Haarlems Dagblad
■let Monument
Met acht stemmen meerderheid
werd George Bidault gered
Wapenstilstand
De verwikkelingen te Batavia
S2e Jaargang No. 18965
juieaux: Grote Houtsü 93. Tel Adv en Admln.
{124 14825 Kedactie 10800 Direct-Hoofdred.
m)54 Bijkantoor H.N.. Soendaplein 37, Tel 12230.
irulUcery Z. B Spaarne 12, Tel 12713. 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Donderdag 17 Juni 1948
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
4,Franco per post 4,50 Postgiro 273107.
Adverttarleven op aanvraag bij de Administratie.
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
jr AN MEN GROTER ERE aan het reeds
zo lang in staat van wording ver
gende Hildebrand Monument bewijzen
jn door het zo kort aan te duiden? Het
[onument! De geboren Haarlemmer be-
njpt onmiddellijk, wat met die twee woor-
bedoeld wordt. Hij denkt meteen aan
et werk van prof. Bronner, indertijd door
Amsterdams kunstcriticus met bijzon-
er recht als „levenswerk" aangeduid, en
git tegelijk iets van glorie op Haarlem
>If afstralen. Want heeft ooit een stad zo
«iuldig, met nimmer falende hoop, ge
acht op het voorrecht, een groot schrijver
■eren? Meer dan ooit moge Haarlem ervan
ertuigd zijn, dat dit niet vergeefs is ge-
eest sinds de tentoonstelling der negen
oltooide beelden, in de pas vervlogen
- Icimaand te Amsterdam gehouden, de
thoonheid dezer scheppingen heeft ge-
oeiibaard. Mari Andriessen heeft daarvan
i! dit blad getuigd en het woord van deze
unstqnaar heeft die verwachtingen in deze
jad doen opbloeien, waartoe het jaar-
etijde zich eigent.
Dat blijkt ook uit de houding van het
[emeentebestuur. Er zijn wel eens mensen
gweest, die de positie van Haarlem's ge
meentebestuur in deze aangelegenheid niet
joed begrepen en dachtea dat zij het er
ten verwijt van konden maken, dat het
Monument er nog niet was. Daartoe hadden
,jj allerminst het recht. Zoals iemand het
indertijd eens heeft uitgedrukt: het ge
meentebestuur zal, als het tenslotte het
Monument in ontvangst neemt, eenvoudig
in de positie van beschonkene verkeren.
Ik bedoel daarmee natuurlijk niets onge-
pasts hoe zou men zelfs aan zoiets kunnen
ienken, als het de overheid geldt maar
■•echts het feit, dat het een schenking zal
jebben aanvaard.
In het verleden heeft het gemeente-
xstuur zich ten aanziSh van het Monument
iel eens wat haastig getoond. Uit mijn
onge-jaren herinner ik mij, dat het er al
•en plaats voor had aangewezen name-
jjk aan het einde van de Haarlemse Dreef
waarbij het onvoldoende vooruitziende
iik had getoond. Want die plaats bleek er
iter niet meer geschikt voor. Daarop ging
een uitvoerig beraadslagen over een schoon
stil plekje in de Hout, maar enige jaren
later leek daar ook niet zoveel zekerheid
neer over te bestaan. Ik stip maar korte-
Lngs een paar punten uit een tijdvak van
rier-en-dertig jaren aan. Er is, zoals jon-
teren zich zullen kunnen voorstellen, vrij-
tat over gesproken. Maar een definitieve
plaats voor het Monument is niet aange
wezen. Toen een tweede wereldoorlog zich
roltrok, verdween het misschien tijdelijk
:it de Haarlemse gedachten. Maar nu
houdt het ze weer bezig. Het gemeente
bestuur heeft contact gezocht met het Hil
debrand Comité en bereidt de keuze van
een geschikte plaats voor het monument
poor. Ongetwijfeld zal het advies der
ichoonheidscommissie daarbij worden in
gewonnen.
