Opperluitenant Agema gegrepen
CITY TAX n v. n
Japi" gaat op jacht naar oud papier
Kippig'
Rassen-verschil: kernprobleem
der Amerikaanse samenleving
Taxi? Bel 1.2.3.4.5
WOENSDAG 5 NOVEMBER 1947
HAARLEMS DAGBLAD
3
GOEDE VANGST VAN P.R.A.
Chef van de Haarlemse inlichtingendiensthield
zich twee-en-half jaar schuil
De ex-opperluitenant van de Staatspoli
tie. Abe Agema. tijdens de oorlog, chef van
de beruchte inlichtingendienst van de
Haarlemse politie, die de hand heeft gehad
in het arresteren van Joden, van Inspec
teur Meïnema en van een aantal mensen,
die zogenaamd schuldig zouden zijn aan
de schijn-aanslag op de W.A.-heerbanleider
Nederkoorn, is gisteren in de Jan van Ga
lenstraat in Amsterdam door de politie-
rechercheur v. Dirksmaat van de Haarlemse
P.R.A. gearresteerd.
De P.R.A. had een seintje gekregen over
een vermoedelijke verblijfplaats van
Agema en over een fabriekje van haar
spelden, dat gedeeltelijk zijn eigendom zou
zijn. Ter controle van deze gegevens toog
rechercheur Dirkmaat naar de hoofdstad
en hoewel hij bij zijn vertrek zei: „Als ik
hem zie, neem ik hem maar meteen mee",
geloofde men toch nauwelijks aan de mo
gelijkheid van een arrestatie.
De rechercheur stelde zich in de buurt
van het fabriekje op en wachtte rustig het
uitgaan om 12 uur af. Wie er echter kwam,
geen Agema. Maar toen de rechercheur
de moed al op gaf, verscheen er op straat
een man met een geweldige rode snor en
een bril, die enige gelijkenis met de ex-
opperluitenant vertoonde.
Dirksmaat, die Agema van vroeger ken
de, was echter niet geheel zeker van zijn
zaak en ging naast de man lopen. Van
vlakbij was er ondanks de vermomming
geen vergissing mogelijk. Het was Agerha.
De rechercheur tikte hem op de schouder
en zei: „Ha die Agema. Hoe gaat het jou.
Lang niet gezien kerel".
Agema bleef als versteend staan en van
dat moment maakte de rechercheur ge
bruik om hem in te rekenen. Naderhand
verklaarde Agema, die zeer beledigd was,
dat hij van het P.R.A.-gebouw geboeid
naar de Smedestraat werd overgebracht,
dat indien hij geweten had, dat Dirksmaat
alleen was, hij zich niet zo makkelijk zou
hebben laten pakken. u
De toen 38-jarige Agema was in. Fe
bruari 1943 door de N.S.B.-politie-presi-
dent Blank uit Groningen naar Haarlem
meegenomen en kreeg hier de opdracht
een „speciale recherche" te vormen. Dit
werd de inlichtingendienst waaraan figu
ren als Faber, Krist, Smit, Berkelaar en
anderen hebben meegewerkt om er een
soort miniatuur-Gestapo van te maken,
die echter wat haar methoden betreft voor
de „echte" niet onderdeed.
In deze functie heeft Agema onder an
dere meegewerkt aan de arrestatie van
inspecteur Meinema en die van vele Jo
den. Tevens heeft hij een aandeel gehad
in het in scène zetten van de „aanslag" op
Nederkoorn. Toen deze zogenaamd werd
neergeschoten op het Donkere Spaarne,
kwam Agema achter een boom vandaan
met een krijtje, waarmede hij de plaats
van de „misdaad" markeerde.
Toen Blank in 1944 weer naar Gronin
gen vertrok, nam hij Agema mee. Vlak
voor Dolle Dinsdag werd de „opperluite
nant" overgeplaatst naar het directoraat-
generaal van de politie in Nijmegen.
TELEFOON 16.12.2 I
j Rozenstraat 49,
talE2r DAG EN NACHT
Cremerhuis werd
internaat
Dinsdagmiddag heeft de heer Ch. E.
Visser, de voorzitter der Haarlemse
afdeling van het Nederlandse Rode Kruis
met een korte toespraak het Cremerhuis
(Duin en Kruidberg) officieel geopend als
internaat voor verpleeghulpen, dat onder
leiding van het Rode Kruis maar op
initiatief van Overz." -e Gebiedsdelen met
Abe Agema zonder snor)
Na de bevrijding is hij ondergedoken.
Van December 1945 tot nu heeft hij in
Amsterdam gezeten. Hij woonde daar on
der de naam Bos met een vals persoons
bewijs en kocht zijn distributie-bescheiden
zwart. Om in zijn onderhoud te voorzien
colporteerde hij eerst met een ander met
kalenders, maar toen dat niet genoeg op
leverde, begon hij met iemand samen een
haarspeldenfabriekje in de Jan van Ga
lenstraat. Dit bedrijf floreerde zo goed,
dat het op het laatst met vijftien man per
soneel werkte.
De arrestatie van Agema is van bijzon
der belang omdat zijn verklaringen licht
kunnen werpen op nog duistere zaken en
aan de hand er van de beweringen van
andere I. D.'ers kunnen worden gecon
troleerd.
