Grote meerderheid voor de bus
Na de uitspraak van Haarlems Raad
blijft het de vraag: tram ot bus?
Beslissing ligt in den Haag
Toonkunstenaarsbond ontevreden
over het beheer van de H.O.V.
I Kort en
Bondig
DONDERDAG 8 JANUARI 1948
HAARLEMS DAGBLAD
4
GEMEENTERAAD VAN HAARLEM
„Dit vraagstuk leeft in de bevolking"
„De leden van de raad van Haarlem, van oordeel dat de belangen van de gemeente
niet gediend zijn bij de handhaving van de tram voor het openbaar vervoer in de
binnenstad,
nodigen Burgemeester en Wethouders uit stappen te ondernemen welke ertoe kunnen
leiden dat het locale openbare vervoer zal geschieden door autobussen".
Deze motie, voorgesteld door de heren Noordhoff (Arb.), Hooy (K.V.P.)
A lb recht (Arb.) en Van der Veldt (K.V.P.) en aangenomen met 31-5 stem
men, bekroonde een beraadslaging van drie uur. die in de vergadering van de Haar-'
lemse gemeenteraad Woensdagmiddag over het dilemma „tram of autobus" plaats had
Er waren zo bleek in de loop van het
debat aperte voorstanders van de tram.
Er waren zeker geen even besliste voor
standers van de bus door dik en dun.
De heer Hooy zei al dadelijk: „Een
oplossing springt niet naar voren. Aarze
lend heb ik voorlopig mijn stem bepaald".
De heer Hooy liet vervolgens alle argu
menten pro en contra de beide vervoèr-
middelen de revue passeren en ontstreed
dat de exploitatie van de tram ook na
vernieuwing en verlenging van de baan en
de aanschaffing van modern materieel
goedkoper zou zijn dan de bus, dat de tram
de bescheidenste weggebruiker zou zijn en
dat de bedrijfszekerheid in de winter gro
ter zou zijn. Wat de beantwoording van de
vraag of de bus het vervoer in de toekopist
aan zou kunnen betrof, wilde de heer
Hooy zich als leek neerleggen bij de ver
zekering, die daaromtrent door de ver
voermaatschappij gegeven werd.
De heer Proper (C.P.N.) had in het
prae-advies van B. en W. een afweging
van de belangen van de bollenstreek ge
mist, terwijl de opheffing van de tram
Haarlem-Leiden toch ook financiële con
sequenties voor Haarlem kon meebrengen.
„Kijken de dorpen in de bollenstreek niet
verder dan hun velden reiken, aldus deze
afgevaardigde. B. en W. van Haarlem zien
niet verder dan de Haarlemmerhout".%Spr.
noemde het een ernstige dwaling te me
nen. dat de bus het vervoer niet zou aan
kunnen. Twintig 60-persoonsbussen zou
den het traject Haarlem-Leiden, dat in
twintig minuten korter zou worden afge
legd dan met de tram, bedienen. Wel
vreesde de heer Proper tariefsverhoging,
ondanks de twee millioen gulden winst,
die de N.Z.H. volgens hem in 1946 geboekt
zou hebben.
Spr. drong er bij B. en W. op aan. dat
de gemeente haar invloed zou doen gelden,
opdat de N.Z.H. een gunstige regeling zou
treffen voor het overcompleet personeel,
dat voor het personeel verder goede
arbeidsvoorwaarden zullen gelden ter
voorkoming van het „afschuwelijke fooien-
stelsel" en hoopte voorts, dat de verkeers
politie straf zou optreden tegen overtre
dingen van de maximumsnelheid, waartoe
de chauffeurs door te krap berekende rij
tijden nu gedwongen zouden zijn.
Mevrouw Scheltem a-C o n r a d i
(Vrijh.) noemde het vervoer „het vraag
stuk van de Individuele burger". Talrijke
documenten en brieven uit alle lagen van
de bevolking hebben de raadsleden hier
over bereikt. Een bewijs, dat deze zaak
onder bevolking leeft. Volgens haar sloeg
de schaal door ten gunste van de tnyn.
Wij zien immers nu al op de spitsuren
hoe het gaat met de bussen". Voetbalvel
den. aansluitingen op de Amsterdamse
tram 'en op het station, drie ziekenhuizen,
schouwburg en concertzaal maakten deze
lijn volgens spr. ongeschikt voor autobus-
tractie. Bovendien is men met de benzine
motor sterk afhankelijk van het buiten
land. Mevr. Scheltema weidde voorts uit
over het gebrek aan comfort van de auto
bus en besloot: „De verantwoordelijkheid
van de raad is groot, wanneer de tram
wordt prijsgegeven geschiedt iets onher
stelbaars".
Ook de heer Bakker (A.-R.). die zijn
gedegen betoog vestte op het rapport van
jr. F. Ottevangers en op een artikel van
de gewezen directeur van de N.Z.H ir. W.
J. Burgersdijk en eigen ervaringen met de
buslijn naar Haarlem, verklaarde zich te
gen de bus, maar zijn partijgenoot Spek
constateerde aan de hand van de vervoer-
cijfers der laatste maanden, dat het pu
bliek een voorkeur voor dit vervoermiddel
aan de dag legde en wilde onder bepaalde
waarborgen de sprong wagen. Maar dan
zouden er meer dan 60 bussen moeten ko
men en grotere zorg voor de veiligheid
betracht.
