c
Ook New York krijgt Comedia te zien
Minister Witteman toch bereid
tot verhoging van enkele pensioenen
Invasiepoging van Coloradokever Harm9van9st blijft nog
is met hulp der schooljeugd afgeslagen
Parijs voorziet in een lang betreurd tekort
kamperen in het hartje van de Lichtstad
1
De vreugde van wedstrijden
VRIJDAG 11 JUNI 1948
Tournee naar de West
Op de deur van hut 37 van het stoom
schip „Cottica" bestemming Paramaribo
- werd gistermiddag om drie uur een
L aartje geprikt waarop, merkwaardig ge-
joeg in het Engels, te lezen stond: Mr. and
jjrs. Oster-Van der Moer. Om de hoek van
$6 deur kwam kort voor het vertrek het
jundere gezicht van de nieuwe bewoonster
jjken en even daarna hoorden wij in de
pialle gang haar parelende stem: „Jongens,
te kunnen om zes en om zeven uur eten
maar wij beginnen om zes uur."
„Waarom?" vroeg een ander.
I „Omdat ik zo hongerig ben. Ik heb al
1 a geen dagen kunnen eten!"
Zo was de stemming aan boord van het
I' tehip dat nu reeds lang en breed met zes
leden van Comedia te weten: Ank van
cer Moer, Ellen Vogel, Joekie Broedelet,
jdy de Boer, Guus Oster en Han Bentz van
en Berg benevens de inspeciënt J. H. ten
[aten op weg is naar de West.
Deze tonelisten zullen niet alleen voor
tellingen geven in Willemstad en Suri-
o«l jame, doch ook voor leden van de
'h Hollandse Club in New York, welke stad
°.f«l pen op de terugreis, die per K.L.M. wordt
''''ondernomen, hoopt aan te doen. Ank van
;r Moer en Ellen Vogel brengen daar het
rjlfde programma van Nederlandse poëzie
ten gehore, dat zij op de scholen en voor
[ülturele verenigingen voordragen en Han
'5 Jlentz van den Berg gaat het prachtige ver
bal „Muizen en Mensen" van John Stein-
ieck vertellen. De actrice Joekie Broedelet
uitgenodigd om lezingen te houden over
even en werken van haar vroegere, in de
10) oorlog als gevangene overleden echtgenoot
'an Campert, wiens „Ballade van de acht
tien doden" ten bate van de Stichting 1940-
45 bij die gelegenheden aan landgenoten
overzee te koop zal worden aangeboden.
■I In de loods van de K.N.S.M. aan de
te Amsterdam was directeur
lor Hermus met enkele achterblijvende
Jeden van zijn gezelschap (natuurlijk was
»k de onvermoeibare Rika Hopper daar-
iij) aanwezig om afscheid te nemen van de
lomerse emigranten. De dames, allemaal
jropagandisten van de new look, liepen
logal zenuwachtig met hun boeketten
athyrus heen en weer, links en rechts han
den en vaarwelkussen uitdelende, maar
P' Jan ten Katen liet geen ogenblik de film-
rommel los, waarin hij de gramofoonplaten
roor „Glazen Speelgoed" had opgeborgen.
.Daar zitten ze veilig", zei hij. „Beschermd
tegen vocht en zoVoor alle reis-
cm
*5
si
Cricket
Engelsen faalden aan bat
tegen de Australiërs
Donderdag begon te Nottingham de eerste
lestwedstrijd En geland-Australië, waarin de
gastheren hun aanhang een grote teleurstel
ling bezorgden door voor 165 uit te gaan in
de eerste innings. De Australiërs kwamen
og even aan bat. zonder verlies van wickets.
Barnes en Morris scoorden 17.
Men had de verwachting dat dit Engelse
team juist als batting-team sterk zou zijn.
Maar het faalde, behalve, wonderlijkerwijs,
|de staart". Het bowlen van Miller en John-
!tün scheen onbespeelbaar. Acht wickets
jvaren gevallen op een totaal van 74. Hutton
|ing voor 3, Washbrook voor 6. Het ver-
er maarde Middlesex-paar Edrich en Compton
hield even stand, maar scoorde traag op het
toch niet moeilijke wicket. Door fouten wer
den beiden clean bqwled, resp. voor 18 en 19
runs. Hardstaff werd op de tweede bal, die
hij kreeg, voor 0 gevangen, Barnett werd na
enkele elegante slagen voor 0 gebowld, aan
voerder Yardley verdween l.b.w. na drie
runs te hebben gemaakt. Toen hielden Laker
en Bedser (beiden van Surrey en gekozen
wegens hun bowlen) stand en scoorden 85
voor het negende wicket (Laker 63, Bedser
22). zodat het totaal nog 165 werd, hetgeen
evenwel veel te laag is.
