c
J
Eén ambacht - duizend ongelukken
„Het Gouden Hoekje"
Taxi? Bel 1.2.3.4.5
Axolotls, Meerkatten, Walviswervels
en nog 2000 andere curiosa
Kort en Bondig
Bak
VRIJDAG 13 AUGUSTUS 1948
HAARLEMS DAGBLAD
Mej. J. Bertholee verleent al
achttien jaar eerste hulp
Naast de deur van Vroomstraat 12 rood
langt een bordje van het Rode Kruis. Als
nen daar met een beetje nadruk aan de
iel trekt, kan men er vrijwel zeker van
ijn, dat aleer men tot drie zou kunnen
ellen mej. J. Bertholee de trap komt af-
estormd om te vernemen waar het onge-
:al gebeurd is. Waarschijnlijk is zij boven-
llen al zo goed als gereed om zich met
lekwame spoed op de fiets te zetten ten
einde aan een slachtoffer de vaak zo
Irlngend nodige eerste hulp te verlenen.
Het is overigens geen wonder dat juf-
l rouw Betholee er zo langzamerhand de
t; lag van te pakken heeft gekregen, want
ij heeft deze week juist haar duizendste
ot mgeval behandeld. Een „ongelukkig" ju-
ileum dus. Achttien jaar geleden begon zij
aar werk bij „Snelverband" en zij heeft al
lie tijd zonder onderbreking haar liefde-
ijke taak vervuld. Het is een taak die het
:en en ander vraagt trouwens, want de
eden van de ongevallendienst moeten dag
n nacht klaar staan.
Liefdewerk
Zij heeft ieder ongeval waarbij zij as-
istentie heeft verleend nauwkeurig ge-
ioekstaafd in zes kleine notitieboekjes, die
o langzamerhand een „document humaine"
ijn geworden van mensenleed, maar ook
ran opofferingsgezindheid en de wil om
nensen te helpen die in nood verkeren,
die laatste twee dingen zijn de enige
irijfveren voor de mensen van de onge-
lallendienst. Zij worden er niet voor be-
aald en krijgen zelfs hun onkosten niet
rergoed. Wat zij wel af en toe krijgen is
en lelijk gezicht van het publiek, wanneer
ij om een of andere reden niet prompt
er plaatse zijn.
En toch is hun werk zo belangrijk, want
onder hen zou het percentage ongelukken
net dodelijke afloop ongetwijfeld veel
loger zijn.
In haar lange diensttijd heeft juffrouw
lertholee vrijwel alle ongevallen meege-
naakt die een mens maar kan overkomen,
Jatuurlijk bestond het grootste deel uit
'erkeersongelukken, maar ook voor tal van
ndere narigheden werd haar hulp inge-
oepen. Omdat de meesten van onze lezers
saarschijnlijk niet zulke sterke zenuwen
iebben als zij, zullen we er maar van af-
rien, daar wat van te vertellen. Behalve
an haar eerste ongeval dan.
Simulant
Zij werd toen opgebeld dat er op de
Ichoterweg iemand een toeval had ge-
iregen. Ter plaatse gearriveerd werd haar
wantrouwen enigszins opgewekt door 't feit
at de man, die met zijn fiets gevallen zou
ijn, geen enkel schaafwondje had en ook
ferder leek hij haar volkomen- normaal,
iovendien lfxg hij met veel genoegen aan
flesje Eau dë Cologne te snuiven. Dat
lenoegen nam spoedig af toen zij hem een
fatje met ammoniak onder de neus hield.
Ijj stond toen onmiddellijk op en ver
jaarde op krachtige toon dat zulks geen
nanier was om een „ziek mens" te be-
ii handelen. Maar wel een probaat middel
een simulant te genezen, meende juf
rouw Bertholee.
Omdat er nu eenmaal mensen zijn, die
',un hulpvaardigheid nooit groot genoeg
ichten, doet ju'fïr. Bertholee behalve eer-
ste hulpverleening ook nog andere dingen.
Wie helpt?
Zaterdag 7 Augustus om ongeveer15 uur
lamiddag moet op de hoek van de Kleine
Houtweg en de Rustenburgerlaan een
twarte damestas uit een rijdende auto ge
vallen zijn. In die tas zaten honderdtachtig
gulden, een spaarbankboekje, een horloge,
£en bril, een vulpen en allerlei andere
raken. Maar ook zaten er een identiteits
bewijs (no. 068786) benevens twee distri
butie-stamkaarten en vele officiële stuk
ken in.
Deze tas behoort toe aan mej. J. Reindérs,
Bergweg 82 in Zeist, een gerepatrieerde
uit Indonesië, die op het ogenblik vrij ern
stig ziek is.
Vooral het verlies van de stukken is zeer
ernstig voor haar en al zouden wij ons niet
kunnen voorstellen, dat de vinder, nu hij
weet, hoe het met de eigenaresse gesteld
Is, zich de tas met inhoud zou willen toe
eigenen, dan wordt hem toch dringend ver-
rocht de papieren die voor hem geen waar
de hebben, desnoods anoniem terug te
zenden.
Tentoonstelling in Teyler
In het Teylers Museum is een tijdelijke
tentoonstelling uit de kunstverzamelingen
van Teylers Stichting ingericht, waar por
tret-gravures en portret-penningen van
leden uit het Stamhuis Oranje-Nassau te
zien zijn.
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 12 Augustus 1948.
