Haarlems Dagblad
West-Europa
Vijf landen komen Donderdag
in Brussel bijeen
„Verenigt U"
Ml
„De Verenigde Staten hebben een
overweldigende luchtmacht nodig"
Rijksdienst voor de wederopbouw
De drijvende bok „Ajax" is vergaan
Weerbericht
62e Jaargang No. 18877
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Admin. 10724,
14825. Redactie 10600. Directeur-Hoofdredacteur
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Dinsdag 2 Maart 1918
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
4,Franco per post 4,50 Postgiro 273107.
Adverttarieven op aanvraag bij de Administratie.
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
r\E UITWERKING van de gebeurtenissen
l^in Tsjecho-Slowakije doet zich gevoelen,
jjiet alleen de volken van West-Europa zijn
nu gealarmeerd, maar zelfs hun regeringen
en men geldt niet meer als utopist of vage
idealist, als men van Unie spreekt. Hetgeen
al sinds het eind van de oorlog duidelijk te
voorzien was namelijk dat noodzaak
ettoe dwingen zou wordt eindelijk er
kend. Maar.... natuurlijk komt er een
maar bijde term Federale Unie wordt
nog vermeden. Die betekent immers vol
komen aaneensluiting.
De ministei'-presidenten en ministers van
Buitenlandse Zaken van Benelux zijn te
Brussel bijeen geweest en hebben het ge
meenschappelijk standpunt bepaald, dat de
drie regeringen tijdens de komende bespre
kingen (met Engeland en Frankrijk) met
betrekking tot het sluiten van een Westelijk
pact zullen innemen. Meer zegt hun com
muniqué niet. De verwachting zij uitge
sproken dat spoedig meer zal volgen, want
dit is zeker geen persoonlijke aangelegen
heid van enkele regeringspersonen. Spaak,
de Belgische premier, die tevens minister
yan Buitenlandse Zaken is, heeft de mo
gelijkheid van een alliantie met Amerika
als „reusachtig belangrijk" aangeduid en
de kans op een West-Europese Unie als een
zaak van „reusachtige betekenis". Maar
een pact, waarover in het' communiqué ge
sproken wordt, is tenslotte nog maar een
verdrag en een alliantie is dat ook. Wat hij
met het gebruik van het woord „Unie" be
doelt is dan ook nog geenszins duidelijk.
Of liever gezegd: het is wel duidelijk wat
hij ermee bedoelt, want hij is een voor
stander van Federale Unie van West-Euro
pa, maar niet wat dat Brusselse communi
qué verbergt. Spaak zelf heeft zich tegen
over een groep Franse parlementsleden
krachtig geuit, gesproken over de politieke
wil om te slagen "en de verstandige raad
gegeven niet te wachten \ot alles goed gaat,
want dan komt men er nooit. Dit moet wel
ontstellend geklonken hebben in de oren
van minister Van Boetzelaer en trouwens
ook van anderen, die het „zachtjes aan,
dan breekt het lijntje niet" tot levens-motto
hebben verheven en die dus veel liever
met hem aan het bestuderen van een of
andere redevoering zouden willen gaan.
Maar er is haast. Dit is geen tijd voor aar
zelaars. Er zijn ogenblikken, waarop af
wachten en de kat uit de boom kijken de
gevaarlijkste methode is, die men kan toe
passen.
In Engeland Is de Labour Party ook ge
schrokken van Tsjecho-Slowakije en het
advies van het partijbestuur aan de leden,
om maar liever weg te blijven van het
Europa-congres der federalisten, in Mei in
Den Haag te houden, vindt blijkbaar geen
bijval. Zoals wij gisteren hebben bericht
zijn er al meer aanvragen tot deelneming
aan het congres 'van de zijde van Labour
gekomen, dan men kan inwilligen. Waar
om is het aantal beperkt? Het comité van
organisatie heeft op zich genomen de gel
den, benodigd voor het verblijf der deel
nemers, uit Nederlandse bron bijeen te
brengen. Dat is dus: particuliere bron. Het
wtl mij voorkomen dat de Staat dit op zich
behoorde te nemen. Of is het nog niet dui
delijk genoeg, dat Nederland er belang bij
heeft?
