Haarlems Dagblad
Eduard Benesj afgetreden
Benesj' aftreden
Londens accoord over Duitsland
ontmoet hevige tegenstand
Weerbericht
62e Jaargang No. 18957
Bureaux: Grote Houtstr 93, Tel Adv en Admin.
10724, 14825, Redactie 10600 Direct,-Hoof dred*
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, TeL 12713, 10132.
Directeur Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Dinsdag 8 Juni 1918
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
4,Franco per post ƒ4,50 Postgiro 273107.
Adverttarieven op aanvraag bij de Administratie,
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
DAT DE PRESIDENT der Tsjecho-Slo-
waakse republiel^, dr. Eduard Benesj,
:s afgetreden, kan niemand verwonderen.
Of het zouden mensen moeten zijn, die in
de mening verkeerden dat het hem niet zou
«orden toegestaan. Sinds de communisti
sche staatsgreep in Februari, waarbij hij
het ontslag van twaalf ministers der ge
matigde partijen en de vorming van het
nieuwe kabinet-Gottwald aanvaardde,
heeft hij op zijn landgoed in het Zuiden des
lands vertoefd, met slechts twee korte on
derbrekingen: om de begrafenis van de mi
nister van Buitenlandse Zaken Jan Masa
ryk, die zelfmoord gepleegd had, bij te
wonen en om aanwezig te zijn bij de vie
ring van het 600-jarig bestaan der Praagse
Universiteit. Blijkens zijn afscheidsbrief
heeft hij het kabinet-Gottwald op 4 Mei
medegedeeld, dat hij besloten had af te
treden. Zijn positie scheen dan ook totaal
onmogelijk, aangezien hij immers altijd een
overtuigd voorstander van de parlementaire
democratie is geweest en van de persoon
lijke vrijheden, die zij waarborgt. Dat hij
zich in Februari heeft neergelegd bij de
gevolgen van de staatsgreep en het nieuwe
kabinet aanvaard, kan men dan ook alleen
verklaren uit zijn wens, burgeroorlog te
voorkomen. Hij wilde de bevolking een
bloedbad besparen. Uit het slot van zijn
afscheidsbrief blijkt, dat hij zijn oude vrij-
heids-idealen niet heeft verloochend. Het
zegt immers: Laat men anderen vrijheid
gunnen en zelf vrijheid genieten.
De reden van Benesj' aftreden wordt in
zijn afscheidsbrief min of meer gemaskeerd.
Herinnerend aan zijn mededeling van 4 Mei
zegt hij: „Ik deelde u oek mede, dat mijn
dokters mij eveneens aanbevolen hadden
af te treden met het oog op mijn gezond
heidstoestand." Daar kan men uit lezen dat
hij zelf nog wel een andere reden had. En
die ligt voor de hand. Het kabinet-Gottwald
had hem de nieuwe grondwet aangeboden.
Hij heeft die blijkbaar niet willen tekenen.
Op 28 Mei is Eduard Benesj. wiens veel
bewogen en langdurige politieke loopbaan
hiermee vermoedelijk ten einde zal zijn,
64 jaar geworden. Toen hij in zijn jeugd
deze carrière koos moet hij wel voorzien
hebben dat zijn leven moeilijk en storm
achtig zop zijn. Bewondering voor Thomas
Masaryk, de grote staatsman wiens voor
naamste medewerker hij zoveel jaren was
en grote liefde voor zijn volk moeten zijn
drijfveren geweest zijn. Ik herinner mij
hem als een der jongste en meest actieve
deelnemers aan de vredesconferentie van
Versailles in 1919, nadat in October 1918
de onafhankelijkheid van Tsjecho-Slowa-
kije te Praag was geproclameerd. De toen
35-jarige minister van Buitenlandse Zaken
der nieuwe republiek maakte indruk door
zijn grote scherpzinnigheid en zijn vooruit
strevende internationale denkbeelden. Hij
bleef die met moed en volharding nastre-
in de twintiger jaren, toen zoveel con
ferenties werden gehouden met zo weinig
resultaat. Benesj was voorvechter van dat
Protocol van Genève, dat tenslotte niet
werd aanvaard. Hij zag het min of meer
herleven in het Pact van Locarno, waar
voor hij ijverde als kampioen van de be
langen der kleine naties. Dat bracht een
ietwat hoopvoller periode, waarin het be
grip „de geest van Locarno'.' opgeld deed.
