Exodus-tragedie
Nederlandse verliezen
van de afgelopen week
Benjamin in een roemrijk gezin
Hoge kosten op de nieuwe
Amerikaanse lening
Meerderheid der Nederlanders wil vooruit
door eigen krachten
J
ZATERDAG 30 AUGUSTUS
IN DE WERELDPOLITIEK;
H7
De tragedie der Joodse Palestina-vaar-
ders, een der meeste spectaculaire doch
tevens een der schrijnendste détails van
het Palestijnse vraagstuk, beleeft momen
teel een barer hoogtepunten, dat dwin
gende herinneringen oproept aan het leed
der Joden in de Duitee concentratie- en
vernietigingskampen. Die herinnering is
daarom zo dwingend, aangezien Duitsland
thans opnieuw een rol speelt in het drama.
De drie emigrantenschepen, bekend als de
„Exodus" I. II en III, die Palestinavaar-
ders uit Frankrijk naar het Beloofde Land
trachtten te brengen en daarbij door En
gelse oorlogsschepen werden opgevangen,
zullen ongetwijfeld nog dikwijls ter spra
ke komen wanneer van Joodse zijde straks
een ..geschiedenis van de terugtocht naar
Kanaan" zal worden geschreven. Deze
schepen symboliseren immers twee zeer
belangrijke factoren van de kwestie: In de
eerste plaats de hartstocht en doodsver
achting, waarmede de Joodse vluchtelin
gen volharden in hun verlangen naar
Palestina en ten tweede de onverzette
lijkheid, waarmede de Britten vasthouden
aan de formaliteiten, waaraan de toela
ting van Joden in het Heilige Land is ge
bonden.
Ieder kent ongetwijfeld de simpele doch
veelbetekenende historie der Exodus-söhe-
pen. Zij werden na hun aanhouding terug-
gedirigeerd naar de Franse kust, vanwaar
zij vertrokken waren en het was de Franse
haven Port le Bouc. waar de ontscheping
met toestemming der Franse autoriteiten
zou plaats hebben.
Doch die ontscheping had niet plaats.
Geen der emigranten, onder wie zich
zwangere vrouwen, kinderen en zieken be
vinden, was er voor te vinden het onge
mak der oncomfortabele schepen te ver
wisselen voor de betrekkelijke levensvrede
van een Frans D. P. kamp. In een bewon
derenswaardige solidariteit weigerden al
len, gevolg te geven aan het ontschepings
bevel en zij zwichtten zelfs niet voor het
Engelse dreigement, dat de schepen naar
Duitsland zouden worden geconvoyeerd
om hun levende lading te lossen in het
land, dat de meeste der emigranten 'had
den leren verafschuwen in een reeks gru
welijke folterjaren.
De radio geeft Zondag
HILVERSUM I. 301 M8, 9,30. 19.30
en 22.30: Nieuws; 8,15 Van man tot man;
8,30 Kerkdienst uit Begijnhofkapel te
Haarlem: 9,45 Sonate van Bach: 9,55 Hoog
mis: 11,30 Strijkkwartet van Mozart: 12,00
Angelus: 12.03 Platen; 12.15 Boekbespre
king: 12.30 Lichte muziek: 12,55 Zonnewij
zer: 13.15 Welk boek?; 13,40 Apologie: 14,00
Ierse liedjes: 14.30 Kurhaus-concert: 15,15
Congres K.V.P.: 15.25 Harmonie-orkest;
15.10 Platen; 16,20 Causerie; 16,30 Zieken-
lof; 17,00 Geref. kerkdienst; 18,30 Strijd
krachten; 19.00 Orgel; 19,15 „Koningin bij
de gratie Gods"; 19,45 Zwemreportage;
20.00 Actualiteiten: 20.07 De gewone man;
20,15 Luisterspel „Een nieuw leven"; 20,40
Orgel; 20,55 Tweede deel luisterspel: 21.15
De Zilvervloot: 22,00 Platen: 22,10 Gebed;
22,25 De van Rooyens; 22,50 Symphonische
muziek.
HILVERSUM II. 415 m. 8, 13, 18, 20
en 23 uur: Nieuws; 8,18 Weense dansen:
8,30 Zesjarenplan voor de landbouw; 8,40
Lichte muziek; 9,12 Postduiven: 9,15 Gees
telijk leven; 9.30 Platen; 10,00 Klankpano
rama Enschedé: 10.30 Kerkdienst: 11,45
Toespraak: 12 00 Postduiven; 12,03 Platen:
12,30 Zondagclub; 12.40 Mannenkoor; 13.15
Lichte muziek: 13,50 Spoorwegen: 14.00
Sarabande van Ravel: 14,05 Boekbesore-
king: 14,30 Politiemuziekcorps; 15,15 Film-
praatje; 15,30 Orgel; 15.50 Dansorkest;
16,05 Tennisreportage; 16,15 Dansorkest;
16,30 Tennis; 16 40 Roeikampïoenschaopen
Luzern: 17,00 VPRO-uitzending uit Bern;
17,30 Koorzang; 17,50 Orgel: 18.15 Roei
en boksreportage; 18,30 Platen; 19,00
„Westkapelie overstroomd"; 19,30 Lichte
muziek: 20,05 Actualiteiten; 20.15 Omroep
orkest; 21,15 Luisterspel „Handige troe
ven"; 21.40 Lichte muziek; 22,30 Muziek-
mozaiek; 23,15 Platen.
