Haarlems Dagblad Instelling van een „super-Veiligheidsraad" en beperking van het vetorecht voorgesteld „De volken vragen zich af, of een nieuw, vreselijk conflict hen wacht" Tekort aan Zalen De Krijgsraad behandeltde Haagse bomaanslag op Sinterklaasavond Nederlanders en Engelsen herdenken samen de slag om Arnhem Orkaan teistert Florida 62e Jaargang No. 18738 Bureaux: Grote Houtstr. 93. Tel. Admln. 10724, 14825. Redactie 10600. Directeur-Hoofd redacteur 15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37. Tel. 12230. Drukkerjj Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132. Donderdag 18 September 1947, Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Abonnementsprijs per week 31 cent. per kwartaal 4,Franco per post 4,50. Postgiro 273107. Advert.tarieven op aanvraag b\j de Administrate Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem HET PLAN van de directie der Bioscoop- exploitatie Mij. Frans Hals om een gebouw voor concerten, bioscoop-voorstel lingen en vergaderingen aan de Domp- vloedslaan te Bloemendaal te stichten heeft opnieuw de aandacht gevestigd op de be hoefte aan meer zalen voor dergelijke doeleinden, die in Haarlem en 'omgeving bestaat. In Heemstede koestert men dan ook eveneens plannen en de centrum gemeente zelf is zich bewust van een tekort, hetgeen in sterker mate geldt voor de in oorlogstijd zo zwaar getroffen gemeente Velsen. Vóór de oorlog werd dit bezwaar ook al in het gehele district gevoeld en men zou nu kunnen opmerken, dat het in het tijdvak 1920-1940, vooral in de jaren van hoogconjunctuur, aan ondernemingsgeest op dit gebied gehaperd heeft. Maar het baat niet daarover na te kaarten. De „zalen- nood" is wel het zwaarst gevoeld in de eerste tijd na de bevrijding, toen bij het publiek zo'n sterke drang bestond om alles te zien, te horen en te lezen, wat men maar bereiken kon. Deze neiging is weer wat ge luwd; wij zijn ook in dat opzicht tot kalmer opvattingen teruggekeerd. Maar dat het culturele leven in dit dichtbevolkte district met een kwart millioen inwoners voldoen de gelegenheid vindt, om zich* te ont plooien, kan niemand beweren. Dat is een groot nadeel, temeer omdat het aan mensen, die geschikt zijn om er leiding en sfeer aan te geven, niet hapert. Het intellectuele peil in deze streek staat, ook in vergelijking met andere bevolkingscentra, zeer hoog. Wie de vraag stelt of de groei van het ver- enigings-wezen op velerlei gebied niet ge remd wordt door tekort aan geschikte ge bouwen en zalen kan die moeilijk anders dan bevestigend beantwoorden. Daarom willen wij gaarne getuigen van onze belangstelling voor plannen op dit ge bied en er het onze toe bijdragen om ze te helpen warm houden. Dat zal wel nodig zijn ook. Ik herinner aan het plan om de colleetie-Cruys Voorbergh tot kern van een „levend museum" van historische costuums in deze stad te maken. Er kon tot dusver geen onderdak voor gevonden worden en wij mogen er wel tegen waken dat de kans op een voor Nederland nieuwe en zeer aan trekkelijke instelling ons niet ontsnapt. Het pas voor Bloemendaal geopperde denkbeeld is ingeluid met een voorstel van B. en W. van die gemeente, om 6700 m2 grond aan de betrokken firma te verkopen. Maar hoe lang zal ihet duren, na het voltooien dezer transactie, eer het gebouw er staat? Som mige mensen zeggen: bouw èerst maar woningen en nog eens woningen en denk Marshall opent offensief: De tweede dag van de Algemene UNO-vergaderïng heeft de volledige formulering van alles, wat in de kring dezer organisatie de wereldmachten tot rivalen maakte, ge bracht door de rede van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Marshall, die geen blad voor da