Een geheim militair plan werd
onthuld in binnen- en buitenland
De
nieuwe
bonnen
Speciaal Bericht
„Nog steeds verwacht ik een
toenemende werkloosheid"
Tirana politiek en militair
hoofdkwartier voor het Oosten
DONDERDAG 19 AUGUSTUS 1948
J
Schandaal In Frankrijk
(Van onze correspondent te Parijs)
Men doet aan de verantwoordelijkheid
der socialisten in de jongste Franse kabi
netscrisis niets af, wanneer men thans
achteraf vaststelt, dat de regering Schu-
man, naar menselijke berekening, óók ge
vallen zou zijn als de partij van Blum de
vorige maand een wat minder tweeslachtige
rol had gespeeld en het oog wat meer op
het landsbelang in casu de solidariteit
met de partners van de Derde Macht en
wat minder op een naderende verkiezings
strijd had gericht. Men komt namelijk
thans iets meer te weten over de schending
van een geheim militair regeringsplan: een
schandaal, dat zó ernstig is, dat onder
democratische verhoudingen zelfs een
innerlijk krachtige regering er wel door
springen moest.
Doordat de socialisten een crisis for
ceerden over een overigens onbelangrijk
punt enkele milliarden die een fractje
van het militaire budget vormden kon
dit schandaal tijdelijk aan de algemene
aandacht worden onttrokken. Thans echter
is men doende het mysterie uit de wind
selen te doen en de verantwoordelijkheid
vast te stellen van de toenmalige katho
lieke minister van Defensie, de momentele
vice-president Teitgen, die vrij plotseling
wegens overspanning rust heeft moeten
nemen, alsmede van een aantal gedepu
teerden, hoge ambtenaren, typisten en
andere functionarissen die beroepshalve
met het bestaan van het plan op de hoogte
konden zijn.
Toen men in de Julimaand ten Aanzien
van de besprekingen te Berlijn met een
fiasco ernstig rekening moest houden en
het de taak van de regeringschef was de
consequenties van een breuk tussen de
Sovjet-Unie en de Westelijke mogendheden
onder ogen te zien, stelde president Schu-
man een plan op dat hij drie leden van het
kabinet de ministers van Binnen- en
Buitenlandse zaken en Landsverdediging
alsmede acht hoge generaals ter studie
en discussie zond. Uiteraard was dit een
streng geheim document, dat dan ook zelfs^
in de ministerraad niet eens ter sprake
werd gebracht. Korte tijd later kwam het
Schuman ter ore, dat verschillende mili
taire attachés te Parijs met de inhoud van
het plan op de hoogte waren en het plan
te Londen bij de fnilitaire commissie der
vijf Westelijke mogendheden zelfs ter
'sprake was gekomen. Ook in het parlement
maakten enkele gedeputeerden, waaronder
Paul Reynaud, toespelingen op het geheime
plan, met het verzoek aan de regering haar
standpunt ten aanzien van de geruchten die
de ronde deden te willen bepalen.
1 Juli j.l. was de minister van Defensie
toen wel genoodzaakt in de Kamer in be
dekte termen het bestaan van het plan te
erkennen, zonder echter de identiteit te
onthullen van degene, die het had opge
steld, noch de inhoud van het project.
Gezien de grote ernst van de zaak heeft
thans de nieuwe premier André Marie de
hoogste magistraat des lands, de procu-
reur-genqraal Frette Damicourt opgedra
gen de plaats vast te stellen waar het lek
gezeten kan hebben. En zo is men dan nu
getuige van een verschijnsel dat waar
schijnlijk uniek is in de annalen der parle
mentaire geschiedenis: een rechter die
volksvertegenwoordigers en zelfs ministers
ondervraagt over een zaak, die de lands
verdediging betreft. In politieke kringen
heeft deze gang van zaken, welke de par
lementaire onschendbaarheid wel enigszins
in de verdrukking brengt, grote opschud
ding verwekt.
f
Ofschoon men het naadje van de kous
nog niet te weten is kunnen komen, schijnt
het toch wel vast te staan dat het plan van
Schuman de eventuële evacuatie van het
Franse leger in tijd van oorlog naar Noord-
Afrika tot onderwerp had.
Cabaret op een zolderschuit. Het Am
sterdams amateurcabaretgezelschap „De
Maskerade" is op de gedachte gekomen tij
dens de feestwcek op een zolderschuit in de
Jordaan cabaretvoorstellingen te geven.
Artisten van naam hebben daarvoor hun
medewerking toegezegd.
