Haarlems Dagblad „De Westelijke mogendheden Hyderabad doet beroep op UNO Verstand en inzicht zijn Russische dubbelzinnigheid beu" Machinekamer van koelhuis „Amerika" blijkt door het vuur gespaard te zijn Montgomery ontstak de fakkel der bevrijding Weerbericht 63e Jaargang No. 19039 Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adv. en Admin. 10724, 14825, Redactie 10600. Direct.-Hoofdred. 15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230 Drukkery Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132, Öinscïag 14 SeptemKcr 1948 Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal ƒ4,Franco per post ƒ4,50. Postgiro 273107. Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie. Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom cn Oprcrtjtc Tterlcmsctjc Courant (Jimo téyé) Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem DE OPKOMST en korte bloeiperiode van het Nazi-dom in Duitsland hebben opnieuw getoond, hoe mensenmassaas door verstandsverbijstering bevangen kunnen worden en tot welke gruwelijke wandaden dat kan leiden. Op dergelijke schaal is het nooit tevoren geschied. Maar aan overeen komstige verschijnselen ontbreekt het niet in de wereldgeschiedenis. Daartoe behoren de heksen-vervolgingen, die in de „herfsttij der Middeleeuwen" aanvingen en volgens schattingen van historici in 200 jaar tijds ruim een millioen mensenlevens kostten. Prof. dr. K. Baschwitz heeft daaraan herin nerd in zijn inaugurale rede bij de aan vaarding van het buitengewoon hoogleraar schap aan de nieuwe zevende faculteit van Amsterdams Universiteit. De titel van die (bij E. J. Brill te Leiden in druk versche nen) rede, „De intelligentie van het kran tenlezend publiek", moge u verwonderd doen vragen wat gij met heksenvervolgin gen van eeuwen geleden uitstaande hebt. De verklaring is, dat Baschwitz dit histori- sche voorbeeld te baat neemt om aan te tonen, dat de boosaardige toeleg der ver volgers alleen kon slagen als zij, met alle middelen van terreur en met terzijdestel ling van wetten, gemachtigd werden om iedere uiting der tegenpartij te onderdruk ken. Vrije mening remde hen dus. Tegen de opkomende vrijheid van meningsuiting leg den de heksenvervolgingen het achtereen volgens in verschillende landen af. Die bracht de mensen tot bezinning. Baschwitz noemt dit een vroege bijdrage tot de theorie van de openbare mening, die Macchiavelli al heeft aangeduid en die bij tijdgenoten thans nieuwe formulering heeft gevonden. Zij komt hierop neer, dat de openbare mening een hoger peil van ver standelijk inzicht en moraal bereikt, dan met het gemiddelde peil van de meerder heid zou overeenstemmen. Of anders ge zegd: een in vrijheid levend volk legt als geheel een intelligentie aan den dag, die ver boven het gemiddelde van de meerderheid uitgaat. Voorwaarde voor dit alles is de vrijheid van het woord, die de rechtsbe scherming der persoonlijkheid meebrengt. Geestelijke verstands-vertroebeling der massa ontstaat uit innerlijke onvrijheid, uit een soort geestelijke verlamming. In onze tijd heeft men door onderzoek der publieke opinie volgens de methode van Gallup en door andere, plaatselijk be grensde onderzoekingen kunnen nagaan, hoe de openbare mening over bepaalde kwesties tot stand komt. Men heeft kunnen vaststellen, zegt Baschwitz, van welke ter zake kundigen en van welke kleine groepen binnen de grotere zij pleegt uit te gaan en de meerderheid voor zich te winnen. Het betreft de invloed van enkele perscjnen, eerst op hun geestverwanten, van hen weer op hun omgeving enzovoorts. Dit toont wel heel duidelijk aan, hoezeer vrijheid van discussie vereist wordt om