgens de republikeinen krachtige, maar verspreide tegenstand. Het is niet uitge sloten, dat bij de opmars naar Djogja ver bitterde gevechten met guerillatroepen zullen ontstaan, omdat de bergachtige streek, waarin de republikeinen hun hoofd stad zullen verdedigen, zich daar bijzonder toe leent. Oude truc doet weer opgeld Ir» Haarlem en omstreken wordt de laatste tijd herhaaldelijk het optreden van een 33-jarlge man gemeld, dte zich uitgeeft als colporteur van een te Tilburg gevestigde stomerij die te Amsterdam een filiaal zou hebben. De fabriek bestaat wèl, het filiaal echter niet en de man. die voor de door hem ontvangen kledingstukken re^us met de ondertekening ,,G. den Hartog" afgeeft, staat niet in haar dienst. Men zij gewaarschuwd. Hef woord is aan...._ De Zakenwereld: Kunnen de meesten van ons niet naar waarheid getuigen: „Ik heb meer last gehad me' mijzelf dan met iemand anders die ik ooit ontmoette?" Protestversaderingen der C.P.N. De hoofdbesturen van de landelijke be drijfsgroep transport der E.V.C. en van de Algemene Nederlandse Bond van Zeeva renden hebben het volgende medegedeeld: „De hoofdbesturen van de Algemene Nederlandse Bond van Zeevarenden en van de landelijke bedrijfsgroep transport der E.V.C. hebben, in overeenstemming en Schijndood Een tuinder was op een aardappelland bij Rotterdam op jacht naar Colorado, kevers. Hij vond er welgeteld dertig maakte er lijkjes van, knoopte die in zijn zakdoek en ging naar het politie bureau om er de buit te deponeren. Maar toen hij in zijni zak greep, vond hij daar niets. De „kevercadavers" waren er namelijk met de zakdoek van door! Waarschijnlijk zijn zij op een ander aardappelveld gaan kamperen. Berlijns Schutzpolizei-amt opgeblazen Hoog dodencijfer gevreesd Hedenmorgen heeft zich in het gebouw van het hoofdcommissariaat van de Schutzpolïzei van Berlijn in de So\ jet sector een hevige explosie voorgedaan. De rechtervleugel van het gebouw stortte in. Wolken rook en stof verduisterden een ge hele straat. Men vreest, dat er ongeveer 80 functionarissen om het leven zijn ge komen. WETHOUDER v. GELUK HERVAT SPREEKUUR De wethouder van Publieke Werken te Bloe- mendaal, de heer A. v. Geluk, hervat met in gang van Zaterdag zijn spreekuur in het gebouw aan de Zeeweg, des avonds van 7.45 tot 8.45 uur. Volgens de correspondent van de „Daily Telegraph" in Washington is men in offi ciële Amerikaanse kringen van mening, dat de gevechten in Indonesië op een dood punt zullen eindigen. De correspondent schrijft: „Men is hier van mening, dat oorlog in In donesië de rijke hulpbronnen van olie, rubber en andere grondstoffen, welke Euro pa en Azië voor hun herstel zo broodnodig hebben, in gevaar zal brengen. Indien de Indonesiërs de tactiek van de „verschroei de aarde", waarmede zij hebben gedreigd, ten uitvoer brengen, dan zal de strijd zeer ernstige consequenties hebben." Naar de mening van de „New York Times" is de UNO aan zichzelf verplicht de Indo nesische kwestie ter hand te nemen. Het blad wijdt een artikel aan de geschiedenis van de oorzaken voor het huidig conflict en komt tot de volgende conclusie: „Dé strijd, die zich op Java afspeelt met alles wat daar uit voortvloeit voor de koloniale volkeren en de Mohammedaanse wereld, vertegenwoordigt juist dat soort van be dreiging van vrede en veiligheid, waartegen de UNO in het leven is geroepen. Wij ho pen, dat de UNO kans ziet spoedig een rol in deze kwestie te spelen, opdat dé onder handelingen kunnen worden hervat." „Dus