De innings van Engeland duurde vier uur.
Johnston nam 5 wickets voor 36 in 25 overs,
Miller 3 voor 38 in 19 overs. Verder Lind-
wall 1 voor 38 en Toshack 1 voor 28; de
Australische fastbowlers maakten niet zo
veel indruk.
Slotavond van de
Zandvoortse Sportweek
De Zandvoortse sportweek, welke een
groot succes is geworden, is gisteravond
gesloten. De laatste sportavond werd ge
opend met een rugby-wedstrijd tussen
R.R.C. (Rotterdam) en A. A. C. (A'dam),
welke voor A.A.C. in een verdiende 73
overwinning eindigde.
Tot slot stonden vendelzwaaien en turn-
demonstraties op het programma, waaraan
«11e aangesloten verenigingen van de Ken-
nemer Turnkring medewerkten. Ongeveer
00 deelnemers (sters) trokken, vooraf
gegaan door de districtsband van de Haar-
emse padvinders en de Zandvoortse mu-
ifekkapel in optocht door het dorp. Vele
vlaggen, vr andels en banieren werden
medegevoerd. In het sportpark werd het
nummer vendelzwaaien gegeven. De bij
zonder fraai uitgevoerde vrije oefeningen
wekten algemene bewondering. Deze de
monstraties waren wel een waardige af
sluiting van de Zandvoortse sportweek.
Burgemeester mr. H. M. van Fenema
bracht in zijn slotwoord dank aan organi
satoren van en deelnemers aan deze voor
Zandvoort zo belangrijke sportweek en
wydde nog enkele toepasselijke woorden
aan de waarde van de prestatie van het
Individu ten opzichte van de groep. De bur
gemeester reikte daarna de door hem uit
geloofde plaquette uit aan de Zandvoortse
politie en aan het bestuur van A.A.C. een
extra prijs voor de rugby-overwinning op
R.R.C.
Na afloop van de demonstraties volgde
een muzikale wandeling van alle deel
nemers en -sters door het dorp, waarvoor
hij het publiek, dat ook in het sportpark
In grote getale aanwezig was, bijzonder
'eel belangstelling bestond.
TURKSE KABINET GEWIJZIGD.
President -Inoenoe heeft gisteren het
«ieuwe Turkse kabinet van Hasan Saka
goedgekeurdVijf minister van de Republi-
teinse Volkspartij van het vorige mini
sterie dat Dinsdag aftrad nadat in het par
lement en in de pers critiek was geoefend
op sommige ministers wegens beweerde
onbekwaamheid, hebben hun functie be
houden.
Saka heeft zijn andere ministers thans
;ekozen uit de jongere personen van de
Volkspartij.
STAKING DREIGT IN BELGISCHE
METAALNIJVERHEID.
De vakbond voor metaalarbeiders in
België heeft aangekondigd dat zijn arbei
ders op 16 Juni a.s. in staking zullen gaan,
indien men niet toegeeft aan de gestelde
eis om de premie van 5 procent, welke
thans wordt uitgekeerd, in het salaris op
te nemen en dit bovendien met 5 procent
U verhogen.
genoten stonden ligstoelen op het dek ge
reed, die onmiddellijk werden geprobeerd,
zo koesterend straalde de zon op het IJ.
En nu kan men zich wel afvragen wat
deze reis eigenlijk met de export van onze
nationale cultuur heeft te maken op het
programma staan een Amerikaans, een
Engels en een Frans stuk maar wie zou
deze hard w' kende mensen, die zo'n enorm
druk seizoen achter de rug hebben, deze
heerlijke reis misgunnen? En trouwens:
onze verre vrienden overzee hadden geen
beter gezelschap kunnen uitnodigen. De
Nederlandse stukken komen later wel.
Zes Britse „straaljagers"
op Oceaanvlucht
Het Engelse luchtvaartministerie deelt
mede, dat begin volgende maand een esqua-
drille van zes Havilland Vampire III-vlicg-
tuigen de Oceaan zal oversteken. Het zal de
eerste Oceaanvlucht van straalvliegtuigen
zijn.
De toestellen zullen via IJsland, Groen
land en Labrador vliegen cn na aankomst
in de V. S. demonstraties geven op het
nieuwe Newyorkse vliegveld Idlewild.
