Haarlems Dagblad Rumoerige vergadering iet HaagseCongres Rapport der Staatscommissie over de wijziging der grondwet Marshall-plan treedt in werking aan vooravond der Italiaanse verkiezingen van Amsterdamse gemeenteraad Frankrijk voelt zich militair zwak Weerbericht 62e Jaargang No. 18897 Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Admin. 10724, 14825, Redactie 10600. Directeur-Hoofdredacteur 35054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37. Tel. 12230. Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132. Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom Donderdag 25 Maart 1948 Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Abonnementsprijs per week 31 cent. per kwartaal ƒ4,Franco per post ƒ4,50 Postgiro 273107. Adverttarieven op aanvraag bij de Administratie. Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem ^LANGRIJKE BESLUITEN zijn door l de sociaal-democraten van de West- ïuropese landen genomen op conferenties Londen en te Selsdon (Surrey). Samen- rerking, in welke vorm ook, met socialis- ische partijen die in officieel contact staan iet de communisten hebben zij uitgesloten, laarmee is de mogelijkheid geopend tot et houden van opbouwende besprekingen per het Plan-Marshall en over Europese imenwerking in het algemeen. De confe ctie te Selsdon heeft in feite reeds een ental punten betreffende het Plan- [arshall aangenomen, waartoe snelle uit- reiding van het herstel-program en be- ordering der opvoering van de Europese roductie behoren. Evenwel heeft men op ie conferentie ook besloten, dat de socia- stische partijen als zodanig niet zullen eeJnemen- aan het Haagse Congres voor uropese Federale Unie, dat in Mei ge- ouden zal worden. Wel kunnen socialisten it- p eigen initiatief dit congres bijwonen, oals de secretaris van de Labour Party, de ^organ Phillips, heeft medegedeeld. Dat it geschieden zal staat reeds vast.,want en groot aantal heeft zich aangemeld, owel uit Engeland als uit andere Westerse inden. De boycot, die de partijbesturen het Congres hebben toegepast maakt venwel geen bemoedigende indruk en de emeenschappelijke verklaring der gede «geerden te Selsdon „dat het denkbeeld ian een verenigd Europa slechts tegen orruptie van de zijde van reactionaire olitici behoed kan worden, als de socia- sten zich aan het hoofd der beweging [ellen" doet de vraag rijzen, welke bereid- eid tot samenwerking met anderen zal estaan. Wel is een verder strekkende itspraak gedaan door de voorzitter van de artij van de Arbeid,' Koos Vorrink, die „Europese volken moeten denken en isndelen met de Europese eenheid voor :en". Dit verschil tussen volken en par ken is duidelijk. Niemand zal aannemen at het mogelijk is, dat Federale Unie ussen volken alleen door bepaalde par- jen uit die volken welke dan' ook t stand gebracht zou kunnen worden, [en kan dan ook niet aannemen dat dit bedoeling van de resolutie te Selsdon au zijn. Federale Unie kan alleen ver- ezenlijkt worden door de grootst moge- ke samenwerking tot dat doel van alle testerse democraten. Zoals al eerder is gebleken is de actie gen het Haagse Congres uitgegaan van Britse Labour Party, die aanvankelijk aar leden had geadviseerd er niet aan iel te nemen, welk advies evenwel door elen niet werd opgevolgd, zoals uit de lrijke aanmeldingen van Labour-men bij >t secretariaat van het Congres bleek, e Times richtte zich kennelijk in het jzonder tot de Labour Party, toen het ad zich Dinsdag in een hoofdartikel in scherpe bewoordingen uitliet: „Het u aanmatigend en