Maandag
(Nationaal programma).
HILVERSUM I, 301 m. Nieuws: 7,07,
8,07, 13,00, 18,00. 20,00 en 23,15: 7,00 Wil
helmus. Gelukwens; 7,20 Vrolijke platen;
8.00 Wilhelmus. Gelukwens: 8.20 Beiaard;
8,45 Walsen: 9,15 Lichte muziek; 9,45 Piano
10,00 Ochtendwijding; 10,30 Lichte muziek;
11,00 Over onze Koningin: 11,15 Lichte mu
ziek; 11,45 Gedichten; 12,00 Nederlandse
muziek; 12,30 Provincies spreken; 12,45
Koorzang; 13,15 Toespraak door de Minis
ter-president; 13,25 Feestkrant; 14,00 Orgel:
14.15 Baehconcert; 14,50 Voordracht: 15,00
Lichte muziek: 15.30 Provincies spreken:
15,45 Gevarieerd programma; 16,30 Ko
ninginnedag te Davos; 17,00 De jeugd van
Koningin Wilhelmina; 17,30 Metropole
orkest; 18,15 Lichte muziek; 18,30 Provin
cies spreken; 18,45 Koninklijke Militaire
Kapel; (19.0019.25 Gelukwensen van over
zee); 20,05 Nederlandse liedjes; 20.40
Klankbeeld; 21,10 Symphonieconcert; 21,40
Toespraak door prof. mr. R. Kranenburg;
21.55 Feestkrant; 22.25 Rommelpot der his
torie; 22.45 Taptoe; 23,30 Platen.
HILVERSUM II, 415 m. 7,00 Zie Hil
versum I; 9,00 Provincies spreken; 9,15 Zie
Hilversum I; 12,30 Weeroverzicht Viool;-
12.45 Zie Hilversum I; 14,00 Provincies
spreken; 14.15 Zie Hilversum I: 15,30 Pro
vincies spreken: 15.45 Zie Hilversum I;
18.15 Provincies spreken; 18.30 Lichte mu
ziek: 18.45 Zie Hilversum I; 20.05 Toe
spraak door prof. mr R. Kranenburg: 20.20
Symphonie-orkest; 20,50 Feestkrant; 21.40
Nederlandse liedjes; 22.15 Klankbeeld;
22.45 Orkestenparade; 23,30 Taptoe.
Thans zijn de schepen inderdaad op weg
naar Duitsland. Weliswaar werd het oor
spronkelijke Engelse voornemen om de
emigranten opnieuw in Duitse kampen
over te brengen, verzacht door de bepa
ling, dat de vluchtelingen op eigen ver
zoek via Duitsland weer naar Frankrijk
zouden kunnen worden gebracht, indien
de Franse regering dit zou toestaan
welke toestemming inmiddels is verleend
doch de psychologische indruk van het
„terug naar Duitsland' is daarmede niet
uitgewist. Het lijkt er veel op, dat de En
gelse regering met deze geste een verkeerd
beleid heeft gevolgd- Hoe men ook denkt
over de politieke zijde van het geval-
Palestina en welke opinie men ook huldigt
ten aanzien van de Joodse aspiraties en de
Arabische reacties daarop, deze dramati
sche epsiode der Exodus-schepen geeft de
wereld een bijna unaniem oordeel: Dit
gaat te ver. De zuiver-menselijke aspecten
van deze zaak grijpen ieder en ontroeren
ieder. Zij accentueren de wreedheid van
het politieke spel en wekken een schier
onderbewust verzet van het individu tegen
de meedogenloze machten die spelen met
geluk en leven der kleine mensen.
In de geschiedenis der Exodus-schepen
vindt de machteloze zichzelf terug in zijn
onvruchtbare strijd tegen de geheimzin
nige drijfveren die aan het woord „poli
tiek" door de eeuwen heen een bijsmaak
van verachtelijkheid en mindenvaardig
heid hebben gegeven. De Joodse tragedie
herinnert direct aan de tweede wereld
oorlog en aan alle oorlogen, waarin de
individuen gedreven werden en waarvan
de individuen een ingeboren afkeer heb
ben, zonder ze nochtans te kunnen ver
mijden. De Engelse radicaliteit om de
zwervers, die het einde van hun lijden in
Palestina hoopten te vinden, terug te voe
ren naar het land waarin een groot deel
van Ihet Joodse volk zijn ondergang vond.
heeft in de kringen der Joden een heftige
reactie verwekt.
