c
c
J
Geschokt
Gedeeltelijke restauratie van oude slot
te Heemstede
Friezen hadden pech en verloren
Warmte maakte veel slachtoffers
Wereldnieuws
WOENSDAG 23 JULI 1947
IN DE WERELDPOLITIEK:
Er is op het moment een zaak in de
wereldpolitiek, die in de meeste landen in
het volle licht der belangstelling staat:
Nederlands-Indië. De aandacht der wereld
voor Nederlandse aangelegenheden, die bij
vroegere gelegenheden zo moeizaam te ver
krijgen was, is thans zonder voorbehoud
geschonken helaas tengevolge van het
schokkende feit. dat de wapenen de taak
van de diplomatie hebben overgenomen.
Wanneer men de reactie in de buiten
landse pers waarneemt, komt men tot de
overigens logische conclusie, dat deze pers
uiterst gevoelig is voor alles wat met
oorlog en strijd te maken heeft. De actie
der Nederlandse troepen op Java en Su
matra is als een bom ingeslagen en 'het is
duidelijk'te merken, dat de mogelijkheid
van vijandelijkheden in Indië in het bui
tenland tot nu toe niet serieus aanwezig
is geacht, behalve misschien in regerings
kringen te Londen en Washington, die
nauwkeurig en van uur tot uur op de
hoogte werden gehouden van de steeds cri-
tieker wordende situatie. Men heeft blijk
baar te veel op de UNO gehoopt. Men heeft
zich niet gerealiseerd, dat er overal ter we
reld een oorlog kan uitbreken, zonder dat
de UNO zelfs ook maar een kans krijgt,
tussenbeide te komen. Men heeft zich ver.
der ook niet gerealiseerd, dat de Neder
landers, die hun reputatie van bij uitstek
vredelievend volk door de jaren heen heb
ben verheven tot een lichtend voorbeeld
voor de wereld, in staat zouden zijn hun
geduld te verliezen en naar de wapens te
grijpen. De reserve, waarmede de wereld
pers over het al of niet gerechtvaardigd
zijn van de actie in Indië spreekt, duidt er
op dat weinigen buiten Nederland ervan
overtuigd zijn. dat geen andere weg meer
open stond. Dat is een veeg teken voor de
stemming, waarin het buitenland de actie
beschouwt. De gevoeligheid van het Ame
rikaanse publiek vooral voor alles wat
zweemt naar bruut krachtsgebruik en on
rechtvaardigheid, schept de kans dat Ne
derland in de Verenigde Staten veel van
zijn goodwill zal inboeten. De Amerikaan
kan er eenvoudig niet bij', dat uitgerekend
de Nederlander in Veiligheidsraad en in
ternationale verstandhouding de kampioen
voor rechten, vrijheden en vrede der vol
ken juist in dit tijdsbestek resoluut
grijpt naar een machtsmiddel, dat hij heette
te verafschuwen: de wapenen. De Ameri
kaan weet waarschijnlijk weinig af van
alles, wat zich in Indië als voorspel tot
deze strijd heeft afgespeeld. Maar hij weet
des te beter, dat er op dit ogenblik gevoch
ten wordt en dat de in Amerika voor de
strijd tegen Japan opgeleide mariniers ge.
bruikt worden tegen de Indonesiërs, die
gerekend worden tot de volken, die door
Japan werden onderdrukt en mishandeld.
Hij weet bovendien uit de legerberichten,
dat de Nederlanders Amerikaanse vlieg
tuigen en Amerikaanse vaartuigen gebrui
ken.
Sommige Amerikaanse bladen schrijven,
dat het schokkend is te moeten constateren,
hoe niet aan de UNO, doch aan de wape
nen de kans gegeven is om een koloniaal
probleem op te lossen. De Engelse News
Chronicle betwijfelt, of de wereldopinie
„ja" zal kunnen zeggen op de Nederlandse
vraag: „Steunt gij deze actie, die volgens
ons gerechtvaardigd is?" De Times, nuchter
en beheerst als altijd, kan toch niet nalaten
op te merken dat het nog valt te bezien, of
de militaire actie, na zolang en geduldig
gedragen provocaties, die resultaten zal af
werpen welke door de Nederlandse rege
ring worden nagestreefd. Zowel in linkse
als rechtse bladen in Engeland en Amerika
overheerst de grote teleurstelling naar
gelang de politieke kleur der bladen va
riërende van gematigd tot heftig over
het feit, dat de wapenen boven de diplo
matie zijn verkozen en dit is tekenend voor
de mentaliteit, waarin men in het buiten
land komt te verkeren naar gelang de om
vang en de draagwijdte der „politiële
maatregelen" duidelijker wordt. Men
vreest een algehele débêcle van de vredes
wil over heel de wereld, nu een der meest
vredelievende volken een zo duidelijk ant.
woord heeft gegeven op de vraag, of oorlog
wel ooit noodzakelijk kan zijn om vrede te
vestigen. Bovendien is men uiterst bezorgd
voor een schipbreuk van de orde en rust in
geheel Azië, nu het op een "ha grootste Mo
hammedaanse land in een strijd met het
Westen is gewikkeld.
