Haarlems Dagblad
„Stem van Euro
temidden van c
ea klinke
e chaos
Wapenstilstand uitgebreid
tot geheel Jeruzalem
Londen protesteert te Athene
Bijzonder Hof veroordeelt
Congres
Terugkeer van Spaak
niet uitgesloten
Nederlandse verliezen
.in Indonesië
tegen rebellen-executies
Van der Waals tot de doodstraf
Weerbericht
62e Jaargang No. 18932
Bureaux: Grote Houtstr 93, TeJ Adv en Admln.
10724. 14825. Redactie 10600. Direct.-Hoof dred.
15054 Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, TeL 12713. 10132.
Zater3ag 8 Mei 1948
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent. per kwartaal
ƒ4,Franco per post ƒ4,50 Postgiro 273107.
Adverttarieven op aanvraag bJJ de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
HET WEMELT IN DEN HAAG van
staatslieden, politici, economen, kun
stenaars en schrijvers uit de landen van
Viest-Europa. Want het Europees Congres
is Vrijdag aangevangen: op een stralende
lentedag, die optimisme en ondernemings
geest stimuleerde. De publieke belangstel
ling was groot, niet het minst omdat Enge-
lands Grand Old Man, Winston Churchill,
als erevoorzitter van hét Congres aanwezig
was. Wij hebben gisteren al medegedeeld
hoe hij, bij dit zijn tweede bezoek aan ons
land sinds de bevrijding, opnieuw met
geestdrift door het publiek is ontvangen.
Aan hem niet alleen, maar aan het Con
gres als geheel wordt van Nederlandse zijde
alle eer bewezen. In onze eeuwenoude Rid
derzaal woonden Prinses Juliana en Prins
Bernhard de openingszitting bij. Minister
president Beel en bijna alle andere minis
ters waren tegenwoordig, 's Avonds bood
de regering het Congres een receptie aan
in het kasteel Oud-Wassenaar; Maandag
zullen de Prinses en de Prins recipiëren.
Het was gisteren vol in de Ridderzaal.
Nevens de honderden afgevaardigden uit
zoyele 'landen was ook de dagbladpers in
ternationaal sterk vertegenwoordigd. Van
avond zullen Nederlandse persorganisaties
de buitenlandse collega's een diner in de
Witte Brug aanbieden, dat minstens hon
derdvijftig aanzittenden zal tellen en even
als de officiële bijeenkomsten in Europese
sfeer verkeren. Want gelukkig is waarlijk
een nieuwe sfeer merkbaar. Ik heb haar
ondervonden in tal van gesprekken en ook
jn langer contact met buitenlandse ge
delegeerden en journalisten. Het bewijst
dat wij elkaar nader staan dan vroeger: er
is iets van nieuwe vertrouwelijkheid in de
toon der gesprekken gekomen. Niet alleen
met Engelsen en Belgen, ook met Fransen
en met anderen. Ik heb het, in een gezel
schap van alleen Engelsen en Hollanders
nu meegemaakt dat men op Engels initia
tief het gesprek in het Frans voortzette,
waarbij de vier Britten zich deden gelden
in vloeiend Frans, ofschoon er geeji diplo
maten altijd goede talenkenners on
der hen waren. Dit was een nieuwe erva
ring, die bij de sfeer scheen te behoren.
Het wordt trouwens steeds duidelijker dat
na de Tweede Wereldoorlog de Engelsen
het vasteland nader gekomen zijn; het is
geen phrase als men in redevoeringen aan
de overzijde van de Noordzee verzekert:
wij zijn één met Europa geworden. Zo
wordt het gevoeld. En Attlee" heeft ten
sanzien van West-Europese federatie wel
om meer tijd gevraagd, maar haar niette
min voor het eerst als doel van het rege
ringsbeleid gesteld en een nieuwe opvatting
van souvereiniteit déarom nodig genoemd.
Britse federalisten toonden zich daarom
gisteren zeer tevreden met toon en strek
king van zijn jongste Lagerhuis-rede. Dat
hij defensie als acuut vraagstuk voorop
stelde verwonderde hen niet. Defensie be
hoort trouwens tot de voornaamste aange
legenheden, die om regeling in federaal
kader vragen.