„De Maskerade" wil deze voorstellingen
dienstbaar maken aan het aan de Konigin
aan te bieden Nationale Huldeblijk en zal
daarom tijdens de voorstelling op de- wal
onder te toeschouwers voor dit doel col
lecteren.
De burgemeester van Amsterdam zal vóór
de eerste voorstelling op de zolderschuit
enige woorden spreken.
De Engelse Arabier, John Glubb, die na de
beëindiging van het Engelse mandaat over
Palestina in Transjordaanse dienst overging en
het commando kreeg over het Transjordaanse
legioen, dat de Arabische gelederen in de strijd
om Palestina versterkt heeft, is naar Londen
gegaan om namens de Transjordaanse regering
met de Britse autoriteiten te onderhandelen
over de betaling van het Engelse subsidie aap
Transjordanië, dal bij de sluiting van het laatste
Verdrag werd vastgesteld op twee millioen pond
sterling. John Glubb „Pasha" met zijn gezin bij
aankomst in Engeland. Hij heeft een zoon van
zeven en een Arabisch pleegdochtertje van zes.
De Joodse verzetsgroep Stern heeft het op zijn
leven gemunt en Glubb, die eertijds Brits
brigade-generaal was, heeft uitgebreide maat
regelen getroffen om zich en zijn gezin tegen
gewelddaden te beschermen.
Voor het tijdvak van 22 Augustus t.m. 4
September 1948 zijn de volgende bonnen
geldig.
BONNEN VOOR BROOD
127-2 Brood 800 gram brood (geldig t.m. 28
Augustus)
128-2 Brood 200 gram brood (geldig t.m.
Augustus)
129 Brood 400 gram brood (geldig t.m.
Augustus)
ALLE BONKAARTEN 808
134 Algemeen 400 gram brood of 1 rantsoen
gebak
TABAKS- EN VERSNAPERINGENKAAR-
TEN ENZ. QA, QB, QC 808
91, 95 tabak 2 rantsoenen sigaretten of kerf
tabak.
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds op
Vrijdag 20 Augustus worden gebruikt.
De niet aangewezen bonnen van strook 3
kunnen worden vernietigd.
Advies-commissie voor
het gevangeniswezen
De minister van Justitie, overwegende
dat hij het in verband met de veranderde
denkbeelden omtrent de tenuitvoerlegging
van vrijheidstraffen wenselijk acht op het
terrein van het gevangeniswezen te wor
den voorgelicht, heeft besloten in te stel
len een commissie van advies voor het
gevangeniswezen. Tn deze commissie zijn
benoemd tot lid en voorzitter: dr. N. Muller,
rechter te Amsterdam; tot leden: J. F.
Beijerinck, oud-gevangenis-directeur te
's-Gravenhage; H. Ploeg Jr., wethouder te
Utrecht; mr. A. Rombach, raadsheer in de
Hoge Raad der Nederlanden te 's-Graven-
hage; H. J. M. Simonis, directeur der N.V.
Gerofabriek te Zeist; dr. J. Th. Snijders,
lector aan de Katholieke Economische Ho
geschool te Tilburg; dr. P. A. F. van der
Spek, geneeskundig inspecteur van de
volksgezondheid te 's-Gravenhage; jkvr.
mr. C. W. I. Wttewaal van Stdfetwegen,
lid van de Tweede Kamer te 's Gravenhage;
mr. J. A. de Visser, procureur-generaal bij
het gerechtshof te Arnhem; mr. E. A. M.
Lamers, directeur-generaal van het ge
vangeniswezen (ambtshalve lid). Als secre
taris is aan de commissie toegevoegd mar
H. J. Woltjer; administrateur bij het mini
sterie van Justitie.
aan School-, Buurt- en
Oranje Verenigingen
Hebt U moeilijkheden met de versiering voor
de komende feestdagen. .The Indiana Works"
afd. Plastic-industrie, kantoor Haarlem, Zijl-
weg 111, tel. 17877 levert U direct af fabriek
uit voorraad vlaggen en vlaggetjes van de
grootste tot de kleinste. Wimpels, róód-wit
blauwe kinderschftrtjes enz. enz. tegen onge
kend lage prijzen.
(Adv.)
Agenda voor Haarlem
DONDERDAG 19 AUGUSTUS
City: „Pantoffelhelden", 14 j„ 2, 7, en 9.15
uur. „Little Miss Broadway", alle leeft, 10.30
en 4.15 uur. Spaarne: „Watt en half Watt",
alle leeft.. 2,30. 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
„Waternimf" alle leeft., 2, 4.15. 7 en 9.15 uur.
