J
„Ons ererecht, om door de Veiligheidsraad
gehoord te worden, -werd ontkend"
Geen zilveren
maar nikkelen munten
Wilden de Duitsers acht millioen
Nederlanders en Belgen deporteren?
Nederlandse kranen en laadbruggen
stonden op een kade in Hamburg
De W.F.A. zet haar werk voort
Via de techniek
tot de natuur
Wi jziging van hetönfslagrechf voorgesteld
C
Panda en de Meestervlieger
Wereldnieuws J
VRIJDAG 29 AUGUSTUS 1947
SVLTAX VA* POM I AS Ah f.\ WASHINGTON:
De sultan van Pontianak heeft te Washing
ton tegenover de pers verklaard, dat hij
en zijn drie medereizigers bitter teleurge
steld waren over het feit, dat „wettige ar
gumenten bezwaren opwierpen, waardoor
ons ererecht om gehoord te worden is ont
kend". De sultan, die onberispelijk Euro
pees gekleed ging en tot verbazing van de
journalisten perfect Engels sprak, trad op
als woordvoerder. Voor de persconferentie
werd een lunch gehouden en werd in May-
flowerhotcl geconfereerd met een aantal
autoriteiten van het Amerikaanse departe
ment van Buitenlandse Zaken, onder wie
James K. Penfield, waarnemend hoofd
van de ..aangelegenheden betreffende het
Verre Oosten", Kenneth P. Landon van
„ZuidOost Azië" en John D. Hickerson,
hoofd van „Europese aangelegenheden".
De Sultan verklaarde: „WU zijn spe
ciaal naar de Verenigde Staten geko
men om onze positie in het Nederlands-
Indonesisch geschil uit te leggen. Wij
zijn gekomen om de Verenigde Vol
ken zowel als het volk van dc Ver
enigde Staten mede te delen, dat de
Indonesische republiek geen souveceine
staat is in Indonesië". Wij vertegen
woordigen twintig millioen mensen,
en het is twijfelachtig of meer dan
een derde gedeelte van de bevolking
onder het de facto gezag der republiek
werkelijk voor de huidige leiders is".
Toen hem gevraagd werd of hij de po
litiële actie gerechtigd achtte, ant
woordde de Sultan met een nadrukke
lijk „ja".
Naar zijn bezwaren tegen de huidige lei
ders gevraagd, zeide hij: „Zij zijn niet be
reid samen te werken tot uitvoering van
de overeenkomst van Linggadjati. Zo
spoedig zij een regering hebben, die rust
en orde kan handhaven, zal geen politiële
actie nodig zijn. De Indonesische republiek
was zeer beslist de eerste, die de order tot
het staken van het vuren schond. Zij gaat
daarmee voort. Wij hadden bezwaar te
gen ieder geweld, zowel van Indonesische
als van Nederlandse zijde. Wij zijn voor
een vreedzame uitvoering van Linggadjati
en wensen de Verenigde Staten van Indo
nesië te vormen. Deze wens om te komen
tot een federale regering in plaats van een
uiterst gecentraliseerde regering, karakte
riseert ons standpunt. Onze lange reis naar
de Verenigde Stfcten werd gemaakt in het
belang van vrede en veiligheid. Wij zijn
van mening, dat geheel Indonesië zijn on
afhankelijkheid zal verliezen, indien het
geweld voortgaat".
De sultan verklaarde, dat men in de ge
bieden van Indonesië buiten de republiek
niet in meerdere mate door de republiek
dan door Nederland geregeerd wenst te
worden. Hij voegde er aan toe: „Wij ge
loven dat, wanneer de consuls te Batavia
In Amerika geslagen zilvergeld
wordt niet gebruikt....
De leden der Tweede Kamer kunnen
Zich, r.aar uit het Voorlopig Verslag blijkt,
vrij algemeen verenigen met de nieuwe
regeling voor het muntwezen, volgens wel
ke de pasmunt niet meer in zilver, maar
in nikkel zal worden geslagen.
Het had verschillende leden bevreemd,
dat in de oorlog de Nederlandse regering
in Londen vrij overhaast opdracht had ge
geven, in Amerika zilveren munten aan te
maken. De toen nodeloos gemaakte kosten
bedragen millioenen guldens. Zij adviseer
den deze aanmunt te gebruiken voor het
nakomen van Nederlandse verplichtingen
in de Verenigde Staten. Vooral nu de ver
wachte daling van de zilverprijs is uitge
bleven, is er reden om zo spoedig mogelijk
deze zilvervoorraad in Amerika le liqui
deren.
Zeer vele leden wilden weten, of het
nieuwe muntsysteem past in het kader van
de samenwerking met België en Luxem
burg.
Vele leden vroegen zich £f, waarom
de nieuwe regeling ook weer zilveren
rijksdaalders en guldens zijn opgenomen.
