Simons
„Besmette jeugd" wordt in andere koers gedreven
j Kort en Bondig
Kunst-naaldwerk
van Ernée 't Hooft
Taxi? Bel 1.2.3.4.5.
VRIJDAG 12 SEPTEMBER 1947
3
Blok aan het been of dwingende noodzaak?
De Bijzondere Jeugdzorg is een tak van
de sociale werkzaamheden, die in ons
land tegelijk met de bevrijding werd
geboren. Daarom is dit werk waard,
eens nader bekeken te worden en daar
om heeft het te kampen met alle ziek
ten, die des jonggeborenen zijn.
Toen het Militair Gezag, zaliger na
gedachtenis, zijn zegeningen over ons
land uitspreidde, werd de staatszorg
voor de politiek-verdoolde jeugd als
een behoefte gevoeld: het ging immers
niet aan, dat de kinderen van NSB'ers
over één kam werden geschoren met
hun oudere confraters, van wie bekend
was, dat zij zich daadwerkelijk tegen
volk en staat hadden vergrepen.
Dus werden de jongens en meisjes, van,
wie niets anders bekend was, dan dat zij
van huis uit besmet zijn met denationaal-
socialistische ideologieën, uit de kampen
geselecteerd in speciale tehuizen, waar het
moeizame werk aan de heropvoeding werd
begonnen. Talloze dezer 'huizen werden in
ons land voor dit doel ingericht en er werd
al ras onderscheid gemaakt tussen de zoge
naamde PRA-gevallen (jonge S.S.'ers en
andere werkelijke delinquenten), die er na-
•tuurlijk ook tussen waren en de „inspectie-
gevallen", die in wezen niets anders waren
dan a-socialen op geestelijk gebied.
Dezer dagen hadden wij een langdurig
gesprek met een jeugdleider wiens er
varingen uit een dertienjarige praktijk
zijn gesublimeerd in dit speciale werk
voor de zoontjes uit NSB-gezinnen.
„Het valt niet mee". Dit is de eerste
reactie, wanneer wij hem vragen,welke
opvattingen hij koestert over zijn ar
beid. „Maar, het loont de moeite."
Inderdaad: het valt niet mee.
Zie deze blonde knaap van zestien jaar.
Afkomstig uit een fel NSB-gezin, waar
van de vader en de moeder het niet al te
best met elkaar konden vinden, is hij op
gegroeid tot een gesloten jongeman, ge
desillusioneerd door een internering van
een paar maanden en met een volledige
negatie van het goede in dit leven. Het
valt niet mee, om zo'n jong te overtuigen
van de idealen, die het vechten ervoor
waard zijn, wanneer hij sinds het einde van
de oorlog nog weinig goeds heeft gezien
van zijn vroegere tegenstanders. „Soms zou
je ze even ouderwets over de knie, nemen"
zucht de tijdelijke vader van een kleine
honderd jongens. „Maar dan zou er in één
moment meer kapot gemaakt worden, dan
er in maanden is bereikt". „Zie je wel, dat
jullie geen haar beter zijn dan de Duit
sers?" zou dan ongetwijfeld de reactie zijn.
Is het dan zo nodig om deze jonge Neder
landers te reclasseren? Deze vraag krijgt
een direct» en fel antwoord„Ja
Alleen maar ja. Want wanneer de staat
deze individuen aan hun lot over zou laten,
zouden zij zichzelf rijp maken voor de zelf
kant der maatschappij, waar ontevredenen
en extremen huizen. Dan zou de staat op
den duur meer schade van hen ondervin
den, dan zij thans aan hun opvoeding ten
koste legt. Daarom is het juist, dat deze
jonge mensen tot een normaal verant
woordelijkheidsbesef worden opgekweekt,
dat zij vakonderwijs genieten, dat zij zoveel
mogelijk vrij worden gelaten en bovenal,
dat zij langzaamaan weer in de samenle
ving acclimatiseren.
De cost, die voor de baet uitgaat.
Voor de kinderen boven zestien jaar zal
het moeilijk, zeer moeilijk worden, weer tot
gewoon-Nederlandse denkwijze terug te
keren, zij zijn al te zeer verstard in de Nazi
ideeën en dagelijks is het vergif van onze
vroegere bezetters dan ook nog te merken
voor hen, die met deze jongens omgaan.
Slechts voortdurende waakzaajnheid en
latente liefde kunnen velen hunner redden
van een grof negativisme.
„Durend" en „latent". Twee begrippen,
die de vraag over de kosten van deze Bij
zondere Jeugdzorg oproepen. Natuurlijk
komt dit werk met een belangrijke post
voor op het Justitiële begroting, maar aan
de andere kant moet een groot gedeelte van
de verdiensten dezer jongens aan het rijk
worden afgedragen. Maar daaruit is bij
lange na dit werk niet te betalen.
Toch moet het doorgaan. Wie even ge
zond doordenkt over dit vraagstuk, zal het
hiermee eens zijn. Maar in Den Haag wordt
dit niet altijd zo sterk gevoeld als de
mannen, die voortdurend in de onmiddel
lijke nabijheid dezer kinderen vertoeven,
graag zouden willen zien.