Er wordt aan herinnerd dat alle beelden
gereed zijn, namelijk de twee meter hoge
hoofdfiguur, Hildebrand zelf en de acht ge
kozen figuren uit de Camera Obscura: de
oude Stastok, het Diakenhuismannetje, de
:harmante Van der Hoogen, Suzette Noiret,
Nurks, Buikje, grootmoeder Kegge en Teun
de Jager. Die figuren, alle 1 M. 30 hoog,
moeten worden geplaatst op de hoeken van
jen achtkantige fonteinbak met een base
ment van 90 cm. hoogte. Hildebrand zelf
komt op een apart voetstuk; op enige af
stand van de fontein zal hij op de figuren
uit zijn Camera neerzien. Dat voetstuk en
fonteinbak zijn nog niet gereed. En het
voornemen bestaat om op de voorgrond
van het monument nog enige banken te
plaatsen, die evenals het monument zelf in
Franse kalkzandsteen zullen worden uitge
voerd.
Dat het Haarlemse gemeentebestuur con
tact met het comité heeft gezocht is een
nieuw symptoom van nadere onthulling van
een kunstwerk, waarop Haarlem wel bui
tengemeen lang heeft moeten wachten maar
dat tenslotte door zijn bijzondere schoon
heid alle denkbare vergoeding zal kunnen
fchenken. Wij wachten met belangstelling
bericht omtrent de voltooiing van de
fonteinbak en het voetstuk.
R. P.
Warme hulde voor
de „oude koning"
Koning Gustaaf van Zweden is gisteren
zijn negentigste verjaardag op waarlijk
irootse wijze gehuldigd door de bevolking
si door de gehele wereld. De negentigjarige
iie monter en opgewekt in een open rijtuig
ie donderende ovaties in ontvangst nam,
*erd letterlijk bedolven onder de bloemen,
iie hem tijdens zijn tocht door de Stock-
holmse straten werden aangeboden uit'de
rangen der honderduizenden, die de route
van de stoet omzoomden.
Uit alle delen der wereld ontving de
?rijze koning gelukwensen en huldebetui
gingen, niet alleen van staatshoofden en
officiële persoonlijkheden, doch eveneens
van vereerders uit alle rangen en standen
ier samenleving.
Drentse voortrekkers
na een eeuw geëerd
Amerikaanse ambassadeur
onthult gedenksteen te Sleen
Woensdag heeft te Sleen (Drente) de
Amerikaanse ambassadeur dr. Herman B.
Baruch een gedenksteen onthuld ter her
innering aan de trek der Drentse pioniers
naar Michigan in 1847. Het was het Drents
Genootschap, dat voor deze plechtigheid
het initiatief nam en ook de gehele trek
dor Drenten naar Michigan heeft te boek
gesteld. Een exemplaar van dit boek heeft
men aan dr. Baruch aangeboden.
De onthulling van de steen werd vooraf-
egaan door een bijeenkomst in de Ned.
lervormde Kerk, waar de heer H. J.
Prakke, president van het genootschap, een
:ede hield over de motieven, die tot de
emigratie voor Drenten een bijzonder
heid hebben geleid.
De trek van 1847 was gegrond op de
voorafgaande afscheiding ener kleine min
derheid van de 'kerkelijke meerderheid.
Ook slechte economische omstandigheden
vormden een impuls tot het zoeken van
ten ander bestaan elders. De Drentse voor
bekkers legden de fundamenten van de
stad, die eens Holland zou heten. De eer
ste vrouw in het eerste huis van Holland-
Michigan was een Drentse vrouw.
DE FRANSE BESLISSING:
Franse regering uitgenodigd deel te nemen
aan de Duitsland-politiek van Londen
Dr. van Mook en Haifa Belgische metaalindustrie
zullen ruggespraak houden practisch geheel verlamd
Opnieuw heeft het voortbestaan van de
Franse regering op het spel gestaan en
opnieuw heeft het kabinet van Schuman
er het leven af gebracht, ai was het
andermaal op het nippertje. De Nationale
Vergadering heeft met acht stemmen
meerderheid beslist, dat Bidault zijn gang
kan gaan ten aanzien van de in Londen
opgestelde aanbevelingen over de te
volgen Duitsland-politiek. Zijn gang ken
gaan doch onder het waakzaam #en
argwanend oog^ van een in alarmtoestand
verkerende volksvertegenwoordiging, die
gedeeltelijk afwijzend heeft gestemd en
waarin de regeringspartijen zelfs met een
motie kwamen, waarin met nadruk werd
verlangd dat de Franse beginselen in de
Duitsland-politiek recht zou worden ge
daan.