Het is goed dat wij Nederlanders het zijn,
die dit Congres ontvangen. Dn dat vindt
geen critiek. Men gunt het ons - en be
schouwt dit land blijkbaar als het aange
wezen oord. Deze gebeurtenis levert nieuwe
bewijzen, hoe goed men ons volk is gezind.
Men zou kunnen zeggen dat Nederland „in
de mode is", maar het betreft geen mode
gril: het berust op werkelijke motieven.
Een man, die groot aanzien in zijn vader
land en ook in vele kringen daarbuiten
geniet, vroeg mij of wij Nederlanders wel
beseften, dat het ontstaan en het wordings
proces van Benelux diepe indruk en zelfs
ware opluchting in zijn land had gewekt.
Omdat men daar zeide: eindelijk is de
vicieuze cirkel der mislukkingen doorbro
ken; de weg naar nieuwe opbouw ligt
open. Als Nederlander is men geneigd zulke
lofspraak tfe sterk' te achten; ik liet dat
merken en hij herhaalde zijn verzekering
met grote ernst en overtuiging. Hij zei
,dit is het keerpunt geweest."
Winston Churchill heeft zijn rede in de
Ridderzaal gehouden. De burgemeester van
Den Haag. getooid met zijn ambtsketen en
de Nederlandse'voorzitter, de oud-minister
P. A. Kerstens, waren hem in openings
toespraken voorgegaan. Andere woord
voerders volgden: de Franse oud-premier
Ramadier, de Roemeense oud-minister Ga-
fencoe, de Nederlander dr. H. Brugmans,
de Belgische oud-minister Van Zeeland.
Laat het herhaalde praedicaat oud- niet tot
misvatting en scepticisme leiden. Het zijn
niet de regeringen die hier beraadslagen;
dit is geen Congres dat officiële beslissin
gen kan nemen, maar het telt zoveel pro
minente figuren uit de parlementen van
West-Europa, dat de invloed van zijn be
sluiten groot moet zijn. Het vormt een ware
bloemlezing uit West-Europa's intellect.
Churchill heeft in zijn rede^ gewaar
schuwd tegen vage algemeenheden en aan
geraden nu geen mogelijkheden te gaan af
bakenen en grondwetten formuleren. Hier
moet een atmosfeer geschapen worden, die
gunstig zal blijken voor komende beslis
singen. Dit is wijze taal, die overigens
kenmerkend past bij de Britse natuur. Eerst
een gunstige sfeer voor samenwerking
scheppen, dan tasten naar oplossingen, niet<
bij voorbaat alles op papier zetten waar
door het later veel moeilijker wordt tot
elkaar te komen, niet proberen alles te
voorzien en te vroeg te formuleren. Het
lijkt minder „gründlich" maar het is meer
beleidvól; het houdt vooral rekening met
de menselijke natuur.
In eenvoudige taal drukte hij de verlan
gens van millioenen uit, toen hij op hun
streven naar een redelijk levensgeluk duid
de. De mensen willen een eigen thuis, zij
willen de vruchten plukken van hun ge
zwoeg, een behoorlijke opvoeding aan hun
kinderen geven en leven in vrede en vei
ligheid, zonder angst voor-bedreigingen of
exploitatie, in welke vorm dan ook. „Dat
is hun hartewens en die zullen wij voor
hen trachten te verwezenlijken. Europa
behoeft zich slechts te verheffen om het
hoofd te kunnen bieden aan elke vorm van
tyrannie."
Zijn grote aanbeveling aan het Congres
was, hier nu te konjen tot het besluit, dat
een Europese Assemblée moet worden in
gesteld. Zijn grote waarschuwing richtte
hij tegen kleingeestigheid en geschillen
over bijkomstigheden. Zijn grote stelling
luidde: dit is een beweging van volken en
niet van partijen. Niemand kan aannemen,
dat Europa op de basis van partij of secte
verenigd zou kunnen worden. Evenmin kan
enige natie zich hierin een overheersende
positie verwerven.
