c
Zestig jaar geleden werden de stoelen
gebroken, nu puilen de zalen uit
Wereldnieuws
WOENSDAG 10 SEPTEMBER 1947
2
HAARLEMSE HISTORIE VAN „HET LEGER'
Het diamanten jubileum van het Heils
leger in Nederland wordt overal, waar ook
maar het geringste spoor van zijn werk te
ontdekken is, gevierd, voorzover dit al
thans nog niet gebeurd is. Dus ook in
Haarlem, waar in de Schagchelstraat een
bescheiden gebouw haast in tegenspraak is
met het omvangrijke werk van het Heils
leger, dat zich in de zestig jaren van zijn
bestaan zozeer burgerrecht verwierf.
Het begon op die eerste October van
het jaar 1387 bij Felix Favore, een zaal in
de Sm edestraat, waar nu het gebouw van
de R.K. Volksbond is.
Het begon met modder en vuil,
met gemene taal voor de eerste soldaten
uit de mond van keurige Haarlemse heren,
het begon met één stafkapitein en een
handjevol officieren, wier namen nog te
vinden zijn in het gulden boek, dat de
wederwaardigheden van het leger in
Haarlem bevat in zorgvuldige schrijflet
ters, bijna van dag tot dag vertellend, hoe
uit de aanvankelijke verguizing een lichte
aarzeling en later zelfs een hartelijk mede
leven groeide.
De herinnering aan de eerste dagen van
het Heilsleger zijn vergrauwd, maar wan
neer wij in de gezellige kamer van Ma
joor A. G. Schram in de Schagchelstraat
alles nog eens napluizen en ons laten ver
tellen over al deze strijd van jaren her,
dan komt het enthousiasme los. Welkom
was de nieuwe organisatie geenszins, lees
maar eens het eenvoudige verslag van
(die eerste bijeenkomsten, toen 78 stoelen
braken door het geweld van oproerige
luisteraars. De politie moest meermalen
de zaal van Favore met een blanke sabel
ontruimen en de leden van het Leger
werden door dezelfde politie naar huis be
geleid. Een bekeerling repareerde echter
de stoelen
Nu is het anders. Honderden Haarlem
mers zijn door de straatevangelisatie be
reikt, duizenden kwamen tot het Leger
om raad en steun, de reclasseringsafdeling
heeft haar ongeziene werk gedaan in de
cellen der gevangenen en vaak moeten vele
belangstellenden voor de bijeenkomsten
worden teruggestuurd, omdat er geen
plaats in tent of zaal meer is.
Twee corpsen is Haarlem rijk: één in
het centrum met het gebouw in de
Schagchelstraat als .basis'' en één in
Noord met mej. adj. W. Geutjes aan het
hoofd. Bijna vierhonderd soldaten telt het
corps en in de vijf en dertig jaren, dat
het sociale werk nu bestaat, heeft het
gebouw aan het Spaarne bewezen, in een
behoefte te voorzien. Daar immers werden
voor de oorlog de daklozen verzorgd en
nu is er een afdeling voor jongens, veelal
a-socialen, ondergebracht; de leiding van
adjudant C. J. Schaap heeft reeds velen
hunner tot maatschappelijk-volwaardigen
omgevormd en nog dag in dag uit gaat
dit werk zonder uiterlijk vertoon verder.
Zestig jaar is een eerbiedwaardige staat
van dienst, maar denk niet, dat het Heils
leger nu op zijn lauweren gaat rusten. Er
schuilen nog grote perspectieven in dit
zegenrijke werk en de plannen voor de
toekomst getuigen dan ook van een on
vermoeibare energie. Natuurlijk moet de
centrale kas in Amsterdam alle nieuwe
"projecten bekostigen, maar het voornaam
ste obstakel op de weg naar een heel nieuw
gebouw aan het Spaarne, naast het tegen
woordige onderkomen voor jongens, wordt
toch wel in de eerste plaats gevormd door
een gebrek aan materiaal. Want het jon
genstehuis is te klein geworden, ook al
omdat de Rijksbrandweer een deel van het
gebouw bewoont.
En dan de komende herdenking. Wan
neer de mensen van het Heilsleger los ko
men* over de plannen van „hun" diaman
ten feest, vertellen ze zo mogelijk nog
opgewekter, dan over het verleden met
zijn zorgen en overigens blijmoedig aan
vaarde donkere uren. Op de eerste Octo
ber gaat er in het Concertgebouw iets
groots gebeuren: Lt. commissioner A. C.
Beekhuis, die op het ogenblik in Engeland
JAARBEURS-NIEUWS
Prins Bernhard m deDomstad
De eerste Jaarbeursdag noteerde
een behoorlijk bezoek, dat dank zij de
verdubbelde toegangsprijzen wegens
de „exportdagen" niet te groot was.
Inkopers uit vele landen kwamen zaken
doen en de belangstelling ging speciaal uit
naar de zware industrie, de Agrarische
Beurs, zuivelproducten, plastics, textiel en
schoenen.