Daar gaan ze naar de West! Op de loopplank van de Cottica ziet men van boven
naar beneden: Ank van der Moer, Joekie Broedelet, Guus Oster, Ellen Vogel, Han
Bentz van den Berg, Edy de Boer en (met de filmtrommel) J. H. ten Katen.
TWEEDE KAMER
Nog geen beslissing over 'wetsontwerp inzake tussen
tijds ontslag aan gedeputeerden en wethouders
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Witteman wenste een bepaling
in de Provinciale wet en in de Gemeente
wet op te nemen, ten einde aan de meer
derheid in Staten en Raad gelegenheid te
verschaffen wegens gebrek aan vertrou
wen een voor vier jaar gekozen gedepu
teerde (wethouder) vóór de afloop van die
termijn te ontslaan. Het was de bewinds
man om een wetgevende maatregel van
algemene strekking te doen, niet om ge
legenheidswetgeving. Daarvan wil hij juist
niets weten. Maar straks komt hij ver
moedelijk thuis met iets, dat bovenal het
karakter van gelegenheidswetgeving zal
dragen! Want dit hoopt de heer Hooy
(KVP) met een amendement te bereiken,
waardoor het nu voorgestelde tot 1 Januari
1949 van kracht zal zijn.
Zijn fractiegenoot Steinmetz, die slecht
te spreken was over wat men in Amster
dam met de beide communistische wet
houders heeft gedaan, keerde zich tegen
zulk een beperking. Hij stond met de frac
tie van de Partij van de Arbeid, uit wier
midden mr Joekes nog allerlei juridische
argumenten naar voren bracht, achter het
regeringsvoorstel, dat zijns inziens vol
komen democratisch in het geschreven
recht de mogelijkheid wil vastleggen voor
een Staten- of raadsmeerderheid, een eer
tijds verleend mandaat te herroepen, in
dien de betrokkene het vertrouwen heeft
verloren.
Met die verdediging was de minister het
roerend eens. Want hij kon maar niet be
grijpen, waarom de communisten moord
en brand schreeuwen over het door hen
als ondemocratisch en neo-fascistisch ver
oordeelde wetsontwerp.
Intussen ziet het er op het ogenblik naar
uit, dat het amendement-Hooy tot beper
king van de werkingsduur van de ontwor
pen bepalingen een meerderheid zal halen.
Vermoedelijk krijgt het ook de steun van
de heer Korthals (WD), die allesbehalve
te spreken was over wat de regering heeft
voorgesteld.
Minister Witteman heeft er zich wel voor
gewacht, het amendement bij voorbaat
onaanvaardbaar te noemen.
Dat deed hij trouwens ook niet ten op
zichte van een poging van mr Algera (AR)
om de ontslagmogelijkheid te beperken tot
de gevallen van gebrek aan vertrouwen
wegens de revolutionaire gezindheid van
de functionaris in kwestie. Hierover staak
ten de stemmen (3636). Met de Anti-
Revolutionairen, de Christelijk-Histori-
schen en de Staatkundig Gereformeerden
stemden 13 Katholieken voor en 5 tegen.
Deze uitslag noopte de beraadslagingen
over dit ontwerp tot Vrijdag te schorsen.
Nu kon echter de herziening van de Pen
sioenwet weer ter tafel komen, Na overleg
met zijn collega Lieftinck kwam minister
Witteman met een onverwacht gulle aan
bieding voor de dag, door zich bereid te
tonen het maximum pensioen van ambte
naren van 4500 op ƒ,4800 te brengen,
De 9 Muzen
Edith Piaf, die met haar gezelschap „Les
compagnons de la chanson" het afgelopen
najaar triomfen in Amerika vierde, komt
volgende maand weer naar Scheveningen.
Na haar wordt daar haar kunstzuster Lys
Gauty verwacht.
In Venetië zal van 11 tot 26 Augustus een
internationale tentoonstelling van filmkunst
en filmtechniek worden gehouden. De be
doeling van de laatste is. dat materiële be
nodigdheden een duidelijk beeld geven van
de vooruitgang op dit gebied in de deelne
mende landen.
