Haarlems Dagblad Een jubelende residentie Bernadotte De stad Madioen op Oost-Java door communisten overweldigd Talrijke arrestaties in Palestina haalde de jonge Landsvrouwe in Moord op voormalig Birmees minister 63e Jaargang No. 19044 Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adv. en Admin. 10724, 14825, Redactie 10600. Direct.-Hoofdred. 15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230 Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132. Maandag 20 September 1948 Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Abonnementsprijs per week 31 cent. per kwartaal ƒ4,Franco per post ƒ4,50. Postgiro 273107. Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie. Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom. at Qprcctjtc t^aarlansrljc Courant (llnno 165-6) Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem DAT GRAAF BERNADOTTE, de bemid delaar van de U.N.O. in het Palestijnse conflict, door terroristen blijkbaar dissi dente leden van de Stern-groep ver moord is betekent het einde van een nobel leven. Deze neef van de Koning van Zwe den heeft zich hogelijk onderscheiden door in velerlei vorm het algemeen belang te dienen. Hij heeft belangrijk werk gedaan voor het Rode Kruis, de Padvindersbewe ging en de Y.M.C.A. Tijdens de tweede Wereldoorlog heeft hij in zijn functie van vice-president van het Zweedse Rode Kruis zowel in Londen vertoefd tijdens de Blitz als later in Berlijn tijdens de grote ge allieerde luchtaanvallen op die stad. Bernadotte is als bemiddelaar opgetreden bij de Duitse capitulatie; hij heeft Himm- ler's aanbod van onvoorwaardelijke over gave overgebracht. Tenslotte heeft hij, optredend als bemiddelaar voor de U.N.O. in Palestina, daar inderdaad een tijdelijke wapenstilstand bewerkt. Zijn zeer uitvoerig rapport over de Palestijnse toestand be reikte de U.N.O. ongeveer gelijktijdig met het bericht, dat hij was vermoord. Hij was een menslievend man, die de moeilijkste taken op zich nam en dit volgens degenen, die hem van nabij gekend hebben, met blijmoedigheid deed. Optimisme kenmerkte zijn levensopvatting. Dat is, na het voor gaande, begrijpelijk want geen pessimist zou zulke arbeid ooit kunnen verrichten. Hij zou al dadelijk de moed missen om eraan te beginnen. Aan moed heeft het graaf Folke Berna dotte nooit ontbroken, ofschoon hij leed aan een zwakke gezondheid en daarom steeds door een medicus vergezeld werd. Zijn geest was sterker dan zijn lichaam. Het omgekeerde komt veel vaker voor moet ongetwijfeld het geval geweest zijn bij degenen, die hem vermoord hebben. Even tevoren was, buiten Jeruzalem, al op hem geschoten, maar de kogels, die de carrosserie van zijn auto doorboorden, troffen de inzittenden niet. De tweede aanslag gelukte evenwel; vier mannen in een jeep versperden de auto de weg en een van hen, erop toelopend, vermoordde met zijn sten-gun graaf Bernadotte en de Franse kolonel Serot, eerste waarnemer van de U.N.O. in Jeruzalem, die naast hem zat. Men had dus een hinderlaag gelegd. Aangezien buiten de stad al op de auto geschoten was bestond vermoedelijk een welberaamd plan, waarbij men het niet op één kans wilde laten aankomen, en zijn verscheidene terroristen erbij betrokken geweest. Verleden week gaven de Russen hun felle afkeer te kennen van de Noor Trygve Lie, secretaris-generaal van de U.N.O., wiens benoeming in 1945 in het bijzonder door hen werd voorgestaan. Dit gaf een Engels blad aanleiding tot een korte beschouwing onder de titel Shoot the Referee" schiet de scheidsrechter neer. Dit laatste gebeurde de dag daarop, in de meest letterlijke zin, in Jeruzalem, De scheids rechter in het daar heersende conflict werd doodgeschoten. Graaf Bernadotte zal onge twijfeld sinds lang beseft hebben, dat hij een levensgevaarlijk werk deed. Terroris ten aanvaarden geen scheidsrechters en de aanwezigheid alleen van zulke figuren moet hen al benauwen, omdat zij een