Haarlems Dagblad
West-Duitsland
Wetsontwerp inzake instelling
van ondernemingsraden
Verplichting voor bedrijven
met 25 of meer werknemers
Joegoslavische communisten
doen een beroep op Stalin
Zij achten communistische invloed
in Djokja zeer stenc en gevaarlijk
Amerika en Nederland bekrachtigen
hun tweezijdige herstelovereenkomst
Britse gouverneur wil de
Sovjet-bevelhebber ontmoeten
62e Jaargang No. 18979
Bureaux Grote Houtstr 93, TeJ Adv en Admln.
10724, 14825. Redactie 10600. Direct-Hoofdred
15054 Bijkantoor H.N.. SoendapleiD 37, Tel 12230.
Drukkerij Z B. Spaarne 12. Tel 12713. 10132
Directeur-HoofdredacleiM Robert Peereboom
Zaterdag 3*Juli 1918
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
4,Franco per post ƒ4,50 Postgiro 273107.
Adverttarieven op aanvraag bij de Administratie.
Uitgave van de Stichting Voorlichting 'e Haarlem
Er GEBEUREN nu belangrijke dingen
met West-Duitsland. Ten eerste is, op
Russisch initiatief, het vierledig bestuur
van Berlijn geëindigd, hetgeen logischer
wijze wel zal moeten leiden tot de vorming
van een drieledige Westelijke bestuursraad
in de Duitse hoofdstad. Eigenlijk moet al
gezegd worden: de ex-Duitse hoofdstad. In
de Russische zöne ligt nu een stad, die in
West-Duitse en Oost-Duitse delen geschei
den is. Een zonderlinge toestand, die geen
duurzaamheid belooft. Tegenover het Rus
sische streven om de Westelijke geallieer
den uit Berlijn te sarren staat evenwel hun
vastberadenheid om er te blijven.
Een tweede gebeurtenis, die dieper waar.
de heeft, is de bijeenkomst te Frankfort
gteweest van de drie Westelijke geallieerd»
gouverneurs met de minister-presidenten
van de elf West-Duitse staten. Daarin zijn
deze elf Duitsers gemachtigd om tegen 1
September een constituerende vergadering
bijeen te roepen die de federale grondwet
voor West-Duitsland natuurlijk op de
mocratische grondslag zal ontwerpen.
Dit ontwerp zal na goedkeuring door de
militaire gouverneurs va'n de elf deel
nemende staten aan een volksreferendum
worden-onderworpen. Als twee derden der
staten dus minstens acht de grondwet
bij meerderheid der bevolking goedkeuren
zal zij voor alle elf geldend worden ver
klaard. De drie Westelijke geallieerden
houdep zich een aantal bevoegdheden, ver
eist door de bezetting, voor.
De Russische uittocht uit de Berlijnse
Kommandatura is niet vrij geweest van
komisch effect, evenals de excommunicatie
van de Joego-Slavische dictator maarschalk
Tito. Men behoeft de ernst van het voort
durende conflict van het Westen met Rus
land niet te onderschatten, om toch de ko
mische trekken in de toestand te ontwaren
en te waarderen dat die er tenminste nog
z-jn. Al geyen zij tegelijk een beeld van de
dwaasheid dezer wereld. Met ernst heeft de
Russische stafchef Kalinin als een der re
denen voor het uittreden der Russen uit het
Berlijnse bestuursbureau „het welbekende
gedrag van kolonel Howley" opgegeven. En
de wandaad van deze Amerikaanse kolonel
blijkt te zijn, dat hij op 16 Juni om elf uur
's avonds, na een vergadering die dertien
uur geduurd had en waarin de Russen on
vermoeid propagancla-betogen hadden af
gestoken, verklaarde dat hij slaap had en
naar huis ging. Waarop hij de zaal verliet
en de hele Russische delegatie ook wegliep.
Kwaad. Want het was zo onbeleefd van die
kolonel. Bovendien bleek later dat hij niet
dadelijk naar huis was gegaan, maar eerst
nog met zijn onderhebbenden had gecon
fereerd.