Vrijzinnig Hervormden
houden bazar
Een aantal leden van de Vereniging van
Vrijzinnig Hervormden is de laatste maan
den druk in de weer geweest, om een bazar
te organiseren. Dat er veel werk verricht
bleek vanmorgen in de kerkzaal aan
de Jacobstraat, waar een grote hoeveelheid
goederen bijeen gebracht is en zeer vele
attracties zijn opgesteld. De ijverige dames
en heren, die zich heel wat moeite hebben
getroost, hopen nu, dat velen vandaag of
morgen een kijkje komen nemen. Dezen
zullen dan ongetwijfeld textiel, bloemen,
boeken, speelgoed enz. willen kopen. Reeds
is een groot aantal loten verkocht voor de
verloting, waarvoor vele mooie prijzen be
schikbaar gesteld zijn. Bezoekers zijn in
de gelegenheid een „schilderijententoon
stelling" te bezichtigen, deel te nemen aan
spelletje, een film te zien of een poppen
kastvoorstelling bij te wonen. Er is dus
veel te doen en het zal er bijzonder ge
zellig worden. Is de bezoeker vermoeid of
dorstig, dan kan hij een plaats zoeken in
de theetent.
De baten van de bazar zijn bestemd voor
de vereniging en voor de onderafdelingen.
De opbrengst van de collectes is terug
gelopen en de uitgaven zijn gestegen. Door
het organiseren van de bazar hoopt men
gelden bijeen te krijgen en de onderlinge
band van de leden te verstevigen. Van
middag heeff ds. J. de Graaf een inleidend
woord gesproken, waarna de verkoop be
gon. Vanavond en morgen is de bazar ook
geopend.
Nederlandsé verliezen
Van officiële zijde wordt medegedeeld,
dat de Nederlandse verliezen Maandag
bedroegen drie gesneuvelden en drie ge
wonden. Op Java en Sumatra moest tegen
infiltrerende benden worden opgetreden.
Verder werden verschillende Nederlandse
posten en patrouilles beschoten.
DISTRIBUTIENIEUWS
Donderdag is er gelegenheid tot het afhalen
van bonkaarten voedingsmiddelen en schoenen
bonnen te:
Haarlem (Vleeshal) Peu tot en met Pre.
Heemstede (Binnenweg 160) 9 tot 12.30 uur
restant R, 2 tot 4.30 uur S tot Scha.
Zandvoort (Haltestraat 4), letter K.
ff
C INDS 1 NOVEMBER is de minister
van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen voogd van „Japi". Dat is niet een
ouderloos jongetje dat onderwezen moet
worden in Kunsten en Wetenschappen,
maar een actie die poogt te voorzien in het
gebrek aan papier waaraan ons land labo
reert.
„Jeugdactie Papier Inzameling",
zoals de officiële naam luidt, bedpelt oud
papier te verzamelen, waaraan de onge
veer dertig papierfabrieken in ons land
dringend behoefte hebben. De minister
heeft, in overleg met zijn ambtgenoot van
economische zaken, besloten de j hele Ne
derlandse schooljeugd op te roepen om
mee te werken aan deze inzameling.
De actie staat onder auspiciën van het
Bureau Boekzaken van het ministerie en
ligt, voor zover de *practische uitvoering
betreft, in handen van de ondervakgroep
„Opkopers van Oude. Materialen en Afval
stoffen" en van de ondervakgroep „Groot
handel in Oud Papier", waarbij alle groot-
en kleinhandelaren in oud papier zijn aan
gesloten.
Deze landelijke organisatie bedoelt in de
plaats te treden van alle, al dan niet in
overleg met het ministerie gevoerde aoties.
De opbrengst van het papier ls uniform
voor het gehe'e land als volgt vastges^ld:
bont papier f 4.- per 100 kg. Couranten
boeken en tijdschriften f 8,- per 100
kg. Schrijfpapier (niet in s.iippers) f 9.-
per 100 kg.
Uit een premiefonds worden aan de
schólen, die gemiddeld per leerling over
de periode November 1947 t.m. April 1943
het meeste papier hebben ingezameld, pre
mies uitgekeerd. Deze premies, die de leer
lingen zullen stimuleren hun uiterste krach
ten in te spannen, zullen, in de vorm van
geldbedragen aan de scholen ter beschik
king worden gesteld.
Indien het geschatte minimum van 1 kg
oud papier per leerling per maand gedu
rende de periode November 1947 t.m. April
TaxiBei x 3 0 0 0
DAG EN NACHT
BLANK EN ZWART
Vele Amerikaanse negers gaan in de blanke bevolking op
Van onze correspondent te New York)
Het „blanke" Amerikaanse bloed is niet
zo zuiver meer als ras-zuiveraars wel zou
den wensen: meer dan twee millioen ne
gers hebben de „color-line" overschreden
en een wassende stroom van zwart bloed
mengt zich met het bloed der blanke be
volking.
