Haarlems Dagblad
ctt «Dptcttjtc tjaarlmtéclic «üourant (Knno 165-6)
Schilderijen
De Berlijnse kwestie is thans
officieel een UNO aangelegenheid
Oorlogsbegroting f33 millioen
hoger dan die voor 1948
„Monty" president van Westelijke defensieraad
Moeso vlucht uit omsingeld Madioen
63e Jaargang No. 19053
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adv. en Admin.
10724, 14825, Redactie 10600. Direct.-Hoofdred.
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
DoO(Ter<Iag 30 Septemlïcr 1948
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
ƒ4,Franco per post ƒ4,50. Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
Slechts tweeduizend mensen
hebben de Zomertentoonstelling in het
Frans Hals Museum bezocht. Er was tijd
genoeg voor, want zij heeft twee maanden
geduurd. Zij was ook belangwekkend ge
noeg, want zij bestond uit de uit Duitse
herstelbetalingen verkregen doeken van
Haarlemse meesters. En zo omvangrijk, dat
men er eigenlijk vele uren aan zou moeten
besteden om haar goed te beschouwen, was
zij zeker niet. Want zij telde twee-en-twin
tig schilderijen.
Wij hebben al medegedeeld dat de direc
teur van het Museum dit resultaat als een
grote teleurstelling beschouwt. Verleden
jaar trok de tentoonstelling „In de Bloem
hof der Schilderkunst" vierduizend bezoe
kers, hetgeen ook niet meeviel. Ditmaal
had de heer Baard op minstens zesduizend
gerekend. Nu het bezoek is gezakt tot de
helft van dat van het vorige jaar acht hij
het vrijwel onmogelijk, in 1949 weer een
tentoonstelling te organiseren. Want er is
niet genoeg geld voor.
Dit is een slechte beurt van ons Haar
lemmers, Bloemendalers en Heemsteders.
En als wij haar bepeinzen moeten wij er
kennen, dat het niet bij één beurt blijft.
Afgezien van bijzondere tentoonstellingen
is het met het museum-bezoek ook pover
gesteld. Ik weet niet hoeveel Haarlemmers
wel eens een bezoek aan het Frans Hals
Museum gebracht hebben, maar schattin
gen omtrent dit aantal moeten wel heel
laag blijven, als men zo hier en daar eens
navraag doet. Als het Nederlands Instituut
voor de Publieke Opinie zijn ondervragers
ooit op een locaal onderzoek in deze zaak
uitzond zou men schrikken van het resul
taat. Gij zoudt het dus beter vinden
dat maar na te laten, want-er gebeurt al
zoveel in de wereld dat schrik aanjaagt.
Maar-een paar aanvullende vragen betref
fende de redenen, die de menien van mu
seum-bezoek weerhouden, zouden wellicht
nuttige opheldering kunnen geven. Zij
liggen niet zo gemakkelijk voor .de hand,
te minder nu blijkt dat zelfs een tentoon
stelling met een actuele aanleiding de men
sen niet naar het Museum heeft gelokt.
Hadden het misschien §tukken van bui
tenlanders moeten zijn? Zouden tiendui
zenden naar de tentoonstelling zijn getrok
ken als de directeur zijn twee-en-twintig
nieuw verworven doeken aan Italianen,
Russen, Fransen, Engelsen en Zweden had
kunnen- toeschrijven? Ik vrees het als ik
bedenk, hoe geweldige toeloop de tentoon
stelling van verzamelingen van buiten
landse kunst in het Rijksmuseum heeft ge
trokken. De dartele gedachte rijst, dat het
aardig zou zijn de proef op de som te
nemen. Als men eens ergens, in de een of
andere stad, een collectie Nederlandse
schilderijen als die van buitenlanders uit
gaf? Dit schrijvende schiet mij plotseling
te binnen, dat dit tientallen jaren geleden
in een stad in het Zuiden, in een kunsthan
del, inderdaad geschied is. Het betrof toen
een collectie van een gefingeerde Rus. Het
•waren schilderijen die een Hollandse schil
der, rijkelijk met gevoel voor humor ge
zegend, haastig op het doek geworpen had.
Men vloog erin. Er werd zelfs veel ver
kocht.