Wie zoiets leest als een motief om een
geallieerde samenwerking af te breken
vraagt zich opnieuw af in wat voor dolle
wereld wij toch eigenlijk leven en sinds
wanneer het Russische communisme als
handhaver der diplomatieke hoffelijkheid
geldt. Wij hebben het eerst bij herhaling
op de bres zien verschijnen als bewaker
van anderer nationale souvereiniteit en
ons verbaasd, denkend aan de satellieten in
Oost-Europa. Wij hebben het onlangs Tito
horen verwijten, dat hij geen behoorlijke
verkiezingen hipld en dat hij zo ruw op
trad tegen mensen, die critiek op hem uit
oefenden. En wij hebben gedacht aan de
Russische „verkiezingen", aan de weergave
ervan, die onlangs in Tsjecho-Slowakije ten
beste werd gegeven en aan de wijze, waar
op het Russische régime zijn landgenoten
heeft behandeld, die critiek dorsten uit te
oefenen. Wij hebben ons dus opnieuw ver
baasd. Nu komt de handhaving der diplo
matieke courtoisie, waarop kolonel Howley
inbreuk heeft gemaakt, er bovenop. Men
vraagt zich af of dit staaltje nog te ver
beteren zal zijn..„Yfriat next?" zal men in
Engeland hebben gezegd. Wat zullen zij
hierna weer bedenken?
Overigens hebben de vier stafchefs na dit
gevalletje nog eens voor het laatst met el
kaar gedejeuneerd (ik druk mij diploma
tiek uit) met de Rus als gastheer en wodka
ter opwekking. Formeel en correct, dus
natuurlijk zonder ko" "iel Howley.
De korte bijeenkomst te Frankfort, waar
de elf West-Duitse premiers gemachtigd
werden om een constitutionele vergadering
voor West-Duitsland bijeen te roepen,
maakt een belangrijker en ernstiger in
druk. Ofschoon men wel een wild optimist
zou moeten zijn om te menen, dat een
democratisch-federale opzet werkelijk zou
kunnen slagen dat wil zeggen: tot de
ontwikkeling van een Duitse Westers-
democratische geest leiden zolang er be
zettingslegers met hun bevoegdheden en
hun heersende macht zullen zijn. Ik geloof
niet dat. dit menselijk-denkbaar is. Zolang
er bezettingslegers zijn, zal opvoeding der
Duitsers in Westers-democratische geest
tot de illusies blijven behoren. Niettemin
ls het begrijpelijk dat men met het sta
tuut de vorm begint. Men kan er met
mee wachten. Het zou evenwel voor de
Duitsers veel meer belofte inhouden als
hun opneming in Verenigde Staten van
West-Europa, met rechten evenredig aan
die der andere staten, werd toegezegd en
als de vorming van die Verenigde Staten
ten spoedigste werd ondernomen. Zulk
beleid zou voor hen een perspectief openen
en hun nieuwe moed voor de toekomst
geven. Zij zouden Weer een kans zien en
daardoor zowel actiever als handelbaarder
worden. Zij zouden bovendien het gevoel
hebben, dat waarde aan hen persoonlijk
en aan hun medewerking werd toegekend.
Al houdt men niet van de Duitsers, men
kan inzien dat zij een groot, sterk en ar
beidzaam volk vormen, dat de toekomst
samenwerking met hen vergt en dat psy
chologisch inzicht nodig is om hen de
Westerse opvattingen te doen aanvaarden.
Het beste middel om met iemand tot sa
menwerking te komen is nog altijd, zijn
goede eigenschappen en dus zijn waarde te
erkennen en hem aan te moedigen. Het is
merkwaardig, dat staatsbeleid dit eenvou
dige inzicht in de menselijke natuur als
regel schijnt te missen. Als de zaken zich
tenslotte toch in die richting ontwikkelen
zal het dan ook wel niet op dit motief ge
beuren, maar uit nood omdat men geen
andere weg ziet. Daar moeten wij op hopen.
Wij moeten erop hopen dat het gebeuren
zal, eer het te laat is.
Denkende in deze geest kan men er zich
over verheugen dat de bijeenkomst in
Frankfort met de uiteenzetting, door de
Franse generaal Koenig namens de Wes
terse geallieerden aan de West-Duitse pre
miers gegeven, de ontwikkeling van zaken
in de goede richting een stap verder ge
bracht heeft.