Een telefoontje uit Soestdijk liet de or
ganisatoren Dinsdag weten, dat Prins
Bernhard die middag de Jaarbeurs zou
bezoeken. De Prins arriveerde om half
vier en maakte een rondgang zpwel over
het Vredenburg-terrein als over de afde
ling aan de Croeselaan.
De Commissaris der Koningin in de pro
vincie Utrecht, de heer M. A. Reinalda,
had reeds eerder op de dag een bezoek aan
de beurs gebracht.
Wat erwten en bonen
mogen kosten
Voor consumptie-peulvruchten van de oogst
1947 zijn de volgende maxlmum-consumtleprij-
zen per kg. vastgesteldgroene erwten f OM.
spliterwten f 0,56, schokkers f0,56, capucijners
f 0,82, bruine bonen f 0,78, witte bonen f0,80 en
grauwe erwten tl.
De radio geeft Donderdag
7.00, 8.00. 13.00, 19.00, 20.00, 22.30 uur Nieuws.
7.15 Ochtendgymnastiek. 7.30 Morgengebed. 8.15
Platen. 10.15 Morgendienst. 10.4S Platen. 11.00
Voor zieken. 11.45 Orgel. 12.00 Piano. 12,30 Wecr-
praatje. Dansorkest. 13 *5 Voor de vrouw. 14.00
Lichte muziek. 14.40 Voor de vrouw. 15.00 Klari
net. 16.00 Bijbellezing, 16.45 Oude muziek. 17,15
Musette-orkest. 18.00 Platen. 18.30 Strijdkrachten.
19 15 Actualiteiten. 20.15 Koor. 21.30 Weekover
zicht. 21.50 Platen op verzoek. 22.45 Avondover
denking. 23.00 Symphonie-concert.
HILVERSUM II, 414.5 M„ 218 M. en 1875 M.
7.00, 8.00, 23.00, 18.00, 20.00, 23.00 uur Nieuws.
7.30 Platen 9.15 Morgenwijding. 9 35 Platen. 10.50
Voor kleuters. 11.00 Platen. 11.20 Kerkconcert.
12.00 Vioolsoli. 12-30 Weerpraatje. 12.38 Metropole
orkest. 13.15 Lichte muziek. 13 45 Platen. 15.00 Ge
varieerd programma. 16 06 Reprises. 17.00 Voor
de jeugd. 17.30 Koor. 17.50 Rijk over zee. 18.15
Sport. 18.30 Lichte muziek. 18.15 Orgel en plano.
19.45 Causerie over „Raketten", 20.15 Symphonie-
concert. 21.20 Luisterspel. 22.00 Lichte muziek.
22.30 Dansmuziek. 23.15 Fllmmelodleën.
OUD-MINISTER WELTER SPREEKT
Hedenavond om 9.30 uur, zal over de zender
Hilversum 1. de vlce-voorzltter van het Nationaal
Comité Handhaving Rijkseenheid, oud-mlnlster
Ch. J. I. M. Weiter een radiorede houden over
de Indische kwestie.
vertoeft, komt speciaal over om de leiding
van de i October-^vond op zich te nemen.
Na de receptie 's middags bij Brinkmann
wordt er namelijk een veelzijdig program
ma in de grote zaal van het Haarlemse
Concertgebouw ten beste gegeven, al voor
afgegaan door een grote bijekomst op de
Markt, datum 27 September, waar Lt. Kol.
Huyg het woord zal voeren.
De vierde October komt dominee Buskes
uit Amsterdam spreken.
Oorlogsmémoires.
De samenkomsten werden in de oorlog
hoe langer hoe moeilijker en tenslotte ge
heel onmogelijk gemaakt. Men kwam nog
wel by'een, maar dan een beetje in het ge
heim en zonder de volledige uniform,
want daar hadden de Duitsers een hele
boel over te zeggen. Er kwamen ook wel
eens Duitsers op de bijeenkomsten, maar
dan „goeie" Duitsers, die in hun vaderland
eveneens het Heilsleger hadden gediend en
dus in Nederland weer contact zochten met
gelijkgestemden. Toen kwam het bevel
van het Duitse commando, dat de Euterpe-
straat degenen boven het hoofd hing, die
leden der Wehrmacht zouden toelaten op
de bijeenkomsten van het Heilsleger
De 9 Muzen
Twee 70-Jarlgen. De lettertekenaar S. H. de
Roos, die zoveel heeft bijgedragen tot de herle
ving van de boekkunst, hoopt op 14 September
70 Jaar te worden.
Twee dagen later herdenkt de romanschrijfster
G. E. van Nes—Uilkens hetzelfde feit.
Van Belnutn op tournée. De eerste dirigent
van het Concertgebouworkest. Eduard van BeJ-
num. gaat van eind October tot eind December
een grote buitenlandse toumée maken. Op 23
October treedt htj op in Napels, op 28 October
zal Van Belnum in Milaan de dirigeerstok voe
ren. Na een bezoek aan Boedapest vertrekt hij
naar Londen, waar hij ruim een maand met het
Londense symphonteorkest zal optreden.