Dus moet men wel aannemen dat de heer
Baard gehandicapt is door het feit, dat hij
uit de Duitse herstelbetalingen geen wer
ken van buitenlanders maar van Neder
landse meesters verworyen had. Erger: van
Haarlemse meesters. Waarbij het alom be
kende feit genoemd moet worden, dat de
Nederlandse schilderkunst een zeer hoge
plaats, in de wereld inneemt en dat in die
Nederlandse schilderkunt vele Haarlem
mers op de voorgrond hebben gestaan.
Waarvan deze versmade herstelbetalings
collectie dan ook getuigde.
Het is een wonderlijke zaak met het ten
aanzien van schilderijen bestaande sno
bisme. Tenminste wat het grote publiek
betreft. Ik bedoel niet de kring der toege
wijde kunstkenners. Ten aanzien van het
grote publiek zou men, als men zoveel mo
gelijk mensen naar musea en tentoonstel
lingen wilde lokken, eigenlijk overal schil
derijen van buitenlanders moetën vertonen.
Want wie lang in andere landen heeft ge
woond weet, dat dit snobisme zich volstrekt
niet tot Nederland beperkt. De Londenaars
komen ook pas in drommen opdagen als er
een Franse, Italiaanse, ofNederlandse
expositie is aangekondigd. Het zou begrij-
pelijk zijn als zij hun eigen kunstenaars al
door en door kenden. Maar dat is volstrekt 1
niet zo. Gelijk bij Nederlanders komt de
neiging tot museumbezoek pas werkelijk bij
hen boven als zij in het buitenland zijn. Ilt
ben daar onlangs nog aan herinnerd bij
de komst van Engelsen, die. absoluut onze
musea wilden bezoeken. 'Toen ik vroeg of
zij de kunstschatten in hun Londense mu
sea goed kenden, erkenden zij het tegen
deel. Minstens één ervan hadden zij nog
nooit bezocht.
Dit alles zou de directeur van het Frans
Hals Museum tot troost kunnen strekken
en gij zoudt mij kunnen vragen waarom
wij Haarlemmers enz. dan eigenlijk een
slechte beurt bij die Zomertentoonstelling
gerrfaakt hebben. Maar het zal hem niet
troosten en de slechte beui't blijft bestaan.
Want tweeduizend bezoekers binnen iwee
maanden is ver beneden het niet hoog
liggende normale peil. Ik zou dus willen
.besluiten met de duizenden, die nooit in
het Frans Hals Museum geweest zijn of het
sinds tien of twintig jaar niet bezocht heb
ben aan te sporen, erheen te gaan. Zij zul
len er geen spijt van hebben. Er zal hun
een openbaring van Kunst geworden in de
sfeer, die Kunst behoeft. Er is nu een
toneel-tentoonstelling en die kunnen zij te
gelijk een bezoek brengen. Al betreft zij
dan ook maar het Nederlandse toneel en
niet het Cubaanse of Chileense. Mocht deze
aansporing iets helpen, dan zou misschien
de expositie-1949 toch kunnen doorgaan.
Als de heer H. P. Baard daar wat stukken
van buitenlanders aan toevoegt zal het
ongetwijfeld beter gaan. En zou niet
één Hollandse schilder wèl bijzonder trek
ken? Ilc ken iemand die een echte Van
Meegeren bezit. Geen Vermeer.... neen,
een echte. Er moeten meer van die stukken
in particulier bezit zijn. Nu dan.
R. P.
Componist viel van het podium. De be
kende, thans 74-jarige. operettecomponist
prof. Edmund Evsler kreeg dezer dagen in
Wenen bij een repetitie een ongeluk. Toen
hi.i achter de vleugel wilde plaats nemen
viel hij van het podium en kwam in de zaal
terecht. Eysler brak daarbij de linker boven
arm en een rib.
NOTA AAN TRYGVE LIE
Engeland, Frankrijk en de Verenigde
Staten hebben gezamenlijk een nota inge
diend bij de UNO, waarin de Sovjet-Unie
beschuldigd wordt van het scheppen van
een situatie te Berlijn, die „de internatio
nale vrede en veiligheid bedreigt". De drie
Westelijke landen verzoeken de zaak zo
spoedig mogelijk door de veiligheidsraad
te laten behandelen. De nota is gezonden
aan de algemene secretaris der UNO,
Trygve Lie
De Sovjet-Unie wordt in de nota be
schuldigd van het gebruik van „illegale
middelen en'dwangmiddelen" teneinde poli
tieke doeleinden te verwezenlijken, waar
toe zij, aldus de nota, het recht mist en
die zij langs vreedzame weg niet berei
ken kan.
