c
J
De visie van gouverneur Brons
op deSurinaamse „staatsgreep"
Beheersinstituut onder controle
Is in Haarlem ook zolderruimte
voor bewoning geschikt te maken?
Sportprogramma's
voor Zondag
Wereldnieuws
VRIJDAG 5 DECEMBER 1947
HAARLEMS DAGBLAD
Rassenonderscheid is er niet vreemd aan
(Van onze correspondent)
Gouverneur Brons heeft de Surinaamse
Staten een voorlopig antwoord verstrekt
op het verzoek om inlichtingen over de
vstaatsgreep" in dit gebiedsdeel. Hangende
het inmiddels door de rechter-commissaris
aangevangen onderzoek, acht de Land
voogd het niet wenselijk reeds nu volledig
op de kwestie in te gaan. Omtrent „de
aanleidende oorzaak, welke men heeft
menen te moeten aangeven", is hij even
wel bereid de Surinaamse Staten inlichtin
gen te geven. Volgens zijn onderhavige
brief is de ontevredenheid van de betrok
ken oorlogsvrijwilligers en kanonniers (in
Suriname ..gunners" geheten) gebaseerd op
de volgende klachten:
1. Op schepen, waarop de Surinaamse
militairen voeren, zou rassenonderscheid
zijn voorgekomen, met dien verstande, dat
de kleurlingen een mindere behandeling
ondergingen dan de blanken (o.a. op de
„Kotha Gedeh");
2. Trage en onvoldoende afwikkeling
van de vorderingen, die de „gunners" op
de verschillende scheepvaartmaatschap
pijen. in welker dienst zij hadden gevaren,
beweerden te hebben.
3. De moeilijkheden, welke de militai
ren, na hun terugkeer uit Indonesië, onder
vonden om aan de slag te komen;
4. De trage afdoening van vorderingen,
waarop de betrokkenen beweren recht te
hebben krachtens hun dienstneming in het
Ned. Indisch leger;
5. Uitoefening van dwang op de mili
tairen om veelal tegen hun wens in
naar Suriname terug te keren.
dat-niet alle militairen zich bij deze dienst
lieten registreren.)
De klacht van een aantal oorlogsvrijwil
ligers, dat zij ten onrechte naar Suriname
zijn teruggezonden, acht de Ned. Indische
regering, waarmede contact werd opgeno
men. ongegrond, „aangezien niemand op
het ogenblik der terugzending in Australië
de beschikking had over een verblijfsver
gunning". De Gouverneur heeft de minister
van Overzeese Gebiedsdelen met klem ver
zocht deze aangelegenheid te doen onder
zoeken, aangezien hij zich niet aan de
indruk kan onttrekken, dat er waarheid
schuilt in de beweringen der klagers, dat
hun geen enkele keus werd gelaten. Inte
ressant is nog te weten, dat het links ge
oriënteerde Venezolaanse blad „El Nacio-
nal" een artikel aan de staatsgreep heeft
gewijd, waarin de redactie het betreurt,
dat deze poging niet gelukt is.
Rattenbestrijding
De rattenbevolking van Nederland wordt
op zes millioen dieren geschat. Binnenkort
hoopt men dit aantal tot drie millioen terug
te brengen. Op 15 December begint name
lijk een landelijke actie ter bestrijding van
deze schadelijke knaagdieren. Zij zal wor
den uitgevoerd door gemeentelijke bestrij-
dingsploegen, welke door de Plantenziekte-
kundige Dienst te Wageningen zijn opge
leid. De verdelging der ratten geschiedt
met stukjes brood, welke een conserverings
middel en een extract van de zeeajuin be
vatten. Knaagdieren, die er van eten, gaan
dood, voor huisdieren en mensen is het
middel ongevaarlijk.
HOOFDREDACTEUR VAN „DE NIEUWE
POST" VEROORDEELD.
De rechtbank te Amsterdam heeft uit
spraak gedaan in de zaak tegen de 38-
jarige hoofdredacteur van het weekblad
„De Nieuwe Post", L. A. R. L. Wegens
zich in het openbaar in geschrift in be
ledigende vorm uitlaten over het open
baar gezag werd de heer R. veroordeeld
tot een boete van 500.subsidiair een
maand gevangenisstraf.
TWEEDE KAMER
P.R.A.C.'s worden
Gouverneur
van de hand.
Ust klachten
Tn zijn ajitwoord aan de Staten wijst
de Gouverneur de eerste vier klachten
van de hand. Aan de kwestie van het ras
senonderscheid kon door hem weinig ver
anderd worden, vooral omdat deze moei
lijkheden pas na terugkeer der militairen
ter kennis van het Bestuur werden ge
bracht. Met de minister van Overzeese
Gebiedsdelen werd over deze aangelegen
heid gecorrespondeerd, waarop tenslotte
een ..in het licht der omstandigheden" be
vredigend antwoord werd ontvangen,
waarvan de inhoud aan de Surinaamse
Bord van Oorlogsveteranen werd meege
deeld.
