Haarlems Dagblad
UNO-Interregnum
Spanning in Berlijn neemt weer toe
groot kader
Versterking van het wettig gezag
Weerbericht
i2e Jaargang No. 18929
greaux: Grote Houtstr 93, Tel. Adv en Admin.
jj24, 14825, Redactie 10600. Direct.-Hoofdred.
jj54. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel 12230.
pjlckerij Z. B. Spaarne 12. Tel 12713. 10132
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Pcereboom
Dinstlag 4 Mei 1948
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
4,Franco per post ƒ4,50. Postgiro 273107.
Adverttarieven op aanvraag bU de Administratie.
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
DE ORGANISATORS van het Europese
Congres, dat a.s. Vrijdag in de Ridder
hal zal aanvangen, hopen en verwachten
T( i'i het de stuwende kracht zal geven om
i federale vereniging van West-Europa
?5- [verwezenlijken. Onder de deelnemers uit
ivele landen zullen er talrijke zijn, die tot
e leidende figuren in hun vaderland be
uren. Leidend in verschillende kringen:
jet alleen in die der staatslieden, politici
diplomaten, maar ook onder mannen
'tl wetenschap, kunstenaars en schrijvers,
jt zou de hoop willen uiten dat bij wel
den van de voorgenomen nieuwe eenheid
Europa vooral diegenen naar voren
tullen komen, voor wie een groot doel
an rooropstaat, die federalisten zijn om de
-rak zelf, die gevoelen dat het hun op-
-acht en dus hun roeping is om ten deze
ai taak te vervullen. Wil de onderneming
«i |!sgen, dan zal zij krachten eisen die haar
:et onbaatzuchtigheid dienen. Altijd heb-
en sterke nieuwe stromingen, die to'
jden voerden, grote nieuwe figuren naar
uren gebracht. Het is klaar te voorkien,
jat zij ook nu zullen komen. Want als de
rote sprong naar een nieuwe eenheid der
:eft volken gewaagd zal worden, zal dat niet
Heen een herziening van staatkundig
naar ook van democratisch beleid beteke-
Het zal op hoger en groter plan wor-
gebracht en een wedergeboorte be-
Ieder begrijpt dat als eenmaal een fede
ral parlement tot stand zou zijn gekomen,
ekozen door de betrokken volken zelf en
^'Regerust met zekere bevoegdheden, om
retgevende arbeid voor die volken geza-
ïenlijk te verrichten, de politieke verhou-
ingen in dat parlement geen staalkaart
an de tegenstellingen in de verschillende
andelijke Huizen van Afgevaardigden
ouden zijn. Dat ware onuitvoerbaar.
Slechts in enkele grote lijnen, die alle lan-
jen gemeen hebben, zou men ze in het
ederale parlement terugvinden. Ik waag
net te voorspellen, hoe die precies zouden
jpen. In de aanvang zouden zij zich wel-
icht nog niet scherp aftekenen. Beïnvloed
oor het verleden zouden de groepen afge-
sardigden der verschillende staten onge-
srijfeld eerst neiging vertonen, om de
nethoden der internationale conferenties
te bootsen en zich als uitsluitende behar-
;ers van „locaal" eigenbelang te gedra-
Maar de verhoudingen en bevoegdhe
en in een parlement, totaal verschillend
ren die van een internationale conferentie
isn regeringen, zouden hen spoedig nopen
ut het zoeken van breder oriëntering. Het
een gang van zaken die velen van ons
kleiner verhouding hebben meegemaakt
oen zij, eerst bestuurslid van een plahtse-
ijke vereniging of afdeling, in het landelijk
ondsbestuur werden gekozen. Een leer
ervaring. Vrijwel ieder, die voor het
erst in een bondsbestuur zitting neemt,
omt daar vol gedachten aan de belangen
sn zijn eigen ressort. Die zal hij nu wel
ens even flink naar voren brengen. Maar
merkt al spoedig, dat nevens afdelings-
elangen groter zaken aan de orde zijn:
ie van het geheel, die herhaaldelijk over-
vegen. Hij ontdekt dat hij een nieuwe,
iredere taak gekregen heeft en dat zijn
«langstelling en zijn blik zich verruimen,
iet bestuderen van de §anhangige zaken
elpt hem daarbij; hij komt op de hoogte
overwegingen en moeilijkheden van
nderen, die hij vroeger niet kende en
aarvan hij zich dus ook niets aantrok. Hij
egint dit alles samen te voegen en de
logelijkheden van het geheel te overzien,
lat die groter zijn dan hetgeen hij tot dus-
er gekend heeft, dat zij bovendien ten-
lotte zijn vereniging of afdeling ook zullen
aten, meer dan het nastreven van beperkt
igen voordeel, wordt hem duidelijk en
loeit hem. Hij voelt zich geroepen tot een
lieuwe en grotere taak.