De nota begint aldus: „Uit naam der re
gering van het Verenigd Koninkrijk, in
overeenstemming met "de. regeringen van
de Verenigde Staten van Amerika en der
Franse republiek, heb ik de eer uw aan
dacht te vestigen op de ernstige situatie,
welke gerezen is door het eenzijdig opleg
gen van beperkingen door de unie van so
cialistische Sovjet-republieken met betrek
king tot transport en communicatie tussen
de Westelijke Duitse bezettingszones en
Berlijn".
In de nota wordt er op gewezen, dat deze
houding der Sovjet-Unie door de Britse
regering in strijd wordt geacht met de
rechten van Groot-Brittannië, Frankrijk en
de Verenigde Staten mét betrekking tot de
bezetting en het bestuur van Berlijn. Ver
der zegt de nota, dat de handelwijze van
de Sovjet-Unie in strijd te achten is met
het Handvest der Verenigde Volken en een
„bedreiging voor de vrede" vormt in de
zin van het Handvest.
Benelux-havens zullen
méér gebruikt worden
Overeenstemming bereikt
Naar Aneta van gezaghebbende zijde in
officiële Amerikaanse kringen verneemt
is tussen het gemeenschappelijke export
import-bureau voor de Brits-Amerikaanse
zone van Duitsland enerzijds en Nederland
en België anderzijds overeenstemming be
reikt inzake groter gebruik van de havens
van Rotterdam en Antwerpen voor de
scheepvaart op Duitsland.
De tenuitvoerlegging van de overeen
komst wordt thans bestudeerd door de
afdeling burgerlijke zaken van het Ame
rikaanse leger en door de administratieve
leiding van het Marshall-plan.
In officiële kringen in Den Haag werd
bovenstaande mededeling bevestigd.
Staart van „zwarte" beesten
Het clandestien geslachte paard en de koe
van de Haarlemse slager C. J. M„ waarover
wij de laatste dagen 'berichtten, hebben voor
zijn collega's J. M. uit Santpoort en K. N. uit
Haarlem minder prettige staarten.
Zij zijn door de Haarlemse economische
recherche aan de tand gevoeld, waarop de
bekentenis volgde dat zij 'n hoeveelheid uit
gebeend rundvlees voor vier gulden per kilo
zonder bon van verdachte M. hadden ge
kocht.
In de nota wordt dan verder uiteengezet,
dat de drie Westelijke mogendheden
„alle pogingen in het werk hebben ge
steld" om door directe onderhandeling hun
moeilijkheden met de Sovjet-regering te
regelen.
Engeland, Frankrijk en de Verenigde
Staten moeten zich derhalve het recht
voorbehouden alle maatregelen te nemen,
die zij nodig achten ter handhaving van
hun positie te Berlijn.
De nota besluit met een verzoek tot
spoedige behandeling.
De UNO begint met het
werk der commissies
Op de laatste dag der algemene debatten
in de UNO-vergadering heeft de Joego
slavische afgevaardigde Kardelj, een van
de communistische leiders die tesamen met
Tito door de Cominform gebrandmerkt
zijn als ketters tegen de communistische
staatsleer, een redevoering afgestoken die
in alle details een slgafse afspiegeling was
van het Russische standpunt. Hij viel de
uitlatingen van Bevin en Spaak aan, gaf
de gebruikelijke schimpscheuten op Ame-
rik en het Marshallplan ten beste en klaag
de over de onwil van de meerderheid in de
UNO om rekening te houden met de belan
gen der Oost-Europese landen.
Noch bij zijn entrée, noch bij het verla
ten van het spreekgestoelte kreeg Kardelj
een applaus van de Russische delegatie.
