De Boog
Door vele offers gewijde aarde
uiteifprovinciënopdeDam bijgezet
Londen wacht op „Molotof-mirakel"
Amerikaanse soldaten uit Italië
vertrokken
an
De Sovjet-regering gaat over
tot drastische geldzuivering
Weerbericht
62e Jaargang No. 18813 w v i„ 11 1 MaanHag 13 DeccmBer 1947
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Admln. 10724, F"™* I I 1 1^^ I ^^1 Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
14825. Redactie 10600. Directeur-Hoofdredacteur I I 1 1 1 1 I W""* I 1 I M 1 I 1 I lil 1 I 1 Abonnementsprijs per week 31 cent. per kwartaal
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37. Tel. 12230. JL Jt» X JL JL JL fj JL f Franco P«r post ƒ4.50. Postgiro 273107
Drukkerij Z. B. Spaame 12, Tel. 12713, 10132. J Advert.tarleven op aanvraag bjj de Admlnlstrai
Directeur-Hoofdredacteur: Fibert Peereboom Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
nE EUROPESE VOLKEN hebben nogal
wat doorgemaakt sinds 1914. Daarom
is het begrijpelijk dat zij genoeg van dit
soort ervaringen hebben. Als men leest
over Engelse kiezers die oorlogsmoe zijn,
over Franse kiezers die weinig vatbaarheid
voor „ismen'* en verkiezingsleuzen tonen
en over een Franse massa-staking die
spoedig verloopt, omdat de mensen niet
meer naar de agitators luisteren en op
eigen houtje het werk hervatten, doet die
factor zich telkens gelden. Men heeft ge-
nöeg van wanorde, dus ook van oorlog. En
de programma's bevredigen niet, omdat
men meer wil dan beloften van hoger loon
en korter arbeidstijd," welker nakoming
twijfelachtig is, vooral als het hogere loon
minder koopkracht heeft dan het lagere
van vroeger tijd en als vele artikelen vol
komen onverkrijgbaar zijn. Men heeft
nogal wat ervaring opgedaan. De tVvintigste
eeuw is niet jong meer en zelfs ruzie en
sensatie worden op den duur vermoeiend.
Ook is niemand zo volgzaam of hij be
grijpt, dat de eerste voorwaarde om een
betere samenleving te bereiken bestaat in
leven en werken. Niet in doodgaan en niet
werken.
Om kort te gaan: de twintigste eeuw
heeft de boog een beetje erg strak gespan
nen. Het jongste nummer van de Groene
citeert de Engelse auteur en professor in
phllosofie Cyril Joad, die in een tafelrede
heeft gezegd: Ik sprak onlangs een jonge
tje, dat op de vraag: „Wat zou jij willen
zijn als je groot bent?" antwoordde:
„Levend".
Ofschoon ik niet weet hoe dat jongetje
heet en hoe oud het is twijfel ik niet
aan de juistheid van de anecdote. Want
alleen een kind kan zo'n 'verpletterend
juist antwoord geven. En het is geen won
der als het, na meermalen naar de radio
en naar gesprekken van volwassenen te
hebben geluisterd, tot de slotsom moet zijn
gekomen dat in deze zonderlinge wereld
kleine jongetjes er maar niet op moeten
rekenen dat zij, eenmaal groot geworden
zijnde, nog zouden mogen leven ook.
Het antwoord van het Engelse jongetje
aan prof. Joad houdt een vernietigende
veroordeling van de tegenwoordige wereld
in. Dat heeft het jongetje in zijn onbe
vangenheid wel niet begrepen, maar daar
door wordt de veroordeling des te schrij
nender. Eeuwen geleden schreef de Zweed
se staatsman Oxenstiema aan zijn zoon:
„Gij weet nog niet, met hoe weinig wijs
heid de wereld geregeerd wordt". Die
eenvoudige waarschuwing is een gevleu
geld woord geworden. Maar het woord
van dat Engelse jongetje in deze tijd vind
ik veel aangrijpender. En het zal weer
klank vinden in de harten van duizenden
volwassenen, die van degenen, die beweren
htm heil te zullen verzekeren, in de eerste
plaats de waarborg voor een redelijk veilig
bestaan verwachten. Heel eenvoudig. Zij
willen de kans op leven voor zichzelf en
him gezin. Atoombommen en raketprojec
tielen wekken hun afkeer op en zij be
schouwen het niet als de ideale toekomst
voor hun kinderen, dat zij omtrent hun
achttiende of twintigste jaar voor het
vaderland mogen sneven. Hun eerste poli
tieke programpunt voor Jantje's heil is dat
hij, als hij groot zal zijn, zal mogen leven.