levende aanklacht tegen hun eigen optre den zijn. Er zijn vrijwat mensen in de wereld, wier enige advies tot oplossing Van geschillen is: schieten. De meesten van hen adviseren, dat anderen dit doen zullen. Maar die anderen zijn er dan ook wel. Het gemakkelijke van de opvatting is, dat men er niet meer bij hoeft na te denken en geen moeilijke eigenschappen zoals geduld, vin dingrijkheid, volharding en dergelijke ontwikkelen. Dat de conflicten door schie ten niet uit de wereld worden geholpen is een overweging, die zelden gewicht in de schaal legt. De terroristen, die graaf Bernadotte en kolonel Serot hebben vermoord, hebben een niet alleen gemene en lafhartige maar ook domme wandaad bedreven. De Joodse zaak, die zij er blijkbaar mee wilden be vorderen, hebben zij er ongetwijfeld mee geschaad. De pogingen tot bemiddeling door de U.N.O. hebben zij er in geen geval mee beëindigd. Bernadotte's eerste secreta ris, Ralph Bunche, is onmiddellijk als zijn plaatsvervanger met gelijke bevoegdheden opgetreden. Als hij die niet behoudt zal een nieuwe opperste bemiddelaar worden aangewezen. Er zullen altijd weer mensen zijn die de moed, de menslievendheid, de energie, het optimisme en de afkeer-van- schieten bezitten, nodig om zulk een taak te verrichten. Zij zullen zich bewust zijn van het gevaar, dat zij ermee lopen, maar er dat gaarne voor over hebben. Wel zullen zij verstandig handelen door zich beter tegen misdadigers te laten beveiligen, dan blijkbaar tot dusver bij bemiddelaars in Palestina gebruikelijk is. Het gebruik van een pantserauto lijkt niet overbodig. Men moet zoveel mogelijk trachten te voorko men, dat mensen van de kwaliteit van een Bernadotte het slachtoffer van hun streven worden. Zij zijn te kostbaar. R. p. Financieel program van Henri Queuille aangenomen De Franse Nationale Vergadering heeft Zaterdagnacht met 291 tegen 251 stemmen het economisch en financieel programma j van de nieuwe regering van Henri Queuille aangenomen. De vergadering verwierp een communis- I tisch tegenvoorstel om de militaire begro ting sterk te beknotten. Tevoren werden verschillende amende menten aangenomen, die de nieuwe belas tingen op auto's en sterke dranken en de inkomstenbelasting iets verlagen tot een totaal van 6.000 millïoen francs. Vervolgens besloot de vergadering bij handopsteken, een speciale commissie in te stellen, die de staatsbegroting en staats uitgaven moet controleren. Hedenmiddag wordt de vergadering Voortgezet. Onderlioud van Franco met Don Juan Volgens onbevestigde berichten te Ma drid heeft generaal Franco andermaal een onderhoud met de Spaanse kroonpreten dent, Don Juan, gehad. De ontmoeting zou aan boord van een Spaanse torpedojager voor de Noord-Westkust van Spanje heb ben. plaats gehad. De oudste zoon van de pretendent, de 10-jarige prins van Asturië zou eveneens aan boord zijn geweest. DE LONT IN HET KRUITVAT DJOKJA Soekarno roept op tot eensgezind front tegen de landverrader Moeso Zaterdag heeft een gewapende eenheid van de Indonesische communistische partij P.K.I. het republikeinse bestuur van de stad Madioen op Oost-lava aan de kant gezet en na een gevecht met republikeinse troepen een communistisch bestuur over het gewest Madioen uitgeroepen. De communistische eenheid stond onder leiding van de „eerste communist" Moeso, die onlangs uit Moskou terugkeerde en sindsdien de leiding had bij de communistische agitatie, waardoor in verschillende plaatsen onlusten zijn uitgebroken. President Soekarno heeft via de radio bekend gemaakt dat over het gehele republikeinse gebied de krijgswet van kracht is. Hij heeft strenge maatregelen aangekondigd tegen de communisten en Moeso een landver rader genoemd. De opstand zal, aldus Soekarno, met alle middelen worden onder drukt. Ook de sultan van Djokja heeft via de radio opgeroepen tot eensgezinde tegenstand tegen de communisten en opgewekt tot solidariteit met Hatta's regering