Na deze demonstratie van ondankbaar
heid kwam een tweede woordvoerder uit
het Oosten op het podium, de Oekraïner
Manoeilski, die uiteraard hartelijker ont
vangen werd door de Russische afgevaar
digden. Zijn rede bevatte weinig nieuws,
wel veel ouds, zijnde eindeloze beschuldi
gingen aan Westelijke adressen.
Thans begint de UNO aan de commissie
aangelegenheden. De politieke commissie
heeft gisteren reeds gedebatteerd over de
volgorde der agendapunten, waarbij na
tuurlijk verschil van mening tot uiting
kwam. Onder Oostelijk protest werd beslo
ten eerst de atoomcontróle te behandelen
en daarna de ontwapening. De Engelse af
gevaardigde werd-teleurgesteld in zijn ver
wachting dat Palestina voor zou gaan.
Hongarije vraagt toelating
tot de UNO
Michel Karolyi, de Hongaarse gezant te
Parijs, heeft in een brief aan Trygve Lie,
algemeen secretaris der UNO, namens zijn
regering om toelating van Hongarije als
lid van de organisatie der UNO verzocht.
Tweede Kamer aanvaardt
ontwerp-pensioentoeslag
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer aanvaardde heden
middag zonder hoofdelijke stemming het
wetsontwerp tot verhoging van de pen
sioenen met een toeslag, hoewel daartegen
bij de behandeling in de vergadering van
Woensdagmiddag (zie elders in dit num
mer) van verscheidene kanten verzet ge
rezen was.
De motie van de heer Van Sleen c.s. be
treffende indiening van voorstellen tot het
bereiken van een juistere verhouding tus
sen de in de periode 1922-1945 toegekende
pensioenen en de verhoogde salarissen,
werd aangenomen met 61-4 stemmen
(tegen C.P.N.).
Dwangarbeiders ontsnapt
25 jonge Duitse arbeiders, die met 27 an
deren per trein naar de uraniummijnen te
Aue (Sovjet-zone) werden vervoerd, zijn
tijdens een kort oponthoud aan de Berlijnse
halte „Tiergarten" (Britse zone) ontsnapt.
Met een vertraging van enige uren is de
trein met de 27 overigen doorgereden. De
Duitse spoorwegpolitie, die onmiddellijk het
station omsingelde, heeft de ontsnapten niet
kunnen achterhalen.
Portugal werkt mee aan het
Europese herstelplan
Het Amerikaans departement van Bui
tenlandse Zaken heeft meegedeeld, dat
Portugal zich bereid heeft verklaard mede
te werken aan het Europees herstelpro
gram, ofschoon het geen financiële hulp
van Amerika ontvangt.
De overeenkomst is gisteren te Lissa
bon getekend door de Amerikaanse *m-
bassadeur en de Portugese minister van
Buitenlandse Zaken. Bepaald is. dat de
v.S. Portugal zullen helpen bij de aan
koop van goederen in Amerika, die nodig
kunnen zijn voor de uitvoering van het
hulpprogram, en Portugal zal Amerika
helpen bij het verkrijgen van strategi
sche materialen voor de defensie-voor
raden.
DE „LUCKY STAR" TERECHT
Het scheepje „Lucky Star", dat reeds
enige tijd zoek was, is terecht. Scheve-
ningen-Radio heeft van de trawler „Ver
wachting" IJM 204 bericht ontvangen, dat
hij de „Lucky Star" 55 mijl Noord-Noord-
West van Scheveningcn ontmoet heeft.
Alles was wel aan boord en het scheepje
zette koers naar Scheveningen.
Het woord is aan.....
Jean Paul:
n de langste vrede spreekt de
mens niet zoveel onzin en onwaar
heid als in de kortste oorlog.
Uitzending van troepen naar
Indonesië niet gewijzigd
Bij de Tweede Kamer is de oorlogsbegro
ting 1949 ingediend.
De begroting wijst een eindcijfer aan van
518.594.148, dat 33.099.948 hoger is dan
dat voor de dienst 1948. Er is echter een
suppletoire begrotingswet voor de dienst
1948 in voorbereiding, aangezien gebleken
is, dat verschillende begrotingsposten on
toereikend zijn.
Ter aflossing van de troepen in Indonesië
is het noodzakelijk de uitzending van troe
pen in ongeveer gelijke omvang als in 1948
te doen plaats vinden.
