Haarlems Dagblad
Veel critiek op het regeringsbeleid
ten opzichte van Indonesië
Bus vervangt Tram
Bepaalde gemeenten verenigd
in een
„district"
De marinebegroting ruim 38 procent
lager dan die voor 1947
Weerbericht
62e Jaargang No. 18711
Bureaux: Grote Roulstr. 93, Tel. Admin. 10724,
14825. Redactie 10600. Directeur-Hoofdredacteur
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37. Tel. 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
GoncférHag 25 September 1947,
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent. per kwartaal
ƒ4,Franco per post ƒ4,50. Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
LS IN DE LOOP van het volgende jaar
^de tram-diensten Haarlem-Noord
Heemstede en HaarlemLeiden door bus
diensten vervangen zullen zijn, zal Haar
lem nog maar één electrische tramlijn res
ten, die de stad alleen in het Zuiden door
kruist: de lijn AmsterdamZandvoort.' En
een motorbussen-net zal zich verder ont
wikkelen, waarvoor, zoals wij medegedeeld
hebben, nog 108 nieuwe bussen in bestel
ling zijn. De N.Z.H. laat nu dertig nieuwe
lopen en de 108 volgende heeft zij in drie
Soorten besteld: grote en kleine Crossleys
en een aantal Zweedse, gesierd met de wat
zonderling klinkende naam Scaniavabis. De
bussen met oplegger zullen verdwijnen om
dat zij niet beantwoorden aan alle eisen,
door de Rijks-vèrkeersyispectie gesteld. Er
was maar voor een jaar toestemming voor
verleend.
Zo zien wij de historie der trams in dit
district, ten einde spoeden. Haarlem heeft
ze in soorten gekend. Door de kleine pro
vinciestad van een halve eeuw geleden, die
weinig meer dan een derde van het aantal
inwoners van het tegenwoordige Haarlem
lelde, hobbelde vriendelijk en zonder enige
haast de paardentram, getrokken door ros
sinanten die Mie, Bet of Matador heetten.
Dal was misschien de grootste attractie van
de paardentram: er was iets levends aan.
Maar haar tijd vervlood. Belden en ram
melden trouwens al niet de stoomtrammen
naar Alkmaar en Leiden, stinkende rook
wolken uitstotend onder het weelderige
lover vap de Hout bij de Fonteinlaan en
onder de bomen op het Kennemerplein, als
zij haar lange, moeizame reizen aanvingen?
Ook naar puffende locomotiefjes, die zon
derlinge metalen kubussen die wel het
lelijkste waren, ooit m het wegverkeer
vertoond, waren met hun hele goedige na
sleep van knusse passagiers- en speelgoed
achtige goederenwagens tot verdwijning
gedoemd. De electrische tram verscheen.
Zij reed eerst naar Zandvoort en had in
1900 een ongelukkig moment, toen zij eens
van de Wilsonsbrug in de singel duikelde.
Maar de kinderziekten waren spoedig
overwonnen en het nieuwe, brandschone
en tamelijk snelle vervoermiddel veroverd^,
alom in den lande ook het stadsverkeer.
Haarlem kreeg de Ceintuurbaan onder het
etiket E.N.E.T. en de lijn naar Amsterdam
onder het etiket E.S.M. Veel later kwam de
lijn naar Leiden en alle ouderen zullen zich
de opening van de electrische tramlijn naar
Bloemendaal en Overveen, die maar een
kortstondig leven heeft gehad, herinneren.
Toen was' er al de stadslijn van het Soenda
plein in Haarlem-Noord naar de Glipper-
weg in Heemstede, die op haar beurt nu
ook verdwijnen gaat, tegelijk met Haarlem
Leiden.
Haarlem is „voorlijk" met zijn afschaf
fing van electrische trams en de vervan
ging door de autobus: In grotere steden van
ons land Amsterdam, Rotterdam, Den
Haag neemt de tram immers
nog haar vollê plaats in het verkeersleven
in. En de onmiddellijke aanleiding die zich
hier voordoet: de noodzaak om versleten
materiaal over de gehele linie door nieuw
te vervangen of een ander verkeersbeleid
te gaan voeren, moet zich toch ook in die
steden doen gelden. Natuurlijk zal deze
verandering zich in de komende jaren over
al gaan voltrekken.