Twee jaar geleden sprak ik een pessi
mist, die mij zei: „Al dat geschrijf over de
noodzaak van Feclerale Unie.daar ben
je veel te vroeg mee. Dat krijgt misschien
in de verre toekomst wel eens een kans.
Wij zullen het niet meer beleven."
Een paar dagen geleden sprak ik een
pessimist, die mij zei: „Al dat geschrijf over
de noodzaak van Federale Unie. daar is
nu toch geen kans meer op. Daar is het te
at voor. De zaak gaat onherroepelijk mis."
Zo zijn de pessimisten. En minister Van
Boetzelaer, al studerende, vraagt zich af of
de U.N.O. eigenlijk geen betere kans biedt.
Ondanks dit alles doet zich nu de kans
voor, dat wij al een heel st.uk verder in de
goede richting zullen zijn voor dat Haagse
Congres begint. Des te belangrijker zal
het kunnen worden. Verdacht wordt deel
neming van zulke figuren als Lord
Beveridge, Paul van Zeeland, Spaak, Léon
Blum, Jouhaux. Herriot, Winston
Churchill en graaf Sforza. Wat deze laatste
betreft moet men hopen, dat Italië in Mei
niet de weg van Tsjecho-Slowakije zal zijn
gegaan. Wat Churchill aangaat mag men
de verwachting uitspreken, dat eer het
Mei is niet alleen de Conservatieve Partij j
uit het Lagerhuis zich voor deelneming
aan het congres zal hebben aangemeld,
maar ook de regerende Labour Party.
Merkwaardig is dat officiéél Labour zo
sterk is achtergebleven bii de Europese j
ondernemingsgeest dei" oppositie, ofschoon
vele Labour-leden er volkomen mee in- i
stemmen. Ik heb onlangs nog enige van i
hen gesproken, die er onomwonden van
getuigden. Maar zulk een verklaring als de
oud-minister van Buitenlandse Zaken
Anthony Eden heeft afgelegd is van La-
bour-kant nog niet vernomen. Eden acht
immers onmiddellijke nauwe samenwer
king tussen de Westelijke mogendheden
en de Verenigde Staten noodzakelijk om
.wat nog aan vrijheid is overgebleven te
bewaren". Eden erkent, dat een Westelijke
Unie slechts aan haar doel kan beant
woorden als zij economisch, politiek en
militair is en wie zich zo uitlaat, spreekt
over Federale Unie. Eden waarschuwt
ook: Hoe langer de beslissing wordt uit
gesteld, hoe groter de prijs zal zijn, die
de mensheid te betalen krijgt.
Wij zijn Hollanders en er dus minder
toe geneigd dan Spaak, om van reusachtige
belangrijkheid en momenten van reusach
tige historische betekenis te spreken. Wij
houden het hoofd koel, ook in onze woord
keuze. Niettemin ware het te wensen, dat
wij op dit ogenblik een minister met zulk
een krachtige overtuiging en zulk een
energische, doorzettende persoonlijkheid
als Spaak bezaten. Als hij er grote woor
den bij bezigde zouden wij die gaarne op
de koop toe moeten nemen. Want koele
hoofden zijn veel waard, maar alleen on
der voorwaarde dat er initiatief en de
moed tot. snel en sterk optreden in wonen.
Wil West-Europa slagen, dan zullen wij
meer moeten doen dan afwachten en ons
min of meer onwillig op sleeptouw laten
nemen. En dit vooral, omdat wij dan de
meeste invloed op de Engelsen kunnen
doen gelden, die zich veel meer aan ons
dan aan de anderen verwant voelen en
vertrouwen hebben in onze capaciteiten.
Het is zeker dat men in de eerstkomende
weken in West-Europa merkwaardige
dingen zal zien gebeuren. Het is evenwel
de vraag hoever men in de ontwikkeling
van zaken zal gaan. Nederland zou daar
veel toe kunnen bijdragen. R-P.