Palace: ..Tonight and everny night", 14 j., 2,
4.15. 7 en 9.15 uur. Luxor: „Sneeuwwitje en
de zeven dwergen", iedere leeft., 2, 4.15, 7 en
9.15 uur.
VRIJDAG 20 AUGUSTUS
Gem. Concertgebouw: Zomerconcert HOV,
8 uur. Bioscopen: Middag- «n avondvoor
stellingen.
Op dit ogenblik is reeds vrij veel kantoorpersoneel
zonder werk
In het begin van dit jaar hadden wij een
onderhoud met de heer A. P. M. van Riel,
directeur van het Gewestelijk Arbeids
bureau voor Haarlem en omgeving. Hij
verklaarde toen dat er op de Arbeidsmarkt
helaas tekenen waren waar te nemen die
minder gunstige verwachtingen voor de
toekomst wekten. Nu wij nog eens dit
onderwerp met de heer Van Riel behan
delden zei hij nog dezelfde overtuiging te
hebben. De moeilijkheden op internationaal
gebied zijn in dit halve jaar zeker niet
verminderd. Ook de toestand wat Indie
betreft is helaas niet verbeterd. Daarbij
komt dat er nog geen uitbreiding van
export-mogelij kheden voor ons land is
gekomen.
Als wij zo vervolgde de directeur
alleen Ietten op onze huidige werklozen-
cijfers, zouden wij niet pessimistisch mo
gen zijn, want die zijn werkelijk- niet slecht.
Er zijn in ons gehele gewest slechts 640
werklozen ingeschreven, waarvan in Haar
lem 517. Een vrij laag cijfer, vooral indien
wij bedenken dat daaronder nog 63 min-
der-valide arbeiders vallen. Maar ik vrees
voor het komende najaar, want wij moeten
er rekening mee houden dat binnenkort
700 man, die nu bij de oogstwerkzaarhhe-
den helpen, zonder werk komen. Evenzo
de 100 man die bij de wegenbouw zijn ge
plaatst, welke werkzaamheden ook over
enige tijd ophouden.
Voor dit ogenblik is te zeggen dat er
nog tekort aan geschoolde werkkrachten
is, voor ongeschoolden is er een evenwicht,
maar er is daarentegen een groot overschot
aan chauffeurs en aan administratief per
soneel.
Er zijn thans 169 kantoor- en handelsbe
dienden zonder werk; bovendien stonden
nog 130 van deze groep als werkzoekenden
ingeschreven, hoewel zij nog op dit moment
aan het werk waren. De werklozen waren
als volgt over de verschillende groepen
verdeeld: reizigers 25, winkelbedienden 13,
handel 13, magazijnbedienden 6, boekhou
ders 10, correspondenten 3, administratieve
krachten 83, incasseerders 6, onderwijzers
4. overige beroepen 19.
Tegenover de 289 aanbiedingen van
werkzoekenden stonden slechts 23 aanvra
gen van werkgevers.
Er is dus een teveel aan handels- en
kantoorbedienden. De directeur vertelde
ons dat hij een onderzoek aan het instellen
is over de opleiding van jongelui voor de
kantoren en de ambachten en de plaat
singsmogelijkheden daarvan in de bedrij
ven. Hoewel hij op het resultaat daarvan
niet vooruitlopen wilde, vreesde hij wel dat
het onderzoek zal aantonen, dat ér in ver
houding te veel jongelui het kantoor geko
zen hebben en te weinig het ambacht. Dit
in het nadeel van zichzelf en van de sa
menleving.
Onder dq 38 werkloze chauffeurs zijn
vele alleszins bekwame vaklieden.
Verder zijn ook 43 bouwvakarbeiders
ingeschreven, maar die kunnen, als het
geschikte krachten zijn, als regel spoedig
geplaatst worden. Er waren tegenover die
43 aanbiedingen immers 207 aanvragen van
patroons. Het wordt wel wat moeilijker
metselaars te plaatsen, omdat er een tekort
aan stenen op de bouwwerken is.
Tegenover de 20 aanbiedingen van werk
loze metaalbewerkers ^tonden 347 aanvra
gen. Daar" is dus van werkloosheid geen
sprake, eerder van een tekort aan ar
beidskrachten.