Het is wel duidelijk dat de stap, die de
Nederlandse regering Zondag gezet heeft,
van de grootste betekenis is geweest voor
de internationale verhoudingen. De aan
dacht der wereld concentreert zich niet
voor niets op Java en Sumatra. Het is geen
ondergeschikte aangelegenheid meer, maar
een zaak van de eerste orde. die de hele
wereld aangaat. En 't is juist daarom zo be
treurenswaardig, dat Nederland in deze
zaak een rol speelt, die heel gemakkelijk
als die van een oorlogsdrijver en agressor
kan worden voorgesteld.
Nederland was tot nu toe in de ogen van
het buitenland de mogendheid, die in de
algemene tendens van „Azië aan de Azia
ten" en „liquidatie van het koloniale stel
sel" zich opmaakte een bezielend voorbeeld
van lankmoedigheid en edelmoedigheid te
geven. Die reputatie verplichtte Nederland,
méér concessies te doen dan de republiek
en zich meer offers te getroosten dan de
Indonesiërs. Thans is het tegenovergestelde
gebeurd. Het buitenland heeft een Neder-
De radio geeft Donderdag
HILVERSUM I. 301.S M.
7. 8, 13, 19. 20 en 22 30 uur: Nieuws: 7.15 Gymn
7 30 Gebed: 7 45 Bachmuziek: 8.15 Gram.pl.: 9 00
Russische orkestwerken; 10.00 Muziekcorps Le
ger des Heils: 10.15 Morgendienst; 10.45 Orgel;
11.00 Ziekenbezoek: 11.45 Gram.pl.: 12.00 Ange
lus; 12.03 Cello; 12.30 „Fantasia"; 12.55 Zonne
wijzer; 13.20 Welk boek'; 13.45 Voor de Vrouw;
14.00 Hollandtasextet; 14 40 Voor de Vrouw; 15.00
Gram pi 15.30 Frans programma; 16.00 Bijbel
lezing; 16.45 Kwartet van Haydn; 17.00 Gemengd
koor; 17 30 Omroeporkest; 18.30 Strijdkrachten;
19 15 Amusementsorkest; 19.30 Actualiteiten:
19 45 De R.V.D. antwoordt; 20.05 Proloog; 20.15
Tussen de Vierdaagse; 21.00 Orgel; 21 30 De vaart
der volken; 21.50 Met band en plaat; 22.00 We-
reldjeugdconferentte te Oslo; 22. ;5 Overdenking;
23 00 Gram.pl 23.15 Schaaktouronoi Hilversum;
23 25 Gram.pl.
HILVERSUM II, 414.5 M-, 218 M. en 1875 M.
7, 8. 13. 18. 20 cn 23 uur: Nieuws; 7.15 Gymn.;
7.30 en 8.15 Gram.pl.8.45 Strijkorkest; 9.15 Mor
genwijding. 9.35 Arbeidsvitaminen; 10.30 Voor de
Vrouw; 10.35 Fritz Kreisler; 10.50 Kleutertje
luister; 11.00 Gram.pl.; 11.20 Opera- en operette
muziek; 12.30 In "t spionnetje; 12.35 Plano en
zang; 13 15 Musette-orkest; 13,45 Bioscooporgel;
14.00 Russische muziek;* 14.20 Brahmsconcert;
15.00 Voor zieken; 16.00 U kunt het geloven of
niet; 16.05 Reprises; 17.00 Kaleldoscoop; 17.20
Wat wil je worden?; 17.30 Skymasters; 17.50 Rijk
overzee; 18.15 Sportpraatje; 18.30 Piano-duo;
19.30 Hij en zij; 20.05 Voor vacantiegangers;
20,10 Reportage; 20.15 Kamerorkest; 21.15 Ro
mantische pianomuziek; 21.30 Hoorspel „Het
hoofd in de strop"; 22.30 Metropole-orkest.. 23.15
Gram.pl.
landse desillusie beleefd. Dat is, afgezien
van alle politieke en economische conse
quenties van deze aangelegenheid, betreu
renswaardiger dan welke andere ontwikke
ling ook. Want de positie van Nederland
in de wereld is meer dan ooit afhankelijk
van wat het buitenland denkt en doet. Of
die positie sterker zal zijn wanneer de wa
penen in Indië de tegenstand hebben ge
smoord en in de ogen van de wereld het
gerechtvaardigde nationalisme zal zijn ge
kerkerd, is een grote vraag, die in het licht
van wat de wereld altijd als de ideële
grondslag van macht en aanzien heeft ge
huldigd, ontkennend zou moeten worden
beantwoord. Want zulke macht en aanzien
steunen slechts op recht en vrijheid voor
allen, en die twee worden, in het oog van
het generaliserende buitenland, in Indië
beledigd. J. L.
