Haarlems Dagblad
Nederlandse actie eindigt heden
om middernacht, Javatijd
Republiek neemt voorwaardelijk
resolutie van Veiligheidsraad aan
Dr. v. Mook geeft verklaring
van het Nederlandse besluit
iiliarden
Republiek „bevrijd
van banden"
Grote havenstad voor de inneming
door republikeinen verwoest
Van Kleffens licht
deVeiligheidsraadin
62e Jaargang No. 18700
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Admln. 10724,
14825. Redactie 10600. Directeur-Hoofdredacteur
15054. Bijkantoor H.N., Soendapleln 37. TeL 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, TeL 12713, 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: F >bert Peereboom
Maandag 1 Augustus 1947
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
4,Franco per post 4,50. Postgiro 273107.
Advert-tarieven op aanvraag bjj de Administratie
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
pAUL REYNAUD heeft in de Franse
V Kamer weer eens gesproken over de
enorme bedragen, die de huidige wereld
aan bewapening uitgeeft. Hij heeft het van
ouds bekende woord „bewapeningsrace"
erbij gebezigd. Een nieuwe bewapenings
race is in volle gang. Het totaal der thans
in een jaar uitgegeven millïarden is aan
zienlijk hoger dan in 1938: vlak voor de
tweede wereldoorlog.
Wij hebben daar al eens over geschreven.
Ik kom erop terug omdat het nu te berde
gebracht wordt in verband met de naam
Reynaud. Dit is een onbehagelijke connec
tie, niet omdat deze Franse politicus als een
vechtjas of oorlogvoerder beschouwd moet
worden, maar omdat hij de Franse minis
ter-president was in 1940, toen Frankrijk
onder de Duitse stormaanval uit het Noor
den bezweek. Het wekt een herinnering, die
ons veel te zeggen heeft.
In Mei heb ik over het onderwerp ge
schreven onder de titel „De Grote Ver
spilling". Dat gebeurde toen naar aanlei
ding van becijferingen'van de Amerikaan
Hanson Baldwin, militair expert van de
New York Times. Hij had berekend dat in
dc huidige wereld „op vredessterkte" ne
gentien millioen man onder de wapenen
zijn in veertig staten, die gezamenlijk twee-
en-tachtig milliard gulden in een jaar aan
bewapening uitgeven, hetgeen vijf-en-twin
tig milliard meer is dan in 1938. Bij zijn
berekening was niet inbegrepen hetgeen
ten koste wordt gelegd, aan de notwikke-
ling van de atoombom, bacteriologische
oorlogvoering, raket-projectielen en andere
nieuwe bewapening. Onze Parijse corres
pondent had er toen juist de aandacht op
gevestigd, dat het uitgeputte Frankrijk
thans 43.6 van de geraamde uitgaven op
zijn staatsbegroting voor militaire doel
einden heeft bestemd, ofschoon velen in
Frankrijk van mening zijn, dat dit ruïneuze
apparaat geen practische betekenis heeft.
Het zou zowel door de Russen als door de
Amerikanen zonder veel inspanning over
hoop gelopen kunnen worden.
Sinds het einde van de oorlog zijn luid
keels en in alle toonaarden de leuzen Her
stel en Wederopbouw uitgebazuind. Velen
pogen ook die tot verwezenlijking te bren
gen. Als het tempo in zo menig land hor
tend is, als het totale resultaat na twee
jaar vrede nog tot weinig blijmoedigheid
aanleiding geeft, als gij u verwondert over
de traagheid in het herstel van een wereld
productie, die vroeger zoveel surplus op
leverde en thans zoveel tekorten toont, is
de verklaring niet ver te zoeken. De uit
eenzettingen van Baldwin, gevolgd door
dergelijke beschouwingen van Reynaud,
tonen immers aan dat negentien millioen
kostbare werkkrachten voor herstel en
wederopbouw daaraan onttrokken zijn voor
het vervullen van militaire dienst" en dat
de begrotingen van veertig landen over
belast zijn met militaire uitgaven. Die
twee-en-tachtig milliard komen dus ook
aan het herstel en de wederopbouw te kort:
evenals de negentien millioen man, in veer
tig landen die gezamenlijk zowel aan ar
beidskrachten als in financieel-economische
'zin enorme oorlogsverliezen hebben ge
leden.