Ik zal daar maar niet meer over gaan uit
weiden. Het zijn klanken uit een ver ver
leden, dat niet glorieus was. Dat het geen
betere ontwikkeling bracht was niet te wij
ten aan een man als Benesj. Hij gaf zich
grote moeite om samenwerking tussen
Frankrijk en Engeland te bereiken, waarbij
hij op sommige Engelsen de indruk maakte,
dat hij steeds de Franse zienswijze voor
stond. Maar later begrepen zij hem beter:
Tsjecho-Slowakije dankte zijn aanzijn aan
een Frans-Britse samenwerking en daarom
was het begrijpelijk dat Benesj die trachtte
te,herstellen en blijvend te bevorderen.
Hel einde van de reeks internationale
mislukkingen der dertiger jaren was even
wel tragisch voor hem: Frankrijk en En
geland weken te München voor de Duitse
druk en gaven het bolwerk in Centraal
Europa prijs. Dat was in 1938. In de voor
afgaande periode was Benesj door Hitier
en zijn propaganda-machine een tijdlang
systematisch uitgescholden op een wijze,
zoals vermoedelijk nooit een staatshoofd
door buitenlanders bejegend is. Velen zul
len zich dat herinneren: er sprak een soort
razernij uit en bedaarde Hollanders vroe-
zich af, of die Duitse dictator ze wel
alle vijf bij elkaar had. Het is jammer dat
er niet een groter aantal bedaarde mensen
in de wereld is. Ofschoon zij niet onder
alle omstandigheden de vooruitgang zou
den bevorderen, zouden zij ongetwijfeld
een rem tegen' grote dwaasheden vormen.
München en de val der Tsjecho-Slowaak-
te republiek joegen Benesj, voor de tweede
maal in zijn leven, in ballingschap. Hij ving
de schok beter op dan zijn vriend Jan
Masaryk, die enige tijd volkomen overstuur
was. Jarenlang verbleef hij in Amerika,
waar hij een professoraat vervulde en in
December 1943 tekende hij in Moskou een
nieuw verdrag van wederzijdse bijstand
met de Sovjet-Unie. De gedachte daaraan
moet hem thans wel met enige bitterheid
vervullen.
Wellicht staat nu zijn derde ballingschap
voor de deur. Weliswaar heeft de regering-
Gottwald hem een pensioen verleend en het
kasteel Lany tot zijn beschikking gesteld,
maar het zou iunnen zijn dat hij na dit
aftreden al te populair werd bij de meer
derheid der bevolking en dat de Russen
hem daarom maar liever zagen verdwijnen.
Zeker lijkt zijn toekomst allesbehalve, af
gezien nog van de vraag, hoe het in wer
kelijkheid met zijn gezondheid gesteld is.
Het geval van Benesj' aftreden is overigens
slechts een volgende phase in de treurige
Tsjecho-Slowaakse geschiedenis. Er zal nog
wel meer volgen. Van de grote figuren der
vrije republiek zijn de heersende machten
nu af. R. P.
Ontploffing in bunker
bij Arnhem
Vijf doden
Hedenmorgen omstreeks twaalf uur heeft
zich in de grote bunker bij het voormalige
sanatorium aan de Koningsweg nabij Arn
hem een hevige ontploffing -voorgedaan
tijdens het demonteren van munitie.
Tot dusver zijn vijf doden gevonden.
De bunker ligt in de omtrek van het
vliegveld Delen, waar de Duitsers grote
Voorraden munitie hadden opgeslagen
De Koningin heeft Maandag een bezoek gebracht aan Tiel en omgeving. Bij het ver
laten van het raadhuis brachten welpen haar de padvindersgroet.