De „color-line", de afscheiding tussen
blank en zwart, vormt echter een formi
dabele barrière, die niet met een sprong
genomen kan Worden. Alleen negers, die
in het bezit zijn van een zeer lichtbruine
huid en die de verdere uiterlijke kenteke
nen van het Negroide ras missen, kunnen
met succes over de linie sluipen en zich
voor blanke uitgegeven. Het is meestal het
economisch motief dat tot deze stap leidt:
de wens om een betrekking te krijgen of te
houden die alleen voor de blanke open
is. Soms is de reden een gemengd blank-
zwart huwelijk of een verhouding met een
blank meisje. De meeste huwelijken tussen
negers cn blanken tonen aan dat de man:
nelijke helft zwart en de vrouwelijke blank
is, waarbij de blanke vrouw haar weder
helft volgt in zijn negergemeenschap. Zij
tracht dan te poseren als negerin met lich
te huidskleur om op deze wijze aversie te
ontgaan van de meerderheid der negers
tegen deze vorm van een gemengd hu
welijk. Het is natuurlijk voor een blanke
een zesmaandse ople: ng gaat zorgen voor vrouw veel gemakkelijker om zich voor
zestig bekwame jongedames, die het ge- negerin uit te geven dan omgekeerd, om-
brek aan verplegend personeel mettertijd dat weinig blanken en zelfs negers ge
in Indonesië zullen aanvullen. neigd zijn om te veronderstellen, dat een
De heer Visser gaf onder meer een kort blanke zich voor een zwarte zou uitgeven
overzicht van het ontstaan van dit nieuwe indien hij of zij dit niet werkelijk is.
internaat, daarbij zijn dank aan de heer j Hoe weinig in aanzien de neger overigens
H. Cremer uitend, die het gebouw wel- is, blijkt het beste uit het feit dat een paar
willend voor dit doel aan de regering af- druppels zwart bloed voldoende zijn om
stond. Hij werd gevolgd door luitenant-
generaal M. Boerstra, die de meisjes er
voor waarschuwde., dat zij uit het paradijs
van Duin en Kruidberg op de harde aarde
van Indonesië zouden belanden, waar
slechts dienende liefde de moeilijkheden
zal kunnen overwinnen. Een rondgang
door het nieuw-ingerichte gebouw besloot
de officiële opening.
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 4 November 1947
BEVALLEN van een zoon: 1 Nov., P, J. A. M.
Govers—Cui'pers; C. Schotvanger—Mars; 3 Nov.
I. A. Humme—Heyligers: F. Logmans—Khook;
R. BuijsSchol te; T T. v Schravendijk—v.
Dijk; 4 Nov., H. C. Nijenhuis—Loogman.
BEVALLEN van een dochter: 1 Nov. G. W. M.
KooijGroskamp-, 3 Nov., H. Ran—Knol: M. C.
Boes—v. Waard. 2 d.; Jonkvr. E. H Rutgers—
Versluys; A. J. BomMooijekind; T. v. Loevezijn
Wie'.art.
OVERLEDEN: 2 Nov., A B. Scheltema—Alting.
90 j„ KI. Houtweg: M. L. Wlechmann, 11 j..
Kamper'.aan; A. Nauta—d. vos, 86 j., Mentawi-
straat; H Belles—Bos, 61 Vrouwehekstraat:
I Nov.. C. M E. Vissers—Ti)ssen. 62 j„ Verwulft;
R. Polak—v. Win, 58 j„ Helmlaan.
Agenda voor Haarlem
WOENSDAG 5 NOVEMBER
Sadsschouwburg: Jubileum Herman Bouber
,.De commensaal". 8 uur. Wesferhoutpark 1 A:
Voordracht dr. F. W. Zeylmans van Emmichoven
„Hel vraagstuk der reïncarnatie", 8 uur. Rc-
monstrantcnhuls: Psycho-syn these B. van der
Meer. 8 uur Paviljoenslaan 3: Nederlands Rode
Kruis, jaarvergadering. 0 uur. Palace: ..De sleu
tels van het Koninkrijk", alle leeft., 2,30, 6.30 en
9.15 uur. Luxor: „De Jantjes". 14 j., 2.30, 7.00 en
9.15 uur. City: „Gekooide Jeugd", alle leeft.,
2.15, 4.30, 7.00 en 0.15 uur. Spaarne: „De vrou
welijke farzan", tweede deel, 14 j„ 2.30, 7.00 en
9.15 uur Frans Hals: „Walvis in zicht", alle
leeft., 2.30, 7.00 en 9.15 uur. Rembrandt: „Acht
professoren en één meisje", 14 J„ 2.00, 4.15, 7.00
en 9.15 uur.
Gebouw Vereniging Vrijzinnig Hervormden:
bazar 2 tot 5,30 uur cn 7.30 tot 10 uur.
DONDERDAG'6 NOVEMBER
Stadsschouwburg: „Ballets des arts de Paris"
8 uur. Gem. Concertgebouw, piano-recital George
van Renesse, 8Nuur. Begijnhofkapel: Liederen-
avond Didi Sanders, 8 uur. Bioscopen: Middag
en avondvoorstellingen.
Gebouw Vereniging Vrijzinnig Hervormden:
bazar 2 tot 5.30 uur en 7.30 tot 10 uur.
iemand voor neger uitgemaakt te zien,
maar dat heel wat meer druppels blank
bloed een neger nog lang niet tot een
blanke maken. Indien iemand 15/16de
blank bloed heeft maar l/16de zwart bloed
en indien hij onder blanken wenst te le
ven, dan wordt zijn gehele leven geken
merkt door leugens en geheimhouding.