Oude mensen zullen de verdwijning van
de tram uit Haarlem behoudens dan die
ene lijn AmsterdamHaarlemZandvoort
wel betreuren. De tram heeft zo'n vaste
koers en is zo ruim van binnen, al moet
men er vaak in staan en zij is hoog en Vol
licht en nu ja: vertrouwd. Men weet pre
cies waar men met haar aan toe is, zij het
niet met de zitplaatsen. Zij slingert zich
niet door het verkeer, maar gaat er kaars
recht doorheen, het met bedaarde zeker
heid dwingend, voor zich opzij te gaan. Zij
zal nimmer tegen een boom rijden of zelfs
maar tegen een lantaarnpaal. Zulke dingen
zijn beneden haar aandaoht en waardig
heid. Zij overheerst het verkeer. En zij
loopt goed op tijd ook, als er tenminste
geen sneeuw ligt of geen wolkbreuk straten
onder water heeft gezet. Dat moet men van
zo'n autobus altijd nog maar afwachten.
In die trant ongeveer heb ik vaak de be
zwaren van de oudsten onder de verkeers-
klanten tot uiting horen komen en het is
altijd zo geweest en zal zo blijven: bij hen
komen die het sterkst naar voren en het
heengaan van de trams stemt hen weemoe
dig omdat zij hun hele leven door trams ge
kend hebben, van Mie, Bet en Matador af en
zelfs de herinnering aan de bellende, stin
kende kubussen van de stoomtram hen
met enige weemoed vervult. Maar -het is
niet anders.
Vervanging van de tram door de bus zal
de ruimte en bewegingsvrijheid van het
verkeer vooral in de stadsstraten ten goede
kómen en de weg van Haarlem tot halver
wege Sassenheïm en Oegstgeest, die menig
maal door de tramlijn wordt gekruist, aan
merkelijk veiliger malken bovendien. Het is
waar dat die weg van veel autoverkeer ont
last is, sinds kort voor de oorlog de grote
autoweg AmsterdamDen Haag gereed
kwam, maar het blijft nog steeds een druk-
bereden route.
Aan de bus als algemeen vervoermiddel
zullen velen, niet alleen oude mensen, nog
wel even moeten wennen. Maar dat zal zich
snel genoeg voltrekken. Er zijn heel wat
groter veranderingen in het verkeerswezen
geweest, bijvoorbeeld voor de moedigen, die
ruim een eeuw geleden ais eerste passagiers
in -het eerste treintje AmsterdamHaarlem
meereden en voor de onversaagden. die de
eerste groep trouwe luchtreizigers per
vliegtuig vormden. Al valt het later moei
lijk, ons de mate van die moed en onver
saagdheid getrouwelijk voor te stellen.
Dat de vrije bus het van de (tijdelijk
voorgestane) trolley-bus gewöhnen heeft,
lijkt ons begrijpelijk maar is wel wat treu
rig voor de gemeente Haarlem, die er haar
laatste kans, om een van haar grootste af
nemers van electrieiteit als zodanig te be
houden, mee heeft zien verdwijnen. Gedu
rende dit jaar neemt de N.Z.H. nog voor
ongeveer 125.000 electrieiteit bij het
G.E.B. af. R. P.
Nederlandse peulvruchten
export via voedselraad
De internationale voedselraad heeft aan
de betrokken regeringen, waai'onder Bel
gië en Zwitserland, een aanbod gedaan
voor de distributie van 150.000 ton bonen
en 120.000 to»erwten, welke naar ver
wacht wordt in de laatste zes maanden
van 1947 in de exportlanden waaronder
Nederland, beschikbaar zullen zijn. De
raad bood 2500 ton bonen aan België en
2000 ton erwten aan Zwitserland aan
TWEEDE KAMER
(Van onze parlementaire redacteur)
Tot dusverre was het,, naar het aantal
der sprekers gerekend, heel wat meer cri
tiek dan instemming, welke het kabinet te
horen kreeg naar aanleiding van de rege
ringsverklaring en van het gevoerde alsook
nog verder ten aanzien van Indonesië ie
voeren beleid.
