Moerdijkbrug definitief hersteld
Hygiënische en social toestanden
op „Willem Barendsz' beneden peil
De
op
spoorwegtunnel te Velsen
een ander punt?
Duister geval
Nieuwe uitgaven
DONDERDAG 9 OCTOBER 1947
DE SCHEEPSARTS VERKLAART:
Nederlandse maatschappij voor de walvisvaart
wil dokter Melchior de mond snoeren
He| is nu bijna een jaar geleden, dat de
Nederlandse walvisvaarder „Willem Ba
rendsz" voor het eerst naar de Zuidelijke
Poolzeeën uitvoer. Zowel hei, vertrek als de
reis werd omkleed met een nationale jubel
campagne, die haar weerga nog niet heeft
gevonden.
De Nederlandse vlag woei weer over de
vang-gebieden in de Poolzee.
Maar in een boek, dat dezer dagen ver
schijnt, wordt melding gemaakt van toe
standen, die haar tot een vlag op een mod
derschuit zouden hebben gemaakt. Toestan
den, die er mede toe zouden hebben geleid,
dat de bemanning het tenslotte niet meer
nam en tot een „nette muiterij" overging.
Het is geen wonder dat deze onverkwik
kelijke zaken in het duister zijn gebleven,
want de maatschappij had de bemanning
een zwijgplicht opgelegd en hield boven
dien sancties in petto, die iedereen de lust
tot publiceren grondig ontnamen.
Niettemin heeft de Haarlemse scheepsarts
dr. ^Vleldhior gevoeld dat hij deze dingen
niet modht verzwijgen.
Felle critiek.
In zijn boek ..De eerste walvisvaart van
de Willem,Barendsz, dat één dezer dagen
uitkomt, beschrijft hij de toestanden aan
boord, die verbijsterend lijken. Zijn collega-
soheepsarts, de Haarlemmer W. H. Bierman
zegt in het voorwoord:
„Overal zijn wij gestuit op vertreding
Van de reohten van de mens."
Deze inleider vertelt, dat toen één van
tie leden van de wetenschappelijke staf zich
beklaagde over een inderdaad ergerlijk
gebrek aan medewerking, hem door de
expeditie-leider werd toegevoegd: „Ten
slotte ben jê alleen meegegaan als reclame
tegenover de aandeelhouders."
1847 of 1947?
Ie het hoofdstuk, dat de bovengenoemde,
titel draagt, beschrijft dr. Melchior de heer-
Bende toestand aan boord van de met
bloed, drek en „blubber" bedekte, moderne
Nederlandse walvisvaarder.
Dood-vermoeide arbeiders (aan boord
gold een 77-urige werkweek), die met
hun stinkende blubber-kleren doodmoe
neervielen in hun vuile, vette kooien.
Verstopte afvoerpijpen van douches en
W.C.'s, vervuilde wasplaatsen waar de
viezigheid uit de overgelopen W.C.'s de
vloer bedekte. De hutjongens die de
zaak schoon moesten houden, waren
immers aan dek gecommandeerd voor
de jacht op meer en meer „bonus".
De wasserij gesloten. In.één wasbak
waste men zijn met bloed en drek
doortrokken kleren, maar eveneens
zijn gezicht en lichaam. In die wasbak
(kwam het vuil van de talloze geïnfec
teerde wonden en steenpuisten. De
mannen konden kiezen tussen steen
puisten krijgen door zich niet te was
sen of door zichzelf en hun kleren te
ïeinigen in wasbakken, waar de lysol-
fles de idylle der bacillen nog nooit
verstoord had.
Syphilislijders op de jagers, die niet be
hoorlijk in de gelegenheid werden gesteld
cm zich te laten behandelen. Een kapitein
die een secundaire syphilis!ijder in een hut
met drie gezonde kerels wilde stoppen.
Het is een ontstellende opsomming van
feiten, waar we hier en daar een greep uit
doen.
Adviezen niet aanvaard.
De adviezen van twee ervaren Neder-
fetv&se scheepsartsen werden opzijgescho
ven. „Ik behandel hier de hygiëne aan
boord", zei de kapitein.
Een tekenend voorbeeld was, dat ook de
raad omtrent het kopen van verse groenten
In Kaapstad in de v ind werd geslagen. Jlet
gevolg was scheurbuik. Scheurbuik op een
Nederlands schip in de twintigste eeuw.
Moeder Natuur heeft ditmaal sléchts ge-
waarschuwd met etter en puisten, zegt dr.