R. P.
Bij de Tweede Kamer is thans ingediend het wetsontwerp inzake de instelling van
ondernemingsraden. Grondslag van het wetsontwerp, aldus verklaart de regering in
de toelichting, is de overtuiging, dat een orgaan van samenwerking in de onderneming
slechts aan zijn doel kan beantwoorden, indien deze samenwerking tot stand komt
tussen de ondernemer en zijn personeel. In het ontwerp is derhalve sprake van onder
nemingsraden en niet van kernen, fabriekscommissies of dergelijke, om aan te geven,
dat niet beoogd wordt een vertegenwoordiging van het personeel tegenover de onder
nemer, doch van een orgaan van gezamenlijk overleg, waarvan het hoofd van de
onderneming samen met zijn personeel deel uitmaakt.
Hieruit volgt, dat in de ondernemings
raad geen buitenstaanders zitting kunnen
hebben. Het komt de regering voor, wat de
samenstelling der ondernemingsraden be
treft, aan het georganiseerde bedrijfsleven
een zekere bevoegdheid toe te kennen in
die zin, dat het recht tot candidaatstelling
in eerste instantie toekomt aan de door de
bedrijfscommissie aangewezen organisaties
van werknemers.
Functie van de-ondernemingsraad.
De functie van de ondernemingsraad
brengt mede, dat zijn terrein beperkt blijft
tot de sfeer der zuivere ondernemingsaan
gelegenheden.
Voorkomen moet worden, dat tegenstel
lingen of naijver zouden ontstaan tussen de
ondernemingsraden en de vakverenigingen.
Onder ondernemingen worden in het
wetsontwerp niet verstaan de naturlijke of
rechtspersonen, die een fun,ctie in het be
drijfsleven vervullen, maar de technisch-
organisatorische eenheden, bijvoorbeeld
fabrieken, handelszaken of ambachtsbe-
drijven welke door hen bij het vervullen
van die functie worden geëxploiteerd.
De regering meent, dat overleg in alle
ondernemingen geboden is en dat in begin
sel de verplichting moet worden vastge
legd tot het instellen van ondernemings
raden in alle ondernemingen, waarin vijf
en twintig of meer werknemers werkzaam
zijn. Deze wettelijke verplichting begint op
een tijdstip, dat door de Kroon wordt be
paald en dat voor de onderscheidene takken
van bedrijf verschillend kan zijn.
Ontheffing van deze verplichting is
mogelijk, bijvoorbeeld voor overheidsinstel
lingen of voor ondernemingen, waar de
personeelsbezetting sterk wisselt.
Bevoegdheden.
De bevoegdheden van de ondernemings
raad worden als volgt omschreven:
Hèt behandelen van uit het personeel ter
kennis van de ondernemingsraad gebrach'te
wensen, bezwaren en opmerkingen, voor
zover deze van belang zijn voor de positie
van-de'werknemers in Öe onderneming; het
plegen van overleg inzake het vaststellen
van vacantietijden, werkroosters, ploegen
diensten en schafttijden; het houden van
toezicht op de naleving van voor de onder
neming geldende arbeidsvoorwaarden; het
houden van toezicht op de naleving van
de wettelijke voorschriften ter bescherming
van de werknemers "in de onderneming,
alsmede op de inrichtingen in het belang
van de veiligheid, gezondheid, en hygiène
en op de schaft- en kleedgelegenheden; het
deelnemen in het beheer van instellingen,
ten behoeve van de werknemers aan de
onderneming verbonden; het adviseren en
het doen van voorstellen omtrent maat
regelen, die tot verbetering van de techni
sche en economische gang van zaken in de
onderneming kunnen bijdragen.
Verplichtingen van werkgevers.
Het hoofd of de bestuurder van een on
derneming wordt volgens dit ontwerp ver
plicht: aan de ondex-nemingsraad alle me
dewerking te.verlenen en in het bijzonder
alle inlichtingen te verstrekken, welke de
ondernemingsraad behoeft voor de uit
oefening van de hem toegekende bevoegd
heden; periodiek aan de ondernemingsraad
mededeling te doen omtrent de economische
gang van zaken in de onderneming; over
leg te plegen met de ondernemingsraad, al
vorens een arbeidsreglement vast te stellen,
te wijzigen of aan te vullen.
Samenstelling.