27 Deense volksdansers komen. Van 23
Juni tot en met 1 Aug. a.s. brengt een groep
van 27 Deense volksdansers een bezoek aan
ons land als tegenbezoek op de tocht die de
Ruurlose boerendansers een aantal maanden
geleden naar Denemarken ondernamen. Zij
zullen om. optreden in Ruurlo. Nijmegen en
Arnhem. De Denen waren destijds zo van de
Achterhoëkse volksdans ..De Hoksebarge"
gecharmeerd, dat zij ook deze dans in hun
program hebben opgenomen. Tot de klom
pendans hebben zij het echter niet kunnen
brengen.
door aan hen, die vóór 1922 op eigen ver
zoek eervol ontslagen waren uitzicht op
uitgesteld pensioen te geven en door de in
't ontwerp voorkomende 2000 maximum
pensioen voor kinderloze weduwen tot
2200, het maximumbedrag voor een
weduwe met vier of meer kinderen van
3600 tot 4000 te verhogen.
Met de heer Van Sleen (Arbeid) gaven
ook andere afgevaardigden uiting aan hun
erkentelij kh eid.
Intussen was mevrouw Fortanier-De Wit
(WD) over de wijze, waarop de minister
hier te werk was gegaan, niet heel erg ge
sticht. En nu moest de bewindsman ver
klaren, dat het feit, dat mevrouw Fortanier
niet erg verheugd was over zijn beleid,
hèm weer niet verheugde, nadat hij met
een blij gelaat eerst zulk een prettige
mededeling had kunnen doen. Volgens hem
bestond er geen reden voor het verwijt,
dat de minister wel eens wat vroeger had
kunnen bedenken, dat hij deze concessies
kon doen. Die waren nu eenmaal de
vruchten van het gemeen overleg, dat
daarvoor dient.
Agenda voor Haarlem
VRIJDAG 11 JUNI
Gem. Concertgebouw: Zomerconcert HOV
8 uur. City: „Manon 326", 18 jaar, 2.15, 4.30,
7 en 9.15 uur. Spaarae: „Het leven is heus
niet. zo kwaad", alle leeftijden. 2.30, 7 en 9.15
uur. Frans Hals „De kopermijn", 14 jaar, 2.30
7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Maria de Bahia"
18 jaar, 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor geen
voorstellingen. Palace: De man in duplo, 18 j.
ZATERDAG 12 JUNI
Stadsschouwburg: Charlotte Kohier in
„Waan of werkelijkheid", 8 uur. Bioscopen:
middag- en avondvoorstellingen.
c zf zy beneden verwachting
De kevers, die met vergif bespoten aardappelloof
bereiken, sijn ten dode opgeschreven
De Coloradokever-invasie aan onze kus
ten is wel de grootste die wij tot nu toe
hebben meegemaakt, verklaart het ministe
rie van Landbouw, Visserij en Voedselvoor
ziening. Ons land staat hierbij niet alleen.
Ook aan de kusten van Engeland zijn grote
hoeveelheden Coloradokevers aangespoeld,
en België en Frankrijk signaleerden eyen-
eens aangespoelde kevers.
Reeds thans kan gezegd worden, dat het
grootste gevaar geweken is, mede dank zij
de activiteit van de schooljeugd. Zij heeft
zich dapper geweerd en tienduizenden ke
vers afgeleverd aan de politie of ambtena
ren van de Plantenziektenkundige dienst,
die de kevers met benzine of petroleum
overgoten en verbrandden, dan wel in
kokende olie aan hun eind lieten komen.
Het zoeken van kevers door de jeugd is
van grote waarde geweest, temeer daar
chemische bestrijding op het strand niet
uitvoerbaar is. Vlammenwerpers bestrijken
slechts een smalle strook. Voor bestrijding
met giftige middelen zitten de kevers te
veel verscholen tussen zand, zeewier cn
schelpen. Enkele schoolkinderen of andere
helpers hebben enige levende kevers in
een luciferdoosje mee naar huis genomen.
Hoewel deze daad volkomen begrijpelijk is
moet er toch op gewezen worden, dat zij
verboden en strafbaar is. Hoe gemakkelijk
kan een op dergelijke wijze meegenomen
kever ontsnappen. Het parool is dan ook:
vernietig de kever ter plaatse. Ouders, wier
kinderen met kevers thuiskomen zijn ver
plicht-deze kevers te doden.
Ondanks de activiteit in de eerste linie
is het onvermijdelijk, dat een aantal kevers
aan de speurende ogen van politie en
schoolkinderen ontsnapt is en het land in
gevlogen is. Hier vinden zij evenwel een
tweede barrière op hun weg in de vorm van
de algemene voorzorgen, die de land- en
tuinbouw overeenkomstig de voorschriften
van de Plantenziektenkundige Dienst te
Wageningen heeft genomen.