Een tcetennehappelffk
opgeboutcd produet J
SNEL BRUIN
VETVRIJ. AFWASBAAR
VEILIG DOOR LICHTFILTERS
KOEL OP DE HUID
ZONNfiBBAXD CRÈJIE
F 1.15 per tube
Kinderen vonden buisjes
met gevaarlijke vloeistof
Aan de Nieuwendammerdijk, aan de
overzijde van het IJ in Amsterdam, von
den spelende kinderen enige dozen met
kartonnen hulzen. De hulzen bevatten
glazen buisjes. De kinderen maakten de
buisjes open en kregen de zich daarin be
vindende vloeistof over hun handen, waar
door terstond grote blaren ontstonden. Een
broer van één der kinderen nam de dozen
met inhoud mee en liet de vloeistof on
derzoeken. Het bleken Duitse hulzen met
„Gelb Kreuz Kampfstoff" te zijn, vermoe
delijk een soort mosterdgas.
Prinses Juliana heeft een bezoek gebracht
aan de tentoonstelling „Het Kind en zijn Spel"
in de Bijenkorf te Amsterdam,
Vier jaar gevangenis geëist
tegen Duitse plunderaar
Begin April werd Venlo opgeschrikt door
enige brutale diefstallen, waarvan al spoe
dig bleek, dat ze door Duitsers gepleegd
waren. In de nacht van 11 April wist de
gealarmeerde grenswacht haar slag te slaan
toen één der daders werd aangehouden,
waarna de Venlose politie vervolgens een
complot, waarin verschillende personen
betrokken waren, wist te ontwar t en.
De officier van justitie te Roermond eiste
tegen de 27-jarige G. F. H., mijnwerker uit
Gelsenkirchen, hoofddader van de grote
diefstal in een coöperatiewinkel, 4 jaar ge
vangenisstraf. De uitspraak zal over 14
dagen plaats hebben.
Waar komt de
Oudheidkamer
Enige tijd geleden hebben wij al mede
gedeeld dat binnenkort begonnen zal wor
den met opgravingen op het terrein van het
Oude Slot te Heemstede. Aanvankelijk was
alleen het voornemen de Romaanse brug te
restaureren.
Thans vernemen wij evenwel dat de plan
nen veel verder reiken. De slotgracht zal
worden uitgegraven, waardoor het mogelijk
wordt een mooie waterpartij te maken,
en bovendien wordt dan bereikt dat de
In de nieuwe kunstzalen Frans Heerkens
Thijssen, Plein 13 te Haarlem, wordt van
12 tot 26 Juli een tentoonstelling gehou
den van schilderijen en tekeningen door
Maria van Regteren Altena en Oscar
Mendlik.
Eerstgenoemde kunstenares is de oudste
van de groep der Amsterdamse „Joffers",
die allen figuren van betekenis werden in
de schilderswereld. Heel vaak directer en
gedurfder dan menige mannelijke confra
ter. Ik zeg dit met overtuiging. Ook mej.
v. Regteren Altena bezit het knap schets
matige, waarin, om het eens paradoxaal te
zeggen, Coba Ritsema als „voorman" der
groep uitmuntte. Ieder dezer Joffers heeft,
naast wat haar aan de anderen bindt, een
eigen karakter. Te zamen vormen zij een
duidelijk afgescheiden groep. Binnen haar
kring treedt niemand en zij treden niet
daar buiten. We moeten het maai' eens
ruiterlijk bekennen, dat deze Joffers heel
wat in haar mars dragen en dikwijls ver
rassend knappe dingen maken.
Mej. v. Regteren Altena heeft een fraaie
toets, licht en gemakkelijk. Zij maakt vaak
typisch vrouwelijke dingen met een typisch
mannelijke kracht. Soms, als in „de Stil" is
er (in de linkerhoek) een fragmentje, dat
aan Coba Ritsema doet denken, doch dan
schildert zij op hetzelfde doek op eigen
manier in koele tonen verder.
Haar beste doek is ongetwijfeld „het
„Duinrust" eerst in October
gereed als marine-hospitaal
Het gebouw voor R.-K ouden van dagen
..Duinrust" te Overveen, dat, na tot interne
ringskamp voor politieke delinquenten gediend
te hebben, ten behoeve van de Koninklijke Ma
rine gevorderd werd, zal niet, zoals aanvanke
lijk in de bedoeling lag, in Augustus als ma
rine-hospitaal ln gebruik genomen kunnen wor
den.
De strenge winter, de materiaal- en de per-
soneelschaarste hebben de Rijksgebouwendienst
verhinderd de omvangrijke verbouwingen en
herstelling in de oorspronkelijk aangenomen tijd
uit te voeren.
Men vermoedt, dat de opening van het hospi
taal eerst In October kan plaats hebben. Wel
zal per 1 Augustus een „kernbemanning" haar
intrek in „Duinrust" nemen ter behartiging van
de huishoudelijke dienst.
