Waarom er in Zandvoort
een nieuwe watertoren moet komen
De busverbinding Haarlem-Heemstede
QKort en Bondig
DONDERDAG 9 SEPTEMBER 1948
HAARLEMS DAGBLAD
De oude kostte f 65.000 van bouw
en f77.000 van afbraak!
Wij hebben reeds medegedeeld dat Zand
voort een nieuwe watertoren krijgt. Deze
komt te staan op het verhoogde terrein
(een afgegraven duin) nabij de Hogeweg.
waar eens het Kinderhuis stond dat de
Duitsers hebben laten afbreken. Het ont
werp is van de heer J. Zietsma, het hoofd
van de Wederopbouw te Zandvoort.
De bouw van deze nieuwe watertoren is
al jaren voorbereid. De eerste maatregelen
werden zelfs al in oorlogstijd getroffen. Het
gemeentebestuur had daarvoor contact met
het Rijksbureau voor Drinkwatervoorzie
ning. Reeds toen stond vast, dat de nieuwe
watertoren meer capaciteit moest hebben
dan de oude.
Een ingenieur, verbonden aan het ge
noemde rijksbureau, heeft een schets ge
maakt voor een nieuwe toren, die hij zich
vierkant gedacht had, staande op een ter
rein aan zee bij het begin van de boulevard.
Toen Ir. G. Friedhoff zijn plannen voor de
herbouw van Zandvoort ging ontwerpen,
had hij bezwaar tegen een watertoren in
het complex voor de badplaats. Daarom
wilde hij de reservoirs onderbrengen in het
grote hotelgebouw. Maar het bleek dat
daarop niet gewacht kon worden, Zand
voort kan de watertoren niet langer ont
beren en het is aan te nemen dat dit hotel
pas na jaren gebouwd zal worden. Toen is
de technische mogelijkheid bekeken om de
watertoren in het duin te bouwen, ver van
de Zandvoortse bebouwing, maar dit bleek
niet uitvoerbaar, omdat de zware toevoer
leiding een belangrijke extra-uitgave zou
vorderen. Tenslotte werd toen besloten
over te gaan tot de bouw op het nu aan
gewezen terrein. Het schetsontwerp van de
ingenieur van het Rijksbureau is bekeken,
maar Ir. Friedhoff was van mening dat dit
niet paste in zijn plan voor Nieuw Zand
voort. Daarop is, in overleg met Ir. Fried
hoff. aan de heer Zietsma de opdracht ge
geven om een ontwerp te maken.
Het ontwerp
De nieuwe watertoren wordt (wij deel
den het reeds in het kort mede) 40 meter
hoog. De diameter zal 14 meter zijn. Het
wordt dus een enorm bouwwerk dat het
beeld der omgeving sterk beïnvloeden zal.
De vorm wordt rond. Het binnenwerk
wordt in beton uitgevoerd, maar de buiten
wand wordt van baksteen opgetrokken: de
strakke lijn zal gebroken worden door
glinstering van licht-doorlatende glazen
stenen. Beneden kan een restauratie komen,
waartoe het grote grondvlak 14 meter in
diameter alle ruimte biedt, temeer als dit
wordt aangevuld met terrassen. De opper
vlakte van de uitzichttoren krijgt dezelfde
afmeting, zodat daar honderden tegelijk
kunnen genieten van het schone panorama.
Er komen twee waterreservoirs in, een
van 425 en een van 525 m3. De oude toren
had één reservoir van slechts 275 m3. De
capaciteit van de watertoren is berekend
op een volledige uitvoering van de plannen
van het Nieuwe Zandvoort en een uitbrei
ding der vaste bevolking van Zandvoort
van 10.000 tot 15.000 inwoners.
De oude toren kostte destijds van bouw
65000, de nieuwe zal een uitgaaf van
300.000 vorderen. Dit komt niet alleen
omdat hij groter wordt, maar het bouwen
is nu ook veel duurder.
Het is voor de gemeente Zandvoort een
flinke schadepost, want de gemeente krijgt
van het rijk voor de verwoesting van de
oude toren vermoedelijk niet meer dan
100.000 terug. Voor rekening van Zand- I
voort komt dus 200.000.
Verhoging watertarief
Zandvoort staat ook nog voor andere
noodzakelijke uitgaven voor de waterlei
ding. O.a. moeten in Bentveld verschillende
werken uitgevoerd worden. Daarmee is
ook een uitgaaf van enige tonnen gemoeid.
Daartegenover staan geen nieuwe in-
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM. 8 September 1948
ONDERTROUWD: 8 SeDt.. T. G. Reijmers
en H. Willenburg; H. L Kleijntjens en G. M.
F. van der Kroft: G. R. Vermeulen en A. A.
Kassels; J Uittenbogaard en F. M. Hop; N.
Micdema en A. C. Gouwentak; H. J. Fiege en
H A. Böckling; J. C. Verton en A. de Looze;
J. J. Paap en J. Wierda; H. Kops en H. G.
Oldenhof; J. van de Kleut en M. C. van
Norden; P Kion en L L. Rieden; E. Bonman
en D. M. Ketting: J. M. C. Hansen en W.'M.
C. van Boeckel; W. Brasser en J. M. van
Vuuren; A. de Kroon en H. M. Karstens; L.
Sieval en M. A. Dekker; T. L. Meuwissen en
W. Oversteegen; L. Stolk en M. W. van Em
merik; H. de Nijs en G. Strijker; H. Zonne
veld en N. G de Kwaadsteniet; A. Verloop en
C. J. Warmerdam: H. J. Jansen en M. de
Graaff: A. C. de Boer en W. de Nieuwe.