ONDERTROUWD: 12 Aug., N. C. van
Nieuwmegen en C. E. van der Weijden.
GEHUWD: 12 Aug., J. Bakker en A. M.
Koster; J. C. van Leverink en J. G. List; J.
Traksel en G. E. B. Jansen; J. Fehres en E.
R. van Dijk; E. van het Kaar en A. C. Kat;
J- Spijker en A. L. Molenaar.
BEVALLEN van een zoon: 10 Aug., C. M.
de JonghAnten; 11 Aug., A. P. MulBuijs;
E M. van der Schrickvan Dansik; E. C.
[HalfmanSpeijker.
BEVALLEN van een dochter: 11 Aug., M.
C. ZwiersDamen; W. C. van der Putten
Uilenbroek: M. DiscoPraat: 12 Aug., J.
KloosterFlokstra.
OVERLEDEN: 9 Aug., P. J. Boot, 61 j..
Ruijchaverstraat; 11 Aug., M. B. Wempe, 77
j. Nachtegaalstraat.
'ij kopen
GOUD, ZILVER EN JUWELEN
Voor uw cadeaux en verlovingsringen mei
zonder inlevering bij
GIERSTRAAT 45, HOEK NIEUWSTRAAT
(Adv.)
Agenda voor Haarlem
VRIJDAG 13 AUGUSTUS
Gem. Concertgebouw: Zomerconcert HOV,
8 uur. City: „Pantoffelhelden", alle leeft., 2,
en 9.15 uur; „Little Miss Broadway", alle
keft,, 10.30 en 4.15 uur. Spaarne: „Watt en
half Watt", alle leeft, 2.30, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt: ..Waternimf", alle leeft.. 2, 4.15,
1 en 9.15 uur. Palace: „Tonight en very
Bight", 14 j., 2, 4.15. 7 en 9.15 uur. Luxor:
i,Sneeuwwitje en de zeven dwergen", iedere
leeft., 2, 4.15. 7 en 9.15 uur.
ZATERDAG 14 AUGUSTUS
Biosoopen: Middag- en avondvoorstellingen.
Zij helpt in kinderkolonies, sanatoria, zie
kenhuizen en als er in Haarlem of omstre
ken iets te doen is, zoals een Lunapark,
motor- of auto-races, kortom overal waar
mensen de kans lopen zich te bezeren, kan
men haar zeker aantreffen.
Zo behoort ook zij tot degenen, die zon
der beloning en zonder veel omhaal dag in
dag uit klaar staan om medemensen te
helpen. Haar enige beloning is de voldoe
ning die zij uit dit werk put.
Souvenirs aan
„Frans Hals"
Tentoongesteld bij
Heerkens Thijssen
„En ge zegt maar wanneer we poseren
zullen", sprak Jacob Hofland tot Frans
Hals.
Toen werd het kleurenfestijn geboren
uit het donker. De meester had zijn plan
gereed.
„Zo zal het worden".
We horen die laatste woorden nog klin
ken over het romantisch Doelenplein waar
de ademloze stilte van nóg groter vol
doening sprak dan het enthousiasme daar-
Nu is de rustige roes der feestweek
voorbij, het kleurenvisioen is verdwenen,
de muziek is verklonken, de bloemen zijn
verwelkt, de koninklijke diadeem ligt weer
in haar étui bij de costumier en de lakeien
zingen bij het roskammen:
„Eens Meienmorgen vroege
Was ik opgestaan
In een schoon boomgaardekijn
Zou ik spelen gaan".
De nymfen dromen van het achtdaagse
sprookje en de kabouters spartelen aan het
strand of in het Sportfondsénbad.
Voorbij. Alles is herinnering geworden.
Alles behoort tot de onschuldige histoire
locale van deze bedaarde, gereserveerde
stad. Met gelijkmatige deftigheid en kalme
zelfingenomenheid heeft men getracht zich
met bloemen te tooien, te zingen en te dan
sen, maar alles is nu voorbij, weg. Haarlem
is weer net als daags voor de feestweek,
onverstoorbaar, plechtig.
Frans Hals heeft aan deze schone stad
ontzaglijk veel geschonken, maar één ding
heeft de lustige kleurenfantast niet kunnen
geven: vrolijkheid.
.,Zo zal het worden", zei Hals, maar
vlak daaronder staat cursief gedrukt, kijk
maar in het tekstboekje: „Langzaam af-
dimmen".
Dat afdimmen is zo typerend.
Enfin één ding is gebleven: het werk
van de tekenaars, die gewerkt hebben alsof
hun leven er van afhing en de resultaten
daarvan thans bij Heerkens Thyssen ex
poseren. Dat is het voordeel van de beel
dende kunst: zij blijft.
Niet afdimmen, niet wegdoezelen in
schemerachtige diepten, maar opleven,
laaien met heel veel enthousiasme, altijd
meer. Een volgende maal nóg meer werken,
nog beter.
Typerend is dan weer het feit, dat géén
der tekenaars een moment van actie heeft
gegeven, een scène, een speel-fragment.
Het is altijd: de rust, het stille poseren.
Soms aardig, pittig, hier en daar heel ar
tistiek, een enkele maal ook academisch-
precies, maar nooit de beweging, nooit een
„tranche-de-vie" uit het spel zelf. Steeds
de schilderachtigheid van pose, ook wel
van kleur, maar nooit het gebeuren.
Haarlem?