Mfelchior, maar wanneer een besmettelijke
zieke een typhuslijder bijvoorbeeld
aan boord was gekomen (bijvoorbeeld bij de
ongekeurden in Kaapstad) dan had de
„Willem Barendsz" wel eens met de vlag
halfstok binnen kunnen varen. En niet
voor één dode.
Sociale misstanden.
Inderdaad leken het de toestanden van
1847 aan boord. De zweep van de bonus
erover en werken maar jongens. De radio
af, de scheepsbibliotheek gesloten, dal leidt
maar af. De koers van het schip, de positie,
de bestemming, de resultaten van de ar
beid, alles werd geheim gehouden. Een
feodale verhouding tussen soheepsleiding
en arbeiders van de ergste soort.
Dr. Melchior zegt, na dit alles meege
maakt te hebben, de klassenstrijd te kun
nen begrijpen. Een arbeider, die aan het
werk gezet wordt zonder dat belangstelling
getoond wordt voor zijn werk en zijn i
mens-zijn wordt tot tegenweer gedwongen.
Elke opdracht wordt zo een bot bevel.
„Toen kwam de druppel, die de maat bij
bij het scheepsvolk deed overlopen. Het
bericht, dat zonder enig overleg tien dagen
Verlenging voor de vangst was aangevraagd
en verkregen. Maar daar wreekte het zich,
dat de arbeiders als onmondige slaven
waren behandeld. Het was te laat om hun
medewerking te vragen, die in het begin
zo geestdriftig aangeboden was".
„Wil doen het niet", zeiden de Hollanders.
„Vi gar hjem", zeiden de Noren.
..Nee baas, nooit nic". zeiden de Zuid-
Afrikaanders.
En de „Willem Barendsz" ging naar huLs.
Een „nette" muiterij op een Hollands schip.
„Natuurlijk is een walvisvaarder geen
luxe-mailboot", zei dr. Melchior ons gis
teravond, „en vooral de „Willem Barendsz",
die per slot een omgebouwde tanker is, had
nog vele kinderziekten door te maken. Wat
hier de boel in het honderd heeft gestuurd
is een blind conservatisme, een gebrek aan
samenwerking, een gebrek aan respect voor
eikaars werk, een verregaande onwetend
heid, een gebrek aan leiding, aan overleg
met de hoofden van dienst.
Wanneer deze fouten overwonnen kun
nen worden, zou Nederland binnen een paar
jaar een uitstekende plaats innemen in de
walvisvaart. Maar zó gaat het niet."
Nu zijn er inderdaad ditmaal verbeterin
gen aangebracht en daardoor is ook te ver
klaren, dat een gedeelte van de bemanning
Minder Amerikaanse kolen
naar Europa
Het Amerikaanse departement van Han
del heeft een vermindering van de Ameri
kaanse steenkoolexporten naar Europa in
de volgende maand aangekondigd. In No
vember zal een hoeveelheid van 3,5 mil-
lioen ton worden geëxporteerd, tegen
4.050.000 ton in Oct. Ambtenaren van het
departement van Handel weten de vermin
dering van de export aan het tekort aan
spoorwegwagons in Amerika en de toege
nomen binnenlandse vraag.
„Spek in de ketel". Een tekening van
dr. .Melchior waaruit blijkt'at het
„uitbenen" van een walvis een vet
karweitje is, waarbij men beter niet al
te uies uitgevallen kan zijn.
tooh maar weer mee is gegaan, maar er is
nu slechts één scheepsarts aan boord, het
geen met het oog-op operaties of ernstige
ongevallen (het is een gevaarlijk bedrijf)
onvoldoende genoemd moet worden.
Censuur en intimidatie.
De bemanning, zei hij, moest voor het ver
trek een verklaring tekenen waarbij zij zich
verbond niets over de reis te vertellen of
te publiceren zonder toestemming ven de
maatschappij en waarin tevens een clausule
was opgenomen, die Inhield, dat alle ge
gevens aan boord verzameld in de ruim
ste zin van het woord onvervreemdbaar
eigendom der maatschappij zouden zijn.
Als reden werd opgegeven, dat men mo
gelijk in onwetendheid „fabrieksgeheimen"
zou kunnen verklappen.
Hier ligt de oorzaak, dat over deze din
gen zo weinig bekend is geworden. Want de
maatschappij hield de troeven in handen en
het is de vraag of een der opvarenden de
risico van een proces zou kunnen dragen.
Niettemin heeft dr. Melchior zijn boek
geschreven.