In Den Haag wordt het probleem van de
Politieke Delinquenten terecht als een
enorm blok aan het been van de magere
Staatskas gezien. Onder dat blok wordt
echter ook het werk voor de politieke ver
dwaalde jeugd begrepen en dat is niet „te
recht". Het hele gebouw van de Bijzondere
Jeugdzorg, door idealisten opgetrokken en
uitgebreid, heeft geen juridische basis. Bij
voorbeeld, wanneer een jongen bij het vrij
komen van zjjn ouders door het vroegere
milieu wordt opgeëist, dan gdót de jongen
en geen macht ter wereld lean hem tegen
houden, ook niet, wanneer bljjkt, dat deze
knaap in korte t(jd volkomen wordt geïnfil
treerd door heel andere gedachten, dan hem
In het Tehuis werden bijgebracht. Wanneer
het wettelijk mogelijk zou zjjn, het werk
dit kind te voltooien, openden zich wel
licht perspectieven én voor het gezin én
voor de jongeman.
Maar in de kringen van het departement
zo werd ons medegedeeld ziet men
het Bijzondere Jeugdwerk als een tijdelijke
noodzakelijkheid, die in 'n zo kort mogelijke
tijd van het toneel moet verdwijnen. Wan
neer de mensen, die dag en nacht met deze
jeugd optrekken u vertellen, dat alleen een
bezoek van een moeder soms al fnuikend
kan werken op een kind, is gemakkelijk te
begrijpen, hoe fataal het oude en volstrekt
niet verbeterde milieu kan werken de
goeden niet te na gesproken wanneer
dit zich weer over zoonlief ontfermt. Nog
maals: wij kregen sterk de indruk, dat voor
deze delicate materie een wettelijk richt
snoer uiterst gewenst zou zijn.
Bandenbonnen voor
eerste montage
Tot en met 30 September kan op de
bonnen A 01, A 06, A 16 en A 21 van het
inschrijvingsbewijs voor eerste verstrek
king van rijwielbanden, per bon één toer-
buitenband worden gekocht. Voorts zal men
op de bonnen B 01, B 06, B 16 en B 21 van
genoemd inschrijvingsbewijs één toerbin-
nenband kunnen kopen. Op bovengenoem
de bonnen kan rechtstreeks worden gekocht.
Oud-illegalen vermaakten
zich kostelijk
De Bond van Oud-Illegale Werkers in Haarlem
heeft Donderdagavond een klinkende feest
avond in het Concertgebouw gegeven, bij welke
gelegenheid een afwisselend en vrolijk variété
programma de stemming er de hele lange avond
in heeft gehouden. Olga Lowtna zor.g met een
(niet Pools) accentje, maar verder zeer ver
dienstelijk Jodler-liedjes van onbeduidende in
houd maar effectvolle klank; het Haarlemse
Polltie-Amusementsorkest liet onder leiding vaff
Jacky Wildschut een lawine van muziek de zaal
in daveren en Borano een muzikale clown, ver
raste met een oud, maar uitermate virtuoos
voorgedragen nummer. De conférence kwam op
de welgevormde schouders van Kees Pruis te
recht, die met een massa banaliteiten niet het
peil van Pruts Junior, alias de slome meneer
Doodle, wist te bereiken. Deze Doodle kan, wan
neer hij de teksten tot zijn beschikking krijgt,
iets goeds creëren, want de onnozele kleine man-
in-de-verdrukking krijgt van hem een verkwik-
kend-geestige vertolking, die door het publiek
ten volle gewaardeerd werd. Toen de artlsten het
toneel moesten ontruimen, werd tot diep in de
nacht gedanst.
Toneel
„Over twaalf dagen
tegen middernacht"
Het bestuur van de Arbeiders Toneelvereni
ging Herman Heijermans heeft verklaard de be
doeling te hebbei. gehad de leden een avond vol
vrolijkheid en ontspanning te bezorgen. Daartoe
werd gisteren en wordt vanavond in de schouw
burg een klucht van Gerard Nielen opgevoerd
onder de titel „Over twaalf dagen tegen midder
nacht".
Nu kan men zeggen wat men wil. maar toege
geven moet worden dat het gestelde doel is be
reikt. Er is om de eerste voorstelling lang en
onbedaarlijk gelachen. Het Is een dwaze geschie
denis van mensen die geloven (of doen alsof zij
geloven) dat twaalf dagen later de aarde door
de botsing met een komeet zal vergaan. Onder
invloed van dit schrikbeeld beginnen zij alle
handelingen uit te voeren die zij onder normale
omstandigheden achterwege zouden hebben ge
laten. De pantoffelheld komt ln opstand tegen
zijn vrouw, de hulsknecht, die niet van halve
maatregelen houdt, begint aan „wedervergel
ding" en een maagpatiënt haalt in zijn laatste
levensdagen de op dokteradvies geleden schade
in. Er volgt een onzinnige, dikwijls erg banale
om nletv te zeggen onsmakelijke demonstratie
van alle menselijke zwakheden, die men zich
denken kan, maar tenslotte komt alles op zijn
pootjes terecht en wordt de ware«deugd beloond.
Ferd. Koolbergen, die deze zotternij regisseer
de, heeft flink wat leven in de brouwerij ge
bracht en gezorgd voor een vlot tempo. Het gros
der spelenden beantwoordde aan de gestelde
verwachtingen en vooral de belde heren Schiffer
bewezen tot aardige typeringen in staat te zijn.