De beslissende stemming werd Woens
dag na schier eindeloze debatten gehouden,
nadat de premier het voortbestaan der
regering met duidelijke woorden op het
spel had gezet. Schuman deed in een uit
voerig betoog talrijke beloften ten aanzien
van de inspanningen, die zijn regering zou
getroosten met het oog op bezwering van
het Duitse gevaar. Hij trachtte de nood
zaak van uitvoering der Londense aanbe
velingen aan te tonen en liet ook nog het
v/oord aan Bidault, die trouw beloofde aan
de Franse beginselen, welke de kern van
Frankrijk's houding tegenover Duitsland
uitmaken: het verhinderen van wederop
standing van een sterk gecentraliseerd
Reich, durende bezetting, effectieve 'deel
neming van Frankrijk aan de controle op
Duitsland's industrieel apparaat, inter
nationalisatie van de Ruhr-mijnen en
-bedrijven, en tenslotte de verzekering van
de herstelbetalingen.
De stemming.
Het feit dat de Nationale Vergadering
met een meerderheid van negen stemmen
besloot, eerst te stemmen over de Londense
aanbevelingen en pas daarna een afwijken
de Gaullistische motie in behandeling te
nemen, was reeds een aanwijzing van de
kans, dat de regering het zou halen. Onder
doodse stilte werden daarna de stemmen
geteld die waren uitgebracht op de motie,
welke „de regering uitnodigt deel te nemen
aan de uitvoering der Londense aanbe
velingen".
297 vóór, 289 tégen was het resultaat.
Georges Bidault had hiermede zijn mach
tiging en het laatste land der westelijke
geallieerden gaf zijn toestemming aan een
politiek voor West-Duitsland, die misschien
het verbreken der ongelukkige impasse
betekent, waarin West-Europa met het
Duitse blok aan het been reeds jarenlang
verkeert.
Solidariteit voorop.
Het betoog van premier Schuman had
de nadruk gelegd op het feit, dat de solida
riteit van West-Europa een goedkeuring
der Londense aanbevelingen vereiste, al
bevatten zij elementen die Frankrijk be-
treurt. Hij verzekerde dat er thans reeds
wrijving tussen de bondgenoten is voortge
komen uit het feit, dat Duit/and nog steeds
niet in staat is een essentiële bijdrage tot
Europa's herstel te leveren.
Bidault verklaarde, dat er naar zijn
mening geen andere weg open dan die
van samenwerking voor vrijheid en veilig
heid, ook al levert deze weg moeilijkheden
op.
„Alle hoop om betere resultaten dan tot
dusver te bereiken is vervat in de Londense
voorstellen, verondersteld tenminste, dat
wij van het betrokken systeem deel uit
maken", aldus Bidault.
Een communiqué van de R.V.D. van
heden zegt:
„De besprekingen -tussen dr Van Mook
en Mohammed Hatta werden heden voor
lopig afgesloten. De besprekingen werden 1
In een vriendschappelijke geest gevoerd en j
betroffen alle voornaamste punten, waarop
verschillen van inzicht tussen de Neder
landse en republikeinse delegatie naar
voren waren gekomen. Ais gevolg van deze
besprekingen zullen beiden thans nadpr
overleg voeren met hun regeringen, ten
einde na te gaan op welke wijze deze ver
schillen zouden kunnen worden over
brugd."
Nationalisatie der Engelse
gasindustrie
Het Engelse Lagerhuis heeft het wets
ontwerp tot nationalisering van de gasin
dustrie in derde lezing aangenomen.
Een motie van de oppositie, de wet te
verwerpen, werd met 340 tegen 190 stem
men afgewezen. Het ontwerp gaat thans
naar het Hogerhuis.