De hoofdaanval ondernam de heer
Schouten (A.R.). Hij gispte, dat de
regering met haar late voorlichting en het
te lang in het onzekere laten van de Kamer,
deze. soms te zeer als een „kleuterschool"
behandelde. Volstrekt fout noemde hij het,
dat men destijds bij het begin van de po
litiële actie gepubliceerd had, dat deze een
beperkt karakter zou dragen en men niet
tot vernietiging van de republiek wilde
overgaan. Zijns inziens was het reeds ver
keerd gebleken, dat er niet naar Djokja
was opgerukt vóór de Veiligheidsraad zich
met het geval begon te bemoeien. Verkeerd
achtte hij ook, dat mr. Van Kleffens in de
Veiligheidsraad het denkbeeld van een con
sulair rapport en het instellen van een com
missie van drie had aangesneden. Voorts
kreeg de regering critiek te horen over het
opzettelijk lang zwijgen omtrent de fouten
van de republiek. Ook veroordeelde de heer
Schouten het maken van onderscheid tus
sen constructieve elementen en fanatici in
de republiek, in de hoop of verwachting,
dat er met eerstgenoemden nog wel iets te
bereiken viel. Ook die constructieve ele
menten waren zijns inziens verantwoorde
lijk voor de misdaden van de republiek. De
instelling van een interimregering (centrale
organisatie) en van een college dat met de
luitenant-gouverneur-generaal de verant
woordelijkheid zou moeten delen diens
verantwoordelijkheid zou dus „gesociali
seerd" worden hoorde in elk geval op
de wet gebaseerd te worden, een opvatting
welke gedeeld werd door mr. Vonk (Vrij
heid) en prof. Romme (K.V.P.). Laatst
genoemde nam overigens het betoog van
de heer Schouten nogal fiks onder handen,
en met name keurde hij diens „destructieve
uitlatingen over de constructieve elemen
ten" als ook het denkbeeld van vernieti-
ging van de republiek af. Men moet onge
twijfeld aan het terreurbewind daar een
eind maken, doch dit wilde niet zeggen dat
dan ook de republiek als zodanig behoorde
te verdwijnen. Na een protest aan het adres
van de Veiligheidsraad wegens het werei'
van Oost-Indonesië de regering moest
nu maatregelen overwegen om een dus
danig tornen aan Linggadjati verder te
voorkomen kwam prof. Romme. die
gaarne wilde weten of destijds het militaï
advies uit Indië al dan niet in de richting
van een bepaalde politiële actie was ge
gaan, op hetgeen de regeringsverklaring
bevat omtrent dnze uiteindelijke verant
woordelijkheid ook in de republiek voor
handhaving van veiligheid en recht. Hij
wenste te vernemen of het kabinet een
stemmig van oordeel was, dat, als er weer
een onhoudbare toestand zou ontstaan, men
tot een opmars naar Djokja zou overgaan,
ongeacht de internationale bezwaren.
De heer Tilanus (C.H.) liet hierna
een soortgelijk geluid als de heer Schouten
horen, hetgeen, insgelijks met mr. Vonk
(Vrijheid) het geval was. Deze had het van
den beginne af een levensgevaarlijke fout
gevonden, dat men een quasi-internationale
overeenkomst met een eigen gebiedsdeel
had gesloten. Met de andere critici stelde
hij de regering, inclusief de luitenant-gou
verneur-generaal en de" Commissie-gene
raal, verantwoordelijk voor de débacle en
impasse welke waren ontstaan en voor het
leed, in Indië geleden. Hij gispte voorts, dat
de regeringsverklaring niets bevat over het
te volgen financieel-economisch beleid. Na
dat dr. Bruins Slot (A.R.) in het bij
zonder had uiteengezet waarom de Veilig
heidsraad onbevoegd was geweest tot zijn
optreden, zette de heer De Groot
(Comm.) uiteen, dat zijns inziens de poli
tiële actie volkomen op een mislukking was
uitgelopen. In een motie vatte hij zijn wen
sen samen omtrent de grondslagen waarop
opnieuw met de republiek onderhandeld
zou moeten worden.