Mij trof het, na het gesprek dat ik eerder
bad gehad met een andere gedelegeerde,
Churchill sprak op Haags congres:
Europa behoeft zich slechts te verheffen om
weerstand te kunnen bieden aan tyrannie''
„Het zou niet verstandig zijn ons te laten verleiden tot moeizame
pogingen om strakke constitutionele voorschriften op te stellen. Dat
is voor een later tijdstip en daarvan moet de leiding berusten bij
regeringen, in antwoord op onze aansporingen, doch veelal naar eigen
opvatting. Maar wij zijn hier om de grondslagen te leggen, waarop
de staatslieden der Westerse democratieën kunnen voortbouwen en
een sfeer te scheppen welke gunstig is voor de besluiten waartoe zij
zullen kunnen komen. Toch moeten wij niet uiteengaan zonder een
positieve stap voorwaarts. Wij moeten nu besluiten, dat in een of
andere vorm een Europese vertegenwoordiging zal worden ingesteld,
welke voortdurend de roep naar eenheid zal doen horen en die
daarvan zijri wij overtuigd steeds meer zal worden verstaan in alle
landen van dit werelddeel".
Deze woorden uit de rede van erevoor
zitter Churchill omschrijven volledig het
doel van het Congres van Europa, dat Vrij
dagmiddag in de historische Ridderzaal te
's-Gravenhage met een plechtige vergade
ring werd geopend.
De ruim zevenhonderd afgevaardigden,,
die de zaal vulden, hadden Prinses Juliana
en Prins Bernhard, die deze openingszit
ting bijwoonden, met een hartelijk applaus
begroet. Om halfdrie verleende de congres-
voorzitter de heer P. Kerstens het woord
aan de Haagse burgemeester mr. W. A. J.
Visser, die de gedelegeerden begroette en
er zijn vreugde over uitsprak dat dit con
gres in Den Haag. wordt gehouden.
Churchill spreekt
Erevoorzitter Churchill, met hartelijk ap
plaus begroet, hield hierna een grote rede.
„Dit congres mag zich er op beroepen de
stem van Europa te vertegenwoordigen en
het is hoog tijd dat deze stem weerklinkt
temidden van de chaos en de gevaren van
het heden. Wij kunnen ons alleen uit deze
gevaren redden door af te zien van rancune,
door verwijdering van barrières die ons
verdeeld houden en door ons gezamenlijk
te verheugen in de schat van literatuur,
ethiek en intellect, welke het gemeen
schappelijk erfdeel van Europa vormt".
Na de Duitse delegatie welkom te heb
ben geheten zeide Churchill:
„Een verenigd Europa verschaft ons de
enige oplossing, welke voorziet in econo
mische opbloei en uitbanning van het ge
vaar ener hernieuwde Duitse aggressie.
Het is een oplossing welke zonder uitstel
aanvaard kan worden. Voorts betoogde
Churchill, dat hij niets minder wenst dan
de vereniging van geheel Europa. „Wij
verwelkomen elk land, waar de regering
behoort aan het volk en niet het volk aan
aan de regering", zo zeide hij.
„Het is niet de fout van hen, die thans
hier vergaderd zijn, noch die van de re
geringen, welke zijn ingeschakeld in het
plan-Marshall of in de Westerse Unie,
allerminst die van de Verenigde Staten van
Amerika, dat de eenheid varl Europa op
dit ogenblik niet völledig kan zijn. Alle
staten van Oost en Zuid-Oost Europa zijn
gedwongen verre van ons te blijven. Wij
zien echter met vertrouwen de dag tege
moet dat deze eenheid voltooid kan worden.
Niets van hetgeen wij hier ondernemen
is strijdig met het zeer hoge gezag van de
wereldorganisatie der Verenigde Volken.
Tijdens de oorlog was ik van mening dat
er verschillende regionale raden zouden
moeten zijn, die de zuilen zouden moeten
vormen waarop* de .wereldorganisatie' zou
moeten berusten. Zo zag ik in de uitge
strekte Sovjet-Unie een van deze groepe
ringen.
Tot op zekere hoogte hebben de gebeur
tenissen tot een ontwikkeling in deze rich
ting geleid, maar dat geschiedde niet in de
geest die daartoe nodig was. Reeds kondigt
het Westelijk Halfrond zichzelf als een
eenheid aan. Wij zijn allen bezorgd over
de eendrachtverstorende houding en poli
tiek van de grote partner, zonder wiens
actieve medewerking de wereldorganisatie
niet kan functioneren en de schaduw van
oorlog niet kan worden weggenomen.