Zoals men weet,# zal het gebouw, dat 170 pa
tiënten kan opnemen, slechts ter tijdelijke ver
vanging van het door de Duitsers verwoeste
marine-hospitaal te Nleuwediep dienen. Het ligt
in de bedoeling een nieuw gebouw met een ca
paciteit van ongeveer 350 bedden te Den Helder
neer te zetten. Tot zolang moet men zich met
„Duinrust" behelpen.
Knecht vermoordt 2-jarig
dochtertje van zijn patroon
Aanslag op de moeder
mislukte
Nadat de landbouwer H. Dijkstra te
Edam gistermorgen naar de markt in Pur-
merend was vertrokken, heeft zijn 51-
jarige knecht J. V. het twee-jarig doch
tertje van zijn patroon met een mes van
het leven beroofd. Daarna sloeg de dader
de moeder van het meisje met een stuk
ijzer op het hoofd, waarna hij haar met het
mes te lijf wilde gaan. De vrouw wist zich
echter te verweren en het mes machtig te
worden. Zij snelde naar de buren, die de
politie waarschuwden. Twee uur later
werd de dader, die zich in het riet langs
het IJsselmeer had verscholen, ge
arresteerd.
De vrouw van de landbouwer is met een
hersenschudding in een ziekenhuis opge
nomen.
Hoedje", een geestig Frans getint schilderij,
gevoelig, modieus zonder vals sentiment.
Meestal zijn haar kleuren koel, sober.
In „Pioen" schemert de bloem tegen de
rust van zulk een koel-grijze achtergrond.
Door die grijzen dartelen hier en daar inge
houden kleuren, geel, blauw, rood in vele
variëteiten, en nooit zijn ze uitbundig.
Deze eigenschap geeft aan haar werk
distinctie. Het is soms voornaam als in
„Tulpen", geestig als in „Boeken" en zeer
fraai van kleur als in „Bloemen in bruine
vaas".
Tussen deze mooie dingen is „Schemer"
verdwaald geraakt. De schilderes doet goed
dit ding weer terug te leiden op de weg
naar 't atelier.
„Het Hoedje" verdient een vaste plaats
in een museum, het representeert de kun
stenares voortreffelijk.
Oscar Mendlik.
Oscar Mendlik's reputatie als schilder
van de zee is zodanig gevestigd, dat we met
een compliment slechts in herhaling vallen.
Ik kende hem aanvankelijk van een Böck-
lin-achtig schilderij, dat in een zeer oud
nummer van Studio was gereproduceerd.
Daarin vertoonde hij een romantiek van
internationale allure, ietwat poëtisch-sen-
timenteel, maar interessant. Ik weet niet of
dit zijn enige uiting van romantiek was,
wèl weet ik, dat er van zulk een stemming
op deze expositie niets is te bekennen.
Hij vertoont hier als portrettist-van-de-
zee een zuiver realisme. Hij schildert het
karakter van de zee. Hij ziet als het ware
het skelet-van-de-golf. Ook dat is interes
sant. Hij ontleedt niet alleen het karakter
van de zee, maar bestudeert ook haar
rythme, haar veelzijdige eentonigheid, haar
eentonige veelzijdigheid zonder meer: ik
ken geen schilder van de zee, die juister
dan Mendlik het element weet te peilen, de
atmosfeer weet te geven en met zulk een
observatievermogen als hij het oneindige
weet te suggereren. Zonder twijfel is de
zee zijn beste model. Het is verklaarbaar,
dat deze schilder naast de studie van het
karakter der zee ook de psyche van de
mens wil bestuderen.
Ook dèt doet hij met goed resultaat. Zijn
handen op zijn portretten niet de sterkst-
geschilderde détails, de koppen zijn uitste
kend van facture. In een beeltenis als
„portret van de Heer H. C." dringt zich de
noodzakelijkheid ener gelijkenis aan ons
op.
„Nineke" is het best. Dit is een pittig
ding, uitstekend van modelé, een als een
bloem uit de fond opbloeiend kinderkopje.
Een schilder als Mendlik, met zulk een
vrije vlucht van het talent, moest nooit
gebonden zijn aan de manier of de compo
sitie. Mij dunkt, dat hij slechts ongaarne
zich laat richten of begrenzen, getuige
hiervoor het doek waarop een musicerende
familie is afgebeeld.
Staat men voor zijn „Buiïg weer" met
de fraaie donkere lucht, en de onheilspel
lende deining van het water, en kijkt men
dan naar de musicerende familie.
Oscar Mendlik is zeeschilder bij uitne
mendheid en weet als portretschilder heel
wat te bereiken.
Ik mis op deze expositie zijn portret van
wijlen de eerbiedwaardige Haarlemmer
Ten Boom. een van zijn beste werken naar
mijn mening.
HERMAN MOERKERK.
Wild-West in Biervliet
Toen bij de hofstede van de gebroeders
De Regt te Biervliet een gepantserde
smokkelauto niet stopte na sommatie van
C.C.D.-ambtenaren, openden dezen het
vuur. De inzittenden schoten terug, waar
door een van de controleurs in de hand ge
raakt werd. De smokkelauto ontkwam.
fraaie brug meer tot haar recht komt.