Avondvergadering.
De voortzetting van het Indische debat
bleef hierna tot Donderdag gereserveerd.
Ter afwisseling hield men zich 's avonds
met de bakkersstaking-interpellatie van dr.
Hacke (Vrijheid) en vervolgens met de j
landbouw-interpellatie van dr. Vondeling
(Arbeid) bezig.
Ofschoon minister M a n s h o 11 aanvan
kelijk niet zoveel'scheen te voelen voor een
hernieuwd onderzoek omtrent het bakkers
bedrijf, bleek hij tenslotte toch bereid, de
problemen nog eens commissoriaal te laten
nagaan, waarbij het bedrijfsleven dan ook
een woordje zal meespreken. De „prijskop-
peling" tussen klein en groot brood was
zijns inziens gebruikelijk. In het hernieuwd
overleg zal hij mede de kwestie van de
rantsoenverlaging betrekken.
Engelse troepen voorlopig
niet weg uit Duitsland
Lord Pakenham, de Britse minister voor
de Engelse zóne van Duitsland, heeft op
een vergadering van het buitenlandse
persverbond te Londen verklaard, dat
het plan om Duitsland door de vier mo
gendheden gezamenlijk te besturen tot
dusver mislukt is door weigering van de
Sovjet-Unie om haar te Potsdam aange
gane verplichtingen na te komen.
Engeland zal, nu de conferentie der mi
nisters van Buitenlandse Zaken in No
vember nadert, niet te elfder ure de deur
sluiten, welke het twee en een half moei
lijk jaar heeft opengehouden, zo zeide
lord Pakenham. „Wij zullen een eventuele
breuk tussen Oost en West nooit als uit
eindelijk en onherstelbaar beschouwen,
doch wat er ook in November moge ge
beuren, Engeland zal zich niet voortdurend
laten beletten by zijn pogingen om Duits
land in staat te stellen in eigen behoeften
te voorzien".
Lord Pakenham verklaarde, dat Enge
land voorlopig niet van plan is zijn troe
pen in Duitsland terug te trekken. „Wij
hebben daar een taak te verrichten in het
belang van het Duitse volk, van de wereld
en van ons zelf. De rest van Europa kan
niet zonder Duitsland tot bloei komen en
Duitsland niet zonder de rest van Europa".
ONDERSCHEIDING
De heer B. F. Enschedé, directeur van Joh.
Enschedé en Zonen, Grafische Inrichting N.V.
te Haarlem is benoemd tot Officier ln de orde
van Oranje-Nassau.
Wederzijdse massamoord
in de Pendsjaab
Een convooi vluchtelingen uit de Pend
sjaab bestaande uit 3500 Sikhs en Hindoes,
is op weg naar India twee maal aangeval
len. Slechts tweeduizend vluchtelingen zijn
in India aangekomen. 1500 vluchtelingen
zijn vermoord, ook werden 150 meisjes uit
dit convooi ontvoerd.
De trein met Mohammedaanse vluchte
lingen, die Maandagavond nabij Amritsar
in Oost-Pendsjaab (India) werd aangeval
len, is te Lahore in West-Pendsjaab (Paki
stan) aangekomen. De overlevenden ver
klaarden, dat Sikhs aan beide zijden van
de spoorlijn het vuur op de trein openden
en dat het gevecht drie uur duurde. Vol
gens onbevestigde berichten in Amritsar
beloopt het aantal doden 1200 man en zijn
400 personen gewond. Alle verkeer van
réfugiés tussen Oost- en West-Pendsjaab
is tijdelijk stopgezet, aldus melden berich
ten uit New DeLhi.
Churchill zonder auto
Winston Churchill deed gisteren bij de
politie aangifte dat zijn zwarte Austin
Sedan vannacht op een parkeerterrein was
gestolen, meldt United Press.
Het woord is aan
Ernest Renan:
Hoe meer ik erover denk, hoe
meer ik er van overtuigd raak
dat de hele wijsbegeerte zich
laat samenvatten in een goed
humeur.