Europa behoeft slechts zich te verheffen
en stand te houden in zijn eigen glorie om
het hoofd te kunnen bieden aan alle vot-
men. van tyrannie, oud of nieuw, nazistisch
of communistisch, en zulks dan met on
overwinlijke kracht.
Maar wij moeten niet volstaan met wel
willende algemeenheden en gemeenplaat
sen.
In de eerste bijeenkomst van het Con
gres van Europa is de volgende resolutie
met algemene stemmen aangenomen:
„Aan het begin van zijn werkzaamheden
wenst het Congres van Europa te
verklaren, dat de nagestreefde doel
einden eerst volledig bereikt zullen
zijn op de dag, dat geheel Europa ver
enigd en georganiseerd zal zijn.
Overwegende, dat zestien landen van dit
ogenblik af van hun besluit tol samen
werking hebben doen blijken, legt het
Congres er de nadruk op, dat deze groe
pering geen gesloten geheel vormt.
Het Congres zendt alle volkeren een
broederlijke groet."
Grote verantwoordelijkheidrust op
dit congres van een naar" wederge
boorte strevend Europa. Indien wij
verdeeld zijn door kleingeestigheid en
geschillen in de kleine kring: indien t
we tekort schieten in helderheid van
blik of in moed tot daden, dan zal een
kostbare gelegenheid voor altijd voor
bij gaan. Maar als wij onze krachten
verenigen en verenigd geluk en vriend
schap nastreven, zal het wellicht mo
gelijk zijn dat wij gezamenlijk een ge
lukkiger tijdperk beleven, waarin de
kinderen, die thans opgroeien in deze
verdwaasde wereld, later geen over
winnaars of overwonnenen zullen zijn
in de wisselende triomphgn van het
ene land over het andere, maar als de
erfgenamen van de schatten van het
verleden en als de beheersers van alle
wetenschap, alle overvloed en alle
glorie van de toekomst".
Ramadier, voormalig premier van Frank
rijk, bracht hierna uit naam van alle aan
wezigen hulde aan Churchill.
„Hij heeft ons zoeven aangetoond, dat
een groot plan sléchts uitgevoerd kan wor
den indien men voortdurend de werkelijk
heid voor oéen houdt.
Dr. H Brugmans, die hierna sprak, zeide
onder andere. „Wij moeten een Europees
politiek besef organiseren, omdat alleen
daarin een federale democratie kan wer
ken.
Veel bijval oogstte graaf Coudenhove
Calergi met zijn toespraak. Deze spreker is
een bekende figuur uit vooroorlogs Europa
als leider van de vroegere Pan-Europese
Beweging. Ondanks alle moeilijkheden en
misverstanden, za zeide hij, ondanks oor
log en vernieling is thans de federalistische
gedachte wijd verbreid. Dit werelddeel zal
de gelegenheid aangrijpen om een sterk en
vredelievend Europa te scheppen op basis
van de Christelijke beschaving.
Vervolgens gaf Paul Ramadier, die het
tweede gedeelte van de zitting presideerde,
het woord aan graaf Caradini, vroeger
Italiaans ambassadeur te Lqnden. Ook deze
deed een krachtig beroep op alle Europea
nen om op politiek, economisch en sociaal-
culturael gebied naar de grootst mogelijke
eenheid te streven.
Zeer veel aandacht'schonk men aan de
woorden van graaf Gregor Gafencu, oud
minister van Buitenlandse Zaken van Roe
menië, die thans in verbanning leeft.
In zijn uitvoerige toespraak juichte hij'
de initiatieven van de Westelijke landen
toe, waarin hij een bemoediging voor de
Oostelijke staten zag.' Voorts sprak hij met
bitterheid over het totalitaire systeem, dat
zich over Oost-Europese landen neeft ver
spreid.
Paul van Zeeland
De Belgische oud-premier en voorzitter
van de economische sectie van het congres,
de heer Paul van Zeeland, was de laatste
spreker. Hij zeide dat het radicaal onmo
gelijk is op de oude wegen voort te gaan.