Voorts wil men de muren van het slot bloot
leggen en ongeveer een meter boven de
grond optrekken, zodat een duidelijk beeld
verkregen wordt van de vroegere indeling
van het kasteel. Het voorplein zal dan in
ere hersteld worden, evenzo de poort. Ten
slotte staat het herstel der bijgebouwen
nog op het verlanglijstje.
Grootse plannen dus voor Heemstede.
Dezelfde methode is indertijd gevolgd bij
de Abdij van Egmond. Ook daar zijn de
oude muren ongeveer een meter boven de
grond opgetrokken.
De plannen van het Oude Slot zijn al
lang hangende. De moeilijkheid was steeds
de eigendomsquaestie van de grond. Inder
tijd zijn er onderhandelingen gevoerd tus
sen de gemeente Heemstede en de eigena
resse die toen evenwel geen resultaat had
den. Wij vernemen dat er nu opnieuw on
derhandeld wordt en bovendien dat er nu
kans is, dat het wel tot een overeenkomst
zal komen.
Er zijn ook plannen om in Heemstede
een oudheidkamer te openen. Voor de huis
vesting was onder meer gedacht aan de
Dorstige Kuil aan de Koediefslaan. „Monu
mentenzorg" heeft het-gebouw bezichtigd,
maar haar conclusie was, dat er geen reden
was het te zetten op de lijst van monumen
ten die beschermd moeten worden. Sinds
dien is het denkbeeld gerezen de oudheid
kamer onder te brengen in de gerestau
reerde bijgebouwen van het Oude Slot.
„Monumentenzorg" heeft aan Heemstede
toegezegd de voorwerpen van historische
waarde die bij de opgravingen van het
Oude Slot gevonden worden in {le oudheid
kamer te plaatsen. Men hoopt dat interes
sante dingen naar boven zullen komen.
Intussen zijn er al verschillende dingen
die voor plaatsing in de Oudheidkamer in
aanmerking komen.
Men weet dat enige tijd geleden een
oudheidkundige vereniging in Heemstede
is opgericht. Hoewel nog weinig propagan
da is gemaakt voor werving van leden,
hebben er zich al meer dan 100 aangeslo
ten.
KAAGWEEK GEËINDIGD
„Als er maar wind staat, dan zul je die
Friezen eens zien", was de populaire ver
klaring voor de minder gunstige resultaten,
die de noorderlingen tot dusverre in de
Holland-Friesland Regenboog-ontmoeting
behaald hadden. Gisteren stónd er wind,
een flinke bries uit het Zuid-Oosten en
tóch verloren de Friezen ook het laatste
der drie gevechten.
Maar ze hadden wel pech. Van der Zij pp
was met Theunissen mooi vroeg weg,
té vroeg, want de toren nodigde zowel de
Fries als de Hollander uit, opnieuw te
starten. En toen kwam het: v. d. Zij pp
gooide zijn roer om en raakte de „Eelko"
van Bergsma, die onmiddellijk zijn pro-
testvlag hees (was dat wel nodig? Dé Fries
moest tooh terug!) Met dit protest tegen
zich, trok van der Zij pp zich terug, zodat
het Friese team nog slechts uit vier boten
bestond, Theunissen startte wèl voor de
tweede maal, doch kwam met zijn grote
achterstand verder in het stuk niet voor.
Intussen had de Hollander Vial de kop
genomen, met direct op zijn hielen Gerlofs
(Fr.), Bergsma (H.). de Wit (H.), dan weer
drie Friezen en twee Hollanders. Gaande
weg liep Vial's „Dolfijn" wat verder uit en
na de eerste baan was de situatie slechts
zoverre veranderd, dat Gerlofs zijn
tweede plaats aan Bergsma moest afstaan,
twee Hollanders aan kop dus!
De strijd werd fel en fanatiek, vooral op
het nèt bezeilde rak van de Dieper Poel
naar het Norremeer, maar Vial gaf zijn
achtervolgers geen schijn van kans meer.
Wel veranderde in de achterhoede de
stand van zaken nog al eens; zo zagen we
Van der Velde twee. drie plaatsen naar
voren komen. Hendriks zakte af, doch
haalde later weer wat op. In deze vol;
orde gingen de Regenbogen door de finish:
1. Vial (H.), 2. Bergsma (H.), 3. Gerlofs
(F.), 4. Vrolijk (F.). 5. Van der Velde (H.)
6. De Wit (H.), 7. Hendriks (F.), 8. Oppen
huizen (F.), 9. Theunissen (H.) Het totaal
aantal punten, dat behaald werd was Hol
land 32.1 en Friesland 22, de eindstand van
deze dertiende ontmoeting is nu 95,3-
in het voordeel van Holland. De Friezen
wonnen tot dusverre negen maal, de Hol
landers vier maal.
Draken-zege.
De tweede en laatste drakenwedstrijd
tussen De Kaag en Burnham werd weer
een enorme overwinning voor de Neder
landers, die, toen bij de eerste boei de En
gelsen te lang talmden niet het hijsen van
de ballon, samen wegliepen en een uur la
ter finishten, toen de Engelsen nog in geen
velden of wegen te zien waren. Tims werd
eerste, Vollebregt tweede.