De vereniging Herman Heijermans heeft wel
eens meer begrip getoond voor de culturele taak
van een amateursgezelschap, maar niemand zal
de leden deze avond van dolle pret misgunnen.
Al blijven wij geloven dat een gelijke mate van
amusement met beschaafder en hartverheffen
der middelen Is te bereiken.
DAVID KONING
Ter gelegenheid van het 25-jarig
bestaan onzer zaak
nodigen wij uit tot onze
op Zaterdag 13 "September a s. van 25 uur
waar wij U de nieuwe najaars- en winter
collectie zullen tonen (deze dag geen verkoop)
Speciaalzaak
DAMESHOEDEN
GED. OUDE GRACHT 101
HAARLEM
Kolenproductic iets
teruggelopen
In Augustus bedroeg het totaal aantal
tonnen steenkool, dat in de Nederlandse
mijnen werd gedolven, 801.756 ton, tegen
891.434 ton in Juli. Hier moet bij in aan
merking worden genomen dat er in Augus
tus slechts 24 dagen gewerkt werd. Deze
drie dagen minder (in Juli werd er 27
dagen gewerkt) kostte ons 89.678 ton kolen.
De gemiddelde productie per werkdag steeg
daarentegen van 33.016 ton in Juli tot
33.407 ton in de afgelopen maand. Voor de
binnenlandse behoefte kwam in Augustus
625.173 ton vrij, dat is 78.000 ton minder
dan in de maand daarvoor. Tenslotte moest
Nederland in Augustus 306.512 ton invoe
ren, 43.608 ton minder dan in Juli.
Zeker geen koelkasten
Van de Nederlandse regering zal Za
terdag een Nederlandse handels- en in
dustriële missie zich per vliegtuig naar
Reykjavik begeven, om de handelsbetrek
kingen tussen Nederland en IJsland te be
vorderen en zoveel mogelijk contact te
leggen tussen het Nederlandse en IJslandse
bedrijfsleven.
De wonderen van Beek
Het plaatsje Beek bij Breda (4000 inwo
ners) is de eerste gemeente in ons land,
die de gemeenterekening over 1946 klaar
heeft. Nog groter wonder is echter, dat dit
jaar een batig saldo van f 42.000 heeft op
geleverd, het grootste saldo sinds het be
staan dezer gemeente....
Cadeautjes, ter wille van een auto
worden voortaan goed besteed
Aan Rijksverkeers-inspecties worden
nog steeds „cadeaux" gezonden, waarmede
zij, die een aanvrage indienen om een aan
koopvergunning voor een auto of een mo
torrijwiel, menen^aan deze aanvrage kracht
te kunnen bijzetten. Tot dusverre werden
deze zendingen aan de afzenders terugge
stuurd. Voortaan echter zullen zij ter be
schikking worden gesteld van sociale in
stellingen, onder mededeling aan de af
zenders. Cadeau-zenders kunnen rekening
houden met de mogelijkheid, dat hun na
men worden gepubliceerd. Verder is het
niet uitgesloten, dat zij worden vervolgd
wegens poging tot omkoping van ambte
naren.
SCHEEPVAART
K. N. S M.— Delft. 8 Sept. van Ponta Cardon
naai* Baranquilla. Zeehond, 10 Sept. te Amster
dam. Marinier, 9 Sept. te Kopenhagen. Orestes,
10 Sept. Prawlepoint gepasseerd. Caribia, 9 Sept.
van Aarhus naar Kopenhagen. Venus. 8 Sept. v.
Oran naar Antwerpen. Vulcanus, 9 Sept. van
Gibraltar naar Algiers.
MIJ. NEDERLAND. Joh. de Wltt. 8 Sept.
Azoren gepasseerd Radja. 8 Sept. te Siain. Ta-
binta. 8 Sept. van Rotterdam naar Montreal.
Manoeran. 6 Sept. te Los Angeles. Ceram, 3 Sept.
te Takoradi. Robert Fruin. 9 Sept te Colombo.
VINKE EN CO. Loppersum. 9 Sept. van Bal
timore naar Holland. Iitersum, 9 Sept. van Mon
tevideo naar Santos. Zijpenberg en Ootmarsum
onderweg naar Baltimore.
KON. HOLL. LLOYD. - Nic Witsen. 9 Sept.
van Bahta (thuisreis).
K, P. M. Nieuw Holland. 9 Sept. te Suez.
Batoela, 9 Sept. Noord West Kaap Finlsterre.
Nieuwe geest bij de marine
Onderofficieren bevorderd
tot officier
Door de beëdiging van 29 marine-offi
cieren in Hilversum, voortgekomen uit de
rangen van beroepsonderofficier, deed
Donderdag het korps „officier van vak-
diensten" zijn intrede, waarmee in begin
sel de mogelijkheid werd geschapen voor
een schepeling om officier te worden. Onder
deze' officieren bevond zich er een, die als
veertienjarige jongen bij de marine was
gekomen en door zijn bekwaamheden al
lengs tot de hoogste rang van onderoffi
cier opklom.