Muzikale export. Bruckr.ers zevende en
Brahms' eerste symphor.ie worden op het ogen
blik door een Engelse maatschappij in de ver
tolking door het Concertgebouworkest op de
zwarte schijf vastgelegd.
Vier tragische ongelukken j Hongaarse communisten
ontvouwen hun plannen
Met het oog op hun trouwplannen ging
Maandag een verloofd paar uit Alphen
aan de Maas op de fiets naar Tiel voor het
doen van enige inkopen. Bij Wamel wer
den zij aangereden door een vrachtauto.
De jongeman werd op slag gedood, zijn
aanstaande moest met ernstige kwetsuren
naar het ziekenhuis te Tiel worden over
gebracht. De autobestuurder was vermoe
delijk dronken.
In Gennep werd een vrachtrijder tussen
zijn eigen wagen en een passerende auto
doodgedrukt, te Gorkum viel een 13-jarige
knaap uit het woonwagenkamp van zijn
rijwiel en kwam met het hoofd op de
laadbak van een passerende vrachtauto
terecht. De jongen was onmiddellijk dood.
Tenslotte viel in Hilversum een metse
laar van zes meter hoogte door het glazen
dak van een fabriek op een stenen vloer.
Ook hij werd op slag gedood.
BOEKBESPREKING
Benen als een Barometer en
steeds maar rauw weer op til?
Rheumatische pijnen in armen en benen,
neen in alle ledematen nu hier, dan daar
zijn in ons voohtig wispelturig klimaat
voor velen onfeilbare voorboden van veran
dering van weer. Wapen U tegen die slopen
de pijnen- Neem Kruschen Salts.
De aansporende werking van Kruschen op
Uw bloedzuiverende organen drijft de pijn-
"verwekkende schadelijke zuren op de vlucht
en neemt zo de oorzaak weg van die steeds
weerkerende plaag, die Uw hele gestel onder
mijnt. Tob niet langer door, vraag vandaag
Kruschen bij Uw Apotheker of Drogist en
neem van morgen af regelmatig de kleine
dagelijkse dosis in Uw eerste kopje thee.
(Adv.)
Regering wil beperkingen op
rechtsverkeer opheffen
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp tot intrekking van het be
sluit „beperking rechtsverkeer".
Dit besluit werd ingevoerd om te- voor
komen, dat terstond na de bevrijding van
Nederland of een deel daarvan, in het be
vrijde gebied rechtshandelingen zouden
worden verricht, welke het nationale eco
nomische leven blijvend zouden kunnen
schaden en het rechtsherstel zouden kun
nen bemoeilijken. Thans,vormt dit besluit,
een niet langer gerechtvaardigde belem
mering van het economische verkeer en
dient het te vervallen.
Het ontwerp bevat betreffende effecten
echter een bijzondere voorziening.
Gewaardeerd initiatief
van mevrouw Spoor
Naar aanleiding van de uitzending door
radio-Batavia over bijzonderheden om
trent de toestand van de gewonden in de
militaire hospitalen naar Nederland, welke
uitzending wordt verzorgd door mevrouw
Spoor, die daartoe zelf hospitalen bezoekt
en verder telegrafisch gegevens krijgt uit
andere steden op Java en Sumatra, heeft
de echtgenote van de legercommandant
van een onbekende schrijver uit Indië in
een enveloppe f 1000.toegezonden ge
kregen.
Mevrouw Spoor ontving van de Band
Nederland-Indië uit Nederland een bedrag
van veertien honderd gulden, met de be
doeling dit geld eveneens te besteden aan
versnaperingen voor de gewonde militai
ren in de hospitalen.
Waarom hoofdakte-onder
wijzers in dienst moeten
De minister van Oorlog heeft geantwoord
op vragen van het Tweede Kamerlid Sêhoo-
nenberg, aangaande het niet verlenen van
uitstel van de dienstplicht aan onderwij
zers, die voor hun hoofdakte studeren, dat
de studie voor deze akte niet vereist is, om
een loopbaan aan te vangen, want derge
lijke mensen zijn reeds onderwijzer. De
hoofdakte wordt volgens de minister overi
gens meestal in de vrije tijd behaald en de
vereiste studie kan tijdens de diensttijd
worden voortgezet.
Verder toonde de minister zich niet be
reid onderwijzers de langere duur dan 11
maanden diensttijd, in hun vacantietijd te
laten vervullen. Er is met de minister van
O., K. en W. een regeling getroffen, waar
door de waarde van het eerste gedeelte van
het hoofdakte-examen niet komt te ver
vallen, wanneer het tweede deel eerst veel
later kan worden afgelegd.