een nuttige uit werking te bereiken. Ieder begrijpt, welk een belangrijk aandeel in die discussie de vrije pers neemt en welk een stimulerende werking van haar moet uitgaan. Dus is een betoog als dat van Baschwitz zeker van belang voor journalisten, omdat het hen helpt de intelligentie van het krantenlezend publiek, waaraan hij zijn rede wijdde, beter te verstaan. Het ware te wensen dat het niet alleen door de mensen van ons vak, maar ook door hen die voor de uitingen van radio en bioscoop verantwoordelijk zijn en eigenlijk door allen, die op enigerlei wijze voor de cultuur des volks moeten zorgen, bestu deerd werd. Dan zouden ongetwijfeld velen van hen terugkomen op hun noodlottige gewoonte, om naar een door hen veronder, steld laag bevattingspeil van de meerder heid toe te werken. Diegenen, die dit doen, schatten dat peil altijd te,laag. Niet alleen houden zij geen rekening met de theorie van vorming der openbare mening, door Baschwitz in zijn rede te berde gebracht, maar zij vergeten ook dat in ieder mens de neiging leeft om zijn begrip te verrijken. Dat is dus meer dan zijn kennis: zijn be grip. Hij wil gaarne meer begrijpen van de maatschappelijke vraagstukken die zich in zijn tijd voordoen, maar ook van muziek en schilderkunst en litteratuur. Wie daarbij helder, goed Nederlands bezigt en niet dat mengsel van vaktermen en vreemde woor den in lange, ingewikkelde zinnen, dat de meerderheid niet verwerken kan, zal aan dacht vinden. Wie het helemaal niet doet en afzakt tot die goedkope en vaak grove en smakeloze kost, die naar zijn mening „het peil der massa" kenmerkt, zal nie mand helpen en zeker geen dankbaarheid oogsten. Ten aanzien van de dagbladpers vermeldt Baschwitz, dat Amerikaanse en Engelse kranten, die aanspraken maken op kwali teit, wat oplaag en zakelijk succes betreft, vooruit zijn gegaan en dat zelfs een hogere prijs geen hindernis meer vormt. Men heeft aan beide zijden wat geleerd. De serieuze pers wat overzichtelijkheid, begrijpelijk heid en veelzijdigheid van de stof betreft, het publiek ten aanzien van de eisen die steeds grotere groepen van de lezers, die er het laatst bij zijn gekomen, zijn gaan stellen. „Er bestaat geen reden, het kran tenlezend publiek in zijn huidige samen stelling bekwaamheid tot leren en ver mogen tot oordelen te ontzeggen", voegt hij daaraan toe. Dit zijn belangwekkende beschouwingen die men, zij het in een zo korte samenvat ting als deze, gaarne buiten zijn vakkring en voor het publiek zelf wil leggen. Er blijkt uit dat sommigen grote aandacht wijden aan de juistheid van zijn voorlich ting en dat het inzicht op dit gebied vor dering maakt. R. P. Accoord te Londen Duidelijke instructies aan de afgezanten te Moskou Volgens een woordvoerder van het Engelse ministerie van Buitenlandse Zaken hebben Engeland, Frankrijk en de Ver enigde Staten overeenstemming bereikt over de volgende stap, die gedaan zal wor den bij de besprekingen met de Sovjet-Unie over de Berlijnse crisis. De betreffende instructies zijn reeds toe gezonden aan de drie Westelijke afgevaar digden te Moskou. Ten aanzien van de inhoud dezer in structies geeft men in Londen toe, dat zij op duidelijke wijze aandringen op een spoedige regeling door middel van directe onderhandelingen te Moskou. De ambassadeurs zullen het de Sovjets duidelijk moeten maken, dat de Westelijke mogendheden beu zijn de dubbelzinnig heden van Rusland aan te horen en dat dergelijke procedures tot niets leiden. In feite komt het hierop neer, dat de Weste lijke afgezanten met een soort ultimatum naar het Kremlin zullen gaan, ofschoon de Westelijke diplomaten aarzelen deze term te