sectarisch zijn en een traasheid voor de socialisten van enig rad, hoe democratisch dan ook, te ver- iderstellen dat zij een uitsluitende bij- rage hebben te leveren voor de vorming n de nieuwe gemeenschap van West- uropa, die nu zoveel voorstanders der ijheid in zovele landen in beweging engt. Dat zij een belangrijke bijdrage ibben te schenken blijkt uit de grootte sterkte van de socialistische partijen vakverenigingen in. West-Europa. Maar zullen bijdragen als democraten en iropeanen. niet alleen als socialisten, en aangewezen bondgenoten zijn andere mocraten en Europeanen". De schepping van Federale Unie in 'est-Europa staat of valt niet met het aagse Congres, hoe belangwekkend dit ik moge zijn als eerste grote intematio- ale demonstratie, giet deelneming - van de bekende staatslieden, voor dit grote ael. Het Haagse Congres zal in de vorm moties en resoluties wenselijkheden innen uitspreken, maar niet tot Federale nie kunnen besluiten. Er is meer nodij* n daartoe te komen. Te dezen aanzien het interessant dat de Times in hetzelfde tikel opmerkt, dat het Congres groter rwachtingen heeft gewekt in sommige uropese landen dan in Groot-Brittannië. Mijn recente bezoek aan Londen heeft de sterke indruk gegeven, dat de Britse enbare mening nog geenszins op Federale nie is voorbereid en zich in een dergelijke euwe toestand nog volstrekt niet heeft gedacht. Wel dienden verleden week 73., den van het Lagerhuis, waarbij vele ibour-leden zowel als Conservatieven, beralen en Onafhankelijken, een motie n gunste van Federale Unie in en steeg :t aantal ondertekenaars binnen een paar igen tot over de honderd. Wel trof het in een blad als The People, het popu- s Zondagsblad dat nevens de Daily erald verschijnt en dat een verkoop van er millioen exemplaren heeft, te lezen: Vij moeten leren ons niet meer in de rst.e plaats als Britten, maar als Euro- anen te beschouwen". Maar het bleek éh wel, dat men dergelijke verschijnselen s eerste spontane uitingen van een nieuwe dachte en geenszins als een overtuiging, het volk leeft, moet beschouwen, m zeer bekend Engelsman, die zelf sinds ren overtuigd Federalist is, zei mij een- ludig: „Het is moeilijker voor ons dan tor u allen op het vasteland. Gij hebt tijd nauwer aanraking met elkaar gehad. ons geldt hier het feit dat wij eilanders jn, als een bepaald nadeel. Wij hebben anderen steeds van een afstand gezien". Dit is de weergave in bescheiden vorm visie van dat eilanderschap, die „insu- tv", die anderen zo vaak in de houding Engelsen geërgerd heeft en die tegelijk buitengewoon sterke aaneensluiting volk heeft bevorderd. Zij staan, na de varingen van twee wereldoorlogen, veel eschietelijker en vriendschappelijker genover de andere volken van West- iropa vooral tegenover ons Hollanders dan vroeger. Dat neemt niet weg dat in traditie het voor hen moeilijker moet aken een zo grote sprong, een zo vol- rakte toenadering als de aanvaarding van derale Unie. te ondernemen, dan voor Daarom zal men zich bij de West- iropese volken van het vasteland niet 'eel op Brits initiatief moeten verlaten, voorlopig zou initiatief van de zijde n Benelux meer indruk maken in En- land dan een voorstel van Franse zijde. Zoals ten aanzien van het Haagse Con es wel is gebleken werkt de tegenstelling ssen Winston Churchill en de Labour rty bij buitenlandse toenadering belem- irend, ofschoon feitelijk de Conserva- ven en Labour dezelfde buitenlandse litiek voorstaan. Dit, zou men zeggen, n niet blijvend gelden. Er zal over Het handelsverdrag tussen