Dr. Schroder schiep de romantiek.
Al reis ik te land en over zee
En zwerf in vreemde steden,
Mijn liefs beeltenis draag ik mee
In mijn genegenthede.
Lou Saalborn heeft getoverd als een
fakir. De Haarlemse tekenaars hebben het
allemaal gezien en zeker bewonderd, maar
het is gebleven bij Hals, Brouwer. Pieter-
dientje, 'n kok, 'n schutter, 'n figuur uit
het volk en meer andere.
Zij zitten, staan, hurken, maar zij pose
ren. Eén is er, de knapste, die zijn figuren
in de ruimte zag als studieobjecten. Géén
is er die de vaai't van het spel gaf, de
actie bij de dialogen en heel zelden de
humor. En toch, wat hebben Schroder en
Saalborn aan allen de kans gegeven!
Daarom, tekenen naar het leven, niet
steeds en altijd weer naar het stille, rus
tige model. Beweging, actie. En dan: ook
achter de schermen leeft de romantiek.
Mij dunkt, dat deze rustige aanval der
tekenaars op het openluchtspel toch wel zó
sympathiek is, dat de tentoonstelling aller
belangstelling verdient. Zij die niet hebben
getekend, hebben ongelijk en mogen zich
beklagen met schrijver dezes, die helaas
geen tijd genoeg daartoe kon vinden.
In ieder geval leeft de herinnering aan
het fraaie spel „Frans Hals" voort in de
beeltenissen, die de Haarlemse kunstenaars
ieder op eigen manier van de ijverige
acteurs hebben gemaakt.
HERMAN MOERKERK.
Bestand tussen melkboeren
en huisvrouwen
Naar ons door de afdeling Haarlem der
Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen
wordt medegedeeld, is het protest dat door
deze vereniging met het oog op de vacantie-
regeling van de Haarlemse melkboeren bij
het Bedrijfschap voor Zuivel was aange
tekend, voorlopig ingetrokken, zulks nadat
het betreffende artikel in ons blad van
gisteren aanleiding was geweest tot een
bespreking tussen vertegenwoordigers van
de melkhandel en de huisvrouwen. De
laatsten hebben thans besloten af te wach
ten of de vacantie-regeling inderdaad
bevredigend zal werken.
De in hetzelfde artikel aangestipte moge
lijkheid tot het treffen van een regeling
voor mensen, die absoluut het huis niet
uit kunnen, is thans verwezenlijkt en deze
regeling zal door de organisatie van de
melkhandel nader worden gepubliceerd.
Klaverjasnieuws
Voor de aanstaande competitiewedstrij
den en de strijd om het kampioenschap
van Nederland klaverjassen hebben mgr.
J. P. Huibers, bisschop van Haarlem, het
gemeentebestuur en Haarlems Bloei prij
zen aangeboden.
In café H, van Trigt heeft de klaverjas-
club „Onder Ons" nederlaagwedstrijden
gehouden, waarvoor een aantal prijzen be
schikbaar was gesteld. Gespeeld werd tegen
„IJmuiden" en ,,De Ring" uit Amsterdam.
Laatstgenoemde vereniging werd winnaar.
De heer Tuinman ontving een prijs, omdat
hij het hoogst aantal punten had behaald.
Scapino-ballet veroverde
de Speelfuin-jeugd
De week vacantie-spelen, georganiseerd
door het Verbond van Haarlemse Speel
tuinverenigingen, werd gisteren in het Con
certgebouw besloten met twee voorstellin
gen telkens voor ruim twaalfhonderd
kinderen door de onvolprezen dansgroep
Scapino. Voor de pauze werd „De pascha
en de beer" vertoond, een hier ter stede
•eeds bekende balletbewerking van de ge
lijknamige vaudeville van Eugène Scribe,
op muziek van Lex van Delden met bege
leidende teksten van Martie Verdenius.
Voor het nieuwe „Roversballet" dat daarna
volgde, leverde Wim Franken de muziek.
De choreografie is in beide gevallen door
Hans Snoek ontworpen en Abraham van
der Vies verleende medewerking ten be
hoeve van de mise-en-scène. Beide laatst
genoemden vormen de artistieke leiding van
dit ensemble. Décors en costuums voor het
eerste ballet zijn verzorgd door de schilder
Josef Hardy, die voor het tweede door Lex
Horn. Ofschoon de uitvoerenden prijs
stellen op handhaving van hun anonymiteit
mag toch wel gezegd worden dat zich in
hun midden enkele prominente Neder
landse danskunstenaars bevinden. Trou
wens: aankleding en technische afwerking
staan in het algemeen op een zuivere
hoogte. Ware jubelklanken stegen er op uit
de zaal, angstige kreten van spanning, op
gewonden tremolo's van verbazing en
triomfantelijk gejoel van de vreugde uit
dezelfde zaal, die even tevoren nog een
luidruchtige vei^aarbak was van gichelen-
de meisjes en onbedaarlijke kwajongens.
Men kon hóren hoe mooi zij dit allemaal
vonden en hoe echt. Scapino geeft de kin
deren dan ook een vorm van amusement,
die hun fantasie in ruime banen leidt en
er toe kan bijdragen hun smaak te ver
beteren, althans hun ontvankelijkheid voor
het schone kunstwerk te verhogen. Het
repertoire, waarover men reeds thans be
schikt, zou vergeleken kunnen worden met
een keurbibliotheek van de beste jeugd
lectuur.