Vermenging gaat steeds verder.
ginnen. Wanneer zij dan bovendien nog
een taal aanleren, Italiaans, Spaans of
Portugees, dan wordt ontdekking wel zeer
moeilijk onder het mengelmoes van rassen
en volkeren, dat in de Verenigde Staten
leeft.
Anderen echter leiden in de ware zin
des woords een dubbel leven. Deze blanke
negers zoals zij genoemd worden, gedra
gen zich voor zover hun betrekking aan
gaat, als blanken, maar na gedane arbeid
keren zij 's avonds terug in hun zwarte
milieu. Zulke blanke negermeisjes kan
men vinden in de grote warenhuizen van
New York, Chicago of andere grote ste
den. Als negerin zouden zijnimmer ver
der komen dan een betrekking achter de
schermen, waar zij geen contact zouden
hebben met de blanke cliëntèle. Duizen
den van hen bezoeken cafés, restaurants
en andere oorden van vermaak, bestemd
voor de blanke, om op deze wijze meer
pret. betere kwaliteit voedsel, drank en
bediening te krijgen.
Vijf a
negers"
zes millioen „blanke
Sommige lichtgekleurde negers verbre
ken de banden met hun voormalige omge
ving en met hun eigen familie geheel. Zij
trekken naar een ander deel van het land
om dagr «en volkomen nieuw.-deven te be-
Naar raming zijn er thans in de Ver
enigde Staten tussen 5 en 6 millioen ver
onderstelde blanken, die enig negerbloed
in hun aderen hebben. Honderden pro
minente mannen en vrouwen, die als
blanken leven, zijn in werkelijkheid blan
ke negers. Maar velen van hen zijn hier
van volkomen onkundig aangezien de
bloedvermenging vele generaties terug
heeft plaats gehad. De geschiedenis van
een man die plotseling tot de ontdekking
komt dat hij gedeeltelijk zwart bloed
heeft, vormt het onderwerp van de laat
ste roman van Sinclair Lewis, „Kingsblood
Royal".
Natuurlijk bestaat er meer dan een
academische belangstelling alleen ten
aanzien van wat deze bloedvermenging
uiteindelijk voor de Verenigde Staten moet
betekenen. Er zijn verschillende onder
zoekers die van mening zijn, dat de neger
uiteindelijk geheel door het blanke ras zal
worden geabsorbeerd, gesteld althans dat
geen verdere immigratie plaats heeft.
Derhalve zou uiteindelijk een nieuw
Amerikaans ras ontstaan, iets donkerder
van kleur dan de huidige blanke bevol
king. De geschiedenis heeft geleerd, zeg-
rassen naast
elkaar leven, het zwakkere ras in dit
geval zonder twijfel de neger of ge
heel verdwijnt of in het sterkere opgaat.
Het sociologische- verschijnsel van de
zwarte, die een blanke wordt, heeft in dit
land al meer dan 200 jaar bestaan en het
zal de puristen nog wel een paar honderd
jaar bezig houden. Het juiste aantal van
diegenen, die negerbloed in hun aderen
hebben en die bij het volwassen worden
besluiten om zich los te maken uit hun
gekleurde wereld om verder tussen de
blanken te leven, is onbekend. Bevolkings
deskundigen echter hoewel beschikkend
over weinig statistisch materiaal schat
ten het aantal negers dat jaarlijks over de
color-line glijdt, tussen de 15.000 en 30.000:
onafhankelijke onderzoekers noemen cy-
fers tot 200.000 per jaar toe. Onderzoe
kingen hebben aangetoond dat de meeste
negergezinnen kennis hebben van een der
gelijk geval. In sommige gezinnen kende
men er dozijnen.
Negers, die zich als blanken uitgeven,
worden zelden „verraden" door hun voor
malige rasgenoten. Natuurlijk betreuren
negerkringen het wanneer de beste onder
hen uit de gelederen verdwijnen, omdat
uiteraard een vooraanstaande neger een
grote steunpilaar vormt in de strijd die zij
te voeren hebben tegen de rassendiscrimi
natie. Maar indien de persoon in kwestie
van mening is dat hij gelukkiger zal wor
den als blanke, dan wensen de meeste ne
gers hem succes en het beste. Diep in hun
binnenste hebben negers echter heimelijk
pret wanneer een van hen er in slaagt zich
als blanke uit te geven en op deze wijze
het zogenaamde superieure ras bij de neus
neemt.
Assimileringsmogelykheden.
Absorberingsproces in
volle gang.
Anthropologisch en sociaal is de neger
geabsorbeerd in Mexico en het proces is
in volle gang in sommige Zuid-Ameri
kaanse landen. In Amerika voert men
nogal eens aan dat in de 17de eeuw grote
aantallen negers door de blanke bevolking
van Engeland zijn geabsorbeerd zonder
een spoor achter te laten. Sarcasten in de
Verenigde Staten beweren zelfs, dat er
geen tien procent negers in de Verenigde
Staten zijn, die niet voor een deel blank
bloed in de aderen hebben.