Vooral Bidault krijgt harde noot
te kraken in Franse parlement
Russen: „Dit is het einde"
Gisteren, na de officiële publicatie van
de besluiten der Londense conferentie van
zés inzake Duitsland (welke besluiten in
houden: 1. het bijeenroepen van eert» West-
Duitse Wetgevende Vergadering vóór of op
1 September tot vorming van een West-
Duitse regering: 2. internationale controle
op de Ruhrproductie, aan welke controle
ook de Benelux-landen deel zullen nemen
en 3. handhaving der bezettingstroepen tot
de vrede In Europa verzekerd is), hebben
Duitse politieke kringen verklaard, dat de
Sovjetbevelhebber in Duitsland, maarschalk
Sokolofsky en zijn voornaamste adviseurs
tot de slotsom zijn gekomen, dat „de be
sluiten alle vroegere overeenkomsten aan
gaande Duitsland te niet hebben gedaan,
zodat samenwerking tussen de vier mo
gendheden te dezer zake voortaan onmo
gelijk is".
Men verklaart voorts, dat een in krach
tige termen vervatte weigering om de be
trokken besluiten te erkennen in de komen
de vier-en-twintig uur, hetzij te Moskou of
te Londen zou worden bekend gemaakt.
Volgens Reuter zijn functionarissen van
alle Westerse mogendheden van opinie, dat
de overeenkomst van- Londen „een her
nieuwde druk" van de zijde der Sovjet-
Unie tengevolge zal hebben om de ver
tegenwoordigers der Westelijke mogend
heden „uit Berlijn te verdrijven" en zij
erkenen, zo gaat Reuter voort, dat „de Rus
sen het hun daar erg moeilijk kunnen
maken."
Franse critiek.
Bezwaren tegen het Londense accoord
komen vooral uit Frankrijk, waar zowel de
Gaullisten als de linkse partijen de genoem
de besluiten fel veroordelen. Zij achten
frankrijk's veiligheid door de genoemde
besluiten niet voldoende gegarandeerd en
wanneer minister Bidault heden in het
kabinet en morgen in het parlement zijn
houding verdedigen zal, 'verwacht men op
zijn minst hevige debatten, die zeer wel op
een wantrouwensmotie jegens de gehele
regering zouden kunnen uitlopen.
De Britse premier Attlee heeft Griffiths,
voorzitter der Labourparty, naar -Parijs ge
zonden om de Franse socialistenleider Blum
te bewegen, het Londense accoord morgen
in het Franse parlement te steunen.
Duitse reactie.
De „volksraad", het permanent comité
van het van Sovjet-Russische zijde ge
steunde „Duitse Volkscongres", heeft een
„plechtig protest" aangetekend, ingegeven
„door een grote bezorgdheid voor het ver
zekeren van een vrij, onafhankelijk en
democratisch Duitsland". De Londense be
sluiten zijn volgens het protest de eerste
stap naar de splitsing van Duitsland.
Ook uit andere, niet-communistische
Duitse kringen worden ernstige protesten
vernomen.
Officiële kringen der zes mogendheden,
die aan de conferentie in Londen hebben
deelgenomen, beweren volgens A.F.P., dat
het hier gaat om een compromis tussen de
Engelse, Franse en Amerikaanse stellingen.
Dit compromis is de uiterste grens van de
Bernadotte geeft morgen
uitsluitsel over bestand
Enkele minuten nadat de Veiligheidsraad
gisteren bijeengekomen was, werd een rap
port ontvangen van graaf Bernadotte. waar
in hij de verwachting uitsprak nu binnen
twee dagen over „het succes of de misluk
king" van zijn onderhandelingen te kun
nen rapporteren. Graaf Bernadotte stelde
de raad voor de discussies daarom tot 9
Juni op te schorten.
Geen antwoord.
Gromyko zeide, dat de Sovjet-Unie be
reid zou zijn Sovjet-burgers als waarne
mers naar Palestina te zenden. De Sovjet-
Unie was eveneens bereid om samen met
de andere direct betrokken mogendheden
militaire waarnemers te sturen.
Er volgde geen direct antwoord op deze
Russische voorstellen.
De Egyptische premier, Nokrasjy Pasja,
heeft formeel medegedeeld, dat het ant
woord van de Arabische staten op de UNO
wapenstilstandsvoorstellen morgen Woens
dagochtend aan graaf Bernadotte, de be
middelaar der UNO, zal worden overhan
digd.