Moeso vogelvrij verklaard Madioen op Oost-Java werd na de eva cuatie der republikeinse troepen uit de „zakken" langs de demarcatielijnen een broeinest van geregelde en ongeregelde troepen, die grotendeels bestonden uit delen van strijdor-ganisaties. Deze strijd organisaties stonden hoofdzakelijk onder leiding, van communistische desperados. Naar de grootte is Madioen de tweede stad van de republiek. Zij ligt aan een kruis punt van spoorwegen en had reeds in 1946 een „Marx-huis", centrum van commu nistische activiteit. De opstandelingen hebben de beschikking over een radio zender, die bevelen voor de bevolking van stad en gewest Madioen uitzendt. Het plaatselijk en gewestelijk bestuur zijn in handen van door de P.K.I. benoemde figuren, waarbij enkele functionarissen van het oude bestuur. In zijn radiorede heeft Soekarno de lei der der communisten, Moeso, vogelvrij ver klaard; „Wie hem'grijpt bewijst een dienst aan zijn land". De president zei verder nog: „De P.K.I. onder leiding van Moeso wil zich meester maken van ons land. Volksgenoten, uit naam van de strijd voor de Indonesische vrijheid zeg ik u: Op dit kritieke ogenblik, waarin wij de ergste beproevingen doorstaan, staat gij voor de keuze tussen twee dingen: Moeso en de PKI volgen, die onze Indonesische vrij heidsidealen naar het bankroet zullen voe ren of Soekarno en Hatta volgen, die met Gods hulp het land zullen leiden in de rich ting van de vrijheid voor Indonesië en de bevrijding van eike onderdrukking". Ook de republikeinse minister van Bin nenlandse Zaken en voorzitter van de Mo hammedaanse Partij (Masjoemi), Soeki- man, heeft een radioredevoering gehouden en daarbij, aldus Aneta, onder meer ver klaard: „De PKl van Moeso stelt zich ten doel de staat onder Soekarno en Hatta omver te werpen. In de communistische staat zal geen godsdienst kunnen bestaan en er zal een dictator aan het bewind zijn". Hij deèd een beroep op alle Islamie ten om zich aan de zijde van de regering van Soekarno en Hatta te scharen. Radio Djokja heeft medegedeeld, dat bij besluit van de opperste legerleiding (gene raal Soedirman) van Zondagavond 22 uur af benoemd is tot legercommandant voor het gehele gebied van Oost-Java kolonel Soengkono. Soengkono heeft volmacht ge kregen om de verdediging te versterken. Antara meldt uit Djokjakarta: De com munistische staatsgreep in Madioen vond Zaterdagochtend vroeg plaats en verliep zonder veel bloedvergieten. Volgens oog getuigen werd het sein tot de aanval ge geven door drie pistoolschoten, gelost in de dessa Radjoagoeng, waarna gewapende lieden alle republikeinse gebouwen van vitale betekenis en de gouvernementskan toren, o.a. het militaire plaatsbureau, po litiebureau, PTT-kantoor en de bank bij verrassing bezetten. Eveneens volgens ooggetuigen werden van de aangevallenen twee officieren van de TNI gedood en vier anderen gewond. De verliezen van de aan vallers zijn niet bekend. Na de aanslag werd in de straten gepatrouilleerd door ge wapende lieden, terwijl automobielen met de communistische vlag voorop rondreden. Sedert de aanslag zijn de telegraaf- en telefoonverbindingen met Madioen ver broken en worden de regeringstelegram men per radio overgebracht. Om in staat te zijn onze lezers reeds diezelfde dag in te lichten over de in houd van de Millioenennota, die Dins dag door de Minister van Financiën by de Staten Generaal wordt ingediend, zal ons blad morgen iets later ver schijnen. Te Djokjakarta hebben Zondagmorgen massa-arrestaties plaats gehad, hoofdzake lijk onder aanhangers van de linkervleugel. Na het bekend worden van de commu nistische staatsgreep in Madioen kwam het republikeinse kabinet Zondagmiddag in een spoedvergadering bijeen. Tot op heden is te Djokja geen openbare onrust waar genomen.' Sjahrir over de gebeurtenissen De voormalige republikeinse minister president, Soetan Sjahrir, liet -zich tegen over Aneta met betrekking tot de gebeur