In Palestina, waar de Britten dag aan
dag bloot staan aan gruwelijke aansla
gen, verzette de Joodse openbare mening
zich meer en meer tegen het brute extre
misme, waarvan Britse soldaten het
slachtoffer werden doch de Exodus-
episode heeft thans weer olie op het vuur
geworpen. Zelfs sir Alan Cunningham, de
Britse Hoge Commissaris voor Palestina,
schijnt begrepen te hebben dat dit geval
de Britse zaak enorm heeft benadeeld. Hij
zou zich zelfs al naar Londen hebben be
geven om te protesteren tegen de gang
van zaken en te verhinderen, dat het
Britse voornemen om de Exodusschepen
naar Hamburg te brengen, wordt uitge
voerd.
Er zijn zelfs geruchten over stappen, die
de Amerikaanse regering zou willen nemen
om te verhinderen dat de schepen in Ham
burg worden gedebarkeerd.
Bovendien hopen de Joodse vluchtelingen
zelf cp tussenkomst van de UNO.
Het Britse beleid in deze aangelegenheid
vertoont opnieuw het veel gewraakte
hiaat, dat in andere gevallen aanleiding
was tot volkomen mislukking. De Engel
sen houden onverbiddelijk vast aan een
formaliteit, die nog bestaat van voor de
oorlog en die het aantal in Palestina toe
te laten Joden beperkt tot enkele honder
den per maand. Maar zij verzuimen zich
te realiseren, wat de oorlog in dit opzicht
bewerkstelligd en veranderd heeft Zi
geven opnieuw blijk van hun onvermo
gen, die psychische gevolgen van de da
den der Hitler-agressoren op vele volken
te begrijpen. Zij verstaan de^enorme wij
zigingen niet, die de wêreld heeft onder
gaan voor zover zij aan den lijve kennis
maakte met de nazi-zweep.
Dit gebrek aan begrip speelt de Engelse
na-oorlogse politiek telkens opnieuw par
ten. Er is wel eens gezegd, dat het voor
de Britse kijk op de wereld voor vandaag
beter zou zijn geweest, dat Hitier Enge
land een tijdlang zou hebben kunnen be
zetten. Wanneer dat voor de afloop van
de oorlog geen andere consequenties zou
hebben gehad, dan dat de Britten zich be
ter zouden hebben kunnen voorstellen hoe
een bevrijd mens en een bevrijd volk over
vele dingen van vandaag denken, dan zou
men het daarmee eens kunnen zijn.
J. L.
Dinsdag
HILVERSUM I. 301 m. 7,00, 8.00,
13.00, 19.00, 20,00 en 22.30: Nieuws; 7,15
Gymnastiek; 7,30 Gebed; 7,45 Piano; 8,15
Platen; 9,00 Lichtbaken; 9,30 Tsjaikofski;
10,00 Voor kleuters; 10.15 Koor; 10.40 Voor
dracht; 10.50 Platen: 11,30 Als de ziele luis
tert; 11,45 Chopin; 11.45 Platen; 12.00 An
gelus; 12.03 Debussy: 12.30 Weerbericht;
12.33 Orkest: 12.55 Zonnewijzer: 13.15 Welk
boek?: 13.20 Orkest: 13.50 Opera's; 14,30
Voor de vrouw: 15.00 Piano en orgel; 15.30
Ars'"orkest; 16.00 Ziekenbezoek:
16.30 Vnr r de jeugd: 16.45 Platen: 17.45
Rijk Overzee: 18.00 Volksliederen; 18.20
Sportpraatje; 18.30 Strijdkrachten: 19,20
Paul Whiteman: 19.45 Niwin; 19,50 Weder
opbouw: 20.05 Actualiteiten: 20.12 De ge
wone man: 20.20 Symphonische muziek:
21.15 Causerie; 21,30 Strijkorkest: 22,00
Zang: 22.10 De van Rooyens: 22.15 Gebed:
22.45 Dansmuziek; 23.30 Platen.
HILVERSUM II. 415 m. 7.00. 8,00,
13.00, 18,00, 20.00 en 23.00 uur: Nieuws:
7.15 Gymnastiek; 7.30 en 8.15 Platen: 8.45
Russische symphonische muziek; 9.15 Mor
genwijding: 9.35 Platen; 10.30 Voor ,de
vrouw: 10 35 Handel; 10.50 Voor kleuters:
ll.no Beethoven; 12.30 Weerbericht voor
nlrlteland: 12.42 Platen; 13.16 Lichte mu-
'i> 14 00 Voor de vrouw; 14.30 Platen;
1" I-1 Schubert; 16.40 Voor de jeugd; 17.00
Licine rnuz'ek: 17.30 Dansorkest; 18.15
Piano: 18.30 Lezing ..De duinen": 19.00
Voor kleuters: 19.05 Praatje uit Amerika:
19.15 Kamerkoor; 19.45 Tbc-bestri'dina:
20.15 Bonte trein: 21.45 Platen: 22.15 Week
overzicht: 22.30 Annie Woud en Johan Ot
ter.: 23.15 Moderne Engelse symphonische
muziek,
Australië in de commissie van drie?