gebruiken. Naar verluidt wijzen de nieuwe instruc ties erop, dat er klaarblijkelijk een tegen spraak bestaat in de geest en inhoud van de orders van maarschalk Sokolovski en de toon die Molotof en Stalin aanslaan tijdens hun besprekingen met de Westelijke afgezanten. De dag ,,X' De correspondent van het A.N.P. meldt uit Berlijn: Het onder Amerikaanse licentie verschijnende liberale blad „Montags- Echo" verklaart onthuUingen te kunnen brengen over nieuwe plannen van Berlijnse communisten 'in samenwerking met de Sovjet-Russische bezetting, die ten doel hebben te gelegenertijd het bestuur over de voormalige rijkshoofdstad geheel over te nemen. Het blad zegt, dat verleden week te Berlijn vertrouwelijke besprekingen heb ben plaats gehad tussen de leiders van de S.E.D. en haar nevenorganisaties. Tijdens deze besprekingen zouden richtlijnen voor de politieke tactiek in de naaste toekomst zijn vastgelegd en zou zijn besloten, in de komende weken te Berlijn iedere gelegen heid waar te nemen om stakingen en de monstraties te houden en botsingen te pro voceren. De Berlijnse communisten zouden er volgens de Montags-Echo op speculeren, dat de blokkade in de winter aanzienlijk scherper vormen zal aannemen, die het ver keer in nog grotere mate zullen stagneren, dat de levensmiddelen- en brandstoffen- voorziening critiek zullen worden, dat hoe langer hoe meer fabrieken zullen moeten sluiten, dat het aantal werklozen enorm zal toenemen en dat de algehele zorg en ver warring een situatie zullen scheppen, welke de S.E.D. aanleiding zal geven als be schermster van de orde op te treden. De dag waarop dit zal geschieden, de dag „X", zal volgens het Maandagochtendblad kort op de 7e November, de datum der Ameri kaanse presidents-verkiezingen, volgen. De zuivering van de politie in de Ooste lijke zóne en in de Oostelijke sector van Berlijn en de aanvulling van de politietroe- pen met communistische activisten, arbei- dersploegen en uit Rusland terugkerende leden van het zogenaamde „Paulusleger" rorden voortgezet. Het aantal in Sovjet- Russische dienst staande officieren der vroegere Duitse Wehrmacht schat de Mon tags-Echo op ongeveer 25.000. onder wie 80 generaals en 18 admiraals. Voorts weet het blad te berichten, dat veldmaarschalk von Paulus tegenwoordig lezingen houdt over de moderne krijgstactiek aan de militaire academie te Moskou, dat generaal von Richthofen, de ex-commandant van het Spaanse legioen „Condor", aan het hoofd staat van een militaire luchtvaartschool op de Krim en dat admiraal Saaiwachter op dracht heeft de duikboothaven Riga uit te breiden en te moderniseren. Het blad ver wacht, dat het Paulusleger in de naaste toekomst in Oost-Duitsland en vooral rond om Berlijn zal worden gelegerd, om op de dag „X" politieactie te bedrijven. Ruil-gerucht. Berichten uit Thueringen melden hardnekkige geruchten, dat de provincie, die in 1945 door de Amerikanen aan Sovjet-Unie werd overgedragen, weer handen van Amerikaans bestuur gegeven zou worden in ruil voor West-Berlijn. Geallieerde politieke waarnemers te Ber lijn staan echter zeer sceptisch tegenover deze geruchten, volgens welke in Thuerin gen reeds maatregelen zouden worden ge nomen. Berlijners door de Russen veroordeeld Vier personen uit het Westelijke gedeelte van Berlijn, die verleden Dinsdag nabij Brandenburger Tor door de Sovjetpolitie gearresteerd waren, zijn door een Sovjet rechtbank veroordeeld tot 25 jaar arbeids kamp. Zij zijn schuldig bevonden aan aan vallen op Sovjet-burgers en mishandeling van politiemannen uit de Oostelijke sector. THYSSEN. LICIIT GEVAL. De openbare aanklager van de zuive ringsrechtbank te