De militaire verplichtingen, welke voort
vloeien uit het door de regering gevoerde
buitenlandse beleid, met name het deel
nemen aan het Westpact en de militaire
samenwerking met België, kunnen nog niet
geheel worden overzien. Niettemin is de
regering van oordeel dat de te treffen
maatregelen dienen te worden voorbereid.
Zij betreffen de opbouw der luchtverdedi
ging waarmede in 1948 een begin werd
gemaakt, het treffen van voorzieningen
voor de beveiliging tegen een overval in
het bijzcyider met luchtlandingstroepen en
het scheppen van de personele voorwaar
den om, zodra de eisen, welke het verblijf
Van gezaghebbende zijde is te Parijs ver
nomen, dat veldmaarschalk lord Montgo
mery, stafchef van het Britse imperium, is
gekozen als voorzitter van de permanente
militaire defensie-commissie, die gevormd
is door Engeland, Frankrijk, België, Neder
land en Luxemburg.
Een Franse generaal, waarschijnlijk Juin,
Woensdagmiddag zijn de olifanten van het Nederlandse Circus Mikkenie, dal vandaag zijn
tenten zal opslaan te Amsterdam, in de hoofdstad aangekomen. De jumbo's tijdens het
passeren van de AmsteJbrug.
zal opperbevelhebber worden van de land
strijdkrachten van de Westeuropese Unie,
zo wordt tevens vernomen.
De officiële mededeling hiervan wordt
de volgende week verwacht.
Naar Atlantisch pact.
De tweedaagse militaire besprekingen te
Brussel hebben de coördinatie van de de
fensie tussen de betrokken vijf Westelijke
mogendheden een grote stap voorwaarts
gebracht. De ministers van Defensie teza
men met Amerikaanse en Canadese waar
nemers hebben eveneens goede vorderingen
gemaakt bij de voorbereiding van een uit
breiding van het pact van Brussel tot een
„Atlantisch" defensiepact op dezelfde
grondslag, zo wordt vernomen.
Hierin zouden dan Amerika en Canada
zijn opgenomen.
Dinsdag en Woensdag zijn te Parijs tevens
besprekingen gevoerd tussen Amerikaanse.
Britse en Franse politieke leiders. Ernest
Bevin heeft gedineerd met de Canadese
eerste-minister Mackenzie King. Hij heeft
minister Marshall en John Foster Dulles
ontmoet en naar verluidt is bij beide ge
legenheden over een Atlantisch pact ge
sproken.
Gewoonlijk welingelichte waarnemers
geloven, dat na de totstandkoming van een
Atlantische Unie deze unie op haar beurt
een permanente militaire commissie zal
vormen, die ongetwijfeld een Amerikaanse
militaire leider als voorzitter zal hebben.
Men gelooft te Parijs, dat de vorming
van een Atlantische defensieve unie door
de Amerikaanse regering aan het Congres
zal worden voorgesteld na de presidents
verkiezingen.
Volgens het laatstverschenen repu
blikeinse legercommuniqué, Woensdag
avond door Djokja bekend gemaakt, is
vernomen, dat Moeso en enige andere
vooraanstaande communistische leiders
Madioen hebben verlaten, „daar zij zich
klaarblijkelijk bedreigd gevoelden in
verband met de reeds volledige om
singeling van Madioen door de repu
blikeinse troepen," aldus het commu
niqué.
Voorts wordt gemeld, dat alle opstande
lingen uit Magetan zijn verdreven. De zui
veringsoperaties in de door de republikei
nen heroverde gewesten duren voort.
„De correctors".
De communistische radio te Madioen
heeft gisteravond een commentaar uitge
zonden van de voorlichtingsdienst van de
opstandelingenregering, waarin gezegd
werd, dat twee republikeinse vliegtuigen
boven Madioen pamfletten hebben uitge
worpen, waarin de bevolking werd aange
spoord tot opstand tegen de volksregering
van Madioen. Volgens een communistisch
communiqué werden de republikeinse troe
pen gisteravond op enige punten terugge
slagen of tot staan gebracht. Het volk rond
om Tjepoe komt in beroering. Solo en om
streken staan thans geheel onder controle
van de „correctors" van het beleid van
Soekarno en Hatta, aldus dit communiqué.