Het is zeer waarschijnlijk dat" Australië
door de republiek zal worden gekozen
om zitting te nemen in de commissie
van drie, welke volgens het Ame
rikaanse voorstel ter bemiddeling tussen
Nederland en de republiek gevormd zou
kunnen worden. De republikeinse radio
spreekt van drie landen, welke hiervoor
in aanmerking komen, n.l. Australië, Polen
en Syrië, doch voor zover hieruit wordt
begrepen, heeft een officiële aanwijzing
van een dezer drie nog niet plaats gehad.
Koninklijke marine: mar. 3e kl. D. de
Haan, uit Leeuwarden; korip. mar. A. J. v.
d. Moesdijk, uit Eindhoven; mar. 3e kl. G.
Paskamp, uit Dalfsen; mar. 3e kl. H. W. de
Wilde, uit Dieren; kotfp. mar, C. de Jager,
uit Arnemuiden.
Koninklijke landmacht: 2e luit. A. A.
Brand, uit Nijmegen; sold. J. Bronshorst,
uit Leidsohendam; sold. P. A. M. van Rooy,
uit Loon op Zand (gem. Kaatsheuvel); sold.
M. N. Scheepers, uit gem. Roosendaal Nis
pen; sold. P. J. Willems, uit Oirschot; sold.
J. te Paske, uit Amsterdam; serg. B. P.
Corsten, uit Rotterdam; korp. L. van Strien
uit Rotterdam: sold, le kl. H. Berkel, uit
Den Haag: sold. M. L. Boeschoten, uit Am
sterdam; sold. 1ste kl. M. Hoep, uit Zijpe;
serg. W. Kool, uit Ellekom (gem. Rheden);
sold. J. v. d. Brink, uit Veenendaal; sold,
le kl. Kl. A. G. Polman, uit Eist; serg.maj.
G Volbers, uit Enschedé; jager H. Wols-
wijk, uit Alphen a. d. Rijn; sold. A. Bijl,
uit Zeist: sold. D. Damsteeg, uit Willeskop r
(Utr.); sold. P. C. Overmeer, uit Voorburg;G. Simon; sold. 2e kl. H. E. Rabe; sold, le
sold, le kl. L. Benne, uit St. Maarten (N.H.) kl. H. Persijn; Ambon, sold. 2e kl. H. M. V.
sold. C. W. Eggenkamp, uit Leusden; sold. Wattimury; Ambon, sold. 2e kl. C. Gerdi-
le kl. A. J. Foudraine, uit Goes; sold. A. nandus.
Francke, uit Zoutelando; sold. J. C. Leeg
water, uit Broek op Langendijk; sold, le kl.
C. Verhage, uit Haarlemmermeer; serg. H.
van der El, uit Rotterdam; 2e luit. L. C.
Haanen, uit Maastricht.
Koninklijk Nederlands-Indisch leger, le
luit. L. P. van Aarem; tim.sold. le kl. S.
Patinasarany; Ambon, sold, le kl. Chr. Rin-
sampessy; Men. sold. 2e kl. C. Kalawo; sold.
2e kl. Matsoepi; sold. 2e kl. Moh. Salim;
sold. 2e kl. Nakam; korp. Sinai: Ambon,
sold. 2e kl. S. M. Malawan; Men. sold, le kl.
E. Soerentoe; korp. S. Trapman; sold, le kl.
DIEPEN VLIEGTUIGEN N.V.
Diepen vult de lege plaats die van de kleine
luchtvaart in de Nederlandse vliegerij
Effecten- en
Geldmarkt
Dat niet alleen Engeland, maar ook Ne
derland zich in een acute dollarcrisis be
vindt, blijkt uit de haast, waarmede het
desbetreffende wetsontwerp alle phasen is
doorgevlogen, waarvoor zelfs de beide
Kamers de periode van recès hebben on
derbroken. In een dag tijds hebben Eerste
en Tweede Kamer de leningsovereenkomst
goedgekeurd, nadat minister Lieftinclt
mondeling de gemaakte opmerkingen, neer
gelegd in de desbetreffende verslagen, had
beantwoord.
Maar nog meer blijkt de dollarnood uit
het snelle begin van opneming dezer lening.
Uit de weekstaat der Nederlandse Bank
per 25 Augustus kan men afleiden dat nu
reeds 33 a 35 millioen van de S 195
millioen is opgenomen en wanneer we in
dit tempo doorgaan, zal spoedig het gehele
bedrag over de Oceaan zijn gehaald. Bij de
besprekingen in de Kamers is nog eens de
aandacht gevallen op de hoge kosten, die
buitenlandse leningen plegen mee te bren
gen. Ten eerste is daar de gewone rente
van 3% procent, een percentage dat matig
genoemd kan worden. Doch daar bij komt
dan een risico-premie van 1 een per
centage, dat de Bank krachtens haar'sta
tuten moet heffen op alle leningen die zij
verstrekt, teneinde daarmede een risico
fonds te vormen. Bovendien wordt over de
bedragen, welke niet zijn opgenomen, een
.afsluitprovisie" of „beschikbaarstellings
provisie" van iy2 berekend. De Bank
moet namelijk de toegestane bedragen be
schikbaar houden en kan deze dus zelf ook
Van een onzer verslaggevers)
„De eisen, die de kleine vliegerij stelt
om tot ontplooiing te komen, zijn zelfs
voor het na-oorlogse, berooide Nederland
te verwezenlijken, omdat zij zo billijk zijn,
dat zij volkomen in het niet vallen tegen
de eisen, die het motorverkeer, de spoor
wegen, het waterverkeer en de grote
luchtvaart stellen. Een „air-stripje" hier
en daar met luttele accomodatie. een paar
hectaren tegenover de vele tienduizenden
die de andere verkeersmiddelen opeisen".