Omtrent de samenstelling van de raad
is bepaald, dat, ongerekend de voorzitter
of diens plaatsvervanger de ondernemings
raad in een onderneming met 25 tot 50
werknemers 3 leden telt; 51 tot 99: 5, 100
tot 199: 7. 200 tot 399: 9. 400 tot 599: 11 en
600 tot 999: 13 leden en vervolgens voor
elke 1000 werknemers meer telkens 2 leden,
tot een maximum van 25.
Bedrfifscommissies.
Het ligt in de bedoeling van de regering,
dat in de toekomst aan de daarvoor in aan
merking komende publiekrechtelijke be
drijfsorganen een belangrijke taak wordt
toegewezen met betrekking tot een goede
functionnering van de ondernemingsraden
de ondernemingen, waarvoor deze licha
men zijn ingesteld. Vermoedelijk zal het
echter vrij geruime tijd duren, voordat over
de gehele lijn van 't bedrijfsleven publiek
rechtelijke bedrijfsorganen tot stand zijn
gekomen, welke deze taak ter' hand kun
nen nemen. Bovendien moet het niet uit
gesloten worden geacht, dat in sommige
De brutale inbraak in het
Rederskantoor te IJmuiden
Omtrent de inbraak in het kantoor van
de Redersvereniging in IJmuiden waar
over op pagina twee in dit nummer uit
voeriger bijzonderheden vermeld worden,
vernemen wij nog. dat bij het „bewerken"'
van de kluis en de brandkast een begin van
brand is ontstaan, dat door de inbrekers
zelf geblust werd. De betonnen kluisvoer is
waarschijnlijk met een zware as stuk-
gestampt en behalve het geld werden ook
werkkledingbonnen ontvreemd. De daders
moeten met een voertuig naar het kantoor
gekomen zijn, omdat hun zuurstofcylinders
niet op een andere wijze te transporteren
waren.
Wie iets meent gezien of gehoord te heb
ben, dat met deze zaak verband zou kunnen
houden, wordt verzocht zich ten spoedigste
met de politie te IJmuiden in verbinding
te stellen.
sectoren van 't bedrijfsleven geen publiek
rechtelijk lichaam zal worden ingesteld.
Daarom wordt voorzien in de instelling
van bedrijfscommissies, welke de taak van
de publiekrechtelijke bedrijfsorganen op
zich nemen, zolang deze laatste er in het
betrokken deel van het bedrijfsleven nog
niet zijn. De bedrijfscommissies worden in
gesteld door de sociaal-economische raad.
Deze raad regelt verder de samenstelling
en de werkwijze der bedrijfscommissies.
Het toezicht op de bedrijfscommissies be
rust bij de minister van Sociale Zaken.
In verschillende takken van bedrijf be
staan bedrijfsraden of vakraden, aange
sloten bij de Stichting van de Arbeid.
De regering meent, dat het overbodig is,
daarnaast weer nieuwe organen in het
leven te roepen. Daarom is de mogelijkheid
geopend, dat een bedrijfsraad of een vak-
raad door de Sociaal-economische Raad
mei de uitoefening van de taken en be
voegdheden van een bedrijfscommissie kan
worden belast.
Eerste resultaten der Finse
verkiezingen
Blijkens de eerste uilslagen van de Finse
verkiezingen is de Agrarische Partij aan
de winnende hand, wat blijkbaar is toe te
schrijven aan het feit dat de verhuizing
van de Karelische bevolking, die in 1945
tijdens de voorgaande verkiezing aan de
gang was, thans tot stand is gekomen.
De democratische Volksunie, waarin de
communistische partij het initatief heeft,
boekte kleine verliezen, waartegenover de
sociaal-democraten en de conservatieven
een kleine winst behaalden. De liberalen
hebben stemmen verloren. Te Helsinki
oogstte mevr. Hertta Kuusinen, commu
nistisch leidster en minister van Staat, per
soonlijk grote winst.
Volgens het Finse nieuwsbureau luiden
de uitslagen van de Finse verkiezingen op
1.150.000 van de ongeveer 2y2 millioen uit
gebrachte stemmen als volgt:
Agrarische partij 297.500
Sociaal-democraten 291.000
Democratische Volks-Unie
(Volksdemocraten) 220.000
Conservatieven 181.00(U
fweedse Volkspartij80.000
rogressieven 30.000
Aan militairen aan boord van het s.s.