De communistische radio maakte bekend,
dat de aanspreektitels Toean (mijnheer) en
Padoeka Toean (gebruikt bij hooggeplaat
ste personen) verboden zijn. Hiervoor moe
ten gebruikt worden „broeder" en „vader".
Voorts werd medegedeeld, dat de loonbe
lasting wordt afgeschaft, omdat deze niet
in overeenstemming is met een democrati
sche staat.
Radio Djokja heeft bekend gemaakt, dat
Soekarno als opperbevelhebber besloten
heeft de gewesten Soerakarta, Semarang,
Patih en Madioen samen te trekken tot één
militair gebied, daar nodig gebleken is, dat
alle bestuursorganen van dit gebied onder
éénhoofdige leiding komen.
In andere berichten van de republikeinse
radio wordt medegedeeld, dat dr. Leimena,
voorzitter van de veiligheidscommissie, en
militaire waarnemers van de Commissie
van Goede Diensten gisteren naar Saran-
gan in het gebied van Madioen zijn ver
trokken. Enkele dagen geleden werd Sa-
rangan door de republikeinse troepen op
de communisten heroverd.
Terroristen van Bandoeng
veroordeeld
Twee doodvonnissen
Het bijzonder krijgsgerecht te Poerwa-
karta deed uitspraak in de zaak tegen vijf
leden van de bende, die op 23 Juli de Ban-
doeng-express deed ontsporen, waarna zij
de trein beschoot en waarbij vijf personen
werden gedood en acht gewond. Twee le
den werden ter dood veroordeeld wegens
het verboden bezit van vuurwapens, we
gens het feit dat zij de bevolking onder be
dreiging met wapens gedwongen hadden
het baanvak te ondergraven en wegens ber
schieting van de trein, nadat deze gederail
leerd was. Twee andere beklaagden, van
wie niet bewezen geacht werd, dat zij deel
namen aan geweldpleging, werden wegens
het verboden bezit van vuurwapens en be
schieting van de trein veroordeeld tot twin
tig jaar gevangenisstraf. De veroordeelden
waren lid van de geheime terreurorganisa
tie „S P 88" (de betekenis van deze naam
is"niet bekend). De zaak van een beklaagde
werd naar de gewone krijgsraad verwezen.
Tijdens het requisitoir sprak de auditeur
militair woorden van hulde tot de militai
ren voor het vlotte opsporingswerk. Tegen
de hoofdbeklaagden, die als leiders optra
den, waren schriftelijke getuigenverklarin
gen van de bevolking binnengekomen.
van troepen in Indonesië aan de begroting
stellen, aanzienlijk zullen zijn verminderd,
op korte termijn te kunnen overgaan tot de
vorming van een bijdrage aan een inter
nationale strijdmacht.
Dit alles zal een beperkte uitbreiding van
het militaire apparaat in Nederland
waarvan de omvang gedurende 1948 vrij
wel uitsluitend was gebaseerd op de be
hoeften van Indonesië met zich mede
brengen, welke uitbreiding mede dienst
baar zal worden gemaakt aan de verzeke
ring der binnenlandse orde en rust.
De gemiddelde sterkte van het in Neder
land vertoevende gedeelte der Koninklijke
Landmacht, met inbegrip van de lucht
strijdkrachten, zal 52.260 man bedragen.
Uitzending naar Indonesië
In de uitzending van troepen naar de
overzeese gebiedsdelen is geen wijziging
gekomen. De uitzending blijft bepaald tot
2 zelfstandige infanteriebrigades en 6 ba
taljons infanterie per jaar.
Voorts ligt het in de bedoeling als de
toestand in Indonesië zich ontwikkelt zoals
de regering hoopt in het voorjaar 1949
de 1ste divisie „7 December" (en de daar
mede uitgezonden 6 bewakingsbataljons)
en in het najaar 1949 de 2de divisie (en
de daarmede uitgezonden 6 bewakings
bataljons) te doen repatriëren. In dat geval
zal de gemiddelde sterkte van het perso
neel der Koninklijke Landmacht (met in
begrip van de luchtstrijdkrachten) in In
donesië, Suriname en de Nederlandse An
tillen van 84.700 man in 1948 worden
teruggebracht tot 72.400 man in 1949.