De staat Israël heeft de UNO medege
deeld, dat zij er in toestemt de immigranten
van weerbare leeftijd, die Palestina gedu
rende het voorgenomen bestand van vier
weken zullen binnenkomen, af te zonderen.
Bernadotte zou inmiddels ontkend hebben
dat een dergelijke bepaling van hem af
komstig was (zoals gisteren gemeld werd).
Is dit zo, dan hangt de gehele immigratie-
clausule van de bestandsvoorwaarden en
daarmee het bestand zelf, nog steeds in de
lucht, zo verklaart men in UNO-kringen.
concessies, welke de V. S. en Groot-Brit-
tannië aan Frankrijk kunnen doen, in het
belahg van de handhaving der Westerse
solidariteit.
Door het toelaten van de verkiezing van
een Wetgevende Vergadering en rekening
te houden met de mogelijkheid van de op
richting van een West-Duitse regering, ge
ven de Geallieerden de souvereiniteit over
Duitsland niet prijs. Zij zullen die blijven;
uitoefenen tot de ondertekening van een
vredesverdrag, aldus genoemde kringen, t
Het Ruhrcontróle-orgaan
Het internationale contrölelichaam voor
de Rurhproductie, tot welks oprichting in
principe ter Londense conferentie besloten
is, zal samengesteld worden uit vertegen
woordigers van Engeland, Frankrijk, Duits
land, Nederland, België en Luxemburg. De
eerstgenoemde drie landen krijgen ieder
drie stemmen; Nederland, België en
Luxemburg elk één stem.
Benelux-ministers bijeen
op Chateau d'Ardennes
Instelling van een Hoge
Econ. Raad overwogen
Nederlandse, Belgische en Luxemburgse
ministers nemen deel aan de besprekingen,
welke op het nabij Dinant gelegen Chateau
d'Ardennes worden gevoerd. De besprekin-'
gen hebben vooral ten doel, na te gaan
welke maatregelen genomen kunnen wor
den om te zorgen, dat de economische stel
sels in de drie landen binnen afzienbare
termijn geen al te grote afwijkingen meer
zullen tonen.
In dit verband zou de oprichting van een
hoge economische raad van de Unie wor
den overwogen, in de geest zoals deze reeds
voor de Belgisch-Luxemburgse unie be
staat.
Aan de besprekingen nemen deel: voor
Nederland de ministers L. J. M. Beel, P.
Lieftinck, C. G. W. H. baron van Boetze-
laer van Oosterhout, W. Drees, S. L. Mans-
holt en J. R. M. van den Brink.
Voor België o.m. de minist#s Spaak,
baron Van der Straeten-Waillet, Eyskens,
Van Acker en Duvieusart.
Voor Luxemburg de ministers Bech, Mar-
gue en Dupong.
Dr. Buchman opent Congres
„Morele Herbewapening"
„Als de enkeling verandert,
verbetert de wereld"
Bij de opening van het grote internatio
nale congres voor geestelijke en morele
herbewapening, dat thans in Hollywood
begoqnen is en waaraan gedelegeerden uit
zestien landen deelnemen, heeft de presi
dent van het Congres, dr. Frank Buchman
een rede gehouden.
De resultaten van de morele herbewa
pening samenvattend noemde hij de begin
nende wedergeboorte „van e^n ware demo
cratie in Duitsland, het verschaffen van
een saambindende kracht aan het Franse
bedrijfsleven, samenwerking in de Italiaan
se politiek en gestegen steenkoolproductie
in Engeland.
„De gemeenschappelijke factor in al dit
goede nieuws", zei dr. Buchman verder,
„is eendracht de vrijwel vergeten op
lossing voor al onze hedendaagse proble
men. Overal roept God mensen om instru
menten in dienst van de eendracht te zijn.
Die komt niet tot stand door conferenties,
noch door wetten, noch door resoluties en
vrome wensen, maar door verandering.
Verandering is de kern van de superieure
ideologie. Wanneer de enkeling verandert,
komt er een nieuwe sfeer in de samen
leving. Als staatslieden veranderen zal de
angst voor oorlog en chaos als een nevel
optrekken. Zelfs bij de meest weerbarsti-
gen zal de krachtige, eensgezinde doch
nederige stem der herboren democratie
weerklank vinden."