WEST-EUROPA CONFERENTIE
Economische, sociale, politieke
en militaire problemen aan de orde
De Britse minister-president, Clement Attlee, heeft gisteren in het Lagerhuis aan
gekondigd, dat aanstaande Donderdag in Brussel besprekingen zullen beginnen
tussen Engeland, Frankrijk en de Benelux-landen over economische, sociale, politieke
en militaire problemen. f
Reuter meldt nader, dat de Franse regering de Belgische mededeling heeft gedaan,
dat zij voorstandster is van onderhandelingen, zo spoedig mogelijk te openen, aan
gaande een vijflandenverdrag (bondgenootschapsverdrag) tussen Frankrijk, de Bene
lux en Groot-Brittannië.
Officieuze berichten zeiden, dat de vijflandenconferentie te Brussel zal plaats
hebben met betrekking tot een „West-Europese Unie".
Overeenstemming
spoedig verwacht
Het vijflandenverdrag zou, aldus wordt
verondersteld hoofdzakelijk economisch zijn
maar zal tevens politieke, militaire en cul
turele aspecten hebben. In sommige krin
gen meent men, dat het vijflandenverdrag
vóór 15 Maart getekend zou worden. Een
commissie van deskundigen zou vervolgens
beraadslagen over de uitvoering ervan.
Douane-unie FrankrijkBenelux,
Tijdens de bijeenkomst van de Frans-
Belgische interparlementaire groep heeft
de Belgische senator Bacpn Nothomb de
noodzaak betoogd van een verbond tussen
de Benelux en Frankrijk „om de bescha
ving van Europa te redden" en eveneens
de noodzakelijkheid van een gemeenschap
pelijke politiek ten aanzien van Duitsland.
Ook Marcel Grégoire, Belgisch Kamerlid
en lid van het Waals congres, legde de na
druk op de noodzaak van een spoedige unie
tussen Frankrijk en de Lage landen tenein
de hierdoor de Belgische economie te red
den.
Aan het slot der conferentie werd een
resolutie aangenomen waarin de Belgisch-
Franse interparlementaire groep als haar
overtuiging weergeeft, dat het sluiten van
een douane-unie tussen Frankrijk en de
Benelux veel meer afhangt van de wil dei-
regeringen dan van overwegingen van
technische aard.
De conferentie is van oordeel dat getracht
moet worden zo sn§l mogelijk een douane
unie te vormen tussen Frankrijk en Bene
lux en dat maatregelen moeten worden ge
troffen deze tot andere landen uit te brei
den. 'In dit verband werd in de resolutie de
wens opgenomen dat Groot-Brittannië zich
eveneens bij de douane-unie zou aansluiten.
Het bestuur van de Belgische socialisti
sche partij heeft er tijdens zijn debat over
d^ internationale situatie op aangedrongen,
dat Engeland, Frankrijk en de Benelux
spoedig hun economieën op één lijn stellen.
Tevens werd het een brandende noodzake
lijkheid genoemd, het Marshall-plan tot een
succes te maken.
CHURCHILL'S RAAD
Het eerste nummer van „United Europe",
het bulletin van de beweging voor een
Verenigd Europa, bevat een artikel van
Winston Churchill. Hierin omschrijft
Churchill de basis van een Verenigd Europa
als het universele verlangen van de ge
wone mens, zijn eigen leven in vrede te
leven en zijn kinderen in vrijheid groot te
brengen.
„Toen de macht der Nazi's gebroken
was", zo schrijft Churchill, „vroeg ik mij
af, welke raad ik mijn mede-burgers op
dit eiland' en aan de overkant van het Ka
naal zou moeten geven. Ik had geen moeite
deze vraag te beantwoorden. Mijn raad
kan in een woord worden samengevat:
„Verenigt u".
In het bulletin wordt verder geconsta
teerd, dat „ondanks het besluit van het
bestuur der Labour-partij, de leden af te
raden het congres van Europese federa
listen bij te wonen, vele vooraanstaande
Europese socialisten, onder wie een be
hoorlijk aantal Britse parlementsleden
reeds te kennen gegeven hebben, dat zij
aanwezig zullen zijn".
