Haarlems Dagblad
Het
uit
Londense spel is
Ceen gegronde redenen
tot ernstige klachten
Mislukking
Conferentie der grote Vier
eindigde in ijzig zwijgen
Naar eenheid in de organisaties
voor Europese samenwerking
Weerbericht
62e Jaargang No. 18814
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Admin. 10721,
J4825. Redactie 10600. Directeur-Hoofdredacteur
15054. Bijkantoor H.N., Soendapleïn 37. Tel. 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Öinsclag 16 "Dcccmlïcr 1947
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
/4,Franco per post ƒ4,50. Postgiro 273107.
Advert-taricven op aanvraag bij de Administratie
Directeur-Hoofdredacteur: Ribert Peereboom
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
i~\E CONFERENTIE van de vier ministers
'-'van Buitenlandse Zaken der Grote Vier
te Londen is definitief mislukt. Zij heeft
totaal niets bereikt. Er is wel op een enkel
punt overeenstemming bereikt, namelijk
ten aanzien van de limiet der Duitse staal-
productie, maar dat betreft slechts een on
derdeel, dat niet tot uitvoering gebracht
kan worden zolang er geen volledige over
eenkomst is. De practische betekenis van
dit besluit is dus ook gelijk aan nul.
Ik weet niet de hoeveelste maal het van
daag is, sinds het einde van de eerste
Wereldoorlog door het sluiten van de vrede
van Versailles in .1919, dat de mislukking
van een international^ conferentie gemeld
wordt. Wij hebben de tel niet bijgehouden.
De lezer zou hieruit af kunnen leiden, dat
het eigenlijk niet zo belangrijk is. Maar
zo staan de zaken toch niet. Van deze con
ferentie werd, ondanks slechte voortekenen,
vrijwat verwacht. Bevin had, enige maan
den geleden, die verwachting versterkt door
met grote nadruk en in krachtige bewoor
dingen haar bijzondere betekenis in het
licht te stellen. De laatste maanden van dit
jaar zouden, zo verzekerde hij, grote be
slissingen omtrent Duitsland moeten bren
gen. Welnu, ze zijn uitgebleven. De wereld
is slechts onthaald op een wekenlang
vruchteloos geredekavel, dat alleen duide
lijk maakte dat de belangen der vertegen
woordigde staten niet overeenstemden en
dat de Sovjet-Russische minister Molotov
niet van zins was zijn kaarten op tafel te
leggen en een soort obstructie voerde. Ten
slotte is men elkaar uitvoerige verwijten
gaan maken en het eind was dat de Ame
rikaan Marshall maar verzocht, de confe
rentie te verdagen. Op de vraag van Bevin,
die gisteren aan de beurt w'as om te presi
deren, waar en wanneer de volgende bij
eenkomst zou worden gehouden, kreeg hij
geen antwoord. Dat is op zichzelf een ern
stig feit. Men ziet geen uitweg, men is uit
een gegaan zonder een datum en plaats
voor de voortzetting der onderhandelingen
vast te stellen en dus heeft het woord ver
daging in dit geval ongunstiger betekenis
dan die van opschorting en uitstel.
Er zijn op deze conferentie veel bittere
woorden gesproken, maar wat heeft een
mensheid daaraan, die snakt naar vrede en
rustige opbouw en walgt van oorlogen? Ilc
heb hierboven herinnerd aan de in 1919
gesloten vrede van Versailles. Bij het slui
ten van die vrede werden ongetwijfeld
grote fouten begaan, die kwade gevolgen
hebben gehad. Maar is de toestand na de
Tweede Wereldoorlog beter? Zeker niet.
Men sluit nu helemaal geen vrede. Met de
beste wil van de wereld kan niemand dit
als een beter beleid beschouwen. Het einde
van de gewapende strijd ligt twee-en-half
jaar achter ons en er is nog geen vredes
verdrag met Duitsland, evenmin met Oos
tenrijk, evenmin met Japan. De plaatsver
vangers der vier ministers gaan voort met
redekavelen over Oostenrijk, welks minis
ters zich daar overigens geen illusies over
maken, zoals uit hun uitlatingen na de
Londense mislukking blijkt. De Duitsers
zien hun laatste hoop op een verenigd
Duitsland verdwijnen en de Oostenrijkers
spreken van een vernietigerjde slag, hun
land toegebracht. Het moet ook hun vol
komen duidelijk zijn wat onze Londense
correspondent vanmorgen in zijn commen
taar zegt: „De Russen houden onwrikbaar
vast aan hetgeen zij in hun greep hebben.