Maar zij die zich verzetten tegen deze
absorptie-theorie, houden staande dat er
altijd een kleine kern van raszuivere ne
gers zal blijven bestaan óm de vloek van
Noach te moeten dragen. Bijbeldeskundi
gen beschouwen de negers als de afstam
melingen van Canaan en de vloek van
Noach is reeds gedurende eeuwen aange
haald als een goddelijke rechtvaardiging
van de slavernij.
KAPITEIN B. A. POTJER
ONDERSCHEIDEN.
Bij Koninklijk Besluit is bevorderd tot
Officier in de Orde van Oranje Nassau de
heer B. A, Potjer te Velsen, oud-gezagvoer
der van het m.s. „Oranje" van de Stoom
vaartmaatschappij .Nederland".
Veilig verkeer is ieders belang
Automobilisten
en motorrijders:
Rijd zoveel mogelijk rechts van de weg:
blijf niet nodeloos midden op de weg
„kleven".
Beheers Uw snelheid
Rijd niet vlak achter in dezelfde rich
ting rijdende motorrijtuigen.
Passeer nimmer bij wegkruisingen of op
plaatsen, waar het uitzicht niet vrij is.
Trams behoren rechts te worden inge
haald.
Alleen als rechts tussen de tram en
de zijkant van de weg niet voldoende
ruimte ts, mag een tram links worden
voorbijgereden.
Bedenk echter, dat dit een zeer ge
vaarlijke manoeuvre kan zijn.
Verkeersheuvels moeten rechts voorbij
gereden worden, tenzij daarop een
zuil met groene vlakken is geplaatst.
Geef tijdig een duidelijk teken als U
voornemens bent van richting le ver
anderen.
lVees voorzichtig bij het veranderen
van richting. Het geven van een teken
geeft geen recht op voorrang. Integen
deel: op dezelfde weg heeft het recht-
doorgaande verkeer, ook het lang
zame,voorrang boven het afbuigende
snelverkeer.
Bij nadering van een voorrangsweg
(hoofdverkeersweg) moet aan alle
andere r>erkeer, dat op die voorrangs
weg rijdt, voorrang worden verleend.
Bij verkeerslantaarns betekent ook het
gele licht „stop".
Pakeer niet binnen 10 m. vóór of voor
bij wegkruishigen of halteplaatsen van
een tram of autobus.
Wees uiterst voorzichtig bij achteruit
rijden en bij het openen der portieren.
Zorg by duisternis en mist voor een
goede voor- en achterverlichting. Het
rijden met een aiLto, zonder achter
licht, of met slechts één brandend
koplicht, is misdadig.
Pas op voor slipgevaar.
Stemmen bi] volmacht
Burgemeester en Wethouders van Haarlem
maken bekend, dat een kiezer. met inachtneming
van het ln de Kieswet bepaalde, bevoegd ls bij
volmacht te stemmen, indien zijn beroep of
werkzaamheden medebrengen, dat hij herhaal
delijk of althans gedurende het gedeelte van het
Jaar. waarin de stemming gewoonlijk valt.
werkzham pleegt te zijn buiten de gemeente, op
welker kiezeislijst hij voorkomt, mits zijn af
wezigheid. Indien hij gedurende het tijdvak of
de tijdvakken, waarin hij aldus werkzaam is,
één- of meermalen in die gemeente terugkomt,
in de regel telkens langer dan drie dagen duurt
Mede is, met inachtneming van het in de
Kieswet bepaalde bevoegd bij volmacht te stem
men de kiesgerechtigde echtgenote van hem,
die zelf al dan niet kiezer, voldoet aan de hier
boven genoemde voorwaarde, voorzover zij met
haar echtgenoot, in verband met zijn beroep of
werkzaamheden, afwezig pleegt te zijn.
De kiezerslijst wijst aan, welke kiezers be
voegd zijn bij volmacht te stemmen en voor
welke verkiezing zij daartoe bevoegd zijn.
De aanwijzing kan geschieden nadat de kiezer
een daartoe strekkend met redenen omkleed ver
zoekschrift aan het gemeentebestuur heeft inge
diend; de indiening moet plaats hebben vóór 1
Januari 1948. Formulieren voor de bedoelde ver
zoekschriften zijn ter gemeentesecretarie, afde
ling Bevolking en Verkiezingen, loket F, koste
loos voor de kiezers verkrijgbaar.
SCHEEPVAART
K. P M. Eerens. 4 Nov. te Batavia.
K N. S. M. Gordias. 2 Nov. van New Orleans
naar West-Indlë. Agamemnon. 3 Nov van New
York naar West-Indië. Sandwich. 2 Nov.
Norfolk; Philae. 2 Nov. te New York. Odysseus.
3 Nov te Tunis. Dundee. 3 Nov. van Amsterdam
naar. Harlingen. Marinier. 3 Nov. van Amster
dam naar Harlingen. Deo Duce, 3 Nov. te Am
sterdam. Ardek. 3 Nov. te Amsterdam Prima.
3 Nov. te Amsterdam. Breda. 3 Nov. te Curacao.
Hast 5, 4 Nov. le Aarhus. Roelf. 4 Nov van Ant
werpen naar Lelxoes. Omen. 3 Nov van Palllce
naar Amsterdam. Hercules. 3 Vïov. te Jaffa.
MIJ. NEDERLAND. Oranje, 30 Oct. van Ba
tavia naar Singapore. Johan de Witt. 3 Nov.