Sommigen wilden deze ook door nikkelen
munten vervangen, anderen gaven bank
biljetten van vijf gulden de voorkeur bo
ven rijksdaalders. Weer anderen hadden
psychologische bezwaren tegen nikkelen
rijksdaalders en guldens.
Men had ook bezwaar tegen de nieuwe
bronzen stuiver, welke weinig verschilt van
een cent, waardoor verwarring zal ontstaan.
Bovendien zullen alle automaten, bijvoor
beeld in telefooncellen, welke voor het ge
bruik van vierkante stuivers zijn inge
steld, veranderd moeten worden.
Enige Kamerleden hadden bezwaar te
gen de afschaffing van de halve cent, an
deren wensten de halve stuiver te hand
haven.
De radio geeft Zaterdag
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00. 8.00. 19.00, 20.00 en 23.00 uur Nieuws. 7.13
Gymnastiek. 7 30 Gebed. 7.45 Koorzang 8.15 Pla
ten. 9.00 SymphonJsche muziek. 10.00 Voor kleu
ters. 10.15 Platen. 11.00 Ziekenbezoek. 11.45 Orgel
12.00 Angelus. 12.03 Lichte muziek. 12.30 Weer-
overzleht. 12 33 Welk boek'. 12.38 Dansorkest.
12.55 Zonnewijze'-. 13.00 Strijdkrachten. 13,20
Dansorkest. 13,45 Filmpraatle. 14.00 Orkest Paul
Whiteman. 14,30 Toneelkijker 14.45 Platen 15.00
Voor jongeren. 15.15 Koorzang. 15.45 „School zon-
ier leraren". 16.00 Platen. 16.20 Causerie over de
middenstand. 16.30 Gregoriaans 17.00 De wig
wam 18.00 Neger'ledjes. 18.15 Weekoverzicht. 18.30
Strijdkrachten. 19 20 Lichte muziek. 19.45 Voor
Nederlanders in Duitsland. 20 05 Actualiteiten.
20 13 De gewone, inan. 20 20 Hoe heet deze pïaat?
20 30 Lichtbaken. 21.00 Gevraagde platen. 21,30
Orkest zonder naam. 22.00 Omroeporkest en zang.
22 40 De van Rooyens. 22.47 Gebed. 23.15 Sym-
phonle van Berltoz.
HILVERSUM II, 414.5 M., 218 M. en 187S M.
7.00. 8.00. 13,00. 18.00. 20.00 en 23.00 uur Nieuws
7 15 Gymnastiek 7 30 Platen. 8.15 Orgel. 3.39
Platen. 9.35 Symphonlsche muziek. 10.00 Mor
genwijding. 10.20 Voordracht. 10.35 Viool en plano.
10 50 Don Kozakkenkoor. 11.00 Voor arbeiders in
continubedrijven. 11.30 Amateurs. 12.00 Harmo-
nlemuziek. 12 33 Metropole-orkest. 13.15 Kalender.
13.20 Metropole-orkest. 13.45 Platen. 14 00 De Rot
terdamse schouwburg. 14.15 Kamerorkest, 15.00
Boekbespreking. 15.15 Deens dansorkest; 15.45
Hawaiian muziek. 16.00 Noodvoorziening ouden
van dagen, 18 13 Accordeonorkest. 16.50 Platen.
17 00 Sportpraa'le. 17.15 Piano. 17.30 Artistieke
staalkaart. 18.15 Dc Mills Brothers. 18.30 Over de
walvisvangst 19 09 Sonate van Dohnanyi. 19.39
Congres van het Vrijzinnig Christendom te Bern.
20 03 Dingen van de dag. 20.15 Radio-revue
„Feest in Hollywood". 21.15 Socialistisch com
mentaar. 2! 30 Gevraagde ploten. 22.00 Luister
spel „Dinef met een schrijver". 22.30 Licln«
OiUiltk. 23.15 Orkestwerken.
aan de Veiligheidsraad verslag hebben uit
gebracht, de raad gedwongen ?al zijn ons
te horen".
Voorts deelde de sultan nog mede, dat
zijn delegatie tijdens het verblijf in de
Verenigde Staten onderhandelingen zal
voeren over de aankoop van voedingsmid
delen, textiel en landbouwwerktuigen voor
de gebieden die zij vertegenwoordigt, en
dat men rubber hoopt te verkopen.
Amsterdammers weldra
opnieuw zonder brood?
Door staking bij de „Holland"
dreigt 160 ton graan te be
derven
Dc tarwe, die in de molens van de meel
fabriek Holland te Amsterdam ligt te
wachten om gemalen te worden en ten
gevolge van de Maandag geproclameerde
staking niet in bewerking is genomen,
dreigt verloren te gaan. Het betreft een
hoeveelheid/van 160 ton graan, waaruit
240.000 broden kunnen worden gebakken,
voldoende om tweederde van de dagelijk
se Amsterdamse behoefte te dekken.