Hun voorstellen werden alleen gedaan om
bepaalde effecten te bereiken, hetzij op de
tegenpartij hetzij op anderen, met name de
Duitsers, die met alle mogelijke middelen
moeten worden gepaaid. Het is alleen jam
mer voor Molotov dat de meeste Duitsers
zijn spel doorzien. Alleen ten koste van
het Westen en van geheel Europa zou over
eenkomst mogelijk geweest zijn. Dat was
Voor de anderen onaanvaardbaar."
Wat zal er nu gaan gebeuren? Aan ver
onderstellingen ontbreekt het niet, maar
aan zekerheid wel. Het lijkt waarschijnlijk,
dat de aaneensluiting van de geallieerde
zones in het Westen van Duitsland zich
\"erder zal ontwikkelen, nadat een paar
dagen geleden reeds een economisch „Bi-
zonië" tussen de Engelse en Amerikaanse
zones, onder Amerikaanse leiding, is ont
huld. Het zou zich spoedig kunnen uitbrei
den tot een „Trizonië", drie zones inplaats
van twee omvattend, als ook overeenkomst
met de Fransen werd bereikt. Maar dan?
Onze Londense correspondent bericht dat
het „in ieder geval niet waar is, dat poli
tieke aaneensluiting tussen de Westelijke
zones in een afzonderlijke West-Duitse
staat al in kannen en kruiken zou zijn."
Neen. Wat is er wèl in kannen en kruiken?
Officiële kringen in Washington verwach
ten een conferentie van Drie (Frankrijk-
Engeland-Amerika) om de thans ontstane
toestand te bespreken. Het feit. alleen zou
nieuwe nadruk leggen op de splitsing in een
Oostelijk en een Westelijk blok, die de Lon
dense mislukking aanduidt.
Het Parijse blad „lTntransïgeant" (van
gematigde richting) oppert de mogelijkheid
dat het Frans-Sovjetrussisch verdrag zal
worden ongezegd en merkt op dat Frank-
rijks bewegingsvrijheid in de buitenlandse
politiek ten einde is en dat het een keuze
zal moeten doen. Bidault zelf heeft al ge
zegd, dat zijn bemiddelaars-rol tussen Oost
en West is uitgespeeld.
En l'Ordre, een links-radicaal Frans dag
blad. voorspelt de vorming van een Duitse
regering te Frankfort of Weimar door de
Engelsen en Amerikanen (misschien ook de
Fransen) en van een tweede Duitse regering
te Leipzig door de Sovjets, waarbij het blad
betwijfelt of men de schijnvertoning van
de geallieerde bestuursraad te Berlijn zal
kunnen handhaven.
Veronderstellingen als deze zijn belang
wekkend, omdat zij het alle in dezelfde
richting zoeken. Men zou er zonder grote
verbeeldingskracht verdere gevolgtrekkin
gen aan kunnen vastknopen, hetgeen ik zal
nalaten, omdat ze mij vooralsnog voorbarig
lijken. Wel kan men met zekerheid aan
nemen, dat de drang naar aaneensluiting in
het Westen tengevolge van de Londense
mislukking sterk zal toenemen en dat dit
uit vele beschouwingen van de toestand
zal blijken. R. P.
Onder auspiciën van de Commissarissen
der Koningin van Limburg en Noord-Bra
bant, de voorzitters van de Kamers van
Koophandel en enkele industriëlen uit Lim
burg en Noord-Brabant is thans een stichting
tot stand gekomen tot vestiging ener tech
nische hogeschool in het Zuiden.
Een jaar geleden werd tegen de Hilver
summer N. de doodstraf geëist, omdat hij
ondergedoken Joodse landgenoten verraden
zou hebben. Na een nieuw onderzoek luidde
enkele weken geleden de eis: vrijspraak. Het
Bijzonder Hof heeft N. thans tot 3 jaar ge
vangenisstraf veroordeeld.
Algehele onzekerheid
Reuters commentaar luidt: „De Lon
dense conferentie is geëindigd in een
sfeer van algehele onzekerheid over het
geen thans zal gebeuren. Het falen ten
aanzien van de twee vredesverdragen
is bitter teleurstellend, overschaduwd
als het wordt door de gedachte, dat, ten
zij er een wonder geschiedt, de betrek
kingen tussen de grote mogendheden er
door in gevaar zullen geraken. De vraag
is thans, of er middelen gevonden zul
len worden om de raad van ministers
opnieuw aan het werk te krijgen of dat
een openlijke breuk, welke de wereld in
twee rivale kampen zou verdelen, als
realiteit wordt aanvaard."