Bij de open wedstrijden op de laatste da|
behaalde Hendriks uit Sneek in de Regen
boogklasse de eerste Friese overwinning.
In de tweede afdeling triomfeerde Leen de
DE VIERDAAGSE
Panda en de Meestervlieger
3. „Hier is mijn werkplaats!" zei de vlie
ger en opende de deur van een soort ga
rage. „Hier maak ik mijn machine wan
neer hij onklaar is, hier ontwerp ik mijn
uitvindingen en hier test ik lieden, die
vliegenier willen worden. Dat is buiten
lands en betekent eh.... nu ja, U zult het
wel merken. Ziet U die stoel daar! Gaat U
daar maar in zitten en houd U stevig vast!
Ik ga eens proberen of U flink bent! Als U
dat niet bent, kan ik U niet gebruiken,
voelt U wel? Ik moet een erg flink iemand
hebbenwant ik wil een nieuw record
gaan vestigen.Zo, zit U? Houdt U zich
Zegetocht door Huizen, Eist en Valburg
nenten de veteranen Dinkhuizen en v. d.
Ka, die aan hun 23e Vierdaagse beginnen.
Maar ook huismoeders liepen mee met de
gang van de getrainde wandelaarster. Zij
allen zijn één van wil in de komende dagen,
zij hebben het zelfde doel voor ogen, die
ouderen en oudjes evenals de jongelui in
de al dan niet flatteuze clubcostuumpjes,
evenals de militairen, die we in kleine
groepjes tussen de burgers door opmerkten,
de Friezen en Friezinnen, die een aparte
sfeer brachten in deze lange en veelkleurige
stoet door in Fries costuum te verschijnen,
de Leidse studenten, die zelfs de traditie
van hun fraaie, maar wanne Napoleontische
uniform en hun wapperende pluimen niet
prijs gaven, al vallen de mussen van de
hitte in zwijm van de daken, de mijnwer
kers. met een speciaal applausje begroet,
de padvinders, de als i.iscomannetjes uitge-
dosten, de matroosachtigen, zij allen zullen
onder het voor deze 31e Vierdaagse uitge
geven parool „Naastenliefde" trachten,_ hun
goede conditie en hun marsvaardigheid te
bewijzen.
De eerste dag, de bekende Betuwe-tocht,
is voor de duizenden deelnemers, vooral
voor de nieuwelingen een beproevingsdag
geworden. De hitte was overweldigend;
reeds in de eerste ochtenduren brandde de
zon op de kale wegen van de Betuwe en
ook op de Waaldijk kwam hoogst zelden
een fris windje de deelnemers afkoelen.
Toch was de tocht door de Betuwe, door
Ruim zevenduizend wandelaars wandelden Huizen. Eist en Valburg een ware zege-
tocht. De bevolking leefde mee en was gul
met fruit, vruchtendrank en chocolade
melk. Het leek weer het goede land van
vóór de oorlog. Onoverzienbare rijen wan
delaars, allen in een uitstekende stemming
trokken van Eist naar Valburg, vanwaar
alle groepen tesamen één route volgden.
Gestart waren 6772 deelnemers, waaron
der 1318 militairen en 596 geüniformeerde
mannen van het overheidspersoneel, voor
namelijk van politie en P.T.T. De eerste
wandelaars vertrokken omstreeks 5 uur in
de ochtend en om 13 uur waren de eerste
55 km-lopers reeds binnen. De warmte
heeft vele slachtoffers gemaakt, voorna
melijk doordat velen onderweg te veel
dronken. Volgens de chef van de genees
kundige dienst was deze dag een der warm
ste. welke de wandelaars de laatste jaren
hebben moeten doormaken. In totaal' zijn
er 140 ambtenaren in uniform uitgevallen,
waarvan 'het merendeel politiemannen. Bij
de burgers vielen uit 25 dames en 23 heren.
188 totaal. Zo'n groot cijfer op de eerste dag
van de Vierdaagse is nog nooit bereikt,
doch men moet in aanmerking nemen, dat
er ook nog nooit zo'n groot aantal nieuwe
lingen heeft ingeschreven als dit jaar.
Vandaag gaat de tocht naar hét Maas-
Waal-gebied met als hoofdcentra Druten
en de beroemde wandelplaats Wijchen.
Schaken
Tournooi van „De Rochade"
vordert goed
Het zomerschaaktournooi van ..De Rochade"
maak-t goede vorderingen en ln de meeste groe
pen is er reeds tekening in de strijd. Vrijdag
avond is bestemd voor het spelen van afgebro
ken en achterstallige partijen en daarna zal men
een juist overzicht van de standen en kansen
kunnen krijgen.
De uitslagen van de derde ronde luiden:
Hoofdklasse: J. Blokker-J. v. Dijk Vy-V, S.