Deze eenvoudige vergelijking met een
oorbeeld uit veler levenservaring duidt
ngetwijfeld ook op de wordingsperiode,
ie een federaal parlement zou moeten
loormaken. Het is maar een kwestie van
erhoudingen. Dat sterke, bezielde figuren
ich zouden moeten doen gelden om het
frote geheel op te bouwen staat vast. Ik
jeloof dat zij zich zullen doen kennen als
mogelijkheid tot handelen eenmaal daar
Men klaagt sinds de oorlog overal in
'uropa over gebrek aan grote leidende
Iguren in de staatkunde. Is de waarheid
liet, dat de verouderde toestand van een in
laten en staatjes versnipperd gebied aan
besten de gelegenheid onthoudt, om zich
hun volle bekwaamheden te ontplooien?
jn het niet de talloze grenzen en hinder-
alen. zoveel mogelijkheden verhinderend,
Ëe het werkelijke gebrek vormen? Staat
zaak niet zo, dat zij nu eenvoudig de
ans niet krijgen, omdat men zoveel kwes-
ies inderdaad niet kan oplossen?
Een federaal parlement zou zich in groter
olitieke lijnen ontwikkelen dan de ver-
leeldheden in de parlementen der verschil-
snde staten aangeven. Het zou nieuwe*
raime uitzichten krijgen. Het zou ook
niet het minst door het- wegvallen
■an de kunstmatige slagbomen tussen de
alken zich steeds sterker bewust worden
an het ontstaan van een grote Unie. En
et zou zijn verruimende invloed onweer-
taanbaar doen gelden op de staatsparle-
lenten en de daarin bestaande tegenstel-
ingen, die zich op den duur in dergelijke
rote lijnen zouden gaan aftekenen. Waar-
wn? Eenvoudig omdat men overal breder
au gaan denken en neveqs de eigen staat
kansen en belangen van het grote geheel
aan zien, waartoe men zou zijn gaan be-
oren.
Wij weten allen dat de practische toe-
assing der democratie in Europa voor de
orlog ernstige tekenen van verzwakking
'ertoonde en dat die verschijnselen niet
Ün verdwenen. Als wij erkennen dat de
astellingen der democratie te klein en te
8er versnipperd voor haar taak zijn ge
worden, begrijpen wij meteen waar de
jenezing ligt. Het kader moet worden ver
ruimd en de weg tot grote arbeid daarmee
Worden geopend. West-Europa moet zijn
kans worden gegeven. Dan zal men een
hernieuwde, verfriste democratie zien
roeien onder leiding van de mensen, die
eigenschappen bezitten om de grote
taken aan te pakken.
In de negentiende eeuw heeft de demo
cratie krachtige staten geschapen. Maar zij
ftoest vastlopen in het beperkte kader van
horige eeuwen en een vroeger staatsbeleid,
lat is het. dat in de twintigste eeuw ge
ileken is. Het bijeenroepen van het Haagse
Congres toont, dat het nu door vele mannen
han betekenis erkend en beseft wordt. En
iat men tot daden wil komen. R. P.