Op het ogenblik is het nog zo, dat men
de hulp van het gesproken woord moet in
roepen, doch zodoende wordt een jong
publiek gekweekt, dat weldra de dans zon
der meer als een tweede moedertaal zal
kunnen verstaan. Het is daarom te hopen,
dat er ook middelen gevonden worden om
de leerlingen van middelbare scholen met
een speciaal programma te bereiken, ten
einde deze winst niet verloren te laten gaan.
Een compliment intussen aan het Ver
bond van Speeltuinverenigingen voor dit
hartverheffende feest. Het is jammer, dat
de autoriteiten, die tot bijwoning daarvan
waren uitgenodigd, verstek moesten aan
tekenen, want zij hadden de ook aan hun
zorgen toevertrouwde kinderen weer eens
van hun beste zijde kunnen zien.
DAVID KONING
DAG EN NACHT
Amsterdamsche Rijtuig Maatschappij
Bloeiende gladiolen
in tien maanden
Toepassing op grote schaal
niet goed mogelijk
De heer A. Jager, tuinbaas op „De Har
tenkamp", de oude buitenplaats op de grens
van Heemstede en Bennebroek, heeft de
laatste weken de bezoekers van het land
goed een fraai resultaat van zijn onver
moeide proefnemingen met gladiolen laten
en.
Hij is er namelijk in geslaagd reeds tien
maanden na het zaaien bloeiende gladiolen
te kweken. Normaal gaan daar twee jaar
over heen, doch de heer Jager paste het
volgende procédé toe.
In Augustus van het vorige jaar won hij
van de beste soorten gladiolen zaad en
zaaide dat in kistjes, die later in „koude
bakken" werden gezet. Hij hield dat zaad
vorstvrij tot Januari, daarna werd het ge
droogd, gekoeld en vervolgens in Maart
opgeplant onder koud glas. Het resultaat
van deze proefneming was, dat precies tien
maanden nadat het zaad geoogst en gezaaid
was, de eerste bloemen bloeiden en in ver
gelijking met de moederplanten een uit
stekende indruk maakten
Van deskundige zijde heeft men opge
merkt, dat deze methode, die reeds bekend
was, het gevaar in zich bergt een zwak ge
was op te leveren. Van toepassing op grote
schaal zal dan ook wel niet veel komen.
EXAMENS
Voor de Hoofdakte werden op 12 Augustus
geëxamineerd tien candidaten.
Geslaagd voor het gehele examen: mej. G.
E. Koster. Heer Hugowaard; J. Th. Grobbink,
Bennebroek; mej Th. Grata. Amsterdam; L.
N. Weber, Zandvoort.
Geslaagd voor gedeelte A: mej. C. Dekker,
Uitgeest.
Geslaagd voor gedeelte B: E. Ch. Zuider-
wijk, Haarlem; mej. C. Zaal, Bodegraven.
Examen Handenarbeid te Haarlem op 11
en 12 Augustus.
Geslaagd de dames: Th. S. Proost. I. Bohl-
meyer, J. G. Reynhart, A. Schwagermann,
G- Vermeulen, M. W. v. Eek, C. C. F. v. d.
Sijs, J. R. E Pool
Drie candidaten werden afgewezen
HUIZENVEILING.
Uitslag van de verkoping in het „Notaris
huis" te Haarlem van Donderdag 12 Augustus
1948. Gen. Bothastraat 127. 129-131. Gen. de
Wetstraat 46, Reitzstraat 9, en Zaanenstraat
11 en 13, alle te Haarlem, niet geveild. Riouw-
straat 29, Haarlem f 4125 P. Dik q.q. Ooster
parkstraat 52. en 54, Zandvoort 8005 Mr.
B. E. y. Tijn q.q.; Koninginneweg 32, Zand
voort 3700 M Constandse; Sumatrastraat 4,
Haarlem 4000 J. Hollenberg; Van Marum-
srtraat 52. Haarlem f 1275 S. L. Mok q.q.". As
sendel verstra at 58, Haarlem f 2805. B Bijns-
dorp q.q.; Florapark 4, Haarlem f 23980 J. W.
van Santé q.q.; Breestraat 9. Haarlem f 6975
H. F. v. Emmerik.
Een der arbeiders van de metaalgieterij
in de Waldorpstraat in Den Haag, die bij de
explosie in een smeltoven ernstig werd ge
wond, is overleden. De toestand van zijn col
lega is nog zeer ernstig.
SCHEEPVAART
Aalsdijk, 12 Aug. van Mobile te Galveston.
Averdijk, 12 Aug. van New York te Balti
more. Ceram, 11 Aug. van Batavia naar Am
sterdam. Delfland, 12 Aug. van Buenos Aires
naar Amsterdam. Edam. 12 Aug, van Phila
delphia te Baltimore, Veendam. New York
Rotterdam 16 Aug. 4 uur te Southamoton
verwacht. Woensdrecht.. 15 Aug van Purfleet
te Rotterdam verwacht. Celebes, Amsterdam
Java 13 Aug. te Port Said. Kertosono, Ba-
tavia—Rotterdam 13 Aug. op het Bittermeer.
I Lutterkerk. BombayRotterdam 13 Aug. te
Genua. Rijnkerk, RotterdamAustralië 14
I Aug. te Fremantle verwacht. Sumatra. Ba
taviaAmsterdam pass. 13 Aug. Ouessant.