„Waterman" kan in Port Said post worden
uitgereikt, indien deze uiterlijk 4 Juli ge
post. is. Correspondentie voor uitreiking in
Batavia moet vóór 17 Juli gepost zijn.
Nog Japanners en Duitsers
in republikeins gebied
Het communiqué van de Commissie van
Goede Diensten van Vrijdagavond meldt,
dat de veiligheidscommissie de evacuatie
en het uitwisselen van krijgsgevangenen
heeft besproken. De republikeinse verte
genwoordiger deelde mee, dat ongeveer
tienduizend familieleden van de T.N.I. zich
in West-Java bevinden. Hij hoopte, dat de
tijdslimiet van 15 Juli (de datum waarop
de evacuatie voltooid zou zijn) onbeperkt
verschoven zal kunnen worden. De Neder
landse vertegenwoordiger schatte, dat nog
ongeveer 5000 personen uit republikeins
gebied geëvacueerd moeten worden.
Voorts is er nog geen voortgang gemaakt
aangaande de kwestie van de ongeveer
tweeduizend Japanners en tweehonderd
Duitsers, die zich in republikeins gebied
bevinden, welke kwestie Nederland in ver
band m§t haar internationale verplichtin
gen zeer belangrijk acht.
Arabieren verwerpen
vredesvoorstellen
De secretaris-generaal van de Arabische
Liga, Azzam Pasja, heeft Vrijdagavond
medegedeeld, dat de Biga de vredesvoor
stellen van graaf Bernadotte voor Pales
tina heeft verworpen.
Azzam Pasja deelde verslaggevers mede,
dat de Arabische Liga graaf Bernadotte
heden haar antwoord zou overhandigen,
wanneer de bemiddelaar te Cairo is aan
gekomen.
Wit zwaluwenpaar
Op de Driehoeve onder de gemeente Haa-
ren (N.B.) heeft men een zwaluwenpaar
ontdekt, dat geheel wit is. Eén witte zwa
luw is een zeldzaam verschijnsel. Een albi-
no-zwaluwenpaar, dat een. nest bouwt, is
nog zeldzamer.
Het woord is aan..
Huy gens:
't En is geen sphoone vrouw, die
suer siet op een man, 'l en is geen
leelicke die vriend'lick wesen kan.
„TREK AANKLACHT IN!"
Verbijsterde partijleden hebben het nog niet begrepen
Vijftienduizend Joegoslavische commu
nisten hebben gisteren een beroep op Sta
lin gedaan om de aanklacht van de Com-
inform tegen Tito in te trekken, zo meldt
liet Joegoslavische nieuwsagentschap Tan-
joeg.
In een telegram dat door een-vergade
ring van deze communisten naar Stalin
werd gezonden, werd gezegd:
„Wij geloven diep in u en vertrouwen
er op dat gij alles zult doen om de onware
beschuldigingen te verwijderen die ons
land, onze party en ons centraal comité
naar het hoofd zün geslingerd. Onze toe
wijding jegens u, de Sovjet-Unie, jegens
Vijf Mannenterug uit Indi'ê:
Vrijdagavond zijn de laatste vijf leden
der „Commissie van Negen", die op uit
nodiging der Nederlandse regering de con
ferentie der vertegenwoordigers van de
niet-republikeinse gebieden te Bandoeng
hebben bezocht, in ons land teruggekeerd.
Het waren prof. dr. J. H. A. Logemann
(P. v. d. A.), mr. A. M. Joekes (P. v. d. A.-),
de heer H. J. W. A. Meyerink (A.R.), mr.
A. M. J. A. Sassen (KV.P.) en de heer P.
A. Kerstens (K.V.P.).
Zij werden na hun aankomst in de
douaneloods door een legertje journalisten
bestormd, maar lieten zich geen van allen
er toe bewegen inlichtingen te verstrekken
over de besprekingen, die zij met de te
Bandoeng aanwezige gedelegeerden der
niet-republikeinse gebieden van 's morgens
vroeg tot 's avonds laat hebben gevoerd.
Wel waren de heren iets spraakzamer over
hun bezoek aan Djokja.