Majoor ds. D. Broer, legerpredikant in
fed. Indië, die in het vaderland is gearri-
heerd, heeft thans Haarlem als standplaats
■Mvansen.
de laatste mogelijkheid in Palestina
Britten blijven bij hun besluit tot evacuatie
„Staakt het vuren"
in Jeruzalem bevolen
De vorming van een voorlopige commis
sie der UNO, om het bestuursgezag van de
Britse regering in Palestina over te nemen,
schijnt thans het vrijwel zekere resultaat
van de speciale zitting der Algemene Ver
gadering te zullen zijn. De uiteindelijke
regeling van het Palestijnse vraagstuk zou
derhalve tot de volgende regelmatige Al
gemene Vergadering in September a.s.
worden uitgesteld.
De Algemene Vergadering ziet zich thans
na twee weken onvruchtbare debatten ge
plaatst voor vier mogelijke acties: 1. haar
besluit betreffende de verdeling te be
krachtigen; 2. een tijdelijk beheerschap te
aanvaarden; 3. een of andere vorm van
tijdelijke en voorlopige autox'iteit in het
leven te roepen, zoals gisteren door de
Britse minister Creech Jones werd voorge
steld, of 4. geen actie te ondernemen waar
door de kwestie op burgeroorlog zou uit
lopen.
Het is thans duidelijk, dat de enige voor
standers van het verdelingsplan de Sov
jet-Unie en de met haar verwante staten
zijn, tezamen met een of twee andere
kleine landen. Ook het beheersplan is
met weinig enthousiasme ontvangen. Ten
slotte komt het de meeste delegaties on
denkbaar voor, dat de Algemene Vergade
ring in het geheel geen actie onderneemt.
Er blijft derhalve één mogelijke com
promis-oplossing, die reeds enige tijd in de
wandelgangen is besproken en Maandag
officieel door Creech Jones werd voorge
steld een tijdelijk voorlopig lichaam, dat
de bestuurstaak van de Britse regering
overneemt, waarbij men niet vooruitloopt
op enige eventuele politieke regeling.
Creech Jones heeft voorts op de
bijeenkomst van de politieke commissie
verklaard, dat de aankomst van nieuwe
Britse troepen in Palestina geen ver
andering van de Britse politiek be
tekende. Het zenden van Britse ver
sterkingen had volgens Creech Jones,
tot enig doel, het de Britse autoriteiten
mogelijk te maken het land tot vijftien
Mei te blijven besturen en de evacu
atie van Brits militair personeel en
voorraden tussen vijftien Mei en een
Augustus te beëindigen.
- De trustschapsraad van de UNO
heeft gisteren de officiële mededeling
ontvangen, dat de order tot het staken
van hét vuren voor de oude ommuurde
stad Jeruzalem thans wordt uitge
voerd.
In Lake Success wordt verder vernomen,
dat Arabieren en Joden te Jeruzalem on
derhandelen over het instellen van veilig
heidszones voor vrouwen en kinderen. De
besprekingen worden gevoerd onder op
pertoezicht van het internationale Rode
Kruis en hebben een bestand voor de ge
hele stad tot doel. Indien dit mislukt, wilde
men de veiligheidszones zien in te stellen.
Groot-Brittannië en de Verenigde Staten
blijven op de hoogte van de stand der on
derhandelingen.
Rustige Maandag
Volgens door het Britse hoofdkwartier
te Jeruzalem ontvangen berichten is het
in de loop van Maandag over het algemeen
rustig geweest in Palestina.
Een groep van de Britse marine is
Maandagavond te Jeruzalem aangekomen
om het Britse garnizoen in de stad te ver
sterken.
De Joden houden thans de Arabische
voorstad Katamon in het Zuidelijk ge-
De Nicola wenst niet
herkozen te worden
Maandag verkiezing van een
nieuwe Italiaanse president
Te Rome is officieel medegedeeld, dat
premier De Gasperi door Enrico de Nicola,
de 71-jarige president van Italië, er van
op de hoogte gesteld is, dat diens gezond
heid hem niet toelaat zijn hoge staats
functies te blijven vervullen.
In politieke Romeinse kringen sluit men
echter de mogelijkheid niet uit, dat De
Nicola van gedachten verandert wanneer
door alle partijen daarop bij hem wordt
aangedrongen.