Laat ons wel begrijpen hoe de zaken in
werkelijkheid staan. Als men zich vandaag
in U.N.O.-kringen verheugt over het wel
slagen van zijn beroep op Nederland en de
Indonesische republiek, om de wapenen
neer te leggen, zou men beter doen door dé
algemene toestand eens in ogenschouw te
nemen. Men moet niet te gauw van succes
spreken te Lake Success. Als dit gerommel
in de grote vulkaan inderdaad zou worden
gedoofd, hetgeen nog te bezien staat, waar
zou het dan straks weer kunnen beginnen?
De wereld leeft op een vulkaan: twee jaar
na de tweede wereldoorlog, met negentien
millioen man onder de wapenen, en twee-
en-tachtig milliard aan militaire uitgaven
in één jaar, geaccompagneerd met rede
voeringen en plannen over groots herstel
en wederopbouw.
Menigeen zal zeggen dat het altijd zo
geweest is en dat wij er toch niets aan kun
nen veranderen. Maar dat is niet waar. Het
is niet altijd zo geweest. Het is van kwaad
tot erger gegaan: tot veel erger. En na de
eerste wereldoorlog is nog een wereldbe
weging ontstaan, om het kwaad te stuiten.
Er waren, jarenlang, geestdrift en over
tuiging. Er was een élan. Waar is nu dat
eian? Waar is de wereldbeweging?
Wij kunnen ons gelaten op het standpunt
stellen, dat er toch niets aan te doen is en
dat wij maar moeten afwachten of h'et mis
schien bij geluk nog meeloopt. Als iedereen
zich op dit standpunt stelde, als niemand
„er iets aan deed", als velerlei invloeden
zich niet telkens deden gelden in eindeloze
moeizame pogingen om uitbarstingen te
voorkomen, zou de z.g. beschaafde wereld
in een toestand van permanente oorlog
komen te verkeren en daarin ondergaan. Ik
heb menigeen met gelatenheid over het
vooruitzicht op een derde wereldoorlog
horen spreken. De betrokkenen schenen
dat. gemakkelijker en vlotter te doen dan
zich te interesseren voor acties of pogin
gen, van welke aard ook, om een voort
gezette ren naar de afgrond te helpen voor
komen. Dit heeft mij steeds verwonderd.
Het zal wel aan mij liggen. Misschien is het
een kwestie van temperament. Maar er zijn
mannen van groot gezag geweest, die er
zich ook over verwonderden. Zoals de En
gelse auteur H. G. Wells, die de mensheid
vergeleek met de pinguïns, die intelligente
vogels zijn maar het instinct van collectief
zelfbehoud missen en roerloos, slechts
nieuwsgierig kijkend, op hun stranden blij
ven zitten als hun slachters naderen. Met
dergelijke roerloze belangstelling aan
schouwt de grote meerderheid der. mensen
het naderend onheil ook: een onheil dat
geenszins uit onbedwingbare natuurkrach
ten geboren is, maar van eigen menselijke
makelij.
Het heeft na de eerste wereldoorlog enige
tijd geduurd, eer de beweging tegen nieuwe
oorlog zich met volle kracht ontwikkelde.
Misschien moet dat nu ook zo zijn. Wat haar
uitwerking zou kunnen wezen kan niemand
voorstellen. Grote remmende invloed zou
zij zeker kunnen doen gelden. Moge zij
bijtijds komen en velen in alle landen leren,
verder te kijken dan de toestand van het
ogenblik en ruimer te zien dan de belan
gen van het eigen land. Dit is niet meer
de toestand van v roeger tijden. Deze is er-
Iger en de gevaren zijn oneindig groter.