Nederland en Argentinië werd dezer dagen te Buenos Aires, op het ministerie van Buitenlandse Zaken, ondertekend door de vertegenwoor digers der twee landen. De overeenkomst voorziet in de ruil van Nederlandse machi nerieën tegen Argentijns graan. - Een foto van de ondertékeningsplechtigheid. Ontwerp voor aanvullend hoofdstuk met overgangsbepalingen naar nieuwe rechtsorde V rijwillige aan vaar ding in elk der grondgebieden De staatscommissie, ingesteld bij Konink lijk Besluit van 29 September 1947, aan welke is opgedragen te onderzoeken of en in hoeverre ter voorbereiding van de her vorming van de staatkundige structuur var het Koninkrijk, verandering in de Grond wet gewenst is, kwam dezer dagen met haar rapport gereed. Over de vraag of verandering van de Grondwet op dit ogenblik gewenst is, werd aanvankelijk in de commissie zeer verschil lend geoordeeld. Uiteindelijk besloot zij bij grote meerder heid van stemmen aan de regering te advi seren terstond de herziening van de Grond wet ter hand te nemen. Karakter der Grondwetsherziening. Hoewel in de commissie de vraag naar het karakter van de Grondwetsherziening als zodanig niet aan de orde werd gesteld, hebben niettemin de bij elk der leden daar omtrent bestaande inzïofcten in menig op zicht het ingenomen standpunt beheerst. De meerderheid der leden bleek van oor deel, dat, hoewel formeel nog steeds de souvereiniteit aan het gehele Koninkrijk der Nederlanden toekomt, niettemin ander zijds materieel het zelfbeschikkingsrecht der overzeese gebieden is aanvaard. Zij meende, dat naar een overbrugging van deze beide gezichtspunten moet worden ge streefd en eenzijdigheid, insluitende mis kenning van het feitelijk gegeven van de keerzijde van het vraagstuk, moet worden vermeden. De continuïteitsgedachte brengt mede, dat de hervorming van het konink rijk tot de unie formeel haar grondslag vindt in de geldende Grondwet. Dit ge schiedt echter niet eenzijdig uitsluitend van Nederlandse zijde. Het huidige koninkrijk emancipeert de overzeese gebieden door deze uit te nodigen in vrij overleg een nieuwe rechtsorde te ontwerpen, die tot stand gebracht de oude orde zal ver vangen. Het aangeboden wetsontwerp bedoelt recht te doen zowel aan de continuïteits gedachte als aan de emancipatiegedachte. De commissie acht het van beslissende betekenis, dat in de beginselverklaring van artikel 207 wordt voorop gesteld, dat de nieuwe rechtsorde zal worden gevestigd op de grondslag van de uitkomst van het reeds gepleegd en nog te plegen overleg met de vertegenwoordigers van de bevolkingen dei- in artikel 1 der Grondwet genoemde ge bieden. Met erkenning van de autonome bevoegdheid van elk der gebieden om de daaraan in het bijzonder eigen .belangen zelfstandig te regelen, wordt voorts, zulks in overeenstemming met het in -artikel 6 van de basis-overeenkomst van Linggadjati bepaalde, in artikel 207 de gebondenheid tot verzorging van de gemeenschappelijke belangen vastgesteld. Na uitvoerige discussie besloot de com missie bij meerderheid van stemmen aan het openen van de mogelijkheid, bij de wet voorzieningen in afwijking van de Grond wet te treffen, de voorwaarde te verbinden, dat het ontwerp van zodanige wet door de Kamers der Staten-Generaal niet dan met tenminste twee derden der uitgebrachte stemmen kan worden aangenomen. Vrij algemeen bestond in de commissie de bereidheid een vereenvoudigde proce dure te bevorderen, waardoor de herhaalde ontbinding der Kamers en de daarmede gepaard gaande verkiezingen kunnen wor den vermeden. Intussen