Frankrijk accepteert thans
Joodse vluchtelingen
De Franse regering heeft aangeboden
asyl te verlenen aan alle Joodse vluchte
lingen van de „Exodus", die thans in kam
pen bij Lübeck verblijven. Britse functio
narissen zullen morgen via luidsprekers
aan de Joden het Franse aanbod om ieder,
die dit wil, in Frankrijk op te nemen,
voorlezen.
Het is duidelijk, aldus de verklaring,
dat degenen die niet op het aanbod in
gaan in Duitsland blijven. Zij zullen de
normale Duitse rantsoenen ontvangen, in
plaats van de hogere, die zij ook genieten,
indien zij naar Frankrijk gaan. Zij zuilen
in de door de Britse autoriteiten verschaf
te kampen worden ondergebracht.
Deens kabinet
in moeilijkheden
Bij het Deense parlement zijn twee
moties van wantrouwen in de regering
ingediend, welke waarschijnlijk 3 October
a.s. in behandeling zullen komen. De
Deense pers verwacht algemeen, dat de
regering tegen die tijd zal aftreden en
dat algemeene verkiezingen zullen worden
uitgeschreven. Volgens sommige perscon-
mentaren zou een volksstemming over de
kwestie Zuid-Sleeswijk gehouden moeten
worden.
Begin October vertrekt
de Willem Barendsz"
Het seizoen voor de walvisvangst begint
op 8 December. Naar wij vernemen zal de
Nederlandse drijvende „traanfabriek", de
„Willem Barendsz" op 4 October uit Am
sterdam naar Kaapstad vertrekken, waar
't schip dan eind October arriveert. Reeds is
een Noorse expeditie naar de Zuidelijke
Poolzee vertrokken.
De koningin heeft gisteren een kort bezoek gebracht aan Leeuwarden waar zij de
grote vee-tentoonstelling, die daar wordt gehouden, bezocht.
DE COMMISSIE KOELMA ADVISEERT!
Een nieuw super-gemeentelijk bestuurslichaam onder gezag van de Kroon
De minister van Binnenlandse Zaken
heeft de voorzitter der Tweede Kamer
ter kennisneming van de leden doen
toekomen exemplaren van het rapport
der commissie-Koelman, aan welke
werd opgedragen op korte termijn te
adviseren omtrent de wijze, waarop
moet worden voorzien in belangen,
welke gemeenschappelijk zijn voor de
grote stedelijke gemeenten en in haar
onmiddellijke omgeving liggende klei
nere gemeenten.
Het rapport is vergezeld van een wets
ontwerp, met beknopte toelichting alsmede
van een minderheidsnota van de leden van
de commissie N. Arkema en dr. J. W. No-
teboom.
De commissie geeft een overzicht van de
problemen, welke zich kunnen voordoen
tussen het stadium van samenwerking op
dë voet van de algemene regelen der Ge
meentewet en dat. waarop samenvoeging
van gemeenten aan de orde kan komen.
Hier kan een fase liggen, waarin behoefte
bestaat aan een krachtiger centrale leiding
dan de samemverkingsbepalingen mogelijk
maken, zonder dat nochtans onmiddellijk
naar het middel van de samenvoeging be
hoort te worden gegrepen.
Overeenkomstig de opdracht heeft de
commissie zich beperkt tot het zoeken van
een tot dusver in de Nederlandse wet
geving ontbrekende oplossing. Het aanvul
len van deze leemte moet van grote be
tekenis worden geacht, omdat zij de mo
gelijkheid schept de nodige leiding te geven
aan de ontwikkeling van een conglomeraat,
wanneer of zolang grenswijziging niet
noodzakelijk is.
In Arnhem is men begonnen met
herstelivcrkznamheden aan de door
de oorlogshandelingen zwaar bescha-
digde St. Walbu/gkerk.
De commissie meent dat een nieuw or
gaan in het leven moet worden geroepen,
dat enerzijds dient, aan tq sluiten aan de'
structuur der gemeentelijke organen, doch
anderzijds niet gebonden is door de gren
zen van de individuele gemeente. Dit nieu
we orgaan zal bekleed moeten worden met
bevoegdheden, welke boven die van de
organen der afzonderlijke gemeenten uit
gaan. Hiervoor lükt een openbaar lichaam
de aangewezen vorm.