mond nam en voorstellen deed, die een radicale wijziging in de werkwijze der UNO betekenen. Zijn rede moet in verschillende opzichten sen sationeel worden genoemd. Niet alleen lag het volledige falen van de Veiligheids raad er in opgesloten, doch zij gaf openlijk blijk van de opinie der Amerikaanse regering, dat de schuld van de chaos en de vrees voor een nieuw conflict te zoeken is bij de Sovjet-Unie, die het werk der Verenigde Volken verhindert. Marshalls rede verwekte een langdurig applaus, waaraan de afgevaardigden van Rusland en de andere Slavische landen uiteraard niet deelnamen. Het diplomatieke offensief der Verenigde Staten tegen Rusland is op deze tweede dag reeds met volle kracht ingezet. In een inleiding, waarin hij de vrees der volken voor de toekomst in welsprekende bewoordingen schilderde en de teleurstel ling der wereld tot uitdrukking bracht over het feit, dat twee jaren na de oorlog nog steeds niet de vruchten van vrede en over winning konden worden geplukt, zeide Marshall: „De volken vragen zich af, of een nieuw, vreselijk conflict hen wacht. Wij vinden onderdrukking, bedreiging en nijpend gebrek in plaats van vrede, vrijheid en economische veiligheid." Marshall gaf vervolgens een overzicht van de wereld' problemen, die nog steeds niet konden wor den opgelost en kwam toen tot het eerste concrete voorstel der Verenigde Staten, na melijk dat over de Griekse kwestie. Na een kort overzicht van de Griekse aangelegenheid te hebben gegeven zeide Mamhall: „Een permanent lid van de Vei ligheidsraad heeft drie maal'zijn veto uit gesproken over de pogingen van de raad om deze kwestie op te lossen. Deze verga dering kan niet als werkeloos toeschouwer toezien terwijl een lid van de Verenigde Volken wordt bedreigd door aanvallen van buiten af. De Amerikaanse delegatie zal bij de ver gadering een resolutie indienen welke de volgende punten zal bevatten: een beroep aan dergelijke dingen niet. Maar zo een- °P Albanië, Bulgarije en Joegoslavië om voudig kan men niet redeneren. Wie een verdere steun en hulp aan guerilla's in stad zou willen bouwen die alleen uitGriekenland te staken: de instelling van woonhuizen bestond, zou ervaren dat die een commissie welke helpt bij de naleving stad onbewoonbaar zou zijn. Zo is het met van deze besluiten en de feiten onderzoekt het inhalen van een "grote achterstand in i welke er mede in verband staan en andere de bouw eveneens gesteld: men moet de geschikte adviezen geeft aan de betrokken achterstand, die zich in ander opzicht dan staten". dat der woningen voordoet, in overeen stemming daarmee inhalen om een bruik baar geheel te krijgen. Inlichtingen, die wij hebben ingewonnen omtrent de huidige situatie in de gemeente Haarlem leiden tot de gevolgtrekking, dat met passen en meten het bestaande ver enigingsleven er in dit seizoen wel door zal komen, maar dat dringend behoefte be staat aan een goed ingerichte, aantrekke lijke zaal voor 6- a 700 personen. De aan trekkelijkheid noem ik er bij, want wie het culturele leven stimuleren wil moet zich niet beperken tot de gedachte: als wij maar voldoende ruimte krijgen om het erin op te kunnen bergen. Het geldt geen vraag naar pakhuisruimte. En als men de aantrekke lijkheid der nu beschikbare Haarlemse za len, met inbegrip van de Gemeentelijke Concertzaal, overdenkt, kan men er moei lijk ingenomen mee zijn. Dat men die zaal voor solisten-concerten moet gebruiken duidt al op het bestaande tekort: zij is er feitelijk ongeschikt voor. Dat de kleine zaal (met 300 plaatsen) voor vele doel einden te klein is en bovendien „niet ge wild" kan niemand verwonderen. De Bagijnhofkapel schiet eveneens in omvang tekort. Het