Geheelonthoudersbond In het goud
De Algemene Nederlandse Geheelont
houders Bond herdenkt dit jaar zijn 50-
jarig bestaan. De officiële herdenking heeft
plaats op Zaterdag 13 September in Den
Haag in het gebouw Willemsstraat, waar
van half vier tot 5 uur namiddags een re
ceptie wordt gehouden en 's avonds in
Diligentia, Lange Voorhout, waar om 19.30
de kunstavond aanvangt, aangeboden aari
de afgevaardigden uit het gehele land en
aan genodigden door de afdeling Den
Haag, welke afdeling zelf eveneens dit
jaar haar gouden feest viert.
voor de
„Honderd Jaar Nederlandse schilder
en Tekenkust (1750—1850)" door P. A.
SCHEEN. Uitgeversbureau „Boek en
Periodiek".
De eeuw, die verliep tussen 1750 en 1850.is
niet de belangrijkste onzer vaderlandse kunst
geschiedenis, maar gedurende en na de oorlogs
jaren is de belangstelling voor de romantiek en
anecdotisch getinte kunst zodanig gegroeid, dat
de samensteller met dit werk vele verzamelaars
aan zich heeft verplicht met dit lijvige boek
werk dat ongeveer 400 voor een goed deel on
bekende reproductiën en wetenswaardigheden uit
het leven van ruim 3000 kunstenaars omvat.
Behalve een paar hoogtepunten, die vooral in
de latere jaren ontstonden, groeide de romantiek
rustig, solied en degelijk, doch naar mijn me
ning, eentonig verder. De pruikentijd leverde
met Quikhard, van der Mij en vooral met Troost,
een aantal op Hogarth geïnspireerde guitigheden,
maar steeg nooit tot diens hoogte, noch tot de
betekenis van een Chudowieeki, De heren waren
en bleven echt Hollanders, tot hun eer gezegd
wellicht, maar amusant waren ze niet. Voort
gaande langs Ph. v. Dijk, Verheyden en Muljs
en een groot aantal anderen, verscheen de zeer
taléntvolle Hodges, wiens fraai portret naar Mr.
Willem BUderdijk, picturaal bewonderenswaar
dig doch lichtelijk sentimenteel, als inleidende
prent het boekwerk versiert. In zijn gezelschap
noem ik Kruseman, Ekels, Daiwailte en Bakker—
Korff de kleinmeester, die zijn ongehuwde zus
ters als modellen nam voor de uitermate knap
geschilderde interieurs. waarmede hij alle
anderen overtrof en die tot op onze tijd nog
niet geëvenaard zijn. Ze vertonen in zekere mate
het sentimentele, dat de romantiek van die da
gen nu eenmaal kenmerkte, maar in hun kundige
doorwerktheid doen zij niet onder voor de
meesterlijke historie-stukjes van Meissonnier.
Naast bekende namen als Arie Scheffer (be
ïnvloed door G-rieault en De la Croix) wiens
roem misschien wel wat te hoog was gestegen
en die het klassiek element op een vervelende
manier bij het romantische voegde, ontmoeten
we Herman ten Kate, slap. anecdotisch illu
stratief, week en overschat: Tetar van Elven,
Scholten. de kaarslichtsehilder van Scheudeï, de
knappe histlrieschllder van Trigt en de in
Engeland genaturaliseerde Nederlander Sir
La wrens Alma Tadema. een meester, die al de
genoemden behalve Bakker Korff, ver achter
zich laat en door zijn weelderige techniek en
zijn rijk compositie-vermogen torenhöog uitstak
boven zijn tijdgenoten. Jammer, dat verschei
dene van zijn doeken reeds nü veel hebben ge
leden, waarschijnlijk door het gebruik van het
flatterende doch nooit drogende bitume.
Ook de tijd van Jozef Israels, die aanvankelijk
historisch-romantische motieven bracht en die
van de rustig-burgerlijke Artz, krijgt zijn beurt.
We lezen de namen van Otto Eerelman. C. Bis
schop. Lingeman. onder vele tijdgenoten op oor
spronkelijke wijze uitmuntend en naderen dan tot
de glorie van de besproken eeuw Jaap Marls en
zijn, hem als romanticus overtreffende broer:
Matfiijs. de grootmeester van het tijdperk waar
in zij werkten.
We leren C. Rochussen kennen uit onbekend
werk evenals de grote paedagoog Allebé en we
noteren de namen van Springer, Karsen en voor
al de geniale Jan Weissenbruch, die met zijn
blanke doeken het Hollandse landschap verheer
lijkte zoals weinig anderen. Bij het vele onbe
kende werk, dat gereproduceerd werd vinden we
J. A. Kuip, die iets groots wist te geven in zijn
aquarellen, Jongkind de voorloper der Haagse
Impressionisten, Schelfhout met „ijs-romantiek"
en een verrassend gevoel voor realiteit.
Onze tijd is bang voor het illustratieve. Deze
vrees is zelfs soms overgegaan tot geringschat
ting. Waarom? Is een schilderijtje van Allebé
ln zijn voortreffelijke verfbehandeling, zijn
prachtige stofuitdrukking en geestigee compositie
minder waard omdat het gegeven illustratief is?
Verandert de kunstwaarde van een werk door
het veranderen van de titel?