De rest is van minder belang, omdat
als aan deze eerste voorwaarde niet kan
worden voldaan de rest niet meer uitvoer
baar is.
U ziet dat ik er nuchter en zakelijk ovër
ben, terwijl die uitlating varfdat jongetje,
dat prof. Joad sprak, mij toch wel heel diep
getroffen heeft. Maar het is nu alleen mijn
doel, er uw aandacht op te vestigen dat
het in zijn onbevangenheid glashelder
tot uiting heeft gebracht wat duizenden
ik moet eigenlijk zeggen: millioenen vol
wassenen denken. Zij vragen niet in de
eerste plaats om arbeidsvoorwaardenmaar
om levensvoorwaarden. Daar maken goede
arbeidsvoorwaarden deel van uit, maar zij
vormen er maar een klein deel van. Er
behoort veel toe. Er behoort ook vrijheid,
"van godsdienst en van meningsuiting toe.
Men wil geen geheime politie. Degenen die
daar nu nog mee werken dienden te begrij
pen, dat het levende geslacht bij ervaring
weet wat geheime politie is en er zich geen
enkele illusie meer over maakt. Het denkt
met afschuw voorzover het in West-
Europa woont en er nu vrij van is aan
de mogelijkheid, dat het zoiets nog eens
zou moeten ervaren. De tegenwoordige
Europeaan vindt dan ook, nog afgezien van
oorlogsgevaar, geen enkele aantrekkelijk
heid in de gedachte dat hij (zoals een van
mijn collega's het dezer dagen uitdrukte)
plotseling „als een rookpluim door de
schoorsteen" ongemerkt zou kunnen ver
dwijnen.
Ik zal niet alles gaan opsommen wat de
gemiddelde mens. wie hij ook zii. minstens
van de samenleving verwacht. U weet het
wel. Er was een tijd waarin dat niet veel
leek. Nu schijnt het buitengewoon veel te
zijn. Want het wordt hem niet aangeboden
door hen, die de machtigen der wereld
heten te zijn en die toch zozeer naar zijn
gunst dingen. Zij doen het met steeds min
derend succes. Hun propaganda faalt. Want
hij wil een beetje levensgeluk. Dat is
eigenlijk de samenvatting van zijn wensen.
En dat tonen zij hem niet.
R. P.
Belgische troepen zullen
naar de Congo gaan
Na de terugkomst van de militaire com
missie uit de Belgische Congo blijkt het
door deze commissie geopperde plan tot
het zenden van blanke troepen naar de
Belgische koloniën in Afrika tihans snel
vastere vormen te krijgen. De Libre Bel-
gique wijst er op dat in de Congo sterke
luchtbases zullen worden aangelegd, waar
voortdurend Belgische eenheden gesta-.
tionneerd zullen zijn. Het blad voegt er aan
toe dat de aanwezigheid van een Belgische
legermacht in de Congo ongetwijfeld vèel
kosten met zioh zal brengen, doch dat er
redenen van politieke en strategische aard
zijn, die deze maatreglelen rechtvaardi
gen. Verwacht wordt dat als gevolg van
het zenden van troepen naar de koloniën
het contingent der bezettingsmanschappen
in de Belgiscne bezettingszone van Duits
land aanzienlijk verminderd zal worden.
De bezetting van de Belgische sector van
Duitsland zal binnenkort worden toever
trouwd aan gespecialiseerde eenheden.met
beperkte getalsterkte.
Direct na de bevrijding wilden een aan
tal Nederlanders met een motorschip uit
Duitsland naar het vaderland terugkeren. Bij
Delfzijl liep het vaartuig op eet} mijn en
zonk. Het schip is een dezer dagen gelicht.