Schreieder buiten vervolging
gesteld
Naar het ANP verneemt heeft de pro
cureur-fiscaal bij het Bijzondere Gerechts
hof te 's-Gravcnhage de vooral door het
z.g. „England-Spiel" bekende „Kriminal-
direktor" Jozeph Schreieder buiten vervol
ging gesteld.
Omtrent de motivering van deze buiten-
vervolgingstelling verneemt het ANP: Het
„England-Spiel" was, voor wat de betrok
ken Duitse ambtenaren betreft, een knap
stuk contra-spionnagewerk. Van door
Schreieder gepleegde oorlogsmisdrijven is
niets gebleken. Integendeel is komen vast
te staan, dat Schreieder, die een zeer knap
maar ook correct politie-ambtenaar was,
zijn invloed he^ft aangewend om zijn werk
dat tot het zakelijk verantwoorde beperkt
bleef, buiten het bereik te houden van de
drastische en misdadige practijken van
andere Duitse autoriteiten. Schreieder
heeft zich bereid verklaard nog enige tijd
in Nederland ter beschikking van de Ne
derlandse justitie te blijven voor het ver
strekken van inlichtingen.
Doodstraf voor handlanger
van Schreieder
Het Bijzondere Gerechtshof te 's-Gra-
venhage heeft arrest gewezen in de zaak
tegen de 38-jarige boekhouder A. B. uit
Den Haag, die*, van 1944 tot het einde van
de oorlog handlanger van Schreieder is
geweest. Hij was werkzaam als „polizei-
angestellter" bij de Sicherheitspolizei en
als V-man van de Sicherheitsdienst, in
welke functie hij eenzelfde soort arbeid
verrichtte als Van der Waals. De procureur-
fiscaal had de doodstraf tegen B. geëist,
omdat deze Tiich vrijwillig gewijd had aan
verraderswerk van het ergste soort, het
geen tientallen Nederlanders het leven
heeft gekost. Het Bijzondere Gerechtshof
heeft B. conform de eis tot de doodstraf
veroordeeld.
INDONESISCHE KWESTIE IN
VEILIGHEIDSRAAD.
De Veiligheidsraad heeft gisteren na
enige discussie besloten de Indonesische
kwestie in de vergadering eerst Donderdag
te behandelen. Dan zullen de twee nieuwe
rapporten van de C.G.D. en het rapport
over West-Java besproken worden.
In Kennemerland is de aardbeienpluk begonnen. De tuinders verwachten dit jaar geen
overvloedige oogst. Als gevolg van de warme en droge zomer van 1947 is de stand vcCn
het gewas niet overal even goed.
Felle strijd met wisselende
successen in Palestina
Betrekkelijke rust
in Jeruzalem
Versterkte Joodse strijdkrachten hebben
een nieuw offensief ingezet rondom Latroen
aan de weg van JeruzalemTel Aviv. Ook
in Noord-Palestina zijn de gevechten weer
opgelaaid.
Syrische vliegtuigen bestookten' vijande
lijke fortificaties en concentraties te Na-
haria, Hanoeta en Masoeba aan de Noord
kust. Honderdtwaalf gesneuvelde Joden
zouden na een veldslag bij Malkiyeh, ten
Zuiden van de Libanese grens, geteld zijn
en zeven mortieren, drie pantserwagens en
talrijke machinegeweren buitgemaakt.
In het gebied van de Oude Stad Jeruza
lem werd Maandag bijna niet gevochten.
Vanuit het Hadassah-ziekenhuis wordt nog
doo' de Joden gevuurd.
Egyptische troepen bezetten Maandag de
Joodse nederzetting Beit Sanim aan de
Middellandse Zeekust. Egyptische vlieg
tuigen ondernamen vele aanvallen op Reho-
both, 25 km ten Zuidoosten van Tel Aviv.
Drie jongelui omgekomen
bij zeiltocht op IJsselmeer
Zondagmiddag zijn de 21-jarige leerling
stuurman J. Brei, de 20-jarige mej. E.
Loopuit, beiden uit Baarn en de 24-jarige
mej. G. J. Brakel uit Opheusden met een
kleine BM op het IJsselmeer gaan zeilen.