In de provincies Noord- en Zuidholland
eindigde de verplichte spuitperiode juist op
9 Juni, de dag, waarop de Coloradokever
invasie begon. De tuinders zullen er nu on
getwijfeld nog een schepje op doen. Zodra
de kevers op de tuinderijen neerstrijken
en het aardappelgewas opzoeken, zullen zij
door het op de planten gespoten vergif ver
delgd worden. Gevaar, dat de kevers in
leven blijven wanneer zij neerstrijken op
een terrein met groenten, dat niet bespoten
is, bestaat er niet, aangezien de kever al
leen van het aardappelloof vreet. Al dit
loof behoort met bestrijdingsmiddelen be
spoten te zijn.
De Plantenziektenkundige Dienst is uiter
mate tevreden over het verloop van de „af-
weerslag" en vertrouwt, dat de activiteit
van de strandbezoekers in het verdelgen
van de kevers niet zal verslappen nu de
grootste invasie-golf achter de rug is. De
komende dagen is oplettendheid nog ge
boden, omdat niet te voorzien is of nog
meer kevers zullen aanspoelen.
Beloning voor de schooljeugd.
Het K.L.M.-werkkledingbedrijf „EHCO"
te Haaksbergen heeft tien gratis vluchten
SchipholTwente beschikbaar gesteld ter
verloting onder die scholen, wier leerlingen
aan de verdelging van de Coloradokever
hebben deelgenomen. Dit geldt voor de
scholen in alle plaatsen, waar de school
jeugd actief is opgetreden.
Het aanwijzen van de winnende scholen
zal geschieden door het ministerie van
Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening.
De schoolhoofden zullen zelf kunnen be
palen wie van hun leerlingen het meest
actief is geweest en voor het vliegtochtje
in aanmerking komt.
De Plantenziektenkundige Dienst te Wa
geningen deelt mede, dat Coloradokevers
zijn aangespoeld aan de kusten van Noord
en Zuid-Beveland, Zeeuws-Vlaanderen en
Terneuzen, aan die van Zuidhollandse
eilanden en aan de kuststrook van Hoek
van Holland tot Zandvoort. Ten Noorden
van Zandvoort was de invasie minder mas
saal. Ook werden Coloradokevers waarge
nomen bij de Friese kust, echter niet in een
overweldigende mate. Vissers hebben grote
Tentenkamp in het hart van Parijs.
(Van onze Parijse correspondent)
In het hartje van Parijs no. 7 aan de rue
Barbet de Jouy heeft het Ministerie van
PTT een braakliggend terrein aan een orga
nisatie afgestaan, die daar een tentenkamp
met volledige hygiënische outillage heeft
ingericht. Ik heb daar dezer dagen een be
zoek gebracht, me met de kampeerders aan
een (uitstekende) dis gezet en tevens een
aantal bijzonderheden vernomen over dit
merkwaardige en vruchtbare initiatief.
In 1946 opende de „Franse Vereniging
voor Vliegende Kampen" het eerste terrein,
waar ze toen 1200 jonge mensen, voorname
lijk studenten, uit 16 verschillende landen
ontving. In 1947 was dit aantal tot 5000 ge
wassen, die uit 35 landen afkomstig waren.
Het grootste contingent werd door Dene
marken en Holland geleverd. Dit jaar ver
wachten de leiders er nog aanmerkelijk
meer. Op vier plaatsen in Frankrijk zijn
thans dergelijke kampementen opgeslagen
in de departementen Var (aan de Cöte
d'Azur), Isère, Loir et Cher, alsmede in
Parijs die elk plaats aan een 350 perso
nen bieden. Men slaapt op veldbedden on
der militaire tenten, het eten is, zoals ik
bemerken kon zeer goed cn tamelijk
overvloedig en de prijs van frs. 300 per dag
(opgeveer 3,75) ligt ver onder het be
drag, dat men thans in het eenvoudigste
Franse pension moet betalen.
Voor jonge Nederlandse vacantie-
gangers, die het met ons betreuren,
dat Frankrijk niet, als andere landen, over
een enigszins vertakt net van jeugdherber
gen beschikt, bieden de Vliegende Kampen
een voortreffelijke uitkomst: zij stellen na
melijk allen, die met een minimum aan
comfort genoegen willen nemen, in staat
tegen een gereduceerde prijs enige tijd in
de schoonste streken van het schoonste land
te vertoeven.
aantallen Coloradokevers op zee aangetrof
fen en ook in hun netten gevangen.
Men meent thans, dat men het ergste
achter de rug heeft. Zulke massale aan
spoelingen als thans zijn echter nog nim
mer geregistreerd.