„Wij staan thans voor het alternatief:
het slechtere of het betere. Diep in het hart
van millioenen Europeanen is de keuze
reeds gemaakt. Door een Europese Unie
kunnen zij hun huiselijke haard, hun le
vensbeschouwing en geluk beschermen en
tevens meebouwen aan deze betere wereld.
Meer conflicten behalve
de onderwijsktcestie?
De prins-regent 'van België heeft de
voorzitter van de Senaat, Rolin, met een
„beperkte informatieve opdracht" belast
Rolin is onmiddellijk met zijn beraadsla
gingen begonnen.
Men meent uit dit feit (de heer Rolin
is door de prins-rbgent verzocht om te
trachten de tegenstellingen tussen socia
listen en katholieken over de schoolkwes
tie te verzachten) de conclusie te mogen
trekken dat het niet uitgesloten is dat
Spaak als eerste minister terugkeert, in
dien Rolin in deze opdracht slaagt.
Vele Belgische bladen vragen zich echter
af of het wel alleen het schoolprobleem is,
dat de regering heeft gedwongen af te tre
den. „Het Laatste Nieuws" is van mening,
dat er ook andere geschillen zijn en dat de
socialisten er niet afkerig van zouden zijn,
indien Kamer en Senaat ontbonden wer
den en tot vervroegde verkiezingen moest
worden overgegaan. Van socialistische zijde
zou men op een nieuwe regering aanstu
ren, met structuurhervormingen van een
geprononceerder Marxistisch karakter dan
thans het geval is. De socialisten zouden
te meer voorstander zijn van ni'euwe ver
kiezingen omdat het vrouwenstemrecht nog
niet van kracht- is, en zij dus geen kans
lopen zetels te verliezen. „Indien men tot
verkiezingen moet komen, dan kan men van
liberale zijde slechts zeggen: „hoe eerder
hoe liever", zo schrijft h-;t blad, dat be
sluit met er op te wijzen, dat met het oog
op eventuële internationale verwikke
lingen een drieledige regering zeker ge
wenst is.
In de Ridderzaal in Den Haag is Vrijdagmiddag in tegenwoordigheid van Prinses
Juliana en Prins Bernhard het CongreS van Europa geopend. Winston Churchill, ere
voorzitter van het Congres sprak, de openingsrede uit.
Het woord is aan..
Faber:
Er rtfn mensen in de wereld die
de gave bezitten overal vreugde
tc vinden.
De regering maakt bekend, dat tot haar
leedwezen in de afgelopen week de navol
gende verliezen zijn gerapporteerd:
Koninklijke landmacht: sold. H. Dapper,
afkomstig uit Stccnwjjk. Overleden na
vermissing sedert 10 Januari ,1948. Serg. C.
J. de Kinder, afkomstig uit Rotterdam;
overleden na vermissing sedert 25 Juni
1*946. Sold. J. C. de Rooij, afkomstig uit
Naarden; overleden na vermissing sedert
28 Mei 1946. Sold. S. de Vries, afkomstig
uit Amsterdam: overleden na vermissing
sedert 28 Mei 1946. Dpi. adj. onderofficier
W. D. Zitman, afkomstig uit Amsterdam;
overleden na vermissing sedert 25 Juni
1946.
Het Koninklijk Nederlands-Indische leger
heeft in de periode van de afgelopen week
geen verliezen gerapporteerd.
De Koninklijke marine heeft in de perio
de van de afgelopen week geen verliezen
gerapporteerd.
PALAR BENOEMD TOT
GEVOLMACHTIGD MINISTER
De republikeinse minister van opvoeding
dr. Ali Sastroamidjojo, heeft in een tele
gram aan de republikeinse vertegenwoor
diger te Lake Success, L. N. Palar, mede
gedeeld dat hy door de republikeinse rege
ring is benoemd tot gevolmachtigd minister.