Waarschijnlijk hebben zij door de storm,
welke Zondagavond opstak, de monding
van de Eem niet meer kunnen bereiken.
Nadat gisteren de gehele dag naar de ver
misten is gezocht, heeft hedenmorgen om
half twaalf een Harderwijker visser het
zeilbootje de haven van Harderwijk bin
nengesleept. Aan boord bevond zich het
lijk van de 21-jarige leerling-stuurman.
Men acht het vrijwel zeker, dat de beide
meisjes verdronken zijn.
JODEN OP CYPRUS WEIGEREN
VOEDSEL
De ongeveer 24.000 Joden in kampen op
Cyprus, die Maandag een voedselstaking
van 24 uur begonnen, hebben besloten deze
voort le zetten. De staking is begonnen als
protest tegen het Britse verbod op de rmmi-.
gratie van weerbare mannen in Palestina.
Griekse koning getuige
bij Michaels huwelijk
Voltrekking inderdaad
op Donderdag gesteld
Ex-koning Michael van Roemenië en
prinses Anne van Bourbon-Parma zullen
Donderdagochtend in het koninklijk paleis
te Athene in het huwelijk worden verbon
den, zo wordt aldaar officieel bevestigd.
De détails van de plechtigheid zijn gis
teravond geregeld tussen Michael en koning
Paul van Griekenland. Koning Paul zal als
getuige fungeren. Het huwelijk zal „in de
grootst mogelijke stilte" worden voltrokken.
Aartsbisschop Damaskinos, de primaat
van Griekenland, zal de mis opdragen.
DR. BRüNING ONTKENT.
Dr. Heinrich Brüning, de laatste kanse
lier van de „Republiek van Weimar", heeft
de berichten, volgens welke hij naar Duits
land zou terugkeren om wederom in de
politiek te gaan, als „volkomen onzin" be
stempeld. Hij verklaarde een kort privé-
bezoek te willen brengen aan zijn zuster.
Het woord is aan..
Vauvenargues:
Het is soms gemakkelijker een
nieuwe partij te vormen, dan ge
leidelijk aan het hoofd te komen
van een reeds gevormde party.
Prof. Gerretson geschrapt
van C.H.U.-candidatenlijst
Volgens de Haagse redacteur van „Het
Parool" Is prof. Gerretson van de candida-
tenlijst van de C.H.U. geschrapt nadat hu
de aanvaarding van een candidatuur af
hankelijk had gesteld van de belofte van
de andere candidaten, dat zij in tweede
lezing tegen de grondwetswijziging zou
den stemmen.
Vrolijk zuiver. Carl Fröhlich, dc Duitse
filmregisseur, is door een zuiveringshof vrij
gesproken omdat gebleken is dat hij slechts
nominaal lid van de „Partei" is geweest.
Tweemaal landspresidenttweemaal in ballingschap
Benesj in zijn glorietijd.
In een buitengewone vergadering
van het Praagse kabinet heeft premier
Gottwald gistermiddag medegedeeld
dat dr. Eduard Benesj. de president
van de republiek, schriftelijk van zün
aftreden heeft kennis gegeven.
Benesj schrijft in zijn brief: „Op 4 Mei
jl. heb ik u mijn definitief besluit, de func
tie van president neer te leggen, mede
gedeeld. Ik deelde u ook mede, dat mijn
dokters mij eveneens aanbevolen hadden
af te treden met het oog op mijn gezond
heidstoestand. Refererende aan dat gesprek
verzoek ik u, de Nationale Vergadering
mededeling te doen van mijn besluit Ik
dank het volk voor zijn vertrouwen en
toegenegenheid, welke immer een grote
steun voor mij hebben betekend en welke
ik geprobeerd heb niet te beschamen. Ik
wens mijn dierbare medeburgers, hün ver
antwoordelijke vertegenwoordigers en hun
regering toe, dat de republiek gespaard
moge blijven van alle rampen, en dat al
len mogen leven en werken in verdraag
zaamheid, liefde en vergevingsgezindheid.
Late men de anderen vrijheid gunnen en
zelf vrijheid genieten".