De commandant der Zeemacht in Ne
derland, Schout-bij-Nacht J. L. L. Wil-
lings sprak de nieuwe officieren toe. Hij
vestigde de aandacht op het bijzondere
van deze plechtigheid, want tot dusver
kon niet van een mogelijkheid worden ge
sproken voor iedere jongen, die vrijwillig
bij de marine als matroos dienst nam om
het tot officier te brengen.
Arubaans verzoek aan regering
doorgegeven
In antwoord aan het telegram van
Aruba, waarin afscheiding van Curasao
werd verzocht, heeft het kabinet van de
Koningin telegrafisch aan de Arubaanse
raad van Politie geantwoord, dat het ver
zoek voor advies is doorgezonden aan de
Nederlandse regering.
Aalsmeerse dahliashow
vandaag geopend
Onder grote belangstelling werd heden
morgen, even voor twaalf uur, de interna
tionale dahlia-tentoonstelling in het ge
bouw van de Centrale Aalsmeerse veiling,
geopend.
De eerste spreker was de heer J. Oud,
voorzitter van de Kon. Mij. voor Tuinbouw
en Plantkunde, afdeling Aalsmeer, welke
de show organiseerde in samenwerking
met de Nederlandse Dahliavereniging. De
voorzitter van deze organisatie voerde
vervolgens het woord. Namens minister
S. L. Mansholt. die naar Genève is ver
trokken, hield zijn secretaris-generaal mr.
Bonnerman de openingsrede. Spreker
roemde de resultaten van de nog betrek
kelijk jonge Nederlandse dahliacultuur,
waardoor ons land zelfs in de wereld reeds
als toonaangevend op dit gebied wordt be
schouwd. De organisatoren werden geluk
gewenst met de bereikte resultaten, waar
na spreker de expositie voor geopend
verklaarde.
De grote ruimte van de Aalsmeerse vei
ling is geheel gevuld met de bloemen
pracht van binnenlandse* inzenders, want
de Belgen hebben jammer genoeg verstek
moeten laten gaan, daar hun producten
te zeer te lijden hebben gehad van de
droogte.
Lijk opgehaald in ömuiden
Bij het marinereparatieschip „Vulkaan"
liggende in het Noordzeekanaal bij het
binnentoeleidingskanaal, heeft de haven
politie hedenmorgen een lijk opgehaald,
dat geïdentificeerd werd als te zijn van een
bewoner uit de Iepenstraat in IJmuiden-
Oost, die sinds vorige week Woensdag ver
mist werd. Het lijk is voorlopig naar üet
Politiebureau gebracht.
Nederland is bezorgd
over de Ruhr-politiek
Nota aan Engeland
en de Vereen. Staten
Van gezaghebbende zijde wordt te Lon
den vernomen, dat de Nederlandse rege
ring in een nota aan Engeland en Amerika
haar bezorgdheid heeft uitgedrukt over de
toekomstige politiek der geallieerden ten
opzichte van de steenkoolmijnen in het
Ruhrgebied.
Naar verluidt, legt de nota de nadruk
op het belang om te grote centralisatie,
die gunstig zou kunnen zijn voor nationa
listische doeleinden, te vermijden en om
buitenlandse belangen veilig te stellen.
Men is in Nederland bezorgd, dat de
mijnen, waarvan er een geheel Nederlands
eigendom is, volgens de laatste Engels-
Amerikaanse voorstellen eerder onder
Duits dan onder Nederlands beheer zullen
worden geplaatst.
Nederland Is bezorgd over
Ruhrpolitiek.
De premier van Luxemburg. Pierre
Dupong, heeft tijdens een interview
met Reuter contróle van de zes lan
den, die direct belang hebben bij de
toekomst van het Ruhrgebied, op de
steenkoolmijnen voorgesteld.
Genoemde landen zijn: Engeland, Ame
rika, Frankrijk, België, Nederland en
Luxemburg. Zij moeten een gemeenschap
pelijk besluit ten aanzien van deze toe
komstige controle nemen. Luxemburg
heeft in het bijzonder belangstelling voor
de uiteindelijke oplossing, daar de toe
komst van zijn industrieën er van afhangt.
„Wij hopen, dat, indien de Engels-Ameri
kaanse autoriteiten besluiten het bestuur
over het Ruhrgebied aan de Duitsers over
te dragen, dit besluit het bestaande
eigendomsrecht op de mijnen niet zal aan
tasten. Tenslotte verwachten wij enige
herstelbetaling uit Duitsland en geen ver
lies. Met het oog hierop sturen Frankrijk,
België, Nederland en Luxemburg sugges
ties naar de Engels-Amerikaanse deskun
digen te Washington en wij zien er verlan
gend naar uit deel te kunnen nemen aan
de aanstaande conferentie over dit onder
werp te Berlijn"
Chandi laat niet af
Desperate regeringsmaatregelen
om onlusten te doen eindigen
Ghandi die zichzelf gezworen heeft alle
tijd en moeite te besteden aan de oplos
sing van de verschillen tussen Hindoes en
Mohammedanen, heeft dezer dagen een
bezoek gebracht aan Moslem en niet-
Moslem vluchtelingenkampen in Nieuw
en Oud-Delhi.
Aanvankelijk was hem door zijn arts
verboden zich op straat te begeven in ver
band met zijn zwakte na het vasten van
verleden week. Doch Ghandi schijnt vast
besloten alles in het werk te stellen om
een einde te maken aan de onlusten, die
hem zelf als een „wrede geestelijke dood
strijd" treffen.