R. P.
Terugtrekking der Nederlandse troepen
tot de demarcatielijnen als conditie
De Nederlandse ministerraad heeft Zaterdag besloten, aan het beroep dat de
Veiligheidsraad ingevolge zijn resolutie op de Nederlandse regering heeft gedaan,
gehoor te geven en heeft dientengevolge aan Dr. Van Mook de opdracht gegeven,
de order tot beëindiging van de politiële actie te doen uitgaan, en aan mr. Van
Kleffens opgedragen, de Veiligheidsraad van dit besluit op de hoogte te brengen.
Dr. Van Mook heeft gisteravond in een radiorede dit besluit van de regering bekend
gemaakt en tevens medegedeeld, dat de actie te middernacht van 4 op 5 Augustus
zal worden gestaakt. De Nederlandse regering wacht thans af, wat de republiek
zal doen en blijft op het standpunt staan, dat de Nederlandse troepen verantwoor
delijk zijn voor de veiligheid, de orde en de rust in de gebieden die zij beheersen.
De Republikeinse regering heeft bekend gemaakt dat zij volledig instemt met de
resolutie van de Veiligheidsraad, doch dat zij het noodzakelijk acht „ter voorkoming
van nieuwe daden van agressie", dat de Nederlandse troepen tot achter de demar
catielijnen worden teruggetrokken.
Allerwege voldoening
Dc Amerikaanse en Engelse pers uit
zich op een verheugde toon over het be
sluit van de Veiligheidsraad, waarvan zij
een vredelievende oplossing in Indonesië
verwacht. Zij. beschouwt deze beslis
sing als een triomphvoor de UNO
New-York Times) en acht het pres
tige van de Veiligheidsraad door deze
aangelegenheid onnoemelijk gestegen. In
de kringen van de UNO toonde men zich
over het besluit der Nederlandse rege
ring om het beroep van de Veiligheids
raad op te volgen, zeer verheugd en vele
afgevaardigden karakteriseerden de fei
ten als „een overwinning van de Ver
enigde Volken".
De tiueede dochter van ons Prinselijk Gezin,
Irene, wordt morgen acht jaar.
Het woord is aan...._
O. A. Battista:
Slaap is het beste geneesmiddel
voor tobberij, tenminste als ge
het in plaats daarvan doet.
Oost-Indonesië tegen inter
ventie van de Veiligheidsraad
De ministerraad van Oost-Indonesië
heeft zich uitgesproken tegen interventie
van dc Veiligheidsraad betreffende het
Nederlands-Indonesisch conflict, aldus
heeft de Oost-Indonesische minister van
Voorlichting op een persconferentie te Ma
kassar medegedeeld. De ministerraad acht
te een spoedige oplossing van het conflict
noodzakelijk, maar was van mening dat de
oplossing in eigen boezem moet worden
gezocht. In dit verband is een uitvoerig
telegram aan de Ned.-Indische regering
gezonden met het verzoek aan de Neder
landse regering, de Veiligheidsraad dit te
legram te willen voorleggen.
Tjilatjap vormde de eindstreep
De republikeinse regering heeft aange
kondigd, dat zij volledig accoord gaat met
het. voorstel van de Veiligheidsraad tot sta
king der vijandelijkheden. In een verklaring
welke door radio-Djokjakarta werd uitge
zonden, stelde de republikeinse regering als
voorwaarde wederzijdse terugtrekking van
de troepen achter de demarcatielijnen, in
October 1946 vastgesteld. „Teneinde te
waarborgen, dat er geen bedreiging, vrede
breuk of daad van aggressie meer zal plaats
vinden, is het noodzakelijk, dat de Veilig
heidsraad het bevel geeft, dat Nederland
zijn troepen uit de Indonesische archipel
terugtrekt", aldus de regeringsverklaring.