De kevers gaan bij een bepaalde weers
gesteldheid in Frankrijk vliegen, vallen in
zee en indien de stroming gunstig is komen
zij aan onze kust. In Frankrijk is de be
strijding minder intensief en niet zo goed
georganiseerd als in Nederland, maar men
doet daar al hetgeen mogelijk is.
Strenge controle.
De kevers die aanspoelden en nog niet
werden verdelgd (aangenomen mag worden
dat hun aantal nog wel in de duizenden
loopt) zullen vermoedelijk niet gevaarlijk
meer kunnen worden, aangezien, wanneer
zij het aardappelloof bereiken, dit bespoten
is met giftige stof, zodat zij toch ten dode
opgeschreven zijn.
Nalatigen, die het loof niet mochten heb
ben bespoten, worden ongetwijfeld gesigna
leerd door een der 600 controleurs van de
Plantenziektenkundige Dienst, die in „vlie
gende brigades" thans langs de weg zijn.
Deze controleurs hebben machtiging tot het
opmaken van proces-verbaal. De bespuiting
wordt dan uitgevoerd voor rekening van de
eigenaar. Deze „vliegende brigades" zijn
uitgerust met jeeps, welke van een spuit-
inrichting zijn voorzien.
Gemeentewerkman vermist
Op 7 Juni .1.1. vertrok de Haarlemse ge
meentewerkman P. C. van der Meyden met
een Ford-auto voor het plaatsen van nieu
we electrische meters. Hij werd voor het
laatst gezien te Amsterdam omstreeks drie
uur des middags.
De man werd 22 December 1893 te Haar
lemmermeer geboren en woont te Haarlem
aan de Papentorenvest 74. Hij is zwaar ge
bouwd met een rond, vol gelaat en van
middelbare lengte. Hij draagt een donker
grijze hoed. De auto draagt het nummer
G-41699. Het is een blauwe Ford, personen
auto, bouwjaar 1934. Achterop bevindt zich
een koffer met aangebonden reservewiel.
Men vreest dat hem een ongeluk is over
komen. Inlichtingen aan de commissaris
van politie te Haarlem, Smeaestraat.
De aanvoer van nieuwe maatjesharing is
dit jaar zeer aanzienlijk beneden de ver
wachting gebleven. Hoewel thans vrijwel
de gehele vloot in zee is en de reders het
aantal netten per schip hebben verhoogd
is de vangst tot nog toe 30.000 kantjes min
der dan verleden jaar in dezelfde periode
of wel bijna 70 percent.
Berekend over de eerste tien aanvoer-
dagen was de gemiddelde opbrengst per
kantje 60 percent hoger dan verleden jaar.
hetgeen voor de reders evenwel neerkomt
op een mindere ontvangst gedurende die
eerste tien dagen van de teelt van ruim
330.000 gulden, dat is ruim 20 percent. In
alle kringen van het haringbedrijf wordt
dan ook reikhalzend uitgezien naar een
ruimere vangst.
Waarom dit jaar plotseling zo weinig
maatjesharing gevangen wordt is niet be
kend. Wel werkt het weer niet mee. Het is
voorgekomen dat de gehele vloot 's nachts
niet in staat was de netten te halen en
daarmee moest wachten totdat 's middags
de wind was gaan liggen. Maar de weers
omstandigheden alleen kunnen de oorzaak
niet zijn.
Reeds is gebleken, dat bij een geconcen
treerde aanvoer op één dag in één haven
de markt gevoelig reageert. In het begin
van deze week daalde de prijs te Scheve
ningen aanzienlijk toen er aanbod kwam
van 1200 kantjes tegelijk. In aansluiting
daarop zakte eveneens de kleinhandels
prijs.
Maatjesharing is namelijk een zeer ge
voelig artikel, omdat deze vette haring
zich niet voor export leent. Zij is hoofd
zakelijk op binnenlands verbruik aange
wezen en dat debiet is uiteraard beperkt.
Niet alleen in rederskringen maar ook in
de kringen van de handel wordt met ver
langen uitgezien naar meer aanvoer en een
dienovereenkomstige verlaging van de
prijs. Want zo verklaart de handel
haring is in het begin van het seizoen een
goed artikel als er veel in kan worden om
gezet.
Italië verbiedt migratie van
„weerbaren" naar Palestina
De Italiaanse regering heeft mede
gedeeld, dat zij tijdens het bestand, dat
heden begint, geen emigratie van weerbare
mannen naar Palestina en geen uitvoer van
wapens zal toestaan.