Mmikal eiland gepasseerd naar Sabang. Sumatra.
3 Nov. van Tandjong Pandang Lawak. 3 Nov. le
Port Said. Radja, 4 Nov. van Hamb. naar Am
sterdam.
VINKE EN CO. Willem Barendsz. 2 Nov. te
Kaapstad Brltsum, 3 Nov. 400 mijl ten ZW van
Lands End. Loppersum. 3 Nov te San Lorenzo.
Wlnsunt, 6 Nov te Ponta Delgada verwacht
K H L Eemland. 6 Nov. 13 uur te I.Jmul-
den verwacht.
Laatste posities Nederlandse passagiersschepen
Woensdag 5 November: Aldabi, Antwerpen—Rio
de Janeiro, passeerde 4 Nov. Flnisterre. Cottlca.
6 Nov. van Paramaribo te IJmuiden verwacht.
Indrapoera, JavaRotterdam, passeerde 4 Nov.
Mlnicoy. Kota Agoeng, Rotterdam—Java. pas
seerde 4 Nov. Dungeness. Kota Baroe. Java-
Rotterdam passeerde 4 Nov Finistcrre Kota
Inten, Java—Rotterdam, passeerde 4 Nov. Fl
nisterre. Nieuw Holland, Amsterdam—Java, 5
Nov. ie Algiers. Sloterdijk, Java—Rotterdam,
passeerde 4 Nov, Kreta.
1948 wordt bereikt, dan zal de hoogstel
premie 5000 gulden bedragen. Verder heb-
ben de uitgevers in Nederland nog enige i
tientallen boeken en abonnementen op
tijdschriften gratis ter beschikking gesteld.
Deze schenkingen zullen per kwartaal wor
den verdeeld onder de scholen, welker
leerlingen gemiddeld de beste prestaties
over een kwartaal hebben geleverd.
Zaterdag 8 November, na het nieuws van
20 uur, zal de minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, dr. Jos. J.
Gielen over beide zenders een rede houden
over de Jeugd-Actie Papier Inzhmeling
J.A.P.I.).
Wanneer serviespunten?
Klacht van een
wanhopige huismoeder
Een huismoeder uit Haarlem-Noord
schrijft ons:
„Mijn gezin bestaat uit man, vrouw en
4 kinderen van 1 tot 6 jaar. In November
is nummer 5 te verwachten. Is er moge
lijkheid om in aanmerking te komen voor
extra serviespunten? Ons gehele servies
bestaat uit 2 borden en 1 kopje.' Verder
behelpen wij ons met ijzeren borden en
kopjes. Als er nu een zuster in mijn gezin
komt helpen, schaam ik mij. omdat
ik niet weet waarvan zij moet eten en
drinken.
Bij de Distributiedienst werd mij ge
zegd, dat voor extra punten alleen in aan
merking komen personen die na Septem
ber 1944 gehuwd zijn. Daar val ik dus bui
ten. De laatste keer dat er serviespunten
gegeven zijn was verleden jaar Juni of
Juli. maar slechts 2 punten per kind, vol
wassenen kwamen niet in aanmerking.
Toen ons jongste kind geboren werd.
September 1946. waren er geen servies
punten op de babykaart.
Men kan niet zeggen dat er geen ser
viesgoed is, de winkels staan er vol mee.
Het wachten is op punten-aanwijzing of
vrijgeving. Maar geen van beide komt.
Verleden jaar kreeg ik als aanstaan^
de moeders 19 punten' voor keukengerei,
■maar nu is dit vrij. Waarom geven ze ons
nu niet 19 of 20 punten voor serviesgoed?
Vele moeder zitten met dezelfde puzzle".
Op het Distributiekantoor te Haarlem
bevestigde men ons, dat met deze a.s.
moeder gehandeld is volgens de voorschrif
ten. Deze laten niet toe haar extra ser
viespunten te geven, ook al worden haar
'moeilijkheden volkomen begrepen. Er zijn
evenwel zeer veel "huisgezinnen die in de
zelfde droeve omstandigheden verkeren
wat het serviesgoed betreft. De moeilijk
heid is dat er nog geen voldoende voor
raad is om nieuwe punten aan te wijzen.
Vooral gezinnen die in de oorlog ge
vormd zijn zitten met gr^te zorgen. Zij
zijn met een tekort begonnen en komen
daar niet. uit. Als er een paartje trouwt
krijgt het slechts 35 punten voor servies
goed. Voor een kop en schotel moeten 2
punten gegeven worden voor een bord 3.
Elk begrijpt dat er in zo'n geval van ser
viezen kopen geen sprake is.
Vooral gezinnen waar vele kinderen zijn
en waar natuurlijk wel eens wat gebroken
wordt hebben een groot tekort. Daar moet
men zich dan ook algemeen behelpen met
aluminium borden et\ bekertjes.
Tot zover de Distributiedienst. Er zou
inderdaad veel voor te zeggen zijn. om
op de tfabykaart, inplaats van de vroegere
19 punten voor keukengerei die vroeger
gegeven wei-den, nu wat punten voor ser
viesgoed beschikbaar te stellen. Deze be
slissing ligt by het Centraal Distributie
kantoor en wordt natuurlijk beïnvloed
door de aanwezige voorraad.