Maandagmiddag is het einde van de Londense conferentie der vier ministers van
Buitenlandse Zaken gekomen, plotseling en zonder dat er ten aanzien van de
besproken problemen ook maar het minste bereikt was. Formeel is zij verdaagd
voor onbepaalde tijd, doch practisch betekent dit einde het droevig slot van het
intergeallieerd overleg ten aanzien van Duitsland en Oostenrijk. Wat wij gisteren
als een evidente mogelijkheid opperden, voltrok zich reeds enkele uren later: De
Amerikaanse minister, Marshall, zag geen enkele reden meer om nog langer te
pogen, een accoord te bereiken en kwam met het voorstel, de conferentie op te
heffen. De andere drie ministers deden geen poging, dit voorstel te torpederen. Zij
waren het op dit punt eindelijk roerend eens
Onbeantwoorde vraag:
„Wanneer weer bijeen?"
Toen Bevin na het verzoek van Marshall
om de conferentie te verdagen, de vraag
stelde waar en wanneer de volgende bij
eenkomst zou gehouden worden, was het
ijzig stil in de conferentie-zaal van Lan
caster-House. Een der aanwezigen ver
klaarde na afloop van de bijeenkomst, dat
na de vraag van Bevin, die als voorzitter
optrad, Marshall onbewegelijk bleef zitten
zonder zijn emotie te laten blijken. Molo-
tof trok onrustig aan zijn sigaret en ver
meed zijn collega's aan te zien. Ook Bidault
keek strak voor zich uit, blijkbaar bang
iets van zijn gevoelens te laten blijken.
Bévin keek zijn collega's een voor een aan
en wachtte op het antwoord dat niet ge
geven werd.
Daarna werden door de ministers woor
den van dank gesproken aan het adres van
de Britse minister en het Britse volk voor
de gastvrijheid bewezen aan de ministers
en hun delegaties, waarop Bevin zijn col
lega's uitnodigde met hem naar het buffet
te gaan en een glaasje te drinken. Ook
Molotof gaf aan deze uitnodiging gehoor.
Aldus kwam een eind aan de zeventiende
bijeenkomst van de zesde ministersconfe
rentie, de tweede in Londen.
Nooit in de moderne geschiedenis werd
op een bijeenkomst van ministers van
geallieerde mogendheden zoveel bitters
tegen elkaar gezegd, nooit werden zulke
zware beschuldigingen geuit, als op deze
conferentie, die begonnen was met weinig
verwachtingen voor een goed einde, doch
eindigde met minder hoop dan iemand
durfde verwachten.
Ondertussen voelden de Duitsers, aldus
bericht United Press uit Berlijn, het
nieuws van het einde der ministers-confe
rentie als een slag in het gezicht. De laat
ste hoop voor een verenigd Duitsland gaat
voor hen hiermee verloren en men ver
wacht dan ook, dat de eerste reactie zal
zijn, dat duizenden Duitsers zullen trachten
uit de Sovjet-zóne naar het Westen te
komen.
Conferentie van drie?
In officiële kringen te Washington ver
wacht men, dat het verdagen van de con
ferentie der vier ministers zal worden ge
volgd door een conferentie van drie
(Frankrijk, Engeland en Amerika) om de
thans ontstane toestand te bespreken.
Men verwacht dat de geallieerden zich
in het Westen nog nauwer zullen aaneen
sluiten en dat de fusie van de Franse zóne
met de Anglo-Amerikaanse zone thans
spoedig een feit zal worden.
In Wenen was de verslagenheid niet ge
ringer. Twee leden van het kabinet Leo
pold Figl verklaarden: „Dat is de meest
vernietigende slag, die ons' land en ons
volk kan worden toegebracht. Een slag die
wellicht de gehelij natie ontmoedigen zal.
doch", zo voegde minister Krauland, van
de Oostenrijkse Volkspartij, hieraan toe:
„Mijn partij zal blijven vechten voor haar
recht en wij zullen schreeuwen, schreeu
wen, totdat onze stemmen gehoord zullen
worden".
De minister van Justitie zei kort: „Het
Twee olie-tankschepen
in aanvaring
Drijvende vlammenhel
Voor de kust van Curacao zijn gisteren
(wee tankschepen in aanvaring gekomen.