De gedemobiliseerden van
het Kennemer Bataljon
Op dit ogenblik hebben zich nog zeer
weinig gedemobiliseerden van het Kenne
mer Bataljon bij het Gewestelijk Arbeids
bureau laten inschrijven. De mannen zijn
ook pas thuis. Dat moet dus nog komen. De
directeur verwachtte dat het in het alge
meen niet moeilijk zal vallen voor de nor
male gevallen werk voor de mensen te vin
den. Vooral aan geschoolden bestaat im
mers nog behoefte bij het bedrijfsleven. Nu
de heer Van Riel met de jonge mannen uit
Indië nader heeft kennis gemaakt- zijn de
verwachtingen, die hij over de plaatsings
mogelijkheden had, niet verminderd. Inte
gendeel, want de geest onder de gedemobi
liseerden is hem zeker 100 procent meege
vallen. De jonge mannen hebben een ge
zond besef van de toestand en hebben zich
niet met overdreven verwachtingen ge
vleid. Hij ziet hierin "het resultaat van de
zeer goede leiding die zij in Indië gehad
hebben.
Filosofencongres gesloten
Internationale federatie
opgericht
Op de laatste dag van het tiende inter
nationale congres voor wijsbegeerte, dat
afgelopen week in de gemeentelijke univer
siteit te Amsterdam gehouden is, kwamen
in de ochtend de gedelegeerden van ver
schillende filosofische verenigingen in een
laatste administratieve vergadering bijeen.
Op deze bijeenkomst werd besloten een
permanente internationale federatie van
filosofenverenjgingen op te richten onder
presidiurh van de Amsterdamse hoogleraar
prof. H. J. Pos. Besloten werd het bureau
van het hoofdbestuur te vestigen in de
Sorbonne te Parijs.
Prof. dr. H. J. Pos zei in zijn slotrede,
dat de uitwisseling van gedachten, zoals op
het congres tot uiting was gekomen, onge
twijfeld de filosofie ten goede zal komen.
Het congres heeft volgens prof. Pos aan de
te stellen voorwaarden voldaan. De talrijke
deelnemers aan de discussies hebben het
hunne bijgedragen tot een verduidelijking
van de opvattingen in de moderne filosofie.
Zij zullen ongetwijfeld na het congres de
gelegenheid hebben het resultaat van de
gedachtenwisseling te verwerken in hun
wijsgerig denken.
Mening van prof. Pos.
Na de sluiting zeide prof. H. J. Pos in
een interview: „Het congres weerspiegelde
de filosofische stromingen van deze tijd.
Het idealisme, de metaphysics en het po
sitivisme waren sterk vertegenwoordigd.
De voorstanders van het marxisme en het
liberaal socialisme hebben gelegenheid ge
had van gedachten te wisselen en dit heeft
voor beide partijen zeker een nuttige in
vloed gehad. Het existentialisme was niet
zeer sterk vertegenwoordigd, doch deze
wijsgerige richting heeft toch aanleiding
gegeven tot discussies, waarbij het critisch
element sterk naar voren is getreden".
Prof. Pos zeide voorts, dat vooral de
logica veel belangstelling van de moderne
filosofen heeft gehad. Daarom is de ont
moeting met de moderne Amerikaanse
wijsgeren van grote betekenis geweest. De
stichting van de internationale federatie
acht prof. Pos van bijzonder belang. Hij
voegde hieraan toe. dat de federatie auto
noom is in haar optreden, doch dat zij ze
ker, waar nodig, kan rekenen op de steun
van de Unesco.
Practisch nut van de filosofie.
Op deze vraag antwoordde prof. Pos:
„Het practisch nut van de moderne wijs
begeerte is, dat wij het leven en de wer
kelijkheid benaderen. De moderne filosofie
is minder speculatief dan de oude en be
weegt zich in de richting van het rationa
lisme. Daarnaast is de stroming van het
existentialisme. Deze richting is meer ge
richt op het subjectieve element.
I leuwe
Ui tg,
avem
Ballet door Arnold L. Haskell,
vertaald door Joop Schultink. Uit
geverij De Bezige Bij, Amsterdam.
Het aantal hier te lande verschenen mo
derne boeken over danskunst in het alge
meen en het ballet in het bijzonder kan men
tellen op de vingers van één hand. Terpsi
chore, die men als de schoonste prinses zou
moeten eren. wordt blijkbaar als de Asse
poester onder de muzen beschouwd. Na het
bezoek van enkele grote en internationaal
vermaarde gezelschappen is de belangstelling
echter weer ontbrand. Het hier aangekon
digde boekwerk kan er veel toe bijdragen
deze grondig te verdiepen, omdat daarin „de
pelgrimstocht van het ballet door de eeuwen"
wordt behandeld in een prettig leesbare stijl
als een „nooit-onderbroken-zijn" van een
sterlj^ en fascinerende traditie.