ook Koningin WilhelmLna niaakt tegenover haar tegenstanders in de kolo niën gebruik van die „ultima ratio" van staal en buskruit, die de geschiedenis nog steeds aan de staatshoofden levert", zo schrijft het Franse centrumorgaan „Com bat", onder de titel „de ketenen van het geweld". „Zij, die hebben gedacht, dat deze kleine natie de voorbeeldige weg van vreed zame samenwerking met de overzeese vol keren definitief gevonden had, zullen te leurgesteld zijn." Australische en Voorindische piloten bieden de republiek hun diensten aan Soetan Sjahrir is gisteren vroeg in de ochtend van het vliegveld Djokjakarta ver. trokken. Hij ontweek de Nederlandse pa- trouillevluchten en is te Singapore aange komen. Hij vertelde daar, op verzoek var Soekarno deze missie te hebben onder nomen. Het Dakotavliegtuig, waarin Sjahrir van Java vertrok, stond gisteren op het vliegveld Moaspati bij Madioen, toen de Nederlandse luchtmacht de hangar, waar uit het vliegtuig was verwijderd, bombar deerde. Heden is Sjahrir in een vliegboot uit Singapore naar Voor-lndië vertrokken. Op een persconferentie te Singapore heeft Sjahrir zijn taak als volgt omschreven: Het buitenland voorlichten over de houding die er prijs op stellen de courant na gezonden te krijgen, worden verzocht hun tijdelijke adresverandering enige dagen van te voren op te geven DE ADMINISTRATIE Van Kleffens verduidelijkt de situatie in Amerika In een onderhoud met de Haagse correspondent van de „News Chronicle" heeft dr. Beel verklaard, dat de militaire operaties in Indonesië naar zijn mening niet zeer lang zullen duren. „Er is geen sprake van, dat daarbij verder zal worden gegaan dan herstel van orde en rust". De minister-president ontkende, dat er op Java en Sumatra dorpen of steden waren .gebombardeerd. Alvorens te New York aan wal te gaan gelaten. Officiële instanties konden van de republikeinse regering, in het bui tenland reacties oproepen tegen de Neder landse aanval en de republikeinse regering adviseren, over hetgeen gedaan moet wor den. Sjahrir deelde mede, dat vele gedemobi liseerde Australische en Voor-Indische vliegers hun diensten aan de Indonesische republiek hadden aangeboden: „Maar wij moeten eerst vliegtuigen zien te krijgen", voegde Sjahrir er aan toe. Hij zeide, dat de republiek geen luchtmacht bezat, slechts een paar tanks en weinig artillerie en transportmiddelen. „Buitenlandse wapens zouden uiteraard welkom zijn", zeide hij. Hij heeft tenslotte een beroep gedaan op de wereld „om een eind te maken aan dit onnodig bloedvergieten". De regering van Voor-lndië heeft een dringend verzoek gericht aan de regeringen van Groot-Brittannië en de Verenigde Sta ten van Amerika om t.e trachten de gevech ten in Indonesië onmiddellijk te doen ein digen, aldus een officiële mededeling van radio New Delhi. Beide regeringen werd verzocht over te gaan tot pogingen om ori- midellijk een overeenkomst tussen de twee partijen tot stand te brengen. Sjarifoeddin doet beroep op Australië De republikeinse minister-president, mr. Amir Sjarifoeddin, heeft gisteren in een radio-rede een beroep gedaan op de gehele wereld, in het. bijzonder op „onze vrienden Australië" om hun pogingen tot het na beraad met het hoofdbestuur van de E. V. C. besloten alle vervoer naar Indonesië, van Nederlandse dan wel buitenlandse ha vens uit, voorzover dit direct of indirect het militair geweld tegen het volk van In donesië bevordert, met alle ten dienste staande wettige middelen tegen te gaan. Zij