Aan boord werden de stoffelijke overschot
ten der slachtoffers aangetroffen.
NATIONALE GROND VOOR HET-NATIONALE MONUMENT
EXTRA TREINEN VOOR KERSTMIS
Met ingang van heden is wegens net
te verwachten druk reizigersvervoer een
groot aantal extra treinen ingelegd tussen
Rotterdam en Dordrecht, Den Haag en
Rotterdam, Amsterdam en Rotterdam en
Amsterdam en Haarlem. Voorts zijn trei
nen ingelegd tussen Amsterdam en Castri-
cum.
(Van onze speciale versfaggever)
Er stonden elf urnen in het Damplant-
soen. Iedere urn vertegenwoordigde een
gewest. En ieder gewest had aarde gezon
den. Aarde doordrenkt met bloed. Aarde
uit het concentratiekamp te Vught, uit het
dorpje Putten, van de Waalsdorpervlakte,
van de Bloemendaalse duinen, van de
Westkappelerzeewering. van de Grebbe-
berg, van de Afsluitdijk en van Wester-
bork en van nog vele tientallen andere
plaatsen, waar Nederlanders heldhaftig
streden tegen de Duitse overmacht of waar
zij voor Duitse lopen het hoogste offer
brachten.
„Aarde door offer gewijd, samenge
bracht uit gans het land; teken tot in verre
tüd van heugenis en V3ste band", zoals het
opschrift van het tijdelijk monument zo
treffend luidt.
Zaterdagmiddag werd deze aarde, die
zal dienen als Nationale grond voor het
Nationale Monument in het Damplantsoen,
in tegenwoordigheid van de Koninklijke
Familie en van ongeveer duizend geno
digden, die het maatschappelijk en cul
turele leven in al zijn geledingen verte
genwoordigden, plechtig overgedragen
aan de zorg van het gemeentebestuur van
Amsterdam.
Juist toen het carillon van het Paleis
met de eerste maten van het „Wie -gaat
mee over zee" de uurslag van drie uur
inleidde, schreed de Koningin, gevolgd
door de Prinses en de Prins onder de toe
juichingen van de honderden belangstel
lenden over het Damterrein in de richting
van de urnenbewaarplaats waar vertegen
woordigers van land-, zee- en luchtmacht
en van de Binnenlandse Strijdkrachten
*tram in de houding stonden.
Bij het betreden van het Damplantsoen
boden de dochtertjes van de penning
meester van de Nationale Monumenten-
Commissie. Marleen en Dea van Hall de
Koningin een bouquet rode rozen en de
Prinses witte anjers aan.
Nadat de Landsvrouwe temidden van
haar kinderen had plaats genomen, plaat
sten de Commissarissen der Koningin in
de door de Provinciale Wet bepaalde volg
orde: Noord-Brabant, Gelderland. Zuid-
holland. Noordholland, Zeeland, Utrecht,
Friesland, Overijssel, Groningen. Drenthe
en Limburg, terwijl de beiaardier vader
landse klanken strooide, de urnen die ge
dragen werden door een uit de betrokken
provincie afkomstige militair in de nissen
van de bewaarplaats.
Het Wilhelmus.
Toen de Commissaris van Nederlands
zuidelijkste provincie zijn plaats in de rii
weer had ingenomen, klonk het volkslied
plechtig over het hart van het land. De
driekleur klom statig in de mast en de
Vorstin droeg tezamen met haar adjudant
J. C. Buhrmann een krans met linten in
de kleuren van het verzetskruis wijn
rood met oranje banen en van de Mi
litaire Willemsorde oranje metflblauwe
banen en legde die aan de voeffen van
het gedenkteken neer.
Na de Koningin droegen het Prinselijk
Paar en de minister van Binnenlandse
Zaken mr. dr. P. J. Witteman kransen naar
de gewijde plek.
De voorzitter van de Nationale Monu
menten-Commissie, jhr. dr. M. L. van
Holthe tot Echten droeg vervolgens met
een rede, die gebaseerd was op de be
kende regel uit een gedicht van H. M. van
Randwijk „Laat ons slechts wat zij wonnen
met hun pijnen, herboren worden tot één
vaderland", het monument, dat de natio
nale cenotaaf wil zijn, over aan het ge
meentebestuur van Amsterdam, de stad,
die door haar fiere houding in de bezet
tingstijd het devies „heldhaftig, vastbera
den en barmhartig" heeft verdiend.