tenissen te Madioen als volgt uit: „Binnen enkele dagen zal duidelijk wor den, hoe de situatie zich ontwikkelt". Sjahrir voegde daaraan toe: „Indien in Oost-Java het republikeinse leger intact blijkt te zijn en niet communistisch ge ïnfecteerd dan kan de situatie misschien nog wel spoedig worden beheerst. Indien echter de legereenheden in Oost-Java niet meer voor de republikeinse overheid kun- nen optreden, dan bestaat er kans op een complete burgeroorlog". De hoogste bestuursautoriteiten te Bata- via, de plaatsvervangende luitenant- J gouverneur-generaal, de heer Abdoel Kadir en generaal Spoor, zijn hedenmorgen bij- 1 eengelcomen voor een bespreking van de jongste ontwikkelingen in de Republiek. Het werkcomité van het K.N.I.P. heeft met 25 stemmen tegen 1 een wet aangeno men, waarbij Soekarno ter bestrijding van j het communisme gedurende drie maanden met bijzondere volmacht wordt bekleed. I Dreigende situatie bij Tjilatjap Volgens onbevestigde berichten zouden Nederlandse troepen op het ogenblik in het door de Nederlanders gecontroleerde ge bied van Poerbalingga (ongeveer 50 km ten noordoosten van Tjilatjap) in botsing zijn gekomen met 1500 bewapende Indo nesiërs. Volgens mededelingen uit dezelfde bron zouden de verliezen aan Nederlandse zijde vijf doden en acht gewonden bedra gen. Men voegde hieraan toe, dat 3000 Indonesiërs in genoemd gebied langs de statusquo-lijn gereed staan om tussenbeide te komen. Weer een voedselpakhuis in Amsterdam afgebrand Op het terrein van de .Amsterdamse Markthallen, waar het vorig jaar negen van de vijftien aardappelloodscn aan het vuur ten prooi vielen, heeft Zaterdagavond laat een felle brand drie van de zes nog resterende loodsen in de as gelegd. De brand werd omstreeks halftien ontdekt, maar toen de brandweer enkele minuten na de melding op het terrein arriveerde, stond een der loodsen reeds in lichterlaaie. Het vuur breidde zich zeer snel uit door dat de wanden en de daken met stro ge ïsoleerd zijn, teneinde de opgeslagen aard appelen tegen vorst te beschermen. Hoewel de brandweer zes motorspuiten en de drij vende spuit „Jan van der Heyden" naar de brand had gedirigeerd, kon zij niet ver hinderen, dat drie loodsen verloren gingen. De brand is ontstaan in loods 11, waar een grote partij gedroogde zuurkool, die een waarde van ongeveer 95.000ver-, tegenwoordigt, was opgeslagen. In loods 10, die eveneens verbrand is, bevond zich een partij fruitconserven in flessen en een partij noten, ter waarde van 20.000, In loods 12 lag een grote partij aardappelen welke voor 10.000,-verzekerd was. De loodsen 13, 14 en 15 hebben water schade gekregen, doch men was er tijdig in geslaagd de daarin opgeslagen aard appelen naar buiten te brengen. De oorzaak van de brand is onbekend. Na Zaterdagmiddag één uur was geen per soneel meer in dë loodsen aanwezig ge weest. De politie heeft een uitgebreid onderzoek ingesteld, omdat dit reeds de derde voedselopslagplaats is, welke een prooi der vlammen is gewqrden. Enige weken geleden woedde er een brand in koelhuizen te Rotterdam, de vorige week ging het koelhuis „Amerika" te Amsterdam in vlammen op en thans werd een deel van de hoofdstedelijke opslagplaats voor aardappelen in de as gelegd. Mededeling stijging der prijzen van de grondstoffen voor de papierindustrie, welke moeten worden geïmporteerd, heeft nood zakelijkerwijze een grote stijging van de prij zen van het courantenpapier ten gevolge gehad Op grond hiervan en mede met betrekking tot andere kostprijsverhogende factoren zul len de prijzen der dagbladen in Nederland met ingang van de 1ste October a.s. met goed keuring van net Directoraat-Generaal van de Prijzen worden verhoogd. Met ingang van gemelde datum zal de prijs van dit blad zijn: 33 cent per week, f 4.25 per kwartaal. Per post f 4.75 per kwartaal. Hel woord is aan Victor Hugo: Sommige gedachten zijn gebeden. Er zijn ogenblikken dat, uclke de houding