„De republiek doet een ernstig beroep op
de Veiligheidsraad om een door dit lichaam
gekozen commissie te zenden, die zich zal
kunnen overtuigen van de feitelijke toe
stand in Indonesië, zodat een spoedige re
geling van het conflict zal worden mogelijk
gemaakt.''
De republikeinse regering beschuldigt in
haar verklaring voorts de Nederlandse re
gering de overeenkomst van Linggadjati
geschonden te hebben en zegt. alle conse
quenties van het eenzijdig verbreken dei-
betrekkingen te aanvaarden. Bevrijd van
de banden, welke haar bondea in de positie
van deelstaat in de toekomstige Indonesia
sche federatie, hernam de republiek haar
volledige vrijheid van handelen, zodat zij
formeel als souvereine staat in de volkeren-
familie zou kunnen worden opgenomen. De
republikeinse regering was, na ontvangst
van een uitnodiging, bereid vertegenwoor
digers naar Lake Succes te zenden om de
Veiligheidsraad alle vereiste inlichtingen te
geven, zo besluit de verklaring.
Arr.est opgeheven
Zondagmiddag zijn zeven vooraanstaande
republikeinse leiders te Batavia, die onder
Nederlandse bewaking waren gesteld, vrij
gelaten. Tot de vrijgelatenen behoren dr.
A. K. Gani, de republikeinse vice-minister-
president; dr. Mohammed Tamzil, vice-
minister van Buitenlandse Zaken en Mo
hammed Natsir, voormalig minister van
Voorlichting. De Nederlandse bewakers
van de voormalige residentie van dr. Soe-
tan Sjahrir te Batavia, waar de Indonesi
sche leiders werden gevangen gehouden,
zijn teruggetrokken.
Het telegram van de Veiligheidsraad, dat
de tekst der resolutie bevat, is hedennacht
na half twee door radio Batavia in de En
gelse taal naar Djokjakarta uitgezonden.
De uitzending werd hedenochtend vroeg
herhaald.
In verband met de resolutie van de Vei
ligheidsraad, verklaarde een militaire
woordvoerder in Den Haag, dat er sterk
aan moet worden getwijfeld of, wanneer de
I republiek een nieuwe order tot staking der
vijandelijkheden zou uitvaardigen, deze ook
opgevolgd zou worden. In Maart immers is
er ook zulk een bevel geweest, dat weinig
resultaat opleverde.
Dr. Gani, vice-premier van de republiek,
heeft verklaard, dat de republikeinse re
gering waarschijnlijk niet voldoende tijd
zal hebben om de orders tot het staken van
de vijandelijkheden voor middernacht aan
haar troepen door te geven. Dr. Gani was
van mening, dat er moeilijkheden zouden
zijn om de bevelhebbers op de vier repu
blikeinse fronten tijdig te bereiken.
Geen winkelsluiting
Gedurende de feestweek, die tot en met
9 Augustus duurt, is in Haarlem een alge
mene ontheffing van de Winkelsluitingswet
toegestaan.
Nieuwe slachting onder
de Chinezen
De „Nieuwsgier" haalt het Chinese blad
„Sinpo" aan, waarin gezegd wordt, dat in
Tjilimoes ten Zuiden van Cheribon de
tweede grote slachting van Chinezen na
Tangerang heeft plaats gehad: Kort na de
aankomst der Nederlandse troepen aldaar
werden twee tot driehonderd Chinezen
vermoord „hoewel de verhouding tussen
de Indonesiërs en Chinezen te Tjilimoes
altijd goed geweest is, zette de bond van
Islamitische jongeren in critieke dagen de
moordpartij op touw. Hierbij fungeerden
twee Hadjis (Mekkagangers) als beul".