De 49-jarige stucadoor D. R. te Zwolle
is bij het schoonmaken van een draaiende
kalkmolen in de molen gevallen. Een zoon
vond later het deerlijk verminkte lichaam
van zijn vader.
HENRY FORD II
„Geen kleine auto's,
geen vliegtuigen''
Belangstelling voor Philips'
hetelucht-motor
Het woord is aan..
Wie te lang over iets nadenkt zal
weinig tot stand brengen.
bedoeling er een „production-plant" (met
Henry Ford II heeft gisteren na een in- eigen fabricage van onderdelen) van te
spectie van de Nederlandse Ford Automo- maken,
bielfabriek en een vergadering van de raad
van beheer te hebben bijgewoond, ver
tegenwoordigers van de Nederlandse pers
te woord gestaan.
Bij zijn bezoek aan de Philips-fabrieken
in Eindhoven heeft hij de befaamde hete-
lucht-motor bewonderd, die hier te lande
nog niet wordt geproduceerd, doch waar
voor de automobielkoning toch zoveel be
langstelling had, dat hij de vraag of Ford
deze motor wellicht in Amerika zou gaan
fabriceren, niet rechtstreeks ontkennend
beantwoordde.
Over de automobielproductie zeide hij,
dat de vervaardiging van kleine auto's niet
in de bedoeling ligt, althans niet voor de
Verenigde Staten. „De Amerikaan is ge
wend in een wagen te rijden die hem enige
ruimte en comfort biedt".
Vliegtuigen gaan de Fordfabrieken stel
lig niet meer maken.
Over het Nederlandse Fordbedrijf te Am
sterdam was de heer Ford "zeer goed te
spreken. Hij meende, dat het bedrijf hier
nog een grote toekomst zal hebben.
mits wij natuurlijk dollars hebben om uit
te geven. „Het bedrijf aan het Noordzee
kanaal blijft een zg. „assemblyplant"
(waar automobielen gemonteerd worden
uit onderdelen, die uit Amerika hier zijn
geïmporteerd). Het ligt stellig niet in de
De Zweedse luchtmacht kent een speciale veiligheidsdienst. Twintig officieren bij
de Zweedse luchtmacht worden op het ogenblik voor deze dienst opgeleid. In plaats
van,t zoals gewoonlijk, hoog boven de bergen te vliegen, vechten zij thans op ski's
en bergschoenen in de Alpen van Noord-Zweden tegen de elementen. Het doel van
de oefening is gewend te raken aan het barre kimaat van de besneeuwde bergen om
zo nodig hulp te kunnen verlenen aan vliegersdie in dit gebied noodlandingen maken.
CONCLUSIE CONGRESRAAD
Vijf en dertig duizend vliegtuigen moeten
aanvallen vergelden
Een gezamenlijke raad van de twee hui
zen van het Amerikaanse Congres heeft
Maandag een rapport gepubliceerd over
uitbreiding van de Amerikaanse lucht
macht. Het rapport waarschuwt, dat er
reeds wapens bestaan met een grotere ver
nietigingskracht dan atoombommen en
verklaart, dat bij afwezigheid van „een
handvest voor de wereldverdediging" de
V.S. een zodanige luchtmacht moeten hand
haven, dat een plotselinge aanval op het
Amerikaanse volk geen succes kan hebben
en dat een dergelijke aanval snel en met
overweldigende kracht beantwoord kan
worden.
De Amerikaanse luchtmacht moet in
staat zijn het gebied boven de V.S., zijn
bases en de bezette landen te beschermen
ook om aanvallen op „die vrije rege
ringen, met wie een verdrag van weder
zijdse bijstand is gesloten" met grotere
kracht te vergelden.
De raad heeft twee verschillende plan
nen voor de uitbreiding der luchtmacht
opgesteld.
Het ene plan voorziet in een luchtmacht,
bestaande uit 35.000 vliegtuigen, waarvan
meer dan 20.000 voor de luchtmacht en
14.000 voor de marine bestemd zouden zijn.
Deze luchtmacht zou in 1952 gereed moe
ten zijn en in staat een mogelijke aanval
van een sterke vijand onmiddellijk te ver
gelden.