..Onaangenamer en ingewikkelder" acht
Gouverneur Brons de kwestie van de af
wikkeling der vorderingen, waarbij hij
echter vooropstelt, dat de afrekening ge
heel buiten het Surinaamse gouvernement
om had behoren te geschieden, en wel door
cp vertegenwoordiger van de Netherland
Shipping en Trading Company, i.e. de
agent van de Kon. Ned. Stoomvaart Mii
te Paramaribo. Uit waardering voor de
prestaties van de Surinaamse oorlogsvrij
willigers en kannoniers. besloot het Gou
vernement echter onverplicht zijn bemid
deling te verlenen en gaf het de terug
gekeerden een voorschot van vijftig pro
cent op hun vorderingen met een maxi
mum van tweehonderd gulden. In totaal
werd aan voorschotten een bedrag van
7913 gulden uitgekeerd. Inmiddels kreeg
het Gouvernement 2368.01 gulden terugbe
taald. zodat een bedrag van 5544.99 on-
verrekend is gebleven.
Vakcursussen georganiseerd.
Ter oplossing van het arbeidsprobleem
werden vakcursussen in het leven geroe
pen. waarvoor een belangrijk bedrag werd
uitgetrokken. Mede op grond van ver
schillende andere financiële uitkeringen
(toelagen, doorbetaalde soldij) bestaat er,
naar mening van het bestuur, weinig aan
leiding voor de klacht der oorlogsvrijwil
ligers. in totaal 165, dat er voor hen door
het Gouvernement niets is gedaan.
Een achttal hunner staat nog bij de
dienst der Arbeidsbemiddeling als werk
loos ingeschreven. (Hierbij zij opgemerkt,
opgeheven
(Van onze parlementaire redacteur)
Er waren gisteren bij de afdeling bij
zondere rechtspleging en ook met betrek
king tot het Beheersinstituut zeer ernstige
zaken in de Kamer aan de orde.
Mr. Stokvis (Comm.en de heer
Sc heps (Arbeid) vreesden, dat er wel
licht'respectievelijk voor politieke delin
quenten en voor economische collaborateurs
redenen zouden zijn om een vreugdedans
uit te voeren. Maar de minister gaf te ken
nen, dat daartoe heus geen aanleiding zou
bestaan, want hij was niet van plan om via
in vrijheid te verrichten arbeidsplicht tot
massale vrijlating van politieke delinquen
ten over te gaan. De beduchtheid van de
heer Scheps, dat vooral grote economische
collaborateurs straks hun blijd^hap zou
den kunnen uiten doordat met"! Juli aan
het instructiewerk van de P.R.A.C.'s een
einde zal komen, bleek eveneens ongegrond.
Met nadruk verzekerde Zijne Excellentie,
allerminst de bedoeling te hebben en
volgens hem was dit tot dusverre ook wel
gebleken de kleintjes te pakken en de
groten te laten ontsnappen. Tenslotte moet
er ook aan dit deel van de bijzondere rechts
pleging en wat daaraan verwant is na drie
jaar een einde komen, doch men kan er
staat op maken, dat wanneer na genoemde
datum nog enige ernstige economische col
laboratie aan het licht zou treden er wel
degelijk een vervolging ingesteld zal wor
den.
Volgens mr. Stokvis had de bewindsman
zich een volleerd hogeschoolrijder van het
stokpaardje der barmhartigheid getoond,
waartegen over deze de cqmmunistische af
gevaardigde antwoordde, dat hij van heel
■at grotere behendigheid blijk had gege
ven door in zeer korte tijd van het paard
der barmhartigheid hier dacht de minis
ter aan het door hem allerminst gedeelde
Publicatie gevraagd
van het rapport-Cleveringa
Het Eerste-Kamerlid mr. G. J. van Heu-
ven Goedhart heeft aan de minister van
Buitenlandse Zaken de volgende vragen
schriftelijk gesteld:
Is het de minister bekend, dat de open
baarmaking van het rapport der commis-
sie-Vorrink inzake de verzorging van
krijgsgevangenen en politieke gevangenen
met pakketten door regerings- en Rode
Kruis-instanties gedurende de bezetting
geleid heeft tot verontrusting ten aanzien
van de inhoud van het rapport der Com-
missie-Cleveringa. dat grotendeels dezelfde
materie en de gestie van dezelfde perso
nen behandelt?
Is de minister niet van oordeel, dat zo
wel deze verontrusting als redenen van
algemeen democratische aard het ten zeer
ste wenselijk maken, dat het rapport der
commissie-Cleveringa wordt gepubliceerd?
Zo ja, is de minister dan bereid, de open
baarmaking van het rapport der commis
sie-Cleveringa te bevorderen?
De radio geeft Zaterdag
HILVERSUM T. 301.S M.
7.00 8 00 16.00. 20 00 en 23.00 uur Nieuws. 7.15
Gymnastiek. 7.30 Platen. 8.15 Sylvestri-kwartet.
8.35 Platen. 9,30 Symphonische muziek. 10.00 Mor-
gewljdlng 10.20 Feuilleton. 10.35 Zang en piano.