was de meerder heid der commissie van oordeel, dat zij een volmacht om bij de wet voorzieningen in afwijking van de Grondwet te treffen, niet voor haar verantwoording kan nemen, nu het hier om de toekomst van het Konink rijk gaat. De meerderheid der commissie oordeelt, dat de in deze te nemen beslis singen van eep zodanige draagwijdte en in grijpende betekenis, zijn. dat zij gedragen dienen te worden door een zo krachtige meerderheid der bevolking, dat een duide lijke uitspraak wordt verkregen. Het voorgestelde ontwerp. In het door de commissie voorgestelde ontwerp wordt aan de Grondwet toege voegd een Veertiende hoofdstuk, dat bij zondere bepalingen bevat nopens de over gang naar de nieuwe rechtsorde voor de in artikel I der Grondwet genoemde grond gebieden. In de vier artikelen van dit hoofdstuk wordt onder andere bepaald: „Voor de in artikel 1 genoemde grondge bieden zal, op de grondslag van de uit komst van het reeds gepleegde en nog te plegen gemeen overleg met en tussen ver tegenwoordigers van de bevolkingen, een nieuwe rechtsorde worden gevestigd, waar in deze gebieden de eigen belangen zelf standig behartigen en op de voet van ge lijkwaardigheid zijn verbonden tot verzor ging van de gemeenschappelijke belangen en tot wederkerige bijstand, een en ander onder waarborgen voor de rechtszekerheid, de fundamentele menselijke rechten en vrijheden en deugdelijk bestuur. Bij, de voorbereiding en vestiging van de nieuwe rechtsorde zal worden in acht ge nomen de uitkómst van het reeds gepleegde óverleg, zoals deze in de volgende leden van dit artikel is omschreven. Er zal een unie worden gevormd, waarin als gelijkgerechtigde staten deelnemen het Koninkrijk en de Verenigde Staten van Indonesië. Indien de uitkomst van 't voort gezet gemeen overleg daartoe leidt, .treedt Ne'derland in de plaats van dit Koninkrijk. Aan het hoofd der unie staat Hare Ma jesteit Koningin Wilhelmina en hare wet tige opvolgers in de Kroon der Nederlan den. De unie zal door eigen organen de samen werking tussen de deelnemende staten -ver wezenlijken inzake buitenlandse betrekkin gen, defensie en voor zover nodig financiën, alsmede inzake onderwerpen van econo mische en culturele aard. Zij zal de rechts zekerheid, de fundamentele menselijke rechten en vrijheden en deugdelijk bestuur waarborgen. De unie zal op eigen naam aan het internationaal rechtsverkeer deel nemen. Er zal tussen Nederland, Suriname en de Nederlandse Antillen een Koninkrijk worden gevormd aan het hoofd waarvan staat Hare Majesteit Koningin Wilhelmina en haar wettige opvolgers. Nederland kan binnen de unie rechtstreekse betrekkingen onderhouden met de Verenigde Staten van Indonesië. De Verenigde Staten van Indonesië zul len federatief zijn opgebouwd uit onderling gelijkwaardige deelstaten. Voor zover enig deel van Indonesië niet gaat behoren tot de Verenigde Staten van Indonesië zal dit deel uitmaken van het Koninkrijk. Voor zover de overgang naar de nieuwe rechtsorde voorzieningen vordert waarbij wordt afgeweken van de bepalfhgen van voorgaande hoofdstukken, worden deze ge troffen bij de wet. De Kamers der Staten- Generaal kunnen het ontwerp van een zo danige wet niet aannemen dan met ten minste twee derden der uitgebrachte stem men. De nieuwe rechtsorde komt tot stand door vrijwillige aanvaarding langs democratische weg in elk der in artikel 1 genoemde grond gebieden. Ze behoeft de bevestiging door Hare Majesteit Koningin Wilhelmina wordt plechtig afgekondigd." By het rapport der commissie is een minderheidsnota