GEHUWD: 3 Sept.. H. van der Veldt en C.
A. M. Meijnckens, B. Rosalski en W. van
Lubeek; C, J. van der Niet en J. P. Leunk,
A. Nieuwenhuizen en C. C. Bak; T. G. M.
Boerée en E J. Verzeilberg; C. J. Broers en
A van der Meij; J. J. den Boer en A. M. van
Lieshout; O. J. G. J. Jansen en C. J. Hes-
s:ng; F. Smits en L. M. P. Stokman: A. P.
Jansen en M. T. P. A. Broersen; P. J. van
Koten en J P. van Blokland: T. H. J. Kuij-
pers en J. M/ W. Simons; F. E. Lagerwerff en
J F. D. Klijzing: W. P. Kortekaas en S.
Wijnands: E. M. P. C. van Oudheusden en E.
A. ter Horst: I. P. Bouwman en A. H. de
Graaff: G dan der Wiele en T. Schuerman;
H van Dronkelaar en A. G. Bosman.
BEVALLEN van een zoon: 5 Sept. M. D. E.
van KipshagenRonde: 7 Sept., J, J. Roest
Vendrik; W. M. de WijsGeluk: S. Terol
de Lang; E. J M. van der SeeKalkhoven;
8 SeptA J. J RamakersHuzemeier.
BEVALLEN van een dochter: 4 Sept,, A.
W. M. BloemzaadEichhorn: 5 Sept., G. M.
Beek—Quéré: 7 Sept.. C. M. Moonen—Uiten-
daal; G. G. VisserHumme; E, J. M. van der
See—Kalkhoven; 8 Sept., J. Poepjes—Ver
kerk.
OVERLEDEN: 6 Sept.. A. Ferwerda. 48 j.,
Spionkopstraat; S. Kroon, 67 j.. M. v. Heems
kerkstraat; J. L. van der Veldt, 66 j., van 't
Hoffstraat; 7 Sept.. J. Koper, 72 j., Raamvest;
A. M. Prins—de Groot. 51 j-, Kamperlgan;
T. A. van der Wiel, 32 j., Hyacintenlaan.
Agenda voor Haarlem
DONDERDAG 9 SEPTEMBER
Grote Kerk: Nationaal concert ten bate van
Putten. 8 uur. Stadsschouwburg: „Waar is
mijn dochter?". 8 uur. Palace: „Op stap naar
RIO", alle leeft.. 2. 4.15. 7 en 9 15 uur. Luxor:
„De kampioenmelkboer", alle leeft., 2, 4.15,
7 en 9.15 uur. City: „Miranda". 18 j., 2, 7 en
9.15 uur. ..De kleine prinses", alle leeft., 10.30
en 4.15 uur. Spaarne: „De ontembare hengst",
14 j„ 2.30. 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Drie
handige jongens", alle leeft., 2.30. 7 en 9.15
uur. Rembrandt: ..Een onvergankelijke melo
die" alle loeft2. 4.15. 7 en 9.15 uur
VRIJDAG 10 SEPTEMBER
Gem. Concertgebouw: Zomerconcert HOV.
8 uur Gebouw Cultura: Herdenking Bart de
Ligt. 8 uur Bioscopen: Middag- en avond
voorstellingen.
komsten. Het is daarom zeker aan te
nemen dat Zandvoort genoodzaakt zal zijn
in de naaste toekomst het waterleiding
tarief te verhogen. Op dit ogenblik heeft
het gemeentelijk waterleidingbedrijf een
laag tarief, gebaseerd op een vastrecht en
0,10 per m3.
Moeilijkheden in de raad?
In Zandvoort vernamen wij dat het aan
te nemen is dat er in de raad breedvoerig
gesproken zal worden over de voorstellen
om tot de bouw van de watertoren credie-
ten beschikbaar te stellen. Er zijn personen
die aan het ontwerp van de ingenieur van
het rijksbureau de voorkeur zouden willen
geven. Hierbij komt meer om de hoek
kijken, de oppositie die indertijd in de raad
gevoerd is tegen het Plan-Friedhoff. Zoals
men zich herinneren zal werd dat door de
raad tenslotte met 7 tegen 6 stemmen goed
gekeurd. In dat plan was evenwel niet de
bouw van een watertoren opgenomen,
zodat de oppositie vermoedelijk wel met
het argument zal komen, dat de raad door
zijn indertijd genomen besluit niet gebon
den is aan de opdracht die B. en W. gege
ven hebben om in het kader van het plan
voor Nieuw-Zandvoort nu ook de water
toren op te nemen. Er zijn stemmen opge
gaan voor het uitschrijven van een prijs
vraag voor de bouw van een watertoren.
Daartegenover staat evenwel het feit, dat
nu de watertoren deel gaat uitmaken van
Nieuw-Zandvoort hij daarin geheel moet
passen, wat alleen bereikt kan worden als
de bouw van die complexen bezield wordt
door dezelfde ontwerpers.
Er is haast bij de torenbouw
Er is veel haast bij de bouw van de
watertoren. Enige jaren heeft Zandvoort
het weliswaar zonder toren gedaan, maar
het is onverantwoord dit nog langer te
laten voortduren. De bestrijding van bran
den komt in het gedrang. In de zomer
maanden. als Zandvoort door de vele bad
gasten veel water gebruikt, is er in de
leiding immers geen voldoende water aan
wezig om een brand van enige omvang te
bestrijden. Dit zou tot een catastrophe
kunnen leiden.
De bouw van de watertoren is op het
urgentieplan van de Wederopbouw gezet.