Dat zegt Frits Diepen, de man die op
zijn een en dertigste jaar directeur werd
van de N.V. Diepen-vliegtuigen, een maat
schappij die niet alleen het vliegveld
Ypenburg heeft gekocht om er een cen
trum van de Europese kleine luchtvaart
van te maken, maar met die kleine vlie
gerij al. een begin heeft gemaakt met zijn
lucht-taxi-dienst en die zich bovendien
verzekerd heeft van de verkooprechten
en de service van alle kleine Fokker-vlieg
tuigen, zoals nu bijvoorbeeld de Promotor
en de Instructor.
Diepen is op het ogenblik ongetwijfeld
de grote man van de kleine luchtvaart,
een afdeling van de vliegerij, waarin niet
alleen hij veel. ziet, maar ook de mensen,
$ie de zaak financieren en die dat beslist
niet alleen voor de aardigheid doen. En
daar moet heel wat gefinancierd worden,
want een kind kan begrijpen, dat het be
drijf nog onmogelijk kan renderen en dat
het nog wel even zal duren voordat het
winst gaat afwerpen.
De 31-jarige 4irecteirr is daar niet in
het minst door verontrust, want hij heeft
een onverwoestbaar vertrouwen in die
kleine luchtvaart. Met reden trouwens.
De lucht-taxi-dienst floreert al aardig en
het blijkt, dat het publiek niet de minste
angst koestert om met zo'n klein ding de
lucht in te gaan. Trouwens, stél dat er
wat gebeurt, dan moet het al heel gek lo
pen als de piloot het apparaat niet in een
weilandje kaïn prikken, zonder ernstige
schade.
De grootste zorg van Diepen is niet, hoe
aan vliegtuigen te komen, maar hoe de
piloten er voor te vinden. Op het ogenblik
heeft hij zeven Fokker-luchttaxi's en vier
twee-motor ige Cessna's wachten slechts
op hun luchtwaardigheids papieren om de
vloot te komen versterken, maar slechts
vijf piloten.
Zo'n luchttaxi-piloot moet ook hèel wat
in zijn mars hebben. Ten eerste moet het
natuurlijk een uitstekend vlieger (met B-
brevet) zijn, maar daarbij moet hij feilloos
zijn vreemde talen spreken, voldoende
j houding n
Enquette over het verlangen
naar een vaste baan
Drie Gallup-instituten (leden van de
Internationale Vereniging van Publieke
Opinie Instituten) hebben kortelings in ons
land, Engeland en de Verenigde Staten de
volgende vraag gesteld:
„Voor welke van de twee volgende din
gen vindt u dat de regering in de eerste
plaats behoort te zorgen: dat iedereen een
behoorlijke vaste werkkring heeft óf dat
iedereen de kans krijgt om door eigen
kracht vooruit te komen?"
De antwoorden, die ce enquêteurs ont
vingen luiden:
Nederl. Amerika Engeland
Kans om door
eigen kracht
vooruit te komen 52% 50% 40%
Iedereen behoor
lijke vaste werk
kring 42% 43% 55%
Geen oordeel 6% 7% 5%
In ons land en in Amerika denkt men
er ongeveer hetzelfde over, de Engelsen
echter prefereren in meerderheid de garan
tie van een behoorlijke vaste werkkring.
Onder de mensen die verschillende beroe
pen uitoefenen treft men in alle drie lan
den overeenkomstige meningsverhoudingen
aan:
Regering zorge voor:
Kans op voor- Behoorlijke
uitkomen vaste baan
Nederl. arbeiders 37% 56%
Amer. arbeiders 37% 56G.
Engelse arbeiders. 27% 69%
Nederl. kantoorbed.
en ambtenaren 61%
Amer. kantoorbed.
en ambtenaren 57%
Eng. kantoorbed. en
ambtenaren 60%
Ned; middenst. en
mensen in leidende
functies 66%
Amerikaanse idem 67%
Engelse idem 63%
Onder de aanhangers van de Democra
tische partij in de V. S. zijn iets meer voor
standers van de vaste baan (50%) dan van
regeringszorg om iedereen een kans op
vooruitkomen te geven (44%).