De verteller, Joop Schultink, heeft ter
completering van het overzicht een summiere
schets aan het betoog toegevoegd over „het
ballet in Nederland" en trekt tevens een
eigen moraal uit de geschiedenis. Dit laatst
bedoelde opstel is zoveel als een voorloper
van een binnenkort te verschijnen studie,
welke zeer belangwekkend belooft te worden.
De eigenwijsheden, die er in zijn verwerkt,
vallen niet geheel samen met de enigszins
anders gerichte bedoelingen van de Engelse
schrijver, die zeer wel bij machte is zijn
eigen peulen te doppen.
Het is ter voorkoming van verwarring
noodzakelijk er de aandacht op te vestigen,
dat dit boek een bewerking is van een
oorspronkelijk onder de titel „Ballet Pano
rama" verschenen kroniek Er bestaat
namelijk van dezelfde schrijver een andere
studie, waarvan wij nog liever een Neder
landse uitgave hadden gezien, die „Ballet'
is geheten. Ruim zéstig illustraties verleven
digen de tekst, doch onderhouden er minder
relaties mee dan de ruimer geschakeerde
afbeeldingen in het origineel. Niet alleen
wordt de historie tekort gedaan, doch wat
moeten wij met een foto van Fred Astaire,
wiens prestaties uit het verslag van de
moderne tijd zijn weggelaten? Overigens
kunnen wij de uitgevers niet dankbaar ge
noeg zijn voor de keurige verzorging van
deze uit zakelijk oogpunt zo riskante publi
catie.
Belangstellenden in de dans zullen met
behulp van dit levendige betoog zonder twij
fel de basis van hun waardering aanzienlijk
m versterken. De vertaling munt uit
een treffend woordgebruik, al hadden
zu. ee slordigheden als „uitgever" in plaats
van „redacteur" en zulke fouten als „ge-
eikte" vermeden moeten worden.
DAVID KONING.
VRIJ VERKEER IN WEST-DUITSLAND.
De Amerikaanse, Britse en Franse op
perbevelhebbers in Duitsland hebben een
communiqué uitgegeven, waarin het her
stel van het vrije verkeer voor alle Duitse
burgers tussen de drie Westelijke zones
wordt bekend gemaakt. De grensposten van
de politie zullen worden opgeheven.
RUSSISCHE REORGANISATIE
Geheimzinnigheid en geruchten wekken zorg
Van onze correspondent te Berlijn)
In Mei heeft generaal Schtarnow, de
vertegenwoordiger van het Sovjet-Russi
sche volkscommissariaat voor buitenlandse
aangelegenheden, achter gesloten deuren
en onder gestrenge bewaking een reeks
besprekingen gevoerd met prominente
communisten uit Duitsland, Polen, Tsjecho-
slowakije, Roemenië en Bulgarije. De con
ferenties hadden uit de aard der zaak een
geheim karakter en wat er over is uitge
lekt, hebben wij weer te danken aan de
vertellingen van sindsdien uit Praag en
Warschau ontsnapte partijpolitici, afvalli
gen, die zich aan de ijzeren greep van het
communisme onttrokken en zich met hun
onthullingen een alibi trachtten te ver
schaffen. Opmerkelijk is evenwel, dat ook
zij, bii talloze afwijkingen in hun verhalen,
eenstemmig verklaarden, dat generaal.
Schtarnow zijn toehoorders instructies
heeft gegeven met betrekking tot een
radicale reorganisatie der Russische bui
tenlandse politiek.
Ook deze herziening zou er in de eerste
plaats op zijn gericht, de fouten van de
Cominform te corrigeren, haar tanende
invloed te ondervangen door de vorming
van een' geheel nieuw stelsel van commu
nistische organen in al die landen, die tot
de Russische invloedsfeer behoren en door
de oprichting van een centrale voor geheel
Europa in de Albanese hoofdstad Tirana.
Deze centrale zou niet, zoals de Cominform
te Belgrado, een zuiver politiek karakter
dragen, doch zij het ook gecamoufleerd
een militair hoofdkwartier moeten zijn
voor alle door Rusland gecontroleerde
staten. De politieke consolidatie van de
Balkan en Midden-Europa schijnt Moskou
als veiligheidsmaatregel tegen de bedrei
ging uit het Westen niet voldoende te zijn.