Volgens welingelichte communistische
kringen te Rome heeft de leider der Ita
liaanse communisten, PalAiiro Togliatti,
voorgesteld, dat de senatoren en parle
mentsleden van het Volksfront de gezame-
lijke zitting van Kamer en Senaat aan
staande Maandag, voor de verkiezing van
een president der republiek zullen boy
cotten, uit protest tegen de wijze waarop de
verkiezingen zijn gehoifden.
deelte van het Jeruzalems gebied. Aan het
klooster van de heilige Simeon aldaar is
weinig schade toegebracht. Haganah-sol-
daten houden er de wacht
Gevangenen ontsnapt
De Palestijnse regering heeft medege
deeld, dat alle veroordeelde gevangenen
in Palestina, zowel Joden als Arabieren,
thans op vrije voeten verkeren. Zij ont
snapten of werden bevrijd toen het Britse
gevangenispersoneel werd teruggetrokken.
In Jaffa duurt de massale uittocht van
Arabieren voort. Nog slechts enkele dui
zenden Arabieren zouden in de stad ach
tergebleven zijn. Volgens Joodse bronnen
zouden Iraakse soldaten de winkels van
Jaffa plunderen. Britse troepen hebben de
strategisch belangrijke heuvel van Telrish,
ten Zuiden van Jaffa, bezet en waarschuw
den Joden en Arabieren dat op hen gescho
ten zou worden wanneer in het betroffen
gebied het vuren hernieuwd zou worden.
Pantserwagens onderweg?
In officiële kringen te Jeruzalem weigert
men het bericht tegen te spreken of te
bevestigen, volgens hetwelk een colonne
pantserwagens van het Suez-kanaal op
weg is naar Sinaï. Er wordt evenwel toe
gegeven, dat belangrijke vesterkingen uit
alle bases van het Midden-Oosten ver
trokken zijn naar Palestina. Deze wijziging
in de tot dusver gevoerde politiek zou het
gevolg zijn van de beslissing van Trans-
jordanië, onmiddellijk na het verstrijken
van het mandaat op 15 Mei, in overleg mef
alle Arabische landen, de vijandelijkheden
te beginnen.
Columbia breekt
met Sovjet-Unie
De Columbiaanse regering heeft Maan
dagavond de diplomatieke betrekkingen
met de Sovjet-Unie verbroken, zo meldt
radio-Bogot4. Eerdere berichten, dat de
betrekkingen waren verbroken omdat
Sovjet-Russen zouden hebben deelgenomen
aan de jongste revolutie, waarbij ongeveer
1500 personen zijn gedood, waren van of
ficiële zijde tegengesproken.
Het laatste bericht volgt spoedig op de
eis der Sovjet-Unie om schadevergoeding
wegens een gewapende overval, welke tij
dens de .revolutie op een door leden van de
Sovjet-legatie te Bogoté bewoond huis zou
hebben plaats gehad en waarbij papieren
en voorwerpen van waarde ontvreemd zijn
Walvisvaarders krijgen
onderscheiding
Bij de tweede terugkeer uit de Antarc
tische gebieden van de Nederlandse wal
visvaarder „Willem Barendsz", op 14 Mei
te IJmuiden zal aan de kapitein, K. Visser
en aan de voorman H. Jonk de De Ruyter
medaille worden uitgereikt.
NIEUWE GOUVERNEUR VAN INDIA.
Te New Delhi wordt medegedeeld, dat
Tsjakravartsy Raja Opalatsjari, gouverneur
van West-Bengalen, lord Mountbatten als
gouverneur-generaal van het dominion In
dia zal opvolgen. Mountbatten zal zijn
functie op 21 Juni a.s. neerleggen.
Maandagmiddag werd de Canadese Gene
raal Charles Foulkes geïnstalleerd als ere
burger van V/ageningen. Na de installatie
tekende de generaal op dezelfde plaats,
waar hij in Mei 1945 de capitulatie-oorkon
de van de Duitsers mede ondertekende het
gastenboek als ere-burger van Wageningen.
(Een verslag van deze plechtigheid vindt
men op pagina twee).
Russen lanceren nieuwe aanvallen op het Britse
en Amerikaanse treinverkeer
Staking in Nedersaksen
breidt zich uit
Het onder Sovjet-toezicht staande Duitse
nieuwsbureau A.D.N. heeft tegenspraak
geleverd van berichten, volgens welke de
Westelijke geallieerden het recht zouden
hebben vrijelijk gebruik te maken van de
autobaan en de spoorweg tussen Berlijn en
de Westelijke zones volgens een overeen
komst met de Sovjets van Juni 1945.