„In de beperking toont zich meester",
aldus begon de heer Voogd Arb.zijn
rede, „maar het College heeft zich in het
prae-advies toch wat al te veel meester
getoond". Want al was het merendeel van
de fractie van de heer Voogd geneigd ach
ter B. en W. te staan, het rapport liet te
veel vragen open, dan dat men zich defini
tief kon uitspreken.
Waarom is het trolleybusplan van het
tapijt verdwenen? Waarom is verlegging
van de tramroute of verplaatsing van de
rails naar de linkerzijde van dé straten
niet overwogen? Waarom zijn er geen cij
fers van deskundigen over de vervoers-
(Taxi b7i 13000
PAG EN NACHT
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 7 Januari 1948
ONDERTROUWD: 7 Jan.: A. Bos en G. van
der Veen. W. G F- Bange en M. C. van der
Viugt. D. Assendelft en C. A van der Kort.
J G. Feije en N. van Bergen. C. A. Beens en
G G R- Yntema. A. van Nederpelt en C J.
Kalb. A. P. Huijbens en M. E. A. van Kleeff.
H. Sanberg en J. M W. Rap. T. J. H in den
Bosch en B. G. Snijders. J. Stammls en G- C.
Cornelissens. J. Stolp en M. C. Zuilhof. J
Meijer en T. Goossen. T. de Meester en D.
Bakker. L. P. Borms en G. P de Groot. J J.
van der Feen en C. J. L. Waaijer. A. F. Hon-
coop en A. P. ten Boom. H Snoeks en H. H.
Boerwinkel. A. J. M. Wlllemsen en M. A. van
Lunenburg. P. G. H. Vos en M M. Teekamp.
A. Vis en A. M. Sulstere. H. D. van 't West-
enóe en C J. van der Graft.
GEHUWD: 7 Jan J. Koster en H. P. Jans
eens. J. T. de Block en A, M. C. van den Hoek.
W. A. R. Brammer en C. H. Ie Noble. E A. T.
Vermond en A. T. Chamot. M. Olivier en J.
'A. Hobo. S Jonker en H. Besseling. J. Groen
en F. Woelinga. W. van Bilderbeek en U.
Riepel. J, J- A. Stavenuiter en J. C. Hoger-
heijde J. de,Cock en H. R. M. Vedd r. D. H.
Pietersen en H. Ketting. J. A. Koehorst en M.
C Stoute. H. Smid en L. W. Beusekamp.
BEVALLEN van een zoon: 5 Januari: M
A- Bos—Jon gen eel. 8 Januari: A Slebe—
Roosloöt 7 Jan.: A. H Nieuw»nhuisvan de
Kama J M. van Poelgeest—van Leeuwen. C.
Koning—van Duijn. J. E. Verharen—de Nijs.
W. AchterbergBom.
BEVALLEN van een dochter: 5 Jan.: R. B
Sichel—Samann. S. de Bijll—Ri^derhof. 6 Jan.:
A BomZwart. .1 W A. Be'.mer—Platvoet.
G- A ScheelingsRaps. D. M. W Robbers-
van Oosten. H C. van der Reep—Lammers.
OVERLEDEN: 4 Jan.: M. M. Ebberfr-dc
Bas, 59 j., Vosmaerstraat.
Tramremise wordt
bus garage
„Die tramremise kan mooi gebruikt
worden als wijkcentrum voor Haarlem-
Noord", opperde het raadslid Noordhoff
gistermiddag. Inderdaad, het gebouw
aan het Soendaplein zou zich uitstekend
lenen als vergaderzaal of tentoonstel
lingsruimte. De grote hal, hvaar de
trams uitrusten, is honderd meter lang,
vijfentwintig meter breed en acht meter j
hoog. Meer dan 2000 personen zouden
er een plaats kunnen vinden. Boven
dien ligt nog een even groot terrein op
zij braak voor eventuele uitbreiding i
met kleinere zalen en dienstvertrek
ken.
Maar het zal niet zo mogen zijn. De j
N.Z.H. gaat het gebouw inrichten tot
Centrale busgarage. daar het comnlex
aan de Leidsevaart nu al veel te klein
is om de bussen behoorlijk onderdak te
orengen.
capaciteit en -omvang gepubliceerd? Hoe
staat het met de financieel-economische
zijde van het vraagstuk? Handhaving van
de tram zou zes millioen en de bus twee-
en-een half millioen aan deviezen kosten.
Maar na hoeveel tijd staat men bij de bus
weer voor een nieuwe deviezenuitgaaf?
De heer De Vries (C-H.) deelde me
de, dat hij zich aansloot bij de zienswijze
van mevr. Scheltema en de heer Bakker.
Wethouder Angenent.
Om zes uur begon wethouder Ange
nent aan de verdediging van het prae-
advies'allereerst tegen de heer Voogd. Het
trolleybus-object is vervallen, omdat ge
bleken is, dat dit vervoermiddel niet tijdig
in voldoende mate geleverd kon worden,
bovendien hadden de aangrenzende ge
meenten overwegende bezwaren. Boven
dien de kern van het vraagstuk ligt te
Haarlem en vraagt daar om een oplossing.