zaaltje van het Frans Hals Museum wordt weinig gebruikt omdat het eigen meubilair mist. Men poogt dat nu te krijgen. Ongetwijfeld zou de enige goede oplos sing voor. Haarlem de stichting van een nieuw groot gebouw voor concerten, voor stellingen, uitvoeringen en vergaderingen, bevattend een reeks zalen van verschillen de afmetingen, zijn. Al kan dat-nu niet gebeuren, toch moet dit het doel zijn. Een zaal zoals die van de Protestantenbond, evenals de Bagijnhofkapel een ruimte, die voor kerkdiensten is ingericht en bestemd, leent zich noch door haar sfeer noch door haar bouw voor uitvoeringen van velerlei aard. Ik hoop dat men in de komende tijden de oplossing van dit zalen- en gebouwen- vraagstuk ruim zal zien en met durf aan pakken. Wordt het op benepen wijs beke ken, met de gedachte dat men slechts aan de publieke vraag van het tijdstip behoeft te voldoen, dan komt men er nooit uit. Er is vooruitziende blik bij nodig en er moet bij begrepen worden dat initiatief tot ver sterking van het culturele leven blijvende winst voor de gemeenschap betekent. Men zal niet moeten gaan uitrekenen wat het grote publiek zo ongeveer kan tevreden stellen, maar het ook op dit gebied de lei ding moeten geven, waaraan het ten allen tijde behoefte heeft om zijn leven te kun nen verrijken. R. P. Woensdag sneuvelde één Nederlands militair Het Nederlands communiqué van heden meldt, dat de Nederlandse vex-liezen van Woensdag bedragen 1 gesneuvelde en 11 gewonden. Op vele plaatsen in de bevrijde gebieden zijn Nederlandse patrouilles be schoten. Een Nederlandse wachtpost ver dreef bij Tenggerang een groep van de TNI bestaande uit 50 man. Tjibatoe op West-Java is door 150 man aangevallen. De aanval werd afgeslagen. Op Oost-Ja va is een Nederlandse post bij Kebonagoeng door 50 man aangevallen. Ook deze aanval werd afgeslagen, evenals bij Brastagi op Noord-Sumatra, toen een detachement door 100 man werd aangevallen. MIJNWERKER VERONGELUKT Dinsdagmiddag is de 38-jarige P. van den E. in het ondergrondse bedrijf der Staatsmijn Emma bekneld geraakt tussen ijzerwerk van een ondersteuning en afval lend gesteente. Van den E. werd zo zwaar gewond, dat hij overleed. De verongelukte is woonachtig te Hoensbroek, gehuwd en vader van vijf kinderen. Na de Palestijnse kwestie te hebben be sproken en te hebben aangekondigd dat de Verenigde Staten tengevolge van de Rus sische houding genoodzaakt zijn het geval „Korea" aan de Algemene Vergadering voor te leggen, kwam Marshall tot de ont wapening en de atoomcontróle, waarbij hij bittere verwijten richtte aan Russisch adres: „Indien de minderheid blijft wei geren zich aan te sluiten bij de meerder heid, zal spoedig tot de conclusie moeten worden gekomen, dat het onmogelijk is de taak te voleinden onder de gestelde voor waarden Dat is een storend en onheil spellend feit". Het vetorecht Marshall deed vervolgens zijn voorstel tot instelling van een speciale commissie voor beperking van het vetorecht. Hij mo tiveerde dit door te zeggen: „De toepassing van het vetorecht in de Veiligheidsraad hangt ten nauwste samen met het succes der UNO. Het misbruiken van het veto recht heeft de Veiligheidsraad er van weex-houden zijn ware functies te vervul len. De regering der Verenigde Staten is tot de conclusie gekomen dat dè enig prac- tische methode om deze situatie te verbe teren is een verruimen van de stemmings- procedure in de Veiligheidsraad. De Ver enigde Staten zijn bereid een vermindering van het vetorecht te aanvaarden. Wij zullen voorstellen dêt deze kwestie door een spe ciaal comité wordt bestudeerd van welks bevindingen op de volgende zitting der Al gemene Vex-gadering rapport moet