Koenigstein heeft de rechtbank verzocht de Duitse industrieel Thyssen in te delen bij „groep drie", die der „lichte gevallen". Volgens deze aan klacht zou twintig procent van Thyssen's vermogen geconfiskeerd moeten worden. De verdediging pleitte vrijspraak. Amerikaanse jagers neergestort Het hoofdkwartier van de Amerikaanse luchtmacht in Duitsland maakt thans be kend, dat twee straaljagers van het type F 80 gistermiddag neergestort zijn in Beieren, nadat zij van ae luchtbasis Für- stenfeldbruck waren opgestegen. Een derde straaljager, die tot dezelfde groep be hoorde, is nog niet op de plaats van be stemming aangekomen. Men neemt aan, dat de piloten van de beide verongelukte toe stellen om het leven zijn gekomen. De vliegtuigen behoorden tot een groep van acht, die op weg was naar het vliegveld Manston in Engeland om op 15 September deel te nemen aan de herdenking van de „slag om Engeland". Passagierslijst „Zuiderkruis" Op onze bureaux ligt ter inzage de passagierslijst van het troepentransport schip „Zuiderkruis" dat vermoedelijk op 24 September in Rotterdam zal aan komen. Circusschip vergaan Vierenveertig vermisten Naar „De Volkskrant" meldt, worden vier en veertig personen, meest circusper- soneel vermist, nadat hun schip, de 380 ton metende „Euzkera", in de Caraïbische Zee door een tropische windhoos werd overval len. De „Euzkera" die 56 opvarenden plus ongeveer zestig dieren, waaronder leeuwen, tijgers en andere roofdieren, en een hoeveelheid circusmateriaal aan boord had kapseisde en zonk binnen twee mi nuten. Het Noorse motorschip ,.E1 Caribe" heeft naar het kuststation in Miami geseind, dat het op ongeveer 1200 km ten Zuiden van Miami een reddingsboot met 12 op varenden van de „Euzkera" heeft opgepikt. De kapitein van het Noorse schip, dat naar Curagao vaart, heeft uit de verklaringen van de overlevenden een rapport samen gesteld, dat hij per radio naar de Ameri kaanse vloot heeft gezonden. Verhuizing naar Parijs zou behandeling van de kwestie kunnen vertragen Het woord is aan. Otto Weiss: In ons mensen leeft een onlesbare begeerte naar zedelijke volmaking onzer medemensen. De regering van Hyderabad heeft tele grafisch aan de UNO verzocht het geschil met India zo spoedig mogelijk in behande ling te nemen. „Ieder verder uitstel moet de uiterst gevaarlijke toestand ernstiger maken", aldus het telegram. Trygve Lie heeft het officiële verzoek aan de Veiligheidsraad doorgestuurd met de volgende aantekening: „Daar de alge meen secretaris niet kan beslissen, of op grond van de procedurebepalingen van hem gevraagd wordt, deze mededeling rond te zenden, brengt hij haar onder de aandacht van de Veiligheidsraad, opdat deze naar eigen goedvinden kan handelen." Een woordvoerder van de UNO heeft te Parijs verklaard, dat het eerste verzoek van Hyderabad om het geschil met India aan het internationaal gerechtshof voor te leggen een juridische kwestie heeft opge worpen. De Veiligheidsraad, waaraan Onbereikbare brandhaarden zijn nog niet geblust Nog steeds is de brand in het koelhuis „Amerika" te Amsterdam niet geheel ge doofd. De brandweer bestrijdt het vuur met zes stralen. Er zijn enkele brandhaard- den in het gebouw, welke men nog niet heeft kunnen bereiken. Bij een voorlopig onderzoek in het vrij wel geheel uitgebrande gebouw is men tot de ontdekking gekomen, dat de machine kamer, w.elke zich aan de Westelijke zijde van het koelhuis bevindt, door het vuur is gespaard. Deze onverwachte meevaller is uitslui tend te danken aan het feit, dat men in dit gedeelte reeds gereed was gekomen met het aanleggen van betonnen vloeren. Deze vloeren zijn bestand gebleken tegen de