De plannen van de N.Z.H. waren gerijpt
voordat het rapport van de vervoerscom-
missie bekend was, ook dat is een reden
waarom het prae-advies van B. en W.
summier gebleven is. Uit gegevens van
A.N.W.B. en K.N.A.C. zou blijken, dat in
1946 per een millioen kilometer door de
tram 50, door de bus 47 a 48 aanrijdingen
veroorzaakt werden. Voor de eerste acht
maanden van 1947 bedroegen deze getallen
78 en 57. Verkeersinspectie en -politie ach
ten de snelheid van de bus in alle opzich
ten te verdedigen. Wat de tarieven aan
ging: bij modernisering van de tram zou
den de huidige ritprijzen niet te handha
ven zijn. De wegdekken in de binnenstad
schreeuwen om herstelling.
Vervolgens doceerde wethouder Ange
nent de raad met een grote kaart aan de
muur het ontworpen busnet waarvan ons
blad gisteren de gedetailleerde gegevens
pumieeerde.
Het argument, dat benzine voortdurend
deviezen opslorpt bestreed hij door op te
merken, dat in de huidige deviezenpolitiek
der regering juist kolen worden uitgevoerd
om daardoor goedkoper benzine te verkrij
gen. Verder merkte de wethouder op, dat
er reeds maatregelen worden genomen om
het doorgaande verkeer buiten de binnen
stad te houden, doch dat dit toch niet meer
dan 15% van al het wegverkeer betrdf
De kern van de zaak raakte de wethou
der ongetwijfeld, toen hij uitriep: „Men
zou zo graag de zekerheid willen hebben,
dat de bus het vervoer kan verwerken".
De heer Angenent meende evenwel, dat
het de N.Z.H. er alles aan gelegen is. dat
het publiek tevreden over haar is.
Een opinie, die de heer D e V r i e s blij
kens zijn interruptie: „Een Monopoliebe-
drijf!" niet deêlde.
Wethouder Geluk ging nog even in op
de van vele zijden bedekt geuite
critiek, dat het College zijn mening al
klaar had en deed gelden, voordat de raad
gehoord was. Hij legde uit, dat het raads
besluit tot uitvoering van asfalterings-
werkzaamheden in de binnenstad de tram-
directie voor het vraagstuk van de baan-
vernieuwing stelde. Zij wilde natuurlijk
weten waar zij aan toe was. Omgekeerd
had het gemeentebestuur belang bij een
spoedige beslissing, omdat ook de asfalte
ring geen dag meer kan wachten. Aanvan
kelijk meende de directie, dat.zij eerst in
de tweede helft van 1949 over voldoende
bussen zou beschikken, later bleek, dat
dit reeds in het voorjaar van dit jaar het
geval kon zijn.
Wethouder Geluk merkte nog op, dat
men thans voor de aanschaffing van uiter
mate duur trammateriaal stond, zodat men
twintig jaar op zware lasten zou zitten.
Wanneer over vijf jaar nieuwe bussen
aangeschaft moeten worden, zijn de prij
zen wellicht al een heel eind gezakt.
Vervolgens gaf de heer Geluk nog enige
cijfers, waaruit de zorgelijke financiële
positie van voor de oorlog van de maat
schappij bleek en waarschuwde: „De ver
liezen van de N.Z.H. worden tenslotte door
de gemeenschap betaald".
Daarna dienden de heren Noordhoff c.s.
hun motie in met het bovenvermelde re
sultaat. Tot de trampaladijnen bleven me
vrouw Scheltema en de heren Kloet. Bak
ker, Silvis en De Vries behoren.
Er waren ook nog andere
punten.
De directeur van de N.Z.H.V.M, en de
andere leidende figuren van de vervoer
maatschappij, die met vele chefs van de
betrokken gemeentelijke afdelingen en
diensten en van de politie, naar het debat
waren komen luisteren, moesten be
halve de Nieuwjaarsrede van mr. Cremers
eerst een hors d'oeuvre van twintig
agendapunten verteren, alvorens de tram
taart werd aangesneden.
Het belangrijkste punt. het voorstel van
B. en W. om aan het onderwijzend pérso-
neel van het Buitengewoon Lager Onder
wijs een bijzondere verhoging toe te ken
nen, die hun jaarwedde 300.boven de
rijksregeling zou brengen, ondervond te
genkanting van de heer Bakker die, van
oordeel was, dat hierdoor de salarisver
houdingen met ander onderwijzend perso
neel ontwricht zouden worden. Bovendien
hadden hij en mevr. Van E c k-T hiel
(Arb.) en mej. Bol si us (K.V.P.) be
zwaren tegen het ingaan met terugwer
kende kracht tot 1 Januari 1947.
Wethouder Geluk sloot zich bij zijn
partijgenoot Vliegen aan. die betoogd
had, dat de leerkrachten bij dit soort on
derwijs veel meer behoefte hadden aan
culturele verkwikking dan hun collega's
en dat bovendien hun promotiekansen zeer
gering waren.
Wethouder Van der Wall vertelde,
dat de terugwerkende kracht noodzakelijk
was om ook voor de toekomst voor deze
uitgave een rijksbijdrage te verkrij
gen. Zeven raadsleden stemden toch te
gen de terugwerkende kracht; wethoijder
Schreurs deed per vergissing met hen
mee.
Een amendement van de heer Voogd,
1 die aankondigde dat zijn fractie bij de
begroting het een en ander te berde zal
brengen over de positie van het St. Elisa-
bethsgasthuis, waardoor B. en W. alleen
voor 1948 gemachtigd worden de ver-
pleegtarieven te bepalen, werd door het
College overgenomen.