Volgens het tweede plan, dat in 1954 uit
gevoerd zou kunnen zijn, wordt een lucht
macht van dezelfde sterkte voorgesteld, die
echter de vijand bezig houdt totdat de in
dustriële capaciteit in actie komt.
Het rapport maakt gewag van de moge
lijkheid van het verspreiden van radio
actieve stofwolken en bacteriologische be
smetting en wijst erop dat „een nationale
vedediging op de traditionele wijze niet
meer mogelijk is".
„Zolang het geringste straaltje hoop over
is moeten in de Verenigde Naties geen
pogingen nagelaten worden en in naam
der vrije wereld moet een plan opgesteld
worden om het evenwicht van de vrede te
handhaven. Het bezit van een overweldi
gende strijdkracht is echter de zekerste be
scherming tegen nederlaag en slavernij.
Het moordend karakter van de nieuwe
wapens .maakt een oorlog tot een openlijke
uitnodiging tot massavernietiging. Daarom
is het enige antwoord een „magna charta"
voor de wereldverdediging. Zolang vrije
mensen, die ih rechtvaardigheid en vrij
heid slechts medezeggenschap zoeken, hun
leven en veiligheid niet op hechte grond
slag kunnen vestigen, zijn zij aangewezen
op de noodzakelijkheid van zelfverdedi
ging", zegt het rapport.
Het verzoekt voorts om een „research-
program op brede basis" en beveelt aan,
dat de Amerikaanse bank voor in- en uit
voer dollarcredieten beschikbaar stelt om
bevriende landen in staat te stellen Ameri
kaanse vliegtuigen en uitrustingen te
kopen.
Tsjechische verkiezingen
mogelijk uitgesteld
„Parlementair program
door crisis vertraagd"
Dr. A. Slechta, de Tsjechoslowaakse mi
nister van Openbare Werken, heeft op een
persconferentie verklaard, dat de verkie
zingen mogelijk zullen worden uitgesteld.
Hij zeide, dat het program van de consti
tuerende vergadering door de crisis ver
traging heeft ondervonden.
Een uitstel van de verkiezingen zal slechts
door de constituerende vergadering met
een drie-vijfde meerderheid kunnen wor
den toegestaan.
Kopecky, de minister van Voorlichting,
verklaarde, dat het land onlangs door een
zo grote vloed van buitenlandse spionnen
uit het Westen was overstroomd, dat Nosek,
de minister van Binnenlandse Zaken en
generaal Svoboda, minister van Defensie,
„de minister-president uiteindelijk hadden
overreed een conferentie met president
Benesj te houden om op dit gevaar te
wijzen".
Kopecky zeide, dat deze spionnen uit
.het spionnage-centrum van genraal Gu-
ierian" kwamen. (Generaal Guderian, in
de oorlog Hitiers eerste tankmaarschalk,
zou volgens in Januari te Praag gepubli
ceerde berichten bezig zijn met de weder
opbouw van de Duitse geheime dienst.)
Dezer dagen is zekerheid verkregen dat de Maandag werd bekend gemaakt, dat de
burgemeester van Haarlem, Mr. P. O. F. M. Tsjechoslowaakse constituerende vergade-
Crêmers, de beschikking krijgt over het i ring tegen 10 Maart weer bijeengeroepen
huis Beelslaan 22, in het Zuiderhoutpark. is. Minister-president Gottwald zal dan een
Het zal evenwel nog enige tijd duren voor verklaring over de crisis en haar „consti-
het betrokken kan worden. J tutionele gevolgen" afleggen.
Aan 't verkeerde adres
De directeur van Openbare Werken te
Arnhem heeft zich enige tijd geleden
gewend tot het hoofdbureau van politie
in Los Angeles met het verzoek om in
lichtingen over de daar gebruikte
verkeers- en controlesystemen.
In Los Angeles heeft het Arnhemse ver
zoek gewerkt als een tondel in een
kruithuis. Het gaf aanleiding tot sarcas
tische commentaren in de pers, aange
zien in het snelgroeiende Los Angeles
vele onopgeloste verkeersproblemen be
staan. Sommige commentatoren spreken
van een „verkeersjamboel in Los Ange
los, waar geen auto's met ongeschonden
spatborden rijden".