Volgens de
mededeling
heeft de pre
sident zijn
brief gete
kend in zijn
landhuis te
Sezimovo Usti
in Zuid-Tsje-
cho-Slowakije
Zolang geen
opvolger aan
gewezen is,
zullen de pre
sidentiële
functies bij 't
kabinet berus
ten bij het
parlement.
Volgens Reu
ter schijnt de
ontslagaanbieding van Benesj te beteke
nen, dat hij de nieuwe grondwet niet heeft
getekend.
Tot nu toe is geen dar nieuwe consti
tutionele wetten in werking getreden.
De regering besloot „onder betuiging
van leedwezen" kennis te nemen van
Gottwalds mededeling en zich geheel eens
te verklaren met zijn verklaring. Een
voorstel betreffende een pensioen voor, en
gebruik van het kasteel van Lany door
Benesj werd aanvaard.
Eduard Benesj werd 28 Mei 1884 te
Kozlany als laatste zoon van een arm ge
zin van twaalf geboren. Dank zij de offers
van zijn ouders kon hij studeren.
In de eerste dagen van de oorlog 1914
1918 begaf Benesj zich naar Masaryk Sr.
en maakte met hem een plan voor revo
lutionaire actie op. Masaryk ging naar Ita
lië en naar Engeland. Benesj bleef in Praag
om een net voor inlichtingen en pro-geal
lieerde propaganda te organiseren.
In September 1915 verliet Benesj op zijn
beurt Bohemen en "voqrzien van een vals
paspoort begaf hü zich naar Parijs.
Einde 1918 werd zijn werk met succes
bekroond: Op 28 October werd te Praag
en in het buitenland.de onafhankelijkheid
geproclameerd. Benesj woonde nog als mi
nister van Buitenlandse Zaken de vredes
conferentie bij, alvorens 24 September
1919 naar zijn bevrijd vaderland terug te
keren. Hü leidde hierna het ministerie van
Buitenlandse Zaken, totdat hij in 1935 pre
sident van de republiek werd ter vervan
ging van Masaryk.
De volgende jaren stortte het na Ver
sailles toegepaste systeem ineen.
De geallieerden eisten nieuwe conces
sies en legden tenslotte aan Tsjecho-Slo
wakije het vonnis van München op. Benesj
boog, nam ontslag en ging in October 1938
opnieuw in ballingschap.
In December 1943 ging Benesj naar
Moskou, waar hü met de USSR een nieuw
verdrag van wederzijdse bijstand tekende.
In Maart 1945 verliet Benesj Londen om
als overwinnaar te Praag terug te komen.
Op de verjaardag der onafhankelijkheid,
28 October 1945, werd hü eenstemmig tot
president der republiek herkozen.
Ilatta aanvaardt Van Mooks
besprekings-voorstel
Aneta verneemt in Kalioerang van offi
ciële zijde, dat premier Hatta de uitnodi
ging tot „informele gesprekken" met dr.
Van Mook heeft aanvaard, op voorwaarde
dat deze geen afbreuk doen aan de taak
van de Commissie voor Goede Diensten
en het werk der delegaties. Aneta vernam
heden voorts van bevoegde zijde, dat het
republikeinse antwoord op de Nederlandse
mededeling hedenochtend door de repu
blikeinen met de C.G.D. is besproken. Uit
dien hoofde is het mogelijk, dat het ant
woord niet meer heden zoals verwacht
werd zal worden overhandigd.
Aneta verneemt nader, dat het onder
houd tussen dr. Van Mook en Hatta vol
gende week Maandag zal plaats vinden.
Na de verkiezingen van 1946 wees Benesj
Gottwald aan om de nieuwe regering te
vormen. Op diens advies aanvaardde hij
in^ Februari 1948 het ontslag van 12 mi
nisters, tot de gematigde partijen behoren
de, terwül hü de nieuwe regering-Gott-
wald goedkeurde die 27 Februari jl. de
eed aflegde. Op dezelfde dag verliet Benesj
het kasteel van Praag om zich naar zijn
persoonlijke residentie te Sezimo%'o Usti tr
begeven.
Sindsdien heeft hij nog slechts twee
openbare manifestaties bijgewoond: de
begrafenis van Jan Masaryk en de plech
tigheden van dc 600ste verjaardag der
universiteit te Praag.