De verordening op de heffing en invor
dering van marktgelden bracht de heer
Mol (C.P.N.) tot een amendement, waar
door ook een voordelig tarief voor koop
lieden, die alleen op Maandag en Zaterdag
in Haarlem-Noord willen markten moge
lijk zou worden.
Nadat wethouder Van der Wall had
uitgelegd, dat juist een Donderdagmarkt
gestimuleerd moest worden, sneuvelde het
amendement met alleen de stemmen van
de communisten voor.
De he,r Van der Giessen (Arb.)
was blij met het schoolgebouw, dat de Ne
derlandse Jeugdgemeenschap mag huren,
maar wilde het nog goedkoper. Wethouder
Geluk vond, dat het gebouw eerst maar
eens intensief gebruikt moet worden,
daarna is er over de huurprijs door de
gemeente toch al 1000 lager gesteld
altijd nog te praten.
Mejuffrouw Bolsius (K.V.P.) wilde
graag het hele schoolgebouw aan de Scho
terstraat hebben om de leerlingen aanwas
van het Triniteitslyceum op te vangen,
maar wethouder Geluk zei, dat dat be
slist niet ging, want ook het Christelijk
Lyceum had een verzoek tot het huren
van maar liefst dertien lokalen gedaan en
het openbaar onderwijs had wellicht ook
wel behoefte aan meer ruimte.
De heer Van der Veldt (K.V.P.)
brak een lans voor de centrale verwarming
van de St. Bavo-school, betogende dat het
niet om een bedrag van ruim f 25.000, dat
de aanschaffing zou kosten, ging, maar al
leen om de rente daarvan. Het College
bleef op zijn standpunt staan, dat het nu
geen tijd was voor dergelijke objecten en
de meerderheid van de raad gaf het gelijk
(25—9).
Hamerpunten.
De raad voteerde in totaal 7.880.
voor de vernieuwing van het dak van het
Huis te Zaanen, voor stoelen in het Frans
Halsmuseum, voor boeken en leermiddelen
en voor een proefneming met muziek
onderwijs aan de Buitenrust-school.
Personalia.
Tot curatoren van het stedelijk gymna
sium werden benoemd: ds. A. J. van Rhijn
en dr. J. W. Kamerling, waarbij de heer
Noordhoff de wens uitsprak in het
vervolg ook eens een vrouw op de voor
dracht te zien; tot leden van de Plaatse
lijke Commissie van toezicht op de scho-
rlen voor middelbaar onderwijs mevr. mr.
E. van Eek-Thiel en ir. A. G. de Koningh,
tot lerares in de Engelse taal aan het Ste
delijk Gymnasium mevr. M. Hempenius-
Hissink, tot tijdelijk leraar in de Oude
talen aan dezelfde instelling J. H. M. M.
van Loenen en tot tijdelijk leraar tekenen
aan de meisjes H. B. S. de heer N. Bronk-
horst.
Eervol ontslag werd verleend aan mej.
H. van Dalen als onderwijzeres aan de
Centrale school I en aan de heer JL. de
Klerk als onderwijzer aan de Centrale
school II.
Nijmegen doet het anders j
i Reeds in1937 besloot het gemeente- j
bestuur van Nijmegen tot liquidatie van
de electrische tram, omdat het jaarlijks
optredende deficit te groot werd geacht.
Nijmegen is een der weinige plaatsen,
waar de Duitsers de tractie en de wa-
gens niet totaal vernield hebben, zodat i
na de bevrijding het trambedrijf kojt
worden voortgezet met het gunstig ge-
volg, dat de tram met een ruim over- i
schot ging rijden. Hoewel de laatste
jaren de inkomsten enigszins zijn ge-
j daald, behaalt men toch nog het vier- j
voudige van de jaren 1937 en 1938.
B. en W. zullen nu onderzoeken of er I
l redenen zijn te adviseren het besluit tot
liquidatie der tram in te trekken.
In het verslag van de Woensdagmiddag
gehouden vergadering van de Haarlemse
Gemeenteraad is te lezen dat de Raad zich
met 31 tegen 5 stemmen heeft uitgesproken
voor de vervanging van de tram Haarlem-
Heemstede en HaarlemLeiden door auto
bussen.
Dit wil evenwel niet zeggen dat daardoor
de beslissing in de kwestie tram of autobus
definitief gevallen is.
Ter voorkoming van misverstand wijzen
wij er op, dat de directie der N.Z.H.V.M.
a?n het ministerie van Verkeer en Water
staat vergunning gevraagd heeft om de be
doelde tramlijnen te mogen opheffen. Voor
Den Haag een beslissing neemt, heeft het
departement (via de colleges van Gedepu
teerde Staten) aan alle betrokken gemeen
tebesturen een advies in deze aangelegen
heid gevraagd. De gemeenten Heemstede
en Bennebroek en voorts alle gemeenten in
de Bollenstreek hebben zich uitgesproken
voor het behoud van de tramlijn Haarlem
Leiden, omdat zij vrezen dat autobussen
het grote vervoer niet zullen kunnen ver
werken.
Het besluit van Haarlems Raad is dus
ook niet veel meer dan een advies aan Den
Haag.