Tegelijkertijd streeft het naar een organi
satie van alle militaire hulpmiddelen. De
legers van Roemenië en Bulgarije worden
in wezen reeds gecommandeerd door Rus
sische generaals. In Polen is het nauwlijks
anders. Van vele officieren, zowel van lage
als van hoge rang, is niet bekend, welke
nationaliteit zij in werkelijkheid bezitten.
Het is geen geheim meer, dat ook talrijke
stafofficieren van de voormalige Duitse
weermacht in Russische dienst zijn. Doch
niet alleen buiten Rusland, ook in de Sov
jet-Unie zelf wordt ijverig gewerkt aan een
reconstructie van het leger. En alweer zijn
het overlopers en afvalligen, vluchtelingen
uit het Oosten en uit Tsjecho-Slowakije,
die over de reorganisatie bijzonderheden
weten te vertellen. De Sovjets zelf plegen
voornamelijk over hyn luchtmacht details
mede te delen, die doen vermoeden, dat de
generale staf een gigantisch modernise-
rings-programma afwerkt. De mogelijkheid
van een oorlog op vele fronten schijnt de
Russische militaire autoriteiten ertoe te
hebben bewogen, hun strijdkrachten te
verdelen in vijf afzonderlijke legers, die
elk in hun eigen gebied zelfstandig kunnen
opereren. Met het oog op storingen, die
door vijandelijke atoombommen teweegge
bracht zouden kunnen worden, wordt er
rekening mee gehouden, dat een toestand
zou kunnen intreden, waarin het onderling
verband tussen deze vijf groepen is ver
broken en waarin zij van de vroeger ge
centraliseerde verzorgingsbases zijn afge
sneden. Om dezelfde reden wordt een
ravitailleringsproject ontworpen, dat er
van uitgaat, de voedselvoorziening der
strijdkrachten gescheiden te houden van
die der burgerbevolking.
Russische ingenieurs en technici, gehol
pen door een leger arbeiders, in vele ge
vallen onder leiding van Duitse, Poolse en
Tsjechische vaklieden, zijn dag en nacht in
de weer om naar het model van tijdens de
laatste wereldoorlog uit Amerika geleverde
of op de Duitsers buitgemaakte strijdmid
delen nieuwe wapenen te fabriceren. Mon
stertanks van meer dan 60 ton gewicht,
Stalinorgels voor rakettenprojectielen, die
met een salvo een oppervlakte van een
vierkante kilometer bestrijken, straalvlieg
tuigen en viermotorige superforten zouden
bij de laatste manoeuvres reeds zijn be
proefd en vooral van de beruchte V-wape
nen, die naar een verbeterd Duits patent
op grote schaal zouden worden vervaar
digd, schijnt men in de Sovjetische mili
taire kringen veel te verwachten. De be
richten van de reorganisatie van het Rus
sische leger gewagen ook van mutaties in
de opperste leiding.
Een reeks van namen van generaals, die
sedert 1945 vrijwel in vergetelheid waren
geraakt, duikt thans weer op. Timosjenko,
Sjoekoff, Tolboeknin, die klaarblijkelijk in
ongenade waren gevallen, zijn onlangs door
Stalin in ere hersteld en belast met het
bevél over legerkorpsen. De sterkte van
het leger wordt door buitenlandse deskun
digen geschat op ongeveer 200 divisies van
gemiddeld elk 10.000 man, waarbij de
luchtmacht, die naar het heet, 400.000 man
sterk is, niet is inbegrepen.
Aangezien een sterk, goed uitgerust en
modern georganiseerd leger ook tot de
politiek van een grote mogendheid behoort
en evengoed een werktuig kan zifn om de
vrede te bewaren als een wapen om geweld
te plegen, behoeft uit de hervorming van
't Russische militaire apparaat niet onher
roepelijk de conclusie te worden getrokken,
dat Moskou op een oorlog aanstuurt. Even
als haar politieke aspiraties, hult de Sov
jet-Unie haar militaire plannen in een on
doorzichtige sluier. Geruchten en combi
naties, fantasie en veronderstellingen ont
werpen een beeld, dat schrik aanjaagt en
verontrust.
Moskou zwijgt en de sfinx van het
Kremlin verbergt achter een geheimzin
nige glimlach haar werkelijke bedoelingen:
dat alleen al is zeer geschikt om bezorgd
heid te wekken.