Burgemeester mr. A. J. d'Ailly verklaar
de daarop plechtig, dat de hoofdstad de
bijgezette urnen zal bewaren en bescher
men ter ere van en herinnering aan hen,
die in de jaren 19401945 voor het va
derland vielen.
De plechtigheid werd met het volkslied
besloten.
Kerkdienst vooraf.
Aan de onthulling van het voorlopige
monument was een bijeenkomst in de
Nieuwe Kerk voorafgegaan, die door Prins
Bernhard met zijn gevolg werd bijge
woond. In de banken rond het spreekge
stoelte kon men talrijke hoogwaardigheids
bekleders zien zitten, onder meer de pre
sident van de Hoge Raad mr. dr. J. H.
Donner, generaal H. Winkelman, luitenant-
APPELEN VOOR NEDERLANDERS
IN DUITSLAND.
Het Centraal Bureau voor de Tuinbouw
heeft 20.000 pakketten met 5 kg appelen
beschikbaar gesteld welke door het Rode
Kruis gedistribueerd zullen worden onder
de in Duitsland wonende Nederlanders.
Eert overzicht van de plechtigheid
op het midden-Damterrein.
admiraal Ch. Helfrich, luitenant-generaal
mr. H. J. Kruis e^ generaal-majoor H.
Koot. Van de talrijke kerkelijke vertegen
woordigers noemen wij de bisschop van
Batavia, mgr. P. J. Willekens.
Er waren vele deputaties van grote in
stellingen en organisaties eveneens pro-
vincie-gewijs samengesteld waarvan die
der Amsterdamse studentënweerbaarheid
met haar gepluimde steken en die van de
Limburgse kompels met hun brandende
Davy-lampen en houwelen wedijverden
wie het meeste bekijks had.
Tot de genodigden uit Haarlem en om
geving behoorden onder anderen de bur
gemeesters van Haarlem en Velsen, mr.
P. O. F. M. Cremers en mr. M. M. Kwint,
wethouder D. J. A. Geluk, dr. H. Wamste-
ker, P. J. Kapteijn en jhr. T. W. M. van
Grotenhuis van Onstein.
Mevrouw Claudine Witsen Elias decla
meerde het Wilhelmus en de bariton Lau
rens Bogtman omlijstte de toespraak van
de vice-president van de Raad van State,
jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland, die de
betekenis van het Nationale Monument in
het licht stelde, met aria's van Handel en
Constantijn Huvgens. Henk Loohuys be
speelde het orgel.
Prinselijk Paar kocht
Nationale grond.
Om even voor half vijf verliet het Prin
selijk Paar het Paleis op de Dam. Om
stuwd door een grote schare, die direct de
prinselijke standaard op de auto herkende,
zwenkte de wagen het midden-Damterrein
op en reed in de richting van het Damrak.'
Plotseling stopte de hofauto voor het
gebouwtje van de Nationale Monumenten
commissie. Terwijl de politieslechts met
grote moeite een doortocht voor het Prin
selijk Paar kon banen, verlieten de Prins
en Prinses de auto en kochten van de twee
U.V.V.'sters, in Overijsselse klederdracht,
elk een aantal vierkante centimeters Dam
plantsoen.
Voor de stille armen
15 December 1947
Kerstinzameling voor de Stille Armen.
7e verantwoording: Mevr. P. ƒ2,W. K.
2,50. L. B. ƒ5.—. Dames S. 10,—. Juffrouw
Fr. ƒ50—. v. L. H. ƒ50.—, A. F. M. v. B.
5.—, T. H. 3.—. K. 2.50. Br. L. B. 100,—,
S. K. 10.—. Th. de B. D. 10.—. R. A. K.
10.—. E. G. M. 2.—. F. S. 5,—, H. J. W.
ƒ5—, .T. S. ƒ2.50, J. B. S. ƒ10.—. Mevr. M.
ƒ5—, J- M. 2.50. P. A. v. d. K. 1.—Fam.