Verwacht wordt dat de bouw over enkele
maanden kan worden aanbesteed, zodat de
toren dan binnen een jaar in gebruik ge
nomen kan worden.
Maar dan wil dat toch betekenen dat
men in het badseizoen 1949 nog niet gedekt
is voor de bestrijding bij brand. Is het
daarom niet de overweging waard of het
mogelijk is voor het aanstaande badseizoen
voorzorgen te nemen voor een tijdelijke
voorziening, die het mogelijk zou maken
bij brand water uit de zee te halen. Op het
ogenblik heeft Zandvoort daarvoor geen
voldoende hoeveelheid brandslangen.
De afbraak van Zandvoort
We hoorden tenslotte bijzonderheden
over de afbraak van Zandvoort die in de
oorlogsjaren onder leiding der Duitsers is
uitgevoerd. De kosten daarvan werden via
de gemeente-ontvanger betaald door Den
Haag. Zij kwamen ten laste van ons land.
Deze afbraak heeft veel, zeer veel gekost.
Het totale bedrag moet liggen tussen de
twee en drie millioen. De aannemers van
de sloop hadden geen recht op de mate
rialen, die werden door de Duitsers voor
een groot deel naar Duitsland vervoerd. De
afbraak van de watertoren, die indertijd
slechts 65.000 aan bouw gekost had,
vergde een uitgaaf van 77.000!
Een veerdienst Donkere
Spaarne—Korte Spaarne
Een particuliere exploitatie
Met ingang van heden is, met toestem
ming der gemeente, een veerdienst ge
opend tussen het Donkere Spaarne tegen
over de „Eendracht" en het Korte Spaarne
bij de Kortebrug in de Spaarnwouder
straat.
Daar de GraVenstenenbrug ter plaatse
reeds enige jaren buiten gebruik is, zal dit
veer, waarmede voetgangers en wielrijders
kunnen worden vervoerd, in een lang ge
voelde behoefte voorzien, temeer daar de
in de nabijheid gelegen Melkbrug over het
Spaarne thans in reparatie is en slechts
gedeeltelijk voor het voetgangersverkeer is
opengesteld.
De ondernemer, de heer E. J. Moo i,
zal met zijn motorboot „Veerdienst 1",
welke tot max. 60 personen kan vervoeren,
deze dienst dagelijks varen van 6.30 tot
18.30 uur, met uitzondering van de Zon
dag.
De voetgangers moeten 4 cent betalen,
voor een fiets wordt 2 cent extra gerekend.
Wij menen dat het juister geweest zou
zijn als de gemeente hier een kosteloze
veerdienst had ingesteld, althans voor de
tijd dat de nieuwe Gravenstenenbrug nog
niet gebouwd kan worden. Voor arbeiders
die 4 keer per dag van het veer gebruik
zouden moeten maken om de weg naar en
van hun werk te bekorten, wordt dat een
uitgaaf van 88 cent per week.
„Help U zelf"
Al vele jaren bestaat voor Bloemendaal
het adresboek „Help u zelf", dat vele ge
gevens bevat uit die gemeente. Dezer da
gen is een nieuwe druk verschenen, welke
is bijgewerkt volgens de officiële gegevens
uit het bevolkingsregister tot 1 Juli jl. Het
boek, dat uitgegeven is door G. Eikelen
boom en Zoon te Aerdenhout, bevat gege
vens over het gemeentebestuur, kerkge
nootschappen, onderwijsinstellingen, een
alphabetische lijst van de namen der in
woners, een lijst van beroepen en een lijst
van straten, met vermelding op welk num
mer de Bloemendalers wonen.
De vorige uitgave is van 1 December 1943.
Houten hulpschool
aan de Vondelweg
De raad besloot enkele maanden geleden
tot het aankopen van materiaal voor de bouw
van een houten hulpschool aan de Vondel-
weg. Het hout moest uit Zweden komen en
de levering heeft enige tijd geduurd. Het ma
teriaal is inmiddels aangekomen en dezer
dagen zal met de bouw begonnen worden.
Verwacht wordt, dat de school in November
in gebruik genomen kan worden.
De stichting van dit gebouw betekent een
aanzienlijke verbetering in de huisvesting
van het openbaar lager onderwijs. Door de
uitbreiding van het aantal leerlingen zyn de
scholen in Haarlem-Noord overbevolkt.
Onder het motto „Bemin dan Amster
dam", de titel van het boek van Fred
Thomas over onze hoofdstad, houdt de
kunsthandel Leffelaar op de Grote Markt
tot 19 September een tentoonstelling van
tekeningen door Anton Pieck, voor het
grootste deel illustraties uit dit boek.
De vriendelijke impératif van de firma
Leffelaar was niet nodig geweest, want wij
beminnen Amsterdam al van de dag af,
dat we er voor het eerst kwamen. Welk
een stad! Ronduit gesproken: ik kèn geen
mooiere stad. Bij iedere weersgesteldheid
munt zij uit in schilderachtigheid. De tij
den en de stormen der historie hebben
haar een glacis van voornaamheid gegeven
dat men nergens ter wereld vindt. Am
sterdam is enorm groot en toch intiem.
Amsterdam is huiselijk en gezellig. Men
is er op zijn gemak ondanks het geweld
der beweging.
Dat daverende, levendige, drukke onzer
hoofdstad geeft Anton Pieck ons niet.
Wij vinden in hem de rust, het lang
zaam door de eeuwen heen verouderde, het
afgesletene. En dat is zeer interessant.
Anton Pieck heeft een gemakkelijk te her
kennen „handschrift". Hij is een toegewijd
illustrator, hij is een minutieus werker als
weinig anderen en buitengewoon ijverig.