In Westelijke politieke kringen te Ber
lijn legde men dit bericht uit als voorteken
van nieuwe Sovjet-maatregelen tegen de
Geallieerde verbindingen.
Britse woordvoerders hebben herhaal
delijk verklaard, dat in 1945 wel geen for
mele overeenkomst met de Sovjets werd
gesloten, doch dat wel verzekering was
gegeven van vrij gebruik van weg en spoor
weg door Maagdenburg naar Berlijn.
De Sovjet-grenswachten bij Marienborn
zijn Maandag begonnen de paspoorten van
autorijders uit Berlijn te voorzien van exit
stempels. Dergelijke stempels worden ge
woonlijk gebruikt door immigratie-beamb
ten bij aankomst in of vertrek uit het land,
doch waren tot nog toe niet aangebracht
bij het overgaan van zöne-grenzen in
Duitsland.
Een woordvoerder van generaal Clay
heeft verklaard, dat er geen ontmoeting
tussen Amerikaanse en Sovjet-functiona
rissen zal plaats vinden zolang de Sovjets
blijven weigeren, Amerikaanse diensttrei-
nen de Amerikaanse sector van Berlijn te
laten binnenkomen.
Op de Britse industriële jaarbeurs die heden geopend wordt, is ook dit eerste model
van een gastxirbinemotor voor auto's te zien, welke mogelijk een omwenteling in de
auto-industrie teweeg zal brengen. De motor heeft geen cylinders, pistons of debrayage
en „loopt op alles, van benzine tot generatorgas of zelfs op oude stompjes stearine-
kaarsen", zoals de uitvinders beweren.
Britse transportautoriteiten hebben wel
een onderhoud met die van de Sovjet-zóne
aangevraagd teneinde de vervoerproblemen
te bespreken. De Sovjet-Unie heeft hierin
toegestemd. Donderdag heeft de bijeen
komst plaats.
De stakingen.
De stakingsgolf tegen de voedselrantsoe
nen in Neder-Saksen breidt zich snel uit.
Ondanks het feit, dat Zaterdag het brood
rantsoen is verhoogd, zullen heden naar
men verwacht opnieuw 24.000 arbeiders
het werk neerleggen.
Ongeveer 8000 arbeiders van de rubber
fabrieken te Hannover hebben aangekon
digd, dat zij heden zullen staken als pro
test tegen de „ongelijke voedselleveranties
aan de verschillende staten van de Brits-
Amerikaanse zóne".
Men vreest voorts, dat het grootste deel
van de 14000 arbeiders van de chemische
fabrieken te Hannover het werk zal neer
leggen. Zondag dreigden 1400 man, die
werken aan de inrichting van de jaarbeurs
te Hannover, met staking. Het bestuur van
de beurs verklaarde, dat een staking het
onmogelijk zou maken de beurs op de vast
gestelde datum. 22 Mei. te openen.
Nog geen breuk
in Wereldvakverbond
A.F.L. wil uittreden
Een speciale commissie van zes leden uit
het bestuur van het v/fereldverbond van
vakverenigingen heeft Maandagavond, zon
der tot een besluit te komen, te Rome ver
gaderd om middelen te beramen ter voor
koming van een scheuring in het verbond.
Men had er klaarblijkelijk nog niet in kun
nen slagen een oplossing te vinden voor
de fundamentele meningsverschillen over
de te volgen politiek tussen enerzijds de
Sovjet-Russische delegatie en haar aanhang
en anderzijds de Britse, Amerikaanse, Ne
derlandse, Scandinaafse en andere niet-
communistische delegaties. In sommige
kringen verwachtte men een voorlopige
oplossing door het aanvaarden van een
„proefperiode", tijdens welke het verbond
zou moeten tonen niet in communistische
richting te gaan.