Pandit Nehroe heeft thans een be
roep op de bevolking gedaan om de re
gering te helpen een eind- te maken aan
de onlusten in de Pendsjaab. Hij voegde
er de waarschuwing aan toe, dat wanneer
de onlusten zich tot Delhi en de zuidelijke
Pendsjaab zouden uitbreiden hierdoor de
evacuatie van de Hindoe-vluchtelingen
uit Pakistan zou worden onderbroken.
Hij gaf de Indische strijdkrachten bevel
hun orders om op de oproerkraaiers te
schieten zonder pardon uit te voeren en
deelde hen mede, dat zij zelf zware straf
fen zouden moeten ondergaan indien zij
hun- plicht zouden verwaarlozen.
De gouverneur-generaal van India. Lord
Louis Mountbatten, heeft inmiddels een
bevel ondertekend waarin strenge straffen
worden opgelegd aan leden van de strijd
krachten, die schuldig bevonden worden
aan plichtsverzuim in verband met 'het
oproer.
Politie-rechter
Het gokje en de draverij
"Op de Amerikaanse vliegvelden zullen speciale brandweerploegen worden ingesteld,
om op te treden bij vliegtuigongelukken waarbij brand uitbreekt. Deze ploegen wor
den door legerinstructeurs getraind. De training is zeer intensief en veelzijdig. Een
actueel beeld van de instructie.
Agenda voor Haarlem
VRIJDAG 12 SEPTEMBER
Gem. Concertgebouw: Zomerconcert H.O.V., 8
uur City: „Rome open stad", 18 J„ 2.15, 4.30,
7.00 en 9.15 uur. Luxor: „Een tweezijdige vrouw".
18 2.00, 4.15, 7 00 en 9.15 uur. Spaarne: „Het
legioen van Zorro" (2e en 3e deel). 14 2.30,
7.00 en 9.15 uur. Rembrandt: ..Obsessie". 18 J„
2.00. 4.15. 7 00 en 9.15 uur, Frans Hals: „Voort
vluchtig". 18 J.. 2.30. 7.00 en 9.15 uur. Palace:
„De zevende misdaad", 18 J„ 2 00. 4.15. 7.00 en
9.15 uur.
ZATERDAG 13 SEPTEMBER
Stadschouwburg: Cilly Wang danst haar „Cllly
Bymphonle", 8 uur. Bioscopen: Middag- en
avondvoorstellingen,
Belangwekkende tentoon
stelling in „De Kerkuil"
In de „Kerkuil", Nieuwe Gracht 23 te
Haarlem wordt tot en met 28 September
een tentoonstelling gehouden van kunst
naaldwerk door Ernée 't Hooft.
Zij is leerlinge van de Amsterdamse Aca
demie, waar zij voornamelijk de lessen
volgde van wijlen prof. Roland Holst, en
men kon van haar verwachten, dat haar
werk diens invloeden zou verraden. Niets
is minder waar.
Ernée 't Hooft heeft een persoonlijke stijl.
Zij verwerkt het verworvene op dualisti
sche manier, want naar geest en motieven
behoort zij thuis in de 19e eeuw, haar ganse
wezen lijkt daarop ingesteld, hoewel het
aspect van haar werk zeer modern is. Van
ouderwetsheid is geen sprake.
Waar zij met blijkbare voorliefde haar
fantasieën zoekt in die ouderwetse sferen,
daar weet zij behendig en met fijne smaak
de vormen te buigen en de kleuren af te
stemmen naar de eisen van deze tijd.
Haar borduurwerk is niet alleen als ver
siersel bedoeld, het heeft ook literaire be
tekenis en is in veel gevallen niet minder
dan uiterst knappe illustratie.
We zien dit aan de „Lotgevallen uit het
hunkerende leven van Maria Bashkirtsjew"
die, markant gegeven in eenvormige mé
daillons, levendig en sterk beeldend op een
grijze achtergrond zijn geborduurd.
Men behoort bij borduurwerk niet te spre
ken van schilderen-met-naald. Het is iets
anders zegt Ernée 't Hooft. Borduren is:
uit het fond doen opduiken van vormen en
kleuren: schilderen is: aanbrengen van de
verf op het vlak.
Men kan het met haar eens zjjn of niet
wat de artiste zelf voortbrengt is in
ieder geval zéér schilderachtig en dat is
een deugd.
Zoals zij ln golvende omtreklijnen de
elegante figuurtjes, die de „Twaalf maan
den" symboliseren, doet bewegen of, zoals
zij in „Verloren Zomers" het dichterlijke
„dolce far niente" geeft der zomerdagen in
een stille 19-eeuwse tuin, bij geurende thee
en bloemen en het verglijden der uren sug
gereert op een zonbeschenen gazon, schil
dert zij met de naald, of haar figuren en
motieven nu al opduiken of niet.
Ragfijn doch met grote zekerheid geeft
zij de omtrekken, het relief soms heel knap
bereikend door spaarzamer steken. Dit
laatste is een trouvaille zoals ik van geen
enkele bordurende kunstenares ken.