roepen, zich bewust van hun verantwoor delijkheid, alle transportarbeiders en zee lieden op, alle werkzaamheden welke in verband staan met bovengenoemd vervoer onmiddellijk te staken. Zij doen in deze voor de toekomst van het Nederlandse- en het Indonesische volk beslissende dagen een klemmend beroep op de Centrale Bond van Transportarbeiders en de Unie van Zeelieden, beide aangesloten bij het N.V.V., alle meningsverschillen terzijde te stellen en gezamenlijk met hen dit besluit uit te voeren. Voorts richten zij zich tot de wer kers van Nederland en alle andere vrede lievende krachten, de actie der transport arbeiders en zeelieden met alle kracht te ondersteunen. De beide organisaties brengen dit besluit ter kennis van de SOBSI (Indonesische vakbeweging) en van het Wereldverbond van Vakverenigingen, aan welkev wereldorganisatie het verzoek wordt gedaan de transportarbeiders en zee lieden der gehele wereld op te roepen hen op deze weg te volgen. Protestvergadering der C.P.N. In het R.A.I.-gebouw te Amsterdam hield de C.P.N. gisteravond een protest- meeting tegen het optreden van de Neder landse strijdkrachten in Indonesië. Onge veer 30.000 personen waren in en rond het gebouw verzameld, De voorzitter van de communistische fractie van de Amster damse gemeenteraad, de heer Henk Gort zak, verzocht de vergadering de doden aan «Indonesische en Nederlandse zijde, die reeds gevallen zijn, met één minuut stilte te herdenken. Eén der communistische leden van de Haarlemse gemeenteraad, mej. A Averink, vergeleek het optreden van de Nederlandse troepen in Indonesië met de bezettings jaren van 1940-15)45. Tot de vrouwen zeide zij: „Wat denkt u dat er zal gebeuren als ons leger, dat 3 millioen gulden per dag kost, in oorlogsbeweging komt? Dan zullen de oorlogsuitgaven nog meer stiigen en het peil van de volkshuishouding, dat nog steeds gedrukt wordt door de onkosten van de laatste wereldoorlog, zal weer achter uit gaan". Mej. Averink besloot met de woorden: „Wij willen geen graven op het veld van eer, maar wij willen onze colda ten levend terug". De voorzitter van de Algemene Neder landse bond van Zeevarenden, de heer H. Dane, kondigde het besluit aan om niet mede te werken aan alle transporten naar Indonesië, die op militair bevel geschieden. Hij riep alle transportarbeiders in Neder land op om werkzaamheden, welke ver band houden met dit vervoer, onmiddel lijk neer te leggen en verzocht de arbei ders van andere organisaties op dit gebied zich bij de staking aan te sluiten. Hij ein digde met de woorden: „Geen schepen meer om munitie en troepen raar Indone sië te brengen, maar wel de schepen be mannen om de Nederlandse jongens naar Nederland terug te brengen".. Laatste spreker was het Tweede Ka merlid en secretaris van de C. P. heerf Paul de Groot. Hij vergeleek de 19de voorkomen van verder bloedvergieten te Juli 1947 met de 10de Mei 1940 De heer vermeerderen. „Indien*pogingen hiertoe De Groot vervolgde: „Een reactionnaire worden ondernomen", aldus de minister- j Nederlandse regering meent door het In de nacht van Zondag j.l., toen de mili taire actie op Java begon, werden in Bata via veel arrestanten opgebracht, waaronder Indonesiërs die van extremistische activi teit werden verdacht. heeft de nieuwe Nederlandse ambassadeur in de Verenigde Staten, mr. E. van Klef fens, aan boord van de „Veendam" pers vertegenwoordigers ontvangen, aan wie hij mededelingen deed over de situatie in In donesië. „Wij beschouwen dit niet