Een politiecommissaris te Los Angelos
verklaarde, dat Arnhem de verlangde
inlichtingen zal krijgen, doch hij voegde
hier voorzichtig waarschuwend en iro
nisch aan toe te hopen, dat hierdoor de
diplomatieke betrekkingen tussen Ame
rika en het bevriende Nederland niet
zullen worden verbroken
Aan een maaltijd in het Amstelhótel,
zaten onder andere aan de minister
van Economische Zaken prof. dr. J. R. M.
van den Brink, de minister van Verkeer
en Waterstaat ir. II. Vos, de Commissaris
der Koningin in de provincie Noordholland
dr. J. E. baron de Vos van Steenwjjk, de
burgemeester van Amsterdam mr. A. J.
d'Ailly, de Amerikaanse ambassadeur dr.
H. Baruch en vele vooraanstaande perso
nen uit financiële en industriële kringen.
In een tafelrede .-sprak Henry Ford II
over de problemen der productie, de goe
derenverdeling en de menselijke arbeids
kracht, welke slechts door internationale
samenwerking opgelost kunnen worden.
Minister Van den Brink memoreerde in
een rede de offers, welke de Amerikanen
hebben gebracht om Nederland te bevrij
den, welke offers de Nederlanders zich
altijd met dankbaarheid zullen herinneren.
Namens de regering gaf de minister uiting
aan de waardering voor de nauwe samen
werking met Amerika, welke naar prof.
Van den Brink hoopte, vele perspectieven
voor de toekomst zou openen.
De heer G. C. Ebcli te Haarlem is aan
de Technische Hogeschool te Delft geslaagd
voor het propaedeutisch examen civiel^
ingenieur.
Het college van algemene commissarissen
zal worden opgeheven
Overgangsregeling
in wetsontwerp vastgelegd
Bij de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend tot regeling van de weder
opbouw. Het ontwerp voorziet in de op
richting van een rijksdienst, waarvan de
inrichting bü algemene maatregel van be
stuur wordt geregeld. Het college van al
gemene commissarissen voor de wederop
bouw wordt opgeheven.
De wet is bedoeld als overgangsrege
ling. Voorgesteld wordt, haar op 31 Decem
ber te doen vervallen.
In de toelichting wordt onder andere
verklaard, dat de centralisatie en de vaag
heid der bevoegdheden, aan het college
van algemene commissarissen gegeven,
welke als de voornaamste bezwaren van
de huidige regeling kunnen worden aange
merkt, in het eerste stadium na de be
vrijding onmisbaar waren om de weder
opbouw op gang te brengen. Aan plaatse
lijke ambtenaren is echter steeds meer
bevoegdheid tot beslissen gedelegeerd en
aan gemeente- en provinciale besturen is
ook allengs meer invloed toegekend. Een
ontwikkeling, welke ver van haar uit
gangspunt is voortgeschreden, voor wat
de practische uitvoering betreft, schept
echter een onzekerheid, welke voor een
gezonde verdere ontwikkeling een belem
mering vormt. Tot algehele consolidatie
kan echter thans nog niet worden over
gegaan.
Derhalve is een oplossing gezocht in die
zin, dat de mogelijkheid van verdere ont
wikkeling, zowel van de geldende normen
als van de taakverdeling tussen de be
trokken organen, wordt vooropgesteld en
de wettelijke grondslag tot regeling van de
wederopbouw Wordt neergelegd in een
overgangsregeling.
Bij de opzet van het wetsontwerp is er
van uitgegaan, dat de wederopbouwtaak
valt te onderscheiden in zes onderdelen:
Tijdens zware storm in de Middellandse Zee
is het gevaarte gekapseisd en gezonken
Van de zijde van het ministerie van
Overzeese Gebiedsdelen wordt verklaard
dat de scheepvaart in Indië zeer gedu
peerd is door het vergaan van de „Ajax".
Aan het zenden van een nieuwe bok valt
voorlopig niet te denken.