worden uitgebracht". „Commissie van 55" Sprekend over de volledige mislukking van de Veiligheidsraad, kwam Marshall tot de formulering van zijn voorstel om uit de Algemene Vergadering een soort „Super- Veiligheidsraad" op te richten, die een oog in het zeil zal moeten houden op behan deling der kwesties, die vrede en veiligheid bedx-eigen. Deze „kleine Algemene Verga- 1 dering" zou permanent moeten zijn en alle leden van de UNO zouden er zitting in moeten hebben. Marshall noemde deze in stelling „interim-commissie voor vrede en veiligheid" en noemde als haar eerste taak het beschouwen van de situaties en ge schillen, die de vriendschappelijke betrek kingen tussen de volken in gevaar brengen en welke door UNO-leden of door de Vei- ligheidsraad onder haar aandacht worden i gebracht. Marshall eindigde zijn indrukwekkend betoog met de woorden: „De regering der Verenigde Staten ge looft dat de zekerste basis voor een per manente vrede ligt in de wijze waarop de regels der wet door alle volken en x-ege- ringen worden toegepast. Dit is het hart van het Handvest en de structuur der UNO. Het is de beste hoop der mensheid". De rede van minister Marshall werd voorafgegaan door een rede van de Mexi caanse minister van Buitenlandse Zaken, Jaime Torres Bodet, die de bitterste ver wijten voor het falen van de grote mo gendheden uitte, welke tot nu toe in de Al gemene Vergadering van de Verenigde Volken zijn gehoord. Hij beschuldigde de grote mogendheden ervan de Verenigde Volken te verdammen door hun onenigheid en waarschuwde de Sovjet-Unie, die door misbruik te maken van het vetorecht het vestigen van vrede onmogelijk maakt. Bo det zei: „Eigen belang rukt alle idealen uit elkaar. De zaak van het recht wordt ver lamd". Wisjinski zweeg Wisjinsky zou oorspi'onkelijk gisteren nog hebben geantwoord op de rede van de Mexicaanse minister en de rede van Marshall, doch hij zag van dit voornemen af en wilde eerst de beide redevoeringen onder studie nemen en pas heden de Alge mene Vergadering toespreken. Marshall was onder luide toejuichingen nauwelijks op zijn stoel in de vergadering teruggekeerd of de Poolse afgevaardigde, de minister van Buitenlandse Zaken, Zy- gunt Modszelewsky, ontketende een aan val op het Marshallplan voor de weder opbouw van Europa. Hij zei: „Ik moet tot mijn spijt vaststellen dat bij alle weder- opbouwplannen voor Europa de Verenigde Volken zijn gepasseerd". Hij waarschuwde tegen een te snel laten verdwijnen van de tegenstellingen tussen de geallieerden en -de landen die in de oorlog verslagen werden en beschuldigde de Westelijke mogendhe den ervan een ijzeren scherm op te rich ten tegen Polen. Het woord is aan.. Snijd niet door tcaf gij kunt ontknopen. Amerikaans voorschot aan Griekenland Het Amerikaanse ministerie van Buiten landse Zaken deelt mee. dat een bedrag van tien millioen dollar ter beschikking van Griekenland is gesteld voor de aan koop van dringend benodigde importgoe deren. Dit voorschot is verstrekt op ver zoek varl Griswold, het hoofd van de Ame rikaanse missie in Griekenland, boven de vijf millioen dollar die op 6 Augustus ter beschikking zijn gesteld. Deze bedragen, die niet zonder toestemming van de .Ame rikaanse missie mogen worden besteed, maken deel uit van het totale hulpprogram van driehonderd millioen dollar. Het Ame rikaanse ministerie van Buitenlandse Za ken verklaart voorts, dat het uitvoerige importprogram voor de bui-gerlijke be hoeften van Griekenland nog niet geheel gereed is. Predikant veroordeeld wegens smaadschrift Ds. J. K.. Nederlands Hervormd predi- kant te Lekkurn is door de Leeuwarder 1 krib in de dodencel met een lint in de Bel- xechtbank wegens smaadschrift veroor- gische kleuren, waarop in gouden letters deeld tot 50 boete, subsidiair tien dagen geschreven staat „de minister van Justi- hechtenis. De officier van justitie had tie van België". 