Zuiderkruis, Rotterdam—Java 13 Aug. van
I Aden.
„Klein Artis" op het Spaarne
„De volgende keer zullen wij de axolotl
bespreken" kon men gedurende vele jaren
op de schertspagina van een Nederlands
weekblad lezen.
Tot die uiteenzetting is het natuurlijk
nooit gekomen en al was dat wel het geval
geweest, dan had de lezer deze natuur
historische les niet ernstig genomen en
niet ten onrechte.
Men kan echter in de komende dagen
de leemten in zijn natuur-historische
kennis omtrent deze en andere dieren ra
dicaal gaan aanvullen in de ark van de
heer M. H. Dentz, die op het Spaarne bij
de Langebrug ligplaats heeft gekozen.
Onder de tweeduizend dieren en voor
werpen is niet alleen de axolotl, maar ook
zijn Mexicaanse genoten, de landschild
padden of de slangen visjes uit Malalcka,
waarvan er maar een paar in Nederland
te vinden zijn. In ditzelfde aquarium
met water van zeventien jaar geleden
treft men ook de neonvisjes aan, waarvan
het niet helemaal duidelijk is of de licht
reclamebuizen hun naam aan deze diertjes
danken of omgekeerd.
In een kooi springen de twee meerkat
ten Miesje en Kees onvermoeid heen en
weer en blazen zich op tot een bijna tra
gische jaloezie wanneer de baas meer be
langstelling voor hun buurman, het Maka-
ko-aapje Johnny, toont. Dat is te begrijpen,
want ze behoren nu al dertien jaar tot de
Langendijks Don Quicliot
in Bloemendaals theater
Als op 1 September het reeds thans in
de kleurigste bewoordingen geprezen Bloe-
mendaalse Openlucht-theater officieel ge
opend wordt, zullen de ongetwijfeld talrijke
belangstellende bezoekers zich vrolijk kun
nen maken om de luim, die uit het blijspel
„Don Quichot op de bruiloft van Kama-
cho" spreekt. Dit stuk is een zeer vrije be
werking door Pieter Langendijk van een
episode uit het onsterfelijke hoofdwerk van
Cervantes, dat de eerste waarschijnlijk
heeft leren kennen uit de toen pas in derde
druk verschenen vertaling van de predi
kant Lambert van den Bos. Hij was zestien,
misschien net zeventien jaar oud toen hij
dit, ziin eerste grote werk voltooide. Het is
tot 1850 zeer dikwijls, tenminste enige
keren per jaar opgevoerd voor het eerst
in de Amsterdamse Stadsschouwburg, toen
nog aan de Keizersgracht en is nooit
geheel van het repertoire verdwenen. Frits
Rosenveldt, Van Schoonhoven, Frits en
natuurlijk ook Louis Bouwmeester hebben
er nog uitbundige triomfen mee gevierd.
In de jongste tijd heeft Jan Musch de
speelbaarheid van enkele andere stukken
van Langendijk overtuigend bewezen.
Nu moet men echter niet denken, dat
het werk van Pieter Langendijk altijd
waardering heeft gevonden. Dr. J. Prinsen
bijvoorbeeld noemde hem „naast de grote
Franse en Engelse meesters tout simple-
ment een klungel". Deze autoriteit op het
gebied der dramaturgie vond dat men van
Langendijk „alleen als men hem binnen de
grenzen van onze eigen litteratuur bekijkt
en in verband met de slappe presta
ties voor het toneel van de tijd, waarin hij
leefde, wel kan zeggen, dat hij een paar
aardige stukken naliet." Dr. Worp schreef
de opgang van het werk toe aan enkele
leuk geschetste bijfiguren en Ben Albach
aan de geestverwantschap met de oud-Hol
landse schilderkunst.
Meer lof heeft L. Simons voor hem over
gehad, hoewel deze aanmerking maakte op
het onvolledige en de oppervlakkigheid
van de karaktertekening waarom hij hem
dan ook verre bij zijn voorbeeld Molière
ten achter stelde. De geschiedschrijver dei-
Nederlandse letterkunde, Frans Bastiaanse,
vond dat Langendijk, hoewel hij dé talen
ten van zijn meest roemruchte voorgangers
Hooft, Bredero en Asselijn bij lange na
niet kon evenaren, toch een zeer respecta
bel schrijver was. En op deze laatste uit
spraak houden wii het. Daarbij moet nog
worden vermeld, dat al de hier geciteerde
kenners lof hebben voor de grote zorg en
nauwkeurigheid door Langendijk aan de
bouw van zijn stukken en de typering
zijner personages besteed. Hoewel hij, het
geen in die tijd een zeldzaamheid was,
steeds de betamelijkheid in acht bleef ne
men, had hij voor iedere situatie een
smeuig woord gereed.