De commissie is tot de overtuiging ge
komen, dat het noodzakelijk is, in de daar
door in aanmerking komende gevallen de
gemeenten over het dode punt heen te
helpen, en dat in die gedachtengang de
instelling van een openibaar lichaam, als
hierboven bedoeld, aan hoger gezag dient
te worden voorbehouden. Het aangewezen
orgaan hiertoe lijkt de Kroon.
De commissie heeft getracht een modus
te vinden om te waarborgen, dat, indien de
door het openbaar lichaam te verzorgen
belangen een zekere omvang hebben, de
rechtstreekse invloed van de bevolking op
de gang van zaken volledig tot zijn recht
komt. Zij meent de oplossing hiervoor te
hebben gevonden in een voorschrift, dat
de Kroon, zodra de behartiging van de aan
het openbaar lichaam opgedragen belangen
zulks wenselijk maakt, bepaalt, dat de ver
tegenwoordigers van ieder der aan het
openbaar lichaam deelnemende gemeenten
rechtstreeks door de kiezers in deze ge
meente, op de grondslag der evenredige
vertegenwoordiging, moeten worden ge
kozen.
De voorgestelde regeling zal uiteraard bij
de wet tot stand moeten worden gebracht.
De colleges van Gedeputeerde Staten wor
den in het ontwerp op tal van punten als
adviserende instanties ingeschakeld.
Beoogd wordt aan de Kroon de bevoegd
heid te geven, gemeenten, voor welke, door
het samenhangen van het maatschappelijk
verkeer, bepaalde openbare belangen een
gemeenschappelijke voorziening eisen, als
„district" aan te wijzen.
Het rapport-Koelma is voor advies ge
zonden aan de colleges van Gedeputeerden
en aan de Vereniging van Nederlandse Ge
meenten.
Verplaatste personen
naar Nederland
Volgens U. P. zullen naar schatting 700
verplaatste personen uit de Amerikaanse
zóne deel uitmakende van de 8000 die
de Nederlandse regering heeft gevraagd
voor industriële arbeid binnen de ko
mende twee weken naar Nederland ver
trekken om zich daar te vestigen.
Het betreft ongehuwde mannen en
vrouwen tussen de 18 en 35 en zij zullen
worden tewerk gesteld als lkeermakers,
wevers, spinners, metselaars, timmerlie
den. drukkers, kopersmeden, metaalarbei
ders, alsmede in andere industrieën komen
te werken.
16 September vertrok de eerste groep,
bestaande uit 260 personen naar Neder
land.
Aanbouw van zes onderzeebootjagers
zal in Nederland geschieden
De begroting van het departement van
Marine is aangeboden met een eindcijfer
van 230.440.889. Vergeleken met 1947 is
een vermindering der begroting met
144.566.331 (ruim 38 pet.) verkregen.
In de toelichting verklaart de minister
van Marine onder andere, dat in 1948 ge
rekend wordt op een sterke ontlasting van
de politiële- en andere neventaken, welke
thans in Indonesië noodgedwongen aan de
Koninklijke Marine zijn opgedragen. Bij
het opstellen van deze begroting werd aan
genomen, dat deze door Nederland bekos
tigde taken voor een groot deel door de
Nederlands-Indische regering kunnen wor
den overgenomen, althans wederom kun
nen worden bekostigd.
Bij de opstelling der begroting Is er van
uitgegaan, dat de situatie Ln Indonesië aan
het einde van dit jaar belangrijk verbeterd
zal zijn en het dientengevolge mogelijk is
om de mariniersbrigade omstreeks 1
Januari 1948 uit Java terug te trekken en
op te heffen, waarna het korps mariniers
tot 3600 man zal worden teruggebrèeht.
Behalve een niet onaanzienlijke bezuini
ging op personele uitgaven, wordt hierdoor
een directe besparing van 21.000.000 aan
materiële deviezenuitgaven verkregen.