P. F. C. ƒ10.Kienavond Pers. Ver. Fa. J.
Th. K. 83,77. E. v. D. 5.—. H. de G. 2.—.
J. L. 2,50, Opa K. 2.50. Fam. O. 2.50, N.
N. ƒ2,50, C. V. ƒ10,04. Fam. v. M. ƒ2,50, L.
ƒ2.50. N. N. ƒ10,—. W. M. ƒ2,50, G. v. A.
2.50.
Dagtotaal 433,SI.
In 't geheel is thans bij ons binnengekomen
een bedrag van ƒ3672,42.
Bijdragen kunnen afgegeven worden aan
onze bureaux Grote Houtstraat 93 en Soen
daplein 37. Ons Postgironummer is 27 3 107,
s.v.p. bij vermelden: „Voor de stille armen".
Allemaal een Kerst-ei
Op 18 December zal voor alle leeftijds
groepen een bon bekend gemaakt worden,
waarop één ei verkrijgbaar is.
Nederlands schip door
piraten overvallen
Het 5000 ton metende vrachtschip van
de Java-China-Japanlijn „Van Heutsz". is
Zondag in de Bias-baai bij Honkong aan
gevaren door zeerovers. De kapitein sein
de later, dat hij de situatie meester was
en zou terugkeren naar Honkong. Het
schip was onderweg naar Swatow.
Ministersconferentie kan
plotseling eindigen
De houding die de Amerikaanse delega
tie aanneemt in antwoord op de beschuldi
gingen van Molotof tijdens de raad der
ministers laat er geen twijfel over bestaan,
dat Amerika zich voorbereid houdt op een
mislukking der Londense conferentie, het
geen tevens blijkt uit de voorbereidingen
die bij de Amerikaanse delegatie reeds
worden getroffen om naar huis terug te
keren.
Niettemin acht men bij de Amerikaanse
delegatie een „Molotof-mirakel" niet uit
gesloten. Molotof alleen wordt momenteel
j Eén flag teerden voor j
j het hongerige hin<l
Op 29 Februari in het schrikkeljaar 194S
zal aan iedere burger van de 56 landen
der UNO gevraagd worden een dag
salaris af te staan ten bate van de
hongerende kinderen in de wereld. Enige
I bijzonderheden van dit plan, dat door j
de algemene vergadering der UNO werd
goedgekeurd en door vakbonden, coö-
j peralieve landbouwbedrijven en werk-
geversorganisaties over de gehele
wereld werd gesteund, werden bekend
gemaakt door Aake Ording, de Noorse j
directeur van de organisatie „United
Nations Appeal for Children". De heer
Ording vertoeft op het ogenblik in Lon-
den, waar hij behulpzaam zal zijn bij de
oprichting van het Britse comité voor
hulp aan kinderen over de gehele wereld.
Truman liet ernstige
waarschuwing horen
Met het vertrek der laatste 1600 Ameri
kaanse soldaten uit Italië dat Zondag te
Livorno plaats had, eindigt een tijdvak dat
op 9 September 1943 te Salerno begon,
toen Amerikaanse soldaten met de hulp
van de marine en luchtmacht de eerste
landing volvoerden op het Europese con
tinent, in een land dat bij vergissing ge
noemd werd het „zachte onderlijf" van
Hitler's fort Europa, aldus United Press.
Tussen Salerno van toen en Livorno
van thans liggen de gevechtslinies Gustav,
Gothic, Djengis Khan, liggen Anzio en
Cassino en 33.000 dode Amerikanen.
De Amerikaanse offers op het
Italiaanse schiereiland waren de achter
grond van president Truman's open
hartige verklaring van Zaterdag. Hij
zeide dat, hoewel de Verenigde Staten
Zondag hun troepen uit Italië terug
trekken, hun belangstelling voor „een
vrij cn onafhankelijk Italië" blijft be
staan. Truman voegde hieraan toe dat.
zo Italië's onafhankelijkheid direct of
indirect bedreigd zou worden, de Ver
enigde Staten „zich verplicht zouden
zien te overwegen welke maatregelen
geëigend zouden zijn ter handhaving
van vrede en veiligheid".