Hij heeft een proefdruk naar de maat
schappij gestuurd, die hem schriftelijk
antwoordde, dat zijn boek wemelde
van onjuistheden en dat gezien de „on
gepaste" toon, de maatschappij het
boek zeker niet in deze vonm kon laten
passeren.
De auteur verzocht daarop de maat
schappij hem te willen vertellen, waar
nu precies al die onjuistheden scholen,'
opdat (hij zich een beter beeld zou kim
men vormen van de moeilijkheden der
expeditie.
De maatschappij antwoordde daarop,
dat het hoofdstuk „1847 of 1947" een
hatelijk en opruiend karakter droeg,
dat het hoofdstuk over de muiterij
beter achterwege kon blijven (de rede
nen daarvoor leenden zich meer tot een
mondelinge 'bespreking) en dat zo er
al critiek geleverd zou worden, deze
een „sympathiek gekleurd" beeld dien
de te geven van de wenselijkheid van
diverse verbeteringen.
De volgende stap was een deunvaar-
ders-exploit, waarbij dr. Melchior gesom
meerd werd het boek niet uit te geven en
waarin venvezen werd naar het artikel 273
van het Wetboek van Strafrecht, dat als
maximum-straf voor de overtreder zes
maanden hechtenis of zeshonderd gulden
boete stelt en waarbij in geval van publi
catie met de eis tot volledige schadever
goeding werd gedreigd.
„Als u maar niet denkt", zei dr. Melchior
ons, „dat ik mij daardoor zal laten weer
houden."
Agent van Inlichtingendienst
in vrijheid gesteld
De derde kamer van het HaSrlemse tribunaal
bracht hedenmorgen advies uit In de zaak tegén
de 58-jarige agent van de zgn. Inlichtingendienst
der Haarlemse politie, H. tot een internering
gelijk aan het voorarrest.
Neemt niet de gehele
textielkaart mee!
Losse punten zijn ook geldig
Het is- gebleken, dat de meeste gevallen
van vermissing van textielkaarten een ge
volg zijn van het feit, dat men bij het doen
van textielaankopen deze kaart in haar ge
heel meeneemt. Daar in dergelijke geval
len vergoeding uitgesloten is, wijst het
ministerie van Economische Zaken er nog
maals op, dat de bepaling volgens welke
losse textielbonnen ongeldig zijn, is komen
te vervallen. Een ieder wordt dan ook
aangeraden om bij het doen van textiel-
inkopen een- beperkt aantal bonnen mede
te nemen, welke te voren thuis van de tex
tielkaart zijn verwijderd. De thans geldige
textielbonnen zijn:
Van de textielkaarten VA tot en met
VE 605 zijn geldig de bonnen 101 tot en
met 140 alsmede de letterbonnen B, C,
D, E en F, elk ter waarde van vijf punten.
Van de textielkaart VF 605 zijn geldig
de bonnen 101 tot en met 200.
Van de kaart VA 705 zijn geldig de
stroken A, B, C, D, E en F elk bestaande
uit vijf bonnen ter waarde van 1 punt en
een bon ter waarde van 5 punten. .De
bonnen „reserve" A, B, C, D, E en F zijn
niet geldig voor de aankoop van textiel-
goederen.
HET AANTAL RADIOLUISTERAARS
STIJGT NOG STEEDS.
Het aantal aangegeven radiotoestellen
in Nederland bedroeg op 1 October 892.177
tegen 873.413 op 1 September. Het aantal
aansluitingen op het rijksradiodistributie-
net bedroeg op 1 September 484.599 tegen
483.676 op 1 Augustus.
Besiandsschendingen
verminderen
Officieel wordt gemeld, dat de Neder-
.idse verliezen op 7 October bedroegen
drie gewonden; als gevolg van de Neder
landse zuiveringsacties valt een belangrijk
afnemen van het aantal inbreuken op de
order tot staken van het vuren te consta
teren. In enkele gebieden, ook in de grens
streken, is het rustiger.
Een Nederlandse post te Djadjag in Oost-
Java ten Zuid-Oosten van Genteng werd
door een bende van 100 man aangevallen.
In Noord-Spmatra verdreef een Neder
landse patrouille nabij Pematang Siantar
een terreurbende, waarbij een Brits-In
disch deserteur gevangengenomen werd. In
West-Java verdreven Nederlandse patrouil
les twee rampokbenden in de gebieden tus
sen Tjikarang en Tjibaroesa. In de om
geving van Koeningan en Tjiledoeg hadden
zuiveringsacties plaats.