Bonkenburg-W. Miedema 0—1, A. Herfst-J. Bon-
kenburg 14Vi
le klasse; P. Rotteveel-M. Hovinga 0—1; H. J.
v. Es-W. J. Jolink 0—1; K. Kas-W. Mantel 1—0;
J. D Ravensbergen-K Kas Vi
2e klasse: mevr. Maljaars-j. C. v. Vliet 0—1;
mevr. Mazirel-A. Soeteman 1—0; j. v. d. Berg-
W. C. Hoos Vj—Vi: j. v. d. Moot-j. Peen i—0: G.
v. Egmond-P, ln den Berken 0—1; D. Pardoen-
j. A, Soeverein W-Vi.
3e klasse: F. v. Wonderen-J. J. Mölman 'i—Vi',
F. v. Wonderen-F WIJdoogen 1—0; F. Wijnands-
F. v. Tongeren 1—0; K. de Vries-J, Boeré 0—1;
N. J. W. Hoogland-C. v. Bodegom 1—0,
gisteren weg van de startlijn voor de wan
deling die in de wandeling de Vierdaagse
heet, maar die, gezien de afstand, die af ge
wandeld wordt, zeker geen „wandelingetje"
is. De militairen die meewandelden, wer
den onderweg gecontroleerd of een gedeelte
van hun bagage nog niet weggewandeld
was.
Weer is Nijmegen het lokkende middel
punt, een kleine week lang, voor de duizen
den, die onze natuurlijke wijze van voort
bewegen, het wandelen, verheven hebben
tot ontspanning en gezondheid brengende
sport. „Natuur gaf ons een motor mee, van
't allerbeste merk", aldus luidt de aanhef
van het marslied der Vierdaagse en bij het
begin van de 31e Vierdaagse is gebleken,
hoe groeiend het aantal is diergenen, die
de capaciteit, van deze door moeder natuur
beschikbaar gestelde motor hebben ontdekt.
Onder de individuele wandelaars vielen
weer op de beroemde sportopa's der Vier
daagse. de onverwoestbaren, met als expo-
goed vast? Zult U niet schrikken? Zult U
rustig doorademen? Daar gaat-ie dan!"
Panda had nieuwsgierig naar het gepraat
van Oehoe geluisterd en ivas op alles voor
bereid. Maar toch schrok hij verschrikke
lijk toen de vlieger de stoel waarin hij zat
begon rond te draaien..,.
Wit uit Zaandam, winnaar van de wissel-
prijs een zilveren Regenboogjacht
werd Wiego Bergsma uit Vouburg, die er I
in 1942 ook al beslag op had gelegd.
SCHMITZ ONBEDREIGD ééN.
De Haarlemmer Schmltz heeft met de „Argus"
bij de zestien quadraattneters de hoofdprijs in
de wacht gesleept, iets wat degenen, die het ver-
loop van de wedstrijddagen hebben gevolgd, niet
zal verbazen, want Schmltz was heer en meester
ln zijn klasse.
Bij de Draken heeft de Heem9tedenaar Jon
ker met de Joy de hoofdprijs net zijn neus
voorbij zien gaan. Een hard gelag voor hem,
want hij had evenveel punten als Vollebregt,
alleen had de laatste zijn punten vla een eerste
prijs méér bijeen gegaard.
Drie oorlogsschepen naar
West-Indië
i
Het vormingsschip voor adelborsten,!
Hr. Ms. „Van Kinsbergen" is heden onder)
commando van kapitein-luitenant ter zeej
W. F. van Vreeswijk voor een verblijf van
drie maanden naar West-Indië vertrokken.
Het schip werd voor het vertrek uit Nieu-
wediep geïnspecteerd door de comman
dant Zeemacht in Nederland, schout-bij
nacht J. J. L. Willinge. Twee onderzeebo
ten, de „Zwaardvisch" en de O 23 met als
flottieljecommandant luitenant ter zee der
le klasse J. F. Drijfhout van Hoog, zijn
gisteren uit Rotterdam vertrokken, even
eens voor een oefentocht van drie maan
den in de West-Indische wateren. De „Van
Kinsbergen" en de onderzeebooten zullen
elkaar buitengaats ontmoeten om de reis
gezamenlijk te maken.
Staking van landarbeiders
in Oostelijk Groningen
In Oostelijk Groningen is een landarbef-
dersstaking uitgebroken. De bij de E.V.C.
aangesloten landarbeiders, die in de ge
meenten Beerta en Finsterwolde bijna 90
procent van het totaal aan landarbeiders
zouden uitmaken, weigeren te werken on
der de collectieve arbeidsovereenkomst van
1 Mei 1947, daarbij het loon op 64 cent per
uur werd vastgesteld. Deze collectieve ar
beidsovereenkomst werd ondertekend door)
de zes bij de Stichting van de Landbouw i
aangesloten landarbeiders- en boerenorga-; -
nisaties.
De bij de moderne landarbeidersbond en 1
bij het Christelijk Nationaal Vakverbond)
aangesloten landarbeiders nemen niet aanl
de staking deel.