Een van de twee, de Venezolaanse tanker
„Tucupita" was met vliegtuigbenzine van
octaangehalte geladen en vloog onmiddel
lijk in brand. De brand sloeg over naar de
Argentijnse tanker „Los Pozos" en in de
hel van vlammen die ontstond zijn, voor
zover bekend, vier mensen verbrand. Gis
teravond werden nog negentien mensen
vermist.
De Shell heeft onmiddellijk al haar
blussingsmateriaal uit Willemstad naar de
plaats des onheils gedirigeerd.
De pogingen om de Tucupita te bergen
heeft men inmiddels opgegeven.
is voor mij niets nieuws. Kleine naties
hebben blijkbaar geen kans hun gerecht
vaardigde eisen kenbaar te maken".
De Heilige Koe komt al
De „Heilige Koe", het vroegere particu
liere vliegtuig van president Truman, heeft
opdracht gekregen Dinsdag naar Londen
te vertrekken, om minister Marshall te
halen.
De 100.000 is er uit
Bij de heden gehouden trekking der
Staatsloterij is de hoofdprijs van
f 100.000,gevallen op nummer 13765.
De prijs van f 25.000,viel op nummer
18932.
Dc Britten ontruimen
Joodse gebieden
Naar officieel werd medegedeeld, zou
den de Britse strijdkrachten te midder
nacht het overwegend Joodse gebied, ge
legen om Tel Aviv, Ramat, Gan en Petah-
Tiqvah volgens plan hebben ontruimd.
Een Joodse burgerwacht van 500 man
zal zich in deze streek, waar ruw geschat
tweederde van de Joodse bevolking van
Palestina woont, belasten met het hand
haven van orde en rust. In het gebied lig
gen ook vijf Arabische dorpen met een
gezamenlijk inwonertal van 5.000.
In Jeruzalem doen geruchten de ronde,
dat Abdoel Khader Hoeseini, de Arabische
leider bij de onlusten van 1937 tot 1939,
naar Palestina gekomen is om het actieve
verzet tegen het verdelingsplan te orga
niseren. Hij is een familielid van de Moefti
van Jeruzalem.
„Zwart geld-scliandaal"
in Frankrijk
In kringen, die in nauw verband staan
met het Franse ministerie van Binnen
landse Zaken, verluidt dat 12 personen
zijn geari-esteerd in verband met „een van
de grootste schandalen op het gebied van
de handel in zwart geld sedert de oorlog"
Volgens dezelfde kringen bevindt zich
onder hen een attaché van het Ameri
kaanse ministerie van Oorlog.
De bende handelde in obligaties tot een
waarde van minstens 500.000 dollar.
EX-GRIFFIER VOOR HET TRIBUNAAL.
De gewezen griffier van de Provincie
Noordholland, H. J. v. U., zal zich op Dinsdag
23 December voor de tweede kamer van het
Haarlemse tribunaal hebben te verantwoor
den voor zijn houding in de bezettingstijd.
Gisteren heeft H.M. in het Koninklijk paleis te Amsterdam het ere-doctoraat van de
Leuvense Universiteit aanvaard. De aanbieding geschiedde door een delegatie van
hoogleraren onder leiding van de rector magnificus mgr. H. van Wayenburgh (mid
den), promotor was de deken der rechtsfaculteit prof. F. Collin (rechts). - Men zie
verder pag. 2.
Politieke coördinatie
primair geacht
In het komende voorjaar zal in Den
Haag een conferentie van de Europese
eenheid worden gehouden. Een woordvoer
der van de beweging van Churchill ver
klaarde, dat de beweging een leidend aan
deel zal hebben in het streven naar een
Europese eenheid en een grote delegatie
naar de conferentie in Den Haag zal zen
den. Het is nog niet zeker, of Churchill
persoonlijk aanwezig zal zijn.
De woordvoerder verklaarde te geloven,
dat reeds 80% van de bewoners van Euro
pa voor een federalistische unie gewonnen
zijn. Bij de voorbereidende werkzaamheden
is men nagegaan of langs economische of
politieke wegen moest worden doorge
werkt. Het was gebleken, dat de meerder
heid voor politieke actie was, daar bü een
zuivere economische federatie de elemen
ten offerzin, idealisme en verdraagzaam
heid zouden ontbreken.