Arts krijgt twintig jaar
gevangenisstraf
Overeenkomstig de eis van dc procureur
fiscaal bij het Bijzonder Gerechtshof te
Leeuwarden is de voormalige geneesheer
G. O. uit Joure veroordeeld tot twintig
jaar gevangenisstraf met ontzegging van
het recht het ambt van medicus uit te oefe
nen en ontzetting uit de kiesrechten voor
het leven. Volgens de tenlastelegging heeft
deze dokter zich in 1944 ernstig misdragen
als groepscommandant van de landwacht
en als medicus. In deze laatste functie was
hij belast met de keuring van hen, die
voor tewerkstelling werden opgeroepen.
Speciaal Joden maakte hij tot zijn slacht
offer. Ook werd hij er van beschuldigd in
direct de dood veroorzaakt te hebben van
een wachtmeester van de Koninklijke Ma-
reehaussée, die, na in Groningen te zijn
mishandeld, werd doodgeschoten.
De Nederlandse Spoorwegen dringen aan
op wijziging der bestaande plannen
Dezer dagen gaven wij een overzicht van
de stand van zaken wat de tunnelbouw te
Velsen betreft.
De opzet van de plannen is: de verkeers-
en de spoorwegtunnel naast elkaar te bou
wen, zodat met één bouwput volstaan kan
worden. Er is trouwens al één moot van de
tunnels (ter lengte van ongeveer 40 meter,
wat nog slechts een stukje is, want de
totale lengte wordt immers 1500 meter!)
gebouwd. Thans ligt het werk volkomen
stil, het wachten is zo werd ons te Haar.
lem verzekerd op een verbetering van
onze materialen-positie, in het bijzonder
wat het ijzer aangaat.
Op het departement van Verkeer en
Waterstaat werd ons nader medegedeeld',
dat het niet te verwachten is, dat het werk
van de tunnelbouw in de loop van het vol
gende jaar hervat zal worden. Er zijn
trouwens op de begroting voor 1948 geen
gelden voor uitgetrokken. Afgewacht moet
worden of dat voor 1949 mogelijk zal zijn.
Van andore zijde vernamen wij namelijk,
dat in verband met 's lands financiële po
sitie overwogen wordt fnkele grote wer
ken, die belangrijke investeringen vragen,
voorlopig te laten rusten.
In het bijzonder wordt daarbij gedacht
aan werken die niet in één jaar kunnen
worden voltooid. Al zou het mogelijk zijn
bijvoorbeeld voor 1949 gelden op de Rijks
begroting voor de tunnelbouw uit te trek
ken, dan is er nog geen zekerheid, dat dit
ook mogelijk zal zijn voor de jaren 1950-
1952. Het is namelijk aan te nemen dat
met de bouw nog minstens 4 jaar gemoeid
zullen zijn.
Van veel belang is dat wij op het depar
tement vernamen, dat het nog niet. zeker
is, dat de beide tunnels naast elkaar zullen
komen. De directie der Ned. Spoorwegen
heeft er namelijk bij de regering op aan
gedrongen alsnog medewerking te verlenen,
dat de spoorwegtunnel op een ander punt
zal komen, omdat zij de nu daarvoor aan
gewezen plaats minder gelukkig acht. In
dertljd zijn door de Spoorwegen ook reeds
bedenkingen geopperd.
Hangende het overleg konden ons geen
nadere bijzonderheden worden medege
deeld, alleen werd gezegd, dat geen spoedige
beslissing in deze zaak te verwadhten is.
Voor de vierde maal wordt het dorp Petten herbouwd. In 1421 werd Petten weg
gevaagd door de Elisabethsvloed en aan het eind van de zeventiende eexiw werd het
gedeeltelijk door de zee overspoeld. In 1942 vierde de sloopwoede der Duitsers er
hoogtij. - Het dorp zal nu fraaier dan eerst herrijzen. Van de stenen der oude kerk
is een gedenkteken opgericht, dat op 20 October door de Commissaris der Koningin
in de provincie Noordholland onthuld zal worden.
Eenrichtingverkeer vervallen
Het nieuwe brugdeel, dat de Moerdijk-
verkeersbrug haar oude vorm zal geven
en weer een normaal verkeer tussen Noord
en Zuid mogelijk zal maken, is gisteren
op zijn plaats gelegd. De Duitsers hadden
van de 10 overspanningen, welke elk 100
meter lengte hadden, er vier verwoest.
Gelukkig waren er eohter geen pijlers
verloren gegaan, doch werd slechts de sta
len bovenbouw der bruggen vernield. Bij
het herstel moesten eerst de resten van de
vernielde spanningen wordeh verwijderd.
Dit werk leverde zeer grote moeilijkheden
op en. eiste veel tijd. Toch vorderde men
in de loop van 1946 hiermede zover, dat
in de vrijgemaakte brug-overspanningen
andere bogen konden worden geplaatst.
De firma Penn en Bauduin gebruikte twee
overspanningen van de bij de verkeersbrug
liggende spoorbrug. Over beide resteren
de openingen werden Engelse«hulpbruggen
gelegd. Door de geringe rijwegbreedte was
op deze bruggen slechts een éénrichting-
verkeer mogelijk. In de loop van 1946
werden de werkzaamheden met kracht
voortgezet. De beide bogen van de spoor
brug werden weer aan de Nederlandse
Spoorwegen overgedragen en vervangen
door uit het nog bruikbare materiaal van
de vier vernielde bogen samengestelde
overspanningen.
Het gewicht van één overspanning be
draagt 900.000 kg., zonder hat gewapend
betonnen wegdek. Het gewicht van dit be-
tondek is eveneens 900-000 k.g. per over
spanning. Enige weken geleden kon het
derde definitieve brugdeel, bestemd voor
de tweede brugopening aan de Dordtse
kant, geplaatst worden en gisteren was
de laatste overspanning aan de beurt.
Men had het stalen gevaarte op bakken
naar het Hollands Diep versleept. De Ca-
lendar-Hamilton-biug, welke tot dusverre
de eei-ste spanning over de Noordzijde
vormde, was spoedig verwijderd. De bak
ken schoven daarna de nieuwe spanning
boven de pijlers. Men moest bij dit werk
rekening houden met de betrekkelijke on
diepte van het vaarwater langs de oever.
De bakken konden het brugdeel wel boven
de pijlers brengen, doch bij het volpompen
zouden de dichtst bij de oever gelegen
bakken wellicht aan de grond kunnen ge
raken. Men ontliep dit risico door de brug
op de pijlers op te vijzelen. De werkzaam
heden hadden een vlot verloop en al spoe
dig lag de spanning op de juiste plaats.
Daarmede was het volledig herstel van
de Moerdijkbrug eer\ feit geworden. De
op het Hollands Diep liggende vaartuigen
uitten er hun vreugde over met -het hij
sen van vlaggen en het laten loeien van
de fluiten.
Ofschoon deze gebeurtenis geen offi
cieel karakter droeg, was de belangstel
ling er voor zeer groot. Vrijwel direct na
dat het nieuwe brugdeel was geplaatst,
kon de brug voor het verkeer worden
vrijgegeven.
Munitie ontploft
in Soerense bossen
Een militair gedood,
drie zwaar gewond
Woensdagmorgen is bij het opruimen
van Duitse munitie in de Soerense bossen
bij Apeldoorn door manschappen van de
le compagnie van de Opriumings- en Ber-
gingsdienst der Koninklijke Landmacht
uit Hoog-Soeren, een ernstig ongeluk ge
beurd, dat de chauffeur-korporaal W.
Mulder uit Hattum het leven heeft gekost.
Drie andere militairen, sergeant-majoor
C. A. van der Bolt uit Soest, soldaat le
klas A. Duistermaat uit Zutphen en sol
daat A. Cremer uit Coevorden werden
zwaar gewond. Zij zijn naar het Juliana-
ziekenhuis in Apeldoorn overgebracht en
men vreest voor hun leven. Daar zij met
verhoord kunnen worden, tasten de mili
taire autoriteiten over de oorzaak van de
ontploffing nog volkomen i-n het duister.
Samenstelling der
Republikeinse delegatie
Volgens een bericht van Antara is de
republikeinse delegatie voor*de te heiwat
ten onderhandelingen thans als volgt sa
mengesteld: Sjarifoeddin, voorzitter; Isak
Tjokro Hadi Soerio, secretaris. Leden zijn:
Ali Sastro Admidjojo, Hadji Agoes Salim,
Djoeanda (minister van Verbindingen) en
Sjahrir.
Bij de dertien adviseurs zullen nog ver
tegenwoordigers van de vakbeweging, boe
ren, jeugdorganisaties en vrouwen opge
nomen worden,
Het vraagstuk dat nu aan dc orde werd
gesteld, is in het bijzonder voor Velsen van
veel belang. Het nieuwe uitbreidingsplan
der gemeente is gebaseerd op de bestaande
tunnelplannen. Komt de spoorwegtunnel op
een ander punt, dat betekent dit de nood
zakelijkheid om het uitbreidingsplan over
eenkomstig te wijzigen. Velsen en IJmui-
den zouden als het spoorwegtunnelplan on
gewijzigd bleef, er niet op vooruitgaan wat
de spoorwegverbindingen met het Noorden
aangaat. Het traject HaarlemSantpoort-
Velsen (IJmuiden-Oost)IJmuiden wordt
dan namelijk een op zich zelf staande lijn,
De directe verbinding IJmuiden-Oost
BeverwijkAlkmaar (die nu over de spoor
brug gaat) zou dan woeden gemist. Wie uit
de gemeente Velsen per spoor naar steden
ten Noorden van het Noordzeekanaal zou
willen gaan, moet eerst naar Santpoort, om
daar de trein te nemen die door de tunnel
gaat.
Komt de spoorwegtunnel op een andere
plaats, dan is het mogelijk de verbindingen
gunstiger te ontwerpen.
De directie der Ned. Spoorwegen kon
ons, hangende de onderhandelingen, ook
geen bijzonderheden mededelen.
Komt het inderdaad tot het aanwijzen
van een andere plaats voor de spoorweg
tunnel dan zou dat een ingrijpende wijzi
ging der bouwplannen tengevolge hebben.
Indertijd werd besloten de tunnels naast
elkaar te leggen, omdat dit goedkoper is
van bouw. Moet nu voor elke tunnel een
bouwput gemaakt worden, betekent dit na
tuurlijk een verhoging van kosten. Boven
dien zijn al uitgaven gedaan voor het stuk
spoorwegtunnel dat al gelegd is. In totaal
is ongeveer 1.5 millioen gulden voor de ge
zamenlijke tunnelbouw verwerkt, maar een
becijfering zoif moet uitmaken hoeveel het
zou geweest zijn als daar alleen aan de
verkeerstunnel gewerkt zou zijn. Daar
tegenover is het mogelijk, dat op andere
spoorwegwerken bezuinigd kan worden.
Het maken van de aansluiting van de spoor
wegtunnel indien die naast de verkeers
tunnel zou komen, met de bestaande spoor
lijn te Santpoort, zou kostbaar worden, om
dat deze lijn de grote verkeersweg Haarlem
Velsen kruist en ook de weg Velsen
Amsterdam.
Worden de tunnels naast elkaar gelegd,
dan móeten zij tegelijk gemaakt worden.
Dit zou niet nodig zijn als zij op verschil
lende punten komen. Dan zou ongetwijfeld
voorrang gegeven worden aan de verkeers
tunnel, want daaraan is het allermeest be
hoefte. De bouw van de spoorwegtunnel
zou dan uitgesteld kunnen worden. Maar
uitste) zou geen afstel betekenen, want
Waterstaat is overtuigd, dat de spoorweg
brug te Velsen een ongewenste belemme
ring voor het scheepvaartverkeer oplevert.
Op het bureau „Sluizen en Stuwen" te
Utrecht, het bureau van de Rijkswater
staat dat belast is met de uitvoering van
de werken van de tunnelbouw te Velsen,
vernamen wij nog, dat de kans dat de
spoorwegtunnel op een ander punt zal ko
men gering moet worden geacht, temeer
omdat al belangrijke werken zijn uitge
voerd- Het bezwaar van de Spoorwegen
gaat niet zo zeer tegen de plaats waar de
tunnel ontworpen is, malr wel tegen de
zeer omvangrijke spoorwegwerken die uit
gevoerd moeten worden in de nabijheid
van die tunnel. Er is daarom gevraagd
alsnog te overwegen of niet een goedko
pere oplossing mogelijk js. Daarbij is er
op aangedrongen de plannen onder andere
zo te wijzigen, dat het overstap-station
voor de reizigers uit Velsen die naar het
Noorden willen dichter bij het centrum
der gemeente komt.
Vier aannemers verdienden
samen een millioen
Vier aannemers, die in de oorlogsjaren
tezamen een millioen hebben verdiend,
stonden gisteren terecht voor het Amster
damse Bijzonder Gerechtshof.
Het waren H. J. W. uit Beek bij Nijme
gen, diens zoon D. J. W. uit Zandvoort, G.
K. uit Amsterdam en W. E. B. eveneens
uit Amsterdam, die van November 1940 af
voor de Duitse weermacht bunkers, gc-
schutsstellingen, tankmuren en mitrail
leurnesten hebben gebouwd. Bij verschil
lende vliegvelden legden zij wegen aan. In
Bergen, Zandvoort, Noord wijk, Schagen
en andere plaatsen verschenen bouwwer
ken van het viertal. De omzet, die zij te
zamen maakten, wordt op tien millioen
geraamd.
W. was reeds voor de oorlog aan
nemer en werd dan ook door de procureur
fiscaal, mr. A. H. vah Veen. als de hoofd
verdachte gekenschetst. Tegen hem eiste
hij een gevangenisstraf van vier jaar. De
overige drie betitelde de procureur-fiscaal
als gelegenheids-aannemers. Tegen D. J.
W. eiste hij twee jaar en tegen G. K. en
W. E. B. beide drie jaar. Voorts requi-
reerde mr. Van Veen voor alle verdach
ten ontzetting uit beide kiesrechten en het
recht een leidende functie te bekleden in
het bouwbedrijf voor de tijd van tien jaar.
Vijf jaar internering voor
caféhouder
De aohtste kamer van het Haarlemse Tribunaal
adviseerde Woensdagmiddag in de zaak tegen de
55-jarige caféhouder J. W., die een aantal met
Duitse namen getooide cafés geëxploiteerd had
meegewerkt had aan de arrestatie van pastoor
Hcntzen en mr. Simons uit Haarlem, tot een In
ternering van vijf jaar, eindigende op 22 Sep- standen in Amerika,
tember 1950 en ontzetting uit de kiesrechten voor I niet de sympathie
de tijd van ilen jaar,
Wij fietsten laatst op een avond door
de lommerrijke dreven van een van Haar
lems randgemeenten, waar wij ons domi
cilie hebben. Wanneer u ons kent, zult gij
niet in het minst verbaasd zgn wanneer
wij u vertellen, dat wij zonder licht fiet
sten.
Onze dynamo maakt volgens de fiet
senmaker althans gedurig „massa" en
hoewel wij niet precies op de ^ïoogte zijn
wat zulks beduidt, lijkt het ons iets waar
mee men beter geen ruzie kan hebben.
Wij hebben onze rijwielhersteller ook nog
gewezen op de mogelijkheid dat óf een
„palletje" óf een „nippeltje" zijn plicht
niet naar behoren vervulde (zéér kwets
bare punten aan het rijwiel deze palletjes
en nippeltjes) maar de man persisteerde
bij zijn diagnose en zei; „Massa, meneer.
Massa, massa, massa!"
Nu daar was weinig tegen in te bren
gen.
Zo fietsten wij dus vrolijk voort in het
schijnsel van de maan, snoven de herfst
lucht en floten een opgeruimd wijsje.
Plotseling bespeurden wij een donkere
gedaante, eveneens per fiets, en eveneens
zonder licht, die met niet geringe snel
heid ons op het fietspad tegemoet reed.
„Da's er een", dachten wij bij ons zelf,
„zonder licht aan de verkeerde kant van
de weg. Da's sterk".
„Hela", zei de agent want dat was
de map. toen hij ons dicht genaderd was.
„Hola", groetten wij minzaam terug, zo
als dat bij ons buiten de gewoonte is.
..Stoppen", commandeerde de man, „u
rijdt zonder licht".
„U ook, beste vriend", zeiden wij slag
vaardig.
„Ik ben uw beste vriend niet", zei de
man terecht, „en als u brutaal wilt wor
de, ken u mee naar het berroo. U rijdt
zonder licht en brengt het verkeer in ge
vaar".
Er lagen ons enige stekelige opmerkin
gen op de tong, maar de Hermandad be
gon zijn handschoenen al uit te trekken en
dat is altijd een kwaad teken. Daarom
zeiden wij, niet zonder gepaste trots: „Wij
hebben dan misschien geen licht maar wel
massa".
„Ja nou nog dreigen ook", zei de agent,
„hoe is uw naam?"
Toen de formaliteiten vervuld waren,
zei de man: „Wilt u het afkopen?"
„Dat zou je wel willen", zeiden wij ver
ontwaardigd, „maar aan die corruptie
doen wij niet mee. Hier wordt niet gemar
chandeerd. Eerst zonder licht aan de ver
keerde kant fietsen en je dan nog laten
omkopen, hè? Nou maar dat is er niet bij
hoor".
De agent werd boos, besteeg zgn fiets
en reed weg. Zonder licht en aan de ver
keerde kant van de weg. 9
Toen hij- de eerste bocht om was, zijn
wij
Nou ja, dat had u toch*ook gedaan?