10.55 Voor arbeiders in continubedrijven. 12.30
Weerbericht. 12.33 Orgel. 13.00 Strijdkrachten-
programma. 13.30 MJllersextet. 14.00 A. J. C-
ultzending. 14.15 Harmonie-orkesten. 15.00 Lezing.
15.15 Gevraagde platen. 16.15 Kleinkunst. 16.45
Om en bij de 20. 17.15 Volksconcert. 18.15 Sport-
praatje. 18.30 Strijdkrachtenprogramma. 19.00
Werken van Fauré en Debussy. 19.30 Voor de
jeugd. 20.08 Dingen van de dag. 20.15 De noten
kraker. 21.15 Socialistisch commentaar, 21.30
Weekendorkest. 22.00 Luisterspel „Adriaan en
Olivier". 22.35 .Tango-rumba-orkest. 23.15 Hobby
hoek. 23 30 Platen.
HILVERSUM II, 414.5 M., 218 M. cn 1875 M.
7.00. 8 00, 13.00. 19.00, 29.00 en 23.00 uur Nieuws.
7.15 Platen. 7.30 Gebed. 7.45 Koorzang. 8.15 Platen.
9 10 Weense walsen. 9.35 Mozart en Reger. 10.00
Voor kleuters. 10.15 Platen, 11 00 Ziekenbezoek,
12 00 Angelus. 12.00 Piano. 12.30 Weerbericht. 12.33
Dansorkest. 12.55 Zonnewijzer. 13.15 Welk boekT.
13.20 Dansorkest. 13,40 Filmpraatje. 13.50 St. Nico-
laaslledjes. 14.00 Toneelpraatje. 14.20 Engelse les.
14.40 Platen. 15.00 Voor jongeren. 15.15 Zang en
piano. 15.45 Kiosk. 16.00 Platen. 16.20 Naar breder
vlucht. 16.30 Gregoriaans. 17.00 De Wigwam. 18.00
Negerliedjes. 16.15 Weekoverzicht. 18 30 Luister
spel ..Lord Jumpatlt". 19.20 Metropole-orkest.
19 45 Banden die binden. 19.55 Orgel. 20.05 Actua
liteiten 20.12 De gewone man. 20.20 Hoe heet
deze plaat. 20.30 Lichtbaken. 21.00 Morgen is het
Zondag. 31.40 „Een koets vol verhalen", 22.10
Weeleend-serenade. 22 40 De Van Rooyens. 10.45
Güövtti. 23.13 Sympliouische muziek.
De journalist C. K. Elout
overleden
Te Wassenaar is in de leeftijd van 77 jaar
overleden de hekende Kamerverslaggever
„Hoefijzer-correspondent" van het Al
gemeen Handelsblad, de heer C. K. Elout.
De heer Elout was van 1891 tot 1901
redacteur van het Algemeen Handelsblad
te Amsterdam en van 1901 tot 1936 redac
teur van dit blad*te 's-Gravenhage. Zijn
artikelen en Kameroverzichten, voordien
van zijn hoefijzer-kenteken, werden in
brede kring gelezen. Hij maakte voor zijn
blad reizen naar Indië en Zuid-Amerika.
Van 1936 af was hij ook als kunstcriticus
werkzaam.
De "heer Elout was vele jaren bestuurs
lid van de Nederlandse Journalisten Kring.
De teraardebestelling geschiedt Maandag
om half vier op de begraafplaats aan de
Kerkhoflaan in Den Haag.
Woensdag sneuvelden
zeven Nederlanders
Volgens tot dusver ontvangen berichten
bedroegen de verliezen in Indonesië op 3
December zeven gesneuvelden en vijftien
gewonden. Op Java en Sumatra zijn tal
rijke gevechten geleverd tegen Nederlandse
posten en patrouilles. In het grensgebied
van West-Java (bij Bantam) kregen Ne
derlandse patrouilles ten Noordwesten van
Tangerang, ten Noordoosten van Tjoeroeg
en ten Zuiden van Leuwilang contact met
republikeinse strijdgroepen. Republikein
se strijdgroepen, die ten Zuid-Oosten van
Tjoeroeg waren binnengedrongen, zijn
verdreven. In de grensgebieden van Mid-
den-Java ten Zuiden van Weleri en nabij
Ambarawa zijn enige benden verdreven,
evenals in het grensgebied van Noord-
Sumatra ten Westen van Merak.
standpunt van mr. Stokvis, dat N.S.K.K.'ers
en brood-N.S.B.'ers eigenlijk geen erger
lijke landverraders zijn op het paard
van de gestrengheid over te springen. Dit
laatste sloeg dan op de critiek op het gratie
beleid.
„Gij moet het paard van de gerechtig
heid berijden met de teugels van de barm
hartigheid in de hand," riep de heer Scheps
de minister toe om voorts te beweren, dat
deze, door telkens van teugels te verwis
selen, van zijn ros was afgeduikeld en een
eind door de circus-piste was meegesleept.
Een motie-Scheps ter voortduring van
de P.R.A.C.'s verwierp de Kamer met 44
25: alleen de communisten, de aanwezige
leden van de P. v. d. A. op twee na en een
deel van de Anti-Revolutionnairen hadden
voorgestemd.