Vandaag zal de commissie weer bijeen
komen. De algemene indruk is, dat men een
splitsing, weliswaar ternauwernood, zal
kunnen voorkomen. Men tracht een oplos
sing te vinden, welke voor beide partijen
aanvaardbaar is.
Volgens Irving Brown, de Europese ver
tegenwoordiger van de Amerikaanse Fede
ration of Labour, zou men in Amerikaanse
vakbondskringen willen breken met het
wereldverbond, dat thans bestuursvergade
ring houdt te Rome.
Saillant uit het C.G.T.-bestuur.
Louis Saillant heeft besloten af te treden
als algemeen secretaris der C.G.T., om zich
volledig te kunnen wijden aan het wereld
vakverbond, waarvan hij algemeen secre
taris is.
„Masaryk werd vermoord",
betoogt Vansittard
Nieuwe onthullingen
over Praagse drama
„Jan Masaryk, de gewezen minister van
Buitenlandse Zaken van Tsjecho-Slowakye
heeft geen zelfmoord gepleegd, doch werd
gedood omdat hij een zeer lastige getuige
was inzake een complot om door middel
van een bomaanslag drie vooraanstaande
ministers, van wie hij er een was, te doden,
vijf maanden voor de omwenteling in Tsje-
cho Slowakije", aldus heeft lord Vansittard,
vroegere plaatsvervangend secretaris
generaal van het Foreign Office in een
artikel in de „Daily Mail" verklaard. Hij
betoogt, Masaryk goed gekend te hebben.
„Het is bijna zeker, dat Masaryk niet van
vijftig voet hoogte op het stenen plaveisel
sprong, dit zou nooit de manier zijn, die
hij zou hebben gekozen. De close-ups van
het opgebaarde lijk vertonen geen lichame
lijke beschadiging. Masaryk stierf daarom
waarschijnlijk door de hand van iemand in
zijn flat en zijn lichaam werd naar het
plaveisel gebracht", aldus Vansittard.
Parfum voor de premier.
Hij beschrijft verder hoe in September
1947 de beruchte cadeautjes aan de premier
Peter Zenkl, de minister van Justitie dr.
Drtina en Masaryk gezonden waren. De
pakjes zouden „parfum" bevatten, doch er
rees argwaan en het was gebleken, dat zich
zwaar explosieve springstof in de pakjes
bevonden had. De nationale veiligheids
dienst, welke onder controle stond van
communisten, had alle pogingen tot onder
zoek doen mislukken hoewel het spoor van
de aanslag duidelijk naar het districts
secretariaat van de communistische partij
te Oltynouc had geleid. Toen .de commu
nisten aan de macht waren, aldus Vansit
tard, werden alle sporen vernietigd en zij,
die ervan afwisten werden op last van de
communistische minister van Justitie Cepi-
cka, gearresteerd.
PARIJSE MéTROSTAKING BEGINT
TE VERLOPEN.
Gistermiddag heeft een aantal stakende
Métro-bestuurders en conducteurs het werk
hervat. Momenteel rijdt weer tenminste de
helft van het normale aantal treinen. Er
zijn geen aanwijzingen, dat tijdens een be
spreking tussen vertegenwoordigers der
vakvereniging en de directie van de Métro
overeenstemming is bereikt.
Het woord is aan..._
Wljnaendts Francken:
Steeds is de mens geneigd nieuwe
wijn tb gieten in oude vaten. Niets
valt hem. moeilijker dan een her
ziening der hem overgeleverde
morele waardeschatting.
Nederlands lesvliegfuig
in België verongelukt
Twee legervliegers
omgekomen
Gistermorgen is een De Havllland „Tiger
Moth", een lestoestel van de vliegschool
Woensdrecht van het commando Leger-
luchtmacht Nederland even over de Belgi
sche grens naby St. Niklaas verongelukt.
De beide inzittenden, eerste luitenant
vlieger-waarnemer C. van Eimeren en de
sergeant-vlieger A. A. Snoeyers, kwamen
hierbij om het leven. Een onderzoek wordt
ter plaatse ingesteld.