Labour-mensen voelen in ver-
nog veel meer voor het alternatief
■van de vaste betrekking (72%). De Neder
landse Partij van de Arbeid-mensen zijn
verdeeld in 46% voor 'het eerste en 47%
voor het tweede standpunt. Onder de Ne
derlandse Communisten vinden we echter
84% voor de „vaste baan-garantie", 14%
voor het vooruitkomen door eigen kracht.
Alle meer naar rechts staande groepen
hier en in Engeland en Amerika kiezen in
meerderheid het alternatief „Regering ga-
randere iedereen kans om zelf vooruit te
komen".
Men verliezen tenslotte niet uit het oog
dat de economische omstandigheden (wei
nig werkloosheid) invloed op deze menin
gen zullen uitoefenen.
De conclusie dat het Nederlandse en het
Amerikaanse publiek het erg eens zyn,
maar het Engelse publiek meer voor over
heidszorg voor vaste banen voelt, geldt dus
uitsluitend op dit ogenblik.
representatief zijn en een commerciële
knobbel hebben, die gepaaid aan een be
hoorlijke dosis .initiatief en getemperd
door een groot verantwoordelijkheidsge
voel hem in staat stelt zelfstandig beslis
singen te nemen tot wel van zijn maat
schappij. Een voorbeeld:
Onlangs werden er 2700 kuikens (er
worden vreemde vrachtjes vervoerdvan
Gouda naar Lille gevlogen. In Lille kwam
de bestuurder in gesprek met een stok
oude markies, die hij prompt overhaalde
voor een enkele reis naar Parijs en zowaar
kon- hij in Parijs weer een vrachtje naar
huis krijgen. Zoals men ziet, een soort
„wilde vaart" in de lucht.
Diepen heeft nog meer op zijn program
ma. Het bedrijf waarvan men nog nauwe
lijks kan beweren, dat het de aanloop-fase
al begonnen is, hoogstens zou men kun
nen zeggen dat de blokken voor de wielen
weggeschoven zijn met de vliegfeesten op
Ypenburg ter gelegenheid van de ope
ning, moet een „begrip" voor het publiek
worden evenals dat met de K.L.M. en
Fokker het geval is. Dat kan trouwens,
want de drie bedrijven vullen elkaar
prachtig aan. Daarom organiseert Diepen
van alles, om de mensen naar Ypenburg
toe te krijgen. De Rijksluchtvaartschool
en de Nationale Luchtvaartschool zijn er
beide gedeeltelijk permanente gasten. Er
komen wielerwedstrijden en wandelwed
strijden.
Het restaurant is bezig zich een naam te
veroveren. Diepen wil bovendien niet al
leen de mensen met dikke portefeuilles
interesseren. Integendeel hij tracht er let
terlijk iedereen naar toe te trekken. Om
dat de kleine luchtvaart inderdaad de
luchtvaart voor iedereen moet worden.
Men kan bewondering hebben voor
een man, die het heeft aangedurfd de
rijstebrijberg vam moeilijkheden die
zo'n bedrijf ongetwijfeld te doorstaan
krijgt te attaqueren. Natuurlijk is het
de vraag of het die moeilijkheden door
zal komen. Die vraag is er altijd bij
het stichten van een onderneming,
die zich meer dan het alledaagse ten
doel stelt, maar er zijn meer onwaar-
scbijnlijk-lijkende dingen door Hollan
ders gepresteerd en als men de adora
tie van het personeel voor de „baas"
ziet. dan staat vast, dat het hem aan
medewerking niet zal ontbreken.
En zo wordt er op Ypenburg gezwoegd
en gezweet, getimmerd en gevlogen, in af
wachting van de tijd, dat deze Benjamin
der luchtvaart de kinderschoenen ont
wassen zal zijn. om de lege plaats in de
Europese vliegerij in te nemen.
Een Diepen luchttaxi, een vervoermiddel
dat menige zakenman<iïe te laat dreigde
te komen voor .een 'conferentie op tijd heeft
afgeleverd. Trouwens, het vervoert niet al
leen zakenmannen rfiaar ook kuikens en
toeristen en rondvlucht-amateurs en eigen
lijk alles, dat geen angst koestert, om het
eens wat hoger op te zoeken. Het toestel is
een FK-43i?i de wandeling „Fokhoven'
genoemd, omdat hel door Fokker naar een
ontwerp van Koolhoven is gebouwd.
Een „jongensstad"
in Nederland?
De Stichting Kinderhuis „Wees een Ze
gen" heeft in Amsterdam een bijeenkomst
belegd, waar de heer J. H. Dijkstra zijn
plannen heeft ontvouwd. Hij besprak de
grote zedelijke verwildering van de jeugd
en raakte tevens het probleem van de ont
stellende werlcschuwheid bij jeugdige
personen aan. Hij haalde brieven aan van
verscheidene fabrikanten, die zich er over
beklagen, dat zij voor de eenvoudigste
werkzaamheden geen personeel kunnen
krijgen. Gezien de levensomstandigheden
en huisvesting van ontelbare gezinnen was
dit volgens de heer Dijkstra niet verwon
derlijk. Plaatst men de kinderen in een
behoorlijke omgeving dan zijn er behoor
lijke mensen van te maken. Teneinde dit
te bereiken opperde de heer Dijkstra het
plan te komen tot de stichting in Neder
land van een gemeenschap van jongeren
in navolging van de idee uitgebeeld in de
film „Jongensstad".