Het communiqué van de Nederlandse Marine meldde Zondag, dat de havenstad
Tjilatjap aan de Zuidkust van Java zonder strijd door de Nederlandse troepen is
bezet. Marine-eenheden landden in het havengebied, terwijl legereenheden van
de landzijde binnenrukten. De stad bleek door de Indonesische troepen grondig
verwoest te zijn en practisch onbewoonbaar te zijn geworden. Er woeden hevige
branden, vooral in de Chinese wijk en de gebieden waar de olietanks liggen. Slechts
enkele havenwijken zijn intact gebleven. Op Sumatra werd Brastagi, 45 kilometer ten
Zuiden van Medan, door Nederlandse troepen ingenomen.
Het legercommuniqué van Nederlandse
zijde deelde gisteren het volgende mede:
West-Ja va: De T.N.I. ontwikkelde enige
activiteit bij Tangerang. Met ingang van 2
Augustus is de treinverbinding Tjikampek
CheribonTegal weer op beperkte schaal
in gebtuik gesteld.
Midden-Java: Aan de Zuidkust is de stad
Tjilatjap bezet. Tjangkirang twintig kilo-
iS'ederlanders
op Madoera?
Volgens republikeinse berich
ten zijn Nederlandse troepen
met zeven tanks en vier vracht
wagens vroeg in de ochtend op
Madoera aan land gegaan.
Hierbij werden zij van de lucht
uit gesteund. Volgens deze be
richten is een vliegtuig door de
Indonesiërs neergeschoten.
De kaart toont het eiland Madoera.
„Onze actie leverde geen gevaar voor de vrededoch
bracht daarentegen de vrede in afgesloten gebieden
Dr. Van Mook heeft gisteravond in een radiorede voor radio-Batavia een uiteen
zetting gegeven van de Nederlandse stap tot staking van de politiële actie in
Indonesië. HU begon zijn rede met het citaat van de uitspraak van de Veiligheids
raad, en herinnerde daarbij aan het Amerikaanse aanbod van goede diensten. De
landvoogd zeide toen:
..Ofschoon de Nederlandse regering overtuigd is, dat in deze aangelegenheid
ten onrechte de tussenkomst van de Veiligheidsraad, overeenkomstig art. 39
van het Charter der UNO werd ingeroepen en de raad door deze resolutie zijn
bevoegdheden te buiten ging door zich te mengen in een interne aangelegenheid
van het Koninkrijk, heeft zij niettemin besloten om het daarin vervatte beroep
gehoor te geven. Zij wil daardoor nogmaals tonen, dat zij geen mogelijkheid
voorbij wil laten gaan om de actie, die noodzakelijk was geworden om aan een
onhoudbare toestand van bedreiging en wetteloosheid een einde te maken, zoveel
doenlijk te beperken. Bovendien wil zij aan Djokjakarta nogmaals de gelegen
heid geven de houding van agressie en ophitsing te laten varen en tot een
werkelijke uitvoering van de overeenkomst van Linggadjati te komen".
Kerseiijain goedkoper
Wegens de verlaagde kersenprijs van dit
Jaar is de prijs voor kersenjam verlaagd.
Eerste soort kersenjam in glazen potten van
450 gram netto mag thans ten hoogste
0.86 kosten tegen voorheen 1,03.
Een Zandvoorts meisje, dat met een aantal
andere Nederlandse jongelui een vacantie
in Schotland doorbrengt onder auspiciën
van de World Friendship Association, ge
kiekt bij- aankomst in Edinburgh, waar zij
dc gelegenheid waarneemt om haar eerste
foto „voor later" ie nemen. De bezigheid
nam haar blijkbaar zo in beslag, dat zij niet
merkte hoe zij zelf het onderwerp voor een
„plaatje" werd.
De Nederlandse regering wil ten slotte
de Amerikaanse de ruimst mogelijke ge
legenheid verschaffen om de aangeboden
goede diensten te effectueren. Daarom is
bevel gegeven de actie uiterlijk te midder
nacht van 4 op 5 Augustus af te sluiten.