BRITS SUCCES JN PALESTINA.-
Door Britse bemiddeling is gisteren een wapenstilstand voor geheel Jeruzalem tot
stand gekomen. De Arabische toestemming werd medegedeeld in een officiéél Brits
communiqué ujt Jericho, waar Sir Alan Cunningham, de Britse Hoge Commissaris
voor Palestina, met Arabische leiders had geconfereerd. Onmiddellijk daarop is van
Joodse zijde geantwoord door een woordvoerder van het Joodse Bureau, die ver
klaarde: „Wij hebben reeds twee maanden lang gezegd dat wij. zodra de Arabieren
het vuren in Jeruzalem en elders staken, hetzelfde zullen doen". Er werd medege
deeld. dat het hoofdkwartier van de Haganah te Jeruzalem Vrijdagavond aan alle
manschappen van haar strijdmacht in Jeruzalem bevel had gegeven het vuren te
staken.
De Britse hoge commissaris is er echter
niet in geslaagd naar Engeland gisteren
aan de UNO mededeelde, om iemand te
vinden, die zowel voor Arabieren als Joden
aanvaardbaar is als neutrale commissaris
voor Jeruzalem.
Deze mededeling heeft enige wrevel ge
wekt by de Amerikaanse UNO-delegatie,
volgens welker inzicht de moeilijkheid van
het vinden van een geschikte persoon reeds
lang aan de Britse hoge commissaris bekend
moet geweest zijn.
Men schijnt in dit geval een nieuw be
wijs te willen zien voor gebrek aan mede
werking van Britse zijde met de UNO.
Joods bestuur gereed.
Een woordvoerder van het Joodse Bureau
heeft medegedeeld, dat een uit dertien
personen bestaand Joods nationaal bestuur
gereed staat „het overschot van de Pa
lestijnse regering over te nemen" na de
Herleving van nazisme
in de .Sovjetzone
Britten laken nieuwe partij
Op de bijeenkomst van gisteren van de
plaatsvervangende commandanten van
Berlijn heeft de Britse vertegenwoordiger,
brigade-generaal Benson, verklaard, dat de
door de Sovjets beschermde „nationaal-
demoeratische partij" de eerste werkelijke
dreiging vóór een nazi-herleving vormt
sinds het begin der bezetting.
Kolonel Jelisarof (Sovjetunie) ant
woordde, dat de partij, welke zich in het
bijzonder tot de vroegere „kleine nazi's"
richt, van democratische en progressieve
aard is. „Wij geven 'de „nominale nazi's"
iedere kans hun aandeel in de vaderlandse
plicht bij de rehabilitatie van Duitsland op
zich te nemen", aldus de Sovjet-plaatsver
vanger.
„De jfieiligheid van de staat maakt zijn verwijdering
uit de samenleving noodzakelijk"
De Britse regering heeft de Griekse er
voor gewaarschuwd niet de indruk tc wek
ken, dat de „terechtstelling van rebellen"
een vergeldingsmaatregel is voor de moord
op de minister van justitie Ladas. Namens
het Britse ministerie van Buitenlandse Za
ken is echter aan Reuter verklaard, dat
„Engeland niet zou interveniëren ten be
hoeve van opstandelingen, die ter dood
veroordeeld zijn wegens moord". Wei had
Engeland geprotesteerd tegen sommige
executies op politieke gronden.
ook Churchill te horen verklaren dat Ne
derland met zijn naburen in de Benelux
reeds door zijn voorbeeld leiding geeft en
hem Benelux als pionier te horen aan
duiden.
Hij heeft de Duitse delegatie (onder ap
plaus) verwelkomd. „Verenigd Europa
biedt ons de enige oplossing, die voorziet
in economische opbloei en uitbanning van
het gevaar van nieuwe Duitse aggressie. En
om Europa te herbouwen en zijn licht weer
in de wereld te doen schijnen moeten wij
in de eerste plaats onszelf overwinnen."
Allemaal wijze raad van een man, met
wie men het niet in alles eens behoeft te
zijn om te erkennen, dat het brede inzicht
van de staatsman hem deelachtig is en dat
veel van hem te leren valt. R. P.
De woordvoerder wenste niet mee te
delen, of aan de Britse regering genoegzaam
gebleken was, dat de huidige terechtstel
lingen geen vergeldingsmaatregelen zijn
voor de moord op Ladas.