Erg overtuigend was de minister niet,
toen hij uiteenzette hoe het komt, dat men
in ons land oorlogsmisdadigers als Wimmer,
Fischböck en Ritterbusch op het ogenblik
nog steeds niet voor onze eigen rechters
kan brengen. Evenmin vonden we hem
sterk in zijn verklaring over de arrestatie
van de heer Asscher en prof. Cohen, eens
voormannen van de Joodse Raad. Mr. Sik
kel had als grond voor die arrestatie aan
gevoerd, dat zulks geschiedde in het belang
van het onderzoek, welk standpunt door de
bewindsman werd goedgekeurd. Zodra het
onderzoek ver genoeg gevorderd is (en dat
zou vermoedelijk nog deze week zijn) komt
er een einde aan die detentie.
Verder regende het klachten over tal van
misbruiken vanwege het Beheersinstituut
aan de dag gelegd. De minister nam de
topleiding in bescherming en schreef zekere
uitwassen aan lager personeel van deze
crisis-instelling toe. Maar mej. mr. Tendeloo
(Arbeid) achtte het onvoldoende, dat er
niet meer gelegenheid tot klagen over een
dergelijk optreden bestaat en dat er niet
meer toezicht is. Een daartoe strekkende
motie, waarvoor de minister in zijn hart
niet veel voelde, ging er zonder hoofdelijke
stemming door, wat insgelijks met zijn
begroting en met het wetsontwerp gebeur
de, waardoor het Beheersinstituut en de
Bijzondere Gerechtshoven onder meer de
bevoegdheid krijgen het beheer over land-
verraderlijk vermogen te doen eindigen.
Aan he't slot van de middag vormde er
zich een ongebruikelijk „eenheidsfront":
mèt de heer Schouten (A.R.) verzetten
zich de heer Hoogcarspel (Comm.) en
mr. J o e k e s (Arbeid), tegen het voorstel
van de centrale sectie, door de president
verdedigd, om reeds op 12 December het
wetsontwerp inzake de herziening van de
staatsinrichting van de West in de afdelin
gen te onderzoeken. Zulk een overhaasting
in de begrotingstijd, welke aan de leden
onvoldoende gelegenheid biedt een derge
lijke materie zo snel te bestuderen, achtten
zij uit den boze. En dus zal het nu wel wat
later worden.
„Van je vrienden in
Eindhoven, Holland"
Het Engelse blad Daily Herald vertelt
een merkwaardig geval van geheugen
verlies, dat een 24-jarige typiste te Ply
mouth overkwam. Zij viel tijdens een
bioscoopvoorstelling in slaap en ontwaakte
met de gewaarwording, dat zij haar adres
en naam niet meer wist. Zij belde in een
telefooncel de politie op, die haar afhaalde
en naar het bureau vervoerde. In haar tas
werd een cigarettenkoker aangetroffen
met de inscriptie: „Van je vrienden in
Eindhoven, Holland". Verder vond men
geen aanwijzingen omtrent haar identi
teit, doch met behulp van deze inscriptie
werd per radio-oproep de moeder van het
meisje opgespoord. Het bleek dat de typiste
Joan Wallace heette en tijdens de obrlog
als ATS in Nederland en Eindhoven was
geweest.
De doktoren stonden machteloos bij dit
geval van geheugenstoornis, doch ver
wachtten dat de tijd heilzaam zou werken
eq het meisje langzamerhand haar geheu
gen zou teruggeven.
Opinies van de directeuren van Openbare
Werken en Bouw- en Woningtoezicht
Ir. A. Ingwersen heeft in Elseviers week
blad het denkbeeld gelanceerd om zolders
te gebruiken voor woonruimte. Hij heeft
in het bijzonder het oog op Amsterdam
waar vele huizen zijn met platte daken,
die alleen voor het aanzien een stukje
schuin dak hebben. Zonder veel kosten en
met weinig materialen kunnen de gevels
opgetrokken worden, waardoor een hele
étage voor bewoning gewonnen wordt, in
ruil voor een zolder die nu veelal niet ge
bruikt wordt.
Dit denkbeeld heeft zo zei ons ir. M.
H. Maas, directeur van Openbare Werken
voor Amsterdam en wellicht ook voor
enkele andere grote steden ongetwijfeld
waarde. In Amsterdam zijn namelijk veel
percelen die voor zo'n verbouwing in aan
merking komen. Bovendien verwacht ik
van het optrekken dezer huizen geen ver
slechtering van het Amsterdamse stads
beeld, misschien zou het zelfs een ver
betering jcunnen geven. Maar als' men mij
vraagt of dit denkbeeld ook in Haarlem
te verwezenlijken zou zijn, moet mijn ant
woord ontkennend zijn. Allereerst zijn hier
z;eer weinig huizen van het beoogde type.
Indien wij de enkele die er zijn, zouden
gaan optrekken, zou dat ongetwijfeld ons
stadsbeeld ernstig schaden. De Amster
damse huizen zijn namelijk veel ji°ger
dan in Haarlem en daardoor is het aanzien
der platte daken ook heel anders. In Am
sterdam vindt men vrijwel uitsluitend
étagewoningen, tèrwijl in Haarlem de
eengezinsbewoning overheersend is, het
aantal' huizen met bovenwoningen bepaalt
zich tot slechts 10 procent.