Daarbij zal, zodra de binnengekomen rap
porten zulks mogelijk maken, duidelijk
worden aangegeven in welke delen van
Java en Sumatra de Nederlandse regering
de rechtstreekse zorg voor orde en veilig
heid, als gevolg van de actie, heeft over
genomen en verder zal dragen. De Neder
landse regering moet hierbij met het oog
op de in die streken aangetroffen toestan
den en op de van republikeinse zijde ver
richte handelingen en geuite bedreigingen,
met nadruk verklaren, dat zij haar verant
woordelijkheid en haar verplichtingen ten
aanzien van de veiligheid van persoon en
goed en voor het herstel en de handhaving
van recht en orde in die streken ten volle
en met alle haar ter beschikking staande
middelen zal blijven vervullen, teneinde
daar zowel de wederopbouw, als de uitvoe
ring van het programma van Linggadjati
mogelijk te maken.
Het wachten is op Djokja
Terwijl haar zelf iedere gedachte aan
politieke vergelding vreemd is, wenst zij
aan allen, die onder haar rechtstreekse be
scherming staan, de verzekering te geven,
dat zij tegen iedere vorm van zodanige ver
gelding of wraak, van welke zijde ook, op
die bescherming kunnen blijven rekenen.
De regering zal nu afwachten, of de re
publiek eveneens gevolg zal geven aan het
beroep, door de Veiligheidsraad gedaan. Zij
wil daarbij, in dit stadium alleen verkla
ren, dat een staking van de vijandelijk
heden. naar haar oordeel, mede omvat een
staking van vernielingen, van gewelddadig
heden tegen verschillende delen der bevol
king in republikeins gebied en van de vijan
dige propaganda, die in de laatste tijd zelfs
aansporingen tot massamoord heeft omvat.
Onze troepen hebben, overal waar zij
kwamen, blijk gegeven van geestkracht en
kalmte, van een zin voor recht en orde, en laten ontnemen".
van barmhartigheid voor en medeleven
met allen, die bedreigd, beroofd of in nood
waren. Door die houding heb ik de zeker
heid, dat zij de thans te geven bevelen juist
en verstandig en met de zekerheid, een
goede zaak te dienen, zullen uitvoeren. Het
zal nu in de eerste plaats afhangen van de
besluiten van Djokja, en van de uitvoering
daarvan in het republikeins gebied, of de
vijandelijkheden ook aan die zijde worden
gestaakt en een hernieuwde mogelijkheid
van samenwerking wordt geschapen. Nog
een enkel persoonlijk woord tot slot, vooral
tot al die medeburgers, welke leven in de
gebieden, waar door onze actie veiligheid
werd en zal worden gebracht. Voor u is de
tijd van vrees, van onzekerheid en van
vijandschap voorbij, of zal hij spoedig voor
bij zijn, zodra de nog rondzwervende, ge
wapende groepen tot de orde zijn geroepen
of in de maatschappij zijn teruggebracht.
Wel verre van te zijn vol strijd en vijan
delijkheden, zoals men dat aan de wereld
wil voorstellen, is in het gebied, waar onze
troepeq kwamen, de vrede eindelijk aange.
broken. Wel verre van een gevaar op te
leveren voor de wereldvrede, heeft onze
actie die gebieden weder voor de wereld
opengezet en de kunstmatige afsluiting,
door Djokja in stand gehouden, opgeheven.
Wel verre van een nieuwe verdrukking te
brengen, hebben wij gezamenlijk de druk
opgeheven, die op het land lag. Wij hebben
in deze streken niets te verbergen en aan
vaarden niet in de laatste plaats daarom
van harte het Amerikaanse aanbod. Overal
begint de arbeid en het verkeer weer op te
leven. Spoedig zal ieder vrij zijn plaats
kunnen innemen en zijn aandeel kunnen
bijdragen tot de opbouw van een werkelijk
vrije en stei-ke Indonesische natie, waarin
ook voor iedere niet-Indonesiër van goede
wil plaats zal zijn. Dit is de betekenis van
het herstel van orde en veiligheid, de on
misbare grondslag van de echte vrijheid.