Op de vraag, waarom de executies drie
jaar uitgesteld waren, aritwoordde de Britse
woordvoerder, dat „in 1944 enige duizen
den personen door de opstandelingen af
geslacht waren", hetgeen een langdurig
voortgezet onderzoek vereist zou hebben.
Franse verontwaardiging
Na de Britse pers, maken thans ook de
Parijse bladen gewag van de ontsteltenis,
die in Frankrijk is veroorzaakt door de
jongste terechtstellingen in Griekenland.
De rechtse „Figaro" (Gaullistisch) £eeft
uiting aan zijn „verontwaardigd protest"
en schrijft o.m.: „Zoals voorheen in Spanje,
lokt geweld weer geweld uit. Deze vaststel
ling is evenwel geen verontschuldiging voor
de wettelijke regering, noch voor de rebel
len. In 1948 mensen om het leven brengen,
die in 1945 zijn aangehouden, herinnert ons
aan de handelwijze van de nazibpulhn. Een
regering, die de democratische principes
vertegenwoordigt, brengt, door deze metho
des te gebruiken, haar zaak in 't gedrang."
Het Haagse Bijzondere Gerechtshof heeft
gisteren Anton van der Waals conform de
eis tot de doodstraf veroordeeld. Van der
Waals hoorde dit vonnis volkomen onbe
wogen aan.
Betreffende het verweer van verdachte,
dat hij in de veronderstelling verkeerde,
dat Schreieder een agent van de Secret
Service was, overwoog het hof, dat indien
in tijd van oorlog een Nederlander zich
meent in dienst te stellen van een of andere
opsporingsdienst, hij zich zal hebben te
overtuigen of deze dienst zich volkomen en
uitsluitend ten doel stelt de Nederlandse
zaak te behartigen. Hij zal zich hiertoe
nimmer beschikbaar mogen stellen, voor hij
zich op grond van onomstotelijke bewyzen
de zekerheid heeft verschaft, dat hierom
trent alle twijfel is uitgesloten.
Wat betreft het „England-Spiel" stelt het
Hof vast, dat verdachte hierin generlei
initiatief heeft gehad, noch actief, noch
verantwoordelijk is opgetreden.
Het Hof is van oordeel, dat verdachte
gekwalificeerd moet worden als een uiterst
geraffineerd en verraderlijke intrigant,
wiens door en door gevoelloze natuur het
(e enen male onverschillig liet welke mid
delen voor het door hem nagestreefde
eigenbelang zouden moeten toegepast en
die voorts bezeten was van een fanatieke
haat jegens de illegaliteit. Het Hof is er
van overtuigd, dat deze geestesgesteldheid
Atoomcommissie der UNO
staakt haar arbeid
De UNO-commissie voor atoomenergie
heeft na 22 maanden arbeid aan een sche
ma voor de internationale controle van de
atoomenergie, gisterén aan de Veiligheids
raad gerapporteerd, dat zij haar werkzaam
heden zal opschorten, daar de Sovjet-Unie
niet bereid blijkt samen te werken met de
„wereldgemeenschap".
De commissie verklaart, dat het meer
derheidsplan de enige uitweg biedt.
het mogelijk heeft gemaakt, dat verdachte
tijdens de Duitse bezetting jarenlang als
„V-Mann" van de bekwame chef van de
Duitse contraspionnage in Nederland,
Schreieder, een activiteit heeft kunnen ont
plooien, welke voor het verzet in Neder
land fnuikend is geweest en aan de ge
allieerde oorlogsvoering in het algemeen
zeer ernstig afbreuk heeft gedaan. Door
deze activiteit hebben bovendien zeer vele
bekwame verzetslieden de dood gevonden
of jarenlang in Duitse gevangenissen en
concentratiekampen doorgebracht.
Toen Duitslands nederlaag onafwendbaar
scheen, heeft verdachte teneinde zyn ver
derfelijke kwaliteiten te bemantel*»" er nie:
voor teruggedeinsd iemand uit de weg te
ruimen om in bezit van diens papieren on
gemoeid zijn verraderlijke praktijken voor
de meest biedende voort te zetten.
Aan verdachte werd het recht van cas
satie verleend.