Troepen in Nederland
De opbouw van het wapen der Ko
ninklijke Maréchaussée kon in 1948 niet
worden voltooid en zal dus in 1949 wor
den voortgezet tot de sterkte van 3000 man
is bereikt.
De gemiddelde jaarsterkte der territo
riale troepen zal, ongerekend de dienst
plichtigen in opleiding bij een depót, 3225
man bedragen.
Het contingent dienstplichtigen voor de
Koninklijke Landmacht wordt voor 1949
op 2 ploegen van pl.m. 13.650 man be
groot. Dit contingent is groter dan dat
voor 1948. De vermeerdering wordt ver
klaard uit de omstandigheid dat onder
delen voor de dienst in Nederland dienst
plichtigen nodig hebben, waarop in 1948
niet of niet in voldoende mate was gere
kend. 0
Voor de Legerluchtmacht in Nederland
dient te worden voortgegaan met de vor
ming van gevechtseenheden binnen het
raam van hetgeen de defensie van West-
Europa te dien aanzien noodzakelijk maakt.
In dit opzicht is het militair overleg vol
doende voortgeschreden om inzicht te heb
ben in hetgeen de Nederlandse bijdrage
zal moeten vormen.
De gemiddelde jaarsterkte der Leger
luchtmacht Nederland is geraamd op om
streeks 7550 man.
Vragen over mededelingen
van generaal Spoor
Het Tweede-Kamerlid de heer Vermeer
heeft aan de minister-president gevraagd:
Is het juist, dat het comité „Gemeen
schappelijke Actie van Nederlandse Vrou
wen" een brief van de legercommandant
te Batavia, generaal Spoor, heeft ontvangen
waarin deze zijn verwondering uitspreekt
over de mededelingen, door de minister
president op 17 Augustus in de Tweede
Kamer gedaan over door de republikeinen
gevangen gehouden Nederlanders, aange
zien de in Batavia beschikbare gegevens
het bewijs opleveren, „dat zeker een 15.000
tal personen door de republiek verhinderd
wordt om naar Nederlands gebied te eva
cueren"?
Acht de minister, indien deze vraag be
vestigend wordt beantwoord, het juist, dat
een aan de regering ondergeschikt officier
openlijk aan particulieren verklaringen
aflegt, die de strekking hebben de verkla
ringen der regering te contrariëren?
Kan de minister mededelen, zo vraagt
de heer Vermeer tenslotte, of generaal
Spoor inmiddels „de beschikbare gege
vens" aan de regering heeft overgelegd?
De hand van Truman
President Truman heeft besloten een
eind te maken aan het handenschudden op
zijn verkiezingstocht door de Verenigde
Staten.
Op een bijeenkomst in zijn hotel, waarbij
een groot aantal Oklahoma-democraten
aanwezig was, heeft de president ge
vraagd om vrijstelling van het „handjes
geven". Hij zei, dat hij naar schatting reeds
20.000 mensen op deze tocht de hand had
gedrukt en dat hij niet meer kon.
(United Press).
Weer 25 textielpunten
geldig verklaard
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede. dat wederom 25 punten van de Tex-
tielkaart VA 804 worden geldig verklaard.
Met ingang van 1 October 1948 worden
geldig de bonnen gemerkt: „Textiel N
vijf punten". „Textiel reéerve N" ter
waarde van 10 punten, „Textiel N een
punt" en „Textiel P een punt".
De bonnen gemerkt: „P vijf punten" en
„Reserve P" zijn derhalve voorlopig niet
aangewezen voor de aankoop van textiel-
goederen.
De bonnen „L vijf punten", ,.M vijf pun
ten", „Reserve L" cn „Reserve M" zullen
niet worden aangewezen en kunnen dus
worden vernietigd.
Exfra kolen voor
grote gezinnen
Zoals reeds is aangekondigd, zullen grote
gezinnen evenals vorig jaar een extra rant
soen van twee eenheden vaste brandstoffen
ontvangen. Het Centraal Distributiekantoor
deelt mede, dat voor dit extra rantsoen in
aanmerking komen gezinnen, welke op 1
October uit acht of meer personen bestaan
(inwonend personeel en gezinsleden, die op
het tijdstip van uitreiking in gemeenschap
pelijke verzorging zijn, inbegrepen).