100 boete geëist. Ds. K. publiceerde een Hij verklaarde, dat België aanvankelijk artikel „Een collaborateur laat- zich ver- niet wist, wat Nederland voor het verzet dedigen", door welk artikel wijlen mr. M. had gedaan, maar dat toen gaandeweg de E. Hepkema zich beledigd achtte. Diens sluier werd opgelicht België in grote eis tot schadevergoeding van f 150 of meer bewondering ï-aakte voor de dapperheid verklaarde de rechtbank ontvankelijk. van de Nederlandse vex'zetsstrijders. Belgisch eerbetoon in het „Oranjehotel" Dinsdagmiddag bracht dc Belgische mi nister van Justitie de heer Paul Struye, vergezeld van zijn echtgenote, de secre taris-generaal van zijn departement, de heer Paul Cornil en de chef van zijn poli tiek kabinet, de heer Charles, een bezoek aan het „Oranje Hotel" (cellenbarakken) te Scheveningen. Het gezelschap werd ont vangen door de secretaris-generaal van ons departement van Justitie, mr. J. C- Tenkink, de directeur-generaal van do bijzondere rechtspleging mr. B. ter Veer, de voorzitter van het comité „Oranje Hotel", E. P. Weber en de onder-comman dant der cellenbarakken, de l\eer Kooman. Minister Struye plaatste als hulde van het Belgische volk voor de Nederlandse gevallen verzetsstrijders een krans op de Dc Krijgsraad tc velde hield hedenmor- Kolonel mr. dr. J. P. van Erken fungeert gen zitting in de kleine zaal van de Hoge als president van dc Krijgsraad. Mr. dr. J. heden, de Australische minister van But- j Raad aan het Plein in Den Haag om dc M. J. Baak als auditeur-militair, tenlandse Zaken, Herbert Evatt en de J beruchte zaak van dc bomaanslag te be- De bom was een z.g. Molotof-cocktail. Cubaanse gedelegeei'de Guillermo Belt, handelen, die verleden jaar op Sint-NIco- bestaande uit een handgranaat en een De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marshall De twee voorvechters voor beperking van het veto-recht van de grote mogend- drukten hun dank uit voor de rede van Marshall, waarin hij een beknotting van het vetorefcht had voorgesteld. Tenslotte werd -nog het woord gevoerd laasavond aan de Prinsegracht te 's-Gra- fles benzine in een kistje. Dit pakje werd venhage werd gepleegd. Negen verdachten j bij wijze van St. Nicolaas-surprise bij de kwamen voor hun rechters. Hoofdschuldi- familie Boer bezorgd door de 29-jarige P., gen waren: F. J. J. baron van H., kapitein korporaal uit Delft. De helse machine werd bij het troepen-detachement no._3 van de j vervaardigd door sergeant De B. uit Haar lem. Voor drie andere personen werden i t nil net uucucu-uctauicui door de afgevaardigde van Uruguay Calos f sergrant A T „e en J. P. Bluice waarna de zitting werd verdaagd.p knrpora„ bij dezelfde afdeling. Ver. pf s,0 \?.rV0,1 Z der nog «es verdachten, manschappen en Mail meldt u,t Flushing Meadows datBaron ïan is „,a. ten lasle men in kringen der UNO verwacht, dat de d>, kMmb droes van de bom- aanslag op de Prinsegracht en het plan bo- Sovjet-Russische minister van Buitenland se Zaken, Molotof. naar New York zal vlie gen om de verdediging te leiden tegen het diplomatieke offensief van minister Mar shall tegen de Sovjet-Unie. raamd had eenzelfde aanslag te plegen op kolonel J. H. Droste en de aannemer R. Zwolsman, dat hij van H. zou hebben wil len betrekken in een aanslag op Lt. kolonel Goedewagen en voorts, dat hij in het bezit was van vuurwapens cn munitie. Dc B. en P. worden er van beschuldigd, dat zij de bomaansiag hebben voorbei-eid en uitgevoerd. Verdachten S„ B. en