Op een desbetreffende vraag antwoordde
mr. Sassen voorts de stellige indruk te heb
ben gekregen, dat „zeer sterke communis
tische invloeden in de republiek aan het
werk zijn en dat het communisme de be
langrijkste macht vormt".
Uitvoerige mededelingen verstrekte de
heer Meyerink over het bezoek aan Djokja,
alwaar de drie leden der „commissie van
negen" gesproken hebben met de heer
Hatta. Zij werden in Djokja „met Oosterse
gastvrijheid en hoffelijkheid, met grote
vriendelijkheid en hartelijkheid" ontvan
gen. „In ieder opzicht is men ons tegemoet
gekomen", zo vervolgde de heer Meyerink
op enthousiaste toon. „Van enige rancune
der bevolking hebben wij persoonlijk niets
gemerkt. In het duister hebben we er kam
pongs bezocht. De tragiek daar wordt on
der meer gevormd door de verschrikkelijke
armoede der bevolking. Vóór de oorlog tel
de Djokja 110.000 inwoners, thans ruim 1
millioeif. Aan de kleding ziet men onmid
dellijk, dat de mensen ongekende armoede
lijden.
Ook hij liet zich uit over het communis
me, waarvan naar hij zeide de invloed in
Djokja weliswaar wordt ontkend, maar die
er toch waarschijnlijk wel is, aangezien
men hem verteld had, dat in de straten
der republikeinse steden dikwijls optochten
werden gehouden, waarbij de hamer en de
sikkel als symbool werden meegedragen.
Hij achtte het communisme dan ook een
groot gevaar, dat de republikeinse regering
niet bij machte is te bezweren. „Er zijn
daarentegen ook groepen, die ver van het
communisme verwijderd zijn en die graag
met Nederland zouden willen samenwer
ken. Maar naar het schijnt kan Nederland
geen weg vinden om dit te verwezenlijken".
Als zijn slotindruk gaf de heer Meyerink
weer: „Het inzicht, dat ik bij mijn vertrek
had over het politieke vi'aagstuk, is door
deze reis versterkt: Wij moeten zo snel
mogelijk komen tot de invoering van de
Verenigde Staten van Indonesië als een
democratische staat op federalistische
grondslag. Zo snel mogelijk moeten de
rechtsbevoegdheden worden overgedragen
aan de deelstaten en aan de regering van
Indonesië, opdat daar weer een rechtsstaat
worde geschapen. Zolang de staatsorde niet
veilig is, behoudt Nederland daarvoor zijn
verantwoordelijkheid. Vrijheid, vrede,
waarheid, trouw, sociale orde en een goed
economisch bestel kunnen alleen bestaan op
een bedding van een stevig gebouwde
rechtsorde."
Wetsontwerp ontslagregelingen
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp
ingediend tot wijziging van de bepalingen
omtrent het ontslag bij arbeidsovereen
komsten.
Het wetsontwerp bevat bepalingen over:
verlenging van de opzeggingstermijn bij
langdurig dienstverband, ontslagen, welke
kennelijk onredelijk zijn. herplaatsing, ont
slag bij ziekte en bij militaire dienst en het
concurrentiebeding.
In Den H.aag is Vrijdagmiddag de bilaterale overeenkomst tussen Nederland en de Ver-
enigde Staten ondertekend. Dit accoord lie eft betrekking op de uitvoering van het
Europese Herstelprogramma. Dr. Herman B. Baruch. ambassadeur der Verenigde
Staten, tekent het verdrag. Naast hem mr. C. G. W. H. baron van Boetzelaer van Oos
terhout, minister van Buitenlandse Zaken en prof. mr. P. Lieftinck, minister van
Fina ritiën.
Gisteravond om l\alf zeven is in Den
Haag de bilaterale overéénkomst tussen
Nederland en de Verenigde Staten onder
tekend, welke betrekking heeft op de uit
voering van het Europese herstelprogram
ma. De overeenkomst werd getekend door
de minister van buitenlandse zaken, mr.