Deze tarwe is gewassen en dus vochtig,
hetgeen bij de voortdurende hoge tempe
raturen een begin van broei heeft veroor-
raakt. Indien niet zeer snel wordt inge
grepen. aldus een verklaring van de di
rectie der fabriek, zal op een totaal ver
lies van dit graan moeten Worden gere
kend. De directie deelde verder mede, dat
de stakers een aantal leden van het kan
toorpersoneel aanvankelijk de toegang tot
de fabriek hebben belet uit vrees, dat
deze voor het maalproces zouden worden
ingeschakeld. De directie overweegt ech
ter geen tewerkstelling van kantoorper
soneel in de fabriek. Zij heeft zich gewend
tot het hoofdbedrijfschap in Den Haag
met het verzoek ten spoedigste arbeiders
ter beschikking te stellen, opdat haar be
drijf, dat een zeer groot gedeelte van het
Amsterdamse meel voor de bakkerijen le
vert, weer zal kunnen draaien. Reeds
thans zijn de voorraden van enkele bak
kerijen zodanig geslonken, dat te vrezen
is, dat zij weldra hun klanten niet meer
kunnen bedienen. Dit wordt ook veroor
zaakt door het feit, dat de militairen, die
Maandag enkele wagenladingen meel dis
tribueerden, Donderdag niet zijn versche
nen wegenseen administratieve on
nauwkeurigheid. welke men echter spoe
dig hoopt te herstellen.
Comité „Rijkseenheid" gaat
propaganda maken in V.S.
Wie verstrekte deviezen aan
mr. E. Hazelhoff Roelfsema?
Het Tweede Kamerlid de heer Goedhart heeft
aan de minister van Financiën gevraagd:
Is het de minister bekend, dat mr. E Hazel
hoff Roelfsema, die in Setpember 1946 door de
minister van Buitenlandse Zaken ontslagen werd
als directeur van de Nederlandse Voorlichtings
dienst in Canada en die sindsdien ais propagan
dist werkzaam is voor het Comité Rijkseenheid,
in opdracht van de leiders van. dit comité naar
Amerika vertrokken Is. ten einde daar eer. cam
pagne op touw te zetten tegen het Indonesische
beleid van de Nederlandse regering?
Kan de minister mededelen of voor deze
onderneming van overheidswege deviezen be
schikbaar zijn gesteld en. indien dit het geval
is, op wiens advies en op welke gronden dit dan
gedaan werd?
Reactie op rampok-moorden
In Batavia beschikt men thans over vele
bewijzen voor het optreden der Masjoemi
tegen niet-Mohammedanen in de Oosthoek
van Java, Grote, tot godsdienstwaanzin op
gezweepte groepen voeren rampokaanval-
len op Chinese woningen uit. doch tevens
is hiertegen reeds bij de bevolking een
reactie merkbaar, welke reactie ook weer
met de hevigste geweldpleging gepaard
gaat. Daarbij worden Kiaji's (godsdienst-
Ieraren) op dezelfde wijze in stukken ge
sneden als zij zelf dit Chinezen, Menado-
nezen, Ambonezen en Indo-Europeanen
hebben gedaan.
Zo werd op 13 Augustus de Kiaji Moenri
door de bevolking vermoord, omdat hij had
aangezet tot het vermoorden van Chinezen,
Madoerezen en anderen. De Masjoemi-acti-
viteit schijnt sindsdien in die streek te zijn
geluwd.
Republikeinse mededelingen
Een republikeins communiqué meldt
onder meer luchtverkenningen. Singa-
perna, ten Zuidwesten van Tasik-
Malaja, werd gebombardeerd. Volgens het
communiqué heeft Laboehan, op de kust
van Bantam, bezoek gehad van tien Ne
derlandse duikboten. De Nederlandse troe
pen trekken terug uit Wonomerto.
De Nederlanders hebben Soeroen, vijftien
km ten Zuidwesten van Salatiga, bezet,
doch zijn door een republikeinse tegen
aanval genoodzaakt het wederom te ont
ruimen. De republikeinse stellingen in de
omgeving van Gadjah, N.O. van Semarang,
zijn aangevallen, waarop de Nederlanders
zich terugtrokken. De Nederlandse troepen
hebben zich eveneens moeten terugtrek
ken uit Tengkol. ten Noorden van het
vliegveld van Malang.
Onderzoek door Rijksinstituut voor Oorlogs-
documentatie.
In een hoofdartikel hebben wij aandacht
gewijd aan een boek, dat enkele maanden
geleden in de Verenigde Staten verscheen
en waarvan nu ook een Zweedse vertaling
uitgekomen is, bevattende de mémoires van
Himmlers masseur Kersten. Voor Neder
land is het meest opmerkelijke in deze
mémoires, dat de auteur beweert op 1
Maart 1941 in Himmlers hoofdkwartier een
tot in alle bijzonderheden uitgewerkt plan
te hebben gelezen om uit Nederland en
België meer dan acht - millioen inwoners
naar Polen over te brengen, waarna Neder
land „Groot-Duitslands eerste SS-provin
cie" zou worden.