Beeldend beweegt hij zich op een respec
tabele hoogte waarvan hij nooit afdaalt en
waarboven hij nooit uitstijgt. Deze gelijk
matigheid geldt voor al zijn onderwerpen.
De bedachtzaamheid, de rust en de liefde
er voor blijken uit ieder staal van zijn
kunst. Daar is een nadrukkelijke manier
ontstaan, gegroeid, waarvan de kunstenaar
nooit of bijna nooit afwijkt. Het is ook niet
zijn bedoeling om een beeld te geven van
het bedrijvige leven. Hij heeft een eigen
kijk op de stad en houdt zich bezig met
haar architectonisch uiterlijk, met détails
als bijvoorbeeld „schoorstenen rond de
Lutherse kerk" en hij doet dit met grote
juistheid. Maar in dat levep van de Am
sterdamse schoorstenen is zulk een hevig
heid van romantiek, dat ik het met deze
kalme weergave niet eens ben. Veel beter
is 't wegdoezelend silhouet van het Rijks
museum, van een hoog venster uit gezien.
Ook „Brug op de Hoge Sluis" is een fraaie
tekening, vol ruimte evenals „O.-Z. Voor
burgwal".
Het best is hij op dreef in „Stille straat
jes" en détails als „Gevelsteentjes", stenen
cartouches en zulke soms zeer pittoreske
onderdelen.
Hij zoekt evenmin het dramatische als
het nadrukkelijk gemoedelijke, maar hij
•ergiet de stad met de kalmte van eigen
aard. Ook zyn figuurtjes doopt hij in die
rust.
Zo ziet hij Amsterdam en zo zullen het
velen met hem zien. Wie bovendien de
manier bewondert van deze illustrator
kan op deze expositie veel genieten. Vooral
ook zullen hem de fijne tonen der ge
aquarelleerde illustraties uit „Duizend en
één nacht" tussen het vele zwart-wit een
fraaie afwisseling zijn. Ook hierin is
meestal het gebeuren, de onverwachtheid
van het sprookje, verstild tot een bekoor
lijk kleurenspel.
Omdat bij reproductie de tekeningen
altijd in waarde verminderen is het een
welkome gelegenheid voor de vele liefheb
bers van Pieck's werk, thans de oorspron
kelijke illustraties rustig tg kunnen be
kijken.
HERMAN MOERKERK.
Pierre Palla op het H.O.V.-concert
Op het Zomerconcert van Vrijdag 10 Sep
tember komt Pierre Palla wederom met de
H.O.V. concerteren en geeft op deze avond,
behalve het pianoconcert in F-dur K.V. 459
van Mozart, een uitvoering van het zoge
naamde „Warschau Concert" van de Engels
man Richard Addinssel, welk werk hiermede
een eerste uitvoering in Nederland beleeft.
Deze componist Addinssel werd in 1904 in
Londen geboren, hoewel aanvankelijk rech
ten te hebben gestudeerd, voelde hij zich
toch meer aangetrokken tot de muziek en
begon zich óp 21-jarige leeftijd hieraan dan
ook geheel te wijden. In 1932 ging hij naar
Amerika, waar hij filmmuziek ging schrijven,
en hij ook in „plays with music" in New
York succes wist te behalen. Sinds 1935 is
hij in Engeland de meest populaire figuur
voor het componeren van filmmuziek. Hij
schreef o.a. muziek bij de ook in ons land
bekende films „Goodbye Mr. Chips" en
„Blithe Spirit".
Het Vrijdagavond uit te voeren „Warschau
Concert" ontstond na 6 maanden ingespan
nen arbeid. Het werk werd weldra door alle j
grote Symphonie-orkesten ten gehore ge
bracht, met beroemde pianisten, als o.a.
Eileen Joyce en Louis Kentner. Het geniet
overal een grote populariteit.
Als omlijsting van de twee door Palla ge
speelde pianowerken, zal het orkest onder
Kees Hartvelt uitvoeren de Onvoltooide
Symphonie van Schubei't en de Ouverture
„Cyrane de Bergerac" van dr. Joh. Wage-
De heer P. M. Gieske
onderscheiden
Vanmiddag wordt aan de chef van de Uit
voerende dienst van de N.Z.H., de heer
P. M. Gieske, door de directeur der maat
schappij, jhr. J. Roëll, de gouden medaille
verbonden aan de Orde van Oranje Nassau
uitgereikt.
De heer Gieske, die om zijn grote werk
kracht en zijn uitgesproken organisatie
talent in het bedrijf algemeen gewaardeerd
wordt, is dezer dagen 45 jaar aan de maat
schappij verbonden. De Oranje-Nassau-
orde wordt als regel bij een dienstverband
van veertig jaar verleend, doch dit is door
de oorlogsomstandigheden bij de heer
Gieske achterwege gebleven
Men heeft daarom dit jubileum aange
grepen om de dank aan hem verschuldigd,
alsnog een passende vorm te geven.
Burgemeester Cremers zal de gemeente
Haarlem Openbare Werken heeft regel
matig met de jubilaris te maken bij
de hulde vertegenwoordigen.