Wij zullen daarvan met kracht en voort
varendheid gebruik maken voor de op
bouw, wat er ook gebeuren mag. En wat er
ook gebeuren mag, wij zullen ons deze ge
wonnen veiligheid en vrijheid niet meer
Commissie-Generaal
gearriveerd
Om kwart ovêr vier streek Zaterdagmid
dag op het vliegveld Schiphol een vier
motorig vliegtuig van de Nederlandse re
gering neer, met de leden van de Commissie
generaal, die uit Batavia terugkeerden, aan
boord. Behalve de secretaris-generaal van
Overzeese Gebiedsdelen, de heer L. Kieve-
ron, waren enige Kamerleden ter begroe
ting aanwezig. De heren Schermerhorn en
Van Poll werden bestormd door persfoto
grafen en journalisten, maar zij verklaar
den „niets meer te weten dan de Neder
landers."
De Nederlandse ambassadeur in Ameri
ka, mr. E. van Kleffens, heeft aan de pre
sident van de Veiligheidsraad, Faris el
Khoery, een schrijven doen toekomen, waar
in hij mededeelt, opdracht van zijn rege
ring te hbeben ontvangen het volgende ter
kennis te brengen van de Veiligheidsraad:
„Hoewel de Nederlandse regering bij haar
mening blijft, dat de Veiligheidsraad in het
onderhavige geval geen jurisdictie heeft,
begrijpt zij volkomen de wens van de raad
om aan het gebruik der wapenen in dit
en in andere gevallen een einde te zien
komen. Daarenboven verwelkomt de Ne
derlandse regering de resolutie van de raad
in deze zin,«dat zij de hoop rechtvaardigt,
dat de regering van de republiek Indonesië
onder de druk der wereldopinie thans be
reid zal worden gevonden om uit te voeren,
wat zij tot dusver heeft nagelaten ondanks
de voortdurende dringende verzoeken en
protesten van de Nederlandse regering en
niettegenstaande het overeenkomstige
vriendschappelijke advies van andere mo
gendheden.
„De gezichtspunten, welke de Veiligheids
raad ertoe geleid hebben om op beide par
tijen een beroep te doen, in ernstige over
weging genomen hebbende, heeft de Neder
landse regering de lujtenant-gouverncur-
generaal van Nederlands-Indie opdracht
gegeven om met de republikeinse autoritei
ten in contact te treden teneinde aan beide
zijden tot een volledige staking der gevechts
handelingen te komen.
India verbiedt KLM-landingen
Volgens de Haagse correspondent van
Aneta heeft de K L.M.-persdienst beves
tigd, dat de regering van India de landingen
op de Voor-Indische vliegvelden van K.L.
M.-machines heeft verboden.
De Nederlandse gezant in New-Delhi, dr.
Lamping, heeft een bezoek aan de Voor-
Indische regering gebracht om haar te ver
zoeken het verbod op te heffen naar aan
leiding van de laatste ontwikkelingen in
Indonesië.
De „Twente" vertrok heden in de ge
wone dienst naar Indië, doch zal voorlopig
niet verder vliegen dan Cairo.
In de Wieringermeer kunnen geen oogst-
vrijwllligers meer worden aangenomen wegens
het ontbreken van hUisvesUngsmogelijkheden.
Padvinders zijn echter welkom. Voor hen is een
speciale kampeergelegenheid Ingericht,
meter ten Zuid-Westen van Semarang is
eveneens bezet. In Banjoemas werden grote
hoeveelheden munitie van Brits fabrikaat,
benevens levensmiddelen en textiel aan
getroffen.
Oost-Java: Bij Poenten is een o'verland-
verbinding tussen Patjet en Batoe tot stand
gebracht. Bij voortgezette zuivering van de
stad Malang werd nog enige hinder onder
vonden van sluipschutters. In de Noord-
Westelijke rayons van Soerabaja werden
infiltratiepogingen ten Zuiden van Grissee
en Modjokerto geneutraliseerd.