De Leidse gemeenteraad komt op Maan
dag 26 Januari bijeen. Er is dan kans dat
over de tram-aangelegenheid een beslissing
zal worden genomen. Er is evenwel toch
geen zekerheid of het college van B. en W.
aanleiding vindt deze zaak in de raad te
brengen, omdat er feitelijk weinig belangen
van Leiden mede gemoeid zijn, daar de
tram haar eindpunt heeft ten Noorden van
het station en dus niet in de binnenstad
komt.
Wij hebben gepoogd in Den Haag te in
formeren hoe men daar tegenover £e vraag
„tram-autobus?" staat.
Indertijd hebben wij reeds gewezen op
de mogelijkheid dat wel toestemming ge
geven zou worden voor de opheffing van
de tramlijnTIaarlemHeemstede, maar dat
de mogelijkheid onder het oog wordt gezien
om de tramlijn HaarlemLeiden te laten
voortbestaan. Daaraan zijn evenwel grote
bezwaren verbonden. Allereerst is het cbl-
lege van B. en W. en blijkens de uitspraak
van de raad ook het overgrote deel der
raadsleden er sterk op tegen dat de tram
in de nauwe binnenstad blijft rijden. In het
bijzonder gelden die bezwaren natuurlijk
voor de grote Leidse diensten. Van Haar
lemse kant zouden er dus sterke bedenkin
gen ingebracht worden indien de tram
HaarlemLeiden bij haar voortbestaan tot
het Haarlemse station zou blijven rijden.
Een oplossing zou zijn het begin- en eind
punt in dat geval te verplaatsen naar de
Dreef of den Hout, maar ook daartegen zijn
Op 5 Mei zal op de Oude Begraafplaats te
Zaandam een monument onthuld worden
Ier jiagedachtejiis van hen die in de bezet
tingsjaren als gevolg van de oorlogshande
lingen getroffen zijn. Het monument is
drie-en-halve meter hoog en zal in brons
gegoten warden. Het ivordt geplaatst op
een hardstenen voetstuk. De voorstelling
is een vrouw, die do.or bloemen aan te bie
den hulde brengt aan hen, die heengegaan
zijn. Op het voetstuk zullen de namen der
veertig getroffenen vermeld worden. Ont
werper is de Haarlemmer de heer Theo
van Reijn.
Een adres aan de gemeenteraad
„Over de tegenwoordige toestand berei
ken ons van de zijde van onze leden bij
voortduring klachten. De wijze, waarop het
bestuur zijn taak vervult, is voor hen een
bron van grote zorgen. Het ondeskundig
geliefhebber van dit bestuur brengt aan
liet artistieke peil van het orkest grote
schade toe en de orkestleden vragen zich
af. waartoe dit in de toekomst nog kan
leiden."
Dit is een zinsnede uit een adres, dat
dezer dagen door de Nederlandse Toon
kunstenaarsbond, waarin naar deze op
geeft, de meerderheid van de orkestleden
der Haarlemse Orkestvereniging georga
niseerd is, aan de leden van de Haarlemse
gemeenteraad werd gericht en dat uiting
geeft aan de ontevredenheid, die onder
de musici over de gang van zaken bij de
H.O.V. zou heersen
De adressant is van oordeel, dat de ex
ploitatie van het orkest niet in handen mag
blijven van uitsluitend particulieren. De
gemeentelijke bemoeiïtg moet volgens
hem verder gaan dan het verstrekken van
belangrijke subsidies.
Naast de gemeente, aldus het adres, zal
ook aan de leden van het orkest medezeg
genschap en daarmee verantwoordelijkheid
in het beheer van het orkest gegeven moe
ten worden. Met de zakelijke leiding zou
moeten staan Misschien zou het over
weging verdienen aan de plaatselijke vak-
centralen een plaats in het bestuur te
geven, waardoor zeer aanzienlijke bevol
kingsgroepen een stukje culturele mede
zeggenschap en verantwoordelijkheid zou
den verwerven, aldus adressant.
In het adres wordt voorts op scherpe
wijze critiek geoefend op de benoeming
van één der dirigenten.
Prae-advies wordt uitgebracht.
De gemeenteraad besloot gisteren het
adres in handen van B. en W. te stellen
voor het uitbrengen van een prae-advies.
Naar wij vernemen zal de Wethouder voor
de Kunstzaken, de heer D. J A. Geluk, zich
in de naaste toekomst met deze materie
diepgaand bezig houden
Mening van de voorzitter.
De voorzitter van de H.O.V., mr. A.
Beets, meende, dat hij tegen een vertegen
woordiger van de gemeente in het orkest
geen bezwaar zou maken. „Wij hebben
niets te verbergen. Trouwens rijk, provin
cie en gemeente krijgen jaarlijks een in- en
overzicht van ons beleid. Daarop is nog
nooit aanmerking gemaakt".
Wat de dirigentenkwestie betreft
Mr. Beets herinnerde er aan, dat Eduard
van Beinum en Frits Schuurman in het
begin van het optreden met de H.O.V ook
een deskundige, dus een musicus, moeten slechte critieken kregen. Toch zijn het
worden belast, aangesteld door de ge
meente, na overleg met het Rijk en de
leden van het orkest.
Een bestuur, samengesteld uit vertegen
woordigers uit het orkest, vertegenwoordi
gers van de Gemeente en eventueel van
het Rijk, en voorts vertegenwoordigers der
burgerij, zou deze deskundige terzijde
achteraf niet zulke héél slechte dirigenten
gebleken.