Men kan zich voortreffelijk bezig houden m
dit handboek met vergelijken en het volgen der
Muzikale bijdrage tot herdenking
van de slag om Arnhem
Zaterdag 13 September worden de En
gelse componist Michael Tippett en de Ne
derlandse componist Gerbrand Schuurman,
cultureel adviseur aan de ambassade te
Parijs in Arnhem verwacht. In het kader
der herdenking van de slag om Arnhem
wordt namelijk op 17 en 18 September
door het Beethovenkoor en de Arnhemse
Orkestvereniging Tippett's „A child of our
time" uitgevoerd.
Verder geeft de werkgemeenschap van
Arnhemse kunstenaars een kamermuziek
avond. Uitgevoerd worden een kwartet van
Tippett, als première voor Nederland, en
een kwartet van Schuurman, dat\ dezer
dagen gereed is gekomen. De officiële her
denkingsplechtigheid begint op Dinsdag 16
September om 15.00 uur met een krans-
legging aan de voet van het Airborne-
monument te Oosterbeek. Op 17 Septem
ber begint de plechtigheid op het Air-
bornekerkhof te Oosterbeek met kerk
diensten. Om 15.15 heeft te Arnhem op de
Markt een ommegang plaats.
historie. Het geeft een aanschouwelijk beeld van
de stilstand en de groei, van verlies en aanwinst
en ofschoon de reproducties slechts in zwart-wit
zijn afgedrukt, geven deze een duidelijk over
zicht, te meer omdat zij to talrijk zijn.
Wij kunnen nu. met dit boek voor ons, heel
wat leren uit een tijdperk, dat althans in zijn
aanvang, te lang onbekend en ongewaardeerd
bleef en waarvoor een oorlog nodig is geweest
om het in waarde te herstellen. In de peripheric
van de behandelde eeuw hebben trouwens ver
scheidene van onze grootste modernen geleefd
HERMAN MOERKERK
Voor een aan het mijnwezen gewijde ten
toonstelling heeft een Engelse beeldhouwer
een buste van „de mijnwerker" gemaakt.,
van anthraciet. Het was een afschuwelijk
werk, zo verklaarde hij, omdat het mate
riaal zo licht splijt. Als gereedschap moest
hij een ouderwets scheermes en een ro
terende borstel gebruiken.
Smaak van filmpubliek
in Amerika verandert
De Amerikaanse regisseur Henry Koster
vertoeft op het ogenblik in ons land en
heeft, zoals te doen gebruikelijk is, op een
persconferentie alle mogelijke en onmo
gelijke vragen beantwoord. Het belang
wekkendste wat hij vertelde had betrek
king op de smaak van het publiek in
Amerika:
„Gedurende de oorlog, toen de jeugd
gemakkelijk geld kon verdienen, was er
een grote vraag naar muzikale films. De
kinderen, die vaak niet ouder dan 14, 15
jaar waren, wilde hun favorieten, zoals
Frank Sinatra zien. Nu de soldaten echter
langzamerhand hun plaats in het burger
leven weer beginnen in te nemen, is er een
merkbaar grotere vraag naar betere, seri
euze films. De eerste resultaten zijn een
film als „The best years of our life" met
Cary Grant en David Niven".
Henry Koster die bekend is geworden als
regisseur van muzikfilms en onder andere
Deanna Durbin's eerste schreden op het
filmpad leidde, maakte in ons land „De
Kribbebijter".
Energiecongres sluit met een
klein incident
Het internationale brandstoffen-econo
mie-congres is Dinsdag in Scheveningen
geëindigd. Nadat professor A. J. ter Linde
een rapport had uitgebracht over de Ne
derlandse opvattingen en mogelijkheden
der ruimteverwarming, veroorzaakte een
rapport over de electriciteitsvoorziening
van China een incident, doordat de rap
porteur opmerkte, dat het ernstige steen-
kolentekort in China veroorzaakt werd
door de Russen, die verscheidene kolen
mijnen in handen hebben gekregen. De
Sovjet-afgevaardigde protesteerde tegen
deze uitlating, die volgens hem niet te pas
kwam op een wetenschappelijke confe
rentie.
OOK HET LEIDSE GAS DUURDER.
De Leidse gemeenteraad heeft besloten
de prijs van het gas met Vz cent per ku
bieke meter te verhogen. Deze verhoging
geldt tevens voor zes en dertig dorpen in
de omgeving,.
„Strijd tegen oppositie
en kieswet-hervorming
De secretaris-generaal van de Hongaar
se communistische partij, Rakosi, heeft
voor een talrijk gehoor een uiteenzetting
gegeven van een communistisch regerings
plan, zonder evenwel nader aan te dui
den, of zijn partij al dan niet het minister
presidentschap zal opeisen.
Punten uit het program zijn: vermin
dering van het aantal ministers van 16 tot
12, afschaffing van de helft van het aan
tal functies van staatssecretaris, een po
litiek van goede verstandhouding met de
kerk, beperking van administratieve uit
gaven, nationalisatie van de nationale
bank en de grote Hongaarse bankbedrij
ven, gemeenteraadsverkiezingen na her
vorming van de kieswetgeving, sluiten
van vriendschapsverdragen met democra
tische nabuurstaten en onderhandelingen
met Tsjecho-Slowakije over regeling van
de kwestie der minderheden.