Sumatra's Oostkust: De Nederlandse troe
pen, die van Siantar uit via Kabandjahe op
rukken, hebben Brastagi bezet. De door de
republikeinen gestichte branden te Ban-
djahe en Brastagi richtten aanzienlijke
schade aan. Het centrum van Brastagi en
de electrische centrale werden intact aan
getroffen. Onze troepen stootten in Noor
delijke richting door en brachten contact
over land met Medan tot stand. Gedurende
de gehele actie van Medan naar Peman-
tang Siantar en terug over Brastagi werd
weinig tegenstand ontmoet.
Zuid-Sumatra: Onze troepen ontwikkel
den in het rayon Palembang intensieve pa
trouillegang in samenwerking met de
Koninklijke Marine. Er werden voortgezet
te pogingen geconstateerd tot sabotage aan
bruggen en wegen, in het door ons bezette
gebied. Sinds de vorige opgave zijn aan
onze zijde geen verliezen geleden.
Sultan bevrijd.
Het legerbericht van Zaterdag meldde
o.a.: Dezer dagen brachten recomba J. J.
van de Velde en de territoriaal commandant
kolonel P. Scholten, een bezoek aan Sian
tar. In de bank Negara Indonesia werden
juwelen van de zelfbestuurder aangetrof
fen, ter waarde van millioenen guldens. De
sultan van Langkat en Assahan, alsmede
de zoon van de sultan van Serdang, wer
den uit hun internering bevrijd, tezamen
met velen hunner familieleden. De door
zoeking van kantoren van republikeinse
instanties leverde grote hoeveelheden wa
pens en munitie op.
Tien Duitsers en drie Japannezen, die
zich in het operatieterrein bevonden, wer
den uit Siantar naar Medan overgebracht.
Een poging tot infiltratie van Arnhemia
werd afgeslagen."
Het Nederlandse legercommuniqué van
keden deelt o.a. mede, dat de verliezen aan
Nederlandse zijde tot nu toe 60 doden. 17
vermisten en 131 gewonden bedragen.
Sumatra-Timoer wenst
onafhankelijkheid
De regeringsvoorlichtingsdienst heeft
heden het volgende bekend gemaakt: „Op
het voorerf van de residentswoning te
Medan verzamelden zich gisterenmiddag
duizenden inwoners van dit gewest voor
het aanbieden van een verzoekschrift,
waarin onafhankelijkheid voor de bevol
king van Sumatra's oostkust binnen het
kader van de overeenkomst van Ling
gadjati werd gevraagd.
Het verzoekschrift bevatte een greep
uit de vele wantoestanden, die onder het
republikeins bestuur ontstonden en deelde
mede, dat 'n voorlopig comité de belangen,
van de bewoners zal behartigen. Dr. J. J.
v. d. Velde, de Recomba voor Noord-Su-
matra, aan wien het verzoekschrift werd
aangeboden, beloofde de wens van de aan
bieders onmiddellijk aan dr. van Mook to
zullen overbrengen.
SJAIIRIR NAAR AMERIKA.
Soetan Sjahrir is Zondagmorgen per
vliegtuig naar New York vertrokken. Hem
werd uitgeleide gedaan door Pandit
Néhroe.
Uit New-Delhl wordt bericht, dat het Voor-
Indische Roode Kruis onmiddellijk dringend be
nodigde medicamenten per vliegtuig aan het
Indonesische Rode Kruis zal doen toekomen.
Weerbericht
MEER BEWOLKING.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N MI in De Bilt, geldig van Maan
dagavond tot Dinsdagavond: Wisselen
de bewolking met hier en daar enige
lichte regen. Weinig verandering van
temperatuur Zwakke tot matige wind
overwegend tussen Zuid en Oost.
5 Augustus:
Zon op 5 06 uur. onder 20.25 uur
Maan op 22.08 uur, onder 8.25 uur