DR. A. MELCHIOR OVER DF GROTE KERK
Dinsdag 13 Januari zal Dr Mélchior, Arts,
in het Chr. Lyceum aan de Emmakade te
Haarlem een lezing houden met lichtbeelden
over de Grote Kerk te Haarlem voor de Ver
eniging „Bos en Vaart".
bezwaren. De tramreizigers die naar het
station moeten (of van het station komen)
zouden dan eerst van een autobus gebruik
moeten maken. Dit overstappen is altijd
een handicap. Bovendien zou indien het
begin- en eindpunt aan de Dreef of in den
Hout zou komen, daar een zeer druk auto-
bussenverkeer ontstaan. Het gehele net van
autobussen dat de N.Z.H.V.M. thans ont
worpen heeft, is gebaseerd op het vervallen
van beide lijnen.
Het gemeentebestuur van Heemstede dat
zich uitgesproken heeft voor het behoud
van de tramlijnen heeft ook ernstige be
zwaren tegen dit overstappen. De tramrei
zigers uit Heemstede moeten, zo wordt ge
zegd, zonder overstappen naar het station
in Haarlem vervoerd worden.
Ook is wel gebleken dat de directie der
N.Z.H.V.M. weinig voelt om de lijn Haar
lemLeiden te laten bestaan.
In Den Haag vernemen wij dat daar nog
geen spoedige beslissing te verwachten is,
omdat men eerst moet wachten tot de ad
viezen van alle gemeentebesturen door de
colleges van Gedeputeerde Staten zijn bin
nengekomen. Blijkbaar wachten deze col
leges tot alle gemeenteraden hun adviezen
hebben ingezonden.
Eerst als die adviezen er zijn kan de zaak
bekeken worden.
Het is evenwel zeer gewenst dat de be
slissing in Den Haag spoedig valt, want de
toestand der Haarlemse bestrating en as-
phaltering is zeer slecht. Niet langer houd
baar. Voor evenwel iets ter verbetering
wordt gedaan moet men eerst weten waar
aan men toe is. Gaat de tramrails uit de
straten dan kan tot opbreken worden over
gegaan en worden de hoofdstraten opnieuw
geasphalteerd. Blijft de tram, dan zou voor
het asphalteringswerk kan worden uitge
voerd 't onderbed der tramrails vernieuwd
moeten worden, ook zijn er dan nieuwe
rails nodig.
De directie der N.Z.H.V.M. heeft mede
gedeeld dat zij in staat zou zijn reeds in
het komende voorjaar de bussen te laten
rijden die de tram moeten vervangen, maar
daarbij is zij natuurlijk uitgegaan van de
verwachting, dat 'spoedig een be.slissing
valt.
Verkeerspaal stond
weer in de weg
Veertien dagen geleden is op de Rijksweg
over de Kruisweg een voor het viaduct
staande verkeerspaal omver gereden.
Woensdag waren arbeiders, in opdracht
van de A.N.W.B., bezig de paal weer te'
plaatsen. Toen zij daarmee gereed waren,
naderde een vrachtauto uit de richting
Sassenheim en botste tegen de paal op.
Ook reed hij de arbeider G. S. uit Den
Haag aan, die zodanig gewond was dat hij
naar de Maria-stichting te Haarlem moest
worden vervoerd. Zijn toestand was van
morgen bevredigend. De chauffeur van de
vrachtauto, de Hagenaar Van 't H. deelde
mee, dat hij door het slechte zicht de ver
keerspaal te laat had opgemerkt.
TRUCJE.
„Deze gerepareerde pan is voor uw buren,
die niet thuis zijn. Mag ik hem hier afgeven
en wilt u dan even het bedrag voorschieten?"
U moet goed oppassen, want er loopt iemand
door Haarlem's straten, die op deze wijze aan
waardeloze pannen nog wat hoopt te
dienen. Kijkt u eerst maar liever of
buren inderdaad niet thuis zijn.
Voor de tweede maal getrouwd
Voor de Haarlemse rechtbank had zich
Donderdagmorgen de twee en dertigjarige E.
T. S. uit Wassenaar te verantwoorden ver
dacht van begamie. Hij was in 1940 te Medan
gehuwd en hoewel hij geen bericht van
overlijden had ontvangen of gescheiden
trad de man op 20 December 1946 opnieuw in
het huwelijk te Zandvoort. Verdachte deelde
mee, dat hij drie en half jaar niets van zijn
vrouw had vernomen, ondanks het feit, dat
hij haar enige brieven geschreven had. Eerst
zes maanden na het tweede huwelijk ont
ving hij een brief van zijn eerste vrouw. Zij
stemde in een scheiding toe.
De officier van justitie meende, dat de om
standigheden verzwaard zijn door het feit,
dat verdachte aan zijn tweede vrouw niet
meegedeeld heeft, dat hij getrouwd was.
Daarom is van een ernstig feit sprake. De eis
luidde een gevangenisstraf van tien maanden
met bevel tot gevangenneming bij de uit
spraak.
De rechtbank zal op 22 Januari uitspraak
doen.