•Snélle aanvallen zette de Zuidhollandsehockeyploeg op in de wedstrijd tegen
Noordholland, welke Zaterdag te Bloemendaal is gespeeld. - Een foto van het
tweede doelpunt van Zuidhollanddat Bromberg maakte.
Terwijl de Italianen Zondag hun kranten
kochten die deze verklaring met grote kop
pen publiceerden, zagen zij acht super-
forten boven Rome een laatste Ameri
kaanse groet brengen als een uitroep
teken achter Truman's verklaring.
De meeste gematigde, centrum en recht
se bladen ontdeden deze verklaring van
haar franje. Zij betekent, aldus deze pers.
dat zo Rusland via Joegoslavië of de
Italiaanse communistische partij van bin
nen uit, Italië's onafhankelijkheid in de
toekomst zouden bedreigen, de Verenigde
Staten handelend zouden optreden.
Het communistische blad Unita, hoewel
een vriendelijk woord voor de vertrekken
de soldaten en zelfs voor Truman over
hebbend, noemde de verklaring.Van laatst
genoemde „een dreigement van militaire
en politieke interventie in Italiaanse in
terne aangelegenheden" en vertelde de
Amerikaanse president dat de Italianen
voor eigen onafhankelijkheid en vrijheid
kunnen zorgen.
Regeringsherziening vordert.
De Italiaanse eerste minister, de Gasperi.
heeft president Enrico de Nicola bezocht
en hem bij die gelegenheid meegedeeld,
dat de door hem gevoerde besprekingen
ter verbreding van de basis zijner rege
ring gunstig zijn verlopen.
De socialistische (minderheids) partij
van Giuseppo Saragat en de republikeinse
partij zullen aan de coalitie deelnemen.
Beide partijen zullen een vice-premier
aanwijzen. De socialisten van Saragat zou
den vqorts de portefeuille van industrie
en nog een portefeuille krijgen, de repu
blikeinen zouden de portefeuille van lands
verdediging ontvangen. Tot dusver- waren
deze portefeuilles in handen van christen
democraten.
Veiligheidsraad komt
Dinsdag bijeen
Te Lake Success is bekend gemaakt, dat
de Veiligheidsraad aanstaande Dinsdag
bijeen zal komen. Op de agenda staan de
veto-kwestie, Indonesië cn de vroegere Ja
panse eilanden in de Stille Oceaan.
Zware gevechten in
Mantsjoerije
Naar verluidt, zijn zware^gevechten uit
gebroken in West-Mandsjoerije, waar
30.000 communisten een aanval op Chin-
chow, een belangrijk spoorwegcentrum 125
km ten westen van Moekden, hebben in
gezet.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken
heeft voorlopig afgezien van de invoering
van nieuwe persoonsbewijzen. De in 1941 uit
gereikte bewijzen hadden een geldigheids
duur van vijf jaar.
in staat geacht deze conferentie tot een
enigszins succesvol einde te brengen of
althans de gelegenheid te bieden voor een
der vele nog openstaande problemen een
oplossing tot stand te brengen.
^Deze week evenwel zal van beslissende
betekenis zijn voor de conferentie. De ko
mende besprekingen zullen onherroepelijk
verband moeten houden met het plan-
Marshall, waartegen Molotof zich vierkant
heeft gekeerd en er zelfs van heeft verklaard
dat hij het op alle hem mogelijke wijzen
zal bestrijden. Het is echter duidelijk, dat
Marshall zelf er alles op zet zijn plan te
voltooien, waarbij hij tevens acht zal moe
ten slaan op de nog te nemen stappen door
het Amerikaanse Congres, dat zijn plan
vernietigen kan indien zijn thans genomen
besluiten niet de volle goedkeuring weg
dragen van de afgevaardigden en senato
ren.
Het Marshall-plan zal ongetwijfeld te
voltooien zijn met West-Europa alleen,
hetgeen misschien nog gemakkelijker zou
zi.in, daar Rusland dan geen stem zou
hebben in West-Duitsland, wat wel het ge
val zal zijn. wanneer tot economische een
heid wordt besloten; doch van de andere
kant is het Marshall-plan erop gericht de
handel op gang te brengen niet alleen tus
sen de Europese staten onderling of het
Westelijke Europa en de Verenigde Staten,
maar ook tussen West- en Oost-Europa.