Onze in. en uitvoer
Volgens de door het Centraal Bureau
voor de Statistiek samengestelde voorlopige
cijfers had de invoer in Juli 1948 een
waarde van ƒ411,0 millioen (Juni 1948:
436.3 millioen).
Enkele belangrijke importen waren (in
millioenen guldens): bevroren vlees 6,1,
tarwe en tarwebloem 33,1, copra 7,8, lijn
olie 6,4, suiker 9.9. cacaobonen 12.8, tinerts
16.6, steenkool 12.7. minerale oliën 15.9,
ruwe wol 5.1, ruwe katoen 6.1, cellulose
7.5, vliegtuigen 5.5.
De uitvoer had in Juli 1948 een waarde
van 209,5 millioen (Juni 1948 240,1
millioen.
Enkele belangrijke posten bij de uitvoer
waren: gecondenseerde melk 7.7, boter 6.2,
kaas 6.0, eieren 4.8, verse en bevroren
groenten 12.1, aardappelen 1^, margarine
3.7, suiker 3.0, cacaoproducten 6.9, cokes
5.1, rayon garens 5.8, katoenen manufac
turen 13.5. ruw ijzer 5.3, tin in blokken 5.1,
radio-artikelen 6.6, electrische lampen 4.2.
- De heer J. van den Berg, onlangs be
noemd tot gezant der Nederlanden voor de
Unie van Zuid-Afrika, zal op Dinsdag 24
Augustus van 10 tot 12.30 uur voor belang
hebbenden bij de handel met dat land te
spreken zijn in een der lokaliteiten van de
Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Zuidholland te Rotterdam. Coolsingel 58. Het
verdient aanbeveling dê kamer van te voren
te berichten, indien men voornemens is van
de geboden gelegenheid gebruik te maken-
De kleine wereld
Bioscoop
Dat is een uitvinding die de mens inner
lijk en uiterlijk veranderd heeft die
uitvinding van de film. Daar kan men lang
en breed over redeneren, daar kan men
zijn wijsheid over spuien, maar de film
dat is een wereldje op zich zelf. Dat is
een nieuwe wgreld.
Als kleine jongen gaat men stiekum naar
de bioscoop, men heeft daar een kwartje
voor gespaard, men heeft daar zijn dropjes
voor versmaad. Als kleine jongen zit men
in ganse rijen van kleine jongens met warme
wangen naar dat wilde gbdoe te kijken,
naar die hollende paarden, naar de smerige
bandieten en die dappere sheriffen. Men
juicht en trappelt van geestdrift als de
goede mannen de slechte een klabats ver
kopen dat ze tegen de grond kwakken als
een jas van de kapstok. Dat ziet men als
kleine jongen zo gaarne. Men zou dat zelf
willen doen, men denkt dat ook te kunnen.
Als men na die middag thuiskomt, is
het vader die klabatsen uitdeelt. Zo gaat
dat als men kleine jongen is.
Zo gaat dat ongeveer ook nog, als men
een metertje of wat langer is geworden,
en een half leventje wijzer. Dan staat men
in de rij om een goed plaatsje te veroveren,
men is er wild op alsof het gratis gaat.
Men wil dan met zijn lengte en zijn wijs
heid een avondje in een andere wereld
duiken, men wil eens net doen alsof men
een ander mens in een ander leven is.
De bioscoop, daar wordt men slecht
van, als ge daar naar toe gaat, groeit ge
op voor galg en rad. dat zei vader tussen
twee klabatsen door. Maar nu de kleine
jongen zelf vader is geworden. ga,at hij
nog. Hij is een ander mens dan zijn vader,
die had nooit met de film te maken ge
had, die leefde andere levens door een
boek te lezen of een avondje te klaver
jassen. Maar van de galg en het rad is
niets gekomen. Dat heeft hij niet goed ge
zien.
Hij kon dat niet weten. Hij heeft niet
geweten dat de film bij het leven hoorde,
dat de mens straks zijn films zou nodig
hebben om te kunnen leven temidden
van de anderen.
Er zijn van die kleine jongetjes geweest,
die naast mij hebben gezeten in de klap-
stoelen met een vooruitzicht op vaderlijke
klabatsen, die zijn hun galg en rad niet
misgelopen. Maar ik weet niet of zij zonder
films blotevoet-paters zouden zijn ge
worden. Ik weet dat niet, het kan zijn dat
de bioscoop hen op het verkeerde pad
heeft gebracht. Maar zouden zij niet een
beetje galgenaanleg hebben gehacl van zich
zelf?