hoge temperaturen. Dit is ook de reden, dat de buitenmuur aan deze zijde niet is bezweken en de aangrenzende douane loods is gespaard. Hoewel de machinekamer is gespaard, v/eet men nog niet of de machines toch niet van het water of de hitte zoveel ge leden hebben, dat zij onbruikbaar zijn. Bovendien vormen deze machines slechts een onderdeel van de uitgebreide koel installatie. De condensatoren waren op het dak opgesteld. Deze zijn verbrand. Bo vendien zijn de leidingen die door het pand „Amerika" liepen, geheel vernield. Het herstel van dit alles is zuiver een vraagstuk van materiaal. Dit kan wel ge- leverd worden door Nederlandse fabrieken, doch of dit in een redelijk tijdsbestek mo gelijk is, kan nu nog niet worden gezegd. Het verlies van het koelhuis „Amerika" -en het uitschakelen van het koelhuis „Australië" betekent, dat ongeveer vijf tien procent van de koelhuisruimte van ons land verloren is. De grote portaalkraan, die aan de Noord zijde van het gebouw staat, is door de hitte onlzet, maar het is mogelijk haar te repa reren. Erge is de kade zelf er aan toe. De ge weldige hoeveelheden bluswater hebben de grond ten dele weggespoeld en de kade op sommige plaatsen ernstige ondermijnd. De laadbrug naar de binnenhaven, die meer dan 30 uur één gloeiende vuurmassa was, is scheef getrokken. Montgomery heeft te Portsmouth de „fakkel Amerikaans vliegtuig in Sovjet-zóne neergestort De Amerikaanse luchtmacht in Duitsland deelt mede. dat de beide piloten van een Amerikaanse Dakota, die door de lucht- corridor FrankfortBerlijn vloog, 65 km binnen de Sovjet-zóne uit het toestel zijn gesprongen omdat de motoren defect raakten. Het vleigtuig kwam uit Wiebaden en was geladen. Het is in de nabijheid van Langensalza neergestort. De prijs van bessensap en frambozensap fe tferhoógd tot respectievelijk 78 en 81 cent per fles van 380 cc De maximumprijs van zwartebessensap is op 81 cent gehandhaafd. Maandag heeft lord Montgomery te en onze kinderen mogelijk maken ons te Portsmouth de bevrijdingsfakkel ontstoken, verheugen in de jaren van vrede en groeien- die van Portsmouth naar Eindhoven de welvaart, die voor ons liggen", zo be- gedragen zal worden als een symbool sloot lord Montgomery, ter herinnering aan de intocht der Voor het overbrengen van de fakkel is bevrijdingslegers. „Op zijn weg door deze een Britse marinesloep uitgekozen. Het gebieden zal de fakkel de bewoners her- dragen van de bevrijdingsfakkel, dat voor inneren aan de donkere bezettingsjaren en het eerst in 1946 geschiedde op initiatfcf de komst van de bevrijdende legers. Het van de burgemeesters van Eindhoven en dragen van de fakkel is echter meer dan I Bayeux is thans een ieder jaar terug- dit, het is een symbolische daad, die het kerende ceremonie geworden. Van Bayeux der 'vrijheid" ontstoken en een der man- gevoel van saamhorigheid en wederzijds zal de fakkel door koeriers naai- Eind- schappen van het 14e parachutisten-regiment, begrip tussen de vier landen levendig zal hoven worden gedragen langs dezelfde die in Normandië landde op 6 Juni 1944. heeft houden", aldus de maarschalk. ,.Ik zal nooit route waarlangs de geallieerde legers naar hem overgenomen om hem te brengen naar het welkom vergeten, dat onze legers bij Nederland oprukten. het eindpunt der eerste étappe. het oprukken na de zware strijd in Nor mandië te beurt viel. De wilde tonelen van vreugde en geestdrift bij het binnen rukken van België en later Nederland, zullen vqor de rest van mijn leven in mijn herinnering blijven". Montgomery zeide een goede reden te hebben om zich Eindhoven te herinneren. Hij had zijn hoofdkwartier aldaar gevestigd en de