De marineluchtvaartdienst zal voorlopig
nog zijn diensten moeten blijven verlenen,
zodat een sterke inkrimping daarvan in de
overzeese gebiedsdelen voorshands niet
mogelijk is. Overwogen wordt echter om
de aan die diensten verbonden uitgaven
voor rekening van het Nederlands-Indische
gouvernement te brengen. Als gevolg van
deze maatregelen kan de huidige sterkte
der Koninklijke Marine van circa 30.000
man in ongeveer een jaar tijds worden
teruggebracht tot rond 15.000 man.
Vlootplan noodzakelijk.
De weinig.rooskleurige financiële toe
stand heeft uiteraard eveneens een factor
gevormd bij het aanvragen van gelden voor
de opbouw van de vloot. De minister acht
het noodzakelijk zo spoedig mogelijk tot
vaststelling van een in een aantal jaren te
voltooien vlootplan, zij het op een zeer be
scheiden schaal, over te gaan. De minister
moet echter hieraan toevoegen, fdat de toe
stand van 's lands financiën hel indienen
van een desbetreffend ontwerp van wet
thans nog niet mogelijk maakt. Een be
scheiden gedeelte van een dergelijk vloot
plan, aangepast aan de huidige financiële
toestand, dient echter onverwijld in uit
voering te worden genomen. Het is thans
dringend noodzakelijk bij deze begroting
aan te vragen een eerste termijn voor de
Massa-vlucht van
Koninginnen
Honderd koninginnen vliegen deze week
met de KLM naar Zuid-Amerika. Het
zijn jonge koninginnen van een speciaal
Italiaans bijenras, afkomstig van een im
ker te Bologna. Zij gaan naar Santos,
Lugares en Buenos Aires, waar zij zul
len worden geplaatst bij jonge zwermen,
ter veredeling van het bijenras.
De koninginnen zijn verpakt in koker
tjes, Elke koningin is omgeven door tien
werkbijen, die zich voeden met suiker
en op hun beurt de voeding der koning
innen verzorgen. Dit transport is alleen
mogelijk door de snelle doorverbinding
Rome-Amsterdam-Zuid-Amerika.
Sjahrir in Londen
Geen ontmoeting met
Nederlanders
Dr. Soetan Sjahrir, de voormalige minis
ter-president van de Indonesische republiek
die op het ogenblik als gast van de Engelse
Hoge Commissaris voor India te Londen
ertoeft, heeft aldaar verklaard, dat zijn
bezoek ten doel heeft de nieuwe politieke
verhouding tussen Engeland en India te
bestuderen en enkele oude vrienden te be
zoeken.
Sjahrir, wiens eerste gezoek aan Londen
aanleiding had gegeven tot enkele veron
derstellingen, ontkende, dat er besprekin
gen achter de schermen gevoerd zouden
worden en sprak de juistheid van het ge
rucht tegen, dat Nederland een vertegen
woordiger naar Engeland zou zenden om
hem te ontmoeten.
Naar aanleiding van het bericht uit Den
Haag, dat Nederland voornemens is een
centrale organisatie in Indonesië te vormen
in verband yiet een voorstal tot beperkte
herziening van de Nederlandse grondwet,
zeide Sjahrir: „Zolang ik de volledige tekst
van deze voorstellen niet heb gezien, wil ik
er geen commentaar over leveren. Het feit,
dat de strijd in Indonesië werd stopgezet en
dat de vooruitzichten op een overeenkomst
veel gunstiger zijn dan voorheen, wijst er
eenvoudig op, dat mijn opdracht ten einde
loopt."
aankoop van het reeds bij de begroting voor
het jaar 1946 aangekondigde lichte vlieg
kampschip. alsmede verdere termijnen voor
de in aanbouw zijnde twee kruisers en oen
werksehip. Aangezien van aankoop van
torpedobootjagers in het buitenland moest
worden afgezien, zal aanbouw van zes on-
derzeeboötjagers in Nederland geschieden.
Het is de bedoeling de aanbouw van dc
toekomstige vloot zodanig te regelen, dat
uiterlijk ultimo December 1952 over ten
minste één bemand smaldeel kan worden
beschikt.