Belanghebbenden moeten zich tussen 4
en 23 October op plaatselijk nader te be
palen dagen tot de distributiedienst wenden
onder overlegging van alle stamkaarten.
„Rondetafel-conferentie"
in Den Haag
De besprekingen met de Nederlandse re
gering enerzijds en de leden van het Bij
zonder Federaal Overleg, de prefederale
regering en de deputatie der federale con
ferentie van Bandoeng anderzijds, hebben
een bevredigend verloop. Alle vertegen
woordigers, ook zij, die zich als aanhangers
van de republiek beschouwd willen zien,
hebben uitvoerig hun meningen en verlan
gens naar voren gebracht. Velen van hen
verklaarden tegenover het A.N.P. dat zij
bij de Nederlandse regering volledig begrip
en een grote mate van tegemoetkomend
heid hebben aangetroffen. Over de ver
wachtingen ten aanzien van het uiteinde
lijk resultaat dezer besprekingen wenste
men zich nog niet uit te laten, aangezien het
overleg nog niet is beëindigd.
Voorts deelde men ons mede, dat de
Nederlandse regering thans het ogenblik
gekomen achtte om alle groeperingen tot
een gezamenlijke bespreking uit te nodigen.
Aan deze „ronde tafel-conferentie", die
hedenmiddag en morgen zal gehouden wor
den, zal worden deelgenomen döor de Ne
derlandse regering, de leden van de pre
federale regering, welke zich nog in Neder
land bevinden, de leden van het Bijzonder
Federaal Overleg, de vertegenwoordigers
van de verschillende minderheden, de de
putatie van de federale conferentie van
Bandoeng, en de leden der „commissie van
negen". Als basis van bespreking zal hier
bij dienen een nieuw voorontwerp van wet
op de interimregering, opgesteld door de
Nederlandse regering. Dit voorontwerp is
reeds gisteren met de „commissie van
negen" besproken.
Snelle politiehulp
in de hoofdstad
Radio-autodienst
Maandag in werking
Met ingang van Maandag krijgt de Am
sterdamse politie een radio-autodienst. In
dien politiehulp dringend nodig, is, kan
men nummer 88888 opbellen, waarna radio-
telefonisch een der tien in de stad rondrij
dende politic-auto's naar de opgegeven
plaats wordt gedirigeerd. Ook aan alle
brandweerzuilen kunnen de hoofdstedelin
gen deze radio-autodienst alarmeren.
Doodstraf geëist tegen
lid van de „Griine Polizei"
Tegen de 51-jarige kappersbediende E.
J. B. uit Amsterdam, die Woensdag voor
het Bijzondere Gerechtshof terecht stond,
is de doodstraf geëist. B. die in 1933 lid
werd van de N.S.B. trad tijdens de bezet
ting in dienst bij de „Grime Polizei". Hij
heeft in Amsterdam, Den Bosch en Almelo
jacht gemaakt op onderduikers en illegale
werkers, waarvan velen na hun arrestatie
werden gefusilleerd.
Gevaarlijke manoeuvres
van Russische jagers
Donderdagmiddag hebben Russische yak-
jagers zich gevaarlijk dicht in de nabijheid
gewaagd van twee Amerikaanse C-54
transportvliegtuigen die in de luchtbrug
naar Berlijn vlogen. Volgens Amerikaanse
autoriteiten naderden de jagers de zwaar-
geladen transportvliegtuigen op minder dan
dertig meter. De Amerikanen hebben on
middellijk een protest ingediend. De Ame
rikanen- beschouwen de handelingen van
deze jagers als een zeer ernstige inbreuk
op de veiligheid in de lucht. (United Press
PLAATSELIJK OCHTENDMIST.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. In De Bilt, geldig van Don
derdagavond tot Vrijdagavond:
Veranderlijke bewolking met plaatselijk
ochtendmist. In het Noorden van het
land zwakke tot matige wind uit Wes
telijke richtingen In het Zuiden van
het land weinig wind. Ongeveer de
zelfde temperatuur als vandaag.
1 October:
Zon op 640 uur, onder 18.18 uur
Maan op 4.19 uur, onder 18.08 uur