Deze film is ter propagering van de plan
nen van de heer Dijkstra ter zijner be
schikking gesteld, Hij wil met deze film
door Nederland reizen teneinde het publiek'
voor zijn plannen te winnen. Hij wil te
vens een beroep doen op het personeel
van bedrijven, die bouwmaterialen ver
vaardigen en op bouwkundigen en tech
nici. teneinde hun medewerking te ver
werven voor de verwezen lij k i ng van een
Nederlandse jongensstad, waar de jongens
onder eigen verantwoordelijkheid zullen
samenleven voor het verwerven van het
nodige maatschappelijke verantwoorde
lijkheidsbesef.
De bijeenkomst werd onder andere bij
gewoond door vertegenwoordigers van de
departementen van Justitie, van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen, van ver
scheidene gemeentebesturen en van de
kinderpolitie, voogdijraden, reclassering en
Pro Juventute.
Panda en de Meestervïieger
31%
30%
28%
33%
36. „Volg me, leerling!" zei Oehoe terwijl
hij naar het andere vliegtuig liep. Hij nam
een schroefsleutel uit zijn zak en begon de
machine te demonteren. „Ik wijs er op",
zei hij, dat daar een onbeheerd toestel
staat! Verder vestig ik je aandacht op het
feit, dat onze machine door de storm ern
stig heeft geleden; en dat de propeller door
die Kraan reeds eerder was verwijderd!
Ten slotte herinner ik je er aan, dat we
bezig zijn aan een wedstrijd deel te nemen!
j Wat ik doe is dus heel verklaarbaar en ik
roep je hulp in!" Panda zei niets, hij had
zijn eigen ideeën over het afschroeven 'van
andermans motoren, maar nood breekt wet
en de piloot van het vreemde toestel was
in geen velden of wegen te zien. „Boven
dien laten we onze eigen motor achter!" zei
Oehoe. „In geval van nood kan de vreem
deling die gebruiken!" Met vereende krach,
ten bevestigde Oehoe en Panda de motor
van het vreemde toestel dus op hun eigen
machine en stegen even later weer op. Maar
op het moment, dat ze de grond verlieten
kwam. er een gedaante hel veld opstormen
die schreeuwde en kennel'jk zéér boos
was. Het was de eigenaar van de gesloopte
vliegmachine.
niet anders dan op zeer korte termijn en
tegen lage rente beleggen.
In totaal heeft Nederland tihans voor een
600 millioen geleend en rentebetaling en
aflossing dezer credieten vormen een zware
last op ons budget. Het bedrag van 600
millioen komt vrijwel overeen met ons be
zit aan Amerikaanse fondsen (jongste
schatting 571 millioen), waarvan thans
ongeveer $70 millioen geliquideerd is. Mi
nister Lieftinck heeft zich voorgesteld jaar
lijks 100 millioen te liquideren en is over
het tempo, waarin de vrijwillige liquidatie
geschiedt, niet ontevreden. In elk geval
hebben de Amerikanen in de overige 500
millioen nog een stootblok.
De rijksbegroting 1948.
Overigens is de minister wat de toekomst
van ons land betreft, vrij wat optimistischer
dan vele zakenlieden. In een onderhoud
met De Zakenwereld heeft hij verklaard,
dat de begrotingsuitgaven voor 1948 niet
onbelangrijk zijn besnoeid en dat hij ten
aanzien van de i'inancieel-economisohe pro
blemen van ons land niet. pessimistisch ge
stemd is. De betalingsbalans, die aan de
Wereldbank moest worden voorgelegd, kon
een ietwat gunstiger beeld vertonen en uit
de reconstructieplannen, die'eveneens aan
de wereldbank zijn verstrekt, zal een her
stelprogramma worden gesmeed, waarvan
de minister goede verwachtingen heeft.