Het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumen
tatie deelt mede, dat naar het bestaan van
dit plan in de Berlijnse archieven reeds een
nauwkeurig onderzoek wordt ingesteld. De
mededeling van Kersten is door het Rijks
instituut in verband gebracht met een be
langrijke passage uit de redevoering welke
dr. Seyss Inquart, na de Februaristaking in
1941 in het Amsterdamse Concertgebouw
hield, nog geen twee weken na de datum,
waarop Kersten, volgens zijn mededeling,
het deportatieplan zag en wel op 12 Maart
1941.
De voormalige rijkscommissaris eiste
toen, dat het Nederlandse volk zich niet
In Hamburg hebben experts van het"
Commissariaat-generaal voor Nederlandse
Belangen in Duitsland ontdekt, dat een
kade is uitgerust met laadbruggen en kra
nen uit Rotterdam en Dordrecht. Men kreeg
van de Britse bezettingsautoriteiten het
recht deze Nederlandse havenoutillage
naar ons land terug te brengen.
De kranen en laadbruggen wegen samen
ongeveer 5300 ton. Daarvan is reeds 3000
ton verzonden. De afbraak geschiedt voor
Duitse rekening door de Deutsche Maschi-
nen A,G. te Duisburg. Het transport van
de grote stukken geschiedt met landings
vaartuigen van de Marine. Kleinere onder
delen worden per trein naar de eigenaren
teruggezonden. Het is in Hamburg vrij
moeilijk om werkwilligen te vinden. Dit is
geen kwestie van politiek of nationale
trots, maar veeleer een gevolg van het feit,
dat de Duitse arbeiders op de zwarte markt
meer kunnen verdienen dan bij normaal
werk. Op het ogenblik werken vijftig Duit
sers aan de afbraak in Hamburg. Men
Engelse motortorpedoboten
komen naar Amsterdam
Een flottille van drie Engelse motortor
pedoboten, de „2016", „2012" en „5007" zal
Zondagavond omstreeks zes uur te IJmui-
den binnenlopen voor een bezoek van vier
dagen aan Amsterdam. De boten blijven-
gedurende de nacht in IJmuiden en zullen
Maandagochtend omstreeks half tien in de
hoofdstad aankoipen, waar zij ligplaats
zullen kiezen aan de De Ruyterkade.
Vrijdag 5 September om 5 uur aanvaar
den de Engelse schepen de terugreis.
Nederlands commissielid ziet de mogelijkheden
hoopvol in
De W.F.A., de World Friendship Asso
ciation heeft de laatste tijd veel critiek
vooral van de zijde van de Engelse pers
moeten horen. Mr. J. W. Burger, die pas
benoemd is tot voorzitter van het uitvoe
rende comité, dat een federatieve vorm
voor de W.F.A. zal zoeken, is echter van
mening dat de W.F.A. naar haar aard en
wezen gezond is. In een interview wees hij
er op dat de uitwisseling van kinderen uit
en naar verschillende landen (Engeland,
Noorwegen, Denemarken, Nederland, Bel
gië, Finland, Tsjecho-Slowakije) thans
twee jaren -op zeer succesvolle wijze is uit
gevoerd. In het eerste jaar bedroeg het
aantal kinderen, dat werd uitgewisseld
15.000, het tweede jaar 20.000. Het plan
voor dit laatste jaar was eigenlijk geba
seerd op een uitwisseling van 30.000 kinde
ren, doch door het optreden van kinder
verlamming in EngelartG, waarmee een
particuliere groep Belgische kinderen, rei
zend buiten de W.F.A., kennis maakte,
werd door de hoofdinspecteur der volks
gezondheid, dr. C Banning, begin Augus
tus gevraagd de uitzendingen te staken.
Deze stopzetting heeft de financiële moei
lijkheden veroorzaakt waarmee de W.F.A.
thans in verschillende landen te kampen
heeft.