Wij zouden in Haarlem een oplossing
langs een andere weg moeten zoeken en
alleen door interne verbouwingen
naar willen streven om zolders, die nu
ongebruikt zijn, in behoorlijke woon
ruimte te veranderen. Natuurlijk zou
den dan meer dakkapellen gemaakt
moeten worden en in verschillende
gevallen zullen die vermoedelijk wat
groot van opzet zijn, maar dat zal het stads
beeld niet ernstig benadelen. Bovendien is
er immers van een noodtoestand sprake en
dan kunnen ook de schoonheidseisen niet
in al hun strengheid gehandhaafd worden.
Voor de zeer velen die verlangend naar
woonruimte uitzien, moet een oplossing
gezocht worden, nu het helaas niet moge
lijk blijkt op korte termijn voldoende
nieuwe huizen fe bouwen.
Het zou uiteraard nodig zijn, dat
een stelselmatig onderzoek wordt ingesteld
om vast te stellen van welke huizen de
zolders geschikt zijn om te verbouwen tot
woonruimte.
Ir. D. Kruijf, directeur van Bouw-
Woningtoezicht, was ook overtuigd, dat het
plan-Ingwersen beter in Amsterdam (mis
schien ook in Den Haag en in Rotterdam)
uitgevoerd kan worden dan in Haarlem.
Er is namelijk in Haarlem niet veel onge
bruikte zolderruimte. De arbeiderswonin
gen, eengezins huizen, vallen al meteen uit,
daar de zolder al gebruikt wordt voor
slaapkamers. In de meeste gevallen
slechts een klein stukje zolder over voor het
bergen van wat rommel. Maar in veel ge
vallen slapen ook op dat zoldertje nog kin
deren. In bijna alle middenstandshuizen is
het evenzo gesteld. Een groot aantal huizen
De Gravesteenenbrug mag
nog niet gebouwd worden
Verscheiden maanden geleden besloot de
Haarlemse gemeenteraad het wrak van de
Gravesteenenbrug over het Spaarne te ver
vangen door een ophaalbrug voor klein
verkeer, die uitstekend zou passen in het
oude stadsbeeld daar ter plaatse.
Men ziet evenwel nog niets gebeuren
dat op de aanvang van het "werk wijst.
Daarom hebben wij naar de oorzaak ge
ïnformeerd. Het bleek ons, dat het college
van Gedeputeerde Staten tot heden geen
goedkeuring aan dit raadsbesluit gegeven
heeft. Blijkbaar gelden hier financiële over
wegingen.
Intussen moeten per dag vele duizenden
Haarlemmers zich een flinke omweg ge
troosten, want nu is er geen verbinding
over het Spaarne tussen de Melkbrug en
de St. Catharijnebrug.Vroeger werd er veel
van de Gravesteenenbrug gebruik gemaakt.
Ook al toen die voor het zware rijverkeer
was gesloten. Per uur gingen er soms 600
wandelaars, fietsers en karren over.
Vereniging van oud-saboteurs
De vereniging van Oud-saboteurs heeft
twee bijeenkomsten georganiseerd, één
voor de jeugd en de andere voor ouderen.
Woensdagmiddag is het Sint Nicolaasfeest
gevierd, waaraan ook wezen van gesneu
velde illegale werkers deelnamen. In de
Stadsschouwburg kwamen Donderdag
avond velen bijeen voor een feestelijk sa
menzijn, waarvoor ook weduwen van ille
gale werkers uitgenodigd waren. Het ge
zelschap Roland Wagters verzorgde het
programma, dat bestond uit acrobatiek,
muziek en zang.
Panda en de Meesfer-goochelaar
18. Panda was nieuwsgierig wat Joris
Goedbloed van plan was. Hij kende hem
lang genoeg om te weten, dat hij een on
verbeterlijke schavuit was en het beviel
hem niets, dat de Sultan nog niet was aan
gekomen. Natuurlijk maakte Joris daar ge
bruik van. H\j liet een groot aantal hand
werkslieden roepen en gaf vele bevelen.
„Hoort toe!" riep Joris. „Zijne Hoogver
heven Grootheid de Sultan waarbij ver
geleken ik zelf slechts een schaduw ben en
gijlieden niet meer dan zwevende stofjes
heeft mij opdracht gegeven dit paleis te
verbouwen! Het moet gereed zijn voordat
de Grootmachtige terugkomt. Luistert dus
naar de voorschriften die ik U ga geven
en werkt nijver en aandachtig!" De Oos
velen en al gauw was het hele paleis ge
vuld met lawaai en gehamer en geroep.
„Wat ben je eigenlijk van plan?" vroeg
Panda ongerust. „Ik kan me niet herinne
ren, dat de sultan je hiervoor opdracht
heeft gegeven". „Wacht maar af!" zei
Joris. „Hel wordt een verrassing! Boven-
terlingen bogen diep en trokken ac.;i de dien moet ge nu werkelijk niet meer jij
arbeid. Joris liep heen en weer en gaf be- i en jou zeggen, mijn beste! Ik heb het U
verboden!"
van middenstandsbouwverenigingen heeft
bovendien geen zolder.