als een oorlog. Wij trachten alleen de orde te herstellen bij een recalcitrant onderdeel van de nog te vormen federatie. Een zeer groot percen tage van de Indonesische bevolking d< bewoners van Borneo, Celebes, de Moluk- ken en de kleine Soenda-eilanden is het hierin met de Nederlanders eens. Valse zender In Makassar is gisteren grote verwar ring gesticht door een onbekende stem van de radio, welke mededeelde, dat door in terventie van Amerika een order was uit gegeven, dat de vijandelijkheden moesten worden gestaakt en alle gevangenen vrij deze op circa 32 meter gegeven medede ling geen verklaring geven. De mededeling werd in de loop van de dag herhaald en het misleidend karakter werd niet door alle luisteraars onmiddellijk doorzien, zo dat onzekerheid ontstond. De mededeling luidde: „Attentie. Alle officieren en onder officieren staakt het vuren". Daarna volgde de mededeling van de Amerikaanse inter ventie. De mededeling werd gedaan op last van dr. van Mook en de eerst aanwezende officier Durst Britt. Te Batavia zijn heden de twee republi keinse bladen „Soember" en „Berita Indo nesia" weer verschenen, voorlopig in klein formaat. De hervatting van de uitgave van „Merdeka", „Ra'jat" en „Soeara Oemoem" is niet mogelijk, omdat de drukpersen niet meer ter beschikking worden gesteld. Toestand in Palestina is ernstig Naar het Franse persbureau A.F.P. meldt., heeft het bericht dat de illegale Joodse im migranten van de „Exodus 1947" naar Frankrijk zijn teruggezonden, in Palestina een zeer ernstige toestand geschapen. In Jeruzalem werd gisteren prompt een aan val op enige Britse militairen gedaan, waar bij een lid van de R.A.F. werd gewond. Ook Amsterdam gaat Czaar Peter herdenken Het bezoek van Czaar Peter de Grote aan ons land in 1697 zal ook te Amsterdam feestelijk worden herdacht en wel tussen 25 Augustus en 26 September. Men ver bindt de naam van Czaar Peter gewoonlijk vooral met Zaandam, waar hij zijn ge ruchtmakend incognito-verblijf in ons land begon. Toch heeft hij eigenlijk veel langer (van Augustus 1697 tot Januari 1698) in Amsterdam doorgebracht, als scheepstim merman werkend op de werf der Oost- Indische Compagnie. Ook is Amsterdam van oudsher het centrum geweest van de Nfederiands-Russische handel en scheep vaart. Daarom heeft Amsterdam gemeend, niet bij Zaandam te mogen achterblijven en zich met Zaandam geschaard onder de auspiciën van het nationale ere-comité, dat zich onlangs voor deze gelegenheid ge vormd heeft. president, „dan moeten zij zeer snel gedaan worden." Verder zeide Sjarifoeddin nog, dat het Tndonesïsohe volk zich thans geplaatst, zag voor een koloniale oorlog op grote schaal en niet slechts voor politiële maatregelen tot handhaving van rust en orde. Het doel van deze Nederlandse militaire actie is niet meer of minder dan liquidatie van de republiek als geheel en herstel van het oude koloniale bestuur onder de dek mantel van mooie woorden en phrasen, al dus Sjarifoeddin. Het enige voorwendsel voor de militaire actie was geweest ..politiële maatregelen", welke sedert 21 Juli hadden bestaan uit het voortdurend bombarderen van Indonesische vliegvelden, spoorwegknooppunten en an dere doelen, waarbij talrijke slachtoffers onder de burgerbevolking waren gevallen. Voorindische hulp Het Voor-Indische Dakota-vliegtuig, waarin Sjahrir van Djokja naar Singapore is gevlogen, heeft vier hooggeplaatste In donesische officieren van Singapore naar Sumatra gebracht, waarna het vliegtuig naar Singapore