In het afgelopen, weekeinde is te Parijs
een internationaal comité voor Europese
Eenheid opgericht, waarin Groot-Brittan-
Alfred Krupp von Bohlcn und Halbach wordt hl Neurenberg met andere kopstukken
van het industriële nazi-apparaat berecht. -Krupp in gesprek met zijn advocaat.
nië. Frankrijk, Nederland, België en Zwit
serland zijn vertegenwoordigd. Voorzitter
van het bestuur is Duncan Sandys, voor
malig Brits parlementslid en schoonzoon
van Winston Churchill. Bestuursleden zijn
o.m. Lord Layton, een vooraanstaand
Brits liberaal, Gordon Lang, Labour-par
lementslid, dr. Henri Brugmans en Piet
Kerstens (Nederland), Paul Bastid, vc
malig minister van Handel (Frankrijk) en
Paul van Zeeland (België).
„Het internationale comité van de be
wegingen voor Europese eenheid" zoals
de officiële benaming luidt heeft de vol
gende verklaring uitgegeven: „Tijdens de
afgelopen dagen is er in Parijs een aantal
bijeenkomsten gehouden van vertegen
woordigers van de vier voornaamste be
wegingen, die streven naar de eenheid van
Europa. Deze bewegingen zijn de bewegin
gen voor een Verenigd Europa (voorzitter:
Winston Churchill), de Franse raad voor
een Verenigd Europa (voorzitter Edouard
Herriot), de onafhankelijke liga voor Euro
pese Samenwerking (voorzitter: Paul van
Zeeland) en de Europese Federalistische
Unie (voorzitter: dr. Henri Brugmans).
Deze beweging-en hebben besloten haar
streven op internationaal terrein te coör
dineren en zekere belangrijke plannen sa
men uit te voeren. Er zal een algemeen
secretariaat worden opgericht ouder lei
ding van dr. J. H. Retinger. In de loop van
de komende weken zullen te Parijs en
Londen kantoren worden geopend en bin
nenkort zullen plannen voor de gezamen
lijke campagne bekend gemaakt worden.
Parlementaire Unie.
Het bestuur van-de Europese Parlemen
taire Unie, dat onder voorzitterschap van
de fractieleider der Belgische socialisten,
Georges Bohy, van 12 tot 14 December te
Gstaad bijeen is geweast, heeft besloten
8 September '48 te Interlaken een plenaire
vergadering van de unie te houden onder
de naam „parlementair congres voor de
stichting van de Verenigde Staten van
Europa". Coudenhove-Kalergi, de secreta
ris-generaal der Unie, heeft op een pers
conferentie verklaard, dat op het congres te
Interlaken de verschillende landen naar
verhouding van hun aantal inwoners ver
tegenwoordigd zullen zijn.
Als symbool voor de Verenigde Staten
van Europa is een kruis in een cirkel aan
genomen en als vlag een rood kruis op een
gouden zon in een blauw veld.
DE JOHAN DE WITT.
De Johan de Witt wordt hedennacht om
één uur in IJmuiden verwacht. Vermoe
delijk zal het schip door varen naar Am
sterdam, waar dan morgenochtend met
debarkeren wordt begonnen, J
TRIBUNAAL-UITSPRAAK.
De tweede kamer van het Haarlemse Tri
bunaal bracht reeds hedenmorgen advies uit
in de zaak tegen de Haarlemse psychiater C.
K„ die zich verleden week had te verant
woorden. Zij stelde hem in vrijheid, doch
legde nog een jaar internering voorwaarde
lijk met een proeftijd van drie jaar, als
mede een boete van vijftienduizend gulden,
op. Ook werd K. voor tien jaar uit de kies
rechten ontzet.
Het woord is aan.....
Louis Latzarus:
Een volk, dat meent zich te
kunnen regeren zonder zijn
élite, is verloren.
(La Politique, 1928)
Rapport Cleveringa over
mr. B. Ph. baron van Harinxma thoe Slooten
Gebrek aan hartelijkheid en menselijke belang-
stelling bij de bejegening van uitgewekenen in
Lissabon99
„Van gegronde redenen voor ernstige klachten is der Commissie niet gebleken. De
heer van Harinxma thoe Slooten heeft in uiterst moeilijke omstandigheden stellig werk
verricht dat gewaardeerd verdient le worden Dat hij hier of daar een steek heeft
laten vallen is mogelijk, gelijk wel niemand in zijn omstandigheden de volmaaktheid
had kunnen bereiken; doch er is haar niet gebleken van enige aanleiding de staf
over zijn weik te breken. Wellicht is het mogelijk, dat hij op twee, mogelijk met elkaar
samenhangende, punten van bijkomstige, doch in de gegeven omstandigheden toch
wel van belangrijke aard te kort is geschoten, doch er kan achteraf hieromtrent te
weinig tastbaars worden vastgesteld dan dat een afkeuring gerechtvaardigd kan
worden geacht. In deze moet dan het „in dubiis pro reo" gelden".