De luitenant Van Eimeren was 29 jaar
oud en woonachtig te Amsterdam. Hij was
gehuwd, doch laat géén kinderen na. Ser
geant Snoeyers was gehuwd en afkomstig
uit Bergen op Zoom. De beide slachtoffers
hadden de eerste volledig in Nederland ge
houden vliegersopleiding gevolgd en ont
vingen in December van het vorige jaar
het brevet van militair vlieger. Sedert ruim
een maand namen zij dcOl aan een cursus
voor vlieger-instructeur op de vliegbasis
Woensdrecht.
De stoffelijke resten van de verongeluk
ten zijn naar Nederland overgebracht. Het
vliegtuig is op een gegeven moment „afge
gleden" en toen gevallen. Waaraan dit af
glijden geweten moet worden is nog niet
vastgesteld.
VRACHTSCHIP IN BRAND.
Het Amerikaanse vrachtschip Shellbar,
metende 3805 ton, met een bemanning van
35 koppen, heeft doen weten dat er een
brand woedt in zijn ruimen een en twee,
welke niet in bedwang gehouden kan wor
den. en om assistentie verzocht.
MORGEN, op de Nationale Feestdag,
verschijnt onze courant als op
Zaterdag, dus vroeg. Onze bureaux zijn
na 1 uur gesloten.
Radiorede van
minister Witteman
De minister van Binnenlandse Zaken
rar. dr. P. J. Witteman, heeft Maandag
avond over de radiozenders een uiteen
zetting gegeven betreffende de vorming
van militaire en politiële reserve-onder -
delen. De minister zeide onder andere:
„Gebeurtenissen In enige andere landen
maken hét noodzakelijk rekening te hou
den met de mogelijkheid, dat ook in ons
land te eniger tijd een poging zal worden
gewaagd om door intimidatie of geweld
de grondwettige regeringsvorm te vernie
tigen en een nieuwe orde te vestigen, een
nieuwe orde, die, evenals bij het nationaal
socialisme, slechts gepaard kan gaan met
onderdrukking, dwang en slavernij.
De kleine minderheid bij ons, die, om
dit te bereiken, wellicht bereid zou zijn
een greep naar de macht te doen, zou,
wanneer zij daarbij alleen stond, door het
bestaande gezagsapparaat gernakkelijk
kunnen worden bedwongen. Hef is echter
niet uitgesloten, dat een dergelijke min
derheid steun van buiten zou verkrijgen
en dat zorgvuldig voorbereide en tegelij
kertijd optredende ordeverstoringen in de
West-Europese democratieën de positie van
de voorstanders ener omwenteling zouden
versterken.
Ook dan zullen de regering en alle ver
antwoordelijke autoriteiten met beslistheid
en zo nodig met onverbiddelijke kracht
het gezag handhaven.
In de eerste plaats zal dan optreden de
beroepsolitie. Indien de omstandigheden
dit nodig maken, zal overeenkomstig de
wettelijke bepalingen de politie worden
versterkt met alle beschikbare militaire
eenheden.
De regering acht het echter geboden, dat
onder bijzondere omstandigheden de be
roepsolitie zoveel mogelijk wordt vrij ge
maakt voor de beteugeling van woelingen
en omwentelingsppgingen en heeft daarom
de reserve-rijks- en gemeentepolitie, de
reserve grensbewaking en de nationale re
serve ingesteld.
De vrywilligers der reserve-rijkspolitie
zullen bü voorkeur niet buiten hun ge—
meente en in beginsel niet buiten het be
wakingsgebied van de groep, waarin de
gemeente hunner inwoning is gelegen, op
treden. De reserve grensbewaking zal bij
de belangrijke grensbewaking bijstand
verlenen.
Tenslotte beoogt de nationale reserve
pen belangrijke versterking te vormen van
de militaire eenheden, die, waar dat nodig
zal zijn, militaire bijstand zullen verlenen
om het gezag te schragen.
Voor de vier categorieën van vrijwilli-
gers zal een regeling worden getroffen ten
aanzien van de beloning, de verzekering
tegen ongevallen, ziekte en invaliditeit,
ook tegen eventuele ongevallen met dode-
Parlementsledcn op bezoek
in Engeland
Tulpen sierden hun
hotelkamers
Een Nederlandse parlementaire delegatie
onder leiding van prof. Kranenburg is uit
Amsterdam op het vliegveld London Air-
port aangekomen. De twaalf afgevaardig
den, die vijf dagen in Engeland blijven op
uitnodiging van de Britse groep van de
interparlementaire unie. zullen een bezoek
brengen aan het Lagerhuis, de lord-mayor
van Londen en de Universiteit van Oxford.