De Hoofdslad Operette speelt
„De Graaf van Luxemburg"
De Hoofdstad Operette fonder directie va
Meijer Hamel, Otto Aurich, Otto Durer), met
leden van de voormalige Fritz Hirsch
Operette, zal op Zaterdag 11, Zondag 12 en
Maandag 13 September in de Stadsschouw
burg te Haarlem, voorstellingen geven van
„De Graaf van Luxemburg", operette in drie
bedrijven met muziek van Franz Léhar, in
een Nederlandse vertaling van Meijer Hamel
en onder regie van Otto Aurich. Behalve de
vaste kern van het ensemble als Paul Harden,
Fritz Steiner, Ruth Rhoden, Claire Clairy en
Joh. v. d. Zalm. zal in „De Graaf van Luxem
burg" een solistenballet medewerken, waar
voor de beste m Nederland vertoevende
balletsolisten als Elisabeth Hermann, Johanna
Zuiver, Hellema Rajewska, Greet Lintz, Sera-
phina Giezen, Jean Rebel, Cor. v. Muyden
en Martin Scheepers, zijn geëngageerd
De balletten zijn ontworpen en ingestu
deerd door Erwin Pokorny (choreograaf van
de Weense Staatsopera)en Peter Leoneff is
als balletmeester geëngageerd.
Als kapelmeester treedt wederom Julius
Susan op, nieuwe décors en costumes zijn
ontworpen en uitgevoerd door A. v. d. Lely
en Johnny Nieuwenhuizen.
Opruiing te Zaandam
In Zaandam ontstonden des nachts na
twaalf uur nog al eens ongeregeldheden bij
een eethuis. Vooral op Zaterdagavond was
dat het geval. Dan kwamen er velen bijeen,
die cafés hadden bezocht en onder invloed
van drank verkeerden. In ae nacht van 19
op 20 Juni heerste er ook in de omgeving
van het eethuis een drukte. Twee Zaandam
mers kregen ruzie en daartegen traden
agenten van politie, die daar dienst had
den, op. De vechtersbazen werden geschei
den, doch één van hen kon zich hiermee
niet verenigen en nam een dreigende hou
ding aan tegenover de politie. Daarom
moest hij naar het bureau van politie wor
den overgebracht. De vader van de jonge
man, de 55-jarige fabrieksarbeider C. D. V.,
had zich, na het bezoeken van een café, ook
naar de omgeving van het eethuis begeven
en toen zag hij, dat agenten van politie zijn
zoon wilden arresteren. De man ontstak in
woede en stormde op één van de agenten
af. Deze gaf hij een klat3 in de hals, waar
door hij bewusteloos raakte. Enige tijd heeft
de agent rust moeten houden. Later riep
V.: „Trap ze dood die S.S.-ploerten. Wacht
maar tot de communisten komen, dan slaan
wij ze allen achter prikkeldraad dood."
Donderdagmorgen had V. zich voor de
Haarlemse rechtbank te verantwoorden,
verdacht van belemmering, mishandeling
en opruiing. De man zeide zich niet te kun
nen herinneren de woorden gebruikt te
hebben.
De officier van justitie deelde mede, dat
het eethuis gesloten is, zodat er zich geen
ongeregeldheden meer voordoen. Tegen V.
eiste hij een gevangenisstraf van zes maan
den, met aftrek van voorarrest.
De verdediger, mr. Groen, merkte op,
dat de zoon van verdachte, die de aanleiding
van de zaak is, zeer slecht bekend staat.
Ook de vader is niet over hem tevreden.
Toch is het te begrijpen, dat V. wilde op
komen voor zijn zoon. Pleiter verzocht
hiermede rekening te houden bij het be
palen der straf.
Op 23 September zal de rechtbank uit
spraak doen.
SCHEEPVAART
Celebes. AmsterdamBatavia. 8 Sept. van
Singapore Groote Reer, AmsterdamJava
8 Sept. t.e Aden Klipfontein TaneaAmster
dam 6 Sept. te Dar es Salaam. Kota Agoene.
•TavaRotterdam 9 Sept. te Suez Kota Gede,
BataviaRotterdam pass. 8 Sept. 14 uur Kaap
Guardafui. Kota Tnten, RotterdamQuebec
.ss. 9 Sept. Land's End. Ruys, Hongkong
Kaapstad, 9 Sept. van Singapore te Penang.
Tegelberg. HongkongBuenos Aires 7 Sept.
van Kaapstad. Weltevreden, Rotterdam
Java pass. 8 Sept. Gibraltar. Zuiderkruis,
BataviaRotterdam 10 Sept. te Aden verw.
Er komen twee lijnen
Bekend is dat de N.Z.H. op 1 November,
als de tramlijn Haarlem-Heemstede wordt
opgeheven de tramlijn Haarlem-Leiden
blijft nog rijden tot 2 Januari de auto
buslijnen Haarlem-Heemstede zal gaan
exploiteren.
In een conferentie tussen de tramdirectie
cn het college van B. en W. van Heemstede
is overeenstemming bereikt over de routes
die de autobussen zullen krijgen.
Deze zijn als volgt vastgesteld:
Lijn I loopt van de R.-K. kerk aan de
Rijksstraatweg over de Jan Gijzenvaart in
Haarlem-Noord, naar het Station in Haar
lem. Vandaar via de Prins Mauritslaan
naar het Schilderskwartier, om vervolgens
door de Pieter Aertslaan op de Bronstee-
weg te komen. Vandaar wordt over de Bin
nenweg naar 't Raadhuisplein gereden om
vervolgens via de Camplaan, Cruquiusweg
naar de Javalaan te rijden. Het eindpunt
is ongeveer in het midden van de Javalaan.
Deze bussen rijden om de 10 minuten.
Om het half uur rijden de bussen door naar
de Glipperweg, zodat ook de bewoners van
de wijk in de omgeving van de Glip een
verbinding krijgen.
Lijn II van Haarlem-Station naar de
Willem de Zwijgerlaan in het Haarlem
merhoutpark. Vervolgens via de Bronstee-
weg naar de .Valkenburgerlaan, hoek
Herfstlaan.