Zo luidt voornamelijk de conclusie van
't rapport der Commissie-Cleveringa over de
houding van mr. B. Ph. baron v. Harinxma
thoe Slooten in de bezettingstijd. De com
missie had tot taak een onderzoek in te
stellen naar de houding van Nederlandse
diplomatieke en consulaire ambtenaren
tegenover Nederlandse uitgewekenen.
De commissie verklaart, geen volledig
heid te hebben kunnen bereiken, zodat de
mogelijkheid open blijft van een of andere
verrassende ontdekking. De ervaring heeft
de commissie bovendien geleerd, voorzich
tig te zijn met getuigenverklaringen. Voor
een deugdelijke beoordeling zou men de
sfeer moeten proeven, waaruit dergelijke
verklaringen zijn voortgekomen. Verschil
lende gegevens tonen aan dat ook het ge
drag der uitgewekenen niet steeds vlekke
loos is geweest.
Legale en illegale evacuatie.
Op 24 Augustus 1940 werd de zorg voor
de zeer talrijke vluchtelingen in het Zuiden
van Frankrijk tijdelijk opgedragen aan de
heer Van Harinxma thoe Slooten. Hierbij
was alleen gedacht aan legale evacuatie.
Of dit juist gezien is geweest, is achteraf
wel eens betwijfeld. In een nota van 3
Augustus 1943 schrijft de gezant Van Pal-
landt: „Er van uitgaande dat de officiële
instanties zich niet dienden te compromit
teren met illegaal werk, heeft men gedacht
twee geheel van elkander onafhankelijke
organisaties het verschillende werk te laten
doen, vergetende, dat de vluchtelingen op
een van beide wijzen geholpen moesten
worden en dus onder beide organisaties
ressorteerden. Er had moeten bestaan een
vluchtelingenbureau in Londen met grote
volmachten. Als dat er in 1941 was geweest
waren waarschijnlijk honderden bruikbare
jongelieden uit Frankrijk en Zwitserland
geëvacueerd en uit Nederland aangetrok
ken."
De commissie laat de juistheid van deze
zienswijze in het midden. Van hogerhand
was een splitsing gemaakt. De opdracht
aan de heer Van Harinxma strekte zich niet
tot illegale evacuatie uit. De illegale eva
cuatie schijnt eerst van Londen uit te zijn
bevorderd, toen in Augustus 1943 de over
ste Warners naar Lissabon kwam.
De heer Van Harinxma heeft in Frank
rijk overleg gepleegd met de heer Seven-
ster, aan wie de verzorging der vluchtelin
gen in Frankrijk was opgedragen. De repa
triëring van Nederlanders, die naar Neder
land wensten terug te keren was toen in
volle gang. Deze terugkeer werd aanvanke
lijk door de regering aangemoedigd. Op 20
Juni 1940 seinde de minister van Buiten
landse Zaken aan de consul te Bordeaux:
„Wil als algemene richtlijn zoveel mogelijk
vluchtelingen via Duits bezet gebied naar
Nederland zenden." Zo komen velen ge
leidelijk naar huis. Doch er blijft een aan
tal achter, waaronder veel Joden en ande
ren, die reden hebben beducht te zijn voor
tegen hen gerichte vijandelijke maatrege
len. Er ontstaat voor hen een „Association
de Secours aux Réfugiés Néerlandais"
der voorzitterschap van de heer Sevenster.
Portugal vreesde een grote toeloop van
vluchtelingen en verleende slechts visa aan
hen, die spoedig zouden vertrekken. On<
danks grote moeilijkheden verliep evacua
tie naar Nederlands-Indië vrij vlot, tot de
oorlog met Japan uitbrak. Nadat nog enige
groepen naar Suriname en Curasao waren
gezonden, eindigde de legale evacuatie door
de algehele bezetting van Frankrijk in No
vember 1942. De heer Van Harinxma keer
de naar Londen terug. Tussen September
1940 en einde 1942 hebben 1596 personen
door zijn zorgen Frankrijk kunnen ver
laten.
Klachten.