Rakosi kondigde een onverbiddelijke
strijd aan tegen de oppositiepartij van
Pfeiffer, als „erfgenaam van de partij van
Sulyok". Hij verklaarde, te vertrouwen op
een spoedige succesrijke afloop van de be
sprekingen met de sociaal-democratische
partij. Het bestuur van de sociaal-demo
cratische partij had echter de leden op
straffe van uitsluiting verboden aan de
communistische bijeenkomst deel te
nemen.
Nog geen fusie.
Twee uren nadat het orgaan van de
Hongaarse partij der kleine eigenaren, de
„Hirlap", gemeld had, dat besloten was
tot fusie van de partij der onafhankelijk-
democraten van pater Balogh met de
partij der kleine eigenaren, heeft pater
Balogh dit bericht gedementeerd. Hij ver
klaarde, dat, ofschoon er onderhandelin
gen gaande zijn over samenwerking tot
gemeenschappelijk belang, er nog geen
definitieve overeenkomst bereikt is.
De consuls op onderzoek
De consuls-generaal in Batavia maken
met spoed een aanvang met de taak, welke
hun door hun respectievelijke regeringen
Is toegewezen ingevolge de aangenomen
resolutie in de Veiligheidsraad.
Gisterochtend vertrok de fungerend
consuLgeneraal voor Australië, Charles
Eatoni naar Soerabaja met een RAF-vlieg-
tuig, hetwelk te zijner beschikking staat in
verband met zijn consulaire taak. Eaton is
als waarnemend consul-gene raai voor
Australië thans door de Nederlands-Indi
sche regering toegelaten tot een voorlo
pige uitoefening van zijn consulaire func
ties. Op zijn reis naar Soerabaja werd hij
vergezeld door de plaatsvervangendê
Britse consulgeneraal E. T. Lambert en de
Australische consul-generaal B. Ballard,
die met het toestel doorvliegt naar Austra
lië, alwaar hij zijn verlof zal doorbrengen.
Eaton en Lambert zullen van Soerabaja
uit in overleg met de plaatselijke Neder
landse commandant de Nederlandse zijde
van de sector van Malang in ogenschouw
nemen. Verleden week heeft Eaton reeds
met zijn Franse collega Raux de sector
van Malang van de republikeinse zijde be
zocht. Zij zullen over hun bevindingen een
rapport uitbrengen aan het consulaire co
mité. Zaterdag worden de beide consuls
naar Batavia teruggebracht, wellicht met
hetzelfde vliegtuig, dat intussen vier
Australische officieren uit Australië zal
halen, die nog aan het consulaire comité
zullen worden toegevoegd. Van de zijde
van het Britse consulaat-generaal is in
Singapore reeds een bespreking gaande
betreffende toevoeging van Britse officie
ren aan het consulaire comité. Mogelijk
zal de Franse consul-generaal Raux nog
deze week of in de loop van de volgende
week wederom een onderzoekingsreis ma
ken in het kader van de taak, door de
Veiligheidsraad opgedragen.
Al honderden zieke Terneuzenaart
Het aantal personen* in Terneuzen, bij
wie zich vergiftigingsverschijnselen voor-
doen na het g^iruik van vlees, breidt zich
nog steeds uit en bedraagt thans reeds
enkele honderden. Een onderzoek heeft
uitgewezen dat het vlees op normple wijze
via het abattoir door de slagers is gedis
tribueerd. Op het laboratorium van de
veeartsenijkundige dienst wordt het on
derzoek voortgezet. De Terneuzense sla
gerijen blijven inmiddels voor de verkoop
van vlees gesloten.
Verdachte brand In Hengelo
Juist een etmaal voor de openbare ver
koping van een tweetal arbeiderswoningen
te Hengelo brandden deze Dinsdagmiddag
tot de grond toe af. Het huisraad van een
der bewoners ging geheel verloren. Toen
de brand ontdekt werd was van geen der
beide gezinnen iemand aanwezig. De po
litie stelt een zeer uitvoerig onderzoek
Schaken
Bouwmeester en Van der Velde
spelen gelijk
bjj pijnen
Panda en de Meestervlieger
44. Panda en Oehoe vlogen verder, recht goed afgelopen, maar het had even goed seling gemeen koud, zodat er ijs aan de
naar het Oosten. „Je ziet leerling, dat het 'anders kunnen zijn, niet waar?" „Je leidt {vleugels kwam. Tot overmaat van ramp be-
overbodig is om kaarten te hebben!" sprak me af!" waarschuwde Oehoe. „Het weer
Oehoe. Tenminstezolang ik er bij ben!"
voegde hij er aan toe. „Mijn instinct zegt
me waar ik me bevind en dat bedriegt
nooit!" „Hm!" zei Panda. „Deze keer is het
wordt slecht! Zwijg en verstoor mijn hu
meur niet!" Ja, hel weer werd slechter. Er
stak een sneeuwstorm op en het werd plot-
gon de motor vreemd te doen hij sput
terde wat en sloeg toen af. „Wat gebeurt
er?" riep Panda ongerust. „Geen benzine
meer!" legde Oehoe uit. „Wat een stommi
teit! Wat nu te doen?"