Alleen een betrekkelijk klein aantal oude
huizen heeft flinke zolders, die bij de
bouw niet zijn aangewend voor het maken
van slaapkamers. Het is evenwel de vraag
of die zolders thans niet gebruikt worden
voor slaapgelegenheid? nu in vele huizen
twee of drie gezinnen zijn ondergebracht.
Een onderzoek zou kunnen uitwijzen hoe
veel percelen een ongebruikte zolder heb
ben die tot woonruimte is te verbouwen.
Al zijn het er maar 100 of 200, dan kan het
toch de moeite zijn.
Maar dan komt de moeilijkheid: wie moet
de verbouwing laten uitvoeren en wie moet
de kosten betalen. Die kosten zullen niet
gering zijn. Er moeten niet alleen kamers
met ramen of dakkapellen gemaakt wor
den, maar ook schoorstenen, een W.C., af-
en aanvoer van water. 'Als ik een ruwe
schatting moet maken, dan kom ik zeker
tot 4000. Welke eigenaar zal zich die uit
gaaf willen getroosten? De overheid kan
het volgens de bestaande regelingen alleen
voor haar rekening nemen indien een huis
gevorderd wordt. In Amsterdam staat men
voor dezelfde moeilijkheden, daarom past
men het denkbeeld nog alleen toe bij com
plexen van woningbouwverenigingen. Maar
te Haarlem komen die juist niet in aanmer
king.
In Haarlem gaan wij hu een andere weg
bewandelen zo vervolgde ir. Kruijf. Wij
gaan nu als proef een complex arbeiders
woningen bouwen die opgezet zijn als ruime
eengezinswoningen, maar die „tijdelijk"
ingericht worden als twee afzonderlijke
woonruimten. Als de tijden weer eens nor
maal worden, kunnen die percelen weer
met weinig kosten tot eengezinswoningen
verbouwd worden. Het voordeel van dit
systeem is, dat de beide gezinnen geheel
afzonderlijk wonen,wat onaangenaamheden
voorkomt.
Zijn zo vroegen wij vele nu be
staande huizen ook niet op dezelfde wijze
voor ttfree gezinnen te verbouwen?
Het antwoord was: Natuurlijk, maar het
zou een belangrijke uitgave vereisen en
bovendien zou het de woonruimte niet veel
vermeerderen, want als regel wonen in die
huizen reeds twee gezinnen.
Waterpolo
D. E. van Leersum-prijs
Dinsdagavond 9 December organiseert de
H. Z. en P. C. ..De Waterratten" het jaarlijks
waterpolo-tournooi om de „In memoriam D.
E. van Leersum wisselprijs" in het Sport-
fondsenbad. Aan het tournooi nemen deel
HPC. HVGB. Haarlem. DWR en ZVZ. DWR
heeft reeds viermaal de prijs gewonnen,
HPC 3 maal en HVGB 1 maal.
Als tussenwedstrijden worden gespeeld voor
de Rococentbeker competitie van de KNZB.
DWRHDZ en voor de competitie Kring
Haarlem, de -wedstrijd: DWR 2Haarlem
(dames)
Zeilen
De „Koninklijke" viert
honderdjarig bestaan
Op 16 December zal het honderd jaar gele
den zijn, dat de Koninklijke Nederlandse
Zeil- en Roeivereniging werd opgericht.
Reeds omstreeks 1600 werd op de Neder
landse wateren druk aan watersport gedaan,
hoewel de beoefenaars in die tijd het begrip
„sport" niet kenden. In de eerste helft van
de vorige eeuw voelden de watersportlief
hebbers behoefte, zich te verenigen. Prins
Hendrik, broer van Koning Willem III nam
het initiatief tot oprichting van de Konink
lijk Nederlandse Jachtclub te Rotterdam,
waartoe 1n Juni 1846 besloten werd. Deze
club is in 1879 opgeheven. 16 December 1847
werd de Nederlandse Zeil- en Roeivereni
ging te Amsterdam opgericht. Reeds in 1851
werd het praedicaat „Koninklijk" verkregen.
In de loop der jaren gaf het bestuur voor
lichting en leiding aan nieuwe verenigingen.
Bij het roeien treedt „De Koninklijke" als
wedstrijdgevende vereniging op. De zeil-
sport op de binnenwateren vormt de hoofd
schotel in het bestaan. Ter gelegenheid van
het jubileum zal op Zaterdag 13 December
een receptie in „De Grote Club" te Amster
dam worden gehouden.