gevoegd van mr. dr. B. J Stokvis die een afwijkend standpunt in neemt ten aanzien van de wijze waarop de Grondwetsherziening tot stand dient te komen. Hij acht het onder andere onge wenst dat op dit ogenblik in het ontwerp straf geformuleerde materiële regelingen worden vastgelegd nu men zich bevindt ten overstaan van een nog onvoltooid proces, waarin verrassende wendingen niet denk beeldig zijn. Uiterlijk 15 April komen de zestien ministers in Parijs bijeen De ministers van Buitenlandse Zaken van de zestien Europese „Marshall- landen" zullen op de vooravond van de Italiaanse verkiezingen in Parijs bijeen komen om het Marshall-program in werking te stellen, aldus meldt L'nited Press uit Parijs. De zestien ministers van Buitenlandse Zaken zullen op die dag hun fiat hechten aan de permanen te organisatie en een multilateraal ver drag ondertekenen, dat de zestien lan den gedurende vier jaar economisch verbindt. De permanente organisatie, die thans ge schapen wordt door de werkgroep van de commissie voor Europese Samenwerking te Parijs, zal onder leiding staan van een uit voerende raad, waarin vijf landen ver tegenwoordigd zijn, met een Zweed als voorzitter. Als meest waarschijnlijke voor zitter wordt genoemd de directeur van de Zweedse Nationale Bank, Dag Hammars- kjöld. Aan deze raad wordt een secretaris generaal, vermoedelijk een Brit, toegevoegd alsmede een „commissie van zestien". Pa rijs is thans definitief als zetel van de be stuursorganisatie aangewezen. De werkgroep heeft overeenstemming bereikt over de laatste bijzonderheden van de permanente organisatie en ook de clau sules van het multilaterale verdrag zijn Sereed gekomen. Tijdens het Paasweek inde zullen zowel het ontwerp van het ïultilaterale verdrag als <ïat van de per- ïanente organisatie naar de zestien hoofd- De 100.000 is er uit! Bij de heden gehouden trekking der Staatsloterij is de hoofdprijs van 100.000 gevallen op 5267. Amerikaanse belastingverlaging kreeg parlementaire goedkeuring Na de Senaat heeft thans ook het Ame rikaanse Huis van Afgevaardigden zijn goedkeuring gehecht aan het wetsontwerp tot vermindering der belasting met 4 mil liard 800 millioen dollar, en wel met 289 tegen 66 stemmen. Het ontwerp gaat nu naar het Witte Huis. Men verwacht, dat president Truman zijn veto zal uitspreken en belastingvermindering op het huidige tijdstip krachtig zal veroordelen. Geen krant op Goede Vrijdag Onze kantoren zijn op Goede Vrijdag gesloten. - Het eervolgend nummer van ons blad verschijnt op Zaterdag 27 Maart steden opgezonden worden. Wanneer de leden van de werkgroep van hun korte vacantie zijn teruggekeerd, kunnen de laat ste détails nog bijtijds geregeld worden voor de bijeenkomst der ministers van Bui tenlandse Zaken die naar verwacht wordt uiterlijk 15 April gehouden wordt. Het kan worden verwacht dat het Ame rikaanse Congres tegen die tijd zijn goed keuring heeft gehecht aan de eerste vijf milliard van het Marshallprogram, zodat de ministers het plan „ten doop kunnen houden" vlak voordat de Italianen zich voor hun belangrijke parlementsverkiezin gen ter stembus begeven. Het woord is aan.