Het zou voor Molotof een prachtige ge
legenheid zijn het plan-Marshall in de war
te sturen, wanneer hij zich door de econo
mische eenheid van Duitsland goed te keu
ren zou weten te verzekeren van een stem
in het Duitse kapittel, doch de consequentie
voor hem zou zijn, dat hij het ijzeren gor
dijn moet ophalen en zijn eis voor tien
milliard schadevergoeding zal moeten la
ten varen.
De algemene indruk in kringen van de
conferentie is, dat Marshall Molotof heden
nog de kans wil geven zijn opinie ten aan
zien van de herstelbetalingen te verande
ren. Doet hij dit niet en blijft Molotof steil
vasthouden aan zijn eenmaal ingenomen
standpunt, dan zal voor Amerika niets
meer te bespreken overblijven en zullen de
Amerikanen hun seintje naar New York
doorgeven om vliegtuigen te sturen, waar
mee ze ruim voor Kerstmis thuis zullen
komen, aldus United Press.
Het woord is aan...
Benjamin Franklin:
Er was nooit een goede oorlog j
of een slechte vrede.
Lord Stanley Baldwin
overleden
De 71-jarige Britse staatsman Lord
Stanley Baldwin is Zaterdagavond in zijn
slaap overleden in zijn woning te Stour-
port.
Baldwin, die tot de conservatieve partij
behoorde is drie maal eerste minister van
Groot-Brittannië geweest. Toen hij in
1937 het premierschap overdroeg aan i\'e-
ville Chamberlain kreeg hij de titel graaf
Baldwin of Bewdley. Sinds die tijd heeft
hij met zijn gezondheid gesukkeld en de
laatste dagen voor zijn sterven leed hij
aan ernstige verkoudheid.
Baldwin wordt door velen als de cen
trale figuur in de koningscrisis van 1936
beschouwd, toen Edward VIII afstand deed
wegens zijn huwelijk met de Amerikaanse
mrs. Simpson.
Baldwin was eerste minister tijdens de
algemene staking van 1926. Na een lange
strijd deed hij een beroep op de natie te
vergeten, wat had plaats gehad en de toe
komst zonder bitterheid tegemoet te
gaan. In deze periode ondertekende Groot-
Brittannië ook het verdrag van Locamo.
Van huis uit was Baldwin industrieel en
eerst op 41-jarige leeftijd ging hij in de
politiek. Negen en twintig jaar heeft hij
dezelfde kieskring vertegenwoordigd en
twaalf jaren daarvan is hij premier ge
weest.
Lord Stanley Baldwin.
Hij kwam gedurende de eerste wereld
oorlog in de regering en werd in 1922 mi
nister van financiën. Toen Bonar Law
aftrad, werd hij eerste minister, maar
spoedig maakte zijn regering plaats voor
een minderheidsregering van Labour onder
MacDonald. Toen MacDonald bij de alge
mene verkiezingen verslagen werd, keerde
Baldwin naar Downingstreet 10 terug,
maar hij ruimde in 1929 opnieuw het veld
voor een Laboui;-vegering, die de econo
mische crisis poogde op te lossen. In 1935
werd Baldwin premier van een coalitie
regering, waarin de conservatieven de
meerderheid hadden.
„Volkspartij voor Vrijheid
en Democratie"
De onderhandelingen tussen de partij
van de Vrijheid en het comité-Oud hebben
tot resultaat gehad dat de volgende maand
beide instanties de „Volkspartij voor Vrij
heid en Democratie" zullen oprichten met
mr. D. U. Stikker als voorzitter en mr. P.
J. Oud als ondervoorzitter.
Radio-Moskou heeft Zondagmiddag de
tekst bekend gemaakt van een decreet van
de ministerraad en het centrale comité van
dc communistische partij der Sovjet-Unie
over de invoering van een valutahervor
ming cn afschaffing van het rantsoenerings
systeem. Op Dinsdag 16 December zullen
er nieuwe roebels in omloop worden ge
bracht tegen een koers van tien tegen een.