In zijn tijd was Langendijk een zeer ge
ziene figuur. Zo lezen wij ergens dat hij
op het eerste eeuwfeest van de Amster
damse Schouwburg naast burgemeesters,
schepenen en regenten was gezeten. Na
zijn vestiging in Haarlem, de stad waar
hij als zoon van een welgesteld metselaar
die eigenlijk Kort heette, doch de naam
van zijn dorp van herkomst aannam in
1683 geboren was, werd hij factor van de
kamer Trou moet Blvcken. Hij voorzag in
zijn levensonderhoud door het tekenen van
damastpatronen en het vervaardigen van
gelegenheidsgedichten. Maar de verregaan
de spilzucht van zijn moeder en later van
Johanna Senneport (de vrouw waarvan
hij, naar zijn eigen woorden, in 1739 door
de dood werd verlost) bracht hem allengs
tot armoede, zodat hij zich gelukkig moest
prijzen met de hem tenslotte aangeboden
betrekking van stads-historieschrijver. Hij
sleet genoegelijk en tot het einde nog pro
ductief de rest van zijn dagen in het Pro
veniershuis. Nog kan men in de Kerk
straat een gevelsteen te zijner ere vinden,
Het genoemde jeugdwerk zal door Haar
lemse dilettanten onder regie van Louis
Saalborn worden opgevoerd. De keuze is
reeds een belofte.
DAVID KONING.
Bus slipte en botste legen
militaire vrachtwagen
Tengevolge van de gladde weg slipte
gisteravond een autobus van de N.Z.H. in
een bocht van de Kennemerweg bij Sant
poort-Station. Op hetzelfde ogenblik na
derde uit de tegenovergestelde richting een
militaire vrachtwagen. Beide voertuigen
schuurden met de zijwanden langs elkaar,
waardoor vooral de autobus deerlijk werd
gehavend.
Een passagier werd licht gewond.
Rondvaarten in ere hersteld
Gisteren heeft de witte watertaxi van de
heer Wielders, die zijn ligplaats bij de Grote
Houtbrug heeft, de dagelijkse rondvaarten
door de Haarlemse grachten en singels en
over het Spaarne weer hei-vat. Zoals men
weet, moest deze attractie tijdens de Bloe-
menweek gestaakt worden, omdat de ex
ploitant nog niet in het bezit was van de
officiële vergunning. Dit is thans wel het
geval, zodat men Haarlem nu ook eens van
een andere kant kan bekijken.
levende have van „Klein Artis". Ze heb
ben de oorlog doorgemaakt, ondergedoken
in een Friese koeienstal en vinden, dat ze
wel recht hebben op een beetje extra
attentie.
Nu. dat mag ook wel, want de heer
Dentz vertelt, dat in de miserabele winter
zijn menagerie aardig uitgedund is; de tro
pische vissen stierven doordat hun aquaria
niet meer verwarmd konden worden en
een tamme vos, die men had laten lopen,
werd enige dagen later doodgeschoten
terug gevonden. Het dier had zijn streken
inderdaad niet verloren en had zich aan
een kippenstapel tegoed gedaan.
De verzameling van de heer Dentz is nu
al 23 jaar oud. Zijn vader, van beroep een
behanger en stoffeerder en in zijn vrije tijd
een voorman onder de aquariumliefheb
bers begon indertijd met rondreizen door
Nederland met dit woonschip. Een tournée
duurt zes jaar en het is nu de vierde keer
dat men Haarlem aandoet
's Winters ligt de schuit in een Rotter
damse binnenhaven. De in 1939 door de
oorlog verijdelde plannen België in te gaan,
hoopt men het volgend jaar tot uitvoering
te kunnen brengen.
Van de schooljeugd wordt heel wat be
langstelling ondervonden soms ook wel
eens ongewenste, blijkens de aankondiging
op het dek, dat zij, die de dieren hinderen
verwijderd worden.
Lorre weet er ook van mee te praten,
hetgeen hij echter niet altijd doet, zodat
op zijn visitekaartje, tevens vocabulaire,
vermeld staat, dat Lorre geen spreekma
chine is.
Toch is de levende have niet het belang
rijkste op deze moderne Arke Noachs: de
„stoffelijke resten" van de fauna en vele
belangwekkende specimen van de flora
zijn ver in de meerderheid; men treft
er zowel een haaienstaart als een walvis
wervel, een olifantskaak als een collectie
schelpen aan.
„Te veel om op te noemen", luidt het
geijkte woord. Dat geldt wel in het bij
zondere mate voor dit drijvende museum,
dat tot en met 31 Augustus de Haarlem
mers tot een bezoek uitnodigt.
Hoe Heemstede feest viert
Het programma der feestelijkheden te
Heemstede op 31 Augustus ter gelegenheid
van de verjaardag en het regeringsjubileum
van Koningin Wilhelmina omvat de volgen
de punten:
Om half acht is er een ochtendreveille
met medewerking van alle jeugdorganisa
ties en de tamboerkorpsen van „St.
Michaël" en Heemsteedse padvinders met
tot slot een jeugdappèl aan de Vrijheids-
dreef waar de burgemeester om half negen
een toespraak houdt.
Van negen tot twaalf uur is er een kin
derfeest in het Sportpark, waar 's middags
volksspelen voor jongens en sportwedstrij
den voor meisjes boven de vijftien jaar
worden gehouden.
Om drie uur is er een behendigheidswed
strijd op motoren en een uur later ver
zorgt het tamboercorps van „St. Michaël"
verschillende taptoe's.
Om half vijf geeft de gymnastiek- en
sportvereniging „Heemstede" een demon
stratie toestelturnen en vrije oefeningen.
„Vorstin des Volks"
's Avonds geeft 't Nederlands Volks
toneel in het Sportpark een openlucht
voorstelling van het spel in vijf bedrij
ven „Vorstin des Volks", dat door mr,
Jan Derks in opdracht van de regering
werd geschreven.
De dag wordt besloten met een vuurwerk
aan de Vrijheidsdreef.