Zij heeft hiertoe besloten teneinde bij te
dragen tot de vrede in Palestina en steun te
geven aan de oproep van de Veiligheids
raad van 29 Mei om het vuren te staken.
MUZIEK
Behorend niet tot de vaste, maar wel tot
de bewonderende lezers van de muzikale
ontboezemingen, die Hendrik Andriessen
geregeld in dit blad slaakt en overigens
lid van het gilde, waarover hij in zijn
kolom ook wel eens het zijne gezegd heeft,
voel ik mij ditmaal bewogen een afwijken
de mening in het midden te brengen tegen
over het vernietigende oordeel, dat Hen
drik Andriessen in het nummer van 5 Juni
over het solistenconcours te Scheveningen
geveld heeft.
Welbeschouwd: raakte dit oordeel wel het
solistenconcours te Scheveningen, naar aan
leiding waarvan het overigens was uitge
sproken? Of veroordeelde Andriessen het
concours in abstracto? Ik geloof, dat hij
feitelijk van de hoogte van zijn bewustzijn
als scheppend kunstenaar het laatste
deed, en dit is dan ook het eerste
punt, terzake waarvan ik met Andriessen
de pen moet kruisen. Men kan natuurlijk
met Andriessen een aantal van de vrese
lijkste bezwaren tegen concoursen opsom
men, en dan nog van zijn standpunt uit ge
zien volkomen gelijk hebben ook. Maar als
men zo doet, dan gaat men op een standpunt
staan en verkondigt theoretische stellingen,
abstract, redekunstig, logisch sluitend en
vreemd aan de zeer gecompliceerde werke
lijkheid, die het ding, waarover men
spreekt, is. Mij lijkt het, dat juist een schep
pend kunstenaar, die beter dan wie ook de
werkelijkheid kent, die is uitgedrukt in het
gezegde, dat de geest waait, waar hij wil,
dit niet moest doen: abstracte stellingen
verdedigen over iets, dat zozeer practijk en
zo uitsluitend manifestatie van leven is.
Eerlijk bekend stond ik op die Maandag
morgen, toen ik voor het eerst het concours
ging bezoeken op een standpunt, dat in
wezen niet zoveel van dat van Andriessen
verschilde. Maar even eerlijk bekend was
ik er na een paar uren afgevallen. Het ver
schil zit daarin, dat ik er geweest ben, drie
dagen aan één stuk, en dat ik er, naar ik
meen, Hendrik Andriessen niet gezien heb.
Wat gebeurde er immers op dit concours?
om ons nu tot deze zeer concrete zaak te
bepalen. Men hoorde er een slordige vijftig
solisten, violisten, zangers en pianisten en
minstens de helft daarvan bleek te bestaan
uit artisten van het zuiverste ras, vir
tuozen zeer zeker, maar bovendien ooW
echte artisten van enorme vakkundige
kwaliteiten. Ze speelden moeilijke stukken,
dat is waar, stukken met veel noten in grote
snelheid, zoals Andriessen smaalt maar ze
speelden ook langzame stukken met weinig
noten, de sonate op. 110 van Beethoven
bijvoorbeeld, ze speelden Bach of ze zongen
de Lamento di Arianna en dit is niet be
paald een stuk, waarmee men de bra-
voureuse virtuoos uithangt. Maar voor zo
ver ze het laatste wel deden, waren er
onder hen verscheidenen, die daarmee het
hart verrukten. Voor de grote talenten
doet het er in zekere zin niet zo heel veel
meer toe, wat zij laten zien of hoi-en. Wat
voor de minderen een technische stunt is,
dat wordt bij de meesters een pure schoon
heid, men heeft in de kunsten altijd zo
iets als de „poésie pure" erkend.
Het was met dat al dit geef ik Andries
sen bij voorbaat gaarne toe natuurlijk
niet zo heel fijn van smaak, op één dag en
dat weer drie dagen achtereen zoveel artis
ten af te werken. Overlading heeft altijd
iets barbaars, om het nu maar scherp te
zeggen. Best, maar houdt men dat ook vol,
wanneer men daar in zo'n concourszaal zit
en menigmaal van de ene bewondering in
de andere valt?Het gaat bij een uitvoering
van muziek per saldo om de ontroering
terwille van de schoonheid. En als die
schoonheid zich nu manifesteert, en als zij
zich nu in overstelpende mate manifesteert
en telkens weer „a travers" van een ander
temperament, in haar onuitputtelijke veel
vormigheid dus, opgewekt door zo eindeloos
verschillende geesten, technieken en phy-
sieke disposities? Wat is men dan eigenlijk,
wanneer men erbij blijft zitten met een
hart, dat van hoon lijkt samen te trekken
en een rimpel van misprijzen om de mond?