Als de tram Haarlem-Leiden wordt op
geheven wordt de buslijn doorgetrokken
naar het Sportpark.
Ook deze lijn krijgt een 10 minuten-
dienst.
Het is evenwel zo verzekerde ons de
directie der N.Z.H. de bedoeling
als in de praktijk blijkt dat de bussen bij
een 10 minutendienst het vervoer niet aan
kunnen, meer bussen te laten rijden.
De bussen gaan dus niet over de Heem-
steedse Dreef.
De autobussen van de lijn Haarlem-Lei
den zullen over de Herenweg en de Wa
genweg lopen.
Er is thans reeds een buslijn van de
Laan van Bloemenhove in Heemstede naar
het station Heemstede-Aerdenhout en ver
volgens naar het station Haarlem. Van
daar gaan de bussen door naar Bloemen
daal.
De Heemstedenaars krijgen dus wel op
verschillende punten aansluiting op het
autobussennet.
De reizigers van de lijnen I en II zullen
natuurlijk in de omgeving van de Tempe
liersstraat gelegenheid krijgen over te
stappen op de tramlijn Zandvoort-Haar-
lem-Amsterdam. Het gemeentebestuur van
Haarlem heeft nog geen beslissing geno
men ovar de route die de bussen in de bin
nenstad Wan Haarlem zullen krijgen.
Architect A. de Maaker
80 jaar
Een bekend Haarlems architect de heer
A. de Maaker vierde heden zijn 80ste
verjaardag. Dit geschiedde op bescheiden
wijze in verband met de minder goede ge
zondheidstoestand van zijn vrouw, maar
toch mocht hij vele gelukwensen en blijken
van waardering in ontvangst nemen.
De heer De Maaker heeft, zoals wij in
dertijd hebben medegedeeld bij de huldi
ging op zijn 70ste verjaardag, vele belang
rijke bouwwerken ontworpen en verzorgd.
Wij noemen o.a. het Christelijk Lyceum
aan de Emmakade, de Gereformeerde kerk
aan de Ged. Oude Gracht en de Mackay-
school aan de Zomervaart. Verder ver
scheidene landhuizen o.a. het in 17e eeuw-
se sfeer uitgevoerde landgoed van baron
van Dedem aan de Boekenrodeweg in
Aerdenhout. Ook elders in ons land kreeg
de heer de Maaker belangrijke opdrachten.
Vorstelijke gasten
vertrekken
Koningin en Prins aanwezig
op afscheidsbijeenkomst
Alle vorstelijke gasten, die naar ons land
waren gekomen om de viering van het re
geringsjubileum van Koningin Wilhelmina
en de inhuldiging van Koningin Juliana bij
te wonen, verenigden zich Woensdagavond,
na een galadiner ten paleize, waaraan ook
de ministers, de leden van het Corps diplo
matique en vele autoriteiten aanzaten, op
een afscheidsbijeenkomst in het Amstel-
hötel te Amsterdam. Geruime tijd vertoef
den Koningin Juliana en Prins Bernhard
in hun midden.
Vele vorstelijke gasten vertrekken van
daag.
Prins Axel van Denemarken vliegt met
de Ccandinavia Airlines naar Kopenhagen.
Het Zweedse kroonprinselijk paar vertrekt
met de Scandinavië-express naar Stock
holm. Ook prinses Margaretha van Dene
marken reist, in tegenstelling tot haar echt
genoot, met de trein. Het Noorse kroon
prinselijk paar blijft nog enige dagen in
ons land. Prins Margaret Rose vliegt naar
Londen terug. De graaf en gravin van Ath-
lone begeven zich heden naar Den Haag.
Zij zullen de overtocht naar Engeland met
de nachtboot maken. Prins George van
Griekenland zal zich per trein naar Parijs
begeven. Erf-groothertog Jan van Luxem
burg zal waarschijnlijk per vliegtuig terug
keren.
Eerbetoon van liet verzet
aan Koningin Wilhelmina
Op 2 September heeft een deputatie van
afgevaardigden van de stichting L.O. en
L.K.P. en de Gemeenschap van Oud-illegale
Werkers Nederland aan Koningin Wilhel
mina een tekening „De Troostende" aan
geboden, vervaardigd door de kunstenaar
Rinze Hamstra.
De opdracht welke aan de achterzijde
van de tekening is aangebracht, luidt „In
eerbied en dankbaarheid opgedragen aan
H.M. Koningin Wilhelmina, de Moeder van
het Verzet, de troosteres bij uitnemendheid,
door de L.O.L.K.P.-stichting en de G.O.
I.W.N. 2 September 1948".
Koningin Wilhelmina heeft de tekening
aanvaard en een citaat aan het werk toe
gevoegd. Reproducties van „De Troostende"
bekroond door het koninklijk woord, zullen
aan alle medewerkers in het verzet worden
aangeboden. Het citaat luidt: „Vervuld met
diepen eerbied en bewondering, breng ik U
allen hulde voor Uw verzet, dat gij al die
lange en bange jaren hebt volbracht, een
verzet, dat U samensmeedde tot een een
drachtig volk, dat zich zijn roeping bewust
is". Wilhelmina.
Vierhonderd boeren met
hun gezinnen naar Canada
Volgend jaar zullen
nog tienduizend volgen
Dinsdagavond is het emigrantenschip
„Kota Inten" van de Koninklijke Rotter
damse Lloyd voor de zevende 'en laatste
maal van dit jaar naar Canada vertrokken..