In een rapport over een onderzoek, inge
steld vanwege het dagblad „Trouw" is een
aantal klachten tegen de heer Van Ha
rinxma geuit over het zenden van pakketjes
aan N.S.B.'ers; instructies, om Engeland
vaarders niet te helpen; het ontvangen van
geregelde remises uit bezet Nederland en,
wellicht in verband daarmede, verdachte
manipulaties met deviezen; onbevredigend
beleid inzake de verzorging van Engeland
vaarders in het kamp Praia das Macaes;
ontoelaatbaar optreden in een spionnage-
zaak, waarin zijn secretaris de hoofdfiguur
was en het persoonlijk weigeren van hulp
aan Engelandvaarders. Deze klachten von
den hun oorsprong bij mr. Maas Geestera-
nus. van Maart 1941 tot December 1943
hoofd van de „Nederlandse Inlichtingen
dienst te Lissabon".
Ervaringen hebben gemaakt, dat de com
missie ietwat huiverig is geworden al te
snel te koersen op het kompas van de heer
Maas Geesteranus. Zij heeft zich niet los
kunnen maken van het gevoelen, alsof de
heer Maas Geesteranus in zijn ijver tot het
bevorderen van wat hem goed dacht en
daarmee in het bloot leggen van wat ver
keerd was, misschien onwillekeurig wel
eens te ver is gegaan en daardoor klachten
heeft opgeroepen of versterkt.
De commissie gaat nader in op klachten
Toen de heer Van Harinxma pakjes naar
Nederland begon te zenden, deed hij dit
aan de hand van een lijst, welke hij uit
Londen had gekregen. Toen de heer Maasj*"
Geesteranus vergissingen merkte, heeft hij
dit aan Londen gerapporteerd.
De slechte verstandhouding tussen de
heren Maas Geesteranus en Van Harinxma
maakte de samenwerking volkomen on
mogelijk. Tot welke betreurenswaardige
gevolgen zij leidde, toont het vrij onbe
tekenende voorval van 2 of 3 verkeerde
pakjes. Bovendien maakte het wel een
teleurstellende indruk op de Engeland
vaarders die kwamen in een omgeving,
waarin enige belangrijke figuren hun we
derkerige antipathie zo zeer lieten gelden,
dat zij zelfs niet meer met elkaar samen
werkten.
De commissie heeft niet tot de vaststel
ling van uitsluitende of overwegende schuld
bij de een of de ander kunnen komen.
(Zie verder pagina 2)
Voor de stille armen
16 December 1947.
Kerstinzameling voor dc Stille Armen.
8e verantwooi'ding: Zr. D. v. H. 1,R .T.
V. l,_ A. E. 1,50, E. C S.—v. d. W. 1.50,
R. F. 2.—, Dr. A. TE. S. S. 2.50. Mevr. Dr.
H. O. de J. f 2,50, D. V. 2,50, M. G. B. f 2,50.
A. W.—V. 2,50. Mevr. J. H. B.—T. 2,50, G.
J. H. ƒ2,50, K. D. ƒ2,50, Mevr. M. M. L.—P.
ƒ2,50, Mej. L. H. ƒ2,50. A. Cr. ƒ2,50, G. R.
2,50. J. W. J. v. d. S. 2.50, A. M. 2.50, Van
Asta 2,50, C. P. H. 2,50. A. M. D. 2,50, A.
J. H. W. S. ƒ2,50, P. G. D. ƒ2.50. C. G de G.
ƒ3,—. Mevr. Dr. L. J. A. B. ƒ4,—. J. C. B. B.
ƒ5.—, J. C. v. G. ƒ5.—, Dames E. ƒ5.—. P.
N.—B. ƒ5.—, L. A. W. ƒ5.—. J. V. ƒ5.—, J.
D. K. ƒ5,— J. B. 5—, J. J. B. ƒ5.—. H. M.
K. 5,—. J. J. S. 5,—. M. N. V.—V. 5.—,
F. J. S. W. ƒ5,Fam. J. K. ƒ5,Dr. J. S.
B. ƒ5.—, N. M. S. v. d. A.—S ƒ5,—, C. H. A.
E. ƒ5,—, S. T. v. d. V. ƒ5.—. J. P. V. ƒ5.—.
J. J. F. 5.—, M. A. S.—K. 5,—. M. T. 5,—,
J. F. K. ƒ5,—. Fam. L. v. Z. ƒ5,—, P. L.
ƒ5,—, N. N. ƒ5.—, R. ƒ5—, F. O.—S. ƒ7,50.
Bridgeclub H. S. 10.—. J. Th R. S. 10—,
Me#r. Dr. F. A. M. v. H. ƒ10,— H. M. J.
10.—. J. B. S. 10,—, A d. V. 10.—. W. A.