H. zouden verder betrokken zijn geweest bij de ont voering van een zekere F. C. van Rijswijk. Op het Airborne-kerkhof in Oosterbeek zijn degenen die in September 1944 in Oosterbeek vielen herdacht met een angli caanse en een rooms-katholieke godsdienst oefening. Aan het slot van de dienst hebben een moeder en een weduwe van een gesneuvel de Airborne over de Oosterbeekse graven de as van klaprozen gestrooid welke in Engeland hebben gegroeid op het Empire- herdenkingsveld in Westminster en op an dere dergelijke plaatsen in Engeland. Tenslotte werden de „last post" en de réveille geblazen door een van de hoorn blazers uit de geunifmde groep Air- bornes, die deze plechtigheid bijwoonde. Terwijl honderden schoolkinderen uit Oosterbeek zich in grote stilte op de gra ven begaven om daar bloemen te leggen, speelde de Koninklijke Harmonie uit Oos terbeek de volksliederen. Van Arnhem uit is gisteren een stille omgang gehouden naar het voorlopig Air borne monument bij de Rijnbrug. In een lange stoet kwamen eerst aanmarcheren de dragers van de vaandels en vlaggen, tientallen in getal en daarna een groep burgers en militairen, die de kransen droe gen alsmede de Engelse groep, marcherend in twee onderdelen, te weten de burger- Airbornes en de „Airborne soldiers". De laatsten werden vergezeld door een ere- afdeling van het Prinses Irene-regiment. Lange tijd was het verder een komen en gaan van honderden Arnhemmers, die al dan niet in een of andere officiële functie Amerika in de commissie van Drie? Naar Aneta verneemt, hebben Spaak exx Evatt een onderhoud gehad met Marshall, waarbij zou zijn onderzocht, of de Ver- Een geweldige orkaan die een snelheid bereikte van 110 mijl per uur heeft giste ren een gebied van 200 mijl langs de Oost kust van Florida tussen Miami en Titus- ville geteisterd. Metershoge golven rolden over de kust cn sleurden telefoon- en electrische draden uit de grond. Duizenden personen zochten bescherming in scholen en kerken. Men schat dat tienduizend mensen voor het ge weld van de orkaan op de vlucht zijn ge gaan met auto's en treinen. Een radio-mast van 178 voet hoog werd in tweeën gebroken, ofschoon zij gega randeerd was tegen windstoten van 125 mijl per uui\ Tegen elf uur 's ochtends kwamen be richten binnen uit New Orleans waarin werd gezegd, dat alle communicatielijnen met Florida verbroken waren. De bevolking van Florida was komst van de orkaan voorbereid, men reeds enkele dagen tevoren x meteorologisch instituut in New Orleans de komst had voorspeld. Op het vliegveld van Miami werden 12 verkeersvliegtuigen losgerukt en vernield, Een der vliegtuigen sloeg tegen de cantine der reizigers, doöh niemand werd hier ge wond. (U. P.) Nader wordt gemeld dat de orkaan, die zich thans over Zuid-Florida landinwaarts Manschappen van de lste Airborne-Division herdenken hun gevallen kameraden. zorgden, dat zich een zee van bloemen aan de voet van het tijdelijk Airborne monument bij de Rijnbrug uitstrekte. Het slot van de herdenking was de op voering van het oratorium van de Engelse componist Michael Tippett in Musis Sa crum te Arnhem. Deze compositie „Child of our Time" geheten, heeft diepe indruk gemaakt en toen aan het slot de compo nist verscheen, kreeg hij een daverende ovatie en wei-d hij met bloemen omhan gen. Ook Jan Out, die de Arnhemse Orkest Vereniging en het Beethoven Koor bene vens de solisten leidde deelde in de huldi ging. „Child of our Time" is een zeer bijzon dere compositie. Zowel tekst en muziek zijn door Tippett gemaakt en omvatten enkele negro spirituals", die gebi-acht door het zeer grote koor diepe indruk maakten. Vele autoriteiten hebben deze uitvoering bijgewoond. Het stemde na afloop de executanten tot grote voldoening? dat de radio-uitzen ding voor de B.B.C. geslaagd bleek te zijn. Michael Tippett verklaarde, dat het Beet- hoven Koor tot nu toe de beste vertolking I van zijn oratorium had gegeven. Bijzondere kabinetszitting Hedenochtend om tien uur zou een bij zondere kabinetszitting worden gehouden, welke zou worden bijgewoond door de luitenant-gouverneur-generaal dr. H. J. van Mook. op de N.