- Inayat Khan: Door geluk te scheppen vervullen wij ons levensdoel. Nederlandse emigranten in Canada Dinsdag zijn 700 Nederlandse immigran ten met de Kota Inten in Halifax aange komen. Zy werden verwelkomd door dr. A. S. Tuinman, de Nederlandse landbouwkundige attaché, namens de Nederlandse ambassa deur, J. H. van Royen. Hij spoorde de nieuw aangekomenen aan, zich aan hun nieuwe omgeving aan te passen en goede Canadese burgers te worden zonder echter hun vaderland te vergeten. Met speciale treinen werden de immigranten, meren deels boeren, naar hun diverse bestemmin gen vervoerd. Motie tegen Communistische wethouders in discussie Woensdagmiddag en -avond behandelde de Amsterdamse gemeenteraad de door alle niet-communistische fracties inge diende motie, die de twee communistische wethouders uitnodigde hun zetel ter be schikking te stellen. De heer Gortzak (C.P.N.) herinnerde in een rede, die twee en een half uur duurde, aan de vergadering der Amsterdamse com munistische kiezers van Dinsdag, waarin reeds werd medegedeeld, dat de C.P.N.- wethouders niet op de uitnodiging tot het beschikbaar stellen hunner zetels zouden ingaan. Op de K.V.P. na waren indertijd alle partijen het erover eens, dat ook C.P.N.- vertegenwoordigers in het college van B. en W. moesten worden opgenomen. Alleen stelde de Partij van de Arbeid de voor waarde, dat niet de heer Rustige in het college mocht worden gekozen, omdat aldus de heer Gortzak deze gefaald heeft met zijn persoonlijk leven de de mocratie te verdedigen in de moeilijke jaren. Beslist moet in deze zaak alleen worden door degenen die de 45 afgevaardigden naar deze raad stuurden. De indieners der motie zyn blijkbaar vergeten, hoe zij zelf in het verleden van oordeel waren dat om wille van de democratie ook de C.P.N. behoorde in het college vertegenwoordigd te zijn, al dus de heer Gortzak, die voorts betoogde, dat tijdens de bezetting alleen de com munisten zich krachtig gedroegen. Over Tsjechoslowakije sprekende zeide spreker dat „door het daar gebeurde de Churchill's huidige positie op deze plaats meer te vertellen zijn. Intussen geloof ik niet dat men het besluit van Selsdon in zake het Haagse Congres te zwartgallig moet zien. De daar vergaderde sociaal democratische partijen hebben pas een als noodzakelijk erkend, maar ongetwijfeld moeilijk besluit moeten nemen door het contact te verbreken met de sociaal-demo craten in Oost-Europa. ft. P. Boetes voor Stormvogels-directie Gistermiddag heeft de 8e kamer van het Tribunaal in Haarlem advies gewezen in de zaak tegen de buson derneming „Stormvogels" in IJmui- den. Er werd geadviseerd de heer P. V. met 10.000 te beboeten. Mevrouw N. M. en de bedrijfleider de heer S- kregen ieder 5.000 boete. „Tabinta" bracht Limburgers naar het vaderland De opvarenden van het m.s. „Tabinta", dat Woensdagavond om half twaalf te Am sterdam arriveerde met troepen uit Indië aan boord, werden hedenmorgen verwel komd door het muziekcorps van de staats mijn Maurits te Heerlen, uit welke stad 102 militairen met dit schip huiswaarts keerden. De 1032 soldaten, allen behorende tot 2-XIII R.I., zijn grotendeels uit de pro vincie Limburg afkomstig. Onder hen be vonden zich 18 zieken. Het s.s. „Johan de Witt" kwam als honderd-vijf-en-twintigste repatriëringsschip uit Indië in Nederland aan. Aan boord bevoiid zich de honderdduizendste gerepatrieerde, mevrouw S. F. JansenVan der Dussen uit Oegstgeest. Van de vereniging „Nederland helpt Indië" kreeg zij bloemen. Voor haar baby was er een palmpaasje. Bidault bespreekt verdedigingsplannen met Amerika (Van onze correspondent te Parijs) De Franse regering is. met het oog op de gespannen internationale toestand, tot de conclusie gekomen, dat het leger op het ogenblik niet voldoet aan de eisen, welke de omstandigheden stellen. Schuman heeft daarom nog juist voordat het' Parlement op reces zou gaan nieuwe militaire cre- dieten aangevraagd, n.l. 