C. G. W. H. baron van Boetzelaer van Oos
terhout en de ambassadeur der Verenigde
Staten, dr. Herman B. Baruch. D.e tekst
van het verdrag werd daarop aan de beide
Kamers der Staten-Generaal medegedeeld
Deze bilaterale overeenkomst kan be
schouwd worden als een verklaring van
Nederlandse zijde tegenover de regering
van de Verenigde Staten, dat Nederland de
verplichtingen op zich neemt, die het reeds
heeft aangegaan in het Europese verdrag
van 16 April 1948. Daarnaast bevat de
overeenkomst enige bepalingen die een
nadere uitwerking van het reeds overeen-
gekomene betekenen. Dit slaat o.a. op de
besteding van de tegenwaarde in guldens,
die ontstaat door het leveren van goederen
door de V.S. in de vorm van „grants".
De Nederlandse regering verplicht zich
voorts de overdracht aan de Verenigde
Staten van grondstoffen en materialen, af
komstig uit Nederland, voor voorraadvor-
ming of andere doeleinden, te vergemakke
lijken, indien de V.S. zulke grondstoffen
en materialen behoeven als gevolg van te
korten in hun eigen hulpbronnen en daar
voor redelijke verkoopsvoorwaarden te
stellen.
De overeenkomst bevat verder bepalin
gen over haar toepasselijkheid ten aanzien
van de overzeese gebiedsdelen, alsmede
alsmede bepalingen over de opzegbaarheid.
Door het sluiten van deze overeenkomst
kan de Amerikaanse hulpverlening aan
Nederland voortgang hebben. De Ameri
kaanse wetgeving bevat n.l. een bepaling
waarbij de Amerikaanse Hulp-administra
teur alleen gemachtigd was hulp te verle
nen voor een periode van drie maanden.
Daarna zou de hulpverlening alleen kun
nen plaats vinden wanneer een bilaterale
overeenkomst zou zijn afgesloten.
De inhoud van de bilaterale overeen
komst van de andere Europese Marshall-
landen met de V.S. is vrijwel gelijkluidend
aan die van Amerika met Nederland
alles wat gij voor de gehele mensheid hebt
gedaan, is grenzenloos, evenals öns ver
trouwen dat gü alles zult doen om de
waarheid spoedig aan het licht te brengen.
Lang leve de onverwoestbare broederschap
tussen de Sovjet-Unie en Joegoslavië".
Protest tegen Albanië
De Joegoslavische regering heeft een
protest ingediend bij de regering van Al
banië wegens een instructie van de Alba
nese regering aan het zich in Albanië be
vindend Albanees-Joegoslavisehe directo
raat voor de spoorwegbouw om het werk
onmiddellijk te staken, aldus citeert Reu
ter het Joegoslavisch persbureau.
Joegoslavië eist, dat Albanië zonder ver
wijl een commissie naar Belgrado zal stu
ren om de belangrijke kwesties te regelen
en stelt de Albanese regering verantwoor
delijk voor de gevolgen, indien aan dit
verzoek niet voldaan wordt.
Verder heeft Joegoslavië geprotesteerd
wegens het ontslaan van de Joegoslavische
kolonel Srzentitsj als politiek instructeur
bij het Albanese leger. Hem zou „in be
ledigende termen" zijn medegedeeld, dat
hij Albanië onmiddellijk moest verlaten.
Critiek uit Triest
De communistische partij van Ttiëst
heeft een beroep gedaan op de Joego
slavische communistische leiders om „hun
verkeerde standpunt te corrigeren".
Waarnemers zijn van mening, dat de
communistische partij van Triëst zich door
het aanvaarden van de critiek van de
Cominform op de Joegoslavische partij in
een moeilijke positie heeft gebracht. Ge
durende de afgelopen drie jaar kwam alle
steun voor de partij te Triëst van Joego
slavië.
Gisterenavond hebben de leidende leden
van het centrale comité der Joegoslavische
communistische partij gedurende enkele
uren in het ministerie van Buitenlandse
Zaken vergaderd. Daama kwamen zij in
het hoofdkwartier der partij bijeen.
Men verwacht de bekendmaking van een
belangrijke verklaring.
Het nieuwe hoofdkwartier
Het blijkt dat althans voorlopig het
hoofdkwartier van de Cominform in Boe
karest gevestigd zal worden. Gisteren werd
daar het orgaan van de Cominform gedrukt
en vandaag waren honderden werklieden
koortsachtig bezig het nieuwe hoofdkwar
tier in te richten. Men begon met rond een
dozijn grote gebouwen, waarin vroeger
de Roemeense Bank gevestigd was, een
prikkeldraad versperring te leggen.