Biljarten
Kampioenschap klein biljart
Donderdag zijn de voorwedstrijden van
het kampioenschap van Nederland, klein
biljart 35/2, in restaurant „Bolwerk" beslo
ten. Het resultaat was:
G. Metz, 4 gew., 2 verl., 8 pnt., 17.92 gem.
G. Wessels 3 gew., 3 verl.. 6 pnt., 19.15 gem.
J. Steffens 3 gew., 3 verl., 6 pnt., 16.26 gem.
H. Schoen 2 gew., 4 verl., 4 pnt., 15.98 gem.
In totaal nemen 42 spelers aan de voorwed
strijden deel en acht worden er geplaatst. De
kans, dat een of meer van bovengenoemde
spelers aan de eindstrijd zullen deelnemen,
is niet groot. Het kampioenschap wordt in
Leeuwarden gehouden.
Tennis
Franse tenniszege
De eindstand van de in Den Haag gehou
den tenniswedstrijd NederlandFrankrijk is
24 geworden. Interessant was de strijd tus
sen Borotra en Van Swol. De Fransman won
dank zij uitstekend volleren met 6—8, 6—3,
64. Dubuc versloeg met 7—5, 60 Rinkel.
De Nederlander speelde onregelmatig en
miste in de eerste set twee kansen,/ om te
winnen. Het dubbelspel Borotra met Brug-
non tegen Van Swol en Rinkel leverde even
eens een Franse zege op, n.l. 75, 62. De
gasten gaven in deze partij de Nederlanders
een lesje.
Europese Joden gaan als
kolonisten naar Suriname
Abram Fisher, bouwkundig ingenieur
uit Honoloeloe, is per Pan-American clip
per van het vliegveld Laguardia vertrok
ken naar Paramaribo om tezamen met een
commissie van vier andere deskundigen
een nederzetting voor te bereiden voor
dertigduizend Joden uit geheel Europa.
opdracht van de Freeland League of
Manhattan zal Fisher een streek in Suri
name uitkiezen die geschikt is voor Joodse
kolonisatie. De League kreeg hiertoe ver
gunning van de Surinaamse regering.
Fisher schatte dat voor het doel een opper
vlakte van duizend vierkante mijl nodig
zow. £ijn. Fisher deelde mede, dat de Joden
zich hoofdzakelijk met de landbouw zou
den bezighouden.
Nieuwe uitgaven
„Rekenschap van Europa". Uitgeverij
Vrij Nederland. Amsterdam
Dr. Ernst von Schenck. Zwitsers journalist en
voorvechter van een federatieve Europese
politieke eenheid, woonde in 1946 te Genève de
eerste ..Rencontres Internationales" bij en verza
melde de daar uitgesproken redevoeringen in
een boek, waar hij in zijn inleiding van zegt:
„Ik was bijzonder verheugd de teksten der voor
drachten nog eens gedrukt te kunnen lezen,
omdat ik maandenlang door de herinnering aan
deze eerste „Rencontres Internationales" ernstig
gedeprimeerd ben geweest."
De vraag, die de deelnemers aan de bijeen
komst te Genève werd gesteld, luidde: „Bestaat
er een bepaalde Europese geest cn zo Ja, wat li
deze naar zijn wezen, oorsprong en ontwikke
ling; wat betekent hij vandaag en voor de toe
komst?"
De depressie van Ernst von Schenck werd
veroorzaakt door het antwoord, dat Georges
Bernanos op deze vraag gaf in een uitvoerige
uiteenzetting, die hem kenschetste als een pro
feet van Europa's ondergang. Er waren in to
taal negen mannen van naam en van verschil
lende nationaliteit uitgenodigd, hun standpunt
te openbaren. Zij vormden de keur van het
Europese intellect, en benaderden het gestelde
probleem van negen verschillende kanten, doch
hun gedachten zijn alle zo vol waarde voor
de Europese toekomst en zo rijk aan practische
wenken behalve dan misschien het betoog
van Bernanos. dat geen hoop wekte ddch slechts
haat zaaide, aldus von Schenck dat het lezen
van deze verzameling voor de Europese mens
alleen maar kan worden aanbevolen.
Het programma van de Koninklijke
Nederlandse Voetbalbond voor Zondag
luidt: eerste klas, district 1: HBSZeebur-
gia, AjaxHermes, NeptunusRFC, 't
GooiVSV. District 2: DOSFeyenoord,
ADOEDO: SpartaExcelsior. Tweede
klas A: De KennemersFortuna, Velsen—
VUC; VIOSDCV, EmmaScheveningen,
Tweede klas B: QuickUVS, SVVUnitas,
OvermaasCVV. District 1, derde klas:
DEM—IW. Vierde klas: DIO—Sloterdijk,
EHSASR, The UnityVliegende Vogels.
District 2, derde klas A: TYBB-LFC, Woer
denHBC, HillinenAlphen. Vierde klas
C: RijswijkLisse, BSMTeylingen, DOS
RHillegom.
Zaterdagmiddagcompetitie: IJmuiden—
CSV-Dindua; Blauw WitKennemerland.