Aan boord bevonden zich bijna 400 emi
grerende Nederlandse boeren met hun ge
zinnen, onder wie 180 kinderen beneden 10
jaar, verder ruim 100 Belgische, Zweedse,
Deense en andere buitenlandse emigranten
en tenslotte, behalve 13 Zwitserse studen
ten van het Interkerkelijk Bureau, 275.
Amerikaanse studenten, die deze zomer
een bezoek aan West-Europa brachten. Als
geestelijk verzorger maakt de Dordtse pre
dikant dr. P. Prins de reis mee.
Hiermede is nu, althans voor dit jaar, een
einde gekomen aan de boeren-emigratie
naar Canada onder auspiciën van de Stich
ting Landverhuizing Nederland, die in 1948
ongeveer 7000 Nederlandse boeren en hun
gezinnen naar Canada bracht.
De Nederlandse boeren zijn in Canada
bijzonder-welkom. Daar zij in het algemeen
worden beschouwd als toekomstige grond
eigenaren, staan zij in vergelijking met
emigranten uit andere landen in behande
ling onomstreden aan de top. Tot dusver is
er practisch niemand teleurgesteld of on-
verrichterzake teruggekeerd.
Op 13 September wordt een begin ge
maakt met de keuringen voor het volgend
jaar, hetgeen op de Canadese ambassade in
Den Haag geschiedt. Men hoopt in 1949
ruim 10.000 Nederlandse boeren met hun
gezinnen naar Canada te kunnen emigreren,
waarvan vóór Mei reeds 4500. De Cana
dese regering garandeert 20.000 plaatsen.
Voor het vervoer van een dergelijk aantal
zou Canada zelf voor schepen moeten zor
gen, want Nederland zal nauwelijks
scheepsruimte voor de beoogde 10.000 be
schikbaar kunnen stellen. De afvaart van
de „Kota Inten" op 3 Februari 1949 is zelfs
weer op losse schroeven komen te staan,
omdat het niet zeker is of de Nederlandse
regering het schip tot dit doel zal kunnen
afstaan. Wel zal de „Kota Inten" dit najaar
nog een reis met emigranten naar Zuid-
Afrika maken.
Tot dusver kwamen de emigranten voor
namelijk uit het hoge Noorden, Noord- en
Zuidholland, uit Gelderland en Overijssel,
maar thans is er ook toenemende animo
Utrecht en Brabant, Zeeland en Drente.
In de organisatie voor het volgend jaar
zijn enige wijzigingen gekomen. Zo zal op
verzoek van de Canadese regering ten aan
zien van gezinnen met meer dan vijf kin
deren beneden 14 jaar niet tot keuring wor
den overgegaan, zolang in Canada voor de
betrokkenen géén plaats is gevonden. De
Canadese regering vreest namelijk voor
dergelijke gezinnen financiële moeilijk
heden.
De inrichting „Waterland"
wordt opgeheven
Naar wij vernemen, ligt het in de bedoe
ling, de inrichting „Waterland", waar sinds
enige jaren onder auspiciën van het pro
vinciaal bureau voor de verzorging van
oorlogsslachtoffers (P.B.V.O.) werd ge
werkt aan die oorlogspatiënten, die voor
opneming in een sanatorium te gezond en
voor de maatschappij te ziek waren, op te
heffen.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken
geeft als reden van dit afbreken van een
nog niet voltooid sociaal project op: bezui
niging. Als datum van opheffing wordt ge
noemd de le October, maar het is niet
onmogelijk, dat de feitelijke liquidatie niet
eerder dan volgend voorjaar zal plaats heb
ben. Waar patiënten en personeel heen
gaan. is onbekend.
Ds. G. Westmyse. voorganger van de
Vereniging van Vrijzinnig Hervormden te
Rotterdam, is daar in de leeftijd van 59 jaar
overleden. Ds. Westmijse was vroeger een
zeer bekend redenaar.
BINNENLAND
Prins Bernhard heeft Woensdagmiddag
een bezoek gebracht aan de Jaarbeurs in
Utrecht.
De onlangs in Amsterdam gearriveerde
eerste Deli-tabak uit de nieuwe oogst, be
staande uit 663 pakken, is onderhands voor
f 12 per half kilo aan de Nederlandse sigaren-
industrie verkocht.
Voor de Almelose rechtbank moesten
zeven personeelsleden van de firma Van
Gend en Loos terechtstaan, die zich aan
ernstige fraude hadden schuldig gemaakt. Uit
verzonden goederen werden regelmatig op
vrij grote schaal kledingstukken, flessen wijn
e. d. gestolen, die tegen hoge prijzen werden
verkocht. Er werden straffen geëist, die
varieerden van 1 jaar tot 3 maanden gevan
genisstraf.
Prinses Margaretha van Denemarken
heeft Woensdag een bezoek van ruim een uur
aan de tentoonstelling „De Nederlandse
Vrouw 1898—1948" in Den Haag gebracht. Zij
toonde zeer veel belangstelling en heeft
zich enige tijd onderhouden met Walcherense
boerinnen, die op bezoek waren.
De gewezen Amsterdamse politieman G.
W. O. W., die van Augustus 1942 tot Septem
ber 1944 verbonden was aan het bureau
Joodse Zaken, is tot 20 jaar gevangenisstraf
veroordeeld. Tegen hem was de doodstraf
geëist
Blijkens recente waarnemingen van de
K.N.A.C. behoren de karrevoerders, bestuur
ders van bakfietsen, handkarren enz. tot de
minst gedisciplineerde weggebruikers. De
verkeersregels overtreden zij zeer veelvuldig.
Zij geven dikwijls geen of een onvoldoende
teken bij richtingverandering, rijden zig-zag
of op de verkeerde zijde van de rijbaan of
blijven in bebouwde centra aan de verkeerde
zijde staan, storen zich op een kruising niet
aan anderen en vormen zo een gevaar voor
zichzelf en voor ander verkeer.