Op het Valkenburgerplein zullen kermis
vermakelijkheden zijn.
LEERSTOEL IN DE ZEEGESCHIEDENIS
ZAL WORDEN BEZET
Aan de rijksuniversiteit te Utrecht is
enkele jaren voor de laatste wereldoorlog
een leerstoel ingesteld speciaal voor het
onderwijs in de maritieme geschiedenis
van Nederland.
De Koninklijke Nederlandse Vereniging
„Onze Vloot" werd gerechtigd voor deze
leerstoel een buitengewoon hoogleraar aan
te wijzen. De oud-kapitein ter zee van de
Koninklijke Marine, J. Warsink, werd als
eerste hoogleraar ter vervulling van de
leerstoel in de zeegeschiedenis benoemd.
Daar prof. Warsink in 1943 is overleden,
moest na de oorlog bij de heropening van
de universiteit een opvolger worden be
noemd. De financiële consequenties, hier
aan verbonden, konden evenwel niet door
„Onze Vloot" gedragen worden.
KOLENPRODUCTIE IN JULI GESTEGEN
De productie der Nederlandse kolenmijnen
bedroeg in Juli 957.500 ton tegen 914.900
ton in Juni. De gemiddelde productie per
werkdag in Juli was 35.500 ton. In Juli
werd uit het buitenland ingevoerd 364.000
ton (319.800 ton in Juni).
Wegwedstrijd begonnen
De hertog van Edinburgh loste vanmorgen
om halftwaalf het startschot voor de weg
wedstrijd der Olympische Spelen, welke
over ongeveer 200 k.m. in het Windsor Great
Park wordt gehouden. De weersomstandig
heden waren niet gunstig; het regende bij
vlagen en er stond een stevige wind. Twee
en twintig landen nemen deel aan de ploeg-
wedstrijd en verder zijn er nog enkele indivi-
duelen van andere landen. Voor Nederland
zijn gestart Faanhof. Grift. Peters en Voor-
ting. Faanhof was in de voorste rij gestart
en nam onmiddellijk de leiding. Op de helft
van de eerste ronde lag hij met 5 sec. voor
sprong alleen op kop. De eerste ronde werd
vrij snel afgelegd en Faanhof tezamen met
de Zweed Johansson kwamen het eerst voor
bij de officiële tribune in de tijd van 18 min.
20.4 sec. Het peloton volgde op ongeveer 50
meter. Reeds in deze eerste ronde waren er
renners achtergeraakt.
In de tweede ronde ging Johansson (Zwe
den) er alleen tussen uit en Faanhof werd in
het peloton opgenomen. De Zweed kwam
met 20 a 25 sec. voorsprong langs de ere
tribune en daarachter kwam het veld aan
gevoerd door de Fransman Rouffeteau. Ver
scheidene renners hadden reeds pech gehad
met een lekke band en enkele anderen waren
het slachtoffer van een val, zodat een tiental
deelnemers na de tweede ronde een achter
stand had opgelopen. De vier Nederlanders
zaten gezamenlijk in het peloton.
In de derde ronde had Johansson zijn
voorsprong vergroot tot één minuut, maar
Faanhof en Voorting verlieten het peloton,
om de achtervolging op de sterke Zweed, een
van de favorieten van de wedstrijd, in te
zetten. Zij haalden hem spoedig in en met zijn
drieën passeerden zij de eretribune na de
derde ronde met een voorsprong van 47 sec.
op liet peloton, waarin ook de beide andere
Nederlanders zaten.
In de volgende ronden vergrootten de uit
lopers hun voorsprong steeds en na de zesde
ronde waren zij drie minuten 35 seconden
op het peloton voor. In dit peloton, dat ge
leid werd door de Italianen, reed de Haar
lemmer P. Peters steeds vooraan. Na zes
ronden hadden reeds elf renners de strijd
gestaakt.
Voor het eerst sinds de oorlog draaien
de Wormerveerse rijstpellerijen weer om de
onlangs aangevoerde 1200 ton rijst te pellen.
Mr. W. F. Schokking. minister van Oor
log en Marine a.i., die wethouder was van
Amsterdam, heeft gisteren afscheid genomen
van de gemeente-ambtenaren. De minister
blijft voorlopig in Amsterdam wonen.
De minister van Financiën, prof. mr. P.
Lieftinck, zal in de tweede helft van Septem
ber naar Washington gaan om een vergade
ring bij te wonen van het Internationale
Monetaire Fonds.
Vijftien schilders en vijftien loodgieters
uit Arnhem. Velp, Oosterbeek en Nijmegen,
die te hoge prijzen berekenden en hun boek
houding onvoldoende bijhielden, zijn door
de tuchtrechter te Arnhem beboet. Aan de
schilders werd f 6650 boete opgelegd en aan
de loodgieters f20.450. De volgende week
zijn de aannemers aan de beurt.
HAARLEM EN OMGEVING
Mej. J. J. Timmer te Haarlem is be-
«teenfd tot leidster van massawerk van de
H/.tv. Jeugdraad te Amsterdam. Zij ontving
haar opleiding aan het instituut „Kerk en
Wereld" te Driebergen.
Dc Haarlemse politie roept getuigen op,
die inlichtingen kunnen verstrekken over de
aanrijding, die gistermiddag om ongeveer
half een op de Kinderhuissingel plaats had
tussen een personenauto en een vrachtwagen
van de Haarlemse politie. In het bijzonder
zoekt zij een fietser met een mand op zijn
rijwiel, die na het ongeluk wegreejl.