Op fraaie wijze heeft de jonge acht van N ereus (links) zich gisteravond op de Amstel
gewroken voor de nederlaag die de ploeg i n de Varsity leed, door in de fraaie tijd van
15 minuten 16,3 seconden Njord (rechts) te verslaan in de finale om de Telegraaf -
beker over een parcours van 4,5 kilometèr.
in Clermont-Ferrand
Reeds meer dan 400
gewonden
De situatie in de Franse industriestad
Glermont-Ferrand, waar het gisteren tot
hevige vechtpartijen tussen politie, ver
sterkt met troepeneenheden en stakers
kwam, is nog niet bijster rooskleurig. Wel
iswaar is er thans tussen de autoriteiten en
de stakers een wapenstilstand gesloten
waarbij de politie zich verbindt de bezette
fabrieken te verlaten zolang de onderhan
delingen bezig zijn en de_stakers zich ver
plichten bij iedere politieversperring een
post te plaatsen die vechtlustige demon
stranten op een afstand zal houden, maar
het aantal gewonden is de vierhonderd ge
passeerd en dertig leden vail de republi
keinse veiligheidswacht lopen gevaar blind
te worden omdat de stakers van bijtende
zuren gebruik hebben gemaakt.
De staking is inmiddels algemeen gewor
den en arbeiders uit omliggende plaatsen
zijn een solidariteitsstaking begonnen
evenals de spoorwegmannen ilit de buurt.
Het hoofd van de militaire politie in het
gebied heeft verklaard, dat de ongeregeld
heden lange tijd voorbereid waren.
In de nationale vergadering deed zich
gisteren nog een incident voor, toen een
communistische afgevaardigde het nood
zakelijk vond de minister van binnenlandse
zaken, naar aanleiding van de incidenten,
„moordenaar" te noemen. De vergadering
werd daarop geschorst. Na de hervatting
dienden de communisten een motie in, die
de regering verantwoordelijk stelde voor
de botsingen. De motie werd verworpen.
Het Amerikaanse Huis weigert
Senaatsvoorstel over Marshall-hulp
Het Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden heeft Woensdag geweigerd het
voorstel van de Senaat, voor de Marshall
hulp een som van 6.125.710.228 dollar uit
te trekken, over te nemen en de kwestie
verwezen naar een gemengde commissie,
welke een compromis moet trachten te
vinden.
In welingelichte Congreskringen is men
van mening, dat aanstaande Vrijdag een
definitief besluit door Huis en Senaat ge
nomen zal zijn doch dat tenslotte 500 mil-
lioen dollar minder toegewezen zal wor
den dan het aanvankelijk begrote bedrag.
George Marshall, de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken, heeft tij
dens een persconferentie verklaard, dat
een „redelijk snelle" voortgang wordt ge
maakt bij de onderhandelingen met Enge
land. Frankrijk, Zweden en België over
de bilaterale overeenkomsten, waarin de
voorwaarden worden neergelegd, krach
tens welke de hulp in het kader van het
plan-Marshall zal worden verleend.
Vijfde mijnramp in drie jaar
in dorpje 'sCravenzande
Maar de „springplaats"
werd niet verlegd
Voor de vijfde maal na de bevrijding is
gistermorgen tegen elf uur in 's Graven-
zande een mijn ontploft, die op het terrein
van de voormalige mijnopruimingsdienst
onder de gemeente 's Gravenzande werd
gedemonteerd. Dit schijnt te gebeuren door
de mijnen, nadat de ontsteking is verwij
derd, „uit te branden". Men brengt dan de
springstof aan het branden en laat de mijn
verder aan haar lot over, die volkomen
leegbrandt.
Gistermorgen nu was men weder een
mijn aan het» uitbranden. Het strand was
afgezet en de mensen, die de springstof in
de mijn hadden aangestoken, verwijderden
zich juist, toen zich een hevige explosie
voordeed. Enkele mannen werden door
glasscherven licht gewond, doch r n de in
de nabijheid staande woningen u d grote
schade aangericht, en naburige kassen en
tuinderijen kregen eveneens veel schade.
Vermoed wordt, dat zich bij het „uit
branden" der mijn .gassen ontwikkeld heb
ben, die de ontploffing hebben veroorzaakt.
Een der huizen, dat van de familie Kling,
werd bij deze ramp voor de vijfde maal
getroffen. Meermalen is reeds ahn de ma
joor die de mijnopruimingsdienst leidt,
verzocht, de explosie-plaats te verleggen,
maar hieraan is nog geen gevolg gegeven,
aldus meldt A.N.P.