can he' lichaam ook moge zijn, de ziel op haar knieën ligt. De heer M. P. J. M. Corbey te Sittard, die in de vacature-Bccl benoemd was tot lid der Tweede Kamer, heeft de benoeming niet aangenomen. Thans is benoemd de heer Th. M. J. de Graaf te Maasdriel. De Veiligheidsraad spreekt eenstemmig zijn verontwaardiging uit over de moord op Bernadotte De Israëlische regering heelt aangekon digd, „het terrorisme te zullen uitroeien" en heeft in verschillende delen van haar rechtsgebied talrijke arrestaties laten ver richten in verband met de moord op graaf Bernadotte en kolonel Serot. De militaire bevelhebbers in Jeruzalem en Tel-Aviv hebben maatregelen gelast ter opsporing van de daders. Er hebben razzias plaats en men verwacht strenge maatregelen tegen de illegale strijdgroepen, waarvan de Stern vermoedelijk een aandeel in de moord heeft gehad. De Veiligheidsraad is Zaterdagmiddag in buitengewone zitting bijeengekomen om de situatie ontstaan door de moord op graaf Bernadotte te bespreken. Alle elf leden van de raad spraken, in een atmosfeer van zeldzame eenstemmig heid, hun verontwaardiging uit over de misdaad. Er werd een ogenblik stilte in acht genomen ter ere van de nagedachtenis van de bemiddelaar. Hierna werd de ver gadering verdaagd. De vertegenwoordigers van de vijf per manente leden van de Veiligheidsraad Zaterdagmiddag deed het Koninklijk Gezin zijn intocht in de residentie. De Koninklijke Familie arriveert in de crème calèche bij het paleis ff oordeinde. Met een groot défilé en een bloemenmozaiek voor het paleis Noordeinde betuigden de Hagenaars hun aanhankelijkheid Met evenveel enthousiasme als de Am sterdammers hebben de Hagenaars Koningin Juliana begroet, toen zij Zaterdagmiddag met Prins Bernhard en de prinsesjes Beatrix, Irene en Margriet haar intocht deed in de residentie. Het Koninklijk Ge zin arriveerde per auto aan de grens van Den Haag en nam daar, na door burge meester Visser en de militaire gouverneur, generaal-majoor Lans verwelkomd te zijn, in de crème calèche plaats, waarin de rit naar het paleis Noordeinde werd voortge zet. Langs de gehele route stonden de men sen in dichte drommen om de jonge Lands vrouwe toe te juichen. Korte tijd 11a aankomst aan het paleis kwamen de Koningin, Prins Bernhard en de drie prinsesjes op het balcon. Ruim een uur lang hebben zij een lange stoet Hage naars met vlaggen, vaandels, bloemen en muziek voorbij zien trekken. De plaats, waar de door de Duitsers ter dood veroordeelde verzetslieden hun laatste levensuren doorbrachten, de Dodencel 6*01 in het „Oranje-hótel" te Scheveningen, was Zaterdag het middelpunt van een indrukwekkende herdenkingsplechtigheid. Namens 77.Af. de Koningin legde ae luitenant ter zee eerste klasse C. W. T. baron van Boetzelaer een krans voor de cel. Om kwart over vijf begaf het Koninklijk Gezin zich naar binnen. Voor het paleis lag toen het grote bloemenmozaiek, dat met zijn gloeiende kleuren rond een oranje „J" zeide, wat de welpen in woorden mee droegen: „Gij hebt geheel ons hart". Des avonds heeft Koningin Juliana, ver gezeld door Prins Bernhard en de oudste drie dochtertjes, een autotocht van ander half uur door Den Haag en Scheveningen gemaakt. Honderdduizenden Hagenaars stonden langs de route met fakkels, lam pions en vlaggetjes om het Koninklijk Gezin te bejubelen en toe te wuiven. De enige keer, dat op de lange route werd gestopt, was in het hart van Scheve ningen, aan het begin van de Keizerstraat met zijn versiering van haringtonnetjes, witte en bruine netten en andere vissers attributen. Twee kleine meisjes in Scheve- ningse dracht boden daar de Koningin een grote bouquet witte bloemen namens de Keizerstraatbewoners aan. Henk Alsem had weer moeilijkheden. De cineast Henk Alsem heeft Zaterdag ook de aankomst van Koningin Juliana aan de grens van Den Haag voor zijn kleuren film opgenomen. Dit ging echter niet zon der moeite. Hij werd door de