Disagio op de gulden in New York
Ondanks al de ter gelegenheid van het
verstrekken der nieuwe lening gesproken
woorden van waardering voor Nederlands
opbouw en Nederlands credietwaardigheid
wordt de gulden in Amerika met een be
langrijk disagio verhandeld. Op de vrije
markt noteert de gulden $17.50 per 100,
tegen een officiële koers van 37.72, aldus
een disagio doend van ruim 53 Daarna
volgt de Franse franc met 51 het Pond
Sterling met 24 de Belgische franc met
10 de Zwitserse franc noteert 12
boven zijn officiële koers. Een mooie positie
heeft ook de Belgische franc, een valuta
die na de dollar tot de meest gevraagde
behoort. De gouverneur van de Belgische
Nationale Bank heeft dezer dagen mede
gedeeld, dat België voorshands geen recht
streekse hinder zal ondervinden van het
besluit der Engelse regering om het pond
niet meer inwisselbaar te stellen tegen an
dere valuta, daar de dollarpositie althans
gedurende de eerste maanden geen zorgen
behoeft te baren. Evenals Nederland, zal
België echter wel de gevolgen ondereinden
van de ontwrichte wereldhandel, welke het
gevolg van Engelands besluit is. Frankrijk
heeft al moeten besluiten tot vermindering
van zijn invoer en de besprekingen, die
Engeland thans heeft te voeren met vrijwel
alle landen van de wereld wijzen er wel op,
dat er voor vele landen moeilijkheden zijn
ontstaan, niet het minst voor Engeland zelf,
dat ook bij de Wereldbank niet kan lenen
en- zijn heil zal moeten zoeken in dure,
'kleine en kortlopende leningen bij het In
ternationale Monetaire Fonds en de Ame
rikaanse lm- en Exportbank, zomede op de
vrije markt in Amerika, hetgeen, gezien de
waardering van het pond op de vrije markt,
niet zo gemakkelijk zal gaan.
Nieuwe financieringsmaatschappij
Wat de voorziening van de behoeften van
de binnenlandse kapitaalmarkt ten onzent
betreft, dezer dagen is melding gemaakt
van een in qprichting verkerende nieuwe
financieringsmaatschappij, als aanvulling
op de in 194g opgerichte Herstelbank. De
nieuwe maatschappij zal ten doel hebben
deel te nemen in het aandelenkapitaal van
andere vennootschappen, om -hen op deze
wijze het geld te verschaffen voor de finan
ciering van herstellingen, vernieuwingen
en uitbreidingen, welke in verband met de
sterke stijgingen niet uit eigen middelen
meer kunnen worden gefinancierd. Welis
waar beschikken vele ondernemingen nog
over geldmiddelen, doch deze zijn dikwijls
nog steeds geblokkeerd als gevolg van de
geldsanering. Het ligt in de bedoeling dat
het kapitaal der nieuwe financieringsmaat
schappij (aanvankelijk 15 millioen) zal
worden gefourneerd door de Herstelbank,
de handels- en boerenleenbanken en door
de levensverzekeringsmaatschappijen, pen
sioenfondsen en spaarbanken. Óf ook het
oubliek kan deel nemen in het kapitaal der
nieuwe bank, is nog niet bekend.
Ondankbare beer verscheurt
zijn oppasser
In de Parijse dierentuin heeft een beer
zijn 54-jarige oppasser aangevallen en
voor de ogen van verscheidene bezoekers
verscheurd. De oppasser heeft de beer 15
jaar lang verzorgd. Een beeldhouwer, die
in de buurt werkte, kwam op het hulpge
roep toegelopen en trachtte met zijn hamer
en beitel de woedende beer onschadelijk
te maken.
Het dier is tenslotte door de politie met
revolverschoten afgemaakt.
Beloning. De Duitse nieuwsdienst in de Britse
be-ett'ngs'ftne meldt dat mijnwerkers bij
Dor'mund 2700 Amerikaanse paketten zullen
ontvangen als dank voor het overschrijden
van de vooropgezette maandelj^rse productie
van 4fiR7 ton, met 2070 ton.
Scrupuleuze uitgever. Newsweek vertelt van
eon advertentie, die onlangs in de New-
Vorksp bladen verscheen en waarin een advo
caten Tirma die zei een zekére Pamela Foxe
te vertegenwoordigen, iedere onscrupuleuze
uitgever waarschuwde, die zou proberen
Pamela's dagboek, dat zij verloren had en
dat het intieme verhaal van haar verloren
onschuld, bevatte, te publiceren. Op het op
gegeven adres aan Fith Avenue bleek een
uitgeversfirma te zetelen, die zojuist een boek
bad uitgegeven, getiteld ..Pamela Foxe".
Opmars der dubbeltjes. Tn 1947 was de opbrengst
van de March of Dimes" (Opmars der Dub
beltjes) campagne ln de Verenigde Saten
voor het Nationale Genootschap ter bestrij
ding van de kinderverlamming 17.987 000 dol
lar Deze collecte wordt leder jaar omstreeks
Pasen gehouden en de opbrengst van dit Jaar
was de hoogste tot nu toe.
Democratisch regiem. Andre Mlsteth, voormalig
minister van wederopbouw en lid van de
Hongaarse partij der kleine eigenaren, is In
Boedpaest tot 3Vi jaar tuchthuisstraf veroor
deeld wegens ..medewerking aan een com
plot ter omverwerping van het democratische
regiem in Hongarije".
Vreemde vrede. Generaal Eisenhouwer heeft
verklaard, dat de wereld reeds in twee grote
kampen is verdeeld: aan de ene kant de
derrtocratieén en aan de andere kant de dic
taturen. Hij drong op de instelling van alge
mene militaire opleiding in Amerika aan als
de enige manier om de wereldvrede te
verzekeren. Hij wilde niet dat men zijn
woorden zo zou opvatten, dat men ei uit af
zou lelden, dat er onmiddellijk een wereld-
oarlog dreigde.