Pool in hoger beroep
voor Amsterdams Hof
Op 24 April van dit jaar werd de
jarige Poolse soldaat G. omdat hij op 26
November 1946 met een revolver geschoten
had op een vrouw en haar vriend, waar
door de vrouw ernstig gewond werd ei
later overleed, veroordeeld tot vijf jaar
rijkswerkinrichting, tegen welk vonnis hij
in hoger beroep was gegaan, omdat hij
graag naar zijn vrouw, die in Polen woont,
terug wil gaan. Voor het gerechtshof in
Amsterdam werd de zaak opnieuw uitvoe
rig behandeld.
De verdediger, mr. H. J. Boelen, voerde
aan, dat de vrouw getrouwd was met een
SS-man. Bij de bevrijding van Breda werd
zij door de bevolking kaal geknipt en toen
heeft zij geen andere mogelijkheid gezien
om zich te rehabiliteren, dan door het met
een Pool te gaan aanleggen, een van de
bevrijders van Breda, die daar zeer ge
liefd waren. Zij heeft toen G. in haar net
ten verstrikt en het is logisch, aldus mr-
Boelen, dat deze, nadat hij vijf jaar van
zijn wettige vrouw gescheiden was ge
weest, tegen de verleiding geen stand
heeft kunnen houden.
Twee jaar lang hebben zij als man en
vrouw geleefd en onderhield G. haar. Toen
zij echter in Amsterdam ging wonen, had
zij geen reden meer om zich door een be
vrijder de hand boven het hoofd te laten
houden.
De procureur-generaal zeide in zijn re
quisitoir, dat de rechtbank reeds de aller
uiterste clementie had betracht, door voor
een moord en een doodslag slechts vijf
jaar rijkswerkinrichting op te leggen en
eiste bevestiging van het vonnis,
Uitspraak 22 September.
Conflict bij Ten Cate opgelost
De ruim 300 arbeiders, die ten gevolge
van het conflict bij de firma H. ten Cate
te Almelo zonder werk kwamen, hebben
aan de oproep van de directie om het
werk weer te hervatten, gehoor gegeven.
Alle arbeiders hebben zich op de vastge
stelde tijd gemeld en hun werkzaamhe
den hervat. Hiermede is na ruim twee
weken de productie van dit belangrijke
bedrijf weer op gang gekomen.
POST VOOR DE SLOTERDIJK.
De post voor de militairen aan boord
van de „Sloterdijk" moet uiterlijk 14 Sep
tember ter post worden bezorgd; wil deze
in Batavia in handen van de opvarenden
komen, dan moet ze uitelijk 24 September
gepost worden.
De vier beslissingswedstrijden om het per
soonlijk kampioenschap-schaken tussen
Bouwmeester en G. B. v. d. Velde (beiden
Schaakclub Haarlem) zijn gelijk (22) geëin
digd. We zien dus een herhaling van de eind
strijd van vorig jaar; toen ging het tussen Bouw
meester en G. Kroone. Steeds won de witspeler
In de eerste partij behaalde v. d. Velde in d«
opening, de Samisch-variant van de Nimzo-
Indische verdediging, groot voordeel. Een jacht
op de zwarte dame eindigde hij met stukwinst,
De tweede partij werd sterk beïnvloed door d«
grote tijdnood, waarin de spelers verkeerden,
Bouwmeester kreeg in het aangenomen dame.
gambiet het Initiatief en besliste door een mat-
aanval de partij in zijn voordeel. Ook ln de 3de
partij speelde de tijdnood een grote rol. Na de
Tarraschverdediging nam Bouwmeester het eerst
het initiatief, dat echter spoedig aan v. d. Velde
overging. Aan beide zijden werden foulen ge
maakt. Bü de tijdscontróle had v. d. Velde een
sterke pluspion met overwegende stelling. Na de
hervatting verloor Bouwmeester dan ook snel,
In de vierde partij kwam Bouwmeester met
voordeel uit de opening dat hij geleidelijk ver
grootte. Door de kwaliteit te offeren kreeg v, d,
Velde een sterke vrijpion en daarmede kansen
de party te redden; op dat ogenblik verslapte
hy echter, pareerde slecht en verloor snel.
In December zullen opnieuw twee beslissing»,
wedstryden gespeeld worden.
Handbal
Kampioenschap van Haarlem
I In de eerste afdeling dames plaatsten zich in
j de strijd om het kampioenschap van Haarlem
Concordia, dat Beverwqk versloeg (22—1), Baio,
dat HOC met 30 versloeg, welke ploeg in de
morgenuren aanvankeiyk door een overwinning
van 30 op BGV goed was begonnen en Rapidi-
tas. dat eerst OSS met 8—1 versloeg, om daarna
over Gita met 51 te zegevieren, dat zich door
een overwinning met 21 op de dames
Ymond iq de volgende ronde had geplaatst.