In „de Bron", de „Verloren Zoon", met
de tere maar zekere figuurtjes op donker
rood fond, in het blanke „Manna" en het
reekleurige „Orpheus" is eveneens niet al
leen de uiterlijkheid sierlijk en smaakvol,
doch ook de gedachte zeer geestig.
De oude Bourgortdische en Vlaamse bor
duursels ontstonden vaak onder invloeden
van de grote meesters uit de 15e eeuw als
de Van Eijcks, Memlinc en anderen. Van
zulk een invloed is bij Ernée *t Hooft geen
spoor. Zij schonk haar liefde aan de rénais-
sance van de borduurkunst, dat wil zeggen
aan de tijd waarin in de 19e eeuw werd
getracht de bij uitstek vrouwelijke kunst
weer te doen opleven na het verval in de
18e eeuw.
Om die voorliefde zijn wij dankbaar,
want het bijzonder elegante dezer kunstena
res lijkt als geboren voor die tijd. Misschien
is daarvoor haar meesterlijk „Verloren
Zomers" wel het sterkste bewijs.
Alles stemt bij haar gelukkig samen: be
grip voor compositie, fantasie, fijne smaak,
vrouwelijke gracie en gevoel voor deco
ratieve schoonheid.
Dan is er nog een glacis van lichte melan
cholie, dat over al het werk verspreid is
en waardoor dit nog aantrekkelijker wordt.
Nu zou men van „naalddromen" kunnen
praten en zulke poëtische dingen, doch naar
mijn mening is dit werk daarvoor te be
wust, te knap en te overwogen. Het is vol
inhoud, die bewust is gegeven. Het is vlot
daarenboven en overtuigend.
De „Kerkuil" organiseerde een kleine
maar belangwekkende expositie, die men
niet mag verzuimen.
HERMAN MOERKERK.
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM. 11 September 1947
GEHUWD: 11 Sept., B. Megens en L. J. Jan
sen; J. B. Verdel en A. v. Koten; E. Vlootman
en J. Huysmans, P. Fltpsen en E. M. Vervuurt;
J. Wijkhuizen en H. W. C. Nolet; A. L. v. d.
Berg en H, Ouwerkerk; A. KooiJ en E. Douma.
BEVALLEN van een zoon; 9 Sept., M. W. A.
J. v. d. Wiel—Rademaker; M. J. v. d. Bijl—No-
let; 10 Sept., M. C. Krom^-v. Zonneveld; T. E.
v. Slulsdamd. Doelder; E. F. Klein Schiphorst
Holzhaus; J. M. Kroon—Jukes; 11 Sept., H. C.
Hogendoorn—Kaper.
BEVALLEN van een dochter: 9 Sept., H. A. M.
SwarteKuenen; 10 Sept., G. C. Heemskerk—
Tersteeg; A. Koopman—Hopman; J. Jansz—
Meulenbelt; 11 Sepi.', H. v. Beelen—v. Steljnen;
J. H. A. Valkenburg—Fennls; C. Stokmand.
Jong; A. Kruijer—v. Eisden.
OVERLEDEN: 9 Sept., J. W. v. d. Raad—Job. 67
j„ Hazepaterslaan; 10 Sept.. K. Maarse, 32 J.,
Ilazepaterslaan; J. C. J. M. Ooijevaar. 74 j„
Leidsevaart; P. v. d. Klinkenberg, 19 J., Haze
paterslaan.
DISTRIBUTIENIEUWS
In de Vleeshal te Haarlem bestaat Zaterdag
morgen voor de letter O gelegenheid tot het
a'- n van bonkaarten voedingsmiddelen, ta-
1 -n versnaperingskaarten.
Roermond begraaft dertien
slachtoffers der Duitsers
Zeer velen waren Donderdag aanwezig
bij de plechtige begrafenis van dertien
Roermondse burgers die op 26 December
1944 op bevel van de plaatselijke Duitse
commandant gefusilleerd werden, omdat
zij weigerden schansgraven op te werpen.
De teraardebestelling van de dertien
slachtoffers, wier stoffelijke resten on
langs in een massagraf gevonden werden,
heeft op Katholieke en Protestantse kerk
hoven plaats gehad.
AMERIKAANS GOUVERNEUR VAN
ZUID-KOREA OVERLEDEN.
Te Seoel is generaal-majoor Archer L.
Lerch, sinds de bevrijding Amerikaans
militair gouverneur van Zuid-Korea, plot
seling overleden. Zijn plaatsvervanger,
brigade-generaal Oharles Helmick, volgt
hem op.
Voor de Haarlemse politie-rechter ston
den twee verdachten terecht wegens het
gelegenheid geven tot het beoefenen van
hazardspel. Zij hadden dit snode feit allebei
bedreven bij de kortebaandraverijen van
de zomer in Zandvoort, een sport waaraan
het gokje sinds onheuglijke tijden verbon
den is.
De eerste verdachte de 42-jarige M. B.-
W. had zich in een consumptie-tent ge
posteerd met een laken, dat in zes vakken
met cijfers en voor de couleur locale
paardenhoofden was verdeeld en had
daar bovendien een machientje bij. dat.
wanneer men er aan draaide, een aantal
ogen te zien gaf, een soort mechanische
dobbelsteen dus.