De heer Burger ziet in de uitwisseling
zoals deze door de W.F.A. wordt voorge
staan, een uitstekend middel tot bevorde
ring van de verstandhouding tussen de
Ten aanzien van de financiële moeilijk
heden kon de heer Burger het volgende
meedelen: Het was de gewoonte, dat de ge
gadigden bij aanmelding een bedrag van
ƒ25,stortten als voorschot op de reis
kosten. Wanneer zij hun bewijs van in
schrijving kregen, betaalden zij de volle
dige reiskosten: voor Engeland 85,on
der de 18 en 110.boven de 18 jaar. De
plotselinge stopzetting tengevolge van het
verbod van de volksgezondheid was oor
zaak, dat de reis van vele kinderen niet
door kon gaan, doch dat vele kosten voor
het organiseren der reizen en
van boten reeds gemaakt waren. Voor ons
land is de situatie nu zo, d»t op het voor
schot van 25,na, alle gestorte gelden
kunnen terugbetaald worden. Men hoopt
evenwel, dat middelen zullen gevonden
worden, om ook die bedragen geheel te
restitueren. In Denemarken heeft men op
dit gebied in het geheel geen moeilijkhe
den. Wel in Engeland waar de figuur de
meest ongunstige is. Maar daar ondervindt
men reeds van alle zijden medewerking.
Ten overvloede kan nog opgemerkt wor
den, dat de W.F.A. een organisatie is,
welke geen winst maakt. In het volle sei
zoen heeft de Nederlandse afdeling onge
veer 65 betaalde krachten, daarnaast is een
70-tal plaatselijke comités, welke geheel
con amore medewerking verlenen.
Voor Nederland is thans tot directeur
benoemd de heer R. Schilt. Van 1 Sêptem-
hoopt dit aantal binnenkort tot zeventig te
kunnen verhogen. Vafi deze kade komen
acht complete en drie vernielde havenkra
nen alsmede vijf complete en drie verniel
de laadbruggen terug. Het materiaal is
verwaarloosd doch bruikbaar, ook al is het
in waarde achteruit gegaan.
Door de eigenaren moet niet de tij
dens de bezetting door de Duitsers bij
gedwongen verkoop betaalde prijs, doch
een volgens nieuwe schatting bepaald be
drag worden terugbetaald, alsmede twee
procent van de waarde voor transport
kosten. Da rails van kranen en bruggen
moeten uit het beton aSin de kade worden
gehakt, omdat Duitsland niet in staat is an
dere rails te leveren.
Duitsers die in Nederland
mogen blijven
De ministerraad heeft ten opziohte van
het verblijf in Nederland van personen
van Duitse nationaliteit nader beslist, dat
vergunning tot tijdelijk voortgezet ver
blijf in Nederland zal worden verleend
aan die personen van Duitse nationaliteit:
1. wier voortgezet verblijf in Nederland
noodzakelijk wordt geacht in het alge
meen Nederlands belang;
2. die reeds voor 10 Mei 1940 in Neder
land met toestemming van de Nederland
se overheid waren gevestigd en zich tij
dens de bezetting niet tegen het Neder
landse volk en zijn verzet hebben gekeerd
en geen diensten hebben verleend aan de
bezetter en diens propaganda:
3. die tijdens de vijandelijke bezetting
zich in Nederland gevestigd hebben en
zich metterdaad volledig en onverdeeld
hebben geschaard aan de zyde van het
Nederlandse verzet.
Aan personen van Duitse nationaliteit,
die gedwongen diensten hebben verleend
aan de bezetter, maar overigens voldoen
aan de eisen onder 2 gesteld, kan een ver
gunning tot tijdelijk voortgezet verblijf in
Nederland worden verleend indien zij in
andere opzichten zioh tijdens de bezetting
van Nederlands standpunt bezien, ver
dienstelijk gemaakt hebben of indien met
het oog op de samenstelling van het ge
zin (bijvoorbeeld als de vrouw van oor
sprong Nederlandse is en de kinderen Ne
derlands zijn opgevoed) of de verdienste
lijkheid van bepaalde gezinsleden althans
een deel van het gezin voor voortgezet
verblijf in aanmerking komt en uitwijzing
tot een ongewenste verbreking van de
bestaande feitelijke gezinsband zou leiden.
Nog meer vlees extra
asten voor Behalve de reeds in de bonnenlijst van
bespreken ffisteren bekend gemaakte bon voor 100
volkeren onderling. De uitwisseling is niet ber hoofdkantoor voor Nederland
bedoeld om een aantal personen goedkope
vacantiereisjes te verschaffen. De W.F.A.
treedt ook niet op als een soort reisbureau.
Zij biedt alleen een aantal kinderen en
jonge personen gelegenheid enige weken
in een gezin in een ander land door te
brengen, welk gezin zoveel mogelijk in de
zelfde maatschappelijke omstandigheden
verkeert als het gezin waaruit de jonge
gast komt. Hier is dus ook geen sprake van
„sight-seeing" en het bezoeken van zoveel
mogelijk interessante zaken en plekjes in
een bepaald land, maar wel van een on
middellijk en vruchtbaar gezinscontact.