politie niet op het voor journalisten en fotografen gere serveerde gedeelte toegelaten, omdat hij niet in het b'ezit was van een daarvoor ver eiste toegangskaart. Deze kaart had hij, naar hij mededeelde, door de moeilijkheden met zijn film van de inhuldiging vergeten aan te vragen. De heer Alsem, gekleed in de uniform van kapitein, nam toen achter andere toeschouwers op een met prikkel draad omgeven stuk weiland plaats. Hij heeft daar met enige werklieden een ge deelte van het terrein opgehoogd. Met ge bruikmaking van enkele benzinevaten en wat planken kon op deze verhoging een stellage opgericht worden vanwaar hij gefilmd heeft. Voorlopige uitslag der Zweedse verkiezingen De voorlopige uitslag van de Zweedse Kamerverkiezingen geeft het volgende beeld; Sociaal-democraten 112 zetels (oud aan tal: 105); liberale volkspartij 57 (26); agra rische partij 30 (35); conservatieven 22 (39); communisten 9 (15). Deze week niet 750, maar 500 gram suiker Volgens het distributieschema zou de nieuwe suikerbon van deze week recht ge ven op 750 gram per persoon en die van 14 dagen later op 500 gram. Om technische redenen moeten deze bonnen verwisseld worden, zodat deze week voor alle leeftijds groepen 500 gram en over twee weken 750 gram suiker per persoon beschikbaar wordt gesteld. Vliegramp in Engeland Een tweemotorige Mosquito van de RAF is in vlammen neergestort op een file auto's en wielrijders te Manston in Kent. Minstens negen personen verloren het leven. Het ongeluk had plaats tijdens een vlieg- demonstratie ter gelegenheid van de her denking van de „Slag om Engeland". De file auto's waarop het vliegtuig terecht kwam vatte vlam en vele inzittenden raakten bekneld. De lijken die tot dusverre geborgen zijn, waren onherkenbaar ver brand. Vele personen werden gewond, Ook een autobus werd door de rondvliegende wrakstukken getroffen. kwamen onmiddellijk na de vergadering een ogenblik bijeen om de kwestie van de Palestijnse bemiddelaar te bespreken. De Britse waarnemende consul-generaal in Jeruzalem, Richard Beaumont, heeft verslag uitgebracht aan het Britse minis terie van Buitenlandse Zaken over de moord op graaf Bernadotte. Een woordvoerder van het Britse minis terie van Buitenlandse Zaken verklaarde, dat uit het rapport duidelijk bleek, dat de misdaad van te voren beraamd was. Vol gens het verslag reed het convooi van de bemiddelaar, dat uit drie auto's bestond, van het regeringsgebouw aan de Joodse zijde naar het Joodse deel van Jeruzalem. In de eerste auto zaten personeel van de UNO, een Belgische waarnemer en een Joodse verbindingsofficier, de tweede auto was een Rode Kruisauto. De derde auto werd bestuurd door de Amerikaanse waar nemer, kolonel Begley. De bemiddelaar, de Franse waarnemer kolonel Serot en de Zweedse officier, generaal Lundström, zaten achterin. Tijdens de rit door Joods Jeruzalem werd de weg een honderd meter van het hotel Salvia versperd door een jeep, waarin zich vier mannen in Joodse uniform met baretten bevonden. De band van de voorste auto werd ge troffen door een schot. De mannen liepen langs het convooi en inspecteerden ieder voertuig. In het achterste deel van het laatste voertuig vuurden zy enkele schoten af met een automatisch geweer, aldus het 1 verslag. Kolonel Serot kreeg een schot door het hoofd en stierf onmiddellijk. Graaf Bernadotte werd in de hartstreek getroffen I en stierf spoedig daarop. Het verslag ver- meldt tenslotte, dat kolonel Begley uit- stapte en een van de moordenaars beet- I pakte. Zij wisten echter allen te ontkomen. Aage Lundström, de staf-chef van wijlen 1 Bernadotte, heeft tegenover de staf van de bemiddelaar een ooggetuigeverslag van de moord op Bernadotte gegeven. Daarin verklaarde hij, dat Bernadotte gewaar schuwd was een andere weg te nemen, daar de voorgenomen route gevaarlijk was. Hij had echter verklaard, hetzelfde risico te willen nemen als zijn waarnemers. Lundström besloot