In de afdeling Haarlem Van de KNVB
worden gespeeld: Eerste klas A: Beverwijk
2—DIO 2, Geel Wit—EDO 3. Kinheim 2—
Haarlem 4, TYBB 2—RCH 4. Concordia—
Waterloo. Eerste klas B: DSKZandvooi;t-
meeuwen 4, RCH 5Schoten 2. Hillinen 2
Hoofddorpse Boys, Haarlem 3aHFC 3,
DEM 2—EDO 4. Tweede klas A: DEM 3—
WH, SpaarnestadTerrasvogels 2. Haar
lem 5HFC 4. ETO 2Kennemers 4. Twee
de klas B: DSS 2—HFC 5, RCH 6—Hille
gom 2, Stormvogels 3Schoten 4. VSV 4
Vliegende Vogels 2. EHS 2WE 2. Tweede
klas C: Halfweg 2DIO 3, Kinheim 3
HBC 3. RCH 7—Ripperda 3. TYBB 3—SVV,
Haarlem 6VVB 3. Tweede klas D: Bever
wijk 5Heemstede, Nieuw VennepKen
nemers 5, Schoten 3Onze Gezellen 2, Vel
sen 3THB 2, Bloemendaal 3VVD 2.
Het programma van de Kon. Nederlandse
Korfbalbond luidt:
Eerste klasse: SwiftBlauw Wit, AW
Archipel, AZRohda, SVKKZ, Luto—
Westerkwartier. Tweede klasse B: DVD
Amstelodanum, LandlustOosterkwartier,
ZKVGroen Geel, WatervlietAurora,
Sport VereentBEP. Tweede klas B: KZ 2
—Swift 2, Oosterkwartier 2Blauw Wit 2,
Archipel 2DTV 2. Derde klas B: Nieu-
wendamOKV, Animo ReadyOBZD, Vic
toriaKVH. RodaADOS. Derde klas F:
Aurora 2Swift 3, Sport Vereent 2DTV 3.
In de Haarlemse Korfbalbond worden,
gespeeld: Eerste klasse: Oosthoek 1Haar
lem 1, Oosterkwartier 3Aurora 3. Twee
de klasse A: N. Flora 2Onder Ons, Water
vliet 2AAnimo Ready 2. Tweede klasse B'.
THB 2SV 3. Derde klasse: Oosterkwartier
6Oosterkwartier 5, Aurora 5Watervliet
4, N. Flora 3Oosthoek 2, SV 4Ooster
kwartier 6.
Voetbal
Aanwerven van profs
wordt bemoeilijkt
Volgens een besluit van de Engelse minis
ter van Arbeid, inzake het laten verrichten
van werk van essentieel belang, zal het in
de toekomst niet meer mogelijk zijn essen
tiële arbeiders beroepsvoetballer te laten
worden, als zij hieraan hun hele tijd willen
wijden. De minister heeft reeds aan Roy
Wilcox, de productieve middenvoor van een
amateurclub in Somerset, verboden een con
tract met Arsenal te tekenen. Wilcox is
chauffeur in dienst van een zaadhandelaar
en hij moet in functie blijven. Wel mag hij
in zijn vrije tijd voor Arsenal uitkomen. Ver
der is bepaald, dat een amateur, die al een
contract voor een beroepsclub getekend
heeft, lid blijft van deze club. als hij voor de
militaire dienst wordt opgeroepen. De over
heid zal zich waarschijnlijk niet bemoeien
met overdracht van spelers.
HAARLEM ONTMOET A.G.O.V.V.
Zondagmiddag speelt Haarlem een
vriendschappelijke wedstrijd op het terrein-
aan de Spanjaardslaan tegen AGOW uit
Apeldoorn.
VRIENDSCHAPPELIJKE ONTMOETINGEN
RCH speelt Zondag in «het Heemsteedse
Sportpark tegen de eerste klasser DHC een
vriendschappelijke wedstrijd en Bloemen
daal ontmoet op het terrein aan de Brede-
rodelaan APGS uit Amsterdam.
Olympische Spelen
Amerikanen dreigen niet
naar St. Moritz te gaan
Het Amerikaanse Olympische Comité
heeft gedreigd alle Amerikaanse ploegen
an de Olympische Winterspelen 1948 te
rug te trekken, indien het Zwitserse orga
nisatiecomité de inschrijving accepteert
van de door het Olympisch Comité der
Verenigde Staten niet erkende Amateur
Ice Hockey Association.
Vrq. De Britse bezettingsautoriteiten hebben
bekend gemaakt, dat 6000 leden van de
Waffen S.S vrijgelaten zullen worden.
Dit geldt echter niet voor officieren en
leden van door het internationale ge
rechtshof als misdadig bestempelde on
derdelen.
«Dood. Op de voornaamste broedplaatsen
van het Roekwameer (Belgische Congo)
zijn bijna alle sprinkhanen gedood. Gedu
rende tien dagen zijn 600 ha. per vlieg
tuig met een oplossing van dinitri-otoh-
orosol besproeid. Dit is de eerste keer,
dat bij de bestrijding van sprinkhanen
plagen gebruik is gemaakt van chemi
sche verdelgingsmiddelen.
Orde. In een kamp van drieduizend ver
plaatste personen in Neustadt fSlees-
wijk-Holstein) hebben de bewoners de
Duitse politie aangevallen die een onder
zoek naar de zwarte handel kwam instel
len. Een detachement van ongeveer 90
Britse manschappen heeft de orde her
steld.