Een 's Gravenzandse tuinder wiens huis
en kassen gisteren voor de* vijf de keer
sinds de bevrijding oorlogsschade op
liepen.
Belastingreductie op
pensioenen van vóór Mei 1915
De vroegere wet op de Inkomstenbelas
ting kende de bepaling, dat van bepaalde
categorieën van vóór 1 Mei 1915 ingegane
pensioenen en lijfrenten de eerste 1000
slechts voor de helft aan de belasting was
onderworpen.
De minister van Financiën heeft goed
gekeurd, dat deze bepaling met ingang
van 1946 ook voor de tegenwoordige be
lastingen van toepassing wordt geacht.
Teneinde deze tegemoetkoming te kun
nen genieten dienen belanghebbenden een
verzoek in te dienen bij de inspecteur der
belastingen, bij wie tevens nadere inlich
tingen kunnen worden verkregen.
„Goudstaven" bestonden
uit koper en lood
Oplichterstruc van
Rotterdamse smid
De Rotterdamse politie heeft vier per
sonen aangehouden, die aan goedgelovige
lieden „gouden" staven hadden verkocht,
welke achteraf uit Inper en lood bleken te
bestaan.
De 45-jarige smid A. K. vervaardigde de
staven en de koopman H., een goede be
kende van de politie, vond in een boer te
Ede iemand, die er wel oren naar had zo'n
staaf te kopen. H. vertelde, dat uit de
Nieuwe Waterweg talrijke baren goud
waren opgevist.
De boer uit Ede betrok een fabrikant in
het geval en samen kwamen zij naar Rot
terdam om een bod te doen. Om de zaak
een romantisch tintje te geven en tegelijk
wat aannemelijker te maken, had de ver
vaardiger, de smid, twee staven in de om
geving van de Kralingse plas verborgen.
De twee mannen uit'Ede trokken daar
heen en riepen er een visser in een roei
bootje aan, die niemand anders was dan de
smid. Deze haalde uit het riet twee staven
te voorschijn, die 'n bewonderenswaardige
goudkleur vertoonden. De fabrikant be
taalde 60.000.en nam zijn „goud" mee,
maar enige tijd later kwamen er vlekken
op de staven De fabrikant kreeg daardoor
achterdocht en ontdekte bij een nader
onderzoek, dat hij bedrogen was. Hij
mengde de politie in de zaak, die enige
arrestaties verrichtte op het ogenblik, dat
er opnieuw bij de Kralingse plas een staaf
verhandeld werd. nu voor 40.000.aan
een rijk geworden wafelbakker uit Ede.
Het Consumentencrediet
Een nieuw onderzoek over
de terugbetaling
Indertijd zijn, voor de aanvragen inzake
het Consumentencre(\iet werden verleend,
onderzoekingen ingesteld over de vraag
welke aanvragers het crediet gedeeltelijk
moesten terug betalen.
Naar wij thans vernemen wordt op last
van Den Haag een nieuw onderzoek inge
steld.
In Haarlem moeten weer 10.000 credie-
ten opnieuw bekeken worden. De mensen
die het crediet gekregen hebben moeten
opnieuw vragenlijsten invullen en zelf op
het bureau komen, opdat elk geval weer
bekeken kan worden. Er zijn mensen die
na de verlening van het crediet meer zijn
gaan verdienen of die gezinsinkomsten ge
kregen hebben. Daardoor vallen zij in een
andere groep en moeten daarom meer te
rug betalen. Dit wekt bij velen, die op die
terugbetaling niet gerekend hadden, ont
stemming. Daartegenover staat dat er ook
gevallen zijn waarin blijkt dat gedurende
de loop van het crediet de aanvrager in
inkomsten is achteruitgegaan. In dat geval
volgt een terugbetaling.
De nieuwe controle eist natuurlijk veel
administratief werk.
Wanneer de laatste
bonnen geldig?
Van de 20 bonnen zijn tot heden de laat
ste drie nog niet geldig verklaard. De be
langhebbenden zien reeds enige tijd ver
langend uit naar de geldig-making. Het
gemeentelijke bureau heeft reeds meerma
len in Den Haag geïnformeerd, maar een
datum is nog niet bekend. Vermoedelijk
wordt gewacht op het tijdstip waarop weer
nieuwe textielbonnen beschikbaar gesteld
worden.