Lange verlieslijsf
in het Heilige Land
Sinds het verdelingsbesluit van de alge
mene vergadering van de UNO zijn in het
Heilige Land 1378 personen gedood en meer
dan 3000 gewond. Deze cijfers, die officieel
door het Britse politiehoofdkwartier te
Jeruzalem zijn bekend gemaakt, specifice
ren het aantal doden in 674 Arabieren, 579
Joden, 74 Britss militairen en 18 man van
de Britse politie.
De Palestijnse regering heeft in een in
krachtige termen vervat communiqué ver
klaard, dat „de voortduring van het oog
luikend toegelaten terrorisme slechts kan
leiden tot de verbeurdverklaring van alle
rechten van de Joodse gemeenschap
De grootste drijvende bok van Neder
land, de 300 ton metende „Ajax". is in de
nacht van Zondag op Maandag tijdens een
zware storm in de Middellandse Zee ver
gaan.
De „Ajax" was door het ministerie van
Overzeese Gebiedsdelen aangekocht om in
verschillende havens in de Indische archi
pel de wrakken van gezonken schepen te
lichten. Ongeveer anderhalve maand ge
leden vertrok de „Ajax" uit Rotterdam,
nadat de bok zeewaardig gemaakt was. Bij
het bepalen van de vertrekdatum had men
enige speling aangehouden om de bok in
ieder geval voor de Oost-moesson naar
Indonesië te kunnen overbr^igen. Dit is
noocteakelijk omdat een drijrende bok al
leen bij kalme zee gesleept kan worden.
Kapitein Weltevreden van L. Smit en Co's
sleepboot „Hudson", een der sleepboot
kapiteins. die het vorig jaar het Juliana-
dok via West-Indië door het Panama
kanaal naar Soerabaja sleepte, had al spoe
dig tegenslag. Een hevige storm op de
Noordzee dreef de sleep naar de Engelse
haven Falmouth. Na vier weken wachten I Palestina om in de ogen van de wereld tot
werd besloten de tocht voort te zetten. De de beschaafde volken te worden gerekend."
zeer kleine schade, tijdens de storm in de Het communiqué beschuldigt het Joodse
Golf van Biskave ooeelonen. was toen bureau van overtreding van de wetten van
weer hersteld en Lloyd's schreef zonder be- Palestina en die van ..ander» landen, waar-
zwaar een certificaat van zeewaardigheid in het werkzaam is"
uit. Men geloofde reeds, dat het leed ge
leden was. toen de sleep Zondagnacht nlot- OllCPrliik gevangenbewaarder
seling door een zware storm in de Middel-
landse Zee overvallen werd. Ongeveer 100 gearrcstPPrfl
miil ten Oosten van Algiers is de „Aiax" Een 3HariKe chauffeur, die gedurende drie
gekapseisd en gezonken De drie runners maanden heeft dienst gedaan als hulpgevan-
van de bok konden zich biitiids in veilig- genbewaarder in het Huis van Bewaring te
heid brengen. j Haarlem is door'de politie gearresteerd onder
11 - verdenking van verduistering en oplichting.
De „Ajax was oorspronkelijk het eigen- man zou zich naar de familieleden van
dom van de N V. Holland te Hendrik Ido verscheidene gedetineerden begeven hebben
Ambacht. Tijdens de bezetting werden de met de mededeling, dat hij levensmiddelen
onderdelen in het geheim gebouwd. Zo- 1 en sigaretten voor de gevangenen kon mee-
dra de „Ajax" na de bevrijding was vol- nemen. Er wordt nog onderzocht in hoeverre
tooid. werd hij in dienst gesteld bij het Ju dit IntodMd op verzoek van de gedeü-
-neerden heeft gedaan.
lichten van wrakken en ingestorte bruggen. Zekcr is da, de aan Bem toevertrouwde
o.a. de Moerdijkbrug, in Zeeland en de levens- en genotmiddelen nooit degenen be-
Nieuwe Waterweg. I reikten voor wie ze bestemd waren.
onteigening van onroerend goed; finan
ciering van de particuliere'wederopbouw;
vaststelling van wederopbouwplannen
voor door oorlogsgeweld getroffen steden
en dorpen; goedkeuring van werken; steun
verlening aan gemeenten en andere licha
men in het belang van de wederopbouw
en bevordering van een doelmatige mate
riaalvoorziening en een juiste verdeling
van arbeidskrachten.