Tot deze geldsanerïng wordt overgegaan,
aldus het decreet, met het doel de wissel
koers van de roebel te versterken, het
ranlsoeneringssysteem af te schaffen en de
handel tegen geünificeerde staatsprijzen
uit te breiden.
„Tijdens de oorlog stegen de uitgaven
voor het onderhoud van het leger en de
ontwikkeling van de oorlogsindustrie sterk
en de geweldige oorlogsuitgaven maakten
het in circulatie brengen van een grote
hoeveelheid geld noodzakelijk", aldus het
decreet. „De in circulatie zijnde hoeveel
heid geld is aanzienlijk groter geworden,
zoals in alle landen, die aan de oorlog
hebben deelgenomen. Tegelijkertijd wer
den de productie van consumptiegoederen
en de omzet der kleinhandelsgoederen aan
zienlijk kleiner. „De geldsanerïng is nood
zakelijk om „de gevolgen van de tweede
wereldoorlog ten aanzien van de geldcir
culatie ongedaan te maken."
Het decreet voegt hieraan toe, dat de
Duitsers tijdens de oorlog een grote hoe
veelheid valse roebels hebben uitgegeven
op het tijdelijk bezette grondgebied der
Sovjet-Unie.
De volgende algemene regels gelden:
Verplichtingen van de Sovjet-Uxjie tegen
over het buitenland blijven op de oude voet
voortbestaan.
Deposito's worden aldus behandeld: Voor
de eerste drieduizend roebels ontvangt
men de nominale waarde terug. Voor de
volgende zevenduizend roebels krijgt men
tweederde van de nominale waarde in
nieuwe roebels. (Voor elke drie oude roe
bels twee nieuwe). Deze regeling geldt,
als het gehele deposito een bedrag van
10.000 roebel niet overschrijdt. Is dat wel
het geval, dan ontvangt men voor de
eerste 3000 de nominale waarde en voor
de volgende 7000 tweederde en voor de
rest de helft in nieuw geld. Op 15, 16 en 17
December zullen geen transacties met
bank-deposito's kunnen plaats hebben.
Voor baar geld krijgt men, binnen zekere
grerfzen. een tiende. Daar van de deposito's
de eerste drieduizend in elk geval met de
volle waarde worden vergoed, zal ,.de
overgrote meerderheid der deposito
houders" geen verlies behoeven te boeken.
Het geld der coöperaties en collectieve
boerderijen wordt met viervijfde van de
nominale waarde vergoed.
Reuter meldt nader, dat de algemene
reactie der bevolking bij de mededeling,
dat de rantsoenering wordt opgeheven,
gunstig was: men Verwacht meer voedsel
en verbruiksgoederen tegen lagere prijzen.
Deze drastische valutahervorming wijst
erop, dat de Sovjet-regering vast besloten
is haar interne economie te versterken voor
de komende strijd tegen het Marshall-plan,
aldus United Press.
Zoals de maatregelen van president Tru
man erop gericht zijn de inflatie in Ame
rika tegen te houden en de prijzen te druk
ken om de Amerikaanse economie te ver
sterken voor de uitvoering van het
Marshall-plan. zo neemt de Sovjet-rege
ring drastische maatregelen om dc Sovjet
economie te verstevigen cn alles op alles
te zetten om het Marshall-plan te bestrij
den.
Pe raad van ministers der Sovjet-Unie
heeft besloten tot uitgifte van een binnen
landse 3 procent premielening met een
looptijd van 20 jaar. De eerste sei*ie van
deze lening ten bedrage van 1 milliard
roebel zal 19 December a.s. wpi'den uitge
geven. De rente en premies der lening zijn
vrij van alle belastingen. De uit te geven
obligatiën bed-agen 100 en 200 roebels.
'S NACHTS MINDER KOUD
Verwachting, medegedeeld door he! S
KNMI in De Bilt geldig van Maan-
dagavond tot Dinsdagavond
Meest zwaar bewolkt met plaatselijk S
enige lichte regen of motregen en in
de nacht hier en daar vorming van 5
nevel of mist Zwakke tot matige wind
tussen West en Noord-West. Minder
koud. vooral des nachts.
16 December:
Zon op 8.42 uur, onder 16.29 uur
Maan op 12.01 uur, ónder 19.53 uur