De uitwisseling zal ook het volgend jaar
in de thans bereikte internationale federa
tieve organisatie geschieden, waarbij de
ervaring van de eerste twee jaren ertoe zal
bij kunnen dragen, dat er een steeds meer
sluitende en verzorgde organisatie bereikt
wordt. Al wilde de heer Burger allerminst
de indruk wekken, dat alles volmaakt zou
zijn geweest, toch keerde hij zich, ten
scherpste tegen een zijns inziens onbillijke,
schromelijk overdreven en geheel negatieve
critiek van een deel der Engelse pers. Met
volkomen negatie van het vele goede, dal
door de W.F.A. tot stand gebracht werd,
zijn enkele plotseling optredende afwij
kingen van de organisatie-opzet, dagen
lang in een deel dér Engelse pers het on
derwerp geweest van een felle onverant
woorde critiek.
gevestigd in Amsterdam.
.?ram vlees extra is thans nog- een extra
bon voor 200 gram vlees aangewezen.
Deze extra rantsoenen gelden alleen voor
personen die in 1942 of daarvoor geboren
zijn. Zij krijgen dus voor de volgende twee
weken 600 gram vlees.
De tweede extra vleesbon is L 03 Vlees,
welke tot en met 13 September geldig is.
„Invasie" van mijnenvegers
in de IJmuider haven
Gisteravond en vannacht zijn in IJmui
den gearriveerd de mijnenvegers Douwe
Aukes, Rozenburg, Terschelling, Beveland,
Texel, Putte en Borndiep.
De schepen hebben ligplaats genomen in
het kanaal by de Zuidersluis en by het
werkschip „Vulcaan".
De Karei Doorman
Hedenmiddag om twee uur zou in IJmui
den binnenkomen het vliegkampschip
„Karei Doorman".
langer door „een schaar verblinde, onver
antwoordelijke stokers en schreeuwers liet
opzetten tegen Duitsland".
Letterlijk vervolgde hij: „Als de Neder
landers zich dat laten welgevallen, zullen
zij tenslotte nogmaals in hun geheel de ge
volgen van een dergelijk optreden te dra
gen krijgen. Als bij een duel op leven en
dood iemand staat, die door schampere en
van haat vervulde opmerkingen zijn afkeer
jegens een van de strijdenden tot uitdruk
king brengt, dan mag deze belangstellende
toeschouwer zich niet verbazen als deze
strijder op het ogenblik, waarop hij daartoe
gelegenheid en armslag heeft, de geïnte
resseerde toeschouwer van het terrein van
de strijd doet verdwijnen, want het hoogste
gebod, namelijk te zorgen voor het bestaan
van het eigen volk, geeft ook de verplich
ting, kansen op gevaar te doen verdwijnen,
die'uit de aanwezigheid van een zo onneu
trale waarnemer kunnen voortvloeien."
Ook moge er aan herinnerd worden, dat
in de lente en voorzomer van 1942 in som
mige Berlijnse kringen het voornemen ge
koesterd werd in Nederland door mr.
M. M. Rost van Tonningen gesteund om
in het kader van de z.g. „Oostinzet" drie
millioen Nederlanders naar Polen en West-
Rusland over te brengen.
Het resultaat van de onderzoekingen
naar het door Kersten gesignaleerde plan
zal zo spoedig mogelijk door het Rijksin
stituut voor Oorlogsdocumentatie worden
medegedeeld.
Belgische minister komt
een verdrag ondertekenen
Wederkerigheid der
sociale verzekeringen
Vandaag en morgen brengt de Belgische
minister van Arbeid en Sociale Voorzorg,
de heer L. E. Troclet. een bezoek aan ons
land om in Den Haag met minister Drees
een verdrag te ondertekenen over de we
derkerigheid van alle sociale verzekeringen
in beide landen. De grondgedachte van het
nieuwe verdrag is, dat voor de toepassing
an elkanders sociale verzekeringswetge-
ing in de beide landen geen onderscheid
zal worden gemaakt tussen Belgische en
Nederlandse onderdanen.
Vrijdagmorgen heeft minister Troclet in
Breda, waar gevestigd is het bureau voor
Belgische zaken van de Vereniging van
Raden van Arbeid, een vergadering bijge
woond, welke gehouden werd met de Fe
deratie van Bedrijfsverenigingen. In deze
vergadering werd van Belgische en van
Nederlandse zijde een uiteenzetting gege
ven van, de administratieve maatregelen,
welke, vereist zijn ten opzichte van het
technisch accoord betreffende de kinder
bijslag. Dit accoord werd 's middags in Den
Haag getekend.
Stichting „Natuur en jeugd"
opgericht
Een belangrijke oorzaak van het vanda
lisme, dat onder de Nederlandse jeugd
heerst, is ongetwijfeld in de omstandig
heid te zoeken, dat in de schooljaren niet
voldoende aandacht wordt besteed aan de
kennis der natuur. Een kind, dat liefde
heeft voor de schoonheid der hem omrin
gende natuur, is minder geneigd tot het
vernielen van parken en plantsoenen. Kin
deren. die begrip tonen voor de geheim
zinnige levens van flora en fauna rondom
hen en wier ogen geopend zijn voor de
verborgen pracht van bloemen en bossen,
vogels en vissen, zullen opgroeien tot ver
zorgers in plaats van tot verwoesters van
ons natuurbezit-
Om de jeugd zover te krijgen, was een
coördinatie van de verschillende vereni
gingen, die op dit terrein werkzaam zijn,
dringend noodzakelijk.