De omstanders werden uitgenodigd him
goede geld op een vak te zetten, en kwam
nu voor een der ruitjes van het machien
het corresponderende cijfer, dan had men
gewonnen. Had men de veine, dat het cijfer
voor meer dan een ruitje verscheen dan
werd de uitbetaling naar verhouding ver
hoogd.
Verdachte gaf ter zitting alles grif toe en
kwam zelfs vrijwillig ter tafel met de op
merking datvdit systeem op den duur enige
winst voor de bankhouder, in casu ver
dachte opleverde. Hij voegde eraan toe dat
hij een regelmatig bezoeker van de courses
was en dat hij dit spel met andere course-
enthousiasten placht te spelen.
De Officier bleek over hazardspel in het
algemeen en over deze vorm ervan in het
bijzonder'niet in het minst te spreken. Hij
lichtte tevens een tip op van de sluier die
over verdachtes duister verleden hing en
eiste zes weken.
De politie-rechter veroordeelde B.-W.
tot 100 gulden boete en drie maanden
voorwaardelijk.
Bookmaker.
De tweede verdachte S. B. uit Amster
dam, bontwerker en draver-eigenaar, had
het eveneens te bont gemaakt. Hij had
namelijk op de draverijen voor book
maker gespeeld. Hij bood dus wedlustigen
bepaalde noteringen op de paarden aan en
verdiende op deze wijze een extra-centje.Koninklijke Olie.
Ter zijner verdediging voerde hij aan, dat(Jnilever
dit onder eigenaren algemeen gebruik was,Philips
dat de politie het immer oogluikend toe-A. K. u!
stond en dat bovendien de regering een Fokker
wetsontwerp in voorbereiding had om de Nederlandse Ford.
totalisator weer in te stellen. Volgens hem Nederlandse Kabel
was book-making bovendien niet als Calvé certificaten
hazardspel te beschouwen, omdat de wed- Scheepvaart-Unie j
ders wel degelijk de kans van de verschil- Holl.-Amerika Lijn
lende paarden ten dele konden bepalen. Deli Maatschappij
De officier zeide er nog nimmer van ge- H. V. A
hoord te hebben, dat de regering van plan A'dam Rubber
zou zijn de toto weer in te voeren en eiste Ned. Handel My.
100 gulden boete. N.-I. Handelsbank!
Verdachte werd conform de eis veroor- Billiton Mij. II
deeld, ^x. div.
BINNENLAND
Nog deze maand gaat de Leusderhelde op-
oieuw in brand. Men was er aanvankelijk bang
voor. dat het vuur te zeer :n de veengrond zou
Invreten, maar dtt gevaar blijkt niet te bestaan,
De Delftse politic heeft een man gear
resteerd. die een 58 tapijten en 1300 pakjes shag
vervoerde voor een „combinatie", welke zich
bezig houdt met de smokkelarij uit België.
Ruim 7000 Apetdoornse schoolkinderen heb
ben de Koningin Woensdagmiddag de traditio
nele zanghulde gebracht
„Het zal b(j ons wel anders worden" zei een
Engelse slager, toen hij met een aantal vakgeno
ten de Nederlandse verscheidenheid van fijne
vleeswaren aanschouwde, daarmee doelend op
de tendenz, die er óok aan de andere zijde van
het Kanaai bestaat, om of deze artikelen zelf
te gaan maken, of ze te Imponeren.
Zonder enig ceremonieel passeerde Woens
dag de lOO.OOOste bezoeker de Ingang r.aar de
tentoonstelling „eigen bezit' ln het Amster
damse rijksmuseum, ln welke collectie ook de
gerestaureerde „Nachtwacht" is opgenomen.
Het aantal radlobezltters ln Nederland stijgt
langzaam maar zeker. Waren er op l Augustus
rond 858 000. op l September werden er S73.000
geteld. Ook het leger der radlo-dlstributle-
abonnés breidt zich uit: op 1 Augustus was zijn
sterkte 483.000 tegen 481.000 een maand daarvoor.
Op hetzelfde tijdstip, dat er In de pastorie
van St. Michielsgestel een inbraak werd ge
pleegd, verschaften onwelkome bezoekers zich
toegang tot het doktershuis De bult bestaat uit
een aanzienlijke som geld. De politie vermoedt
met een bende te doen te hebben.
De brand In café ,.De Friese Bar" in het
hartje van Leeuwarder., verleden Jaar Septem
ber. veroorzaakte de arrestatie van exploitant
en een tweetal kennissen, die voor de rechtbank
verklaard hebben, het café ln brand te hebben
gestoken. De ets tegen het drietal luidde zeven
jaar voor elk hunner.
—Een glazenwasser, die behalve zijn dagelijkse
bezigheden ook de functie van secretaris ener
vereniging van glazenwassers vervulde, heeft ln
deze kwaliteit niet van de kas af kunnen blij
ven. Gefingeerde overschrijvingen verschaften
hem een bedrag van vijf zesduizend gulden.
De politie van Heerlen heeft de man. die uit
Amsterdam afkomstig was, thans echter in de
kraag gepakt.
In het Schevenlngse Kurhaus ls het Inter
nationale belastingcongres geopend.