<%.R.V. gaat in beroep tegen |dhS sP'eekverbod van prol. Gerbrandy Van het besluit van de regeringscom missaris voor het radiowezen met betrek king tot de op 14 Augustus j.l. door prof. mr. P. S. Gerbrandy gehouden radiorede is de NCRV in beroep gegaan bij de mi nister van Onderwijs, Kunsten en Weten schappen. Frans verzoek om clementie voor Petchof Volgens „Paris Presse" is aan de Bul- gaarse regering een telegram gestuurd, eveneens bommen gereed gemaakt, wierp twee der bommen in het water. De derde bom ontplofte bij het vervoer door soldaat Van H.. die -deze bom naar Am sterdam moest brengen. De drie laatste bommen waren bestemd voor luit.-kol. J. M. A. Goedewagen to Amsterdam, de toenmalige kolonel van de generale staf J. Droste en voor de woning expert R. Zwolsman in Den Haag. De eerste beklaagde, die voor de krijgs raad verscheen was korporaal P. Na voor lezing van de dagvaarding door de audi teur-militair nam de president het eerste verhoor af. Korporaal P. vertelde, dat sergeant A. R. de B. hem in de voorzomer van 1946 in vertrouwen mededeelde, dat er een orga nisatie bestond van belangrijke personen en hoge militairen, leden van het bureau nationale veiligheid en van het politiecorps welke organisatie het voornemen had „mensen uit de weg te ruimen, die het wettig gezag ondermijnden". De B. vroeg P. om mee te doen en deze die naar hij ver klaarde, tijdens de bezetting niet illegaal heeft gewerkt, doch grote bewondering voor de verzetslieden had, had. toen hij middels zijn sergeant kans kreeg om „goed nationaal werk te doen", zich bereid ver klaard toe te treden tot een „knokploeg". De eerste opdracht aan P. was het scha duwen van de heer Boer. die verdacht werd van contact met SS en van verraad van Engelandvaarders. In de tweede helft van Juni '46 zijn enige militairen tezamen met P. bij de Vogelhaan te Loosduinen in hinderlaag gaan liggen om Boer, die daar veel kwam, op te wachten cn neer te schieten. Deze aanslag ging niet door, om dat Boer niet verscheen. P. vertelde voorts, dat hij op 5 Dec. 1946 samen met sergeant De B. de „Molotof- cocktails" heeft klaar gemaakt. Hij heeft een der pakjes naar de Prinsegracht ge bracht en daar aan twee voorbijgangers verzocht het pakje af te geven. Verdachte verklaarde er niet aan ge dacht te hebben, dat ook anderen dan Boer het slachtoffer konden worden van de aan slag. Toen verdachte het pakje had afge geven had hij geen moed meer om naar enigde^Staten bereid Zijn zitting te nemen j beweegt reeds de dood van een persoon ten J" c gevolge heeft gehad. Negen personen wor den vermist. Ernstige verwoesting is aan gericht in de luxueuze badplaatsen, waar de daken van gebouwen zijn gerukt en de straten en het strand vol puin liggen. Plantages, die op de weg van de orkaan liggen, hebben millioenen dollars schade. in de Commissie van Drie. Hoewel geen officieel resultaat van deze bespreking bekend is gemaakt verneemt Aneta uit zeer betrouwbare bron, dat ex- goede reden is, om aaxx te nemen, dat de Verenigde Staten de uitnodiging zullen accepteren. BRAND OP LEUSDERHEIDE TOT 1948 UITGESTELD. De regen heeft de actie „Leusderheide" volkomen in de war gestuurd. Het afbran den is stopgezet en zal pas. naar men ons mededeelde, het