Daartoe is thans opgericht de stichting
„Natuur en Jeugd", in het bestuur waar
van vertegenwoordigers zitting hebben
van de Commissie Stad en Dorp, de Ver
eniging tot behouden van natuurmonu
menten, het Staatsbosbeheer, de Neder
landse vereniging tot bescherming van vo-
.gels, Vereniging voor school- en werktui-
nen, de contactcommissie voor natuur- en
landschapsbescherming en de provinciale
vereniging voor natuurbescherming „It
Fryske Gea".
Deze stichting nu wil allereerst vaste
voet in de scholen krijgen. Zij heeft
daartoe een filmapparaat en een collectie
natuurfilms, alsmede enkele deskundigen
die voor een duidelijke en aantrekkelijke
toelichting kunnen zorgen. Niet alleen
verschijnt deze filmdienst op uitnodiging
van de scholen in het klasselokaal, maar
veeleer is het de bedoeling, dat de organi
satoren zelf een systematisch programma
ontwerpen, waarin iedere Nederlandse
school haar plaats heeft en waardoor een
logische opbouw en samenhang van dit
önderwijs per film wordt-verkregen.
Behalve op de scholen, die reeds grote
belangstelling voor dit project getoond
hebben, hoopt men ook de ondercommis
sies,, buurtverenigingen en dergelijke voor
dit werk te interesseren. Tenslotte is de on
kunde van het moderne kind met de na
tuur vpor een groot deel op de ouders te
rug te voeren.
De Stichting zal tevens haar berfljdde-
ling verlenen bij het organiseren van le
zingen, voordrachten en excursies en pro
pageert en bevordert de aanleg van schooi
en werktuinen en instructieve plantsoe
nen, waartoe zij alle belangstellenden met
haar adviezen ten dienste staat en hen
behulpzaam is bij de inschakeling van de
juiste instanties en personen ter verwe
zenlijking van hun plannen.
E. Bellaart overleden
In de ouderdom van 55 jaar is te Haarlem
overleden de heer E. Bellaart. een bekend aan
nemer, die vroeger bij de Provinciale Water
staat is werkzaam geweest. De teraardebestel
ling heeft plaats op Zaterdag 30 Augustus te
half twaalf op de algemeene begraafplaats aan
de Kleverlaan.
Arbeidskamers
bij de kantongerechten
De Stichting van de Arbeid heeft on
langs ^an de minister van Justitie advies
uitgebracht over een door de Koningin
in de Troonrede van 23 Juli 1946 aange
kondigde indiening van een wetsontwerp
tot herziening der bepalingen over het op
zeggen van arbeidsovereenkomsten. Dit
wetsontwerp zou worden ingediend om
personen, die reeds geruime tijd bij dezelf
de werkgever in loondienst zijn, meer be
staanszekerheid te verschaffen.
Het bestuur van de Stichting van de
Arbeid gaf de materie in behandeling aan
een commissie.
Een der belangrijkste voorstellen van de
commissie is, de in het Burgerlijk Wet
boek genoemde termijn van opzegging
verband te doen houden met de duur van
de dienstbetrekking. De commissie zou
deze termijn willen verlengen met een
week voor ieder vol jaar, dat de dienst
betrekking heeft geduurd. De opzeggings
termijn, door de werkgever in acht te
nemen, zou naar het oordeel van de meer
derheid der commissie gesteld moeten
worden op maximaal 26 weken. Van de
zijde van de Raad van Bestuur in Arbeids
zaken meende men, dat dje termijn ten
hoogste 13 weken zou moeten bedragen. De
commissie was eenstemmig van oordeel,
dat de opzeggingstermijn voor de arbei
der op ten hoogste 13 weken moet worden
gesteld. Zij is voorts van mening, dat de
verlenging van de opzeggingstermijn met
een week per dienstjaar niet op alle cate
gorieën arbeiders van toepassing dient te
zijn. Zij zou deze termijn willen toepassen
op arbeiders van 21 jaar en ouder. De
commissie is van oordeel, dat de mogelijk
heid moet worden opengelaten, om bij
schriftelijke overeenkomst of reglement
af te wijken van de in de wet vastge
stelde en met de duur van de dienstbetrek
king verband houdende opzeggingstermijn.