Haarlemse Bestuurdersboncl
telt achtduizend leden
Door de Haarlemse Bestuurders Bond werd
een vergadering gehouden met de besturen
van de aangesloten vakorganisaties. In zijn
openingswoord deelde de voorzitter, de heer
A. Mars. mede, dat ip het afgelopen jaar het
ledental behoorlijk was toegenomen en dat
het thans de 8000 heeft bereikt. Hij spoorde
de aanwezigen aan in de komende maanden
met nog groter élan aan de vergoting van het
ledental te werken, aangezien het veld rijp
is op te oogsten, dank zij de resultaten welke
in het belang der leden reeds werden bereikt.
Hierna werd door de heer van Wingerden,
hoofdbestuurder van de Algemene Neder
landse Metaalbewerkersbond, het beginsel
program van het N. V. V. behandeld. Deze
inleiding en de beantwoording van de ge
stelde vragen werden met belangstelling door
de aanwezigen gevolgd, waarna de voorzitter
een woord vdn dank richtte tot de inleider.
Burgerlijke stand van Bloemendaal
GEBOORTEN: P A. M. HoogeveenNelis-
sen. d.: J. DamesExel, d.
ONDERTROUWD: J. J. Verzijl en G. A. P.
M. Bakker; J H. Lanson en G. Schreijers.
GEHUWD: J. van Duin en A. v. Eerden; W.
C. v. Meeteren en W. van Looij.
OVERLEDEN: J. H. Geerlings, 51 j.; J.
Zwiers, 85 j
J. H. Sauveur 80 jaar
De'heer J. H. Sauveur, die een groot
aantal jaren te Haarlem gewoond heeft,
maar nu te Parijs verblijft, wordt 31
Januari 80 jaar. Voor de oorlog was hij
consul van Frankrijk. Veel heeft hij ge
daan voor de bloei van de Alliance Fran-
Qaise in het bijzonder voor de afdeling
Haarlem. Op 1 Januari 1940 werd hij ge
huldigd omdat hij 50 jaar bestuurslid van
deze vereniging was, zowel in Haarlem
als andere steden van ons land.
In 1897 werd de heer Sauveur benoemd
tot leraar aan de-Rijks H.B.S. in Winters
wijk, 4 jaar later werd hij benoemd aan
de H.B.S. in Breda, 1 September 1907
volgde zijn benoeming aan de H.B.S. te
Haarlem, welke functie hij vervulde tot 1
September 1928.
Gedurende de oorlog verbleef de heer
Sauveur in Vichy, voor zijn verdienstelijk
werk daar kreeg hij van de Franse rege
ring een onderscheiding.
Thans woont de heer Sauveur, die zich
nog in een goede gezondheid verheugen
mag Rue Guynemer 34, Parijs 6C.
v.
BINNENLAND
Het stikstofbindingsbedrüf Lutterade
zal in de toekomst aanmerkelijk gaan uit
breiden. Er staat een project op stapel voor
een fabriek voor stikstof. Dit project zal in
totaal 35 millioen gulden kosten. De kosten
voor een watergas-installatie. die hiervan
een onderdeel uitmaken, bedragen 12 mil
lioen gulden. In de toekomst zullen nog een
kalksalpeterfabriek, een phosfor-ammonfa-
briek, een salpeterzuurfabriek en een soda-
fabriek gebouwd worden,
Op 17 December is een roofmoord ge»
pleegd op de 50-jarige alleenwonende Tj. F.
de Boer te Beekbergen. De hoofdcommis
saris van politie te Apeldoorn verzoekt thans
opsporing en aanhouding van Sybe Appel
man, geboren 10 October 1918 te Hollum
Ameland!die zich vermoedelijk te Amster
dam bevindt.
De politie te 's Gravenhage heeft in
arrest gesteld een 47-jarige ambtenaar bij het
gemeentelijk bureau voor huisvesting. Hij
wordt er van verdacht zich te hebben laten
omkopen bij de toewijzing van een woning.
In November werd bij de algemene
spaarbanken ingelegd f24.722.183 en terug
betaald f 22.723.808. In de eerste elf maanden,
van 1947 beliepen inleg- en terugbetaling
f281.637.248 en f 261.039.737. Bij de bank-
spaarbanken waren inleg en terugbetaling in
November f 1.830.024 en f 1.752.093 en in de
eerste 11 maanden van 1947 f 23.391.755 en
f 21.446.427.
In Delft heeft de politie twee mannen
aangehouden, die met een auto van winkel
tot winkel reden en overal pakjes boter
kochten tegen inlevering van bonnen. Bij
hun aanhouding lagen er 130 pakjes boter in
de auto. Daar zij geen verklaring konden
geven hoe zij aan zoveel bonnen kwamen
zijn zij opgesloten.
Vrijdagavond 9 Januari om 20.05 uur zal
de minister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening, de heer S. L. Mansholt,
over Hilversum I en II spreken over de prij
zen van onze voedingsmiddelen. De minister
zal speciaal een beschouwing wijden aan de
Voor de economische politierechter te
Rotterdam hebben terecht gestaan de rector
en een broeder van het seminarie te
Haastrecht. broeder had in December een
aan het seminarie geschonken koe geslacht
met toestemming van de rector. De rector
werd veroordeeld tot f 2000 boete en de broe
der tot 3 weken gevangenisstraf.