Vrijdag zal het troepenschip ..Grote
Beer" met enkele aflossings-detachemcnten
uit Amsterdam naar Indonesië vertrekken.
Reeds 2600 fabrieken stil
De staking in de Belgische metaalindus
trie duurt voort en breidt zich uit tot de
gehele tak van deze belangrijke Belgische
bedrijvigheid.
Beide partijen bij de besprekingen, die
gisteravond in het kabinet van de eerste
minister zijn gehouden, zijn op hun stand
punt blijven staan. Tegenover de eisen der
arbeiders hebben de afgevaardigden der
werkgevers aangevoerd, dat de huidige
toestand in de metaalnijverheid geen
nieuwe loonsverhoging toelaat en de offi
ciële statistieken en indexcijfers geen juist
beeld van de toestand geven.
De gedelegeerden der vakbonden stelden
de enorme winsten in het licht, die de Bel
gische metaalnijverheid op het ogenblik
maakt en wezen er op dat de gevraagde
loonsverhoging het verschil tussen loonpeil
en de indexcijfers der duurte vah het
levensonderhoud nauwelijks zal overbrug
gen.
Naar de centrale der Belgische vakbon
den' mededeelt, zijn van de 250.000 metaal
arbeiders, die België telt, er reeds 200-.000
in staking. Het aantal fabrieken dat stil
ligt bedraagt ongeveer 2600. België telt
190.000 arbeiders in de mechanische con
structie, 44.000 in het hoogovenbedrijf en
13.000 in de industrie der non-ferrometalen.
Hef woord is aan
Frank Crowninshield:
Het enige volmaakte klimaat is:
bedv
(The Reader's Digest).
Onderwijzer verdronken
die leerlinge wilde redden
Schoolkinderen uit Leeuwarden maak
ten Woensdag met hun onderwijzers een
uitstapje naar Vlieland Bij het baden ge
raakte een meisje, dat zich te ver in zee
had gewaagd, in gevaar. Haar onderwijzer,
de heer H. de Vries, trachtte het kind te
redden, doch moest deze pogingen met zijn
leven betalen. Het meisje kon door ande
ren op het strand gebracht worden.
De heer De Vries was vader van vijf
kinderen.
Vertrouwensvotum
voor de Gasperi
De Italiaanse Kamer van Afgevaardig
den heeft Woensdagavond met 346 tegen
167 stemmen een motie van vertrouwen m
de regering^van Alcide de Gasperi aange
nomen.
Onaanvaardbaar voorstel
op onmogelijk ogenblik
(Van onze parlementaire redacteur)
Wanneer men een prijsvraag zou uit
schrijven hoe een moeilijke situatie het
best kon worden bedorven, dan zouden
ongetwijfeld de heren Dubois en Critchley,
het Amerikaanse en Australische lid van
de Commissie van Goede Diensten, triom
fantelijk als winnaars uit de bus komen.
Tot deze conclusie dwingt hun meer dan
onmogelijk optreden, waaraan zij zich zo
pas schuldig hebben gemaakt, toen zij, on
gevraagd, een stuk aan de luitenant-gou
verneur-generaal dr. Van Mook overhan
digden, een aantal „suggesties" bevattende
voor een mogelijke oplossing van al de
moeilijkheden tussen ©ns en de Republiek.
Buitengewoon verkeerd was al, dat zij hier
mede in flagrante strijd met de procedure
regels handelden, die namelijk het doen van
dergelijke suggesties verbiedt wanneer
niet beide partijen er om gevraagd hebben
Erger nog was dat dr. Van Mook hen te
voren waarschuwde hij scheen er de
lucht van te hebben gekregen dat er iets
op komst was geen enkele stap op dit
ogenblik te ondernemen. Niettemin gingen
zij hun gang en dat wel op het meest on
gelegen ogenblik, namelijk toen juist vast
stond dat er direct overleg tussen de lui
tenant-gouverneur en Hatta zou plaats
vinden. Als er nu een moment is, waarop
men vanwege de Commissie van Goede
Diensten zich rustig moet houden, dan is
het wel wanneer de twee partijen zelf met
elkaar blijken te kunnen spreken!