terugkeerde. „Australië moet zich niet met Indonesië bemoeien" De Nederlandse ambassadeur in Austra lië, de heer P. E. Teppema. heeft heden verklaard, dat zelfs een boycott van Ne derlandse schepen over de gehele wereld de Nederlandse regering niet zou doen af zien van haar thans genomen maatregelen in Indonesië. De ambassadeur zeide echter, dat hij het zou betreuren indien de Austra lische havenarbeiders wederom een boy cott op Nederlandse schepen zouden leg gen. „De situatie op Java is geheel een Nederlandse interne aangelegenheid", al dus de heer Teppema en hij voegde hier aan met nadruk toe, dat het huidige optre den geen oorlog, doch slechts een politiële maatregel was. Op de vraag, wat hij van Australië in verband met de Indonesische kwestie verlangde, antwoordde de heer Teppema: „Laat ons onze gang gaan en wij zullen de zaak in het reine brengen". GRIEKSE KWESTIE EN VEILIGHEIDSRAAD Na een langdurig debat heeft de Veilig heidsraad de tekst van de preambule der Amerikaanse resolutie, zoals deze door Frankrijk was geamendeerd en waarin wordt verklaard dat de huidige toestand in Griekenland „een bedreiging voor de vrede" vormt, goedgekeurd. krachtdadig optreden Indonesië te krijgen, maar het resultaat zal zijn. dat Indonesië voor altijd verloren zal zijn". Voorts laakte hij de houding van het hoofdbestuur van de Partij van de Arbeid, doch hij huldigde die socialistische leiders die. zoals hij zeide, „vandaag, morgen en overmorgen zich af keren van het door hun hoofdoestuur ge voerde beleid". „Wij hebben niet alleen de vrijheid van Indonesië, rr^aar ook onze eigen vrijheid te verdedigen", aldus spreker. i-Iii vervolg de: „Het is mogelijk, dat de Nederlandse soldaten, die over zwaardere wapens be schikken dan de Indonesiërs, thans nog op rukken, doch zij zullen nooit de republiek overwinnen. Thans strijden de republikei nen wellicht nog met slechtere wapens, maar hoelang zal dit zo blijven? Onze zee lieden, die 5 jaar lang hun leven waagden voor de vrijheid van alle volken, hebben thans het tömord „staken" gesproken en zij zullen de daad bij het woord voegen". Tenslotte deelde hij mede, dot Woens dagochtend tussen 11 en 12 uur in alle Am sterdamse bedrijven, waar de bedrijfsraden dit zullen toestaan, een sitdownstaking zou worden gehouden als protest tegen het op treden van de Nederlandse strijdkrachten in Indonesië, In Rotterdam geen staking In Rotterdam heeft de C.P.N. in de Ri- vièrahal eveneens een protestvergadering gehouden, welke door ongeveer duizend personen werd bijgewoond. Hier spraken het Tweede Kamerlid J. Hoogearspel. de Indonesiër Soumikil. J. Bork uit Amster dam en J. Brandenburg. Deze laatste deelde het besluit van de in Amsterdam gehouden vergadering mede, om Woensdag van 11 tot 12 uur in Amster dam en de Zaanstreek het werk neer te leggen. Spreker zou echter voor Rotterdam niet hetzelfde parool durven geven, omdat de verhoudingen daar anders zijn. „Maar vandaag of morgen zullen ook de Rotter damse arbeiders hun aandeel leveren voor de ondersteuning der Indonesische kame raden" zo besloot spreker. AANHOUDEND WARM WEER. Verwachting, medegedeeld door het KNMI in De Bilt, geldig van Woens dagavond lot Donderdagavond: Warm zomerweer met geleidelijk wat meer 'okale onweersbuien. Aan de kust lijdelijk zeewind, overigens weinig wind. Zon op Maan op 24 Juli: 4.48 uur. onder 20 44 uur 12.51 uur, onder 23.42 uur (Eerste kwartier)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1947 | | pagina 1