De materiaalvoorziening zal evenals
voorheen onder verantwoordelijkheid van
de minister van Economische Zaken blij
ven. Door overleg en uitgebreide delegatie
van bevoegdheden zullen, naar mag wor
den vertrouwd, moeilijkheden als zich in
het verleden wel hebBen voorgedaan in
het vervolg kunnen worden voorkomen,
temeer nu het materiaalgebrek voor som
mige artikelen minder ernstig is geworden.
De doelmatige verdeling van arbeids
krachten zal, naar het zich laat aanzien,
in de naaste toekomst het meest nijpende
problgem van de wederopbouw blijken te
zijn. In dit stadium worden echter geen
wettelijke maatregelen voorgesteld.
Het wetsontwerp bevat een regeling
voor onteigening krachtens gemeente
raadsbesluit, toe te passen in die gevallen,
welke uit een oogpunt van gemeentelijke
ontwikkeling van bijzonder belang zijn.
De grote bevoegdheden van het centrale
gezag in het aanvangs-stadium hebben het
mogelijk gemaakt, een groot aantal plan
nen in nauw overleg met de gemeentebe
sturen deskundig te doen uitwerken. Nu
vele plannen hun voltooiing naderen is het
voor de gemeentebesturen weinig aan-
namelijk, dat deze plannen, in de tot stand
koming waarvan zij veelal een groot aan
deel hebben gehad, van rijkswege worden
vastgesteld. Derhalve is de bevoegdheid
tot vaststelling thans gelegd in handen van
de gemeenteraad.
Gewezen wordt op de belangrijke fi
nanciële consequenties van het wederop-
bouwplan. De verwoesting opent vrijwel
steeds mogelijkheden tot sanering, welke
niet als oorlogsschade maar als een gun
stige omstandigheid moeten worden aan
gemerkt, welke de gemeente echter zonder
financiële steun van het rijk niet kan ge
bruiken. Daarom zal het centrale gezag in
belangrijke mate invloed moeten blijven
uitoefenen. Ministeriële goedkeuring van
de plannen is daarom voorbehouden.
Ook is de mogelijkheid geopend om de
goedkeuringsbevoegdheid te doen uitoefe
nen door bijzondere lichamen, te vormen
door samenwerking van rijk, provincie en
gemeenten.
Bij de opheffing van het college van al
gemene commissarissen voor de wederop
bouw zullen de inspecties van de volksge
zondheid, voor de volkshuisvesting en de
dienst van de wederopbouw, wier werk
zaamheden sterk ineenlopen, kunnen wor
den samengevoegd.
België bonloos
In België bestaat de rantsoenering nog
slechts voor boter, margarine, suiker en
brood en het heeft er alle schijn van dat
ook deze voedingsmiddelen dit jaar vrij
zullen komen.
Naar verluidt zou de margarine begin
volgende maand niet meer aan de bepalin
gen der distributie onderworpen zijn.
In de maand Mei voorziet men een toe-
nehiing der melkproductie tot een dusda
nig peil. dat ook de melk vrij gegeven zal
kunnen worden.
Wat de boter betreft zal een invoer van
9000 ton voldoende zijn om de distributie
af te schaffen.
Na het in vrije verkoop geven van mar
garine. boter, melk en suiker zou in Octo
ber a.s de afschaffing van de rantsoene
ring van Brood volgen.
STIJGENDE TEMPERATUUR
Verwachting, medegedeeld door het
K.N M T ln De Bilt. geldig van Dins
dagavond tot Woensdagavond:
Vannacht en morgénochtend op vele
olaatsen nog lichte vorst en hier en
daar nevel of mist. Morgenoverdag vrij
zonnig weer met hoeere temperaturen
dan vandaag. Naar duidelijke richtin
gen draaiende wind.
3 Maart:
Zon op 7.?2 uur. order 18 ?T i>ur
Maan op 3 32 uur, ondei 10.40 uur