55 milliard voor twee maanden, en met grote meerderheid (418183) zijn hem deze verleend. Het zijn fantastische bedragen, welke hiermede ge moeid zijn. Zo voortgaande komt men im mers al in tien maanden tijd tot een budget van bijna 290 milliard francs voor militaire doeleinden, hetgeen ongeveer één derde deel is van de totale Franse staatsbegroting! In tegenstelling met het.vorige jaar, zijn er in Frankrijk thans niet zo heel veel men sen meer, die de noodzaak van dit zware offer niet erkennen willen. Enkele bladen betogen, dat men thans reeds aandacht moet besteden: ten eer ste aan de opleiding van toekomstige partisanen: ten tweede aan de tactiek der kleine, bewegelijke corpsen en ten derde aan „ampliibie-tcchniek", opdat te allen tijde het leger uit ban wijken naar Noord-Afrika om zich daar voor de beslissende slag gereed te houden. Hoe dit alles zij, alle Fransen met uit zondering wel te verstaan van de Mosco- vieten zijn thans wel van oordeel, dat er groter aandacht aan het leger besteed moet worden. Heel West-Eur5pa zou thans volgens Franse inlichtingen slechts over een twaalftal divisies beschikken. .Het Franse leger telt-een 600.000 man, die spoedig met 200.000 nieuwe recruten zullen worden aangevuld. Wanneer men in aanmerking neemt, dat deze soldaten over Indo-Ghina, Madagascar, Noord-Afrika, Duitsland en tenslotte het moederland, zijn verspreid, dient men te erkennen, dat Frankrijk, militair gesproken, momenteel aan de meest elementaire eisen van veilig heid niet voldoet. Temeer, waar men niet uit het oog moet verliezen, dat ten eerste, de communisten hun propaganda óók op het leger richten, en ten tweede, de techni sche bewapening vrijwel rudimentair ge noemd mag worden. Verlenging van diensttijd. De minister van Oorlog, P. H. Teitgen, wil in deze situatie verandering brengen. Lichtingen, die sedert de oorlog niet zijn opgeroepen, zullen alsnog moeten dienen, de bezettingstroepen in Duitsland en Oos tenrijk zullen warden versterkt, de forti ficaties van de Alpen enz. volgens zekere berichten, zelfs van de Maginot-Linie. zul len worden hersteld en de luchtmacht, die thans uit een vijftigtal jagers bestaat, zal aanmerkelijk worden uitgebreid. Boven dien wordt een voorstel om de diensttijd tot 18 maanden te verlengen ondanks de tegenstand der socialistische ministers bij het Parlement ingediend. Naar verluidt, zou minister Bidault (die besprekingen met de Amerikaanse gezant heeft geopend) de medewerking van de Verenigde Staten aan een uitgebreid verdedigingsplan voor West- Europa hebben verkregen. Volgens berich ten zou Amerika thans reeds de bewape ning van een twintigtal Franse divisies op zich hebben genomen. vrede een stukje veiliger is gesteld. Thans huilt men te Amsterdam en juicht men te. Praag". „Men vraagt ons waar wij zullen staan als Rusland ons aanvalt. Sovjet-Rusland valt ons evenmin aan als de maan op ons hoofd zal vallen. Maar dit is ons ant woord: Wij zullen aan de zijde van ons land staan als dat geëist wordt". Spreker wilde „met een hartstochtelijk beroep op de Partij van de Arbeid beslui ten: Wilt u iets bereiken in Nederland dan kunt u dat alleen met links en nooit met rechts". De heer Faber (Arbeid) zeide: „Wij heb ben gezien wat in Tsjechoslowakije ge beurde en wy willen niet in ons land een „volksdemocratie" gevestigd zien. De C.P.N.