(United Press-1
Tito yraagt „even"
500 millioen dollar
Robert Garner, de vice-president van
de Wereldbank, heeft verklaard, dat
Joegoslavië de Bank om een lening van
500 millioen dollar heeft verzocht in
een schrijven, dat als volgt was gesteld:
Mijnheerwij zouden gaarne van u
500 millioen dollar ontvangen. Aan
vaard, mijnheer, onze hoogachting, en
zovoort".
„Ik geloof dat de Joegoslaven sicli in
beelden", so verklaarde Gamer hier,
„dat men even gemakkelijk 500 millioen
als 5 millioen kan vragen."
Denemarken ziet af van interventie
De Deense regering heeft besloten niet in
te gaan op het verzoek van het Berlijnse
gemeentebestuur, de kwestie van de cx-isis
in de Duitse hoofdstad voor de U.N.O. te
brengen.
De Britse militaire gouverneur in Duits
land, generaal Sir Brian Robertson, heeft
de Sovjet-maarschalk Sokolofski een brief
doen toekomen, waarin hu zich bereid ver
klaart hem te ontmoeten teneinde de mo
gelijkheden te bespreken van heropening
an het verkeer tussen Berlijn en de Wes
telijke zönes.
Generaal Robertson heeft de Sovjet
maarschalk vei'zocht aan te geven, wan
neer ongeveer de spoorweg Bex-lijn-Helm-
stedt heropend zou wox-den en tevens heeft
hij de verzekering verlangd, dat het boot-
verkeer door de Sovjetzöne niet zou wor
den bemoeilijkt.
Hij herinnerde er aan, dat hij aangebo
den had de onderhandelingen te openen
over een valuta te Berlijn onder controle
van de vier mogendheden. Ook verlangde
hij wederopenstelling van de autoweg Ber-
lijn-Helmstedt.
Robertson drukte verder zijn voldoening
uit over het feit, dat de beperkingen voor
de overschrijding der grens van de Sovjet
zöne door Duitsers een tijdelijke maatregel
is geweest „om de toestand der valuta in
de Sovjet-zóne te beschermen, totdat de
geldzuivering in deze zöne was uitgevoerd".
Tijdens een persconferentie heeft
Marshall, de Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Vrijdag over de toe
stand- in Berlijn het volgende verklaard:
„Ik wil niets anders zeggen dan dat wij
oqs ernstig bezig gehouden hebbben met
de verschillende ontwikkelingen en voor
al besprekingen gevoerd hebben met de
regeringen van Engeland en Frankrijk.
Wij hebben ons ook met de voorzitters van
de commissies van buitenlandse betrek
kingen van de Senaat en het Huis van Af
gevaardigden in verbinding gesteld. Ik kan
op het ogenblik niets zeggen over de te
volgen gedragslijn. Dat zal te zijner tijd
gebeuren".
Verder verklaarde Marshall, dat reeds
plannen in voorbereiding zijn voor be
sprekingen over de kwestie van militaire
steun aan de vijf West-Europese landen.
De Berlijnse kwestie is Vi-ijdag voor het
eerst in het Amerikaanse kabinet be
sproken. President Tnjman had een onder
houd met de minister van Buitenlandse
Zaken Marshall en andere ministers. Naar
verluidt heeft Marshall in een zitting, die
een uur duurde, het kabinet een volledig
overzicht gegeven van de stappen, die
door de drie Westelijke mogendheden ge
nomen zullen worden.
ZUID-WESTELIJKE WIND
Verwachting, medegedeeld door J
K N.M.I. in De Bilt, geldig van Zate
dagavond tot Zondagavond:
Meest zwaar bewolkt met voorname
lijk in het Noorden van het land plaat
selijk enige regen. Aanvankelijk zwakke
maar morgen matige Zuid-Westelijke
wind. Iets hogere temperatuur dar.
vandaag.
4 Juli:
4 26 uur, onder 21.02 uur
1.50 uur, onder 19.06 uur
5 Juli:
4.27 uur. onder 21.01 uur
2.24 uur, onder 20.24 uur
Zon op
Maan op
Zon op
Maan op