volgend jaar worden her vat. Tijdens de brand werden gisteren her haalde malen ontploffingen gehoord. Het oppen-lak van de strook heide, die nu platgebrand is, is nog niet geschat. waarin om clementie wordt verzocht voor j Zwolsman en Droste te gaan en reed naar Nicolai Petchof, de Bulgaarse oppositie- Delft. Het pakje voor Goedewagen gaf hij leider, over wiens beroep tegen de dood- aan Van H. met de verklaring, hoe het straf binnen enkele dagen door het Bul- mechanisme behandeld moest worden, gaarse hoger gerechtshof zal worden be- want Van H. was volgens verdachte niet op de hoogte, dat hij Goedewagen op deze wijze uit de weg moest ruimen. Toen ver dachte des avonds thuis kwam, hoorde hij voor het eerst hoe de aanslag op de Prinse- gi-acht was afgelopen. Verder bleef ver dachte bij zijn voor de officier-commissa ris afgelegde verklaring, waarbij hij toegaf te begrijpen, dat Boer op Sint-Nicolaas- avond niet alleen zou zijn. Vervolgens gaf de president kennis van het psychiatrisch rapport volgens hetwelk verdachte volledig toerekeningsvatbaar is. Voor het verhoor gesloten werd. deelde de verdediger van P., mr. M. P. Plantenga mede, dat door de verdediger van ser geant A. F. de B„ mr. dr. K. W. P. Klaas- sen, een getuige zal worden voorgebracht ten bewijze, dat het slachtoffer Boer in derdaad aan verraad schuldig is geweest. Vervolgens wex-d de beschuldiging van sergeant De B. voorgelezen. Majoor BaaJN legde aan De B. in hoofdzaken moord, poging, xiitlokking, aansporing daartoe, opzettelijke vrij heidsberoving van F. C. van Rijswijk uit Renkum en overtreding van de vuurwapenwet ten laste. slist. Tot de ondex-tekenaars van het telegram behoren de voormalige Franse premier Herriot, Leon Blum, Charles Lussy, leider van de Franse socialistische parlements- fractie en Schumann, leider van de repu blikeinse volkspartij. In het telegram, dat aan de Bulgaarse president Kolarof is geadresseerd, wordt in het bijzonder gewezen op de anti-fascis tische activiteit van Petchof. Het Bulgaarse Hof van Cassatie heeft heden het doodvonnis van de Bulgaarse oppositieleider Nicolas Petchof bevestigd. Amerikaanse Congresleden in ons land Leden van de Amerikaanse speciale re geringscommissie voor Steun aan het Bui tenland, onder leiding van de afgevaar digde Christian A. Herter, zullen dezer da gen een bezoek aan ons land brengen. Gedurende hun verblijf in Nederland zullen de congresleden onder deskundige leiding ons land bereizen en zullen zij d^or leden van het kabinet worden ontvangen. Zij zullen ook uitgenodigd worden door de minister van Buitenlandse Zaken, die nun een lunch zal aanbieden. Op hun program ma staat de bezichtiging van Rotterdam en een boottocht door de Rotterdamse haven, een tochtje naar Walcheren, de bezichti ging van de Amsterdamse haven en een bezoek aan NoordhollSnd. Zij hebben ook een uitnodiging ontvangen om een bezoek te brengen aan de Koninklijke Nederland se Hoogovens te Velsen. PRINS BERNHARD BEZOEKT J DE MARINIERS Prins Bernhard zal Maandagmorgen 22 September, in zijn functie van inspecteur- generaal der Koninklijke Marine, een be zoek brengen aan de afdeling Mariniers te Volkel (N.Br.). (De zitting duurt voort) Weerbericht WEER WARM. Verwachting, medegedeeld door het K.N M.I. in De Bilt, geldig van Don derdagavond tot Vrijdagavond: Wisselende bewolking met in de na middag kans op enkele verspreide on weersbuien Matige wind uit Oostelijke richtingen. Voornamelijk in het Noor den van het land hogere temperaturen. Vrijdag 19 September: Zon op 6.19 uur. onder' 18.48 uur Maan op 12.03 uur. onder 20 42 uur

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1947 | | pagina 1