Nieuwe wrijving in Berlijn
over Sovjet-radiozender
Het Berlijnse Sovjet-nieuwsbureau SMB
meldt vandaag, dat het Britse militaire be
stuur de Sovjet-bezettingsautoriteiten heeft
verzocht haar radiostation, dat uitzendin
gen naar de Sovjet-zóne van Duitsland
verzorgt, uit de Britse sector van Berlijn
te verwijderen. Het nieuwsbureau zinspeelt
op „tegenmaatregelen" in verband met dit
verzoek.
Hoewel er gisteravond geruchten gin^n,
dat Britse troepen het radiostation hadden
bezet, werkt het nog normaal onder Rus-
j sisch toezicht. In Britse kringen was niets
bekend over maatregelen om het station
over te nemen.
De Sovjets hebben het radiostation in
gebruik genomen, toen zij Berlün bezetten
De Britten gaven hen toestemming het te
blijven gebruiken ofschoon de studio in
het hart van de Britse sector ligt en de
zender, in de Franse sector. De Sovjets
verklaarden destijds, dat zij niet over an
dere faciliteiten beschikten voor uitzen
dingen naar de Sovjet-zóne.
WEENSE SOCIALISTENCONGRES
TEN EINDE.
De internationale socialistische conferen
tie te Wenen heeft haar werkzaamheden^
beëindigd. Behalve de resoluties over
Duitsland en het Ruhrgebied werd een ma
nifest goedgekeurd, waarin „het stelsel, in
sommige landen ingevoerd onder de naam
v^n volksdemocratie, verworpen wordt als
dictatuur". Voorts een resolutie tot actie om
Europa te bevrüden van de laatste over
blijfselen van het fascisme in Spanje en
Griekenland.
DEVIEZEN VOOR DOORREIS NAAR
FRANKRIJK OF ZWITSERLAND
De A.N.W.B. deelt mede, dat men, in
dien men een deviezentoewüzing voor toe
ristische doeleinden voor Frankrijk of
Zwitsesrland heeft verkregen en de reis
per auto onderneemt, een kleine toewij
zing extra-deviezen kan ontvangen, na
melijk de tegenwaarde van 30 in Bel
gische francs en voor een reis naar Zwit
serland bovendien de tegenwaarde - van
30 in Franse francs.
Men dient hiertoe het grensdocument van
het motorrü'tuig over te leggen. Per auto
komt slechts één persoon voor deze extra
toewü'zing in aanmerking.
Wie nu geen kolen wil ontvangen
moet ze later zelf halen
De Vakgroep Détailhandel in Brandstof
fen heeft aan het ministerie van Economi
sche Zaken medegedeeld, dat er moeilijk
heden bü de huisbrandvoorziening dreigen
te ontstaan, doordat een deel der huis
brandverbruikers niet bereid is de op de
bonnen beschikbaar gestelde brandstoffen
reeds thans af te nemen. De aanvoer van
brandstoffen van de mijnen naar de han
del vindt regelmatig voortgang, zodat de
kolenhandelaren ook regelmatig moeten
afleveren om ruimte te kunnen maken
voor nieuwe aanvoer. Voorts kan de ko
lenhandel wegens de beperkte vervoerca-
paciteit slechts dan al zijn afnemers tijdig
voorzien wanneer reeds thans met de be
zorging van de brandstoffen in een zo
groot mogelüke omvang wordt begonnen.
Indien de handel daartoe niet in de gele
genheid wordt gesteld, is het gevaar niet
denkbeeldig, dat vele gezinnen tegen het
aanbreken van de winter voor de noodza-
kelükheid zullen worden geplaatst de ko
len zeH af te halen of genoegen te nemen
met vertraagde bezorging.
WARM.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M-I. In De Bilt, treldig van Dins
dagavond tot Woensdagavond:
Zonnig en warm weer met in de na
middag een kleine kans op onweer in
het Zuiden van het land Zwakke tot
matige wind overwegend uit Ooste
lijke richtingen.
9 Juni:
Zon on 4 41 uur n"-1" ->0*7 uur
Maan op 5.33 uur, onder 23.40 uur