Ik kan een film mooi vinden, ik kan er
tranen van in de ogen krijgen. En de man
naast mij zit'op zijn klapstoel te draaien en
te zuchten van werveling, hij heeft spijt van
zijn geld als het uit is.
De mens puurt uit de film, als uit het
leven, wat hij er uit wenst te puren, hij
heeft de keus uit duizend dingen. Hij is
geen massaproduct, hij is in de bioscoop
altijd alleen met het leven van wit en
zwart. Hij kan in dat leven rondgaan zoals
hij dat wil.
Daarom vraag ik nooit vooruit: Hoe
is die film daar en daar. Vindt ge haar
de moeite waard. Ik eerbiedig het oordeel
van anderen, maar ik vaar er niet op. Ik
vraag ook niet: Hoe leeft gij. Omdat ik
leven wil zoals ik zelf denk dat 't goed is.
Dat kleiné wereldje daar op het doek is
een wereldje dat op het echte lijkt. Want
ook hier wordt gevochten over dingen,
die ieder voor zichzelf moet uitmaken,
daar wordt gescholden op anderen omdat
zij anders durven te denken. Daar worden
klabatsen uitgedeeld omdat de mensen niet
allen dezelfden willen zijn.
Als ge weten wilt hoe een film is: ga
hem zien. Als ge weten wilt wat het leven
is, leef het, beleef het van alle kanten.
Dan hebt ge kans dat men boos op u wordt.
Maar dat moet men er voor over hebben.
Want in dit leven is het nooit, evenmin
als in de bioscoop, iedereen naar de zin te
maken. Daar doen gij en ik en wie ook
niets aan, onthoud dat. L.
De hulppolitie ie Haarlem
Opleiding is begonnen
Indertijd hebben wij uitvoerige mede
delingen gedaan over de voorgenomen uit
breiding van de Haarlemse politie met
hulppersoneel, dat zoals bij de regeling
die voor ons gehele land geldt alleen zal
opgeroepen worden als er bijzondere om
standigheden zijn. Er zijn thans te Haar
lem 100 man van dit hulpcorps in theore
tische opleiding, 5 groepen elk van 20 man.
Deze opleiding duurt ongeveer 10 weken.
Daarna moet nog de practische opleiding
beginnen. De mensen moeten ook leren de
straatdienst te doen. Als beide opleidingen
voltooid zijn en het is inmiddels gelukt om
voor die hulpagenten uniformen te krijgen,
zal het mogelijk zijn ze af en toe dienst te
laten doen. Want ook na hun opleiding
zullen zij af en toe bij de dienst betrokken
moeten worden, daar anders de opgedane
kennis immers weer verloren gaat.
Haarlemse ex-officier
ging naar Schalkhaar
De oud-officier J. D. J. C. uit Haarlem
ging in het begin van de bezetting naar de
politie-opleiding te Schalkhaar. Tijdens de
razzia's op Joden te Amsterdam werd hij
naar de hoofdstad overgeplaatst om*daar
een leidende rol bij dit afschuwelijke werk
te gaan spelen.
Het bijzonder gerechtshof te Amsterdam
veroordeelde C. tot 1€ jaar gevangenis
straf. In beroep van cassatie nam de pro
cureur-fiscaal aan C. vooral kwalijk, dat
hij als kapitein op wachtgeld" vrijwillig in
door de Duitsers gecontroleerde politie
dienst ging. De politie was al niet te be
nijden wegens de positie, waarin zij door
de bezetting geraakte, maar C. begaf zich
vrijwillig in deze moeilijkheden.
Gezien de omstandigheden en een psy
chiatrisch rapport concludeerde de procu
reur-fiscaal tol verlaging van de straf van
12 op 10 jaar. Uitspraak op 15 September.
Vliegende betonmolen
De laatste 24 uur hebben 305 Ameri
kaanse vliegtuigen 2600 ton goederen.waar
van 2050 ton steenkolen naar Berlijn ver
voerd. In dezelfde periode zijn 259 Britse
toestellen geland.
Het Amerikaanse reuzenvliegtuig „Glo-
bemaster", dat Dinsdag op één vlucht meer
dan 20 ton meel naar Berlijn heeft ge
bracht, is Woensdag opnieuw geland op de
Britse vlieghaven te Gatow. Ditmaal trans
porteerde het een reusachtige Amerikaanse
automatische betonmolen, die zal gebruikt
worden voor het aanleggen van een nieuw
vliegveld te Tegel, in de Franse sector