Door Britse bollen kwekers zijn op initia
tief van Herbert Butcher, parlementslid
voor Holland (landstreek in Oost-Enge-
land), in welk district de bollenstreek Spal
ding is gelegen, tulpen aangeboden voor
versiering van de hótelkamers der delega
tieleden.
lijke afloop en voorts betreffende de uni
formering, de uitrusting en de bewapening.
Voorts geldt voor alle vrijwilligers, dat
zij volledig worden opgenomen in de een
heden van politie en leger.
Op deze wijze wordt een sterke concen
tratie verkregen van allen, die bereid zijn
met alle kracht op te komen tegen elke po
ging, welke bedoeld is het wettig gezag
omver te werpen of te ondermijnen.
Volledige medewerking is verkregen van
diverse organisaties, groepen en lagen der
bevolking, die zich op het gebied van
steunverlening aan het wettig gezag be
wegen of bewogen hebben of aan wie deze
steunverlening ter harte gaat.
Met instemming der regering heeft zich
een instituut gevormd, dat zich .tot doel
stelt de toetreding en oefening van vrijwil
ligers te stimuleren, de overheid bij de
selectie der gegadigden te adviserèn en bij
te staan, de onderlinge band der vrijwil
ligers te verstevigen, de sociale belangen
te behartigen.
De studentenafdelingen zullen in het ge
wone verband der nationale reserve op
gaan. Van het formeren van afzonderlijke
studentenkorpsen, waarin een uiting van
klassetegenstelling zou kunnen worden ge
zien, is geen sprake.
De regering doet een dringend en klem
mend beroep op allen, die ons Oranjehuis,
ons democratisch staatsbestel en onze
volksvrijheden tegen aanslagen metter
daad en met kracht willen beschermen en
verdedigen.
Zij is er van overtuigd, dat wanneer
dergelijke aanslagen zouden worden ge
pleegd, de overgrote meerderheid van ons
volk als één man achter de regering zal
staan. Deze steun zou echter dan zijn on
voorbereid en van ongeoefenden. Daarom
roept de regering thans allen op, die van
goeden wille zijn, opdat zij. na een korte
opleiding, wanneer dit nodig mocht zijn,
met de vereiste kennis en vakbekwaamheid
het gezagsapparaat kunnen versterken en
het gezag mede kunnen handhaven".
Paus roept op tot gebed
voor de vrede
De Paus heeft een encyclicale brief ge
publiceerd, „auspicia quaedam" genaamd,
waarin hij alle katholieken over de gehele
wereld oproept om zich deze maand te
verenigen in gebed tot God om hulp voor
het afwenden van de gevaren van een
nieuwe oorlogsramp. „Wij van onze zijde
zullen alles doen wat in ons vermogen ligt
om de mensen voor de gevaren te behoe
den, die haar bedreigen. Werkt dan in het
vaste geloof, dat de in Mei opgezonden ge
beden gepaard zullen gaan met een her
leving van het christelijk leven. Alleen
hierdoor is er nog hoop, dat de loop der
gebeurtenissen ordenend geleid kan wor
den."
De Paus spreekt inzonderheid over de
toestand in Palestina en geeft uiting aan de
smart, die hem het schouwspel van de puin
hopen en de slachtoffers veroorzaakt, „in
het land, van waaruit het licht der waar
heid scheen".
MEER BEWOLKING.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N M I. in De Bilt, geldig van Dins
dagavond tot Woensdagavond'
Meer bewolking dan vandaag met
voornamelijk in het Westen van het
land plaatselijk enige regen. Meest
matige wind uit Zuidelijke richtingen.
Morgen ongeveer dezelfde temperatuur
als vandaag, maar vannacht minder
koud
5 Mei:
Zon op 5 04 uur nn<l»F n uur
Maan op 4.10 uur. onder 15.58 uur