Sinds Maandag ligt het oogstwerk stil in c
een aantal gemeenten. Verder wordt door
enkele E.V.C.'ers gestaakt in andere plaat-;
sen. Veel boeren, sommigen met bedrijven
van 50 ha en meer, zien geen kans de oogst-
werkzaamheden te verrichten. Op sommige
plaatsen zijn geïnterneerden en strafgevan-
genen met de meest dringende werkzaam- s<
heden begonnen. Naar schatting zijn onge- ei
veer 2000 landarbeiders in staking.
Nederlandse kansen voor de
Lelpzlger Messe
Er is sprake van, dat gedurende de Leip-
ziger Messe van 2 tot 7 September ook door
een beperkt aantal Nederlandse firma's
kan worden geëxposeerd. De firma's, welke
van deze gelegenheid gebruik zouden wen
sen te maken, worden verzocht zich zo
spoedig mogelijk in verbinding te stellen)
met de Economische Voorlichtingsdienst,
Bezuidenhoutsweg 125, tel. 720060.
EXAMENS
Hoofdakte. Te Haarlem zijn voor de hoofd*
akte geslaagd; H. P. Beekelaar, F. de Jong. F.
Dlrtonaat, N. de Geus en N. de Mets
Voor het gedeete B: C. C. Deutekom, R. A,
C. Kordaim, R. Rijning, J. P, J. Woudman en J,
Zaadnoordijk.
Handenarbeid. Te Haarlem zijn voor d«
akte Handenarbeid geslaagd de dames: G. A.
Meerman. I Kortihof. A. M, Janssen, M. S. van
Deth, F. J. den Buitelaar, C. J. de Bruin, J. B,
Bros. M. E. Bom, A. M. van Rees, G. D. Fagel,
Afgewezen werden 5 candidaten.
UIT DE PARTIJ VAN DE ARBEID
GETREDEN.
Mr. G. H. Slotemaker de Bruine, oud
directeur van de Dr. Wiardi Beckmanstich-
ting, heeft bedankt als lid van de Partij
van de Arbeid.
WAAKT OVER UW HOND!
De Sophia-vereniging tot bescherming vaï
dieren vestigt er de aandacht op. dat zich ge
vallen hebben voorgedaan van ziekte van Well
bij honden tengevolge van het drinken
ter uit of het zwemmen ln de vijvers van par
ken.
d.
Kli
Lie
Parlementair speelgoed. Aneurin Bevan,
Engelse minister van Gezondheid, heeft op
een picnic van de mijnwerkers uit Northum
berland verklaard, dat aan het bestaan van
het Hogerhuis een eind gemaakt zal worden,
indien het tegen de wil van het volk durft r
in te gaan. Hij achtte het echter niet nood-i
zakelijk het Hogerhuis geheel op te heffen,
„wij zouden het het bezit van een stuK
speelgoed kunnen laten".
Geen vijanden. In een dagorder heeft admiraal v
Pinke gezegd: „Ik draag u op te bedenken,!
dat het volk in deze gewesten onze vijand I<
niet is en Ik verwacht van u, dat gij u zult!F
onthouden van alle daden, die buiten mili-
taire noodzakelijkheid, de bevolking kunnen I
kwetsen of leed berokkenen".
Waarschuwing. De Italiaanse premier, Alcide d« C
Gasperl, heeft de bevolking van Zuid-Tiroï'8
gewaarschuwd, de zo Juist toegestane autoJTei
nomle niet als dekmantel te gebruiken voor]'2
pogingen om zich bij Duitsland of Oostenrijk "2
aan te sluiten, sin;
Aangekondigde aanslag. De nieuw-benoemda jPr
vice-voorz.itter van de Birmese Interim*?,
regering. Thakln Nu, heeft medegedeeld, daljfie:
Aung-San en de andere vermoorde minister*??
enige tijd geleden gewaarschuwd waren, datj®
er een aanslag op hun leven zou worden ge*
pleegd en dat de secretaris-generaal van da.
anti-fascistische volksvrijheidsbor.d zelfs
namen zou hebben genoemd van degenenJ
die deze aanslag beraamden.
Help. In een rede voor het Congres waarin hij
de economische situatie van Amerika onder
de loupe nam. zei president Truman: „WH
moeten voortgaan andere landen te helpen,
zichzelf te helpen".
Gromyko zakt af. Victor Kravchenko. de RussM A
sehe functionaris, die zich onder de bescher-*^
ming van de Amerikaanse autoriteiten heeft
gesteld, nadat hij vorig Jaar de Sovjet-Rus
sische economische missies in de V. S. van
spionnage had beschuldigd, heeft thans voot
de parlementaire commissie voor on-Ameri-
kaanse activiteit verklaard, dat Sedof, het
toegevoegd hoofd van de Sovjet-aankoop
commissie, lid is van de Russische geheime
politie en de spionnage ln de V. S. leidt,
Sedof was volgens hem nog belangrijker dan
Gromyko,
de
n.M
14 30
Bag:
