Lake Success
Het Amerikaanse Congres komt
op 17 November bijeen
Palestina wekt
dreigementen
„Ontmanteling van de Duitse industrieën
zou kracht der communisten vergroten"
DE RIJKSBEGROTING 1948
Regeringsbeleid ontmoet waardering
en critiek in de Tweede Kamer
62e Jaargang No. 18769 "II 1 Vrijdag 24 October 1947
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Admln. 10724, iimillJ "1^ I I ^^1' ^^^1 Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
14825. Redactie 1U600. Directeur-Hoofdredacteur I I 111 I MM 1 II III II I Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37. TeL 12230. JL JL aL JL JL JL XlJ JL ƒ4.—-. Franco per post 4.50. Postgiro 273107.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, TeL 12713, 10132. J Advert.tarieven op aanvraag bjj de Administratie
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
ANDREI WYSJINSKY afgevaardigde
van de Sovjet-Unie, heeft Woensdag
avond in de politieke commissie van de
U.N.O. vergaderend in het 'oord met de ver
loochende naam „Lake Success", Churchill
en een aantal Amerikanen aangeduid als
psychopathische aartsbarbaren, paranoia
lijders en schizophrenen, bezeten door
waanzinnige ideeën. Deze laatste-' toevoe
ging had hij wel achterwege kunnen laten,
want met de voorgaande woorden had hij
al aangeduid, dat hij krankzinnigen be
doelde.
Wij hebben deze enigszins opvallende
vorm van critiek gisterenavond al vermeld.
Dat ik er op terugkom, vindt niet zijn oor
zaak in de belangrijkheid van het argu
ment. Het overtuigt niemand. Ook niet in
de kracht van dit soort betoog. Want het is
niet krachtig, maar zwak. Scheldpartijen
maken altijd een indruk van zwakheid en
Wvsjinsky mag wel oppassen, want het is
toch zeker niet de bedoeling van Moskou,
dat de vertegenwoordiger van Sovjet-
Rusland een zwakke indruk maakt. Waar-
om kom ik er dan op terug? Omdat
menigeen, deze taal met verwondering
lezend, zich zal hebben afgevraagd wat de
krant, die het vermeldt, er eigenlijk van
denkt.
Welnu: zij heeft er geen bewondering
voor. Zij is van mening dat een vergade
ring van afgevaardigden der mogendheden
zich behoorde te kenmerken door zelf
beheersing en beschaving. Dit laatste
woord is niet in de mode, maar ik zou er
gaarne aan vasthouden. Het is goed Neder
lands en heelt een voorname betekenis,
voornamer dan de vage term „cultuur", die
alles en nog wat omvat, met inbegrip van
een aardappelveld en een verzameling
bacillen. Het is jammer te moeten zeggen,
dat vele uitlatingen in vergaderingen van
de U.N.O. niet van beschaving getuigen.
De eerbied van de volken voor de ver
tegenwoordigers van het gezag wordt op
deze wijze verminderd. Dat staat vast en is
begrijpelijk, want overal vindt men men
sen, die scheldpartijen beneden hun waar
digheid achten en anderen, die dit weten
en waarderen, al beheersen zij zich zelf
niet altijd. Zij voelen heel goed, dat zij het
eigenlijk wel moesten doen. Dit is een
heilzaam gevolg der beschaving, die er
niet mee kan worden gediend als hoog ge
plaatste autoriteiten haar veronachtzamen.
De hele vergadering heeft, blijkens het
verslag, geen goede indruk gemaakt. De
Australiër dr. Herbert Evatt vond het
nodig, in antwoord op Wvsjinsky, Chur
chill te gaan verdedigen. Dat had hij beter
kunnen laten. Het heeft geen zin, op zulke
dingen te antwoorden. Bovendien ging hij
de Sovjet-pers te lijf als tegenwicht tegen
aanvallen, die de communist op de Ameri
kaanse pers had gedaan. Volgens hem is
een der oorzaken van de alom verspreide
vrees voor oorlog en zelfs van aanmoedi
ging tot oorlogvoering: de aanhoudende
en ongeremde aanval der Sovjet-pers en
-radio op Amerika. Daardoor zou het volk
van de Sovjet-Unie geloven, dat Amerika
een aanvalsoorlog voorbereidt.
Het lijkt niet vruchtbaar, dat de vertegen
woordigers van mogendheden elkaar met
citaten uit kranten bestoken. Zij hebben
een andere taak. En als u mij vragen zou,
wat eigenlijk het nut van een dergelijke
discussie is, zou ik er geen antwoord op
weten te. geven. Wel als u mij vragen zou,
wat het 'nadeel is. Want wat is eigenlijk
het verschil tussen zulk een gedachten-
wisseling en een dergelijk onderhoud op
de vismarkt of in De Zeven Flesjes?
Als de disputanten in Lake Success
menen, op deze wijze him straatje bij de
openbare mening schoon te kunnen vegen
of er misschien zelfs een zeker succes bij
te kunnen behalen, vergissen zij zich. Het
publiek, tot de eenvoudigste mensen toe,
voelt zich bij de lezing van zulke debatten
geërgerd. Het vraagt zich terecht af, of
men zijn belangen niet zou kunnen dienen
inplaats van nutteloze bek vechterij en te
houdenof moet ik zeggen: bekgevech
ten. Het is bovendien, in dit en in andere
landen, het kwalijke begrip „politieke
propaganda" moe. Doodmoe. Vijf jaar
oorlog en twaalf jaar Goebbels hebben het
een diepe weerzin er tegen bezorgd. Het
wenst vrede en opbouw, en walgt van de
moderne oorlogsmiddelen. Het heeft ook
een verveelde afkeer van conferenties die
tot niets leiden.
In de eerste periode na de oorlog pro
beerden enige ministers indruk te maken
op de wereld-opinie door het plaatsen van
vuistslagen op tafel. Dit deed aanvankelijk
enige goedgelovige lieden denken, dat men
de geheime diplomatie had losgelaten en
vreselijk openhartig was geworden. Maar
toen het tegendeel bleek gingen zij lachen
om de vuistslagen en de slaanders hielden
ermee op. Nu zijn er scheldpartijen. In alle
talen bestaan veel scheldwoorden en de
keus is dus ruim, maar Propaganda zal de
noodzaak voelen, een voortdurende over
treffende trap te bezigen. Dit behoort im
mers tot haar holle wezen. Dat geeft mij
hoop, dat wij spoedig aan het eind zullen
zijn. Beschuldigingen van krankzinnigheid
zijn nu al niet meer bruikbaar. Ik moet er
overigens bij opmerken dat lijders aan pa
ranoia en -schizophrenie geen boosdoeners,
maar zieke stakkers zijn cti dat het dus grof
is. de namen van hun kwalen in de zin van
scheldwoorden te bezigen.
Het is allemaal niet zo mooi. Het is
allemaal nogal droevig. Het droevigste is,
dat dit conflict tussen Oost en West maar
blijft voortduien en dat niemand in staat
schijnt te zijn. erin te bemiddelen. Na de
gemeenschappelijk behaalde overwinning
op Duitsland, waarbij men elkaar zo kort
geleden nog lof toezwaaide cn Churchill
het over zijn vriend Stalin had, is dit wel
een heel erge anti-climax. Erger is, dat
Amerika en Sovj et-Rusland tezamen de
wereld de vrede zouden kunnen brengen
en het niet doen. Nooit tevoren hebben
twee staten in een onderling zo sterk
afhankelijk geworden complex van staten
zulke invloedsposities ingenomen. Hun be
reidheid om boven zichzelf en hun geschil
len uit te groeien, om overleg te plegen en
gezamenlijk op te bouwen, zou de grote
keer ten goede in het wereldgebeuren kun
nen brengen. Wij zouden eenzijdig rede
neren als wij het uitblijven van die keer
alleen aan de Russen weten en de kwalitei
ten miskenden, die dit grote volk bezit.
Wij hebben het recht onze bittere teleur
stelling te uiten als wij zien dat de staats
lieden der beide volken zich tot dusver niet
groot genoeg getoond hebben om de kans
te grijpen, die het wereldgebeuren hun
biedt. R. P.
Bü een ontploffing op het terrein van de
Leidse gasfabi-.ek, hebben zes arbeiders ernstige
brandwonden opgeiopen.
TRUMAN BEVEELT CRISIS-ZITTING
President Truman heeft, steunend op zijn bevoegdheid volgens de Grondwet, voor
17 November aanstaande een speciale zitting van het Amerikaanse Congres bijeen
geroepen. Deze zitting zal zich bezig houden met maatregelen voor hulp aan het
buitenland, in het bijzonder met een programma voor tussentijdse hulp aan Frankrijk,
Italië en Oostenrijk.
President Truman zal hedenavond via de radio de bijzonderheden van zijn plannen
bekend maken, alsmede de maatregelen, die de Verenigde Staten naar zijn mening
moeten nemen om het probleem op te lossen De president zal twee afzonderlijke
boodschappen aan het Congres zenden: een betreffende de hulp aan het buitenland
en een betreffende de prijzen.
De president deelde op een persconfe
rentie mede, dat hij zou vragen om het
verschaffen van extra-gelden, die „nodig
zijn om onze positie in de bezette gebie
den te handhaven". Dit heeft klaarblijke
lijk betrekking op de nieuwe verplichting
van Amerika welke het gevolg is van het
feit, dat Engeland niet meer in staat is
voort te gaan met zijn dollaruitgaven ten
behoeve van Duitsland.
Hy zeide: „Er zyn twee dringende rede
nen voor het spoedig bijeenroepen van het
Congres. Ten eerste: het is dringend nood
zakelijk dat het Congres bij de wet een
eind maakt aan de voortdurende stijging
der pryzen, welke voor millioenen Ameri
kaanse gezinnen ontbering veroorzaakt en
de welvaart en voorspoed van het gehele
volk in gevaar brengt. Ik zal, wanneer het
Congres bijeenkomt, passende maatregelen
tegen inflatie, hoge prijzen en hoge kosten
van levensonderhoud voorstellen. Ten
tweede: het is eveneens noodzakelijk, dat
de regering toereikende maatregelen neemt
om de crisis in West-Europa, waar be
paalde landen hun financiële hulpbronnen
hebben uitgeput en niet in staat zjjn 'om
voedsel en brandstof te kopen, welke nood
zakelijk zijn om de komende winter te
overleven, het hoofd te bieden.
Het blijkt nu, dat de minimum-behoef
ten van Frankrijk slechts ongeveer tot het
eind van December met de huidige gelden
kunnen worden gedekt en dat dit land het
nieuwe jaar zal ingaan, zonder gelden ter
betaling van de essentiële import. De be
hoeften van Italië zijn zelfs nog dringen
der, want Italië zal voor het einde van dit
jaar aanzienlijke hulp nodig hebben. Bo-
De premier van Irak, Salih Djaboer,
heeft verklaard, dat het leger van Irak
Palestina binnen zal marcheren, in het ge
val de UNO het verdelingsplan voor Pa
lestina aanvaardt. Hij verzekerde, dat het
slechts minuten zou kosten om binnen te
rukken als de Britse troepen teruggetrok
ken wei-den.
„De Arabische strijdkrachten zullen
elke macht, die hen verhinderd dit te
doen," bestrijden". Djaboer zeide van me
ning te zijn. dat Palestina de eerste en
laatste verdedigingslinie van de Arabische
wereld is. „De strijd voor Palestina geldt
Irak en iedere andere Arabische staat".
Sjeik Hassan el Banna, de leider van de
Mohammedaanse broederschap in Egypte,
heeft in een interview verklaard, dat de
broederschap, wanneer de Algemene Ver
gadering van de UNO tot verdeling van
Palestina mocht besluiten, een beroep zal
doen op alle Arabische landen om zich uit
de UNO terug te trekken en de Joden, die
op hun grondgebied wonen, als „vijande
lijke vreemdelingen" te beschouwen.
Drie-delige Nobel-prijs
De Nobel-prijs voor geneeskunde is aan
drie personen gezamenlijk toegekend: dr.
Carl Gory en zijn vrouw Gerty in Saint
Louis (V. S.) ontvangen tezamen de helft,
de andere helft is bestemd voor professor
Bernardo Houssaye te Buenos Aires.
Nederlandse verliezen
in Indonesië
De Marvo meldt, dat de verliezen bij de
Marine over September bedroegen 2 ge
sneuvelde officieren, 1 korporaal en 5
manschappen; 2 officieren overleden aan
him wonden. Een korporaal en 4 man
schappen werden gewond.
Officieel is bekend gemaakt, dat de Ne
derlandse verliezen tussen 4 Augustus en
9 October bedroegen 209 gesneuvelden, 628
gewonden en 16 vermisten.
vendien blijkt dat er extra-gelden nodig
zullen zijn om onze positie in de bezette
gebieden te handhaven. Het is duidelijk,
dat actie van het Congres niet tot Januari
kan worden uitgesteld".
Truman wees er voorts op, dat een spe
ciale zitting het Congres de gelegenheid
zal geven om sneller te kunnen overwegen,
welke rol Amerika moet spelen in het
program voor het herstel van Europa op
lange termijn, met andere woorden, het
plan-Marshall.
Leraren overwegen
collectieve ontslagaanvrage
Op 31 October zal de algemene Vereni
ging van Leraren bij het Middelbaar On
derwijs in Utrecht bijeenkomen in een
buitengewone algemene vergadering. Men
zal de mogelijkheid bespreken van een
collectieve ontslagaanvrage, in samenwer
king met de andere lerarenorganisaties,
wegens het uitblijven van de salarisverbe
tering.
Cholera eist 353 (loden
Egypte is zijn tweede maand van de
cholera-epidemie begonnen met 786 nieu
we gevallen en 353 sterfgevallen tijdens
de laatste 24 uur, aldus heeft het ministerie
van gezondheid bekend gemaakt. De cijfers
voor de afgelopen vier weken luiden: onge
veer 10.000 choleragevallen en 3.540 sterf
gevallen tengevolge der cholera.
Treinen rijden niet
De Egyptische regering heeft gisteren be
paald, dat het gehele spoorweg verkeer ge
durende vier dagen zal stil liggen om de
verbreiding van de cholera-epidemie, die
reeds meer dan een maand woedt, te stui
ten.
Engelse speelgoedfabrieken maken poppen voor de export volgens een nieuw procédé
dat voorlopig nog geheim wordt gehouden. De geheime poppen" zijn dus een soort
secret agents" voor deviezenmissie in het buitenland. Zij hebben een lieve'zij het
starre glimlach en zullen wel succes hebben.
Schumacher manoeuvreert in Amerika:
Kurt Schuhmacher, de leider der Duitse
sociaal-democraten, die tijdens zijn ver
blijf in Engeland als gast van Labour uit
latingen deed. waarover vooral in Frank
rijk groot misnoegen is ontstaan, is thans
in Amerika en tracht daar te bereiken, dat
de herstelbetalingen van Duitsland worden
verzacht en dat het land in het ongeschon
den bezit blijft van zijn belangrijke in
dustrieën, die in feite op de lijst staan om
te worden ontmanteld en overgebracht
naar de landen die schade leden door de
Duitse agressie. Schuhmacher tracht de
mening in Amerika te beïnvloeden door de
communistische dreiging uit te spelen
waarmede hü argumenten schept waarvoor
de Amerikanen momenteel zeer gevoelig
zijn.
Tijdens een interview te Washington
heeft hij met klem verklaard, dat
hij de jongste Amerikaanse persberichten
over het bestaan van een Duits „mario-
netten"-leger in de Sovjet-Unie, onder
veldmaarschalk Von Paulus, kon bevesti
gen. „Ik weet, dat het waar is", zo zeide
hij.
Hij verklaarde, dat de Verenigde Sta
ten en Engeland een „economische en po
litieke demoralisatie in Duitsland" en een
gevaarlijke vergroting van de communis
tische kracht in het leven roepen, indien
zij voortgaan met hun plan voor ontman
teling van de Duitse industrie in hun zones.
Hij deelde mede, dat hij tijdens de con-
DE 57 VERENIGDE VOLKEN
Op 24 October wordt jaarlijks de dag der
Verenigde Volken gevierd. Op die dag in
1945 werd het Handvest van kracht.
Welke zijn de Verenigde Volken? Hierbij
een „geografisch" antwoord.
De 57 landen zijn in alphabetische volg
orde: Afghanistan, Argentinië, Australië,
België, Bolivia, Brazilië, Canada, Chili,
China, Columbia, Costa Rica, Cuba, Dene
marken, Dominicaanse Republiek, Ecua
dor, Egypte, El Salvador, Ethiopië, Frank
rijk, Griekenland, Groot-Brittannië, Gua
temala, Haiti, Honduras, India, Iran. Irak,
Joego-Slavië, Libanon. Liberia, Luxem
burg, Mexico, Nederland, Nicaragua, Nieuw
Zeeland, Noorwegen, Oekraïne, Pakistan,
Panama, Paraguay, Peru, Philippijnen,
Polen, Saoedi-Arabië, Stam, Sovjet-Rus
land, Syrië, Tsjecho-Slowakije, Turkije,
Unie van Zuid-Afrika, Uruguay, Venezue
la, Verenigde Staten, Wit-Rusland, Yemen,
IJsland cn Zweden.
Op 30 September jl. werden Pakistan en
Yemen als 56e en 57e lid toegelaten. Op
Maandag 20 October werd door de Assem
blee definitief een officiële vlag geaccep
teerd: een ivcreldkaart in goud in het cen
trum, tegen een achtergrond van licht
blauw. Dit embleem, dat ook op boven
staande kaart staat aangegeven, zal trap
peren van alle UNO-gcbouwen over de
gehele wereld.
ferentie van de AFL (American Federation
of Labour) te San Francisco begrip heeft
verkregen voor het principe, dat natio
nalisatie van de basis-industrieën essen
tieel is voor het herstel en de blijvende
welvaart van Duitsland.
De Amerikaanse autoriteiten zijn vol
gens Schuhmacher te optimistisch ten aan
zien van de voedselvooruitzichterf in de
Britse en Amerikaanse zones tijdens de
winter.
„De communisten", aldus Schuhmacher,
„hebben weinig succes bij de Duitse ar
beiders, maar het ontmantelingsprogram
ma zou hun kracht in hoge mate vergro
ten". Hij stelde de communisten aanspra
kelijk voor de „verdeling" van zijn land.
Hij was pessimistisch gestemd ten aanzien
van de aanstaande besprekingen over het
vredesverdrag met Duitsland te Londen.
„Het belangrijkste is duidelijk te maken,
dat de schuld ligt bij de Sovjets. De ver
deling van Duitsland is reeds een vol
dongen feit. Nodig is, zo spoedig mogelijk
vredesvoorwaarden te scheppen voor de
Duitsers buiten de Russische invloeds-
zone".
Verzachting?
Intussen meldt de Berlijnse correspon
dent van het ANP het volgende uit Berlijn:
Ofschoon de spanningen, die in het
Ruhrgebied leven naar aanleiding van de
ontmantelingsplannen, reeds in twee ge
vallen geleid hebben tot stakingen in
kleine bedrijven, die evenwel niet door de
vakbonden worden ondersteund, is er, naar
uit Düsseldorf gemeld wordt, aanleiding
om aan te nemen, dat de Duitsers het
vraagstuk thans meer nuchter gaan be
schouwen. Vooral de toezegging van het
geallieerde bestuur, de verschillen in de
schattingen der staalcapaciteit door Britse
en Duitse deskundigen gezamenlijk te la
ten onderzoeken, heeft aan Duitse zijde de
hoop gewekt op een wijziging van het plan,
die verder gaat dan de strenge woorden
van generaal Robertson, bij de aanbieding
van de lijst uitgesproken, zouden hebben
doen verwachten.
De toezegging tot gezamenlijk onderzoek
wordt in Duitse industriële kringen uit
gelegd als een bewijs, dat het geallieerde
bestuur zelf is gaan twijfelen aan de juist
heid van zijn schatting en daarvan even
tueel de consequenties zou willen trekken.
Wellicht Indonesiërs in
Nederlandse delegatie
Aneta meldt uit Batavia dat de Neder
landse delegatie voor de onderhandelingen
met de republiek hoogstwaarschijnlijk
mede zal bestaan uit Indonesiërs, onder wie
vertegenwoordigers van de deelstaten. Aan
het hoofd van de delegatie zou benoemd
worden Raden Abdoelkadir Widjoat-
modjo.
Naar aanleiding van dit Anetabericht
van, hedenmorgen werd officieel aan het
ANP medegedeeld, dat dit bericht even
voorbarig is als de recente publicaties van
dergelijke aard in sommige dagbladen, daar
besprekingen tussen de Nederlandse en
Indische regering terzake nog lopende zijn.
Gemeenteraadsverkiezingen
in Noorwegen
Zondag j.l. zijn in Noorwegen gemeente
raadsverkiezingen gehouden, die de vol
gende resultaten hebben opgeleverd: van
de 1.800.000 kiezers brachten een millioen
kiezers hun stemmen uit, waarvan er 52%
aan de conservatieven, 36% aan de socia
listen en 12% aan de communisten toe
vielen. Bij de vorige gemeenteraadsver
kiezingen in 1945 was 14% der stemmen
voor de communisten, 38% voor de socia
listen en 48 voor de conservatieven. In
de hoofdstad Oslo hebben de linkse par
tijen en de conservatieven ieder 42 zetels.
Hudica gearresteerd
Naar het Joegoslavische persbureau
Tanjoeg uit Boekarest meldt, is Hudica,
de vroegere Roemeense minister van
Landbouw in Boekarest, waar hij zich
schuil hield, gearresteerd.
Het woord is aan...-
Vrijheid ts niet waard tc be
zitten als zy niet de vrijheid
inhoudt om fouten tc maken.
Pensionhoudster maakte
zes mille overwinst
De ambtenaren van de prijzencontróle
hebben een onderzoek ingesteld naar de
prijzen, die in een Bloemendaats pension,
dat in de luxe-klasse ingedeeld is, aan de
gasten berekend werden. Na een verhoor
van alle pensiongasten kwam overtreding
van de geldende voorschriften vast te
staan en werd tegen de pensionhoudster,
mej. B. M. v. O., proces-verbaal opgemaakt»
De overwinst bedroeg f 6238.
Historische arbeid voor do reconstructie
van onze volksgemeenschap
De Tweede Kamer heeft haar afdelingsverslag uitgebracht over de Rijksbegroting 1948.
Bij de politieke beschouwingen over het regeringsbeleid in het algemeen spraken vele
leden als hun mening uit, dat de verleden jaar van het kabinet-Brei gegeven karak
teristiek dat het wilde zijn: vooruitstrevend in Christelijke richting in het alge
meen door het gevoerde beleid is bevestigd. Vele andere leden hadden voor het
gevoerde beleid in het algemeen eveneens waardering. Zij meenden dat, tezamen met
het vorige kabinet-Schermerhorn-Drees, het huidige kabinet voor de reconstructie
van onze volksgemeenschap reeds historisch werk heeft gedaan. Deze leden hadden
echter ook critiek. Vooral vroegen zij zich af, of de in het laatste jaar gevoerde econo
mische politiek nog wel binnen de progressieve opzet van het kabinet ligt en of deze
politiek niet de conservatief-liberale richting uitgaat. Voorts meenden deze leden in
het regeringsbeleid een streven te bespeuren tot een voorbijgaan van het parlement.
Verscheidene leden, die in de Troonrede
hadden horen gewagen van „een stroom
van nationale en internationale moeilijk
heden", hadden een bezinning op de oor
zaken van deze moeilijkheden gemist. Zij
meenden, dat voor een belangrijk deel deze
moeilijkheden te wijten waren aan het be
leid der regering, die door een te veel aan
regelen, gepaard gaande met een wijdver
takte ambtenarij en door te zware belas
tingdruk de uitbreiding van het productie
apparaat afremt en een algemene moede
loosheid veroorzaakt. Er bestaat bij de re
gering. zo meenden deze leden, een gebrek
aan regeermacht, dat moeilijkheden ver
oorzaakt, vooral met betrekking tot Indië.
Deze leden klaagden er over, dat in het
bijzonder de socialistische ministers mede
delingen doen in openbare vergaderingen,
welke huns inziens aan de volksvertegen
woordiging gedaan hadden moeten wor
den. Voorts meenden zij, dat de regering te
weinig afstand neemt van dat deel van de
volksvertegenwoordiging, waarop het ka
binet steunt, doordat zij overleg pleegt met
de regeringspartijen, hoewel de overige
delen der Kamers daarbuiten worden ge
houden.
Verscheidene leden meenden dat de
Troonrede generlei aanduiding bevat voor
het voeren van een waarlijk progressieve
politiek.
Samenstelling van het kabinet
Zeer vele leden meenden dat het kabinet,
zoals het thans is samengesteld, niet alleen
blijk heeft gegeven van een grote werk
kracht, doch tot nog toe ook van een aan
merkelijke daadkracht in de tenuitvoer
legging van zijn programma.
Verscheidene andere leden waren van
oordeel, dat in deze uiterst moeilijke tijden
de vorming van een nationaal kabinet de
voorkeur zou verdienen.
Verscheidene leden meenden, dat er be
langrijke verschillen in .opvatting bestaan
tussen de partijen waarop het kabinet
steunt. Dat in de onderlinge verhoudingen
in hei kabinet een minder rooskleurige
toestand bestaat blijkt, naar deze leden
meenden, niet alleen uit de onbeslistheid
van zijn beleid, doch ook uit allerlei andere
verschijnselen. Vele andere leden wilden
niet ontkennen, dat er tussen de beide re
geringspartijen verschillen bestaan. De
samenwerking tussen beide bleek in de top
echter doeltreffend. In de basis moet de
gedachte van het nieuwe bestand nog door
werken, een proces dat tijd vordert.
Buitenlandse politiek
Vele leden spraken als hun overtuiging
uit dat het nationale leven meer dan ooit
wordt beheerst door het internationale. Dit
heeft naar hun mening iets ontzagwek
kends. Het betekent een bijna zekere dood
door de atoombom binnen een betrekkelijk
korte tijd, of de opgang van de mensheid
naar een hogere staat van gemeenschaps
ordening dan tot nu toe ooit is bereikt.
Niemand is verantwoord indien hij passief
afwacht waartoe dit zal leiden. Daarom
meenden deze leden dat ieder land en iede
re burger „critisch internationalist" moet
zijn. Zij stelden de vraag of Nederland aan
deze eis voldoet.
Voor de beantwoording van deze vraag
stelden deze leden in het credit van ons
land het verdrag met België en Luxem
burg.
Deze leden waren intussen van oordeel,
dat deze samenwerking alleen dan een
hogere zin. heeft, als zij niet alleen op eigen
en wederzijds voordeel gericht is. Onze ge
zamenlijke verantwoordelijkheid houdt
een gezamenlijk werken aan de oplos-ing
van de hangende Europese en inter
nationale problemen. De vraag werd gesteld
of dit geschied is ten aanzien van het plan-
Marshall en het vredesverdrag met Duits
land.
Vele andere leden betoogden, dat de ont
wikkeling van de organisatie der Verenigde
Volken reden geeft tot grote bezorgdheid.
Vele leden achtten de wijze, waarop van
Nederlandse zijde de besprekingen4 over
het plan-Marshall gevoerd zijn, weinig be
vredigend. Zij meenden dat een zo be
langrijk onderwerp niet binnenskamers
door enkele personen behoort te worden
afgedaan, doch dat vooral de Staten-Gene-
raal doorlopend van de stand van zaken
op de hoogte gehouden dienen te worden.
Met verwondering hadden vele léden er
varen. dat in de Troonrede aan het voor
Nederland vitale probleem van Duitsland
slechts de opmerking is gewijd, dat het
nauwelijks nader tot oplossing is gebracht.
Een nog zo summiere aanduiding van het
geen de regering denkt te doen om harer
zijds te pogen de oplossing te bevorderen,
had naar hun oordeel niet mogen ontbreken.
Dc Indische kwestie
Van verschillende zijden werd ernstige
critiek geoefend op het beleid der regering
ten aanzien van Indonesië.
Sommige leden spraken als hun oordeel
uit dat het Indische beleid der regering
voral in het begin in hoge mate te kort
geschoten is. De overeenkomst van Ling-
gadjati heeft naar hun mening kwade ge
volgen gehad. Zij achtten het gelukkig, dat
in de laatste tijd een beleid, dat meer in
de door hen voorgestane richting gaat, ge
volgd js, hoewel dit door de vroeger begane
misslagen moeilijker uitvoerbaar is ge
worden.
Verscheidene andere leden sloten zich
bij deze gedachtengang aan. Na veel ver
wijt aan de oppositie is, naar de mening
dezer leden, de regering langzamerhand
practisch op het oppositiestandpunt terecht
gekomen, zij het zonder dit met zoveel
woorden te erkennen.
Zeer vele leden achtten deze bewering
een geheel onjuiste voorstelling van zaken.
Verscheidene leden waren van mening,
dat de politiek van de regering door de
Verenigde Volken veroordeeld is en dat
Nederland ook niet anders verdiend had.
Alleen een radicale koerswijziging en wel
in de eerste plaats door de oorlog werkelijk
te staken en verder door rechtstreekse on
derhandelingen tussen Nëderland en de
Indonesische republiek te openen, kan naar
hun overtuiging een oplossing brengen.
Dit betoog lokte bij zeer veel andere le
den tegenspraak uit. Bovendien kwamen
verscheidene leden op tegen de propaganda
methode, waarvan dit betoog huns inziens
weer een symptoom is en die het nationale
gevoel kwetst doordat het de fouten van
het eigen land. die men meent te zien, on
der het vergrootglas legt en geen oog wil
hebben voor fouten van dc zijde der repu
bliek.
Lonen en prijzen
Vele leden waren van oordeel, dat de
regering haar politiek van lonen en prijzen,
welke verleden jaar is aangekondigd, niet
heeft kunnen realiseren, omdat de prijs
verlaging, waarvan daarbij werd uitge
gaan, niet een feit geworden is.
De prijsbeheersing voert volgens vele
leden een niet voldoend scherpe politiek.
Verscheidene leden meenden dat een
verhoging van de arbeidsproductiviteit
moet uitblijven, zolang de omstandigheden
voor de werkende bevolking niet gunsti
ger worden. Van andere zijde werd opge
merkt, dat voor een voortgaand herstel
zeker een minimum voldoening aan be
staansvoorwaarden nodig is, doch dat de
vraag of en in hoeverre men daar boven
kan gaan in de eerste plaats een kwestie
is van de beschikbare hoeveelheid voedsel
en niet van loonhoogte.
Zuivering
Van verschillende zijden werd geklaagd
over het verloop van de zuivering in het
algemeen. Naar het oordeel van vele leden
dreigt de zuivering van het bedrijfsleven
een mislukking tc worden, mede omdat van
controle op de naleving van de uitspraken
niets blijkt.
Met pijnlijke verbazing hadden vele le
den kennis genomen van de uitspraken van
de Centrale Ereraad voor dc Kunst, welke
met een begrip „opzet" pleegt te werken,
waaraan zelfs notoire nationaal-socialisten
maar nauwelijks schijnen te voldoen.
Het was dezelfde leden voorts opgeval
len, dat de kort geleden aangenomen Pers
wet nog niet wordt gehanteerd.
Weerbericht
GELEIDELIJK KOUDER
Verwachting, medegedeeld door het
KN.M.I. te De Bilt, geldig van Vrij
dagavond tot Zaterdagavond:
Matige, in het Noorden van het land
later vrij krachtige Oostelijke wind.
Plaatselijk nevel of mist. overigens
meest zwaar bewolkt met hier en daar
nog enige lichte regen. Daling van tem
peratuur.
25 October:
Zon op 7.20 uur, onder 17.27 uur
Maan op 16.30 uur. onder 1.39 uur