By de heren verliep het programma volgeni
verwachting, HOC had zijn handen vol aa
Ymond-heren (32). Rapiditas versloeg OSS met
104 en Concordia BGV met 22—1. HOC. Rapidi
tas en Concordia zullen de strijd om het kam
pioenschap vervolgen.
In de tweede afdaling dames was de overwin
ning van de reserves van Rapiditas op die
Bato met 3—2 een verrassing. Gita 2 won
1o van HOC 2. Gita 2 en Rapiditas 2 komen in
de finale De reserve-herenploegen -van Concor
dia en Rapiditas speelden een wedstrijd, die ge-
heel tegen de verwachting in werd gewonnen
door Rapiditas 2 met niet minder dan 153.
Cricket
Compton verbetert record
van Tom Hay ward
Denis Compton heeft Dinsdag een nieuw
record gevestigd. Toen hy in een wedstrijd tus
sen Zuid-Engeland en het „Sir Pelham Warners
elftal" op 35 not out stond, had hij zUn aantal
runs, dit seizoen gescoord, op 0519 gebracht,
Hiermede heeft hij het record dat sings 1906 op
naam stond van Tom Hayward met 3518 ge
broken.
Compton scoorde 86 runs, zodat hij in totaal
3570 runs gemaakt heeft. Hij nam aan 49 in
nings deel en de vroegere recordhouder aan 91
Innings, Verleden week had Compton zeventien
centuries in één seizoen gescoord, hetgeen ook
een 1 nieuw record betekende.
Waterpolo
Nederlandse ploeg samengesteld
Vanavond speelt het Nederlands zevental tegen
Italië de eerste wedstrijd in het tournool om het
Europees kampioenschap. De samenstelling Is als
volgt: doel: Rohner; achter: Braasem, Ketelaar
en Koreriliar; voor: Van Rootselaar, Van Fegge-
len en Smol.
Soort in 't kort
WATERPOLOWEDSTRIJDEN. Door een
overwinning te behalen op HPC 5. is DWT 1
kampioen geworden in de 2e klasse heren van
de waterpolocompelitie kring Haarlem van de
KNZB. De beslissingswedstryd Haarlem—HVG8
adspiranten jongens werd gewonnen door
Haarlem.
/- A
Brug. Toen werklieden bezig waren met herstel
werkzaamheden aan de middenboog van de
Maasbrug te Hermalle-sous-Huy nabij Luik.
stortte deze plotseling in waardoor een 20-tal
arbeiders in de stroom geraakte. VUf hunnef
kwamen hierbij om het leven. Tien anderen
werden gewond. Het gewicht van de beton-
massa's, die zyn neergestort, wordt op 223
ton geschat.
Wat een licht. De Japanse generaal Tojo
der grootste oorlogsmisdadigers van het land
van de rijzende zon bereidt zJcfy voor op
de dood. Hij is Boeddhist geworden en heeft
zich een naam voor het hiernamaals aange
meten. Te weten: „Weldadig licht, dat d«
wereld doorstraalt".
De Amerikanen hebben gisteren de inwoners van
München overtuigd van hun almacht doof
het eens eventjes gedurende 40 minuten te
laten regenen zy deden dit door utt vlieg
tuigen een halve ton vast kool-dioxyde op
de wolken te strooien.
Onderstreepte gedragslijn. De Britse minister
van buitenlandse zaken, Ernest Bevin, heeft
aan de Britse diplomatieke verlegenwoordl-
ger in Sofia, Sterndale Bennett, opdracht ge
geven de officiële viering van Bul.sariji
„nationale dag" niet bij te wonen, zo z.elde
een woordvoerder van het Foreign Office,
Op deze wyze wenst de Engelse regering de
gedragslijn teonderstrepen, welke zij nog
steeds volgt ten aanzien van het doodvonnis
tegen Nikola Petkov en de ontbinding van de
Bulgaarse agrarische unie. (U. P.)
Nieuwe lijnen. Aan booid van het s.s, „Westen-
dam" keerde gisteren de schryver Thomas
Mann met zyn echtgenote na een verblijf
van drie maanden in het buitenland ln Ame
rika terug. By aankomst verklaarde Thomas
Mann: „Europa kan niet volgens de oude
lynen van de „absoluut" vrye onderneming
en het kapitalistisch systeem worden her
bouwd Europa vraagt een zekere mate van
economische „planning" als gevolg van ver
nieling en verarming". (U. P.)
Skorzcny, de bevryder van Mussolini die ln
Dachau terecht staat beschuldigd van het ge
bruik van Amerikaanse legeruniformen tij
dens de veldtocht in de Ardennen, werd met
zeven andere officieren van de 150ste pantser
brigade van deze beschuldiging vrijgesproi
ken. (U. PO