In de derde plaats valt aan deze twee
heren te verwijten dat hun suggesties op
verschillende punten grote afwijkingen be
vatten van het in Januari tot stand ge
komen beide partijen bindende accoord van
de Renville. Zij konden vantevoren weten
dat bedoeld accoorjl voer Nederland de
onverbrekelijke voorwaarde is om verdere
onderhandelingen en regelingen mogelijk te
maken. Bovendien bleek uit meer dan een
van de afwijkende punten dat de heren
niet het minst oog hebben voor wat rede
lijkerwijs op het ogenblik bevorderlijk zou
kunnen zijn om tot een oplossing ginds te
komen. Ik noem hier slechts een paar zeer
vérgaande afwijkingen:
In de eerste plaats was in het Renville-
accoord een plebisciet voorzien dat pas zou
plaatsvinden in een periode, gelegen tussen
zes en twaalf maanden na het accoord. Dit
laatste omdat eerst de bevolking zoveel
mogelijk tot rust moest zijn gekomgn. De
suggestie van het bovenvermelde tweetal
houdt daar in geen enkel opzicht rekening
mee, gewaagt niet meer van het plebisciet
maar vervangt dit leukweg door verkiezin
gen en bovendien moeten die hals over kop
uiterlijk binnen drie maanden gehouden
worden. Verder is het duidelijk dat onder
meer die verkiezingen zich zouden afspelen
zonder dat eerst, wat ook een van de voor
waarden van de Renville was. de demobili
satie van de T.R.I. een feit zou zijn gewor
den. Als men zich eerst rekenschap geeft
van de wijze waarop de T.R.I. onder leiding
van generaal Soedirman terroriserend op
de bevolking werkt, is het duidelijk dat er
op die manier van „vrije" verkiezingen
helemaal geen sprake zou zijn. Een derde
sterk staaltje van volslagen afwijking van
de overeenkomst van Januari j.l. treft men
in dat gedeelte der suggesties aan, waar zij
handelen over de zogenaamde overgangs
periode. Duidelijk blijkt namelijk, dat er
dan in feite van de Nederlandse souvereini-
teit geen steek zal overblijven en dat was
Hongaarse sclioolnationalisatie
aanvaard door het parlement
De 'Hongaarse Nationale Vergadering
heeft Woensdag een wetsontwerp aanvaard
strekkende tot nationalisatie van de scho
len. De stemmingsuitslag was: 230 stemmen
voor, 63 tegen.
Margit Schlachta, de leidster van de
Christelijke Vrouwenbond, heeft in het
parlement geëist, dat de minister van Bui
tenlandse Zaken, Erik Molnar, een UNO-
delegatie zal verzoeken de situatie in ogen
schouw te nemen om vast te stellen qf er
in Hongarije werkelijk vrijheid van gods
dienstige overtuiging bestaat zoals in de
vredesverdragen wordt gewaarborgd.
Zij zeide, dat de leerlingen van de volks
universiteit, welke door de regering is op
gericht, elkander groetten met de woorden:
„er bestaat geen God", waarop het ant
woord: „er is er nooit een geweest!"
Zij legde het parlement 2449 protesten
tegen de wet voor, ondertekend door katho
lieke organisaties.
Kardinaal Mindszenthy, de rooms-katho-
lieke primaat, heeft Woensdag in een brief
aan Gyula Ortutav, de minister van On
derwijs, medegedeeld, dat de rooms-ka'iho-
lieke kerk de onderhandelingen met de
staat over de confessionele scholen niet
wenst voort te zetten
juist voor de overgangsperiode niet de be
doeling en ook niet afgesproken.
Tot overmaat van ramp is het
bedenkelijke stuk dat de heer Dubois aan
dr.. Van Mook ter hand stelde op totdus-
ver onnaspeurlijke wijze aan de openbaar
heid prijs gegeven. Onze regering gaat er
absoluut van uit dat de heer Dubois en ook
de Commissie hieraan onschuldig is, ter
wijl zij ook totdusver geen ander beschul
digt. Nu het tot opschorting van de onder
handelingen, die onder leiding van de
Commissie van Goede Diensten plaats
hadden, is gekomen kan men dit, lijkt mij,
derhalve niet beschouwen als een maat
regel verricht tegen degene die schuldig
aan publicatie zou worden geoordeeld,
maar moet men er misschien eerder in
zien een gevolg van de gerechtvaardigde
verontwaardiging over het feit dat dit stuk
in elkaar is gezet en over de inhoud ervan.