Levenslang; geëist tegen Maniu
De openbare aanklager eiste gisteren de
maximum straf voor de 75-jarige Roe
meense boerenleider. Maniu, die terecht-
stond wegens samenzwering tegen de staat.
De maximumstraf is levenlange dwang
arbeid. Men verwacht dat heden vonnis
zal gewezen worden, meldt United Press.
In zijn requisitoir verklaarde de aankla-
t ger. dat Maniu aan het hoofd stond van
een samenzwering, zowel in het binnen-
I air buitenland, bewegingen organiseerde
om de Roemeense regering omver te wer
pen en geheime documenten en waarde
volle inlichtingen verstrekte aan een
vreemde mogendheid.
De verdediger van Maniu bracht naar
vuren, dat de aanklagers er niet in waren
geslaagd hun beschuldigingen met bewij
zen te staven en dat Maniu alleen maar de
verantwoordelijkheid op zich genomen had
om zijn vrienden te helpen.
Fruit bewaren moet met
zorg gebeuren
Het voorlichtingsbureau van de voedings
raad schrijft: Het is misschien wel een oud
instinct, dat ons aanzet om voor de onher
bergzame wintermaanden een voorraadje
in huis te nemen. In ieder geval heeft dit
„hamsteren" nog steeds zin voor artikelen,
die in de winter niet te koop of duur z.ijn,
zoals appelen' en peren. Maar dan moet er
wel een koele, doch vorstvrije plaats in
huis zijn. waar men de vruchten kan op
slaan Het mag daar bovendien niet te
vochtig zijn, met het oog op schimmelen of
rotten. Is de lucht er te droog, dan worden
de Vruchten rimpelig, hetgeen evenwel
meer aan het uiterlijk, dan aan de smaak
afdoet.
Beschikt men over een kelder, dan kan
men daar het beste de vruchten leggen op
speciale rekken, een eindje van elkaar af.
Af en toe keert men ze dan eens om.
Is er alleen een zolder beschikbaar, dan
moeten de appelen en peren naast elkaar
(liefst niet tegen elkaar aan) op kranten
worden gelegd. Bij vorst dienen de vruch
ten met karton, stroo of kranten afgedekt
te worden. Ook hier geldt: geregeld con
troleren en omdraaien.
Natuurlijk slaat men alleen gave vruch
ten op. Maar ook niet alle soorten appelen
en peren zjjn te bewaren. Enkele appel
soorten, die geschikt ziin om voor de win
ter in te slaan zyn: Cox Orange pippin,
SterapDel. Notarisappel, Goudreinet. Jona
than. Bellefleur. Present van Engeland.
Bewaarbare perensoorten ziin o.a.: Com-
tcsse de Paris, Beurré Hardv, Beurré d'An-
jou.
99
Mjjn hond is een twijfelachtige hond-
Een dier met allerlei duistere neigingen,
behalve die der gehoorzaamheid. Wanneer
men met hem wandelt in de overgebleven
dreven onzer gemeente, dan is hij de helft
van de tijd ondergedoken in het struweel,
om dan plotseling met een triomfantelijk
gelaat uit een misplaatste bunker te ko
men, de staart wapperend gelijk een vaan.
en een lege huls in de bek, ten teken, dat
ook een hond graag gevaarlijke zaken
ver7.amelt.
Maar de wandeling van gisteren ging
niet langs bunkers, wat hier héést on
mogelijk is. De wandeling ging langs sport
velden, waar montere meiskes achter een
bal aandraafden en er met onbegrijpelijke
willekeur op los sloegen De omstanders
onthulden, dat het een hockeywedstrijd
voor aspiranten was en ik bleef staan.
Omdat ik in de grond zeer sportief ben en
al die witte jurkjes zo aardig tegen het
groen stonden.
De hond lapte de aspiranten echter aan
zijn zolen en onderzocht de mogelijkheden
van de omgeving met kennersneus.
Terwijl een meisje met een harde klap
de bal tegen een ander meisje aansloeg,
een man op een fluitje blies en de mede
lijdende tranen mij in de ogen schoten,
weerklonk door de stille middag kakelende
en onverwachte bijval van naar schatting
vjjftien hoenders.
Vermoedelijk wegens die rake tik, dacht
ik, maar toen de schelle kreet van mijn
zwarte viervoeter bovendien door de bos-
sages ketste, werd de twijfel over de spor
tiviteit der kippen groter, temeer omdat
het gekakel een ondertoon van doodsangst
bezat.
Als een baardige zwarte duivel, alle be
schikbare haren overeind, koerste de hond
op dat moment uit het kreupelhout, in de
bek de slap hangende en ogenschijnlijk
ontzielde kop van een kip met het zwaar
geteisterde en vrijwel ontvederde kippen-
lichaam er nog aan vast.
Aangezien het de kip van een vlakbij
gevestigde autoriteit was, wurmde ik met
bevende vingers het warme stukje hoen
der uit de hond, keek hem bestraffend aan
en droeg de kip met zorg naar haar basis
terug.