Engelse koning had hier een bezoek gebracht. Na de gevechten was er een grote en blijvende vriendschap tussen de Britse soldaten en de bevolking ontstaan. De Britse soldaten werden gastvrij in de huizen ontvangen en Montgomery achtte zich gelukkig deze herinnering te ver nieuwen. „In de dagen, dat de oorlog ten einde liep konden wij niet bevroeden, dat wij vier jaar na de gevechten in een sfeer van internationale onzekerheid en wan trouwen zouden leven". „Laten wij in deze onzekere wereld stand houden voor vrijheid en gerechtigheid. Nooit wensen wij te zien, dat Europa weer braak komt te liggen door de vernielingen van een oorlog. Wij moeten een zijn en sterk en besloten tegen aggressie te strij den in welke gedaante deze ook moge ver schijnen. Door eenheid en kracht hebben wij in het verleden de vijand van ons af geschud en zo zal het ook in de toekomst zijn indien wij elkaar standvastig bijstaan. Op deze wijze zullen wij vrijheidslievende landen een bolwerk vormen tegen aggres- De „fakkel der vrijheid" wordt van Portsmouth uit naar Bayeux gebracht, vanwaar de rew sie. Op deze w'jze zullen wij het voor ons eerder gaat via Parijs, Brussel, Turnhout naar Eindhoven. Trygve Lie het verzoek heeft doorgegeven, zal hebben uit te maken of Hyderabad al of niet als een onafhankelijke staat is te beschouwen. Alleen een onafhankelijke staat kan van de diensten van het hof ge bruik maken. Het is niet waarschijnlijk, aldus de woordvoerder, dat de Veiligheids raad vóór 15 September te Parijs zal ver gaderen, daar officieel no^ geen datum voor een vergadering is vastgesteld. Als Hyderabad een beroep op de Veilig heidsraad zou doen, aldus de woordvoerder, is de president Sir Alexander Cadogan be voegd de raad in speciale vergadering bij een te roepen. Eigenlijk is de raad in per manente zitting. De bijeenkomsten zijn echter onderbroken door het verhuizen van Lake Success naar Parijs. Toestand volgens beide partijen „bevredigend". In het eerste officiële communiqué over de strijd te Hyderabad, dat te Poena (In dia) is uitgegeven, wordt verklaard: „Enige colonnes zijn het gebied van Hyderabad binnengedrongen. De laatste berichten wij zen er op, dat in alle districten een bevre digende vooruitgang wordt gemaakt." In het communiqué staat verder, dat in het district van Sjalapoer een colonne ern stige tegenstand ondervond te Naldrug. De stad werd genomen na een hevig gevecht, waarbij de vijand aanzienlijke verliezen leed. De opmars in die sector gaat voort. Toelzapoer is Maandag door onze troepen veroverd, aldus het communiqué. Een Reu- ter-bericht uit Bombay meldt, dat Hydera bad van alle landcommunieaties is afge sneden, doordat de enige intercommunale telefoonlijn tussen Hyderabad en Bezwada door de autoriteiten van Hyderabad is gesloten. Volgens door Radio-Pakistan te Lahore aangehaalde berichten van Radio-Hydera bad, stuiten de troepen van India op tegen stand en is de toestand aan alle sectoren „bevredigend". In het Zuiden waren de Indische troepen tot staan gebracht en in het Westen, waar zij uit Sjalapoer oprukten, hadden zij 250 man verloren, De troepen van Hyderabad hadden in het Noord-Westen de opmars naar Aoerangabad van Indische pantser eenheden tot stilstand gebracht. De Indische luchtmacht had drie vliegvelden gebombar deerd. Pakistans houding. Uit Karachi wordt vernomen, dat een menigte van naar schatting meer dan 50.000 personen twee uur lang gedemon streerd heeft voor de woning van de eerste minister van Pakistan. Liagoeat Ali Chan. De menigte eiste onmiddellijke actie om de Mohammedaanse slaat Hyderabad te redden van de Indische aggressie". De premier gaf