W. L. B.
Kapitein Hassclnian handelde
als een goed Nederlander
Ontslagbesluit vernietigd
De Kroon heeft een beslissing gegeven
op het beroep van de kapitein van de ge
nerale staf B. R. P. F. Hasselman, aan wie
eervol ontslag uit de militaire dienst is
verleend op grond van het Zuiveringsbe
sluit. Kapitein Hasselman was in bezet
tingstijd hoofd van het Afwikkelingsbu
reau van het Departement van Defensie.
De Kroon heeft overwogen, dat het aan
vaarden van deze functie op zichzelf niet
als een laakbare handeling kan worden
aangerekend, welke grond oplevert voor
een zuiveringsmaatregel. Geconstateerd
moet worden, dat appellant nimmer het
Nederlandse belang uit het oog heeft ver
loren, doch zich integendeel steeds door
dat belang heeft laten leiden. Hij heeft
zich steeds sterk gekeerd tegen de N.S.B.
Onjuiste maatregelen van de bezetter
trachtte hij steeds te keren of te verzach
ten. zij het ook, dat hij daarin niet steeds
is geslaagd. Als vaststaand kan worden
aangenomen, dat appellant vele en belang
rijke resultaten heeft bereikt ten voordel®
van de Nederlandse zaak. Ook acht d«
Kroon van betekenis, dat alle secretaris
sen-generaal. die met hem hebben samen
gewerkt. hebben verklaard, dat appellant
steeds als goed Nederlander heeft gehan
deld en zich nimmer in pro-Duitse gees#
heeft uitgelaten.
Op deze gronden heeft de Kroon het
ontslagbesluit van de minister van Oorlog
van 1 November 1946 vernietigd.
Maatregelen tegen clandestiene
gezinshereniging in Indië
Het heeft de aandaoht getrokken, dat
voor tijdelijke landsdienst naar Indië uit
gezonden vrouwen van overheidsdienaren
veelal na korte tijd hun dienstvei4>and
eenzijdig verbreken, waardoor de uitzen
ding het karaktef krijgt van een clan
destiene vervroegde gezinshereniging. Vol
gens een officiële mededeling leveren
sancties, zoals het niet toestaan van eem
vrije overtodht naar Nederland in de**
gevallen geen practiscb resultaat op. Offl
aan deze toestand een einde te maken is
besloten in deze gevallen tot uitzending
over te gaan, indien de echtgenoten van
deze vrouwen een bindende verklaring af
leggen, waarbij zij hun instemming met
de uitzending in 's lands dienst betuigen,
verklaren, dat zij van de aanspraak af
zien zich op 's lands kosten door hun
vrouw naar Nederlands-Indic te doen ver
gezellen of op 's lands kosten hun vrouw
naar Nederlands-Indië te laten volgen,
voorts dat zg geen bezwaar hebben tegen
plaatsing van hun vrouw elders dan op
hun eigen standplaatsen en waarbij zij
zich verplichten bij een voortijdig einda
van de door de vrouw aangegane verbin
tenis het reglementair verschuldigde be
drag terstond in 's lands kas te storten.
„Helpers weelaatste ronde**,
door JAN LIBER. „Nieuw wieken",
Amsterdam.
Een roman uK de bokswereld is verschenen en
geschreven door de sportjournalist Jan J.iber.
die door zijn werk in staat is geweest het leven
van een bokser nauwkeurig gade te slaan. Zijn
roman speelt zich hoofdzakelijk in Rotterdam
de hoofdpersonen wonen en die getracht
hebben ln Amerika successen te boeken, doch
hebben moeten ondervinden, dat de bokssport
daar anders geregeld is.
Het boek. dat de titel heeft „Helpers weg....
laatste ronde", is vlot geschreven en boeit van
het begin tot het einde. Liber vertelt hoe anderen
de bokssport zien. o.a. een verpleegster, die ver
liefd wordt op een der boksers, doch niet met
hem wil trouwen, omdat 1UJ een bijzondere taJc
van sport beoefent.
De hoofdpersoon denkt de wereldtitel te kun-
en behalen, maar dan ondervindt hij vele
moeilijkheden, die voor een Europeaan niet te
overwinnen zijn. Interessant is dit deel van het
boek, omdat het een kijk geeft op de bokstoe-
Boksen Is een sport, di«
allen heeft, Hoe dat komt
I blijkt uit deze voortreffelijke roman duidelijk^