J. G. 10,—. E. W. S. 10,—, I-I. T. J. v. V.
f 10.—. L. H. v. 't S. 10.—. A. H. 10,—. H.
B. S. R. 10,—, Kadé 10,—. A. M. S. 10—,
J. H. W. E.—d. K. 10.—. J. C. S. 10.—. H.
B. 10—, D. C. Z. 10.—, J. U. A. 10.—, P.
v. d. L. ƒ10,—, J. J. B. v. E. v. V. 10.—. N.
A. ƒ10,—, P. ƒ10.—. P. S. ƒ10,— Mej. C. B.
ƒ10,—. C. v. C. O. H. ƒ10.—, N. S. H. ƒ5.—,
E. L. M. ƒ20—, Ir. L. L. G. v. R. ƒ25.—. Mr.
M. A. v. E. 25,—, M. v. d. P. 25.—. D. v.
W. ƒ50,—, C. J. F. ƒ4.—. L. H. ƒ2.50, A. J.
M. S. ƒ3,—. J. M. ƒ2,80, C. E. P. ƒ2,50, Jan.
R, ƒ10.—, Coralia ƒ20.—, P. R. ƒ10.—. A. B.
ƒ3,—. N. N. ƒ5.—. M. W. B. ƒ5,—, Ambtena
ren v. Prov. Griffie Bur. Motor en Rijwiel-
wet 15,Rusthuis Voorhout 4,Henny
ƒ1,—, Mej. X. ƒ2,N. N. tc Aerdenh.
25.—. J. Ph. W. ƒ1.—. Kaartclub Schakel
12.50. W. L. 10.—, J. H. 10—, N. N. ƒ2,50,
S. f 1,—N. N. 1,—. C. N. H. de J. ƒ5,—. J.
B. ƒ10,—. Mevr. M. S. ƒ2,50. S v. d. G.
ƒ10—, T. v. W. ƒ3.—. Mr. W. ƒ5.—, N. N.
ƒ1.—. J. B. ƒ5,—, A. en C. ƒ2.50, Mej. A. B.
O. ƒ2,—. L. S. ƒ5.—. N. N. ƒ30.—, C. B. ƒ2,50,
M. J. ƒ2.—. Mevr. E. II. ƒ5.—. fam. de V.
5,Ambt. ter Gem. Secretarie ƒ131.v.
Moeder 1.J. W. d. K. ƒ5,Stads-Evan-
gelisatie 10,B. v. M. G. 15.—, Tr. en A.
f 10.Het humanisme is uit Christus 118.
S. D. ƒ2.50. M. ƒ2,50.
Dagtotaal 1147,30. In 't geheel is thans bij
ons binnengekomen een bedrag van ƒ4819,72.
Bijdragen kunnen afgegeven worden aan
onze bureaux Grote Houtstraat 93 en Soen-
daplcin 37. Ons I'ostgironumuier is 2 7 3 1 0 7,
s.v.p. b(j vermelden: „Voor de stille urmcn'V
Strijd tegen de inflatie
in de Verenigde Staten
De Amerikaanse republikeinen, die de
meerderheid in het Congres hebben, dien
den in het Huis van Afgevaardigden een
wetsontwerp ter bestrijding van de inflatie
in, dat lang niet zo ver gaat als de door
president Truman voorgestelde maatrege
len. De republikeinse leiders in het Huis
verklaarden echter, dat zij niet verder
wilden gaan en geen amendementen op het
ontwerp wensten. Om dit laatste te kun
nen doorvoeren, moest het ontwerp even
wel ten minste tweederde der stemmen
behalen. Dit gebeurde niet, want geen en
kele democraat stemde voor. Met 202 tegen
188 stemmen (minder dan tweederde
voor) werd het ontwerp aangenomen.
De democraten maken er bezwaar te
gen, dat het republikeinse wetsontwerp
geen contróle op lonen en prijzen inhoudt,
noch voorschriften ten aanzien van de
rantsoenering, die volgens Truman onver
mijdelijk is.
WISSELENDE BEWOLKING
Verwachting, medegedeeld door het
K M I. in De Bilt, geldig van Dins
dagavond tot Woensdagavond:
Wisselende bewolking met hier cn daar
een enkel licht buitje Zwakke tot ma-
tige wind uit Noordelijke richtingen.
Enige daling van temperatuur met
voornamelijk in het Oostelijk gedeelte
van het land in de nacht plaatselijk
lichte vorst en enkele nevel of mist
banken.
17 December:
Zon op
Maan op
843 uur, onder 16.29 uur
12.24 uur, onder 21.04 uur