In mijn inwendige glom evenwel de ge
rechtvaardigde trots van een jachthond-
bezitter, die zijn vrouw een patrijs kan
tonen en zich beroemen mag op de tref
zekerheid van zijn geweer en de apporteer-
kwaliteiten van de viervoeter Dat was me
eventjes een hond, die bastaard van ons
De autoriteit deed open en keek van de
sidderende kip naar mijn benepen ge
stalte. „Meneer" begon hij. „Meneer" zei
ik.
dat is de derde keer, dat die ver
wenste bl:nde kip terugkomt, meneer;
scheer u weg meneer met dat misbaksel!"
Nu kan ik eei kippenstapel beginnen De
stammoeder is blind en loopt rond als
had zij m het geheel geen kop.
Maar het vertrouwen in mijn hond is
deerlijk geknakt; een kippige kip is geen
glorierijke buit, zelfs niet voor een twij
felachtige bastaard. J. F.
AMSTERDAMSCHE RIJTUIG MIJ.
Heemstede
NIWIN verjaardagspakket
Het NIWIN-comité heeft de mogelijkheid
opengesteld, aan de militairen ln Indlë op hun
verjaardag »en spectaal pakket Ie sturen De
samenstelling van het pakket wordt geheel aan
de afzenders overgelaten, echter mogen geen aan
bederf onderhevige artikelen worden verzonden.
Het materiaal is te koop bij het kantoor van de
Twentse Bank. Binnenweg 7. Er wordt aan
herinnerd, dat het pakket uiterlijk drie maanden
voor de datum van de verjaardag aan het plaat
selijk postkantoor moet worden afgeleverd.
FILM
„Het onsterfelijke leven"
Onder de titel „Het onsterfelijke leven" brengt
de Nationale Monumenten Commissie ln de ko
mende maanden een drietal filmpjes In de cir
culatie die elk een maximum tijdsduur van vijf
minuten hebben en laten zien wat door de oorlog
gespaard bleef. Zij zullen in de bioscoop voor
programma's worden opgenopten. Het eerste
filmpje, dat begin November in 35 Nederlandse
bioscopen zal draalen. behandelt de schoonheid
van hei land. Het tweede en derde, die begin
December en begin Januari uit zullen komen,
behandelen de arbeid en de cultuur in ons land.
Rudl Hornecker was de regisseur.
BINNENLAND
Ambtenaren van de prijsbeheerslng hebben
proces-verba^ opgemaakt tegen dc hóteller S
eigenaar van een groot hótel te Hilversum, dte
voor enkele tienduizenden guldens aan zwarte
levensmiddelen had ingekocht, onder andere 200
kg. vlees en 100 pond boter per maand. Ook de
leveranciers zijn bekeurd
BU de afbraak van de zwaar beschadigde
kerk te Maasbracht is de 27-jarlge Van R„ af
komstig uit Roosendaal, door een vallende steen
massa op slag gedood.
De Alkmaarse rechtbank veroordeelde de 25-
Jarige typograaf H. C, van den B. uit Hoorn,
wegens bigamie tot een geldboete van 2000
gulden subsidiair drie maanden hechtenis. Er
was drie maanden gevangenisstraf tegen hem
geëist
Verpozingsconcert. Minister Gielen heeft ln
het gebouw van Kunsten en Wetenschappen in
Den Haag de eerste serie verpozingsconcerten
van het Residentieorkest geopend.
De bedoeling dezer concerten is hoofd- en
handarbeiders tijdens het middaguur door mid
del van symphonische muziek artistiek verant
woorde verstrooiing te bieden. De minister
hoopte dat dit voorbeeld andere steden ln Ne
derland tot navolging zou prikkelen. Voor deze
uitvoering, die kwart voor één begon cn precies
half twee eindigde, bestond grote officiële be
langstelling. In de bestuurslogc werden opge
merkt minister Jonkman, de Commissaris der
Koningin in Zuidholland en ^burgemeester en
wethouders van 's Gravcnhage.
HAARLEM EN OMGEVING
Candldaat J. Berger te Heemstede is beroe
pen als predikant bij de Gereformeerde Kerk
van Colijnsplaat.
Ds. F. D. Emous uit Badhoevedorp komt
voor op het drietal voor predikant bij de Ned.
Herv Gemeente te Amsterdam (buurtgemeento
Noord-West).
Ds. D. H. Biesma tc Drogeham ls beroepen bij
de Chr. Gerei. Kerk van Aalsmeer.
Door de stads-blbllotheek en leeszaal van
Haarlem werden In October aan de Prinsenhof-
bibliotheek uitgeleend 11.962 werken, aan het
filiaal 4465 werken, tezamen 18.427 werken (v J.
17 251), waarvan 637 van de Muziekbibliotheek.
De instellingen werden bezocht door 4417 en 438
bezoekers en bezoeksters, tezamen 4950 (vj, 4484).
Amsterdamse Beurs
Slotkners
Heden
gisteren
14i uur
Koninkjijke OUe.
453
450
293
290
373
37344
171
168*4
Nederlandse Ford
398
Nederlandse Kabel
300
290
Calvé certificaten
175%
175*4
Scheepvaart-Unie
18944
187
Holl.-Amerika Lijn
186
182
Deli Maatschappij
172*4
166
H. V. A
238%
23614
A'dam Rubber
167
164
Ned. Handel My.
143%
144'4
N.-I. Handelsbank
108 *4
107
Büliton My II.
399
409