Dan is men naar mijn mening een „high
brow", om met Maurice Baring te spreken.
Ook dat is genot, ik geef het toe. doch de
prijs voor dit genot het gevoel n.l. dat
men zo verfijnd is, zozeer „gourmand" aan
de tafelen der Muze en zo geblaseerd de
prijs, die men voor dat genot betaalt, is het
verstoken blijven van de muzikale schoon
heden, waarom een uitvoering van muziek
begonnen is.
Ik zeg hiermede niet, dat Hendrik An
driessen een „highbrow" is, maar de theo
rie, die hij verkondigt over het concours
„an sich" riekt ernaar. Hij is er niet ge
weest, op dit concours en ik geloof stellig,
dat de muziekliefhebber in hem, de min
naar ook van dit nobele ambacht en de
paedagoog, die ten diepste geïnteresseerd is
voor de ontwikkeling van zoiets verrukke
lijks als talent in jonge mensen, ik geloof
stellig, dat al deze kwaliteiten in hem het
zouden gewonnen hebben van zijn ver
heven culturele bedenkingen, die tegenover
de werkelijkheid van waarlijk schone uit
voeringen bedenksels blijken. En laat het
dan op een wat wonderlijke manier zijn
opgedist, laat het wat lawaaierig zijn, het
is een primair verlangen van de mensen om
mooie dingen te horen en zelfs om er veel
van te horen. De omstandigheden, waar
onder en de manier, waarop het gebeurt
doen er ook waarlijk niet veel toe. Het
moge primitief zijn, dat een acrobaat
kuitenflikkers slaat, terwijl hij op de ,.om-
bone de mars uit „Aida" blaast, desnoods
neem ik zijn kuitenflikkers, mits de mu
ziek, die hij voortbrengt maar schoon is.
Dat dit kan zijn is alleen practisch nog niet
aangetoond.
In Scheveningen echter werd alleen ...aar
met volmaakte toewijding gemusiceerd
door mensen, die aan kunstvaardigheid en
geestelijke concentratie alles gaven wat zij
te geven hadden. Wat bereikten zij daar
mee veelal? Dat zij de werken, die mensen
van Andriessen's stijl geschreven hebben,
menselijkerwijs gesproken volmaakt repro
duceerden. Dat is precies het doel, waarmee
zij op deze wereld vertoeven, dat is precies
het doel van de reproducerende toonkunst,
en hoe men het nu draait of keert, op dit
punt het enige dat Andriessen juist
attaqueert, kon men volmaakt tevreden
zijn.
Het wedstrijdwezen heeft de mensen
altijd aangetrokken. De practische doel
stellingen verschilden misschien. Men
streed om de eer of om de ijdelheid, om
zichzelf te bevestigen, om economisch en
maatschappelijk voordeel te behalen of om
een schone vrouw te bekoren en di'
laatste is naar mijn smaak de meest ver
heven doelstelling. Maar men hield wed
kampen met elkaar en het heeft altijd
enorme belangstelling getrokken. Trou
wens: wat is een prijsvraag anders dan een
wedkamp? En is het geen wedkamp, wan
neer componisten hun partituren bij een
jury inzenden om de eer deelachtig te wor--
den, dat zij op een muziekfeest worden
uitgevoerd? Het wedstrijden behoort tot de
menselijke natuur, het zit ingevlochten in
de constitutie der samenleving.
Op de dag, waarop de componisten een
concours met elkaar aangaan, hoop ik erbij
te zijn en ik hoop, dat Hendrik Andriessen
onder de deelnemers behoort, maar óók in
de zaal zit. Ik zal net doen, of ik de tranen
van geestdrift, die hij nu en dan stort, niet
zie. Maar ze zullen als dauw op mijn hart
vallen.
Den Haag, 10 Juni. LEO HANEKROOT.
Een filmcomhinatie hier te lande heeft het
plan opgevat tot het uitbrengen van een his
torisch Nederlands filmwerk, de „Cunera-
legende" van Leopold Hagedoorn en Gaston
Berger. Het is de geschiedenis van een Engel
se prinses, die door de Nederlandse Riin-
kontng Radbodes uit de handen van de hei
denen wordt gered en naar Rhencn gevoerd.
Daar de Cunera-legende nauw verborrien is
met de geschiedenis van Rhencn zullen de
buitenopnamen vermoedelijk daar worden
gemaakt