Ook Nel Karelse, die zo dapper heeft vèr-
gesprongen op de Londense Spelen hoe
wel helaas net niet ver genoeg is nu weer
thuis: in Kortgene (zielental: vijftienhon
derd). Geen Olympisch goud bracht zij mee,
geen bronzen plakje zelfs, maar desondanks
hebben de 1499 overige zielen haar een
ontvangst bereid die klonk als een klok.
Net als bij Fannv in Amsterdam waren er
erepoorten en guirlandes, juichende mas-
saas en hoempamuziek en net als bij Fanny
was er een ontvangst ten stadhuize als
hoogtepunt van het feest. Burgemeester
roemde daar in gloedvolle volzinnen de
wijze waarop „onze Nel" in het verre land
de eer van Nederland en Kortgene ver
dedigd had en bood haar namens de dank
bare burgerij een springbak aan, welke
Kortgene tot nu toe ontbeerd had. Natuur
lijk niet zo'n matras met stalen veren, maar
een heuselijke ver-spring-bak, met écht
zand erin en bekostigd uit de gemeentekas!
Was natuurlijk wel een hele uitgaaf ge
weest, maar nu kon Nel dan naar hartelust
oefenen voor de volgende Olympiade en
bovendien was Kortgene ook een bijzondere
attractie rijker geworden: een officiële
springbak, waar vindt men die nog.
Alleen houdt heel Kortgene nu waar
schijnlijk het hart vast, dat er op een kwade
dag nog eens een locaal sportwonder op zal
staan met talenten in een andere sport-
richting zeg hardlopen of tennissen
want dan zou je in veel hogere kosten ver
vallen maar gelukkig lijkt de kans daar
op vrij klein, met een zielental van 1500.
C.
West-Duitsland en de
interparlementaire unie
De elf staten van West-Duitsland zijn
uitgenodigd deel te nemen aan de plenaire
vergadering van de interparlementaire unie
van West-Europa, die van 1 tot 15 Septem
ber te Interlaken in Zwitserland wordt ge
houden. De Duitsers nemen deel op gelijke
voet met de andere afgevaardigden.
STUDENTEN BOUWEN JEUGDHERBERG
OP AMELAND.
De Nederlandse Jeugdherberg Centrale
heeft op Ameland het voormalige Duitse
kamp, bij de Hollumer vuurtoren aange
kocht om het te verbouwen tot jeugdher
berg en conferentie-oord. De hiervoor
noodzakelijke werkzaamheden worden ver
richt door Zwitserse, Amerikaanse en Ne
derlandse studenten. Steun wordt ontvan
gen van de UNESCO, de organisatie van
de Verenigde Naties, die zich ook met het
werk van de jeugdbeweging bezig houdt.
Ballpoint-fabrikant naar Europa
Milton Reynolds, de fabrikant van ball-
pojntpennen, is uit New York naar
Parijs vertrokken. Hij zal een rondreis
maken door Europa teneinde een bezoek te
brengen aan de fabrieken van ballpointpen-
nen in verschillende landen, met inbegrip
van Nederland. Hij is voornemens voor
bereidingen te treffen voor de bouw van
een fabriek in Zwitserland, welke te Zürich
zal worden gevestigd en welke zich zal
bezighouden met de vervaardiging van
pennen en zeep.
De 9 Muzen
Monument voor Wagenaar. In Utrecht
zal op het Sint Servaasbolwerk voor het ge
boortehuis van de in 1941 overleden compo
nist dr. Johan Wagenaar een borstbeeld van
de schepper van „Cyrano de Bergerac", ,,De
getemde feeks". „De Schipbreuk" en zovele
andere belangwekkende, doch weinig uitge
voerde werken, worden geplaatst.
Uitnodiging. Jehudi Menuhin heeft
George van Renesse, met wie hij tijdens het
internationaal muziekconcours te Schcve-
ningen, waar onze landgenoot als begeleider
optrad, kennismaakte, uitgenodigd, hem op
een tournée door de Philippijnen te ver
gezellen.
Irving Berlin in ons land. De bekende
Amerikaanse componist van Russische ge
boorte Irving Berlin zal Vrijdag uit Parijs
in ons land aankomen. In zijn gezelschap
bevindt zich de Amerikaanse journalist
Irving Hoffmann, medewerker aan de „Hol
lywood reporter", „Readers Digest" en „Co
ronet".
Irving Berlin, die thans zestig jaar is, werd
beroemd met „Alexander's ragtime band".
Hij schreef muziek voor verscheidene revues,
onder meer voor de „Ziegfield Follies" on
voor de films „Top hat" en „Follow the
fleet".
Amsterdamse Beurs
Koninklijke Olie.
Unilever
Philips
A.K.U
Fokker
Nederlandse Ford
Nederlandse Kabel
v. Berkel's Patent
Scheepvaart-Unie
Holl.-Amerika Lijn
Deli Maatschappij
H.V A
A'dam Rubber
Ned. Handel Mij
N.-I. Handelsbank
Billiton My II
Slotkoers
Openings
gisteren
koersen
341 y2
340
296
204
249
248%
162y2
16314
340
288
1251/2
183
182%
197J4
154
154
224
223%
164
169
164%
131%
132 Va
400