-fractie heeft haar isolement aan zichzelf te wijten. Wij achten onze motie in het belang van Amsterdam". Geschorst Toen de heer Steinmetz (K.V.P.) be weerde, dat wethouder Seegers in het kamp Vught bij de fusillering van een Katholiek gezegd had: „Jammer dat die kerels worden neergeschoten, maar nou ja, ze hebben ons altijd dwars gezeten", klonken van de C.P.N. afgevaardigden uit roepen als „Leugenaar", „Wij willen dat teruggenomen". „Seegers heeft nooit in Vught gezeten", riep de heer Gortzak. Het rumoer nam toe en groeide tot tu mult. De voorzitter schorste daarop de zitting. Tijdens de avondvergadering werd het debat over de motie voortgezet. De heer Tas (Arbeid) meende, dat het geen toeval is, dat in tal van landen soort gelijke comités als het Amsterdamse wel vaartcomité worden gesticht. Hier is dus geen sprake van een Amsterdamse maar van een internationale actie. De C.P.N. vereenzelvigt zich ongemotiveerd met de arbeidersklasse. In Tsjechoslowakije wor den de communisten nu- beter betaald dan de overigen en men zegt nu, dat de arbei ders positie-verbetering hebben verkre gen. Wij moeten ons verzetten tegen het gebruik van methoden, die herinneren aan die der kapitalistische uitbuiting. Als de heer Gortzak zegt. dat de wethouders reeds verantwoording hadden afgelegd in de Apollohal dan aldus de heer Tas wijst dat op een analogie met Tsjechoslo wakije, waar volgens Fierlinger de volks wil tot uitdrukking komt op de massa demonstraties en niet in de wettige or ganen. We staan zo ging de heer Tas voort voor een oorlogsdreiging uit het Oosten. Wij willen een concreet antwoord van de C.P.N. „Wat zal zij doen in geval van oorlog met Sovjet-Rusland?" Als men zich nu niet uitspreekt, plaats men zich in de positie van de vijfde colonne. Ernstig is, dat er in ons land een socia lisme van verbittering, van rancune is. De oorzaak daarvan moet worden- opge heven. De stryd op reële basis tegen de sociale nood is de enige reële strijd tegen het communisme. Wij verdedigen van avond een politiek van cultuur en vrij heid. Amsterdam zal geen Praag worden. De voorzitter sloot daarop de verga dering en deelde mede. dat de raad in spoedvergadering Donderdagavond wordt bijeengeroepen tot voortzetting der discus sie over de motie der vier niet-communis tische fracties. Om de raadszaal Ruim een uur voor de zitting van de Amsterdamse gemeenteraad, waarin de motie tegen de communistische wethouders werd behandeld, stroomden honderden stakers en demonstranten naar de binnen stad. Er werd ijverig met kranten en pam fletten gecolporteerd en hier en daar vormden zich groepen, die de gebeurtenis sen bespraken. De politie was met overval wagens, jeeps, motoren en honden druk aan het patrouilleren en zette alle straten in de omgeving af. De politie behoefde ner gens in te grijpen en bepaalde zich tot het met zachte hanji verspreiden van de sa menscholingen. De staking breidde zich in de loop van de dag uit met ongeveer zes honderd boot werkers van de Samenwerkende haven bedrijven, de Koninklijke Hollandse Llovd en het Verenigd Cargadoorskantoor. Bij Orenstein en Koppel legden honderd ar beiders, ongeveer tweederde van het per soneel, het werk neer. DROOG. Verwachting, medegedeeld door he" K N M.I. tn De Bilt. geldig van Don derdagavond tot Vrijdagavond" Uit het Noorden binnendriivende wol kenvelden. doch overal drooe weer met later matige wind tussen Noord en Oost In de nacht iets minder koud Morgen overdag iets lagere tempera turen. 26 Maart: Zon op 6.30 uur. onder 19.03 uur Maan op 21.07 uur. onder 7.13 uur 27 Maart: Zon op 6 27 uur, onder 19.03 uur Maan op 22.32 uur, onder 7 28 uur

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1948 | | pagina 1