Zij is voorts van mening, dat ^een beroep
op de rechter mogelijk moet worden
maakt, om van de bij of krachtens de wet
vastgestelde of bij collectieve arbeids-
35. De storm was even plotseling ver
dwenen als hy opgekomen was en hel vlieg
tuig daalde ongehinderd aan de grote para
chute naar beneden. Met een bons kwam
de grond terecht, het valscherm
zakte er, als een lijkwade overheen en
daar stond het hele geval als een vreemde
knobbelige massa. Maar al gauw kwam er
beweging in. Panda kroop onder de'para
chute uil en direct daar achter aan kwam
Oehoe Z. Uil. „We zijn er goed afgekomen,
baas!" zei Panda. „Maar waar zijn we
eigenlijk? Het lijkt me, dat we hier op een
soort vliegveld staan!" ,,Hoe kom je daar
bij, leerling?" vroeg Oehoe verbaasd. „Het
is heel verkeerd om ieder stuk weiland
voor een vliegveld aan te zien! Leer dat van
mij!" Dat leidt tot ongelukken en misver
stand!" Ja, maar daar staat nog een toe
stel!" zei Panda en wees in de verte-
overeenkomst bepaalde opzeggingstermijn
te mogen afwijken. Zij is algemeen over
tuigd van de wenselijkheid het ontslag bij
ziekte van de arbeider of voor het geval de
arbeider zich in militaire dienst moet be
geven aan zekere beperkingen te onder
werpen. Voorts zal de tijd van ziekte of
militaire dienst in aanmerking komen bij
de berekenirg van dienstjaren voor de
opzeggingstermijn.
Naar de mening van de commissie moet
aan arbeiders, die in een periode van
neergaande conjunctuur of anderzins bij
inkrimping van het bedrijf ontslagen wor
den een recht op herplaatsing worden toe
gekend.
Inzake de rechtspraak in arbeidszaken
meent de commissie, dat bij de kanton
gerechten arbeidskamers gevormd zouden
moeten worden. In bedrijftakken, welke
hiertoe rijp geacht kunnen worden en zelf
de wens te kennen geven met eigen recht
spraak te worden belast, zou men bedrijfs-
rechtspraak kunnen invoeren, mits vol
doende waarborgen voor objectiviteit wor
den geboden.
De commissie meent voorts, dat er een
voorziening zal moeten zijn, waarbij de
rechter overheidsrechter of bedrijfs-
rechter een beslissing kan nemen in ge
val een ontslag „kennelijk onredelijk" of
„kennelijk in strijd met de redelijkheid"
blijkt te zijn. Zodra die rechterlijke in
stanties zullen zijn geschapen behóórt het
Gewestelijk Arbeidsbureau van hèt be
oordelen van ontslagkwesties te worden
ontlast.
Bankroet, Circa 5000 mijnwerkers uit Yorkshire
hebben niettegenstaande bepalingen van vak
bond en regering het werk neergelegd, waar
mede het .regeringsprogramma ter voorko
ming van een bankroet ernstig ln gevaar
wordt gebracht. Thans zijn 15.000 mijnwer
kers in het gebied van Zuid-Yorkshire in
staking uit sympathie met de 14* collega's
die ontslag hebben genomen uit protest tegen
het feit dat de koienraad en de nationale
mijnwerkersbond hun dagtaak hebben ver
zwaard.
Morele orde. Paus Plus XII en president Truman
hebben brieven uitgewisseld waarin zij be
loven hun krachten té verenigen tot kpbouw
van een „morele wereldorde" en opbouw
van vrede op christelijke principes.
Koene vrouw. Nadat het Russische persbureau
Tass onlangs met gepaste vreugde kon mede
delen, dat kolonel Romanloek met behulp
van een parachute op een slordige 13 000
meter hoogte uit een vliegtuig was gespron
gen, daarmee het wereldrecord op zijn naam
brengende, komt thans uit dezelfde bron het
bericht dat Yelens Vladiminskaya het be
staan heeft met haar parachute op 4500 meter
naar beneden te springen. Zij trok hem eerst
open, nadat zij 3700 meter gevallen was.
Nieuw wereldrecord voor vrouwen in het
vertraagd parachute-springen zegt Tass te
vreden Versneld zou een beter woord ztjn.
Alexander's uitlating. Veldmaarschalk Alexan
der, de gouverneur-generaal van Canada,
heeft ontkend Woensdag in New York tegen
Journalisten verklaard te hebben, dat Ame
rika hulp moet verlenen aan Griekenland
ook al zou dit oorlog met de Sovjet Unie
betekenen. HIJ zou slechts gezegd hebben:
„Wanneer Amerika aan Griekenland hulp
gegarandeerd heeft, dan ben ik er zeker van,
dat.het bereid Is deze belofte na te komen".
inco-Spanjc. Naai Donderdagavond weid be
kend gemaakt, zijn Woensdagochtend 14
politieke gevangeren. die reeds enkele maan
den geleden ter dood waren veroordeeld, in
de gevangenis van Carabanchel bij Madrid
met de kogel geexecuteerd.