Nederlandse patrouille slaat
bende aanvallers af
In de omgeving van Koeningan bij Che-
ribon is een Nederlandse veiligheidspa
trouille aangevallen door een bende van
circa 1000 man, aldus Aneta. De bende
leden waren gewapend met slag- en steek
wapens. De aanval \Verd afgeslagen, waar
bij de bende zeer aanzienlijke verliezen
geleden zou hebben; aan Nederlandse zijde
zouden geen verliezen hebben plaats gehad.
De correspondent van Aneta te Tasikma-
laja meldt, dat in de omgeving van dê
stad zeven Indonesiërs door rampokkers
werden vermoord.
Troebelen in Zuid-Korea
Volgens een mededeling van de Kore
aanse politie zijn 15 communisten en een
politie-agent tijdens een „veldslag" op het
eiland Tsjejoedo om het leven gekomen,
Uit vele plaatsen van het door de Ameri
kanen bezette Zuidelijke deel van Korea
worden de laatste dagen ongeregeldheden
gemeld.
beëindiging van het Britse mandaat op 15
Mei. Het Joodse departement van justitie
is zijn werkzaamheden reeds begonnen te
Tel Aviv en ook rechtbanken voor berech
ting van profiteurs en verkeersovertredin
gen zijn reeds in functie.
Haganah verovert Safad.
In tegenstelling tot de berichten van Ara
bische zijde wordt officieel medegedeeld,
aldus Reuter, dat de Joodse' verzetsorgani
satie Haganah.de stad Safad bezet heeft,
nadat zij het hoofdbureau van politie had
veroverd en de Arabieren de stad hadden
ontruimd.
Een vertegenwoordiger van het Rode
Kruis heeft gisteren verklaard, dat een
typhusepidemie ift Acre aan de kust van
Palestina is overgeslagen naar de omrin
gende Arabische dorpen. De Libanese re
gering heeft een hoeveelheid serum aan
geboden voor 8000 mensen in Acre, en de
Joodse autoriteiten tq Haifa hebben de in
enting gelast van een ieder, die de stad
binnenkomt.
Dodelijk ongeval op
Station te Haarlem
Hedenmorgen is de vijftigjarige horloge
maker W. de Goede op het Station le
Haarlem onder een trein geraakt en ge
dood.
De heer De Goede, die in de Van Marum-
straat te Haarlem woont, wilde nog in de
voorste wagen van de reeds rijdende
trein, die om vijf minuten voor negen ver
trekt, springen. Hij viel tussen het perron
en de trein en is kort daarop aan de op
gelopen wonden overleden.
Praagse ontwerp-grondwet
ingediend
Vele volksdemocratische
nouveautés
In de'ontwerp-grondwet voor Tsjecho-
slowakije, die gisteren voor discussie aan
het Tsjechoslowaakse parlement is aan
geboden, wordt de Slowaakse autonomie
verder beperkt: de Slowaakse raad van
commissarissen zal direct verantwoorde
lijk zijn aan de centrale regering te Praag,
welke alle besluiten van die raad kan op
schorten of wetsontwerpen, welke door de
Slowaakse nationale raad zijn opgesteld,
ongeldig kan verklaren.
Het kabinet zal „geen collectieve verant-
antwoordelijkheid voor de daden van zijn
leden" hebben en het parlement „kan zijn
wantrouwen in een der ministers uitspre
ken zonder dat hierdoor een oordeel over
het gehele kabinet wordt uitgesproken".
Het parlement zal één enkele Kamer van
300 leden worden. Het referendum wordt
afgeschaft.
5 ZONNIG WEER.
3 Verwachting, medegedeeld door het
K.N M I. in De Bilt, geldig van Zater
dagavond tot Zondagavond:
Droog en overdag zonnig weer met iets
hogere temperaturen. Matige, tijdelijk
vrij krachtige wind tussen Noord-Oost
en Oo6t.
9 Mei:
Zon op 4.58 uur. onder 20.17 uur
Maan op 5.02 uut onder 21.11 uur
(Nieuwe maan)
10 Mcl:
Zon op v... 4.55 uur. onder 20.19 uur
Maan op 5.24 uur, onder 22 34 uur