Hoe het zij, het laatste restje van vertrou
wen in de Commissie van Goede Diensten
dreigt verloren te gaan. indien de Veilig
heidsraad niet ten spoedigste zou besluiten
aan de regeringen van Amerika en Austra
lië te verzoeken het tweetal leden, die zich
voor hun taak wel uitymate ongeschikt
getoond hebben, terug te roepen teneinde
hen te vervangen door mensen die meer
begrepen hebben van wat het werk van
een Commissie van Goede Diensten is.
Russen lopen weer weg
uit militaire bestuursraad
Na dertien uur debatteren
Na een week uitstel tengevolge van de
ziekte van de Sovjet-Russische afgevaar
digde Kotikof is het militair bestuursbu
reau der vier grote mogendheden te Ber
lijn weer voor het eerst bijeengekomen. Na
dertien uur debatteren heeft de gehele
Sovjet-Russische delegatie de vergadering
verlaten zonder enige verklaring te geven
of zich bij de voorzitter te verontschuldi
gen. Tevoren was kolonel Frank Howley,
de Amerikaanse bevelhebber weggegaan
na zijn zetel aan zijn plaatsvervanger te
hebben afgestaan met de mededeling, dat
hij vermoeid was.
Generaal Jean Ganeval (Frankrijk)
sloot als voorzitter de vergadering zonder
dat een datum voor de volgende bijeen
komst was vastgesteld. Hij voegde hier aan
toe: „Deze bijeenkomst is gesloten, omdat
de Sovjet-delegatie weggegaan is, niet
omdat kolonel Howley naar huis is ge
gaan". Toen kolonel Howley van het ver
trek der Sovjets hoorde zeide hij: „Mijns
inziens betekent dit het eind van het mi
litair bestuursbureau der vier mogendhe
den. Maar indien de een of andere grap
penmaker denkt, dat Engeland en Frank
rijk en de Verenigde Staten zich uit Ber
lijn zullen weg laten werken, dan zal hij
nog tot andere gedachten komen". Enkele
waarnemers van de bijeenkomst verklaar
den, dat alle delegaties na'13 uur bespre
kingen zeer vermoeid waren en dat zij niet
de indruk hadden, dat het weggaan van
de Russen een voorbedachte stap was.
Drie Nederlandse planters
op Malakka verinoord
De politie van Malakka ontving buiten
gewone bevoegdheden, waaronder he# vol
trekken der doodstraf voor het zonder ver
lof dragen van vuurwapenen en explosieve
stoffen. De machtiging werd verleend, na
dat berichten binnengekomen waren, dat
communistische terroristen schuldig waren
aan moord op drie Nederlandse rubber
planters, in het Sungei Sipoet district, 25
km van Ipoh verwijderd.
Arabieren houden vast
aan hun eisen
Bij zijn aankomst te Cairo heeft graaf
Bernadotte aan de pers verklaard, dat geen
enkel incident het bestand ernstig in ge
vaar heeft gebracht. Hij ontving de Arabi
sche premier Dinsdagavond op het Egyp*
tische ministerie van Buitenlandse Zaken.
De secretaris-generaal van de Arabische
Liga, Azzam Pasja, heeft Reuter medege
deeld, dat de hoofdvoorwaarden, welke
door de Arabieren ter kennis zijn gebracht
van Bernadotte, inhouden: 1. géén ver
deling van Palestina; 2. géén Joodse staat.
Weerbericht
AF EN TOE REGEN
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I in De Bilt. geldig van Donder
dagavond tot Vrijdagavond:
Aanvankelijk zwaar bewolkt met regen,
later brekende bewolking met plaatse
lijk regenbuien Aan de kust tijdelijk
krachtige, elders matige tot vrij krach
tige Zuidwestelijke wind. koel.
18 Joni:
Zon op 4.19 uur. onder -21.03 uur
Maan op 18.08 uur, onder 2.16 uur