een deputatie de verzeke ring, dat de regering „uiterst gevoelig was voor de situatie, maar dat het niet in het publiek belang zou zijn. indien de regering haar visie op dit delicate probleem bekend zou maken." Bei El Solh, premier van Libanon, heeft de ambassadeur van India in Egypte mee gedeeld, dat de Arabische landen wensen, dat de troepen van India uit Hyderabad worden teruggetrokken. Officieel is bekend gemaakt, dat de eer- ste-minister van Oost-Bengalen. Chwaja Nazimoeddin, tot gouverneur-generaal van Pakistan is benoemd als opvolger van de overleden Mohammed Ali Djinnah. Gevechten in Soerakarfa Communisten slaags met aanhangers van Hatta Volgens het republikeinse persbureau Antara zouden in Soerakarta gevechten zün uitgebroken tussen communisten en hun politieke tegenstanders. Men meent, dat de verantwoordelijkheid hiervoor voor namelijk rust bU de Pesindo. die zich on langs bij de republikeinse communistische party heeft aangesloten. Volgens Antara zijn deze gevechten gisteren begonnen. De treinen tussen Soerakarta en dc republi keinse hoofdstad Djokjakarta rijden niet meer. Waarnemers zün van mening, dat de gevechten een voorspel kunnen zijn van een conflict op grote schaal tussen de repu blikeinse communisten en de aanhangers van de regering-Hatta. Waarnemers te Batavia menen, dat de gevoelens van strijd onder de republikeinen toenemen en dat de communisten pogingen voorbereiden om de regering-Hatta omver te werpen. Zij zeiden echter, dat Hatta strenge maatregelen tegen het gebruiken van geweld zou nemen en deelden nog mede, dat betrouwbare troepen in de om geving van de republikeinse hoofdstad wa ren gestationneerd. In een officiële verklaring zegt de rege ring: „Tegen verstoorders van de orde, van welke zijde ook, die het algemeen welzijn hinder aandoen, zal de regering krasse maatregelen treffen. De regering verzoekt om de personen, die bij de aanslag op het hoofdkwartier van de Pesindo ontvoerd werden, zo spoedig mogelijk over te geven aan de bevoegde regeringsinstanties. De regering verklaart nadrukkelijk, dat geen militaire of regeringsinstantie heeft medegewerkt aan de ontvoering. Als de regering tot arrestaties overgaat, dan ver richt zij officiële handelingen en dan is er ook geen sprake van ontvoeringen." In berichten uit Solo wordt onthuld, dat tot dusver tien personen zijn ontvoerd, on der wie ar. Moewardi, voorzitter van de G.R.R. (de nieuwe volksrevolutionnaire beweging). Antara meldt voorts, dat de politie sedert eergisteren in de omgeving van Blitar tegen gewapende elementen zuiveringsacties uit voert, die succes opleverden en tot volledige ontwapening leidden. Ernstige toestand op Java Volgens United Press heeft luitenant- generaal Spoor, opperbevelhebber der Ne derlandse troepen in Indië, medegedeeld dat de toestand op Java steeds slechter wordt en dat het aantal incidenten dagelijks stijgt. Hij vertelde dat de Nederlandse troe pen de status-quolijnen zullen overschrij den om benden te achtervolgen die zich achter deze lijnen in veiligheid trachten te stellen na operaties op Nederlands gebied. De Nederlandse troepen zullen echter geen gebied achter de status-quolijnen bezetten. Luitenant-generaal Spoor noemde enige cijfers van geconstateerde republikeinse in breuken op de wapenstilstandsovereen- komri Tn April 90, Mei 120, Juni 160, Juli 180 cn Augustus 250. Vooral op Midden-Java is de toestand ernstig tengevolge van het optreden van goedbewapende benden. Europa's eenheid Resultaten van een onderzoek door de Daily Express UNO-rapport: „Hulp aan Griekse guerilla kwam uit liet Noorden" De Balkancommissie van de UNO heeft Maandag haar