Den Haag telde op 1 Januari 1948 ruim
541.000 inwoners. Er zijn 31.000 vrouwen meer
dan mannen. Tijdens de bezetting werden
8400 woningen verwoest en ongeveer 20.000
beschadigd. De stad zal dit jaar haar 700-jarig
bestaan vieren.
De Koningin en Prinses Juliana hebben
in de Amsterdamse Stadsschouwburg een
jeugdvoorstelling van „Gysbreght van Aem-
stel" bijgewoond. Zij werden met applaus be
groet door het jeugdige publiek dat spontaan
het Wilhelmus aanhief. Vertegenwoordigsters
van Amsterdamse jeugdorganisaties boden de
hoge bezoeksters bloemen aan.
HAARLEM EN OMGEVING
Dr. H. van der Loos, predikant bij de
Nederlands Hervormde Gemeente van Haar
lem-Noord heeft bedankt voor het beroep
naar Amsterdam (Evangelisatie in Amster
dam-Noord).
Op het tweetal voor predikant bij de
Chr. Geref. Kerk te IJmuiden zijn geplaatst
ds. H. W. Eerland te Dokkum en P. Westerloo
te Thesinge.
De Haarlemse politie heeft proces-ver
baal opgemaakt tegen een groentenhandelaar,
die zakjes amandelen van 50 gram verkocht
voor fl,50, hoewel de prijs f0,29 bedraagt.
Honderd zakjes zijn in beslag genomen.
Door een raam open te schuiven heeft
men zich toegang verschaft tot een woning
aan de Burgwal te Haarlem. Een linnenkast
is opengebroken, waaruit distributiekaarten
en geld zijn gestolen.
Proces-verbaal is opgemaakt tegen een
zes en veertig jarige colporteur wegens ver
duistering van een bedrag van f 80 ten nadele
van een stomerij. i
Voor de afdeling Haarlem van de Neder
landse Vereniging van Huisvrouwen zal me
vrouw Sophie de Vries op Woensdag 15
Januari in gebouw „Zang en Vriendschap"
spreken over „Kinderen, ouders en groot
ouders". Dinsdag 20 Januari verzorgen Ank
Kamerling en Jaap Veenstra in het Krelage-
huis een kleinkunstmiddag en op Vrijdag 30
Januari zal het gezelschap van Cor Ruys in
de Stadsschouwburg een opvoering geven
van „Aan d' oever van een snelle vliet".
Woensdag was het 25 jaar geleden, dat
de heer A. Pauw in dienst trad van de Melk
inrichting Gebrs. Houtgraaf aan de Klever-
laan. In het bijzijn van het personeel is de
jubilaris in „Rusthoek" gehuldigd. De heer
P. Houtgraaf schetste de verdiensten vooc
het bedrijf en overhandigde een geschenk
onder enveloppe. Namens het personeel voer
de de heef H. Moleman het woord. Deze bood
een fraaie rooktafel aan.
Zaterdagavond 10 Januari zal de Har
monievereniging „Sursurft" te Bloemendaal
onder leiding van de heer J. A. Meng ia
hótel „Vreeburg" een concert geven, waaraan
het Nederlands Hervormd Kapelkoor onder
leiding van de heer H. J. de Haas medewer
king verleent.
Voor ,;Les conférences frangaises" zal
de heer Alfred Pouinard op Woensdag 14
Januari in Brinkmann een lezing houden
over de Franse componist Claude Debussy.
De kerkeraad der Chr. Geref. Kerk van
IJmuiden heeft op het tweetal geplaatst ds.
H. W. Eerland te Dokkum en P. Westerloo te
Thesinge.
Drie kinderen, die gistermiddag in een
pension speelden, hadden lucifers bemach
tigd, waarmee ze een stukje kaars aanstaken.
De overgordijnen vatten vlam en gingen
verloren. De pensionhoudster bluste de
brand.
A.B.C.-Gabaret komt naar Haarlem
Op 10 en 11 Januari hoopt het A. B. C.-
Cabaret onder leiding van Corry Vonk en
Wim Kan de Stadsschouwburg Haarlem
te bespelen met Wim Kan's nieuwste idéé
„Salto Mortale" (De Comedie van de Va
riété).
Dit programma dat zich geheel afspeelt
in de wereld van de variété en een pa
rallel trekt tussen het bonte, soms adem
benemende variétéprogramma en ons da
gelijks leven, oogstte in Den Haag en Am
sterdam een enorm succes.
Aan de medespelenden worden hoge
eisen gesteld als draadlopen, parterre-1
acrobatiek, fietsrijden enz.
De medewerkenden zijn: Wim Kan,
Corry Vonk, Cruys Voorbergh, Adrienne
Canivez, Leo de Hartogh, Lya Sten, Beri
Engelen, Teddy iSchaank. Cor Lemairel
componeerde de muziek en begeleidt aan
de vleugel.
Amsterdamse Beurs
Koninklijke Olie.
Unilever
Philips
A. K. U
Fokker
Nederlandse Ford
Nederlandse Kabei
Calvé certificaten
S. heeuvaart Unie
Holl -Amerika Lijn
Deli Maatschappij
H V A
A'dam Rubber
Ned Handel Mij.
N.-I Handelsbank
Billiton Mij. II
Claims Kon. Olie
Slotkoers
gisteren
295
294
366
173
380
313
193%
1731/2
212
170
226
156
164%
107%
480
889.^
Openings
koersen
302%
294%
174%
170
228%
158
168
1091/2