zijn relaas met de verklaring, dat de moord wel overwogen gepleegd was, daar de plaats nauwkeurig was uitgezocht en de daders wisten in welke auto zich Bernadotte bevond. Een Joods verbindingsofficier kwam op onze auto toegelopen en zei tot kolonel Begley, die zich op dat ogenblik buiten de auto bevond, zo snel mogelijk weg te rijden. Het vuren duurde intussen voort. Kolonel Serot viel op de zitting achter mij en ik zag onmiddellijk dat hij dood was. Graaf Bernadotte boog zich voorover en ik dacht op dat moment dat hij trachtte dekking te zoeken. Ik vroeg hem of hij gewond was. Hij knikte en viel achterover. Er was veel bloed op zijn kleding op de plaats van het hart. Een Joodse verbin dingsofficier was inmiddels in de wagen gestapt en zei Begley zo snel als hij kon naar het Hadassah-ziekenhuis te rijden, dat zich op korte afstand bevond. Ik heb de indruk dat de Joodse officier al het moge lijke heeft gedaan om ons te helpen zo gauw mogelijk het ziekenhuis te bereiken. De rit naar het ziekenhuis kan slechts enkele minuten hebben geduurd." Verschillende waarnemers der UNO en Israëlische verbindingsofficieren hebben getypte brieven ontvangen, waarin de groep „Hazit Hamoledelh" (in het Hebreeuws „vaderlands front") verklaart Bernadotte gedood te hebben „daar hij voor de Britten werkte en Britse orders opvolgde." Van Joodse zijde wordt verklaard, dat deze groep „uiterst rechtse dissidenten om vat binnen de groep Stern". Leden van de groep Stern, waarmede Reuters correspondent een onderhoud heeft gehad, verklaarden echter, dat zij in geen enkel opzicht iets te maken hadden met de moordaanslag. Oe Tin Toet door handgranaat dodelijk gewond De voormalige minister van Buitenlandse Zaken van Birma, Oe Tin Toet, is Zaterdag tijdens een autotocht door een onbekende persoon vermoord. De aanvaller wierp een handgranaat in de auto waarin de oud minister gezeten was en w.ist daarna te ontkomen. Oe Tin Toet werd ernstig ge wond aan de kaak en een zijner benen en overleed na aankomst in het ziekenhuis. Waarnemers te Rangoon zijn van oordeel, dat de aanslag waarschijnlijk een politiek motief had en door een lid van de opstan dige strijdkrachten werd gepleegd. Oe Tin Toet was minister van Buiten landse Zaken in het kabinet, dat in Juli 1947 na de massamoord op het kabinet van Aoeng San werd gevormd. Twee maanden geleden trad hij af en werd met het oog op de crïtieke militaire situatie inspecteur- generaal van het nieuwe hulpleger. Als strijder voor een vrij Birma toonde hij een vriendschappelijke en verdraagzame houding tegenover Engeland, aldus meldt Reuter. Als minister van Buitenlandse Zaken van een onafhankelijk Birma zeide hij, dat de communisten in Birma vrij waren hun leer te verkondigen, doch dat met kracht op getreden zou worden tegen elke poging, de wettige regering met geweld omver te werpen. Oe Tin Toet was juist in Engeland toen in Juli 1947 premier Oe Aocng San en zes jj zijner ministers werden vermoord. j Na de moord op de BIrmaanse ministers keerde hij onmiddellijk uit Londen naar Rangoon terug, waar hij in de nieuwe rege ring minister zonder portefeuille werd en in November minister van Buitenlandse Zaken. In Juli nam hij ontslag, daar hij het niet met de politieke ontwikkelingen in Birma eens was. Oe Tin Toet, die gehuwd was en drie dochters heeft, bracht in Augustus een kort bezoek aan Londen, 's Gravenhage, Parijs en Brussel. WISSELENDE BEWOLKING Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Maan dagavond tot Dinsdagavond: Wisselende bewolking met enkele ver spreid optredende lichte regenbuien. Kouder des nachts, overdag ongeveer dezelfde temperatuur als vandaag. In het Noorden van het land tijdelijk krachtige, en langs de Waddeneilanden nu en dan harde, overigens meest ma tige wind tussen West en Noordwest. 21 September: Maan op 19.41 uur 9.35 uur

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1948 | | pagina 1