aanbevelingen over het on derwerp inzake Griekenlands betrekkingen met zün drie noordelijke buurlanden Joe goslavië, Albanië en Bulgarye gepubliceerd. De commissie is er ten volle van over tuigd, dat dc guerillastrijders in de grens zones „voor het grootste deel afhankelijk zyn geweest van bevoorrading van buiten af". Het rapport zegt. dat grote hoeveelhe den wapens en militaire voorraden over de grenzen komen en de gucrillastrüders dik- v UIs uit tactische overwegingen zich uit eigen beweging in het gebied over de gren zen begaven. De commissie is er van over tuigd, dat de toestand „een onoverkome- lUkc hinderpaal" vormt in de vestiging van goede betrekkingen tussen de landen op dc Balkan. In een aanvullend rapport beschuldigt de commissie Albanië, Bulgarije en Joegosla- vië er van zich niet gehouden te hebben aan het bevel van de algemene vergade ring „niets te ondernemen, dat de Griekse guerillastrijders tot steun zou kunnen zijn". De in het rapport vervatte aanbevelingen aan de Algemene Vergadering houden een waarschuwing in aan Griekenlands buur landen tegen verdere steunverlening aan de guerillastrijders en een speciale aanbe veling aan alle leden-staten van de UNO „niets te doen, waardoor gewapende gre pen, die tegen de Griekse regerin" vechten, zouden kunnen worden geholpen". Bijna drie vijfde van het Britse volk is voorstander van een economische, militaire en politieke eenheid van West-Europa. Tot deze conclusie kwam de Daily Ex press na in alle delen van Groot-Brittannië een opinie-onderzoek te hebben ingesteld. De Daily Express, het blad van Lord Beaverbrook, dat een krachtige voorstander is van versteviging van de Britse imperiale banden, heeft tot dusver een voorzichtig standpunt ingenomen ten aanzien van een Westelijke unie. waardoor de resultaten van dit onderzoek des te interessanter zijn. 58 procent van de door de Laily Express ondervraagden keurde eon politieke unie van de vijf landen van de Westelijke unie goed en verklaarde zich accoord met in stelling van een Europees gerechtshof met bevoegdheid om sancties op te leggen ten einde het handvest van de Westelijke unie na te leven. Deze oplossing werd door slechts 16 percent bestreden, 26 percent had geen oordeel, doch was ook niet uit gesproken tegenstander. Een militaire unie van de vijf Westelijke mogendheden werd gesteund door 68 per cent, 65 percent stond gunstig tegenover een economische integratie, hetgeen inhoudt de oprichting van een douane-unie. De Conservatieven waren in het algemeen enthousiaster over een Westelijke unie dan de leden van de Labourpartij. Meer dan drie vierde van de ondervraagde Conser vatieven waren voor een economische unie en twee derde van hen waren tevens voor een politieke unie. De Labourleden toonden zich echter min der enthousiast voornamelijk over eon po litieke unie, waarvoor zich slechts 54 per cent van hen uitsprak. De resultaten van dit onderzoek zijn In overeenstemming met de lauwe houding van het hoofdkwartier van de Labour partij ten aanzien van de Europese een heidsbeweging en de steun welke tot dusver de conservatieven en liberalen toezegden aan de idee van de Verenigde Staten van Europa. (United Press). ZUID-WESTELIJKE WIND Verwachting, medegedeeld door het K.N M.I. in De Bilt, geldig van Dins dagavond tot Woensdagavond: Tamelijk veel bewolking met later plaatselijk enige regen- Zwakke tot matige, later weer toenemende Zuid westelijke wind. Morgen overdag lets hogere temperaturen dan vandaag. .15 September: >n op 6-14 uur. onder 1856 uur Ma n op 18.33 uur, onder 2.26 uur

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1948 | | pagina 1