VUf afgevaardigden van het Amerikaanse
Congres, die een reis door Europa maken Om
zich op ao hoogte te stellen van de toestanden
in de Oude Wereld, zullen op 19 September
Amsterdam aandoen. Behalve de hoofdstedelijke
industrieën zullen ook de Hoogovens ln IJmu»
den bezocht worden.
Een Oostenrijker, die zijn door de Duitsers
reeds ter dood veroordeeld hachje wist te red
den, door naar het Oostfront te gaan. vervolgens
tóch onderdook en na de bevrijding werkloos
ln Nederland bleef hangen, had blijkbaar de
smaak van het onderduiken zo te pakken, dat
hij het ook met f 6000 van zijn patroon, een
Amsterdams corsettenfabrikant, deed. De politie
achterhaalde hem echter en vond van de ver
duisterde zes mille nog f 4500 terug. De rest was
ln drie maanden tijd opgeteerd.
Het Statistisch Bulletin vermeldt ln een over
zicht van de positie der Nederlandse Bank over
dé devlezensKuatle. dat het papier op het bui
tenland ln de zomermaanden van 1947 van
f 145.179.000 tot f 131.854.000 daalde, waar echser
een verheugende stijging van het tegoed bij
buitenlandse correspondenten en betaalmiddelen
stond, namelijk V3n f 166.437 000 tot f236.627 000.
De stroom van eeuwfeesten ln steden cn
stadjes houdt nog steeds aan. Ommen gaat vol
gend Jaar een groots feest op touw zetten, om
dat het dan 700 Jaar geleden ls, dat dit plaatsje
stadsrechten kreeg.
De münenvpgers „Pleter Florisz" en „Abra
ham van der Hulst" zullen Dinsdag uit Rotter
dam naar Indlë vertrekken
De duivensport op Schouwen heeft door een
vergissing een gevoelig verlies geleden: ruim 80
dieren, die voor Roosendaal bestemd waren om
daar gelost te worden, werden abusievelijk naar
Engeland verstuurd. De vlucht was 76 duiven
blijkbaar te ver; zij zijn niet bij hun eigenaren
teruggekeerd.
Voor de Protestantse woningbouwvereni
ging in Amsterdam ls door de gemeenteraad een
voorschot uit 's rijks kas aangevraagd van
f 2.137.600. Hetzelfde bedrag werd gevraagd voor
de bouw van 116 woningen en 14 eensgezins-
huisjes op het Bos en Lommerterrein ln West.
HAARLEM EN OMGEVING
In een tuin van het perceel Wllhelminapark
33 te Haarlem ls een appelboom, die volop vruch
ten draagt, voor de tweede maal dit Jaar. aan de
bovenkant ln bloei geschoten.
De Haarlemse recherche heeft een 36-Jarige
chauffeur uit Nieuwer Amstel aangehouden, ver
dacht van diefstal van een flets van zijn vroe
gere patroon. HIJ had getracht het rijwiel voor
f 60 te verkopen
In de Zuiderkapel aan de Zuiderstraat te
Haarlem wordt Donderdag 18 September een
Zendigsavond gehouden. Zuster Nellie de Borst,
die als Zendelinge van de Broedergemeente ge
ruime tijd onder de Bosnegers ln Suriname ge
arbeid heeft, zal vertellen over haar ervaringen.
Ter Illustratie van het gesprokene zal de Bos-
landfilm worden vertoond
Op de eerste bijeenkomst van de Vereniging
voor Huishoudelijke voorlichting te Heemstede,
welke onder leiding stond van mevrouw Verlooy
—Oskam, gaf mevrouw J. J. Duijkers—Kranen
burg een uiteenzeting over het werk der ver
eniging. Vertoond werd een film over de verzor
ging van het kind van de geboorte tot de leef
tijd van vijf Jaar Ook werden beelden op het
poek gebracht van het kleuterhuls „Margriet"
te Haarlem.
Ds. H. O. Molenaar is voornemens wegens
vertrek naar Scheveningcn 28 September af
scheid te nemen van de Ned. Herv. Gem. van
Halfweg.
Het Humanistisch Verhond houdt te Haar
lem een serie lezingen. Op de openingsavond
op Donderdag 18 September ln het wijkgebouw
der Ned. Herv. Gem., Ged. Oude Gracht 104. zal
Mr. J. ln 't Veld, burgemeester van Zaandam,
spreken over De Humanist ln het Leven.
In de Donderdag te Haarlem gehouden ver
gadering van aandeelhouders der Koninklijke
Handelmaatschappij voorheen Boeke en Huide
koper zijn de baians. winst- en verliesrekening
goedgekeurd. Het dividend werd bepaald op 10
•/•- De periodiek aftredende commissaris, dr. Ir
J. P. Dudok van Heel, werd herkozen.
De filmster Tyrone Power Is eind Augustus
met zijn eigen vliegtuig uit de V. S. vertrokken
om naar Zuld-Afrlka te vliegen. Men hoorde
niets meer van hem tot een Zuid-Afrikaans
radio-amateur gisteren meedeelde dat Power ln
Zuid-Afrika geland was.
'amsterdamsche rijtuig mij.
Amsterdamse Beurs
Slotkoers
gisteren
432 >4
304%
380
181
182
123%
210
154
228
142%
142
100
Heden
1% uur
436
296%*
381%
180%
210
409
320
182%
186%
210
154
228%
142%
141%
100%
363