In een bos b(j Boxmeer is het lijk ge
vonden van een ongeveer dertigjarige Duitse
vrouw. Een inwoner van Boxmeer is onder
verdenking van moord gearresteerd.
Prinses Margaret Rose, de graaf en gra
vin van Athlone, prinses Margarete van
Denemarken en de Zweedse kroonprins heb
ben Woensdag het Rijksmuseum bezocht.
By de Technische Hogeschool zijn dit
jaar ongeveer 700 eerste jaars-studenten
ingeschreven. Vorig jaar waren het er onge
veer 1100.
HAARLEM EN OMGEVING
In de afgelopen nacht heeft men zich
toegang verschaft tot een villa aan de Zuider-
houtlaan te Haarlem. Gestolen is een groot
aantal zilveren gebruiksvoorwerpen.
Een drie en veertig jarige man, zonder
vaste woon- of verblijfplaats verzocht van
nacht onderdak in het bureau van politie.
Er werd een onderzoek ingesteld en toen
bleek, dat de man zich aan diefstal van een
fiets in Hengelo had schuldig gemaakt. Het
rijwiel had hij in Den Haag verkocht.
Een vijftiental jongens hield Dinsdag
avond op de Planetenlaan een „wielerwed
strijd". Een twaalfjarige jongen, die even
rust had en stond te kijken, werd door een
vriendje aangereden, waardoor hij een been
brak. Hij is naar het ziekenhuis Joannes de
Deo overgebracht.
De Haarlemse politie heeft een Amster
dammer aangehouden, die enkele weken
geleden een fiets en meubels had laten weg
halen bij twee costuumstrijksters, die in
Haarlem en Santpoort wonen. Hij gaf daartoe
opdracht aan een Santpoortse chauffeur, bij
wie hij een schuld had van f300 door het
maken van auto-tochten.
Ter gelegenheid van het feit, dat hij 25
jaar Kerkmeester van de kerk van de H.
Bavo aan de Herenweg te Heemstede is, ont
ving de heer P. H. M. Peeperkorn de Pause
lijke onderscheiding „Pro Ecclesia et Ponti-
fice". Op een feestelijke bijeenkomst van het
kerkbestuur werd de onderscheiding uitge
reikt door Pastoor C. v. Mierlo.
Het Instituut voor Arbeidersontwikke
ling organiseert a.s. Zaterdagmiddag 11 Sep
tember een excursie naar de Zomertentoon-
stelling in het Frans Halsmuseum.
Dc Haarlemse P.T.T. toneel-, zang- en
muziekverenigingen geven Zaterdag 11 Sep
tember in het Concertgebouw een uitvoering
waarvan het batig saldo wordt afgedragen
aan het Ned. Comité van de UNAC (Ver
enigde Naties helpen het Kind). Deze avond
geeft dus naast kunstgenot tevens hulp aan
20 millioen onschuldige kinderen over de
gehele wereld die gebrek lijden en ver
hongeren.
Ds. D. Henstra te Broek op Langendijk,
voorheen te Haarlem-N., heeft bedankt voor
het beroep van de Chr. Geref. Kerk van
Woerden.
Brood en suiker van de bon?
Uit officiële bron vernemen wij dat
er ernstig naar gestreefd wordt de
brooddistributie per 1 November op te
heffen.
Voorts wordt ernstig overwogen om
ook de distributie van suiker per 1
November te laten vervallen. Een be
slissing in deze is afhankelijk van de
binnenlandse suikerbietenoogst.
Europese opinie-onderzoekers
komen in Amsterdam bijeen
Op Woensdag 15 September zal de Am
sterdamse wethouder mr. F. H. C. van
Wijck het driedaagse „Congres Europees
Opinie-onderzoek" te Amsterdam openen,
dat bijeengeroepen is door het Nederlands
Instituut voor de Publieke Opinie.
In de Franse zaal van het Internationaal
Cultureel Centrum komen drie dagen lang
leiders van opinie-onderzoek-instellingen
bijeen uit nagenoeg alle landen van West-
Europa. De leiders der Gallup-instituten in
Engeland, Frankrijk, Italië, Denemarken
en Nederland zullen er zijn, dr. Leo P.
Crespi, die in Duitsland (Amerikaanse
zóne) het opinie-onderzoek leidt voor gene
raal Clay, prof. Jacquemyns uit Brussel,
mr. Littman van de B.B.C. (Listener
Research) en vele anderen.
Inleidingen zullen worden uitgesproken
door de heren H. Hermans, voorzitter van
de Voorlichtingsraad, drs. J. M. den Uyl,
redacteur van „Vrij Nederland" en Chr.
Ditlev Reventlow, directeur van het Deense
Gallup-instituut.
Doel van dit congres is de oprichting van
een Europese organisatie van opinie-onder
zoekers en het bespreken van de taken en
de werkmethoden van het moderne opinie
onderzoek.
Amsterdamse Beurs
Koninklijke Olie.
Unilever
Philips
A.K.U
Fokker
Nederlandse Ford
Nederlandse Kabel
v. Berkel's Patent
Scheepvaart-Un ie
Holl.-Amerika Lijn
Deli Maatschappij
H V A
A'dam Rubber
Ned. Handel Mij i
N.-I. Handelsbank
Ëilliton Mij II
Slotkoers
gisteren
35944
2951/2
260%
164%
179
331
289
130
164%
269%
175
168
122
404
Openings
koersen
354%
292%
254%
163%
18444
162
264%
174