Om financiële redenen zal van inrichting
van een nieuwe marinebasis in Nederland
moeten worden afgezien. Maatregelen zijn
getroffen om de technische opleidingen te
concentreren te Amsterdam. Rotterdam zal
wederom het hoofdcentrum worden van het
korps mariniers. Een opleidingskamp voor
dit korps blijft te Doorn.
Met de Indische regering worden onder
handelingen gevoerd om voor de jaren 1946
en 1947 een vast bedrag als bijdrage te
bepalen. Aan de Indische regering is een
voorstel gedaan om dit bedrag voor de af
gelopen jaren vast te stellen op rond
50.000.000 per jaar.
Er wordt naar gestreefd het personeel
der Koninklijke Marine-reserve en de
dienstplichtigen, die reeds geruime tijd
onder de wapenen zijn, zodra de omstan
digheden zulks toelaten en voor zover zulks
niet reeds is geschied, met groot verlof te
zenden. Ook wordt verwacht, dat het groot
ste gedeelte van de oorlogsvrijwilligers in
het komende jaar in de gelegenheid kan
worden gesteld de Koninklijke Marine te
verlaten.
Nadjamoeddin mag
Batavia niet verlaten
De vroegere premier en minister van
Economische Zaken van de staat Oost-
Indonesië, die Zondag van zijn post is ont
heven op beschuldiging van corruptie, is
Woensdag in Batavia gearriveerd; hem
werd onmiddellijk door de Nederlandse
autoriteiten medegedeeld dat de Neder
landse resident in Batavia een decreet heeft
uitgevaardigd dat hem verbiedt de stad te
verlaten, aldus deelt United Press mede.
Nadjamoeddin vertelde aan de pers: „Ik
weet niet waarom ik wordt vastgehouden"
en hij voegde hier aan toe dat hij onmid
dellijk naar de Oost-Indonesische hoofdstad
Makassar wilde terugkeren om zioh per
soonlijk tegen de beschuldigingen te ver
dedigen. Hij beweerde dat achter zijn ver
wijdering politieke beweegredenen scholen.
.,Ik vind het vreemd-dat dit nieuws moest
komen, terwijl ik nog in Nederland was",
voegde hij hier aan toe.
Nadjamoeddin zeide dat hij er van be
schuldigd wordt 50.000 meter textiel ten
onrechte te hebben toegewezen. Hij zeide
dat hij als minister van Economische Za
ken het volste recht had om de textiel-
rantsoenering te regelgn zoals hij dit dien
stig achtte.
Nadjamoeddin vertelde verder dat da
Oost-Indonesische delegatie in Den Haag
van Van Mook de mededeling had ontvan
gen dat de ministerraad in Makassar zijn
ontslag verzocht had. De ex-premier noem
de dit een „incorrecte procedure". Hij
meende dat indien het kabinet het niet eens
was geweest met zijn politiek, het had moe
ten aftreden en dat men hem gelegenheid
tot verweer had moeten geven. Nadja
moeddin vertelde dat hij getracht had om
met Van Mook van zijn hotel uit te telefo
neren. Hij had echter „geen antwoord" ont
vangen.
Raf-bommenwerper
verongelukt
Tijdens een storm is gistermorgen vroeg
een R. A. F. bommenwerper aan de
Zuidkust van Engeland neergestort en
in vlammen opgegaan. Tussen de wrak
stukken werden 6 lijken gevonden. Red
dingsvaartuigen zijn uitgevaren om mo
gelijke overlevenden in de buurt van de
kust te zoeken, daar volgens de eerste be
richten negen personen aan boord waren.
Inmiddels is het lijk van een der leden
van de bemanning uit zee opgehaald.
(U. P.)
IETS WARMER
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Don
derdagavond tot Vrijdagavond:
Tamelijk heldere nacht met iets min
der lage temperaturen. Morgen overdag
enkele overdrijvende wolkenvelden
Bijna overal droog weer. Matige wind
tussen Noord en Oost. Iets warmer.
26 September:
Zon op 6.30 uur, onder 18.32 uur
Maan op 17.51 uur, onder 1.32 uur
